장음표시 사용
51쪽
& ignis elementum Aristoteli constituunt, longe nilairum
tenaissim im ens; ut, quod ductum est, recte uentoriam matαriam e siccioribus educens rebus , praue illam e Terra modo educit Aristoteles. At peius etiam exalationem neutram
per se, & ab altera seorsum, alteram; neque igitur, uel puris ex aquis, uel e non madefacta Terra illam fieri decernit: nam di aquas quantumuis tenues, liquidasque, vel a summe languente calore in vapores solui; & e Terra quantumuis arrefacta, exsiccataque, & aquas effluere, & plantas nutriri, & aerem educi, & uentos etiam spirare passim intueri licet; & e penitus deusta exalationem ipse educit, a qua salsum, crata sumque sat mare; & longe aridissima ligna, & e quibus flama nulla , nullus Peripateticis educi uidetur fumus, lateresq;&alia quae uis ab igne imminui, absumique tandem apparcnt omnia. Que igitur nisi in non ens Aristoteli abeant, in longe qui dein tenuissimos,& qui elabentes visum lateant, at in uapores omnino soluta sint omnia necesse est : Aristo
teli certe quo siccior facta sit Terra , S humiditate spoliata omni, eo in siccam exalationem, atque in ignem promptius in uerti uideri debet; cui nimirum in omnia quidem inue ii videntur omnia, at ea certe facilius,quae similia sunt, & cognata magis : si me igitur arefacta Terra, magis quam madefacta exhalationem emittere, equa, scilicet, ut in exti lationem agatur e qua, dc uenti, & ipse Aristoteli ignis constituitur; frigiditas modo, non & humiditas itidem extrudenda sit, atque interimenda. Age uero, & quae pluuijs, uentisque eueniunt, quae ut videtur, exhalationem, e qua uenti fiunt, sine altera, di e Terra omnino non madefacta educi non posse Aristoteli persuasere, explicare ne grauemur: sorte
enim ipsam imprimis uentorum materiam non e Terra m
gis , quam e mari; & vel e nihil madefacta Terra, & solam ipsam, ab eaque seorsum, quae in aquas concrescit, educi pos se, & uentos omnino, pluviasque, quo nobis expositum est
modo, non ut Aristoteli placet, fieri manifestabunt.
52쪽
quae exhalationem,e qua ventisiunt seorsum ab altera; see Terra omnino non madefacta educi non posse Arinoteli persuasere. Cap. X V.
ROPTEREA, inquit Aristoteles, post pluuias 1 Maleo.
spirant venti, quod Terra humefacta veluti exsu- cap q. dat, siccaeque exhalationis materia fit: nisi enim , , aliquis inexistat humor, exhalationem Terra e- is mittere nequat; veluti neq; ligna fumu,quq nullii uretinent humore: quin & ea de causa est, ut tu a Septentrioni- ν, bus, tum a meridie potissimum venti spirent: siquid c Sol hec is una loca non pervadit:&propterea plurimu aquae in ca desce radit. A t ubi aquae copiam Terra excipit, ibi exhalatio plurima, o 'non aliter ac ex viridibus lignis sumus reddatur necesse est: ipsa porro exhalatio ventus est. Tum Etesiae, inquit,post Sol- stitium ,& canis exortum spirant; non cum Sol aut maxime propinquus est, aut maxime remotus: Et inter diu quidem ,, spirant, noctu autem desinunt; cuius rei causa est, quod cum ,,
prope adest ante exsiccat, quam exhalatio oriatur, cum au- tem paululum recesserit, moderatus iam calor gignitur, ita ut aquae gelu concretae colliquescant: ac Terra tum proprio,tum is Solis calore exsiccata veluti in fumum, halitumque abeat:no ,, ctu autem cessant; quoniam quae conglaciata sunt, ObnΟ- ,,
ctium frigus desinunt liquari: nihil aut, quod aut gelu costrictum sit, aut nullam habeat siccitatem , halitum reddit; sed ,,
quod humorem cum siccitate coniunctum obtinet, id cum is incalescit ex alia lationem mittit. Neque igitur ab Austro Ete ,, siae spirant, quod utique oportebat: siquidem locus ille propter Solis propinquitatem aquas non habet, aut pabulum, ,, quod liquefactum Etesias excitet. Et plures, inquit, ab Aqui- is lone, quam ab Austro spirant venti, quod in Borealibus Te ris maior , quam in Austrinis aquarum, niviumque copia; quibus in Terram liquescentibus,maiorem exhalationis copiam oriri necesse est.
53쪽
Nec pos pluuias ventos fer quod Terra madefacta exha
lationem emitat; nec Austrum,Soriamque plurimum
s irare, quod a locis oriantur, in quibus pluuiae multae fiunt, τι Aristit.
placet. Cap. XVI. PO REs, qui per aerem fluunt, ventique re apparent, ijs plerumque commistos e Terra . clabi,qui in pluuias crasi escunt,& nobis di- - lis ctum est prius,& fieri omnino sensus, & r
tio manifestat:& nubes eaedem partim inventos solui, partim inplunias concrest
re manifeste apparent. Et e summe dissimilari, & valde profunda,varieque Soli exposita Terra vapores, qui nihil crassitie, tenuitateque inter se differant, fieri existimare non licet.
At quin qui in flatus diffundutur seorsum ab ijs, qui in aquas, grandinesque concrescunt, & hi absque illis fieri possint; id vero videri non debet: siquidem & sensus,& ratio itidem
seorsum ab alteris educi alteros manifestat. Est enim ubi pluuiae perratae,& nulle omnino annis multis, venti vero assidui: ει ubi contra nulli,aut perrari spirant venti,pluvie vero, grandinesque iuges,grandesque. Et secus omnino,quam AristO- telis ratio postulat; nulli in humidis Terris venti, pluviae vero assiduae:id quod & aliae Terrae multae declarant, & Aegyptus imprimis; quae omnium mollissima, humidissimaque ventis omnino caret; at non & pluuijs itidem , ut videri posset: quotidianus enim ibi,longeque copiosissimus ros; crassissimi nimirum, qui inde educuntur, vapores, & parum quid
ab aquae natura dnnoti,modica ope, quam a nocturno habet frigore, in aquas crastescunt.In summe vero aridis Terris venti multi vehementesque . At ut Terra, quae summe est arci cta, exhalationem, quae fluat, emittere inepta videri potuerit, non certe propterca, cessantibus pluuijs,liatim venti fieri videri Ari stoteli debuere, quod Terra madefacta exsudet, exhalationemq ae emittat,quam arefacta nullam edat: neq; enim temporis momento, quo post pluuias venti spirant,Terra exhalationem emittere; nec si tanta, adeoque emittatur cose tim, ascendens ea latere nos q leat, quae in obliquum acta, ve
lati nos serit.E Terra scilicet,quod minime fit, spirare videam
54쪽
tur vetus, si exhalatio is sit, quam ibi madefacta emittit Te ra : sed propterea quod nubium, quae in ptunias coguntur,
pleraeque cion e crassioribns modo vaporibus, e quibus pra
cipue aqua fit, sed e tenuioribus itidem,& qui in aquas spis sari nolint, constitutae sunt: hi porro a crassioribus seiuncti, dc dum seiunguntur, impulsi quid, dimotique in obliquum
fluunt,uentiq; apparent: nec perpetuo id tanten; est enim ubi in nubeculam coeunt, quae Graecis dicitur. Superstare ea motibus post pluuias, sumi initar videtur, & e tenuissimis nubium partibus, & quae in aquas crassescere non potuere, manifeste constituta, solasque eas superesse indicans certissimum serenitatis existit signum : rcete itaque infoecunda nubes ab Aristotele appellatur. At neque Auster, Boreasque, si quidem multus uterque, & valens videri potuit, propterea talis videri debuit, quod a locis spiret, ad quae minime accedit Sol,& qui ab assiduis humefacta plia ui3s, exhalationem maxime emittant: omitto enim, quod Auster non a polo, sed ab
aestiua conuersione Aristoteli spirat; & quod nec Boreas ipse in subpolari Terra fieri videri debet. Nulli dubium esse potest summum Hyenie in subpolari Terra frigus vigere, & summe obstrictam eam esse, gelatamque omnem:at huiusmodi ὁTerris nulla omnino exhalatio educi; & venti omnino nulli circa Arctum; Hyeme, & saeuientibus frigoribus, cum maxime viget Boreas, fieri Aristoteli videntur, quod exhalatio,calore,a quo eleuabatur, extincto, ascendere nequeat. Quod si ventorum quidem materia per Hyemem inde educi Aristoteli non videtur, multo minus quas in pluuias concrescat, e duci videri debetinam & ipsi itidem longe haec, quam illa crapsior videtur. Propterea iΦitur multus valensque Auster,quod ex amplissima Terra,& a robusto educitur Sole; Boreas apud nos quidem, nec multus, nec valens, nisi incipiens interdum,& aere vaporibus oppleto: assidae enim a. subsequente impulsus, inqne angustius actus, quae obstKnt, & quae premunt, summa abigit vi; at non multus ipse, summeque tenuis liberum apertumque nactu S locum, innguescere videtur. Multus itidem apad nos,diuturnasq; qui inter Austrum, Fauoniumque medias est, & Faltonius iple e mari, ut uidetur genitus,
bene amplo; & E quo uniuerso ij praecipue exhalant uapores, qui in uentos diffundantur. Extesias
55쪽
EI Iesias non subpolaris niuis liquefactione , ut AriRoteli
placet ,sede mari oriri. Cap. X VII. EIV S & Etesias Aristoteles e subpolari edu-
γ cit nive: siquidem nec niuem amplius uulam post aestiuam conuersionem, ubi Etesiae spirare Aristoteli incipiunt, in Terra esse plures iam menses assidiae a Sole illustrata, calefactaque existimare licet: nec sii sit, interdiu , & eleuato tantum Sole, sed assidue spirent; nunquam enim ibi Occidens Sol, sed aeque assidue lucens, aeque assidue niuem liquefaciat. Tum ne ipsi quidem , ut opinor, Aristoteli, ijsdcm, quibus nix liquescit horis, ijsdemque sere temporis momentis, exhalationem, inquam acta est, ad superiorem usque aerem efferri posse, indeque detrusam ad nos usque peruenire uideri potest: oportet autem; paucis enim post Solis ortum Etesis spirant horis, &Propterea noctu non spirare Aristoteli videntur, quod nix noctu non liquescit. Nequaquam prsterea ab Arcto, sed ab Occidente, e mari nimirum, & e mari omnino manifeste oriri videntur : est itaque ubi ab Oriente, & ab Austro etiam spirent. Et vere spirare incipiunt, paucisque post Solis ortum horis: Aestate autem, de Sole ipso iam inclinato, noctuq;nihil spirant: quod Vere, & elato iam Sole ij, ut dictum est , educuntur uapores , qui in uentos difflari apti sunt.
Aestate autem, Soleq; iam inclinato, noctu tenuiores omnino , quam ut sese mutuo impellere, & in obliquum ferri possint; Aestate quidem, quod, ut dictum est, lammis agit uiribus Sol, & in Terram agit, mareque ipsum crassius iam s
ctum. Noctu autem, & Sole nondum elato, uel inclinante iam languidius omnino uaporibus egressum aperiente , tenuissimi tantia elabuntur, & pauciores, quam ut loci angustia pressi sese impellere, locoque dimouere opuS habeant, liberum praesertim vaporibus nacti aerem. Nullum itaque ut videtur, signum ab Aristotele allatum, exhalationem , quae per aerem fluit, sine altera, & non nisii ex humefacta Terra
56쪽
De his quae in aere fiunt. 2 F
Non recte obliqui uaporum motus causam ab Aristotele irri
T neque obliqui vaporum motus causam edocens placere Aristoteles potest: si siquidem ab unica circulari aeris vertigine reiecti illi in obliquum serantur, veluti fumus rotae velociter motae sippositus; si quidem aditum illis longe tenuissimus abneget aer, foteli agat uniuersos, multoque promptius, quam aerem contiguum Coelum, minime diuersa a circumagente illos aere, preditos natura , sed nihil Aristoteli, aut modicum quid disserentes,unicus itaq; spiret uentus; & per uniuersum aerem aeque fluat, non ad fluminum ripas, quam ubi uis magis: neque in diuersiis aeris regionibus diuersi. Vel si non secum vapores aer trahat, rapiatque, sed ascendentibus celerrime circulatus aditum abneget, & veluti reijciat,
hacque, & illac disiiciat, eque in partes omnes disiecti, dis.
sipatique, aeque in partes fluant omnes, & per superiorem perpetuo aerem; ad Terram certe usque nunquam delaba tur, calidi, tenuesque, & superiora proprio petentes ingenio : & in editissimis montibus, in quibus nullos omnino spirare unquam ventos cinis declarat, nihil commotus unquam, assidui illi fiant, vehementissimiqtie Haec sorte animaduertens Theophrastus, Aristotele posthabito, obliqv. ventorum motionis causam, non circulati aeris uertigini, sed duplici exhalationis attribuit naturq; Commiste , inquit , inter se, & sicca sursum tendente, humida vero deorsum illam trahente, in obliquum seruntur; non recte, ut videtur, nec iuxta proprias positiones: composita enim om-hia iuxta praedominantis naturam Peripateticis seruntur.At neque vel sibi ipsis commistae impetu tanto, nec deorsum
omnino ad Terram usque delabantur : ut enim humida si cae aeque leuis non sit, ad superiora tamen serti,&ipsa vid rur ;& nisi in aquas coacta delabi nunquam.
57쪽
DE HIs QUAE IN AERE FIUNT,& de Terraemotibus.
VI vapores praecipuὸ in grandines, pluuias, est η ues aguntur, quiadis ventos diffunduntur ; ct m sis, qua in ea, quae dicta sunt, illi coguntur, o quo hi mouentur , inquirendus videri debet. Cap. I. pag. δε a. Qui praeeipud vapores in nives , pluuias , grandinesque aguntur Io qui per aerem fluunt, ventique apparent. Cap. II .
pag. Iq. b. suomodo vapores in aquas , grandines, ct niues agentur. Cap. III. pag. II. a. cur vapores in obliquum mouentur, O quamdiu. Cap. IIII. dii pag. IS. b. Cur vapores eo motu moveantur quo moueri videntur. Cap. V. DI
Qui color, quali d re , qua elabatur in tenuitate. CV. V I. pag. I 6. b. hibus in anni temporibra, quibusve in Terris pluuiae, nivesque, O grandines sirent , ventique spirant ; O qui venti quando ferent , quandou8 pluui'. Cap. V II. pag. I7.a. quas, nivisque ἡ crassis omnino γaporibus, e grandines derases, simis constitui iure visas fuisse. Cap. VIII. pag. I 8.a. Iure qui per aerem suunt vapores , tenuiores visos fui P. Cap. IX. . pu, i uomodo tonitrua , fulguraque fiunt et O cur fulgura Horsum ferantur, variusque eorum sit color, o uis. Cap. X. pag. I9. b. A quibus, ct quomodo Te rraemotus fiant. Cap. XI. pag. a P. a. E Papcribus humidis, pluviae , grandinesque , venti vero ι' siccis .ari teli fiunt; o humidi quidem ex aquis, sicci vero δ terris:
58쪽
at utrique perpetuo simul educuntur. cap. x II. per I 2o. b. PerpIram vapores, qui ἡ Terra educuntur, siccos Ari telivi sfuse; ad aquarum constitution frigus allatum. Cap. XIII.
tionem seorsum ab altera educi posse Aristoteli visam fuisse.
Cap. XIIII. pag. .a. quae exhalationem, ὸ qua venti fiant seorsum ab altera Temra omnis non madosacta educi non pose Aristoteli persuasere . Cap. XV. pag. 27 .a. Neeponpluuias ventos fieri, quod Terra madefacta exhalationem emittat, nec Aurirum , Boreamque plurimum spirare quod a locis oriantur,in quibus pluuia multa fiunt, ut Aristoteli placet. Cap. XVI. pag. 23.b. Etesias non sub polaris niuis liquefactione , ut Ar Ioteli placet, sed a mari oriri. Cap. X VII. pag. aq. b. Mn rem obliqui vaporum motus causam ab Arinotele traditam fuisse . Cap. XVIII. pag. 2 .a. I N I S.