장음표시 사용
91쪽
quit nobis Hipp. in putrida Febre ex inguinis
abscessu accense, unde nihil praeter vaporem ad cor potuit transmitti : putridarum autem Febrium insultus eodem plane cum Febrium intermittentium paroxysmis modo aegr plerumque prehendunt. Similiter ex Urinae. in Τertiana intermitin tente colore flammeo, etiam cum desunt contenta, suam munire conatur doctrinam, quia id ianguinis adustionem seu assationem innuit : quem essectum cur succo alibi ascribat, nec ipse exprimit, nec ego intelligo. Si dicat, succum. illum putrescentem accendere sen-guinem ; ego idem de inquinamentis retorridae bilis e minera per vasorum continuitatem in cordis sinus irruentibus affirmabo, dicamque colorem illum situ ratum non tam assationem anguinis indicare, quam tincturam ejus a bilis citrinae portione e primis viis in pa-roxysmi vigore ad vase majora penetrantis Ecfinguinem inficientis. Ulterius a vertit Missisius, in nertiana inte mittente urinae mali esse, dum bene es aegro
e contra. Dum enim Rebris intermittit, urinam
in colore rubicundo saturari, frigori expositam crassescere, ac sedimentum instar boli armenae d ponere; m medis autem paro'smo, dum caloro aestas maxim. migent, urinam esse laudabilem: quod ideo ait contingere. quia inparoxyμο-rum initae algis materia febrilis innoxie cum sanguine circulatur, donec taeitis incrementis ad maturitatem alμrgat; in medio autem parav- sino ad circumferentiam transmittitur.
92쪽
Respondeo: Si verum est in paroxysmi tertianarii vigore urinam esse laudabilem , in de optime colligi materiam febrilem nondum sanguini misceri, sed inminera sive primis viis haerere, donec ab incendio ex putredine. Concepto fundatur, & agitata in vasa irrum-Pat, unde pars ejus tenuior. maxime dissi-Pabilis ad habitum corporis per sudores abse- menda protrudatur , cassior vero & lentior tantisper in vasis subsistat, donec in Febris i tervallo ab arteriis emulgentibus una cum sero ex sanguine attrahatur, ac demum per ductus urinarios expellatur. Si enim, ut ait missi s. nisa esset in sanguine corruptela sive acrimonia, quae succum alibilem quotidie vitiare, & in materiam Febri excitandae id meam convertere possit, quom o fieri posset ut urina, quae serum est a sanguinis vehuculo reliquum, ejusque colorem aemulatur Mideam exprimit, vel inter, vel intra paroxysmos laudabilis esset ut in leontinuis contingere videmus, in quibus cum massa sanguinis sit corrupta, urina a principio ad crisim usque incendii febrilis signa exhibet. Hic non possum non ad vestere Millisin
Maturitatis nomine, contra communem Phulosophorum acceptionem, genuinamque u
cis ipsius significationem, abuti, dum ait succum alibilem eousque innoxium esse dum ad maturitatem assurgat, ac tum demum Febrim accendere: quid enim p nonne maturitas concoctionis terminus est di complementum, adeoque cruditati sive ape lae Opposita , ut
93쪽
quemadmodum haec Febres accendere dc fu ctiones evertere . ita illa functionum integritatem Febriumque selutionem inducere nata siti & quamvis tum concoctio tum illi opposita cruditu a calore procedere possit, cum tamen haec a praeternaturali,illa a familiari calore oriatur. fines sortiri solent non tantum disserentes di dyparatos, sed etiam plane con tradictorios , ut quod una astruit, altera de- 'struat,& e contra. Dato igitur non concessis Memm alibilem sanguini misceri, eumque nunc in materiam febrilem, nunc in partium nutrimentum a sanguine converti ,sine tum solum maturescere dicendus esset. Cum Pa tibus nutriendis idoneus evadit, minime vero cum putrestit sc Febrim accendit. Pergit millisus, acparax morum' ae ludis, Cephalalgiam sed. Hertiginem oculorum eoruscationes, serenos inquietos, dcc. in subsidium appellat; eaque ait piam indicare Dumn
prius materia sementes:eme issectum, eat mus
Verum si ego ostendero omnia haec sym plomata in abiis morbis ab alia causa quam a materia fermentativa in ianguine turgente
proficisci, quo evadettanta millisii tan intrat At clarum est dicta symptomata in passioner inerim, in Vertigine dc uilepsia per consensum, in Melancholia hypochondriaca, in
Alvi constipatione, Vermibus. &c. a filo in P e utero, liene, mesenterio, alvo,intestinis, aut: etiam partibus externis emergente.
94쪽
proficisti posse & solere. Quid igitur impedit
quo minus idem in Febribus intermittentiabus contingere possit λ, Deinde addit, pallorem, spasmum, aut st porem in extremis manuum ac pedum digitis, lumborum ac femorum frigus, totiusque
corporis rigorem ac tremorem, manifeste o- senaeere sanguinem in arteriis & venis fermentationis motum primo concipere, dc non a s aut minera hanc putrescentiam concitari.
Libenter sane joceri cuperem, in quo collocet Milissus vim hujus illationis tam mania fisae, di ut ait, ostens ae: Pallor quippe in e tremis manuum ac pedum digitis, ac sem rum lumborumque frigus, vel retractionem Krti intro caloris ac spirituum vitalium a guit, ut non raro videmus in syncopem patientibus ει vel ejusdem caloris extinctionem, ut in moribundis contingit absque aliquo sermentationis in sanguine motu: Stupor autem assectum principii nervorum, vel nervi alicuius particularis sequitur. Spiritus anima les eo non transmittentis, plerumque absque proprio partis stupentis assectu ; ut contigit Pausaniae Sstro, qui referente Gai. I .de L . af- .fect c.s.laeso hervo post septimam vertebram prodeunte in trium digitorum stuporem inc, dit. Totius denique rigor ac tremor sympto mata sunt nervosi generis a re quapiam acri aut molesta vellicati. Atqui haec omnia commode deduci possunt ab humoribus in prima regione tamquam in laco vel minera putrescentibus ; R
95쪽
quibus malignus halitus emergens aptus est tum propter viciniam Cor appetere, unde 'sequitur caloris di spirituum vitalium ab extremis ad centrum revocatio, ut parti primcipi laboranti ferant suppetias pallore interim& frigore partes extimas vivifici nectaris radiis defraudatas occupante , tum propter situm declivem cerebro tetram anathymiasin Communicare', quae vel qualitate narcotica stuporem inducere, vel copia meatus Cerebri. obstruente spiritus animales intercipere, vel acrimonia nervosum genus partesque sensiles
irritante rigorem ac tremorem accersere valeat. Imo quid vetat quo minus eadem anathymiasis per caecos patentes ductus ad partem quamlibet particularem illaeso Cerebro appellat, in eaque dicta symptomata vel eorum nonnulla excitet, eamque varie afficiat pro varia tum ipsius vaporis tum partis mandantis ac recipientis natura Quod autem totum mmul corpus rigor & tremor invadant, non magis causam in totum simul corpus dispersam ostendit, quam horror in abscessu suppurante, qui totam compaginem corripit, Pr . pter assectum unius forte membranulae aut nervuli a venenata malignitate vellicati, to- tu nervosum genus in consensum trahentis. Horum autem symptomatum altiologiam UM explicate accommodare non aggreditur missi , & egi fieri non posse contendo:
nam , ut alia omittam, extremorum frigus actuale di marmoreum quod parousmos auspicatur nulli siicco in toto vel partibus rem
96쪽
denti ascribi potest,quum nihil actu frigidum
intra hominem quoad vita fiuitur concedi possit; adeoque necesse sit extremitatum misgu s vel frigori ambientis, quod sedulo cavent febricitantes, vel caloris & spirituum quam diximus retractioni tribuendum esse: cui astu putatur subitanea frigoris desitio quamprimum vomitus vel sponte, vel artis opera e citatur, evacuata materia venenata e centro
corporis, & calore di spiritu aSextrema deis nud remigrante. Sed forte apodi xin a qua hic aberravit MLlisius cumulatiorem in proximo ratiocinio exhibebit, quod a causa Febrium procatarctica deducit. Supponit igitur quia probatu difficile est ) setius ambientis aniaque tempestatum 'intemperiem Febres interpolataae creare ; caeteras 37. 38- autem res non naturales, cibum puta & potum . excreta dc retentia, motum & quietem,
somnum & vigiliam, Animique pathemata ecausarum illas committentium censu expum git, ne. P. propter malam victus rationem, alia
qua humorum in primis ossicinis tanquam in ωnera quam tantopere metuit)congestorum suspicio oriatur: quinimo audacter pronuciat solis homines ευ - γνους viscerisq; frma ct robusta habentes Rebribus inremittentιbus corripi, at contraria temperie praeditos in maeropem ct Cacteriam labi. Tanti Q. interest millisiana doctrinae authoritatem sarta tectam conservare, ut rationi nostrae valedicere & sensuum fidei derogare debeamus. Nam si soli viscerum firmitudine praediti,dc primas ossicinas cacochy mica saburra vacuas habentes Febribus inter-
97쪽
mittentibus,corripiunturAnde,obsecro,fit ut in paroxysinorum initiis, ac saepenumero e tra paroxysmos, perpetua fere nausea, siti in explebili , continua anorexu cardialgia dioris amaritudine torqueantur Si prima officina pravorum succorum sentina non esset referta, quid excretis per alvum di vomitum tincturam citrinam, pxasinam, aeruginosam, consistentiam viscidam di mucilaginosam
acrimoniam erodentem, sectorem abomina.
bilem impertiretur Si viscera munda essentia firma, quid hypochondriorum,mesenterii, ventriculi tumores doloresque in Febribus intermittentibus perfrequenses; earumque comites fere individuos, committeret prag 3 At, inquit Mia ius, eruditates ob debilitatem eomenis in primis viis tangesta non Febres inter palatar,sed Bapem aut Caciariam magis p rere solent. Sed considerasse debuit, crudit res primae regionis non esse unius modi, prλque illarum diversitate diverses oriri morbosi quarum si tanta sit frigiditas M lentor, ut putrescere aut accendi nequeant, magis parere
cachexiam in hydropem desituram i fin imcendii capaces siret, Febres inrermittentes ut plurimum creari. Sed nec semper hydrops aut cachexia primigenii sit ni morbi ab ejusmodi cruditatibus orti, sed plerumque succindunt Febribus interpolatis in schirrum aut abscessum degenerantibus, frigore inemendabili calorem febrilem excipiente: Imd debilitas caloris non est unicum illius vitium, nec cruditas & cacochymiae congestio a selo pro-
98쪽
venit caloris desectu caloris etiam excessus concoctionem solet evertere alimenta Corrumpendo , eaque in substantiam naturae nostrae infensam convertendo. Hinc est quod post cibos aromatis conditos intemperanter ingestos, de vina potentiora liberaliter oblig rita, ructus acidos, nidorulentos, foetidos, fi tus immodicos, aliaque dyspepsiae argumenta experiamur: hinc denique, & propter errata in reliquis rebus non naturalibus, fit ut cac Chymicam saburram coacervemus, & in imterpolatas Febres identidem incidamus. .
Urget, Fe es miremittentes vis tantingere nisi cirea AEqui mo, eum seil. Hemus coissavim tu riem conciliat 9 effervescentiam, proptere que Atiosam diathesin ipsi impertituae;
Autumnus autem eadem ab aes is calore tore
facto qualitatem nunc acrem ct bitiosam, nune acidam, It ticam aut austeram imprimit; quod plane . ait, indicat Febrim intermittentem . yemperie sanguim mutata originem habere. Respondeo , Circa AEquinoctia tum FGbres . tum alios morbos magis invadere, non solum propter insigniores ambientis ac tempestatum mutationes, sed cum illis coincidere noxas aberratis in victu : Hyeme enim quae propter crapulam, exercitia intermissa, di transpirationem impeditam coacervantur superfluitates . sub aequinoetium vernum non minus quam singuis fundi incipiun , moveri de putrescere: Min Autumno, pro terquam quod fruges saepenumero rubigunem morborum seracissimam contrahunt,
99쪽
etiam fimctus horarii, quibus plerique hominum intemperantius vestuntur, foecundum Febrium intermittentium seminarium subis ministrant: ut mirum sit Mil fius sui tempestatum mutationi essectum mille aliis causis eOmmunem attribuere, Idque pro plena δε- monstratione praefidenter venditare. q. 3 8. Tandem, ex multiplici Febrium selutione multiplex depromit argumentum. Ait enimi ae messponte naturae, vel artis opera solvi. Acutrumque modum in duos ramos ubdividit. Naturam enim crisin moliri via per repetitospa-rοπ os, m quorum finiuiis nonnihil materiae morbissae expiralesanguine; elsanguine pe caeli. Osoli mutationem et ea aequinoctia vel sipitia citra sen siem emacuationem attemperato, Se Des demere: quorum si neutrum contingat inanguinem is diathsae ct biliosacin aridam,aνο- sam aut ponticam degenerare , unde diuturna Drtiana in re tidianam aut rauartanam, vel' etiam in Merum , Cacheriam aut Scortatura fransit. Artificialem in Empiricam ct Dagmati eam bipartitur; quarum istam huic praeferendam existimat,re qumremedia ab Hortis ct Mulierculis petita non raro plus praestent quam quae juxta exisam methodum praestribuntur. Ε 'λι- .rica remedia eo potissimum nomine Febres
fugare dicit, quod sanxuinem Agant, ejusque
motum se egermescentiam impediant. Dogmat, eam autem in Medicamentis emeticis ct catham eis ac phlebotomia consistere, quibus aegri misere excruciantur, morbus verὸ raro prostigatur. Verum clim probandum su sceperit briu m
100쪽
intermittentium pi nomena a viscerum es ctibus commode deduci non posse; nili cons cerit humores in foco vel minera coclusos,nec repetitis paroxysmis accendi dc absumi posse, nec sponte naturae per coeli aut soli mutationem cicurari,sensimq; citra sensibilem evac
ationem et irare, nec motos Zc accensos a re
mediis empiricis figi di constringi,nec deniq; a
praesidiis dogmaticis exhauriri, Dustra se torquet ut ostendat sanguinem a tot causistotalterationes subire posse: nam ut fateamur sanguinem ab hista mille aliis causis corrumpi de restitui , unde apparet humores in viseeribus . conclusos ab iisdem causjs easde corruptelς dcredintegrationis non pati vicissitudines λ ut cur contrarii argumentu aliquod non attulit Praeterea,quis praeter Miasum n aliam causim i diceret Iclarum,Scorbutum aut Cach xiam quam in hepatu lenis snt milanciae iis, vel alterius visceris affectum Z per quorum . viscerum ansactus cum sanguis inter circulandu m, imo, ut verior fert lententia, . ante . quam sanguinis ideam acquirat,dum Q. chylus in sanguinem nondum abiit, debeat rans,ire,non mirum est si, pro diversitate cacochymiae in illis congestae,diversas iubeat corruptelae ideas ; quam corruptelam frustra Porrigere tentaverit M Ei , donec viscerum cacopr gian prius sustulerit ;. ac propterea intermittentium Febrium, quae in hos morbos solent de sinere, causam frustra Alibi quam in vis