장음표시 사용
441쪽
Controu. Forens. Controu. XXXVIII. et 6 o
in dispositione, non possunt conditionen ta operari, sed dispositionem causalem faci fit, sinalem quidem minime, sed impulit uam , scilicet aliter Summus Pontifex dispensa siset,quia non ex illa causa penitentiae, tanquam ex principali in otiuo, te fine motus fuit, sed ex sua voluntate, & gratia, quia gratia est principale motivum dispentatio. nis, causae vero appositae, sunt potius impulflua motiva, de ad huc ponderanda est doctrina Baslij Ponti, tib 8.de matrim .eap. 2Ivbi si dicatur per Pontificem iudispensationibus Consessario, vel alteri Comissatio directis, per illa verba si ita inueneris post diligentem or uoris examinationem illa verba non importa ut conditione .
adimpleda in forma specifica, sed per aequi- pollens , ergo in ea su nostro peracta par nitentiast poterit adimpleri post factu matrimonium, te sic patet responsio ad textumia ι.ὰ testatores de condit. demonstr.in in t is emptione, ide pactu, O iu t. agris euictis,f. de Huris, in ι. acceptis . ad leg fastidia, di ad l .si flatu libera νὴ quis non dare freta, natu ιib. quibus mouentur I D. ad dicendit ablatiuum absolutum inducere conditione suspensivam actus.
x I Dices se cudo,clausula illa, de qua in Breui appellationis parito iudicato importat
conditio iem, itaui praecisam satisfactionem requirat, ut decisum in Rota refert Ludoursiai, alias Gregorius XV. dee. 3 66.dil ibi additio, 6c operatur, ut non possit quis audiri, nisi facta integrali satisfactione,& execu
se elausula illa arbitrio Rotae, Nareseotius
lib. I .e.PT.σDq. O lιb. . resol. 77. idem deis Gerundiis, quod importent conditionem dicit Hermosilla tom.2. ad Gregorium Lopeat
δει. II par. II. dc quando dicitur per Rotam sparito iudkato a ita importat satisfactione fieri debere in forma specifica, ut neq; per depositum, vel per oblationem satisfactio admittatur ob vim illius ablativi absoluti,
ut decidit Ityta apud Seraphinum deciI. 6 sy. neque per compensationem Rota decis 389p. . diuers cst eadem Rota apud Gregor. XV.
decis 3 a. ut idem dicit Rota de illa clausit la cloluto iudicato de idem dicitur de clausula illa te sectis expens Q quae requiric rea
Iem refectionem , Rota apud Coccι nam dec. cuius ratio eis, quia ludex non dicitur
habere iurisdictionein, nisi adimpleta,& pu-tificata conditione illa per ablatiuum ab
lutum inducta, Card. Pureus lib. I. decis 29. O- lib. dec. 283. Vera Ilas dec. I Fo. . I. par. l. Peregrinus dec.229. Seraphinus dec.9ψy. sic
clauuila illa frequens in Cancellaria cconstito, idc. conditionem importat, Guid .Pa
xi p. sic clausula illa parito breui praecisa satisfactionem requirit, ita ut nec pars ad uersa, nec Iudex procedere possir, nisi prius facta actuali paritione, lula apud Gregorisi
decis36. Maria de clausulis, clavs9 I. erg condicione non purificata, nihil potest facere Commissarius, argumento l. cedere die J de vero .signis.
Respolideo, illa verba, de quibus ibi importare conditionem secundum subiectam materiam, cui imponuntur, si tamen ma- Iateria subiecta aliud patiatur,tunc non indu-cuut conditionem, argumento eorum quae notantur in I. 2 L. de vicio proconsutis Bar bosa in rubricast solui. matrim par. I. num. Σι .semper enim verba sunt iii telligenda secundum subiectam materiam Ad notata per
dus in sua Toplea leguli in loco dis biecta materia, & confirmatur, quia dictio si . licet
importet conditionem, Baνι. in L l. 1. de eff-dit. demonstr., aterus in verbo gratia,dis. Iubi agit de conditione apposita in dispendatione quomodo veri scanda, tamen ii appo natur verbo praeterito, vel praesenti, non inducit conditionem, ergo, 6cc. addo quod quando superior, qui apponit ablatiuunia. absolutum potest duponere, tune non importat conditionem, sed dispositionem, ut pluries decisum refert Vbellus. liti. A. eones. 9. in sine, sed in casu nostro Summus Pontifex potest disponere, ergo non importat conditionem, sed dispositionem, tum quia sic subiecta materia patitur, tum quia lic interpetratur dispensatio per D D. posita doctrina illa Pontis, in aliorum.13 Dices tertio, quod in materia nostra sumus in delegato. qui tenetur fines mandati diligenter custodire, de seruare, alias totus
p cessus corruit, cap. cum dilecta, ubi notatur de resciaptis, Veralius dec. Issi. p.3. Gemnuensis in praxj e. 23. in impressis Neapoli, quae forma praecisa, de punctualiter seruari debet,ut neque per aequi pollens adimpleri possit, Gνegorιus XV. dec. I 8. sequitur Coris radus Iι b. 8.e.6.ὰ n. I 8 fol. 9 cum seqq. Respondeo delegatum habere arbitrium suae conscientiae, in quo grauatura superio. re, ut possit facere, quicquid bonum, de iusto pro anima paenitentis cognoscit,sed in casu nostro tale est, ergo, probatur minor, quia posita commutatione ad bonum paenitentis, sic visa delegato, non dicitur illum transgredi delegationem, ergo sic dictante Epi-keia, non dicitur transgredi delegationem,
ut in simili plures doctrinae sunt legendae apud Basiliam poli Sancb. que resert ubi Dp. Raa Ad
442쪽
Ad seeundum vero dubium, utrum possit vicariua commutare talem paenitentiam impositam in Breui dispensationis. x Respondeo duas esse opiniones DD. pr
ma, quod non possit contini ita reis ita PMerea nou. quast .cent. I . q. TO. ubi latet desedit opinionem negatiuam, sed assii ma-tiuam sententiam consului Vicario praedicto cum Genuense inpνaxι Chrιa Archiepiscopatis Neapolitana in impressa Neapolι cap.
' pressa Venetiis prine. ubi loquendo de paenitentia intulicta in breui dispensatiqnis matrimonialis,de assistentia Fabrieae, dicit potuisse commutari per Episcopuin, seu Vi carium in aliud opus pium, & te delata ad Urbem sic suisse approbatam,as Probatur quia Episcopus potest ex causa
petiitentiam iniunctam a Papa commutare, ut tenet glossa tu cap tempora I D. Communiter ιn e . at si clerui . de adulter ijs de iudicjι, & licet Gentiensi, νbi supra dicat id procedere in foro conscientiae, tameria nulla adest dii serentia inter utrumque Bruin hac materia, ut late Excobur de νι roq; e foro in pr/ncipio, sic poteli unus Conses Iarius paenite ιatia in iniunctam ab alio Confessario commutare, ut docent Sylvester in verbo confessio ιι prιmo q. 17. An eius Inverbo consso is sexto n. q. Rivella in verbo con
alsi communiter, ergo poterit vicarius vi- 16 dens paelii tentena i inbecillem, & tenuem Commutare fabricae laborem in aliud opus pium, ut ait Genuensis ubi supra, suisse practicatum Neapoli, qui licet dicat non posse disi ensare Uicarium, nisi peracta paenitentia, tamen dicit posse commutare , 6c mihi videtur non iciqui congruenter , quia si non potest dispensire, nisi peracta penitentia, ex
eo quod coaditio ut ad i. nplenda, neque poterit commutari, quia debet conditio adimpleri in forma specifica, ι. iis re cruriι 1. de condit. . demoniir. at nos congruentius loquimur, quia supposito, ut probauimus suinpra talia verba non importare condit Ione, sicuti potest dispensare non peracta paenitentia,cum cautione tamen, vel obligatione illam adimplendi, ita poterit commutare Uicarius, ut dicebamus.
7 Quod a fortiori poterit fieri, quando in Breui dispensationis sunt apposita illa verba alternatiua, se ilicet alicuius Ecclesiε, vel alterius pij loci, quia stante tali clausula pol Crit delegatus, paenitentiam iniuncti urartate in aliquid aliud, quod sub hae clausula
continetur, vi bene Genuensis νbι supra, Cor. radus lib. 8 .ae dis euatio iubus c. 6.n 26. quia cum dicta clauiuia it et alternatiue, videtur S. P. determinare paenitentiam , quam Ordinarius dcciarauerit, ictio enim alternatiua sussicit, ut adimpleatur in una parte ip
I 8 pG iiq.ia in delegatus paenitentiam determinaueri , non poteric ab alio co .i, utari. quia actus commutationis est iuris ictionis, quae cum sit commissa soli delegato, non potest alius illam exercere, alias actus erit nullus, cum non habeat fundamentum iurisdiistionis, ι. quic Amque l. qui contra C. e execui. O
19 meque poterit delegatus facta semel co
mutatione paenitentiae, iterum commutare,
quia cum per pri .nam uesignationem, siue commutationem sit fune ius ossicio suo,ceia sat sua iurisdicto, cap. in litteris de vicio de-ιegati, cap. venerabιtis infitie eodem tu. l. Iaindex j. de re iudieat i, nam facultas data ab homi ue i. i pr. ma vice consul iitur, l. Boues, . hoc se imane g. de verbsignificat. PQuale. ubi supra d. q. TO. n. T.
io Ex quibus insertur primo ad quaestione,
an Episcopus, vel Confessarius possit commutare paelii te alias a Papa, vel a sacra Paenitentiaria impositas pro casu reseruato, negat communis sentetia , quam tenet Sγι- Meser in υerbo confesso q. 17. Suarex de paenitentiad D. 36 Iect. IO. n. l . Comnchus disp.
tiam seruare it Ilu.n Cuilae, undε Paenitentiarijs S. Peti i specialiter concessum est,pς nitentias praedictas alicui iniunctas ab alio
Paelii tentiario commutare, si tamen non
fuerint deterini natae a maiori Paenitentiario, seu Regente Bonacina ver4 in tract. de Sacramea ιο pau/restia qu. F. sect. I puncto 3. n. 6. cum alijs tenet, pCsse comutari a quo-liti et Sacerdote, 6c videtur de mente, Gonnite Oper regulam s. gi a s 2 n.6o. cum aliis allatis, oc de mente Thesaura de panis Eccles p. t. c. 1 versan autem ιn fine, qui subdit polle delegatum commutare penitentii appositam in dispensatione matrimonii, de allegat Genuensem,ubi supra, dummodo nosit paenitentia,quae debet praecedere actum dispensationis, at nos diximus posse subsequi ad arbitrium Episcopi, ut supra ,sic pae
nitentiae iniunctae per commutationem νο- torum Papae reseruatorum, poterunt per quemlibet Confessarium commutari, sequi tur Saucbeυι b.8.de maπιm.disp. s. num. 1O. in decaiogo ιιb. c.M. n.86. sequitur pror
443쪽
Controu. Forens. Controu XXXIX. 3 1
babiliter T,Ua,rata de penis eeelespia. c. a. m fine. tia vero agnoscunt mmmuniter DD. disi entiam inter foram externuin, & forueonsetetiae in talibus di eniationibus, ideo, si petas in quo differat dispensatio, seu a solutio fori interni, & externi. 13 Respondeo, quod prima differentia est, quia dispensatio, & absolutio eoncessa pro
Dro eonscientiae tantum, non suffragatur pro foro conscientis,seu contentiosia,unde
Iudex poterit contra absoluturi, vel dispensatum in Bro conscientiae procedera ad ps nas, ac si dispensatus, vel abistutuo nomis-
sentia, unde fit, quod excommunicatus si absoluatur pro Bro conicientiae tantundia. poterit publice ab ordinario declarari, di denunciari, vi refert coaara. s Gem. Us,ibi, di si Glebret in censura taliter ablatutur, poterit pro Dro externo declarari irregular
terit declarari nulliter obtinuisse beneficiu, alardus ad Diate. 33 s. excusabitur,quam uis coram Deo valida st prouiso, Suaret de vilioue loco citare n.37. alii dicunt probabili ter,quod si constet in foro externo de tali abiolucione data pro foro conscienti R I per schedulam, nempe Confessarii, tunc non poterit iudex contra talem procedere,& h ic alleg it, de sequitur Diana resolat. .
casu Verum in hoc conueniunt omnes, quod Orditiarius potest, si velit cum taliter absoluto benigne agere, & acceptare illam absolutionem,ut suffragetur etiam pro laria externo, & repellere Promotorem se scaIem, ita Larman, in Avita ubi supra Na-Narrus cons. .n.4. de fde instrum. -i. Num .i. defenι.εxcommunicationis. Quod intelligendum est, quando non esset Reus censura ligatus, seu declaratus in paenas incidis. se , Iudice procedente ad instantiam pamtis, sed ex ossicio,quia non potest Iudex ac-eeptare ablatutiouein lari interni pro laro exzerno, parte legitime contradicente Duubi supra. Α Obseruo tamen, quod ordinarius non
potest ratam babers dispensati uacat, puta super impedimento matrimonii datam prostro conscietitiae tantum. sed debet constito de illo cogere ad separationem, Nauare. U. . de induiys n.T.Saucheta lib. I. d p. I 3.
donec obtineant dispesationein in Dataria. is Secunda differentia est, quod dispensatio.& absolutio, quae datur pro laro conscientiae tantum, debet dari secrete, neque Scri-ha, neque testibus adhibiis ut ait Sanchrede matram. s. 3q.u.19. M. 8.-illi prosit pro foro externo, neque conueniens est,uta6consessarius det illi schedulam abQlutionis, ut bene Felliae.traa. II n.293. & si illam det, nulla ndes illi schedulae adhibenda est in mis externo,ut post alios ait sal ejus ad
alij dicunt quod expedit dare schedula praedictam paeuitenti,ut possit se rueri pro foro externo, ut benε Diana νειsupra d. refol. 26. Posset tamen Conisiuriua testimoniu praedictum abχlutionis impartitae dare litteris suis priuatis clausia directis Ordinario, νt possit, si velit illam 2eceptare, sicuti maior Paenitentiaria dat litteras clausas absolutionis ici Brma pro Misis. Dispensationum auteta testimonium nunquam eoncedenducit, quia hoc est contra mentem Pontificis, α alias fieret praelii dicium Dataria, ut Obseruat sacra Paenitentiaria.
17 Tertia differentia est, quia qui habet pintestatem absoluendi, vel dispensandi prolam conscientae tantum, non potest illam exequi extra sacramentum Confessionis, sed in ipla foro tantum paenitentiat ue usacramentali,praesertim quando committituriali, facultas Consto ii,& MN est verior, di tutior sententia, quam tenent multi,quos
Iegar, de sequitur Diana ubi supra, & Iicἐtsiurnia dicat hanc opinionem esse communem, tamen ald putant, quod clausula illa pro foro conscientiae intelligi debet non de Oro paenitentiali,seu Sacramentali, sed de Dro quasi paenitentiali, sed animae, ut dicit
ηum.13. qui ait praeticarι tutὸ posse ea causi rationabili, ut si censura ligatus non sit tunc dispositus ad consessionem,uel si Confessarius non possit tunc audire totam confessione poteris aurarieram confessionis
444쪽
Quarta disserentia est, quδd dispensatio
a paenis, & absolutio a censuris pro foro exina. 8terno, dari potest absenti, 'el imtaediate per aliquod signum, vel mediate per litteras, per Nuncium, Ecc. vel dando absolutionem Procuratori habenti speciale mandatum, non tamen conuenit sine causa rationabili absoluere absentem ab excommunicatione , ut post alios Sayrus M 2. de cen furuc. LI.n. Σ.ω I3. sed absolutio, S dispensatio pro foro conscientiae non potest dari absenti. sed praesenti, putant vero nonnulli DD. quod ille, cui concessa est facultas absoluendi pro foro conscientiae tantu, potest etiam absoluere absentem immedia . te proferendo formam absolutionis in ordine ad absentem , vel saltem mediantibus litteris,uel Nuncio,vel Procuratore,quia putant illam particulam spro foro conscie-tiae9 non limitare modum, sed effectum . absolutionis, ita decensuris disp. I.
IM.χo. n. II. 6c post alios Sanctetlib.2.e. Iin. I . idem dicunt de dispensatione a paenis, quia minorem habet connexionem cum Σacramento paenitentiae . quam absolutio a censuris, Suaret ιbi nu. II. Lam lib. I.
2.c.7.di' dub-Layman'bi supra, tradunt cautelam pro Confessario, qui obligatus est absoluere paenitentem a censura, ut scilicet cum absoluat absente , vel si erat censura reseruata, obtineat facultatem, de se absentem absoluat,sed haec praxis est ps nitus explosa a sacra paenitentiaria, Leite Thesauro paν. I.c .HU. terata di frentia in
3o Quinta differentia est,quia, ut detur ab-sblutio in foro conscienti non est necesse obseruare formam accidetalem, seu solemnitatem,quae adhibetur pro &ro externinde se in absolutione ab excommunicatione pro soto conscientiae , non est necessaria
flagellatio, neque Psalmus p'nitentialis, Oratio Dominica, & alia de quibus in cap.
diuitia uua ubιθφ. quousicolassarius absolueret in loco secreto, ubi posset commodE obseruare talem solemnitatem, tenetur illa obseruare ad maiorem terrorem paenitentis, ex priuilegiis Religiosorum conceditur illis absoluere, non seruata dicta solemnitate, Suarea disp.3.sect. Io.n.4. In absolutione vero ab excommunicatione in foro conscie-tiae est quaestio, an debeat exigi iuramentude stando mandatis Ecclesiae,idest de noria contraueniendo de caetero, quod exigi s Iet, quando quis absoluitur in quocumque
enormi , iuxta textum in cap. gratiem defententia excommunicationis , ut Asila pa.. c.7.
disp.ydub h. putant aliqui non esse lemma riuiu, Bonacina disp. I. decensuris q. 3.puncto Io. Idem dieunt de iuramento satisfaciendi parti laesae, Valerus in verbo absolutio de . sDiana resol ε . misceli.tract.2 ρ. i. Idem dicunt de iuramento satisfaciendi, vel ad Sede Apo Ilolicam se conferendi. Αlij dicunt esse exigenda haec omnia pro Dro conscientiae,& peccare Cori fessarium illa exigere omittentem , Auua p. z.c. 7. disp. 3.dub.3. Sanebis insumma lib. 2. c. I 3. n. -σ 26. facit tenus in extrauaganti l . . incendium deprilegiis,et
cap.quamquam de Uuris, &vaesa sacra Paenitentiaria dieit in breuibus dispelationum, iiiiungide iure iniungenda, inter quae sunt
dicta iuramenta .s V II N A U M. 1 Facti stries proponitur in praesenιi. x Parati nomen,quid significet. 3 Paratum proprie quid significet. duber ροιο habere bona multiplicis generis, ct in quibus habeat manus ligatas. Iocalium appellatione, qua νeniant. 6 Ornamentorum appellatione,qua veniant. Gemmae disserunt d margaritis, est in quo. 8 Iocalium nomine, qua orna menta veniant. 9 Iocalia relιcta cum diminatiuo , quid conti
Io Parati verbum vigore coguetudinis bulas ciuitatis, quid contineat. II Ioealia quibus modis sumantur, est Unde dicantur ii Testatoris volantas, de quibus iocalibus intellexerit,eoniecturis probatur.
II Gemma tradita per sponsum sponsa se sint
pratiosa non censentur donata.
I 6 Ioealia siue ante matrimonium, sue postea sisntpratiosa non censentur donata. II Verbum dono in traditione iocalium non im porιat donationem. I 8 Donatio iocalium non indueitar per νπbam
te goda, presecto,&c. Is Neapoli non ades consuetudo,quod bonaeDIeantur donata. Σo Nobilitate coniugum posita, non inducito donatio iocatium.
2I Iocalia missa a socro sponsa sui filii , non ιγ
femur donata. 21 Donata per consanguineos sponsi sponsa,een fentur donata contemplasione sponsi, σ
z3 Henes quotidiana eensentur donatatratiosa
vero ad usum accommodata tantum.
γε Miles quotidiana, o festis e diuissimis
445쪽
aeeipiuntur secundum diuersas qualitate xs Iocalia,quando censentur donata ψοUa, o
16 Donatio an sit facta te matrimonium eon tractam, vel postea, ad quid recurrendum. ηι. 17 Donatio facta eadem dre,quae tractum est matrimonium an valeata Protestatio ad eaMelam, pro tollenda pra- sumptione d Misius,qualiter fieri debeas. is, consuetudo Reνοπis, an sinetat pro pra- sumpta donatione. 3o consuetudo praesumpta donationis, non enin hac Ciuiuale. si DonMiuum in Regno qualiteν fieri debeat. Donandi volumas, arguitis ex multis prout ἡ contra. Socer nonpraesumitur donasse iocalia missa
pilius familias iocalia tradens,non prcumi tur animo donandι tradiisse quia nou sunt
eensetur donaιua . Ius recuperandi localia donata transmiuitur ad haredes. Nulier potes in eapitulis renuneiare lucris iocalium, oec 33 Iocalia ad usum accommodata, an rense tur pro toro tempore matrimonii, an vero adlibitum .
3ν Ioeatia si sint donata, Ermari rus ea pigno
rauerιt, praesumitur reuocata donatio. o Maritur ex causa poten auferre iocatia ae- commodata
ηt Donatiuum si non apparet, promissum peti non posest 41 solutis Donsalιbus, iocalia restituuntur.
4s Gemmarum vator. in praesenιi,qualis probatus fuerit. 46 Erasmus quatiter,= quare gemmas, ct iocalia acceperit. 7 Fructur dotis, in praesenti, ad quam summam ascenderint. 8 Gemmas, o iocalia nat in probatis, non fuisse donatas. p IUmbum de Laurentiis ηon habuisse gemma s, iocalia de suo,staι ιnprobatis. so coactasio dictorum,tum in iura, tum in facto. proponιtur.
Iocalia, gemmae, & alia similia quan
do censeantur donata a viro, vXO-ri , quae veniant appellatione iocalium, qaando cedunt in com modum uxoris, & quando reuertuntur ad haeredes viri & sigilanter agitur de transmissis a s.cero nuri. Donatiuum in Regno qualiter fieri debeat ex nouella Pragmatica Ducis Osianae. Ante fatuan debeatur integrum, si vς re dos integra soluta non fuerit.
D.Erasmo de Laurentio nomine, vi in actis.
D.Mariam de Castillo viduam rellictam a Iosepho de Laurentio controuersiis XXXIX.
Mnis eraeteritis fuit contractum matrimonium inter Iosephum de Laurentio filium Dom.Masmi, de Donditariam de
Castillo, cuius matrimonij intuitu, filerunt promissae dotes ducator 633o. hoc modo videlicet duc. II m. ad rationem septem pro centenario, annui duc.77. mper arren-x damento olei, Ac saponis, due. 7 . cons quendi a Regia Curia pro gasiis secretis,duc. 33ci. soluendi in tribus annis,due. m. in pecunia numerata, nec non ducat. I Foo. ad rationem septem pro centenario, annuidue. I p. sirper Dohana Neapolis,le ducat. 3 o. in tot bonis mobilibus appretiandis, post aliquod tempus dissolutum fuit dictum matrimonium per mortem viri superstite D. Faustina de Laurentio ex d.matrimonio orta, ac Erasmo patre viri defiancti, mortuo Iosepho, D. Maria stetit in domo Erasmi perplures annos, & ab eode alimetata. Eodem Iosepho mortuo, Erasmus resti. tuit dotes in eisdem corporibus receptis, una cum annatis decursis, te in eius posse remanserunt solum ducat. I m. quia vero D. Maria noluit habitare cumapso Erasino suo socero,praetendit. Primo duc. I so de comanti traditos, una cum interesse.secun do antefatum pro tota summa assignata ducat. 6s . demptis due. m. quia no fuerunt consignata bona mobilia pro due. 3 o.
446쪽
neque soluti due. 33ω de contanti ut filii
promissum)Tertio praetendit gemmas prἔ-tiosas, & iocalia tam per virum traductas, quam a consaliguineis eiusdem sponss, tam in domo D. Mailiae,quam in domo eiusdem
Erasini, tam ante matrimonium,quam postea, de uti donata ei, propria ipsius esse . Quarto lectum vidualem peti, t. x E contra Erasmus respondit dotes resti tuisse,& duc. i oo. esse promptum restituere, & ex parte D. Mariae impediri solutionem, ideoque protellatur, ut adimpleantur vincula conditiones, Sc. capitulorum. S cundo dicit interesse non deberi tam dotis, quam antelati, propter alimenta data in domo eiusdem. Tertio antelatum deberi pro latum dotibus vere, de effective solutis, quia duc 366o. super praudi his arrendametis ad plus exilliu atur pro duc. 2o .Quarto, localia non deberi, quia non fuerunt donata. Quinto donatiuum fuisse solutum. Sertolerium viuualem fuisse etiam datu.
Hae facti specie supposita ad exclutione
omnium Praetensorum per eandem D. Mariam, de ad a ,solutio.i eiu obtinendam haeredi, Iosephi, sit. IPrima conclusio, iocalium nomen, non
est in iure, sed ide importat, quod per con-3 suetudines nostras vocatur paratum, ut habetur in eo niseladine si quam omens in verbo parata aarem ubi Napodantis declarat, quid contineatur sub nomine parati, dicens sub hoc nomine generali contineri vestem, aurum, argeutum, & caetera Ornamenta,quae
uxoris gratia praestantur, dummodo in usu proprio ipsius in ulteris frequentiisime vertentur, de quod magis uxoris causa , quam promiscui, communisque usus causa foret ι. boelegaιum1. celet. 3. 6c licet secundum
iura communia disserat paratum ab ornamento, quia paratum continet vestem, Et ornamentum d.I. hoc legatum, sue dicamus quod idem vult dicere quod ornatuentu, arpellatione autem ornamentorum vestes continentur, l. oraramentorum 39.fisauros Er argu & sic paratum, est ut genus Ornamenta autem, v t species is quid eartim s. r. de legat.3. verum secundum terminos
usuales consuetudinis Neapolitanae paratu dicitur ornamentum praesertim ad caput mulieris ornandum, de sic idem importare videtur quod localia, γι in consuetudine i cipiente, si qua moriens, ubi dicitur quod mulier potest habere bona multiplicis generis. Primo dotem. Secundo bona donata sibi ab agnatis, de cognatis. Tertio paratuq pro eadem muliere, siue ad usum ipsius donatum a marito ipsi mulieri tempore contracti matrimonii. inarto,quartam si qua habet ab alio marito Praemortuo. De primis duobus, non potest ad libitum disponere, sed de decem partibus unam,de alui ve . to liberam habet disponedi facultatem. f.iluo liberis, de parentibus bonorum subsidio, de sic iocalia non veniunt,nisi sub illo nomine parati pro eadem muliere, siue ad usum, ipsius, de sic omne dispositum in parato habebit etiam locum in iocalibus, quod intellite de illo parato, siue localibus , quae deseruiunt ad usum quotidianu mulieris, quia . quae non deseruiunt ad usum quotidianum, de illis, non potest mulier testari, prout non potest de dote, ut declarat Apostilia ad eon. suetudinem si qua moriens in verbo ad Uinn, fol. 2o3. in fine. Venire uero appellatione iocalium etiam
n. cumseqq.vai loquentes de consuetudiis ne Barcinonae, secundum quam uiduae debentur uestes, dc anulus benedictionis , de '
unum ex iocalibus mediocribus dieit, quod attinet ad unum ex toralibus mediocribus communiter dicunt DDt id sore indicanduarbitrio boni uiri, de quod solet illud torale liquidari, quod subsequitur post primum,oc magis praetiosum, oc hoc secundum iocaledicitur, secunda Margarita, siue citota de
sic apud Catalanos appellatione tutatium ueniunt, non solum res aureae, sed etiam ubi adsunt gemmae, id margaritae, de qua consuetudine in principatu Cataloniq, quod
uiduae debeatur unum ex ornamentis, siue
iocalibus aureis testatur C cer.p. I. ar. .s.
Appellatione ornamentorum mulieris ueniunt omnia, quibus mulier ornatur, ue o luti in aures armillε, uiriolae,anuli, aureum,
gemmae, lapilli, de alia huiusnodi, quae ad
aliud non deseruiunt nisi corpus ornandi
causa l. argumenιo 27. ornamenta muliebriasia auro, O argemo legato ubi Glas dicit quod appellatione ornamentorum muliebrium continentur margaritae coniunctae auro,uel argento parato ad mulierem O
nandam, dc etiam lapides praetiosi coniun- cti cum dicto auro, uel argeto, etiam si posisint remoueri 1 dicto auro, uel argento,du- modo tamen postea recomponantur. Gem
et mae disserunt a margaritis, quia gεmmet sui
genus omnium praetiosiorum lapidu, madigaritae aut e species, ec sunt albi coloris, quae
loquitur, qui praeualere debet in testamentis, proprio significatui uerborum I. liberorum s. quod autem Cassius 1 de teg. 3aeum dae- tantonus. Asinams definis instructo t. ια-
447쪽
Controu. Foren Controu XXXIX. 3 3
beos de suppinaegata, appellatione ioe aliuueniunt etiam collaria ex periis composita, 3 oper Soeem .s .cons Io. n. 3.σε. de sic etiamonilia, & gemmae l.pediculis, A. 2 ιιιι , iuncta glossa st de auro, . argenιο &rato , & ratio est,quia collaria possunt etia, diei ornamenta mammillarum, dc ornamelorum mulierum appellatione, continentur
Quando vero essent relicta localia cunia aliqua dictione diminutiva ut in casu Reg. s Capyc. ιmdec. I 8 I. to. 2. in causa Iuli Gaetanae Principissae S. seuer ij eum D. I sabella de Sangro eius silia, ubi erant relicta certe eofello tunc important iocalia parui pon
seq. p. 2, qui n. 7. dicit,quod licet appellatione ornamentorum muliebrium, venire
possint localia, tamen appellatione iocat tu, non veniunt omnia ornamenta muliebria quia ornamenta praedicta distant tanquam genus, iocalia autem tanquam species Ti--PAelegibaeonnab i. 3.glos. l. p. . n. 2 T. Verbum paratum, de quo loquitur consuetudo siqua mora ens , continet plusquam I o ornamentum, secundum modum loque adi in dicta consuetudine , quia sub hoc nomine continentur vestes, de res aureae, ocargenteae, & caetera ornamenta muliebria, ita ut paratum, dicatur genus, ornamentum autem species, Napodan.ιn Licteonsuetudine in verbo paratum, verbum localia sumitur diuersimode secundum loci consuetudines,ci usu in loquendi, aliquando localia dicuntur, quae mittuntur a consanguineis viri, II uxori, vel e contra, aliquando sumitur pro illis rebus, quae a patre donantur filii, quod nos vocamus Corre dum quando adducitur ad domum viri, sic iocalia dicuntur,quq dantur a patre filijs, seu alijs, quando sponsa ducitur ad domum viri, Theldec. 193. sici alia dicuntur, quae mittuntur a sponso sponsae, vel a socero uxori iiiij, vel a consanguineis viri, late R . Canc. Lair. d. dec. I 8s. p. . it dicuntur a verbo ioco quasi res iocalitiae, de parui momenti, in legato vero localium uigore consuetudinis huius ciuitatis, non includuntur res aureae,& argenteae, ut ex Apostilι. ad consuetudinem siqua moriens, ibi quod res non paratae fol. I93. ubi in localibus non includuntur i es aure ,& ar genteae, ibi consistente, in auro,oc argento,
oc localibus. Et ideo stante varietate DD. recurrenduesse ad coniecturas dixerunt UD. de quibusi x iocalibus testator intellexerit, sic Imol. iα,
esse arbitrio Iudicis, qui secundum qualitatem personarum , 6t alias circumstantias iudicabit, si sunt res magni, uel parui ualoris, de Glos in t/Mj ι uita de donatio inter
praxi, quod actor debet probare si sunt magni, uel parui ualoris, quia inter nobiles, de
Secunda conclusio localia gemmct,tradita per Iosephum de Laurentio , D. Mariae
non suerunt aequisita eidem, nisi ad ornatu, unde mortuo uiro, non possunt peti a muliere, quia semper fuerunt eiusde Erasmi. Hςc conclusio, quia tota pendet a uoluntate, cic intentione mariti, ut ait textus in I. utrum s.ff. de don. inter visum, ideo quando non sumus de ea certi recurrendum esse ad coniecturas desuptas ex genere, de qualita te rerum ait textus ubι Dp. de ponderat Cι
in apropter solebant aliqui distinguerei negotium in quatuor capita. Primum erat quando expressae res non essem donatae, sed simpliciter transmissae res festiuae, de praetiosae, de non censentutdonatae uxori, sed transmittuntur ad hqredes uiri, nam uidentur ei tradita ut magis Ornate vadat, ut late prosequitur ias ct. de-cis3 I I. ubi Vrsiu. de Georg. alleg.q3. num. 6.
Nouar .ciei . . par. . Petrus Garsia dicto
Secundum assignant caput, quando essent uestes ad usum quotidianum uxoris , dc in hoc capite uersatur Iudicis albitrium: considerando nobilitatem, o diuitias uiri, dc uxoris quae nam sunt ad ornatum, de quq ad usum quotidianum, de haec censeatur donata tanquam pars alimentorrum, neqi hoc casu distinguntur,. an stat magni ualoris, uel parui, de attenditur eonsuetudo donandi, de ideo fuit decisum, quod uestes de seri eo transinim inter nobiles post matrim nium contractum per uerba de praesenti uxori, . sint donataς, quia sunt ad usum nobilis mulieris, sed aurum. in collario, catena, cannaca, dc monilia quia sunt res magni ualoris, no censentur donatet, nisi morte confirmetur donatio, ita A ia. ubi sup . n. I . secundum quam decisionem alias fuisse decisum tradit Vrseu.ibinu. r. in D.Surd.
Tertium caputest, quando res mittuntur per tuturum maritum ante intractum matrimonium per uerba de praesenti, sed erat contractum per uerba de futuW,6c tune ualet
448쪽
t et ista trasmissione donatio, ut ait AU. ubi Dp. n. T. Georg. alie .ηF. v. II. Surd. ubi supra n Ist. est 3I. S ita pluries practicatum refert Tbor. p. I. in verbo vectet fol. VI Quartum, S ulti naum est caput quando res praedictae fuissent transmissae postquam esset contractum matrimonium , expresse donando velles, & iocalia, nec postea reperitur reuocata, tunc ipsa donatio quamuis inualida, morte tamen coli frinatur, sic poti. Vrsilium, & alios docet Thor. νbιδει-pra 'l. 7 .col. I. Ali; vero proponentes hanc quq stionem, an iocalia missa spon' antequam uiatrimo-I y nium cum effectu contrahatur,acquirantur sponsae tanquam praesumptiue donata, an
vero haeredibus mariti debeant remanere, tanqua in ad ornatum dumtaxat mulieri accomodata, assignant tres opiniones. Prima opinjo eli, non prs suini donata, ita Bart. in l. i. g. nec Castremen. IC . de coli. bo nou. Goma.dec. 7 F. ' deo. i χῖ. quia quando potest alia coniectura , quod velit sponsus sponsam ornatiorem in punii cum ex re,tuc cessare debet donationis praesumptio plures allegat Castul. dec. 93. uoliv. de Iust. tract. L.
Secunda opinio est, censeri donata, nec
eouect 2TI. Tertia opinio est media, quod si sint excessivi valoris censentur accomodata, sed si modici valoi is, censetitur donata poli ali
Ego tamen posui verit liniam conclusionem, & communem, quod localia, siue pol co tractum matrimonium, siue ante fuerint transmissa, per sponsum sponsae, si praetiosa sint, non censentur donata, Ied tantum 6 accomodata ad usum causa,&gratia i plius mariti eiusque honoris,& ut ornatior sponsa i ncedat, ex ι .si νι eerto g. inlerdum F. com
Thessilius lib. 3. q. I F.Seraph. dec.su inando vero constat aliunde,quod Ipon. x7 sus donauerit, sumus in claris, & nulla est disti cultas. An vero constet de voluntate donandi, si tradens utatur verbo dono, quε-ssio est. Prima opinio est, quod inducatur
p. I. Secunda opinio est quod non inducatur donatio ex solo verbo, nisi aliter constet de voluntate tradentis, quia verbum donandi intelligitur se eundum subiectam materia in ex is domus i 6. in prisc. verssed si verbo d nationIs F. de don. l. ex contractu Is uno F.lο-cati, pro qua lententia solet allegari Baνι η
a. l. I. s. nec Castrense n. ross. de cov. bonor.&est communis opinio teste Cirtacoto. I. contra cap. I 2o.n Αφ6c ideo illud verbum dono improprie intelligitur, ut post Bart. & alios
n. 26. etia iii in anulo sponsalitio magni valoris de qua infra. Ideo Vociisi. Dom. gens de Marin. D. I. e. 9O. post relatam coclutio item in casu cer-a8 to, refere eam in calu dubio, &ait non ce- seri donatas res praetiosas, etiam si sponsus, vel nuncius dicat tiaden sc , sele goda, vel
l appresexto, o e. & etiam si dixerit, dono, quia intelligitur quo ad ad usum,& nu. IO optime probat nou fuit se donatas, quando scit . fuit a sponso mis Ium donatiuum, pro ut in praesenti, ubi missum fuit donatiuum ducatorum quin centum, ut ex partita Banci apparet, & ponderat ex Pras de Franch. de
Is gna fondat D. de Liarin. in hac Ciuitate no adesse usum, & consuetudinem donandi has
gemmas, uerum si extaret, multo magis colligitur non fuisse animum donandi sed tantum tradendi, ne notaretur, de idcirco cum dedecore coactus,gemmas tradidit,per consequens licet sponsus dicat mono ιιbι gemmassas non praesumitur donasse,dum ob uere.
449쪽
Controu. Forens. Controu. XXXIX. 3
cundiam vitandam Id se eisse dicatur, ut be
Putant vero aliqui quod attenta insigni nobilitate sponsae, vel sponsi, praesunt ac donatio iocalium, etiam si praetiosa sint, &magni valoris, tamen sola nobilitas, no
praebet indicium susticiens ad praesumenda donationem, sed adhuc requiritur multitudo diuitiarum,& alia causa rationabilis ob quam praesumi possit facta donatio, puta
quia vir diues ignobilis uxorem duxerit nobilissimam, aut senex adolescentulam primo aetatis fore pubescentem, ut lath tradit
bus traditis per Robertu inMalatestam, D ruo minum Ciuitatis Arimini, Elisabet tae filiae
iocalibus traditis per Maximilianum Gon sagam, Portia Gonlactae, Homned.cons onu. s. σμε. ubi agit de localibus traditia
peri . Comitem D. Vittotiae filiae Iacobi
Mala testa Marchionis Roncostedi, Gumeris pract.qquib.2.q. IO. n. . oes. dein familia Bentivola, quod propter nobilitatem non praesumatur donatio iocalium . dixit via
Hoc totum , quod diximus de localibus xi transinissis a sponso sponsae, multo magis
procedere debet in transmissis a socero nu
praesumitur tradidisse contemplatione fili j, ideo potius filio dicitur acquisitum, quam nutui, ex traditis per tex. an l. si plures f. ista αrroga io f. de vulgari Gipsius ad decisiones
eas', porro quicquid a patre prosciscitur in filium . iterum transit ad patrem l. frater 2 fratre fide eondita. indeb. & sic hac ratione socer non obligatur ei ficaciter, ut in punio
calia, quae nurui traduntur a socero piςtimsa, de festiua si fuerint, non praesumuntur donata, sed sunt restituenda,quotidiatia vero praesumuntur donata late Suid . dec. I 66. n. 3. sanche ς d.lι b. 6.disp. 23 a nu.s Pertar.
Io donatis vero mulieri, per consanguineos viri, vel assilies,fit haec distinctio,quod 21 scilicet, aut donantur a consanguineis viri, id tunc quia eius contemplatione cen&etur donata, ideo viro non uxori acquir litur sed si per consanguitieos uxoris, tunc fiunt
ipsius, sie decisum Siciliae dicit Casti .dee. 63
Ex quibus insertur primo, quod vestes
'quotidianae fiunt uxoris, nec tenentur resti-χ3 tuere eius haeredes, festiuae vero, te praetiosae censemur traditae ad usum, ornamentii. tantum, & remanent mariti, unde eius hae. redibus veni nnt restitendae illo praedesuncto, ut sunt iura aperta in l. Id vestimentum xy. ubi Bald. in lectκra antiqua. 1. de peculio
Verum quia non omnes uniformiter ei Ddem vestibus utuntur, sed secundum varias 24 hominum conditiones uariantur,quandoq; quae uni sunt festiuae, & praetiosae, no erunt alij sussieientes,pro quotidianis, propterea putarunt DD. quae uestes debent diei quotidianae, de mediocres, uel modici ualoris, quae uero festiuae,& praetiosae, communis est conclusio remitti hoc totam Iudicis arbitrid, qui id diseernere debet, inspecta uiri, de uxoris dignitate, nobilitate, diuitijs,
uel uilitate, paupertate,& eorumdem con ditione, de patriae consuetudine, unde Cirtac.d. c. I 2 n. 2. dixit quod in sua patriae
quoad nobiles, de primarias mulieres ei uitatis, ferε omnes uestes dicuntar quotidianae, quia quotidie prodeunt in publicum , nee non domi honorifice uestes,& fere quotidie uisitantur, ideoque concludunt D D. quod in mulieribus D D. &ex primariis ciuitatis, sed maxime titulatis, uestes stricae,& aliae praetiosae, dummodo non sint gemmatae, uel admodum qualificatae, id extra ordinari, ualoris, dicantur oc reptetur quotidianae, de fiunt absolutae uxoris, nec soluto matrimonio sunt restituendae haeredibus mariti Bal. in ι. penu S. servis Τ. δει. matrim. I.dec. 3 i . η. Iq.LUred. cons. l. Guttiere kbι supra Sard B.irboso alij locis citatis, de
450쪽
easu. 1 Iis. m. apye. Latridee. I 6 n. 21. 6.D. 2. In dubio vero circa localia di eunt aliqui, quod si constet fuisse donta ante matriis montum, tunc siue sint modici, siue praetiosi valoris censentur dotita spolita irrevocabi- uter, si vero post matrimonium, si non reis uocetur morte mariti consirmatur donatio, si vero certum est non misse donata, sed c cessa tantu vi ad Ornatum, tunc veniunt reinstituenda haeredibus mariti, prout probant omnes DL . de quibus Cirtae. c. IA . ὰπ.3 cmὰ n. s. qui loquitur tam de iucalibus, qua de vestibus est rex. in I. eum in ιe C. de do tiante nuptias.
Quod si dubium sit, an donatio fuisset fa-
facta ante nuptias, vel post, recurrendum . 16 esset ad dispositionem text. in I. cum in re 6. C. de donat. ante nνptias de quo memineruntvman. cons. t 6 col. 2. er Campegius dedore p. q. s. ubi deciditur, quod si iocalia snt. transimila ad domum sponse,vel data in ea, tunc praesumitur ante matrimonium celebratum facta donatio, &esl irrevocabilis, si vero in domo viri, restillat praesumptio co-traria, quod id clinii gerit contracto matrimonio de praesenti 5c donatio reuocari potest usque ad mortem, di idem Cirtae. c. amnum . . ait, loquendo de localibus, quod si sint exigui valoris censentur donata, ii vero sint praetiola, oc tunc praesumuntur tradita ad ornatum, qui se remittit ad arbitrium . boni viri, te ludit is, quae dicas tur localiae praetiosa, nec ne post iasIiminc. 3 13. An vero si tradantur eodem die, de tempore quo celebratur per sacerdotem ma-27 trimonium, valeat illa donatio, quia facta eadem die, quo ruit sponsiis Naponsau. ιu cδ-Deιucine quartam autem nu. 13.M. I 3. imo etiam si poli factum matrimonium eadem die fiat donatio, quia non datur prius , dc posterius, cum unicus censetur actu, Sur . deci I 66 nu. a. oe s. praesertim cum matrimonium, atque donatio eadem cie confecta sint in domo uxoris, Glossa in l. eum te 6.
Cindon. ante nuptias Surd.dee. I 66. n I. D. consit. Dec. to Z. resp., Non autem reprobarem cautelam. quam
solent dare DD. nostri ad omnes dissiculi 18 tes tollendas, scilicet bonum esse sponsio, tradentem, ante traditione proteilari, quia tunc essemus in claris, de cessat dubium,quq quidem protestatio cum si de illis, quae pe- dent a voluntate tradentis, iusscit si sate era iudicialis, de absente parte SM . ιiι. I. de
censentur geinmae donatae, illa erit seruanis da, de praeimitiir facta dotiatio . Sanebeat d. diap. LI. n. 6. Surd. dec. I 66.ιn D. alias dicit Fontan . ubiIup. n. I. oppositum sibi, cadissicultate persia aderet. uero consuetudo sit atteiidenda uiri, an uxoris quando
habe ut diuersa domicilia quaestio est, dico quod licet quoad lucrum dotis attendatur domicilium uiri, ι exigere dotem fde iudi- eqs, tamen quando tractatur de donatiuo
3o inter nobiles quando scit .maritus tradit in domo sponta uestes, de localia quod scilicet censentur potius donatae, quam accoulmo datae posita confitetudine Regionis, qua uaconstetudinem ex sola nobilitate non ades se sit pra dicebamus, nec apud nos adesse dicunt duo doctissimi uiri scit. Reg. de marinιs
dem,qui dicunt in hac ciuitate ii an adesse uiuin, dc constetudinem has gemmas, Sce. de si extaret colligunt oppositum, scit . ani.
mum noluisse donare, sed tantum tradere ne notaretur uerecundia, ergo Dom. Consit. Fraιο dicenis adesse consiletudinem non
bene dicit cum duo illit. Docti s. uiri tam singularis doctrinae,ea in negent, di posito quod esset, arguunt oppositum. in Regno enim nostro pro dotibus duc 3t torum quatuor mille, donatiuum est ad DPro centenario, in dote excedente, dona tiuum ad sex pro centenario, ii I dote excedente a M. quinque pro centenario, in dore ducatarum; oo. quatuor dζα& hoe iure utimur ab anno I 6 II. ex pragm. Ducis Offunae, de qua meminit D. Const.Ημια
Multiplici ergo ex capite arguunt DD. uoluntatem non fiuci donandi, sed ad usum
3x tantum, scit. Primo quando tales non penes uxorem, sed penes haeredes mariti reperiatur,quia tunc non cit leue argumentum, quod non fuerint donatae, sed solum acco modatae, ut bene S M. De i66. n. 29. insime Dctaec.3is. n. .es' a . D.'sscopus λων- para. resp. 2. in . de ita in praesenti,
quia non penes DD. Mariam, sed penes haeredem Iosephi petunt ut a parte con traria. Secundo quando maritus in suo te stamento madauerit uendi localia, quia tuc etiam si donauerit praesumptio est, non habuisse animum donandi D. de muti M. GIn. 7. qui id colligit ex inclino. Ec tertio, in Leero qui transivisit toralia,
non ut donaret, sed ut impleret partes fili1, 33 cui onus incumbebat honorifieti concedi