장음표시 사용
11쪽
dide lector, qui has' chartulas legere di-jgnaberis cito eas tibi consecrata O dia catas est . Tu aute aliquem
fructum ex earum eritioneperceperis, Deo, omnium bonorumfonti Ῥ-berrimole Christum rati sage .
Ego certe Deum testem habeo conscientiam, quodprodesse pio lectora horum locorum repetitione moluerim, oeconfido in domino me non omnino iacmeases upratum
12쪽
clesiam sibi tui Domini nostri Iesu
Christi, redemtorun ira unici, conserues,tuearis, defendad eamque
verbo tuo .s 5 iritu sanctuque -ciplina regas quo tandem trium phans tecum regne in calo , Amen. Ualepie lector in Domino, cui te commendatum volo. Roschi dia Io. Augusti, Anno domini I ssi.
13쪽
Gratiam gi uniuersali dicturis, video opera pretium eis quaedam admonere de praescientia Dei,&de eius variis modis unde enim facilior transitus erit ad doctrinam Gratiae uniuersalis. Deus propter Filium suum Dominum nostrum Iesum Christum suo Spiritu adsit mihi cogitanti atque scribenti, ut meus labor cedat in gloriam Dei, dein salutarem aedificationem Ecclesiae Christi. Vt memoria hominis est Notitia praeterit post quam factum est cita praestientia Dei est Notitia futuri antequam fiat. Haec praescientia Dei simpliciter considerata, non est ulla futurorum eventuum causa, sed Notitia nuda solummodo Sicut enim tu itor similitudine Augustini memoria tua non cogis facta esse, quae praeterierunt sic Deus sua praescientia non cogit Ἀ-cienda quae futura sunt, sed simpliciter praetcit,quid
ex quibus causis euenturum ut, praescit ab aeterno antecedentiain consequentia; praescit causas rerum
Meffecta iraescit agendi modum praescit multa, quEodit quae puniet. Vtergo scire non est rem factam effcere,sed eam
tantum ex causis cognoscere: ita praescire non est suturam rem err res, sed eam per causas suas praecognoscere falsa est igitur haec collectio. Deus praescit omma fuIura. Ergo, omnia necessariostent. A
14쪽
6 C. HEMMINGIUS Non enim valet Argumentum a nuda Notitia ad Euentum, qui habet proprias causis proinde nequaquam praescientia Dei causa est futurorum Euen
tuum, tametsi est vera& in Dicit . Quamuis enim voluntas nostra, quam Deus liberam creauit, libere
eligit quodpi cet,&auersatur quod disciplicet, nunquam tamen eliget aut auersabitur, nisi quod Deus praesciuit, etiamsi liberrime potest cum eligere tum
auersari alia , minime a praescientia Dei impedita. praescientiaicitur Dei nequaquam est causa futuro rum, sed potuis ea quae tura sunt habent aliquam rationem causis praescientiae diuinae. Quod nunc cribam, praesciuit Deus ab aeterno, at si non criberem Deus nequaquam pretes tu et me iam scripturum id
μεν ει Q. Non ergo ideo fit aliquid, quia praescitur a Deo, sied quia futurum est,praescitur. Deus cum vniuscuiuslibet voluntatem praeuideat, hunc perperam, hunc recte acturum non ignorat. Sic praesciuit adulterium Dauidis Non igitur quia Deus praesciuit adulterium Dallidis, Dauid adulterium commisit: sed quia David adulterium commissurus erat, Deus praesciuit Haec praescientia Dei a prouidentia differt genere Nam praescientia, Notitiae prouidentia,actioni subiicitur. Haec ergo causa rerum, illam mi
me. Atque haec de nuda simplici praescientia Dei sint dicta. iam modos quos iam praescientia Dei videamus, in quibus non nuda praescientia sed vivoluntas, vel permissio accedit,consideretur.
D Eus uuaedam praescitvi vult quaedam pra scit&permittit. Iam cum nihil potest fieri, repugnante Deo; quicquid fit, vel volente Deo vel per mittente fieri necesse est ideo Augustinus in Enchiridio ait: Non fiali id, nisi omnipotcns velit fieri,
15쪽
lliosi, sol DE GRATI UNIVERSALI. vel sinendo vel ipse faciendo aliud ergo vult Deus,aliud permittit Deus vult bonuz, perii nil istinatum, utrumque praescit, teste eodem Augustino nos de permisnone primum dicamus.
Depermissiom . Permissio Dei est efficacis voluntatis Dei rem iu
sio seu priuatio.permittit enim Deus quod non vult impedire, neque tamen nolens permittit, sed non nolens id est remisse volens.&remis Sen Olens
Sed cur permittit malum fieri, cum sit ipse bo euetae nnus,imoipli bonitas,& malum ipsi displiceat' Hoc μα l
ideo facit,quia melius iudicat ex malis bona facere, quam nulla mala permittere.Nunquam ait Augustinus Deus mala permitteret,nisi posset de malis boum facere. Nec gubitandum est Deum facere bene, etiam permittendo fieri, quaecunque fiunt male. non enim sine iusto iudicio facit. etsi autem quod Deus permittit,hoc non efficit tamen quia illud ad finem congruum dirigit,dicitur propter illum finem fecis.se,quod permisit. Sic enim Augustinus ait: UO M- ,
aliquid, nisi omnipotens velit fieri,&hoc vel volui C
tate beneplaciti, qua omnia bona fiunt, vel voluntars 'te signi, quae est permisso mali, non volantas efficax, alioqui non puniret malum. Nullo enim pacto potest fieri,utDeus puniat quod fecit, sed punit,quod facimus,ut liberet quod ipse fecit. Et Augustinus inenarratione psalmici Io. Non vult Deus innuit, ut pecces; sed tamen si peccaueris, non putes hominem fecisse, quod voluit. . Deo aliquid accidiis quod
noluit ut enim vult Deus, ut homo non peccet ita vult peccanti parcere, Ut reuertatur ita vult postr moin peccatis perseuerantem punire,ut iusticia potentiam non euadat ita quicquid elegeris, omnipotenti non deerit, unde siuam de te compleat voluntatem. Et alibi dicit. Semper fit voluntas Dei, vel an O-
16쪽
I NI C. HEMMINGIVS bis,vel de nobis. Voluntas enim Dei relinquit homini liberam Electionem. Si eligit bona Deus vult illi bona: si eligit mala; Deus vult illi iustam poenam: ita quicquid elegeris,uoluntas Dei fit, scilicet vel emcax, vel remissa. Porro tametsi Deus permittit mala fieri, tamen haec permissio pendet ex ordine prouidentiae Diuinae, qui sapientisamecum mala, tum bona adfinem bonum dirigit meminerimus proinde dicti Augustini: Q iicquid, inquit, accidit praeter voluntatem nostram, noueris non accidisse, nisi de voluntate Dei, de prouidentia ipsius,de ordine ipsius, de nutu ipsius, de legibus ipsus,et sitatas rion intelligimus, quidquare fiat, demus hoc protii Jentiae ipsius, quod nihil fiat sine causa,&non blasiphemabimus. Definiri autem potest non forte inepte prouidentia Dei, hoc modo Prouidentia Dei est cura&administratio,qua Deus ut omnia gubernat,eu singula in suas fines dirigit ita media ordinat, quibus ad finem perueniendum est. Sed de hac postea plura. Genera permissionis Diuinae. Eis plura sunt genera permissionis Diuinae, quam ego aut sciam,aut recensere posIim tamen hic ea quae
r. Permissio in opere creationis. a. Permisit lapsu grauioris eorum, qui sint emtra Ecclesiam.
3. Permissio crucis es aspictionis Ecclesiae. . Perm io oppugnationis a Diabolo. Permissio lapsu sanctorum. o. Permissio scandalorum variorum in Ecclesia.
17쪽
Primum Genus permissionis voco in opere Creationis , propterea quod eius occasio ipsa hominis creatio fuerit. Nam cu Deus ipsum hominem crearet ad imaginem suam, atq; illum principem reliquarum creaturarum constitueret, libertate voluntatis,
qua poterat libere eligere tiae sibi placebant, eum ornauit;quis me res non minima felicitas hominis erat. Sed ecce quid fies homo abutitur hac libertate, deductus abathana a Deo defecit, idque iberrima sua voluntate, quod ideo permisit Deus, ut testaretur semodum agendi conseruare, quem indiderat suς creaturae,cum illa crearet Lapsus est proinde Adam permittente non ordinante Deo ut ipse caderet, sed ordinante pro sua sapientia ipsum lapsum Adaiansuam gloriam. Postquam autem Adam libera voluntate peccassiet, nos in necessitatem praecipitati sumus, qui ab eius stirpe destendimus .Quamdiu ergo portamus imaginem hominis terrent,ut Augustinus alti qui vetus etiaAso modicitur habemus necessitatem co- suetudinis nostrae, ut non quod volumus honurn faciamus. Est autem haec nec ellitas consiuetudinis voluntaria, no coacta: voluntarius si quide carnis amor, cum sit vitiatus titiosus, non admittit amorem virtutis 'ietatis, sibi repugnantem. Haec permissio Diuina, quavi Adam labi, & nos ab Adamo natos labi permittit Deus, seruit ipsius sapientiar, xcedit nobis lapsis in maiorem gloriam, modo nos permittamus dextera Dei eri ei, quod fit quando firma fide in Christum recumbimuS.
Secundum Genus permissionis est lapsus grauioris eorum , qui sunt extra Ecclesiam de hoc genere permissionis loquitur Paulus Rom. L. tradidit illos
18쪽
I NI C. EMMINGIVs Deus in desideria cordis eoru in immuditiem item, tradidit illos Deus in atfectus ignominiosos .ite,tradidit illos Deus in reproba mentem, ut faciant ea, quaeno decent. 2. Thes. 1 eo quod dilectione veritatis noreceperunt, ut salvi fierent, id est, eo quod veritatem noluerunt intellistere,ut saluarentur, mittit Deus illis Ciucacem errorem, ut cre cui mendacio, ut iudicetur omnes, qui no crediderunt veritati, sed placuer ut sibi in iniquitate. atq; Uaec est ἁ nμιB --λά ὸς 'Om. Quod aut permisso vocabulo tradendo significe tvi vel unum testimoniiLex Pla Llci sumptum coulcerit verba Dei sunt Noaudiuit populus meus voce meam,&Israel 135 acquievit mihi, ideo dimisi eos se cundu desideria cordis eoru e ambulabat in cossiliis suis. Haec verba prorsus coueniunt Cu verbis Pauli dicetis: tradidit illos in desideria cordis eoru id est,siab tracta sua manu, permisit illos cupiditatib. suis. vide, quae , qua horrenda sit hec poena.Deus homines ingratos S cotumaces permittit ruere in scelera, iuxta desideria cordis eorum sepro SSEho nulla fere maiori poena asticere potest Deus illos, qui suis monitis parere nolues, qua si eos patiatur indulgere atq; obsequi cupiditatibus sitis,4 sita ostia sequi, quibus sibiipsista dem pestem seperniciem acceriunt. atq, adeo hoc sit tum maxime, cum sibi sapere ac rebus his optime costile revidentur. admoneamur itaq; seriae poenitentiae, doti moris Demae cumulemus pec Cata qui b. iram Dei in nos prouocemus. prudentervi moderate agamus omnia,&fine nobis ob oculos ponamus semper.
Tertium Genus permissionis diuinae est crucis S amictionis Ecclesiaran hac vita, cuius rei cautas e peexplicantur in Ecclesia. Quare hoc loco ne omnino hoc Genus praetermis illi videamur, tres solummodo eius causas annotabimus. Prima pylietatniali iti taritio si cra
19쪽
crucis Ipsina DE RATI NIVERSALI. Prima est piorum conformitas cum filio Dei vult enim Deus pios conformes fieri Imaginis filii sui, ut Paulus docet Rom. 8. los praesciuit, etiam eo prcedestinauit conformes heri maginis filii sui, ut sit ipse primogenitus in multis fratribus. Haec conformitas est crucis: gloriae,illius quide in hac vita, huius vero
Secuda est fructus, que pii percipi ut in hac vita excruce Nicrux, pios humiles, dociles, vigiles, si applices reddit. Humiles humiliamini sub potenti manu Dei, ut vos exaltet. Dociles, Esa 18 Vexatio dabit eis intellectu,&Psal I ii. Bonu est mihi quod humiliatus sum,ut discere statuta tua. Vigiles vigilate orate, ne intretis in tentationern Supplices Invoca me in die tribulationis eruam te, glorificabis me. Tertia, exemptu Na pii qui fortiter serui crucem, alios infirmiores animant,&inuitant siro exemplo ad imitationem seruata regula Cyrilli Noo et ad alae ricula, sed toleranda, quando vi aliena inferuntur
'uartum Genus. Quartum Genus est permissio lapses Sanctorum.
permittit enim Deus cepe numero suos sanctos securius viventes in horrenda scelera ruere. .ua modo autem hoc fiat, pulchie pingitur in Soli spledore qtii cum adest, omnia illustrat, cum remouetur, omnia tenebris implentur ad eundem modum quata doeii fiuisenioreses nimis ecuri, Deus Daulatim suae gratiae radios remouet. quod usit,quid sunHIS tenebret.
Quare dictum Solomonis semper mente circumferamus: Beatus a ui seiuger est pauidus. Exempla huius permissionis no pauca nobis praebet scriptura. Nonne Samson fortissimus securior effectus ruit in fornicationem Nonne David sanctissimus segnescens incidit in adulterium moniae sapientissimus Solonion illecebris mulieribus est seductus 3
20쪽
ra NI C. HEMMINGIV square hoc Deus permitti, ut tuam misericordiam declaret in eos qui redeunt, dessitam iustitiam in eos qui non respucunt, exerceat. Primum itaque hoc permittit Deus fieri, ut puniat ingratitudinem nostram. Deinde ivt gratiae sitae praestantia a nobis agnoscatur Tertio, ut sciatur, quod quicquid nobis
dat Deus,gratis dat. Quarto,ut agnita infirmitate nostra ardentius precemur pro Oseruatione&augme-to doni coelestis. Nam habenti dabitur. atque ita ut
git Dominus sanetos suos, Psal. .
Quintum Genus permissionis Diuinae est oppugnatio piorum a Sathana Hoc Genus etsi Quarto subiici poterat,vi species generi illud tamen placuit seorsum tractare, ut distincta suauius percipiantur,es
ad praxin iti vita accommodentur melius Diabolus confertur Leoni, confertur Draconi, confertur n- gelo cis . Nam ut Leo,impetum facit, Vt Draco,in1Idiatur, ut Angelus Dei apparet,dum simulat mella,&porrigit venenum. Quando nos securi, quid no hic machinatur Diabolus: Quoniam autem non potest
nisii per peccata nostra dominari,omnia tentat,ut sanctos Dei seruos seducat vi in peccatum pertrahat id vi possit facere, in iidiatui doctrinae, ut eam aboleat, vel corrumpat. insidiatur moribus ut eos vel hypocrisi maculet, vel contumacia foedet: insidiatur oeconomiis,ut marit s& cpres discordia perdat: insidiatur Ecclesiae, ut eam sectis, arietibus, sic hismatibus uertat insidiatur Politiis, ut iudiciari leges vel deleat, vel corrumpat Sophistica iurisvilegum interpretatione in his omnibus technis in Angelum lucis se transformat, Vt putemus lucem esse tenebras, tenebras lucem,quo securius devastet omnia, id sub