P. Virgilius Maro qualem omni parte illustratum tertio pubblicavit Chr. Gottl. Heyne cui Servium pariter integrum et variorum notas cum suis subjunxit N.E. Lemaire volumen primum octavum et ultimum

발행: 1819년

분량: 606페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

11쪽

Excursus II . De Sileno a Satyris et Nymphis vincto. II9 Excursus III. De C. Cornelio Gallo simulque de Eu- . phorionis Chiliasi IaiExeursus IV. De Scylla. 224

Εxcursus I. De Pleiade piseem fugient 58a Excursus II. De Nympharum domo et Penei regis . . 684 Excursus III. De Ixionis rota ad Orphei cantum sub- Sistente . . M6Disiti by Cooste

12쪽

S. P. D.

Μusaeum anto omnes.

AENEID. lib. VI, v. 667.

Es habes, Iector eruditissime, primum Publii Virgilii, atque adeo poeseos latinae volumen. Quis

C SaCTO TOmanorum poetarum agmine in noVam

editionis lucem p. nos ituro princeps incederet, non longa deliberatio fuit; Iongior, quo interpreta tionis comitatu prodiret. Nulli eloenim plures quam

Μaroni interpretes contigerunt: verum ox ipsa copia non mediocre nascitur incommodum. Nam si ex tot doctorum virorum lucubrationibus petitas hinc inde notas soligeremus, necesse crat, aut ultra modum excrescere totius oportς molem, aut multa

rejici, digna tamen quae admitterentur. Addo quod nonnulla sunt, in quibus enarrandis prolixam Ope

13쪽

EDITORIA iam insumps runt Omnes scro interpretos ; alia vcro, nec a minime adnotationi hus et Icntia, qtuepteno euncti nossi XCrunt. Suppetebat is uidem unus, pii possct aliis omissa sui plero, fidissimus ante co-

toros et doctissimus, CHRIST. GOTTL. IIEYΝE; laicetenim nullam non vidit difficultatem, nullam non adiit, nullam formo non solvit. Sed quo diligentiori cura perfectum opus edidit, eo difficilius erat inde quidquam decerpore, quod aliundo decerptis intorsorores : namquo is uno tenore, et perpetuis vere com msentariis, sagacissimisquo Qxcursi

bus Virgilium illustravit; ita ut, si quid inde sump-

Seris, non sit, Cur omnia non sum Pros. PTaeter a

quod ceteri viderunt, ipso vidit; quod ilixerunt, ipse dixit; immo paucIOribus saepo vortiis dixit, quod ex infinitis aliorum notis non sine improbo labore colligeres. Supervacancum igitur fuit ex pluribus petere, quod unus offerehat. Quid multa' Eo perduxit illo Virgilianam Ut, qui-

Cumque novus accederet editor, aut illum integrum Tel raesentare, alit novam omnino commentationem

illius Oxenit,to instituere cogeretur. Quis enim ferret hodie multiformem variarum adnotationum Congeriem, et quasi corpus undique collatis membris compositum, quum in promptu sit, Uno Pro PDSito si sceptus, una industria expolitus, uno ingenio ad si nona perductus et absolutus tanti viri laborῖ Cnt, romus orgo duram admodum totius interpretationis refingondae provinciami Quorsum autem attinuit, si non moliora daturi essemusῖ

14쪽

Et quo pacto meliora nos daturos sperare licuit' Etiamsi licuisset, quod utinam atque iterum utina nil quot annorum labores exsudandit Priestat igitur, Lector humanissime, tibi dare quar per sci,ona sunt, et tuo jampridem judicio comprobata. Νo suo displicebit etiam viris Optimarum litterarum

et genuini poetae Praesertim studiosis, i luat praecedititi terpretationem diligens lectionum variarum disiiuisitio, cujus ope non unus duntaXat, itui placuevit editori, textus illis obvonici; scd totus tibi subjicietur Virgilius, qualem, quam diveritim, quatidoque eruditissimi homines Perlegerint. Afferimus igitur in publiCum, luaeculiaque PriP- stantissimi intcrpretis editione tertia Continentur, ne uno quidem verbo, vel reciso, vel addito, nisi quid mendi subrepserit, quod Pro natura nostra

religiose cavimus. Attamen, ne huic nostrae editioni propria et peculiaris desit utilitas, quemadmodum in nostro J. Caesare compingendo seduli plurima collegimus; vid. Praefationem nostram ad Commentarios de Bello Gallico, p. xlx et seqq.)ita ultimis Virgilii voluminibus profereutur haec

additam erita Servius integer, Di nondum explorati codicis

fide Perpensus ac probatus : qui quidem solus ex vetustissimis Virgilii interpretibus nam cir a saeculi quarti Ox uiatis finem florebat , quum ad nosl cr tot injuriosus temporum vices explanationem vernacula lingua confectam attulerit , antiquo

simul et latino dehitam scriptori apud nos auctori-

15쪽

EDITORI statem habet: non quod erravisse nunquam summum hominem, Sed hominem tamED, Putaverimus; nonne et Galli nos 1luibusdam in locis gallico scriptis lueremus interdum ancipites Z Verum .aetati Maronis propior, Si quando tu interpretandis sententiis devius, manuscripti semper gravissimam fidum obtinet, utpote omnibus, qui ad nos pervenerint, codicibus antiquior;

29 Excerpta ex Optimis commentariis, quos IO-ii 1NN IIEINRICH VOSS, Vere Docta, Germanicae sseorgicorum versioni subjunxit, et quae in latinum se monem conVe a Primum apud nos emittimus; 30 Selectissimae ex Vcierihus notae, scilicet Donato, seu, ut Volunt, Pseudo-Donato, Philargyrio, Pierio; atquc inter recentiores, addent sese socios

Heliasii, Cerda, Bumanni, ut Ruaeus; quihus etiam nos, Si post tanta nomina venire notiis fas fuerit, nonnullas e triginta annorum lucubrationibus partes subjungemus, sive aliquid nondum animadversi vigilando et studendo deprchenderimus, sive in aliquo dimiciliori loco, coleri et praesertim CilBISΤ.GOTTI . ΙΙΕΙ Ε, quem cunctis praepositum fatemur, mitius certa Protulisso videantur;

4' Omnia quae scripserunt do Virgilii vita Tib. Claud. Donatus, noster Rupeus, et post illos ipse Chr. Gotti. Noyno ; ita ut historia Virgilii per Consules a Ruaro digesta probaverit, fortissimos heroas VatcS luc praeclaros, Si longo, dum vixerint, in te vallo intor so distantes collocaverint cOίEVi, nunc Post mortem in codcm famae curru impOSitos per

16쪽

PRAEFATIO.

xiii

ora posterorum pares incedere, et Bomae fastos, non minus Maronis carminibus, quam triumphis Caesarunt superbire et illustrari; 5' Vita P. Virgilii Μaronis, quam celeberrimus inter nostrates olim Professores, Carolus Le Beau, ridiculis vulgi in mendacia et admirationem proni fabulis expurgavit, ratus scilicet maximi poetae gloriam, quae nullius possit vel laudibus crescere, vel

obtrectatione minui, nullis exornandam esse miraculi S. ΙIis omnibus accedoni, ct totum concludent opus,

testimonia de Virgilio et ejusdem operibus; Mar nis epitaphia; codicum, oditionum et versionum triplex elenchus; tabulae, et locupletissimi Domi-DUm , rerum, Verborum et notarum indicos; de quibus, et de ccteris quae singulorum auctorum sunt

communia, Vide, si placci, lector et judex aequis- Si me, quae sumus Praefati ad primum C. I. Caesaris volumen, pag. X Qt seqq. Quid nunc mihi dicendum superest, nisi de tSpingrapho, cui novam hanc Virgilii oditionem curandam commisimus ' Noque diu multumve dubitantis e Obtulit, qui, iiuum Virgilianae laudi laudom sociam jamdudum conjunxisset, hoc ipso me Certiorem faciebat, minime sibi se donaturum, siquidem

de Marone suo iterum ageretur. Quis enim adeo obtusa gerat Pectora, ut ignoret, quam pura et ante alios accurata textus emendatione, quam magnifico sumptus apparatu splendidativo typorum ele-Gautia, quam devoto erga poesin et vere frateruo

17쪽

EDITORIS PRAEFATIO picturae studio exornatum, latiuorum vatum principem univc ae admirationi suspiciendum olim proposuerit Pet s Di DΟT i). Jure igitur suo Vi milium sit,i vindicabat; ne lue vero nesciebam, fortis Aleiandi i vultum, non alii fas csse, luam Apelli pingendum, alii quam Lysippo ducendum concredere :quia inque ante oculos tot et tanta revolverentur monumenta , quae in aeternum orbi torrarum Commendant gallicam typographicen, seu potius artem Di DOTICAM, DOn Potui satis mihi temperaro, quin illum compi llar in his Vcrsibus, picis quondam magnificentius extuli PAR MENSEM HOMERI TYPo-GRAPlii M la):

Ars tua te Divo rivalem fecit Homero :ille tui in orta lena superis donavit olympum; Tu das liuie vati vitae immortalis honorem.

En sutit it Iitur, lector humanissime, lihi propo

sita; fariae Si accolata habueris, amplissimum laborisoporosi fructum rotulisse nos arbitrabimur. Interenuato, Di nostris in Coeptis fave.

18쪽

TERTIAE EDITIONIS

ANNI ΜDCCCIII. QUOD nec expectabam nec sperabam , ut tertia vice ad Virgilium novis curis retractandum evocarer, id mihi propitii numinis beneficio contigit. Post prI i nam enim editionem annis I 767 ad i775 curatam,

cum editio minor, ad solam interpretationem poetae inStituta, anno I 779 excursa GSet, iterum operam meam ei commodavi in editione altera annis I7873789 vulgata, et aliquot annis postea Londini repetita; cum intorea prelo repetita esset editio minor emendatior anno I 789. Judicia expertus sum vir rum doctorum tam liberalia, ut ea ipsa mihi hoc tanquam onus imponere Viderentur, ut, qNantum possem, studium in emendanda et perficienda opera mea collocarem. Εaque in re tanto religiosius mihi Versandum esse putavi, quanto melius ipse cognita ac perspecta haberem ea quae in illa opera mea aut desideranda essent, aut aliter Constituenda. N quaquam enim ad Virgilium nova annotatione in

struendum eo animo et consilio accesseram , quod Postea Se Iuutus sum. Nam cum, ante annos hos fere

triginta quinque, a librario, sollerti et honesto viro, quaereretur, qui editionem Virgilii notis selectis et excerptis novisque nonnullis adspersis, instructam,Cujus generis editioncs ista aetate in magna existi

19쪽

4 PB EFATIO

in:ili onc habobantur, curar l: Ernesti ita negoti hirriani hi liti posuerat; ci jus auctoritate et consilio victus illud in nic recopi, etsi tum recens adhuc in hoc literarii in geliere, Ia C nisi ni Per acaden im narinori admotiis , Cui , viribus corporis in sp i ii pie longa Diu tiplici pio aerumna Dacotis, nondum parem N ec so sonticham. Cum ita, Voluntate non satis Proclivi, rom suscepiss m, stra diram quo Pre nielim retia ridebatur judicio, mi od de illo genero notarum fovebam; tenim ad si , tiloni dilii enitani illud vix adduceres ii Commoniator in seu lector in Posse videbatur, contentum utrumque iis Copiis quae ad manum e

sent, nec penitius in poetae doctrinam, studi iam, artona, se infinitantem. Vix itaque opus ii gressus, si ad praescriptum illud exso lui vellem , taedio scroti domo imparem osSo Se Si, Prit 1 3 liae Cunctanter meum

sensum ac judicium sum sequutus, tandem in I Dei- de prorsus mihi lini obtemperavi. Ita a Ut m evenit, Ut opera mea aliquantum dispar esset comparatis Ecloigis et Georgicis cum iEnoide; Doc nisi in repeti iis editionibus ad eund in modulum omnia constituore allaboravi; etsi vel sic bene intellexi supercssemu vos, quos penitus Plia re vix liceret, in corpore

ad aliam formam ab initio designato. Quod tamen licuit, satagore haud refugi, ut, quotios nova editici

Pararctur, Non modo relog rem Poetam CV m meis annotationibus, sed otiam rotractarem loca saltem Potiora, et emendarem , quae quidem emendanda Ossct Vi lebam, etiam ea, de quibus monitus essem; aiatem Praetori rem, in quibus male eMem reprehcnsus, Pa rolini Iuerem intacta, quibus meliora non allata vidissem, Obliviscererque ea quae ex animi Diuili od by Gooste

20쪽

TERTIT EDITIONI R. 5

malevolentia illiberaliter iii me ossent Alasa: qui biis non tam dolui moi caussa, illiam propter imminutam litorarii in nostrarum dignitatem, et Oh detrimentii in quod bonis moribus sitae lite quis irae Oxistimationi inter bonos ipse affert. Jam in praetatione prioris editionis professus eram, me inchoatam tantum et descriptam operam Publice Proponere, quae iamcupro fundo esse possit studiis virorum doctorum conjunctis in perficiendo eo quod d signatum a Die orat; multo enim utilius fore, si una aliqua oditio ropetitis plurium studiis et curis omendetur et locu Plet tur, quam si plures iteratis itidem vicibus eadem recox

rint, aut Deserem querelam, Ut cum nostro loquar, iterum iterumque cecinerint. Nec tamen vol sic cuiquam invidebo suis auspiciis meliora in medium pro serenti, qui id inprimis per omnem vitam cordi habuerim, ut alia Potius insonia excitarem et acue-Tem, quam iit meum, qualecunque illud sit, jactarem. Quamdiu enim in his studiis versatias sum, id egi, Ut litorae emcndarentur ot perficerentur si vo permo, sive per alios; et soleo laetari, quoties inter vulgaria habori video ea quae olim novo et audacter

dicta haud raro displicebant seniorum judiciis. N

que Omnitio hanc rationem commentandi in voteros auctoros classicos tanquam Unico probandam et amplectendam venditaVi; contra vero clam aliis in locis, tum in praefationibus studioso declaravi diversa divorsis consiliis accommodata commentandi genera; et locum suum assignavi huic nostro; memoravi quoque, quam laudem studium vertendi in verna-

Culum sermonem, Pt quas opportrinitatim et commoda illud habeat, interdum ad ipsam interpreta-

SEARCH

MENU NAVIGATION