장음표시 사용
21쪽
tionis subtilitatem; nec omnino illud multum ab
annotatione perpetua discrepat, Saltem quat PDUS V ram auctoris mentem et sensum in utroque redditum
Doscriptionem operae meae et consilium exposui in praefationibias superiorum editionum, quas ea de caussa, Mi hic iterum apponerem, nec sum esse vidi , tum in disquisitione de Carmine epico et aliis passim locis, quae iis saltem inspicienda erant, strii judices sedere et de summa operis calculos ferro v Iobant. Nunc ita pie non nisi pauca subjunigenda sunt de oditione hac nova: cuius omne consilii md obetur Fritschio nostro, viro intelligenti et sollerti, bonaeque laudis cupido i): qui cum in altera odition
adornanda exemPlaria multis ornamentis, argram n to ex antiquis Operibus petito, caelo Pxprossis, siluitubaud mediocri, adornassol, mOX Ithrariorum non-ntillorum inter Britannos liacri cupiditato opprossum se videns, quandoquidem illi formulis suis repeteroeam editionem constitia Prant, Iaccessitate circumventus, totum exemplarium apparatum iis vendiderat: quo illi in lucrum suum Verso, nova eXeml,laria typis excuderunt; tum Fritschius apud se decrevit, post certorum annorum decursum, editionem, eam quo multo elegantiorem ac splendidiorem, pararo, ut hoc exemplo Constaret, nec arte et industria Germanos Anglis cedere, nec generoso sensu laudisque studio,
sine improba et sordida lucri aviditate. Obsequendum duxi optimo viro: cumque novissima jam vitae spatia ingressus ultimam manum imponendi huic
si Editionis Lipsiensis redemPtori.
22쪽
operie opportunitatem se milii Osferre viderem, nolui fortunae deesse, iterumque retractavi ea quae a me in
Virgilium scripta essent, inprimisque priori Volumi Di, quod Bucolica et Georgica complectitur, quantum per alias curas liceret, studium aliquod meum addixi; quoniam illa carmina subtiliorem interpretationis curam et sollicitudinem desiderare Visa erant. Reddere rationem sigillatim eorum quae in tertia hac editione accesserint, quia sine ostentationis sp Cie memorari talia D mucunt, supersedeo. Sufficit, enicia lasso inc vel locupletasse Observata in Poetam
locis multis; adjecisse Excursus nonnullos, obolo confodisse alia, nec pepercisse iis quae, olim admO- dum probata aut probabilia visa, nunc fundo idoneo destitui videbantur. Video quidem hoc osse inter mala operae meae, quod nulla est harum oditionum, quae alteri ubique respondeat. Quid tamen in hum
Da hac infirini lato facias, cum, quoti sci inque aliquid, a te curatum aut claboratum, itor Im ii spe Xeris, toties videas esse, quae mutata Pt emcndata raso malles, etiamsi non nimis morosus sis tuae Oporae judex ac censor 8 Itaque venia quoque danda mihi ost,
si interdum mutarim sententiam, alia ala Ploxus sim, aut ad pristina rediorim. Est immensa rerum moles, quae in tam longo operae cursu occurrit; nec SPIDI'Pridem est animi habitus et sensus; asseritia his imprudentes ea quae mente in aliis Dogotiis O CUPata meditati ora inus, et cum iis, ad quae accedim HS. C PU-lamus aliena, quae lusum ingenio faciunt; ca aut iii alio tempore a nobis mot ipsis damnari quis mirotur uitae res animadversa, si Hullam aliam, modeste dono bis sentiendi ot aequa statuoiadi de aliis, caussam
23쪽
haberemus, vel una satis esset ad retundendam omnem animi arrogantiam ct in alios acerbitatem. Cum
excuderetur liber typis alia in urbe, nec mihi iacultas data osset plagularum inspiciendarum, in fortunae beneficio habeo, obtigisse mihi, ut in superioribus editionibus, ita in hac quo liae, correCtorem virum doctum et eximie his litoris imbutum, CarOlum Christianum II endler, A. M. cujus diligentiae et sollertiae in asso lucridis calami mei ductibus et in ipsis sententiis perspiciendis multum rite debere graius profiteor. Diuiti so by Cooste
24쪽
- Pessimus morbus, ut multa ex obsturio- . ribiis transiliant, in satis vero Perspicuis ad fastidium immorenti r P Qxspatientur scilicet BACO, de Atigment. scient. lih. VI, Cap. 8.
Dippicii R est Virgilium et sine interprete recte legere, et cum interprole Sunt enim multa in doctissimo poeta quae pueros non modo, sed viros satis aCutos exercitatosque, etiam in repetita lectione, tenere, aut quae, Cum non sine multarum rerum scientia nec sine subtiliore et subacto judicio cognosci possint, legentis oeulum fugere soleant, quamvis sint sumiua eum arte posita, pulcheirimen poeta dicta et ad sensum jucundissima; ut adeo Voluptatis et . utilitatis ex lectioue percipiendae fructuq liberali boni interpretis opera non parum sivo maturentur siVis augeantur. Dum tamen cum interprete poetam legis, Vix fieri potest, ut cum recto sensu ac judicio elam togas. Infringitur enim animi modo ad poetam, modo ad Commentatorem conversi intentio, et retardatur impetus; pectus vero, quod magnarum, sublimium, et pulchorrimarum rerum aE sontentiarum spiritu in litorat, subinde refrigeratur; avocatur mens ab operis summa et ab universae virtutis ac Praestantiae cognitione, quae non tam in singulis rebus quam in partium inter se convenientia et ad commune consilium conspiratione cernitur, ex singulis tan- Dissiligod by Cooste
25쪽
tiam et minutis modo sententiis modo verbis aestimare poetam, et saepe id adeo ad alterius tantum nutum et Da- sum facere, discimus; quo ipso voluptatis ex carminis
dulcedine capiendae magna pars intercipitur, quae, jam
Per ipsam ex retardatione molestiam, non admodum imminui non poterat. Huic tamen malo medela Parata est ex repetita lectione. Enii vero nec minor s difficultates ip- Stam Promunt interpretem. Namque ejus et ingenium rorum minutarum infinita copia ac subtilitate obtundi, obscuraque opera obscurari, et, dum in aliorum sensu acuendo desudat, proprium sensum obrui et hebetari no- cosse ost. Ita, dum undique et ad singula verba, quibus
aliqua difficultas, ad aliorum quidem intelligentiam, ad-liaerescere forte possit, circumfert Di in tondit animum, multa interdum occurrere solent minus cram re ponjuncta iet excidere nonnunquam id, quod ad illum locum quaerebatur. Cum etiam multa sint, quae sentiri quidem facile possint, sed quae exponere admodum difficile sit, dum in iis commode explicandis et illustrandis defixus animus
est, fieri solet, ut sensim fiensimque ad Blius rerum Doli nos et imaginos delahuris, et tandem explicationem et interpretationem subjungas, quam, si in alio deprehenderis,iluo nodo ei in mentem venerit, assequi vix Possis. f. Momnia non modo nostram sed commutiem interpretum
conditionem duram satis et iniquam esse docent, ita ut in eo genere perfectae aliquid et absolutae operie vix expcctari possit. Mihi vero in Virgilio perpetuis commentariis illustrando nam variantes lectioncs congerere, aut notulas paSSimudsPergere, aut excerptas observationes ex schedis colligere et transcribere non tantum difficultatis habuisset), sed in Virgilio perpetuis commentariis illustrando et ma-jOros et plures molestiae objiciebantur ex superiorum interpretum Copia et multorum operosa commentatione.
Nam in poeta versabar, a tot interpretibus tentato, ut, Si
26쪽
unusquisque ex iis vel unum tantum locum satis illustra set, nihil in toto Virgilio obscuritatis relictum Esse, sit unum saltem quilibet locum obscurasset, in toto nobis Virgilio caecutiendum esse videri deberet. Quos quidem
omnes a me perlectos esse, neminem a me eXpectare ve
lim: primo loco Servium, Probi lacinias, cum exscriptoro Julio Sabino, Donatum et Philartari uin, lum II insium
et Bumaurinum, a quibus tamen ad interpretationem parum fructus foras, Cerdam, doctum et laboriosum, minus forte ingeniosum, interpretem, cujus tam n copia et eruditio Don raro plus molestiae, quam boni fructus, habere solet; praeter Guellium et Ursinum, cum Martino, intei dum citrostum et Buaeum, ovolvere satis habui: e quibus commentariis multum me profecisse non inficior, Raepotamen iis in locis, in quibus ipse haererem, utilitatis Parum, tu dii vero plurimum, inde ad me rediro sensi. De titutus enim ab iis, quoties eorum operam desiderabam, in aliis, quae nullum alienae opis desiderium faciebant, tam
copiosos ac doctos eos esse videbam, ut, quomodo totelegantium et actitarum observationum fructu adolescentes nec plane privarom, nec Cum taedio Satiarem, non tacito invenirem. offendi ad alia pravo accepta, male EXPO- sita, aut obscurata, quae mihi satis clara ac perspicua visa erunt; ita ut interdum nescirem, in quam partem me Ve terem ; illustrationem enim haec a me postulabant, an Veroea, quae minus bene allata erunt, refellerem dubitabam.
Ab hac enim illiberalitate intactum pectus semper habui, ut refellendis aut elevandis aliorum dictis indignam est ignobilem gloriam captarem. Multo magis abhorrui a foeduillo more, cavillationes scurriles et contumeliosa dicta in alios laude seu merita seu immerita ornatos jaciendi, aut, ut habeas, quo eos exagites, dicta ab iis impudenter ca- Iumniandi. Contra gratum mihi et jucundum ingcnuaque indole dignum visum est, profiteri per quos profecissem; Ineque meliora edoceri a melioribus atquo etiam refclli, Duili od by Corale
27쪽
animo a quo sero, et vero etiam laetor. Quemadnicidiim tamen, minus recto aliquid dictum osse, facile interdum est animadvertere; qua tamen in re ori oris mom ritum lateat, dicere, et nebulas erroris objectas sine longa dig-Ρutation , dispellere, difficiles est: ita multum interdum Consumsi operio, ut urio verbo erroris fontem ot caussam declararem, aut ut illud apponerem, quo simili aliorum errori occurreretur: Cum modo usum loquendi poeticum, modo poeticum aliquod phantasma, modo mythicam rationem parum recte teneri viderem. Se i monui fere verbo tantum; ciij iismodi si nonnulla forto occurrent, quae, cura me apposita sint, non statim assoqui possit lector paullo acutior: respectu ad nobiliorem aliquom common atorem, quamvis a me non nominatum, habito, ni octa ea ess meminerit, Di, cum viri otium docti in oram errorem Essent abrepti, adoles oras, qui in similem errorem aut difficultatein aut in eundem intelPretem in id erit, statim hul, at, quo eum redarguat. Cotorum eam logom, quae lanicuique
interpreti proposita esse debet, ut nihil, quod luco aliqua indigeat, cum ad illustrandum difficile sit, omittat ac praeterent, nihil autem, quod satis lucis por se habeat, alionis luminibus affusli offuscet Et obscuret, Dranquam ex oculis dimisi, eaque industria ot cauti no mo illud
assequutum esso spero, ut, Si non raram doctrinam et exquisitas ubique observationes attulerim, at ratiles tamen
Commentarios in poetarum princi pom condidisses videri debeam, in quibus ea proposita sint, quibus ejus lectioni uVuri, commendari, ot, si non omni molestia liborata, ni cum voluptate tamen aliqua conjuncta, videri Possit. Itaque nec doctrinanν poeue si illustraro nos lori, et, Si
i Profitetur eam poeta ipse in
Epistola ait Caesareri ἰnit Onim e se impertist h. e. adiit turre alia quoqtie studia, quam num rorum et poetices , multogue ρο- tioni, ad id opus, Atinerilem Prita. Il 1 c sunt ea quae ad an liquitatem myillicam, inprimis Italiae, et ait Trari cortini lectionem 3Pertant
28쪽
qua ab eo crudite, hoc est, sive ex tabulis et historiis ar- essita sive ex εἰ ra Coruin Poctarum imitatione posita essent, illa loca, si Supersunt, excitavi, nec tamen, etsi ho nunc tactum esse interdum mallem, int gra ads ripsi, Demoles cominenturiorum modum Excederet. Quo eodem metu neC exempla Coa ervare in dictione explicanda v lui, sed, cum brevitatem Unum omnium maximam virtutem talis operae esse putarem, qtiotiescunque licuit, nut orbo rem monui, aut ad viros doctos lectorem remisi, qui copiosiorem disputationem desideraret. N Cc tanton totam meam qi aleincunque operum his
finibus circumscribi I, assus sum. Cum iVirgilius is sit, itiquo legendo magna juvenilium studiorum pars consumi Solent, eo quidem consilio, dummodo inulti id si hi propositum haberent, iit ad adolescontum ingenia polienda, adsensum ot gustum Pulchritudinis acuendum, ad judicium do omnibus iis qliae uti arte et ingenio elaborata et expressa oculorum antinique sensui subjici possunt, insormandum
valore illa lectio et vim habere debeat i), feci id, quod in
alio poeta, qui non ita omnium manibus teritur, urit non nisi a callentioribus et doctioribus legitur, non mihi sit Clondum csso pularem, ut nou modo ad ea quae difficilia ad ititelligenduin et Obscura sunt, verum ad illa etiam legentium unimos adverterem, quae pulchra in Poeta et praeclara insignique aliqua venustate nobilitata sunt, ut iisdcm, in aliis poetis, sive observandis ac depr hendendis sive dijudicandis, ut suescerent. Quam interpretum sive sollertiam sive industriam cum saepe in puerili lec- 1ὶ Quintil. I, 8, 4. -
In uitiane mosna egent, in rimis, ut
quicq&id rudibias et omniam senaris insederit , non modo gruae diserta, sedetis magis quin honestia sunt, discant. Ideoqtie optime in titutum est, ut ab
uomero atque Virgilio lectio ineAmret ; quamquam ad intelli endris
eorum etVrtutes simiore judicio opus esset. Sed huic rei superest tempus enmue enim semel legentur; interim et stiblimitate heroisi earminis ianiamus assumat, et ex ma itudine rerum spiritum ducat, et optimis im-buum'.
29쪽
iione desiderarim, aliorum votis similibus satis facere hoc instituto volui, simulque exemplum proponere iis qui aliationa disciplina usi non sunt, ut habeant, ad quod se componant, si in juvenili coetu poetas Praelegunt et interpretantur. Quamquam enim illa ratio dinicultatis aliquantum, paullo plus etiam in se habet, quam promittere videtur; sine taIi tamen interpretationis genere vix ullus verus fructus ad elegantiam et ingenii perpolitionem aut Orationis exornationem ex Poetae lectione Capi potest. Poeta ipso ex Burmanni recensione, quae Helusianam sequitur, unice expressus est ); neC quicqtaam in con- Qxto mutatum; non quod non loca in Virgilio adhuc autinendo aut mendi suspicione laborare existimem, verum
tuoniam magna harum Correctionum pars ud sensum
parum spectat, nec ubique ad orationis elegantiam, sed plerumque in verbis et formulis Versatur, in quibus librarii, grammatici, Critici et editores contendere inter se solent, ut quod alius ejecerat, alter revocet. Omnino autem iii recensione scriptoris antiqui, in ipsis ejus verbis innovatio omnis critica non modo periculi et dubitationis habet Plurimum, verum etiam, dum subinde nova exemplarium discrepantia infertur, ea res plus molestiae et taedii quam fructus et utilitatis affert; ut ad , ex quo lectio alicujus scriptoris semel fuit ad codicum fidem accurate satis constituta , ea quae sive ingenii acumine sive codicum ope mutari possint, nisi ipsam scriptoris sententiam aniciant, notis et observationibus servari malim. Virgilius autem a trecentis inde annis tot doctissimorum virorum studia e Pertus est, ut, inprimis post Ilei sit ac Burmanni operam, nemo facile tam vanus auctor reperiatur, qui e libris scriptis multa praeclara, quae nondum ex aliis libris notata sint, polliceri ausit. Aliter se rem habere novi in scriptoribus, quorum exemplaria Pauca aut extant aut inspecta
30쪽
sunt. At eorum Scriptorum, quorum codices et aetate othonitate praestantes magno numero jam inspecti sunt, si alios codices vulgares comparaveris, omnis fructus plerumque ad sollenites uut novos errores librariorum, et varietatos jam aliunde notas redit; ita male collocatur otium. Itaque, si quis lectionis varietatem ex optimis libris ad nostrum usque tempus undique congestum Consideret, ad emendatiorem et ornatiorem Virgiliani carminis
lecti Oilein DPeram recentiorein multo minus fructuosa ii
suisse intelligat, quam superiorum temporum diligentiam; a novissimis autem Criticis vix quicquam varietatis e codi- Cibus osse enotatum, quod uoli ex aliis libris jam notatum et plurium libro in consensu esset confirmatum; ploraque, quod ipsi tribus codicibus comparandis experti sumus, ad uberrationes librariorum redire; at in iis locis,
quae vulnus habent, quod sententiam orationis obscvrct, restituondis ac sanandis, si his codicibus non magis quicquam utilitatis quam a Ceteris arcessi posse. Itaque exiti numeris iis codicibus, qui udhuc passim in hibliothecis
latent, licet cos excuti non omnino inutile fore pronuntiem, ad summam tam ii rei vix quicquam valde momorabile et insignis alicujus utilitatis expectandum esse arbitror. Plerisque, o Latinis Certe, auctoribus, qui quidem accurata et sollerti lectione digni sint, emcndandis ci PO-liendis satis insudatu in est, ut jam iis venia certo danda sit, qui emendatae hujus lectionis fructum aliquem capcro,
Deo omnem operam in rimanda lectionis varietate, aut hariolanili et conjectandi lubidine, ponere, aut auctorcs ad grammaticam modo et criticam subtilitatem rccte intelligere, Verum, cum ipsis rebus et sententiis, etiam eorum artem in inveniendis, eloquendis, Et ornandis rerum a gumentis , sententiarum ac verborum delectu, perspicere et eorum Exomplis adit scere volint, quomodo ipsi sibi majorem ingenii et orationis olegantiam comparent. Cuin