장음표시 사용
11쪽
Prooemium. INter eos libros omnes, qui divina sua
auctoritatevi origine humano gener conamen i tos reddiderunt, abstrusa sapientia plenus, illima antiquitate venerabilis est liber Istobi Seuhobus enim ipse eundem posteris consignavexit, seu, quod Ebraei fere omnes is nuper quoque immortales Viri ti midius Scie r. Do mihi maluere, a Mose primum divino dictante Spiritu, litteris traditus sit c nitie sua omnia omnium gentium scripta superabit,qu usq;Μosaicis libris antiquiores,tanto quidem studio,sed frustra, a vane curiosis nostri seculi ingeniis quaesitos, in orbe reperiri non probabituri Quin nec ipsaIjobio amicorii ejus Dei verba in Ebraro codice adhuc nobis e lesberi dubitamus; cum lingva Arabica Mosaicis temporibus aeque a Cananaea parum omnino ab Ebraea discrepasse videatur, ut egregie ostendit doctissimus Is
tringa quem tamen in eam sententiam, ut Mosen ve
sionem tantum hujus libri nobis repraesentasse crederet, abreptum fuisse magnopere miramur. In hic tam vetusto,iam admirabili codice veritatem Evangelicam scrutari res si amna . voluptatis nobis semper visa est,nec
12쪽
voluptatis modo, sed Mutilitatis. Ulut veritas enim antiquitate tape tanquam sua nocte Condatur ue tanto acceptior tamen esse sui amatoribus solet, quanto majori studio eruitur, quanto certiores de ea reddimur ex antiquissimorum seculorum testimonio. In causa certe Religionis non contemnendummunimeno praesidium est , constans omnium temporum doetrina. Nemo igitur, spero, improbabit, si in controversiis, quae nobis cum Romana Ecclesia, cum Reserinatis,cum Socinianis intercedunt, gravissimos antiquissimos Do-inores,ljobum,Eliphasium,Bildadum ophareia Elthu, ex media Arabia veritatis testes advocemus, ex eorum concertatione, ferventes adhuc, proh dolor in Christiana gente lites si non sedare, quod unius Dei est, saltem decidere conemur. Atque hoc iaciemus sine ambitiosa vanae eruditionis ostentatione, sine ipsa quoque verborum curauecumi heologorum Scholis, ubi verbis non parcitur, modo ne veritati parcatur, pius χερσαρι ιν liceat,& quae hic tractantur ita sint comparata,utvem Quomatumhabeant, ubi nonomantur Te
invoco,Pater,minum,tu,qua inpopuli Christam δε-ctrinam latium, mira providentia, nolis adhuc conservasi oracula,oe in hac lingeta morientalium
luce nostri temporibM subinde illustriora reddis Or
faciliora, ita a nobis confiderate pio ponantur,uta errorib magis magisque liberemur,s sola T in nobis dominetur veritas Amen
13쪽
Cum Pontificii ipsi fateantur, Mnemo nostrum dubiistet, praecipuam,quae inter nos Romanam Ecclesiania agitatur, controversiam esse de indole ustis eationis metrae,merito ab hac ordiemur, theses hobaras opponimus sequentes
peccatore incoram Dei judicio consituto utiatur, non hasitum D tia homini infundere, sed somaeclarar sat
Probatio. Patet hoc evidenter ex loco e. ix,1o dy 't Ripy Izn Constat verbum p ' a nesse oppossitum Hr; ΙΠ&τpy Conseratur Rom. viri, 33, 34. oppositam proii de habere significationem. Iam vero themata illa nihil aliud in-nuunt h. l. quam peccatorem se profiteri Est enim sensus hie verborum jobi: tu sim pro ratione hujus vitae adhuc per Dei: aliam iustu or integer amans Dei& proximi, atqui adeo studiosus bonorum operum, idque sine suco Iosiamen meum si Deus mecum absque interventu Mediatoris, sponsoris illius mei, c. xv i, 3. Redemptoris c. xxxHI, 23, 24 judicio experiri. ad rationem de vita anteacta sine illo reddendanti compellere volet profitebitur me hucusque quam saepissimo improbis ac perversis animi corporisque motibus indulsisse, nunc per subreptionem , alias ex imprudentia, quandoque etiam consulio obluctante conscientia. Certe coram Iudice .ne
14쪽
mini mortalium os suum infodit improbitatem, atque alienum ab ossicio pii viri animum. Adeoque non potest idem est h. l. quod reddere hominem habituali fide, spe Ἀ- more plenum Agnoverunt hanc verborum horum vim ex Pontificiis doctissimi Viri Iohannes de Pine a in h. l. pag. 247, Justificare est, suas partes agere,se tueri in judicio, inrite conari innocentem ostendere Condemnandi autem verbumpertinet ad culpam,cum homo convincitur damnatisrs sceler atic μου
Mn enim repellitur conscientiae testimonium in divino judicio. Iacobus Bolduccius Capuccinus,p. 399. explicat: Cum adtribu na ejus ab ipso vocatus accessero, si perreisum me esse aut inno
centem ostendere me voluero asseruerimn me peccatum non habere--. proprio me ore mendacem prodam,at unde jure condemner,
contra meipsum proferam. Similiter Jesu ita ali hasar Corde rius p. iv. bustificare me voluero, id est, si res cari audeam apud Deum, me justum esse. Bene etiam vulgata: ijustifcare uero numquid homo sibi ipsi instandit justitiam tyos meum condemnabit me si innocentem ostendero pravum me comprobabit. Luculentius adhuc ljobus c. i. a. quid divina pISnsit, nos docet. Loquor in serore amaris Imo animae meae, inquit, compestor Deo dicere, ne me in tribunali tuos traι esse hominemplane impium, orco dignum, Satanae infelicissimum mancipium. Quod si vero sciens volensque varia forte designavi crimina, propter illa sum plectendus, tum nota mih ac, ut deprecari queam, quaenam illa sint, propter quae me sis puniturus. Sane non sine gravissima in jobum contumelia dixeris, virum sanctum exposcere, ne Deus ipsum faciat sceleribus coopertum. Similiter cap. xv II s. hoc verbo utiturami.
cis obloquens yam ny zznNI ISR CR Π n Absit dis ut vos justificem i. e. justos esse judicem, uti recte Vulgatus ut
15쪽
in praesenti negotio profitear,jure meritoque vos me insimulasse impia a Deo desectionis, ta xxii, F. udgydume irem. Ijobus amicis suis habitualem fidem, spem anaorem infundere non poterat, fassi urus id haud dubie, si tantae ejus fuissent vires, ut in animis eorum dominari potuisset. Pertinent huc quoque verba c. xxXII, 2 tibi de Ehhu dicitur Exarsit ira Elihi adber
suis de negotio praesenti querelis impatientia saepe corruptis significans, aequius se, si res ex ejus voto&arbitrio dirigerentur, cum piis acturum, nullamque vel saltem non adeo insignem calamitatem illis immissiarum else. Item v. 3. Exarsit ira Elia his in tres Amicos hobi, quod re onsum non invenissent Tm ' IVobum impi caverint Cuti Mercerus verbi vim exprimit, id est,condemnaverint. Sed MElihu ipse verbum p vc. xxxii I, 31 ita adhibet Si tibi verba est, porroseuppetunt, isibinsententiam meam refestas, age sane repone ista: Π 'ny2m 2 Dbὸn
ii mo enim animo te justificabo , id est, justum celebrabo. Nemo prudens hic dixerit Elihu voluisse jobo infundere
habitualem, quam vocant, fidem, spem atque amorem,eui que hoc pacto hominem piis moribus decorum emcere. Quin potius uti de Sacerdote Ebraeo dicitur Lev x Hi, quod RP pol
luat v. s. In mundificet leprosum adde V. 7 8. H. I II. II. 1 o.&c. ita gestiit Elihu jobum justificare, sinceram pietaten L. in ipso ingenue agnoscendo declarando. Nec praetermittenda alia viri hujus divini verba c. xxxiv II. Num quid Dominum justissimum ac potentissimum parum juste res humanas
moderari in affigendis piis censebist Illumne ut scite Valabius)impietatis sugillabis, qui justus&potens est Ex his sanes, quo sensu vox opposita prini veniat, aperte satis colligitur. Restat ut testimonium& vocem omnium augustissimam ipsius Summi
16쪽
Numinis in hoc libro audiamus. Ea exstat c. xL,i: Num etω- obis i .e inficiaberis. Reale ponitur pro verbali)justum mei regimen Q lem tandem finem ille tuus sugillandi pruri.
quum rerum Omnium moderatorem, quo tu ab amicis ob fati tua tristia impietatis postulatus reputeris se dicaris issem Ilobo nunquam id fuit propositum, ut optimam Dei essentiam corrumperet, eoque pacto quod vel cogitatu absurdissimum animi sui indolem redderet elegantem. Recte igitur uictata iterum: Omquid condemnabis me, ut tujugiferas id est tiniabia exponit, ut tu appareas justus. Recte etiam Menochius vocem ian pro verbali habendam cens et probabis, explicans, udicium meum, Millud iniustum se dices d iniquum jeum quo consentiunt Philippus, Thomas, Nicolaus, Dionysius, Valabius, Cajetanus, Steuchus, ineda teste p. OIr. Conferaritur omnino quoque Corderius p. 696.
eatorum nosi orum,ncmorii, non in extIrpatione la-
peccaminosa in conversis adhuc residuae.
Probatio. Expendi in hanc rem merentur verba Ijobi eap. x , m. yymquidsi cui dies hominis sunt dies tui Num anni tui suis. Disi dies virit Regis aut Principis magna potentii dignitat conspicui iste ropter investra me quamvis serio deprecanis te meam iMiquitatem, o inpeccAErum meum inquiraιὶ Sunt hi his
17쪽
his quaedam pia animadversione omnino dignissima α)Ijobus
capite hoc decimo calamitatis suae felicem terminum multis argumentis sollicitat. β Interrogandi formula, qua hic utitur, aequipollet propositioni fortiter neganti ejusque necessarium consequens est deprecatio divina peccatorum investigationis ac scrutationis. γ Magnates terra brevi suam absolvunt periodum, quandoque etiam violentis manibus subditorum justo maturius pereunt. Id cum suis noverint, adeoque oportuna his malis remedia adhibenda esse censeant, ideo sollicite investigant iniquitatem subditorum rebellium , quomodo ,
habeant secundum substantiam ac effectus suos, scrutantur eo. rum peccatum ex vindictae proposito, immittunt, quas merentur, poenaS, nec quicqUam morantur seriam criminum depreca. tionem, ne indulgentiae facilitas audacia facem praeserat,&nova insidiarum fiat causa ac occasio. Quod si sorte imperii ratio id non permittat, tum alta mente delicta illa reponunt cons.
IUUn Ps iso, 3. dissim utant tantisper iram tanto largius eam idoneo tempore est usuri; nulla sane alia de causa, quam quod vita ipsorum turbulentorum ingeniorum insultibus sit exposita. Atque hoc dum faciunt , retinere peccata xebellibus civibus dicuntur. δ' Haec ad Deum applicans jobus, disparem , ejus ait est e conditionem quippe cujus annis nullum a facinorosis immurea periculum nullam igitur causam esse, cur Ijobo veniam rite flagitante, iniquitatem ipsius accurate pervestiget, cur inmemoria cum vindicta proposito Mindignatione vehementi retineat. Id vero dum dicit, implicite contendit, vilis Dei iniquitatem suam vestigare;quod ipsum iterum aliud non est, quam petere delictorum veniam. Habemus igitur quod quaeri natis divinam peccatorum remissionem nihil esse aliud, quam cessationem iratae investigationis ac memoriae delicto
18쪽
rum sed nee alia in libro Ijobi, quae thesi huic robur ac firmamentum afferant, loca deficiunt. Consideretur querela c.xiv, i . ydia rixamn Si ex magnitudine aerumnae, inquit, res aestimanda erit humano mores manet adhuc in f ciculo a Deo A gnatum, quod ab ossicio boni civis ex humana infirmitat a Rege meo quam pissime defeci .recessi. Prisci homines
res eas, quarum memoriam sibi essivere nolebant, inscribebant membranulis, convolvebant in fasciculum , colligabant, muniebant sigillo, recondebant loco tuto. jobus ex eo more phrasin desumsit, in Deo praevaricationum suarum memoriam iratam manere,fignificaturus.Id vero non potest non esse peccatorum retentio. Ut igitur oppositionis, Deus peccata remittit, quando membranarum, quibus peccata nostra inscripta habet, sigillarumpit, ligamina discindit, asciculum explicat, lituram scripturae inducit, id est, cum iratam eorum memorialam, ac consequenter justum ultionis propositum ex animo suo uti Scriptura ipsa ἀνθρώ mmΘως loqui urydelet. In fine libri Ijobi
c. xm,7 quaedam etiam leguntur sententiam nostram confirmantia. Alloquitur ibi 'hova Eliphasum: Exarsit ira meo
in tectin duossocios tuos quod remis verbo meo ac veritati congruum hiscuti non estis Assumiteproindejuvencos, es procurare eos osserri vestra causa holocaustum ab νobo .Fundat quoquepro vobis precesservus meus bob- oin enim ciem accepta- ιο in vestra causa exaudiam cita ut non sim vobiscum acturus se- eundum sultum Eudfacinus vestrum. Nexus verborum manifesto docet sacrificia preces jobi nullum alium in fine hic requiri, quam ut servens ira Dei sedetur poena perversis sermonibus promerita avertatur. Hunc, inquam u-ctum inanimis Ijobi holocaustum hoc habere debuit. Iam vero Deus Leu a, iamdum holocausti offerendi praescribens pollice
19쪽
pollicetur, juvencum ex ipsius praescripto tractatum Are acceptum Deo, idque i in offerentis emolumentum insigne,nempe Py 22, ut expiet offerentem. Expiare itaque peccata,
sive peccatorum veniam procurare, nihil est aliud, quam a Deo impetrare, ut desinat ad velis reos peccatorum causa irasci, nec ex servoris justi stimulis secundum si ultitiam eorum agat. Qia' ipso quam clarissiime indoles divinae remissionis peccatorum, prout eam Ecclefia profitetur Evangelica, indicatur. Vulgatin Intevres quem tanquam unicum illud Romana:Ecclesiae oraculum merito prae aliis ipsis opponimus te v. I, . vertit: Hostia Misi eisum erit acceptabilis, atque in expiatio/rem ejus rosiciens. Proh quae tandem Latinorum aures admiserint, aut ferre unquam possient,expiationis voce lassocationem, extirpationem,&eradicationem vitiorum animae exprimi 'qua unice ad iram partis offensae, a qua reus liberandus est , respicitur.
certe extra tentationi satum, ex sancto Dei ver
lo, ex contritionis armis nosrae examine, ex Spiri-im S. testimonio depulsem jam esse ex mente Dei in- fetam delictorum no rorum memoriam cum ultionis
proposito, scio jam dilectos Dei bos fore etianti
s in hooperseveraverimm statu, vel altem,si ad eum ins ne titae redierimus, olim ipsim heredes Arepueade . tur certitudo impetrata vcnia, cx qua consurrigit animae quies, ing stititia, HUN- incompellando Deopanrbes a.
20쪽
Zophar . ix. 3, 4. suspicans ex morbi gravitate aepertinacia, jobum adhuc non fuisse sincere pium, eum hoc argumento ad poenitentiam extimulat: Umquid tu recte hactent compo pii animum tuum, ea appetendo amando aversando, quae appeti, amari ac rejici debebant 'im ex .rendisi ad Delum manum tuam, e sincero gratiae auxiliique desiiderio, cum fiducia & spe Vix crediderim. uod si ergo iniquita simulata pietas est in manu tua, remove ista, addita fiduciali ejus deprecatione, nec permittas habitare in tentoriis tuis injustitiam. Etenim tum levabis faciem tuam liberam a macula, id est, gaudebis ex animo , concessa delictο- storum venia, idque jure, utpote immunis a foedissima animi tui labe Levant enim faciem, quos conscientia admissi de licti probri amplius non deprimit, quos reconciliatus OG sensi Magistratus animus exhilarat cum laetitia faciem erigat,
frontem exporrigat uti e contrari moeror frontem contra
hit,iacie dejicita mo vero tet crimina sua serio dolentis, removentis ae deprecanti dejectam faciem nihil quicquam potest erigere praeterquam fiducia de clementia patris, heri,aut principis concepta, spes consequendae veniae, certa persuasio de jam obtenta. Pollicetur autem Zophar constantem elevationem vultus. Praemittit igitur implicite divinam manifestationem concessu deli storum veniae. Pergit autem: IEris quoque rmus velut columna ex re fusa. . Insignis h. l. est vis vocis pria quam frigide expres erunt Ibide Hsanis seras sterte uno temeras, si oseph; Athia in nuper Am-steloda mensi Germanicaci dumirsi starct isthia. Melius ejus aemulus iara Heissi sua Amstelodamensi: mivir si bese