장음표시 사용
721쪽
Quod si Epid coeus vere indigeat, pote ite sibi applicare, sed consultus faciet, si proo talibus applicationibus sibi, vel suis ossi ei alibus faciendis ad Sedem Apostolicam
Episcopus indigeat, poterit retinere eas paenas pecuniarias, quae a Sacris Canonibus, vel dynodalibus i at iis, pro delictis, ad certam quantitatem meri ut praesiuiis, eas autem, quα yel ab eius arbitrio, vel per sententiam , nulla praecedente Canonum, vel Statutorum Synodalium determina. tione imponantur nequaquam allis, quam piis locis, vel usibus applicare posse: Uerupaenas Clericolum non residentium, etiam concubinario um, & mulctas pecuniarias semper piis locis esse applicandas, ut in Trid. ubi supra, iure tamen communi adest
textus in cap. Presbyteri,de parvis, ubi com-- positionem Plesisteri in te isecti iubet hontifex pro diaudia parte in Ecclesiae utilitate in , pro altera in eleemosynam
re onus applicandi has paenas ad opera pia, subdit deinde Barbosa nu. i p. sed honesius esse ad equgiendam vitae suspicione, ut has paenas Eρiscopi non sibi retineant, sed in pila usus eroget; at D. Bardi d.Iect I 2. tenet contrarium ex Concit. 8. Trident. Iessa .de reforna cap. 3. ubi dicit has paenas e
applicandas ad opera pia, &ira post alioa
8 Dices, non potest Episcopus imponere
paenas pecuni-rias ex cap. pauper, II. eap. si lapsis, so. s. cap. 3. de panis, cap. irrefragabili, A. νυι mo, de victo Ordillarii, eap. νι clericum, de νιιa, in honestas e cleri-
coram, in quibus iuribus habetur, quod delinquentes non sunt puniendi in pecunia, quia personae delinquudi, & non pecunia,
s. oportet, coli. I. de mandatis Principum, quare paenas suos debet habere aut hores, ι. sancimus, c. de panis . hinc Isidorus ait,
quod non violatur auro iustitia, nullamq; reus no comittit paenam. qua in scit posse
redimere, ex d cap. pauper, O q. 3. Ho- mensis in summa, in tit. de oscio Ordinarii, . s. quod pertinet, M. 6 dicit, quod delicta
debent puniri secundum statuta Canoianum,& non secundam quaestum pecunq;
quo arguate tuo mouetur Segura de Auo-ιox, par. Σ. cap. IO. perlo tim, ad dicendum
non posse Episcopos punire delinquentes paena pecuniaria.& probari potest ex au thoritate Francisci I Iaνι de ineio Fifcalis,glo 9 nu. 9. qui tenet Episcopum non habere Fiscum. Respondeo, omissis pluribus solutionibus, de quibus de A uolos ubi supra, posse Episco, pos talibus paenis punite etiam Iaicos in delictis mixχi fori contra utentem de H-
quia ex talibus dei ctis Ecclanasticae iuri Duictioni se subiiciunt, capsatuimur, 16. q. I. p.quisquis, 18. q. h Abbas in cap. licet, de paenιs, de iura iii contrarium adducta in Procedunt, quando paena pecuniaria esset
cxcessiva, vel quando sibi applicatetur ab Episcupo. 9 Licet ergo dictas paenas pecuniarias
posiit Episcopus imponere, non tamen
sibi poterit applicare quidquid esset iure
betur expressὰ in Trι d. DF. 1 . cap 3. Greformat. ubi ad Atiar ιtiam Ερiscoporum coinpescetida tu, non postulat sibi applica re pinnas pecuniarias, ex Trid. ybι supra, sequitur Ioannes Maebadus de perfecto c.-
nu. 37. qui dicii certum esse Episcopum,&eius Vicarium posse mulctare etiam laicos, dc p. aenis pecuniariis punire, in casibus ad eius solum spectantibus, a. cap. ιμ Q eet,depams,ubi DD com n uniter, Barbo Ia ustet. O . . I 8. Maria de inrasd. par. I. cap. o. u. I 8. qui dicunt antiquitus potuisse Episcopus mulctas statutis Ecclesia
uicis i inflictas sibi applicare , dc in proprios uiuo conuertere, quas vero unico
suo arbitrio imponebant locis p ijs distribuere solebant, ad euitaudam auaritiae suspicionem, hodie tamen Episcopi id facere non possunt, sed mulctas pecuniarias eo ipso, quod exactae fuerint locis phs asisgnare debent, ita ut neque aliquam por-II tionem valeant applicare suo vicario, nec Camerae Episcopali, nec fabricae Ecclesiae Cathedralis, non obstante quacum que
722쪽
Controu Forens Controu LXIII 6,1
que Consu tudine non praescripta Trid. self 27. c.rp. 3. de reformat. &ita decreuit Su a Congregatio, sequitur Marcellus
κι ρe in praxι ιudiciali, cap. 6. Genuensis inpr.t ri , cap. 69. Paulus Squillante de ρνiai-ιegris Episcoporum, par. I cap. 28 nu. 3. Carolus Anto vellus de regimine Ecclesitie viscopalis,lom. 2. lib. 6. cap. I. πM. D. Solor a nus de iure Indiarum, tom. 2. lib. I. cap. 7.nu. 76. oe 77. Quaranta in summa Bullarii, in verbo pana pecuniaria, Rubeus in Apho in rimis Episcoporum, in verbo pana, Thomasius decade quit. 6.nn. a II. Cartarius dein eis. 2Ο. num. I. . Rariola in Aphorismis ea- Iutim conscientia, liti. P. in verbo pana pecuniaria. Diana par. IO.tram 8. resol. ΣΟ. per
1 Diees secund6, quod obstat Consuetu.
do contraria , de qua testatur A edas de Episcopis, par. .cap. II. nu. 7. cui Doctori attestanti de consuetudine cred cndum esse dicit Bart. in t. de quibus, nu. ΣΟ. Τ. de teg.
Respondeo, quod licet opinio unius grauis Doctoris titiat rem probabile in , in illis, quae ad ius pertinent, non tamen facit in illis, quae ad factum spectant, quia quae facta sunt, sicuti est eoia siletudo, plerumque etiam prudentillimos fallunt, l. 2.F.de iuris, in facti ignor. Bertrand. cons. 67. Dol 4. Respondeo 1. tunc esse credendum Doctori attestanti de consuetudine, qua do contraria non apparet, sed in casu nostro luce meridiana clarius est, maiorem partem Episcoporum, non applicare sibi plenas pecuniarias, sed solum paucissimos, qui apud omnes male olunt, ergo non potest admitti consuetudo in contrarium , quae quidem a maiori parte in
Is Dices tertio, potest dici Trad. loqui qub ad paenas, non vel o quo ad mulctas pecuniarias, nam differt paena 1 mulcta, quia
paena imponitur a iure, mulcta a Iudice, ut notant , allensis in parat litis decreta Llib. y tit. 3y. F. I. Loeatus in praxi iudiciaIi anquisitorum, in verbo pana, & patet ex Laliud,si. i. g de ver b. signifie. sed Tridentinum ubi supra, ut patet legentibus, non loquitur de paenis, sed de mulctis, &lex oportet intelligi, ut sonat, de non aliter, I. multum interest, ibi: lectio
probat, c. de solution. ut notat Lamrea rom.
Σ. alleg. 78 a. i6. ergo Episcopi hodie possunt sibi applicate paruas pecuniarias, lircet non possint sibi applieare mulctas pe-euniarias per sententias latas, quia Cone ilium id titum prohibet: & ita hanc sententiam tenet Ioannes Honorius In com pendio iuris Canonici, lib. . ut 3T.nu. O. O DD. quos citat,oc sequitur Couar. ιb 2. va riar. cap. 9.nu.9. Occ us in praxi, par. q. re
sol. 12 . qui dicunt posse Episcopos sibi applicare paenas pecuniarias per statutu impositas, non tamen per sententias. Respondeo, hodie ex Trid. ubi sup. Episcopis interdictum esse, non solum mul- istas, sed etiam paenas pecuniarias sibi applicare, de hanc ibisse mentem Concilii declarauit S. Congregatio apud Barbosam
Messanensi suisse dictum, paenas, & musectas esse piis locis applicandas, ad puniendam auaritiam Episcopo tum , quia tam Paena, quam mulcta versatur circa pecuniam , ergo utrasque voluit Concilium prohibere, cum in virisque militet eadem ratio, ergo debet militare eadem iuris dispositio, exi. illud, Τ. ad ι. Aquit. ι si postulaverint, . 1. f. ad teg. Iulιam, Oe. di alii 4 quando potius mens legis est attendenda,quam verba l.stire leges . de legibus, Lnominis, rei, s. verbum . de ver b.signi'. de pluribus notat Ioseph ae Iaxinario de casibus reseruatis, resol M. nu. Lo unde qui seruat verba lcgis in coi tice , dc non seruat mentem legis, est transgressor, ut in L non dub/um, C. de legibus, i contra, st de Iegibus, Hunnius in encrcopteria iuris,par. I. rom. I. cap. 6. num. 29. oc ideo Genuensis in manuali Panorum,cap. 78. num. 1 2. ait notandum, quod paenae pecuniariae sunt applicandae per Episcopos locis pias, Triden. Is 23. cap. 3. quod non distinguit, an sint
impositae persent etiam,vel per statutum, iuxta notata per rex. in cap.ιn refragabili, de of Ordinaνii. I s Declaratur conclusio, ut vigore Trid. fessas. cap. ι . possit Episcopus punire concubinarios Clericos, de laicos,& concordat Bulla Tii Quinti. Guttiere canon, uast lι b. 2. cap. 7. nu. 78. Gaina par. II. de ensetis,cap. IO. num. I 87. in quo quidem textu Concilii, cum concubinarium nominat , dicit Barbosa concubinarium indicto decreto illum dici, qui non solum concubinam domi retinet, vel qui sub aliquo colore in domo suae matris, vel aliquorum consanguineorum,uel alibi habitat, oc cum ea tenet assiduam consuetudinem, ita Franei Dus de Leo in Thesauro fo
q. Bellectus p. I. in di)qugalericali, de disci-
723쪽
nus lib. 6.criminarium, ap. LI. nu. I. ubi ait
iis Concubinarium dici proprie illum , qui' solutam , di corruptam domi retinet, ad libidinem saepius explemlaim, Per tardur Dian in practica canon Ica, cap. 79. Fartua. eius φ. I 38.uum ψ PMna vero est, priuationis tertiae partis fructuum. Garsia ubi su
3o .& tenetur Episcopus mulctas pecuniarias, llatim quod exactae fuerint, piis locis assignare, nec poterit portionem aliis quam etiam in minit , a parte vicario pro sua mercede dare, & minus Camerae suae Episcopali applicare non obstante contraria consuetudine . auaranta in Iumina Euliarii , in virbo ραπα pccantaria,sbro stius de oscio Vicarii. lib. 2. q. 143.
bosa alleg. IOT .nu. I P. & ubi Episcopus esset pauper, posset eas sibi assumere, vi re. ferunt Nosse of Rice. apud Barbos. ιn Trid. dos. 13. de reform. c.rp. I per tot.1- Unde sub nomine concubinaris no continetur simpl cx incontinentia, vel si inple fornicatio licev de iure possit puniri Iudi-
eis albis io, Farinaeeus de delictis carnis, a. 3 38. quia de rure Canonico omnis eoitus, matrimoniali excepto,prohibitus est, cap Drnuarta 8.dist .cap. uemo, 32. q. cap. audιre ,3 O. ιβ teste Fara ceo ubi Iupra, nec numquam punite simplicen. fornica-
8 tionem solent Iudicch , nisi concurrat' qualitas cocubinatus, stupri, aut alia ora. olor in f,ro saeculari, sed apud nos i Ciuitate, Clerica si vili sunt loqui solii cutalibus Reminis luxoriosis carceratur per
Declaratur conclusio secundo, posse ius Episeopum impone te pς nain pecuniaria contra laicos concubinarios, sed illa non posse sibi applicare, est contra vgententa
positis alijs pae i,de quibus ibi agit Trid.
M . ergo Episcopus imis ponere paenam pe cuniariam contra lai eum concubinarium, ita Gabries Tereyra
scopatus Hisponensis decisi y nu. q. Ioseph Uela de poteis. Discopi, circa inquireda, σς. par. I .nu. 64. qui communiter dicunt, concubinarium posse puniri pecuniaria ante trinam mutationem quo ad excom- Funicationem ferendam pro contumgeia in illo erimiae, &per hoc non abstu
lit alias p. aenas contra adulteros, & concubinarios inflictas, & talem paenam im , positam laico concubinario ab Episcopo. non poteli sibi applicare, sed in pios τsus
erogandam dicunt communiter DD. de quibus Leo Zabellus in repertorio moralieasuum conscientis, in verbo Di copus, nu.
O Secunda conclusio, Episcopus potest facere coinpositiones pecuniarias super quibusdam deliciis, & plura requiruntur,
priuio, ut interueniat ii ista causa, quas causas cum Nouario enumerat seceius in praxi tom. q. ruol. I9. Secundo, non pos- sui it compositio item facere pro omnabu criminibus, ut late Paulus de castro cons 3 8. cum glossa in cap. licet de pruis, Iutturi clarus in s. n. q. 8 I. sed quando crimina is
sunt leuia, & extraordinaria, in quibus est i locus pqnae arbitrariq; non autem in criminibus grauibus, ut in illis. in quibus est
taxata paena iuris, nec etiam quando crimen e siet manifestum, vel fama super eri mine delinquentem vexaret, ηιccius ubi supra, refol. I 2I. Tertiti, ut tanc demum is dat compositio, quando ea paena magi.
timetur, quam alia, ut patet ex c.tp. cunct-nmur, I 6. q.2. cap. quoniam, νι lue non con testata, M per Sacram Congregatiovem de anno II 67. tempore Pii avsnti, dicit Fari nac. q. IPI. s. o. uti. I I I. Locatus in praxi inquisitionis, in verbo pava, Mum. M. Decianus lib. F. eritium, cap. q. uum. T. Pegna in directorio inquisitorum,st. I. comment. I 32. Sosia
in apborismis inquisitorum, ιι b. 3. cap. 28. n. 3 Saldilus ad Lope cap. I .lit. A. Quan clo ergo reus magis timet paenam pecil-niariam, quam corporalem , tunc faciet
compositionem, illam tamen non sibi amplicabit Episcopus, Rice p. q. rejol. i 2 . ubi loquitur secundum ius antiquuin,& patet ex illis, quae dicit decis3ω. m. I. sed audient Episcopi eudem Riceium,par. . resoL
qui ait, quod si Episcopi facerem contrarium, posset Rex noster, & eius Proregerin Regnis suis certiora re Ponti sicem, ut
tale scandaluna amoueatur. 2. Et in praxi sacra Congregatio plurim declarauit concernentia ad materiam, de quibus Barbosa de iure Eccle lib. I .cap. II. nu. 11 . ibi, debet Episcopus pinnas pecuniarias ad suum arbitrium locis piis distribuere,& pauperibus, sed in pari necessitate, melius erit subuenire pauperibus loci, in
724쪽
Controu Forens Controu. LXIII. 613
is qao habitat clericus condemnatus, uti te spondet Sac. Congregatm Episcopo Venusino ri .Nouembrιs IcLO. possunt etiam ex 23 talibus poenis carceres Lcclesialilei heri, si rescriptit saera congregatus viscopo ..idmein, de talibus in is Uicarius pariaticipat e non poeest, Sacra Congregatio Amehiepiscopo Hrbiaatens. sis rescrisit Ii. Septembris i 3 8 . Itaque Epitcopi paenas recantarias eo ipso , quod sunt exactae, piis incis , &pauperibus sunt dii tribueneae, ut in Triaseos. 13. cap 3. orsap. 3 3. deseDem. & eli concitium Toletanum Iy6 eap. I . relatum ab Ignatio Lopec in addιt. ad Dia ς, cap. 43. Sciutuante de oblet. Episcoportar. .cap. L8. quod si Epascopus esset pauper, po&t rinas praedictus retiae vire, Squilla/Med. cap. 28. paria I. dum in odo on sint mulinae pecuniariae, vel ptetiae non residentiu in it concubinario runia, gras omnes S. C. Trid. mandat etiam piis locis applicari, Ricctus to. 3 collect. qi 2I, α licet non miliat tales paenae applicari pro fabrica Ecclesiae Cathedralis, vel domus Episcopalis reparatione, ut ait Sacra Congregatio apud ccium para. . resolui.
I 18. sauantus In manuati, in verbo pana
- scopales,possunt Lamen applicari proreparatione aliarum Ecclesiarum,ad quaesum reparationem ipsi de proprio non tenentur, lircina NDL116. possunt etiam ex talibus p nis reficere carceres Ecclesiastiecis, Hrbosa lib. I de iure Eccles eap. t. nmn. I p. & in casu, quo esset admo.
dum pauper Episcopus posset sibi applicare,consulta tamen Sacra Congregatio, ne notificando eidem redditus, ta onera,
Sede Episcopali vacante menae pecu 'niariae etiam piis locis sunt applicandae,
carius Capitularis facit compositiones, sed applieabit loci&psis. Ibeius par. Σ. de
ν ius lib. st sinox.q. Moyin te d.cap. α8.nu. P. An vero Sede vaeante Capitulit, sicuti succedit in iurisdictione Episcopi, succedax etiam in emolumento proue ruente ex ipsa iurisdictione, M stillo Cu-xiae, vel alias undecumque. Respondeo, auod non, sed illud esse re feruandum succesibiis & in Regno Nun tiatura sibi applicat, ut bene Sqvivante d.
. Nerolla ubι supra, intelligitur rina imposta inobedientibus, ratione contumaciae,
de illud etiam, quod percipiMu rationet
deereti, quod interponitur, intelliguntur etiam compositiones, & paene pecunia rig,quamuis emolumenta, quae proueniat ex pgnis pecuniarijs sint applicandae locis pi)s, ex dispolitione Trid.DJΣy. cap. 3.
1S Tertia conclusio, pluribus ex causis 1 otest Episcopus compositiones facere; Primo , si reus non possit excommunicari, quia forsitan sit ludeus , tunc poterit pu niri paena pecuniaria, iuxta lex. tu cap po statasti, de I udaeis. φιbeus in Aphorasmis in
par. resol. I I9. quia sui inuictae in fiseendae, iuxta qualitatem personae. Alfict. de- eis. 287. Pιέecius par.T. cap. q. uu. 97. Ter tio , ubi clericus esset in senectute consit tutus, cap. tanιa, 86. dist. vel quando clericus, esset L nobilis, quia ratione nobilitatis paena corporalis commutatur in pecuniariam,ιδed si νnur, g. quidam, F de iniuriis, Tira quellus de nobilitate. Quarto, ubi delictum fuitat commissum per limplicitate, cap. ex suarum, de sortilegiis. Quinto, obe ietatem, ι.omue delictuma.omnium, fce re militari. Sexto, si propter iram, cap. ira, Ia. φν 64 ob omnes circumstantias, iuxta ar trium prudentis Iudicis, si e ubi
plures sunt delinquentes , & ignoratur quis vere Oliquit, cap. non potest 23. q.
dinis poteli deueniri ad compositionem. sic ubi clericus reus non ecit solatus dein linquere qa ob delicti singulat ita te in pote: id eueniri ad compositionem, cap ticet, s. dist. de causa iusta faciendi compositio- nes edet tempus, i. qua relam , C. de Assis, temporis enim lapsus minuit paenaui, t.si diuticlo, j. de panis. Abbai in cap. cum ba.
χ Non tamen licebit Episcopo facere compositionem, hi si antet sentemiam si in l. II. ad Turpissianum; nam post sente-tiam competit summo Pontifici, Rice iux
solet apponi per Vicarium in sentent ijs,
alua moderaιione, O commatatione , ct c.
Episcopi solet se saluare, di copositiones post sententiam facere. Squillante diar. I.
18 Declaratur conclusio , ut in compositionibus faciendis Episcopus aliqua ob- .seruare debeat, ut licite valeat ad compositiones clericos delinquentes admitte' re, de Nimo debet facere concordaἰa Part
725쪽
te . idque etiam in Principe, qui licet possit reluittere paelias tu causa, L relegati, σι .mortis, si ea enim,l. ad bestιar,f. de panis, tamen si hoc faceret absque partis remisesione peccat mortaliter , Thesaurus de saet . aballus T. Riccius par. q. rtfol. i2O. decundo, debet neri compoli. tio, quando magis timetur paena pecu
macia,quam alia, cap. cogno ranus, Io. V L.
ideo diuitibus cum magna cautela , &prudentia imponenda eit, solet enim prς stare delinquendi occasionem maximam,
cap. pauper ιι . q. 3. quod nullam reus pertiti eicit culpam , Plando redimere numininis existimat, crescit multitudo peccandi, cuin redini e nul peccati spes datur, & facile it ut ad culpa in ubi eii venialis ignoscentium gratia, de debet fieri compositio gratia correctionis, hoc est pio corrigendis excevibus, ex fomite charitatis, quod tunc ait praesuini, ubi Iudex sibi non retinet, seis pauperibus erogat, S ad pios ν susAbbas in cap. 2 de success. ab intestato, & si xo Episcopus modum excederet In Clampo sitione facienda, posset appellari ad Μ tropolitanum, di alio, superiores, quibus licebit compositiones facta, mouerari, iuxta arbiti tum boni viri, Gi rellus dι δι cIAspara. q. reis l. i. In de tristit gi aut Oribus non sic bii Episcopo clericos componere, quia in leuibus i. ii tinn, vel extraordii .ari,s, in quibus habet locum rina extraordinalia, est licita composilio,non autem In criminibus grauibus, ut in illis, in quibus a iure est laxata paenαι vel ubi agitur de paena deposit Unla, ab oris dine, Npriuaraonis abo sic M.
po aeda pgna degradationis cadit compo istitio, quia non pote ii colui in utar, innam Iemporalem; nam Iudex miniindpotest commutare paenam iuris in peeuniariam, nisi sit talis, qui possit super crimine dispensare, glossa in cap. Γε et, depa πιι δε Episcopus in delictis nibis dispensat,
ab adulterio stipi .i, nisi in ea libus . tui expressis, cap. at si cleνic ι, de iudiciis, ideo talem paeliam non poterit commutare in
delictis, in quibus autem casinus imponatur paena degradationis, lega, filice par.
3 t Deci aiatur secundo conclusio, posso Episcopum punire coacubinarios etiam laicos paena excommunicationis, & Iudex laicuet paenis suis, Dan a de pugna Doctora.
poterit Episcopus sibi applicare, sed in usus Plias sunt erogandae, aut pauperibus elargienqq, eap. I. de poli, Barbosa alter.
Alfarus de osticio ειβt, gus s. nu.9., glo. a. nu. 3 l. qui negat Episcopum habere 31 F: scum, sed alis dicunt contrarium , Rota
33 iuuarta conclusio, s osset Episcopus applic ire aliquam pariem p qnarum Fiscalliat ipse, de Scribae, siue diotari, non possum pateticipare, ut rise 'ipsit Sacra COO-g'egatio Uicario Apottolico Ciuitatu calle ii die . S*tem Mis has de
o. c. .nu & pin. ias, & mulctas pro Bit. ruat is Curiae Episcopalis, allignare non
3q pote it Episcopus S. coeuis in una
la portio potest at uari depositario earundem p. e. arrumi, nec pro vestiendis Aa ostolis, quibus lauantur pedes iii die Cinnae inmini, nec pro suppleniento la- Iarsj Medico iu in Ecclesiae Ea hedrali in
3s Sed quaestio est, an Episcopus possit di
spensare in lege Pontificia, apponendγP nam pecuniariam, v. g. Episcopus dispensat ni lcge ieiunis, de obse tuatione sti orum , ais possit via commutationis imponere aliquam paenam pecuniariani, sicuti potest facere, quando dispensat it voto, imposiυ aliquamininutatione, pri-
726쪽
i ira opinio ait assirmat iud; sed intellitie solum procedere in legibuta per quas sui diti obligantur ad aliqua onera, a quibus
per dispensationem eximuntur, ut est lexiet viiij, abstinendi ab operibus seruilibus in die festo, & similibus, secus vero in illis legibus , quae non imponuntur per se ad imponenda onera iubditis S sed propter
alios iustos fines pertinentes ad commune bonum , propter seruandum debitum ordinem, vel vitanda aliqua incommoda, talis est lex Trid. quae piaecipit denunciationes fieri pnblice ante matrimonium, quia ille actus non postulatur propter se, sed propter vitanda pericula,& ideo si ni a. trimonium fiat, omissis de nunciationibus, impertinens est commutatio, per impotiionem eleemosynae, quia hoc nihil deseruit ad sinem talis legis. Quod simile exemplum affert sua re et in
dioenset bove circa tme Ilitia ordinum, nam propter illam imponere pecuniarium onus etiam sub specie eleemosynae, vel Religionis, plane videtur omnino improportionatum, atque adeo iniustum, quia
nihil deseruit intentioni talis legis , uec subest rationalis titulus illud imponendi, secus vero esset si ob talem dispensationem imponeretur onus inserui edi aliquo tem pore In priori ordine, quia est Onus proportionatum legi,& non iniquum, idem dicit de licentia, seu concessione dimissbriarii in ad suscipiendum ordinem ab alio Episcopo, nam pro illa imponere onus pecuniarium pro fabrica Ecclesiae, esset absurdum, & no parum redolens simoniam; Secunda opinio est negativa non polis Episcopos tales paenas pecuniarias imponere, sed locis piis tenetur applicare, qua de re post Sinche , Castru alaum, Fuluc elum, te alios, de quibus Diana p. I . tract. 8. resol.ε. & quae dicimus de Episcopo, dicimus etiam de Uicario Capitulari. Paulus Squilla me de prati uegiis Ερναρ. ya I.
mici sis, cap. 69. m. q. Pro per de Augustino in addit .ad Quisantam .in verbo Capitulum, Merollato m. s. disp. 7. cap. 7.dub. I. num. 2I. Diana d. resol. 8. Io. Wr totam. Illas ve
ro, qu s sportulas appellamus, quae secundum usum receptum a luctilis, significant partem illam pecuniae, quae dari solet Iudicibus ob vj sonem seripturarum, &c dico pecunias ilias, quae ratione Osscsi ab Episcopo exigutur, non esse subiectas prς
diato muneri applica di ad opera pia, sed se
habeat 'ti bona quasi patri moui alia, quae propria indui ria, & labore acquirutui ut si aequiratur intuitu alicuius ossimi, ministerij Ecclesiastici, sic bona, quae dantur
ratione concionis, celebrationis, &e. quae se habent, vii distributiones, quas pc fiunt clerici impendere, ut voluerint,& hqc bo. na mortuo Beneficiato pertinent ad hae redes ipsius, quia talia bona dantur tam qua in stipendia, & mercedes laborum, de proinde libere, & sne ullo onere lucratur eas Episcopi Beneficiati, &c. legatur D. Bardus select tib. 7 q. Io ea. I a. in .n1 Quinta conclusio est, ex communi Dc ehorum sententia apud Fermosimam alleg.
4o. ad text. in eap. vergentis, de Haereticis,
qu6d Inquisitores, vel Episcopi non possint paenitentibus, sed de haeresi suspectis,
paenam imponere confiscationis bonoru,
quia illa non habet locum, nisi in casibus a
iure expressis, tamen possunt paenam pecuniariam imponere; Idque procedere etiam de iure ex Bulla Alexandri Quarti,
qua incipit,si per extirpatione, quae reperitur inter literas S. Oificii posse directoriuin
Inquisitorum, de quibus Simancas de Ca-
tract. 8. resol. 6. dum dicit posse Inquisitores imponere paenas pecuniarias, sed non sibi applicare, ut etiam dieit glossa in elem tinia a. in verbo illicitis , de Haereticis, ubi cardinatis Zaba ella in F. In quoitoribus, v. lim. 2Q. hai Ic ergo opinionem tenent
retieis,iη rabrica de executione sententiae, π.2. 3. Armilla in verbo haresis,n a Tain bienit in verbo haereticus, nu. 23. quod non
sol iam laicis, sed etiam clericis possunt Inquisitores imponere has paenas pecunia rias, si ipsi clerici habeant proprium patrimonium, alias secus Herius Locarus I verbo Indulsitor,n. 37. ubi loquitur t in demulcta qua in de paena, & in verbo pana an . I. & in verbo paenitentia. Goneis laus de Ira retic s,q 8.nu. P. Blius ιι em reticis, Pu. IT O nu. 36. Eser/cus par. i. q. lo . ubi Pe-gna commentario I 2. qui ait hanc opinio. nem esse extra controuel sam , cum eam
admittant antiqui omnes , & moderni,
A. & practicari quotidie apud Hispanos in Tribunalibus SS. inquisitionis, &licet
38 possit fundari contrarium per ιext. in cap. elim IVati bausi de IIcreticis, ex ea ration
quia vel hae teticus est conuictus, ct omnia
727쪽
bona consistantur. aut non est eonuictus,& absoluitur, ut eiu naenitens, Screta p. us,&cum eo non uulpetitur, attamen praxia
S. ossi ei, non recedit a prima opinione , de qua supra, ut benἐFermo sinus d. alter. 4 nu. ψ. q ita va Lle expedit inquisitoris ossic um pecuniis abundare, ut quoties oportuerit absqtie incommodo Cruce si . gnatorum, sed familiarum fiat inquisitio haereticorum, ea plura, deductio, & punitio, ut dicit Pegna indisectoriolar commentario i s I. Bursatusco Uy .nu. I 8. edus in praxi crimin. cap. iqΣ. neque est expectati da necessitas extrema, ut fiat talis applicatio, ut dicebat carrerias de Haeretiiscis, nu. 79. quia sussicit quccumque praesens, vel futura, teste Diaua part IO. tr. ct. Io.r6ol. s. qui dicit hibe procedere de iure, quia ut bene carena par. . . 8 nu I. nuncas inquisitores Italiae ex speciali decrcto s.
Congregationis non possunt paeni, pecuniariis reos damnare, nisi consulta eadem sacra Congregatione in uno quoque e ita particulari, quae praecipere solet Inquisitoribus, quid postea agere debeant de illis pecuniis, de notat id cin Carena in annotarione ad Gmdonem Falconium q. I. nu. .post finem opem, quod ubi inquisitores Italiae gondemnationes pecuniarias faciunt, de νεο eis tenentur reddere rationem Supremo Tiibunali Urbis Romae, notat Diana ubi supra refol. 6 & talis condemnatio pecuniaria est necessaria ad substentationem aliorum plurimorum reorum fidet, pau-Perrimorum, quorum substentatio solet fieri expensis F. sci, & ita tenet Barbosa in
haeres d. q. lys s. s . nu. I lo. ubi ait, quod AI talis pinna potest imponi suspecto dohaeres i. Secundo poenitentibus, & conuersis; Tertio, fautoribus, & defensotibus haereticorum. Qq arto, pro haeresi iocose di.cta,& p o simplicitate probata, aut ignorantia, qui ampliat,& limitat usque ad nu.
vena νbι supra, 8 o. qui addit,tali poena pecuniaria posse puniri haeretica verba Proserentes per iocum , vel per iram, at etiam illi, tali pgna puniri debent,qui magis illam i iment quam corporalem, ut sui quidam diuites auari , & addit nobiles blasphemantes hac poena pecuniaria esse
puniendos. Dia in Iraxi cap. IIo Sous ιι b. I. cap. 9. Carena cap. 3. de blasphemis, de quando vident In qui litores inagis timeri P nam pecuniariam, quam corporalem , debent tali poena punire, caren ωbi supra, nu. 8
4 v Has psaenas pecuniarias non possunt
Inquisitores, & alii Ministri sibi appliea .
re,sed tenentur locis p ijs applicare, tun quia esset extorsio, ut benE Farinaeeas L&ait in Italia. omnes fere inquisitores esse pauperes, & interdua Supremo Tribunali,& a summo Pontifice subministrantur pecuniae pro necessa riis expensis Inquisitoi ibus aegentibiis, &se Diana par. IO. tras. IO. postquam lard
refot. s. dixerit qualiter sint applicandae locis p ijs paenae per Episcopos impositi,
dicit postea resol. 6. in ρνι ne ιpio, hanc esse differentiam inter Episcopos , ω Inquis-lotes, nam Episcopi non possunt, nec Ec- οῖ clesiae, nee Sacristiae, neque Ministris paenas pecuniarias applicare, & Inquisitores polle illas pro necessitatibus ossici; Inquisitionis impendere , iuxta notata per Faria
de S. ci odit. I 3. nu. 83. qui ait, posse Inquisitores Italos damnare reos, ut faciant eleemosynam tot pecuniarum alicui locopio, Pauperibus, vel Hi spitalibus, vel pro aliqua nee essitate Tribunalis, licet non , extrema, & sic ad aedificandas Ecclesias, vel ad alendos pauperes, & dotandas inopes virgines, & similia, quod etiam dicit
q Neque dicas Narbonense Concilium prohibuisse Inquisitoribus, imponere paenas pecuniarias. Respondeo, prohibuisse paenas excessiuas pecuniarias, non vero moderatas, ilia
suibus Inquisitores sint moderati in illis
imponendis; nam non debent tantam im . Ponere, ut rei non possint soluere. Fermo sinus d. alleg. . nu . . oenu. 27. sed debent
imponere iuxta qualitatem delicti, & personae DD. citati. I Sed est quaestio , an sit credendum Episcopo asserenti paenas piaedici as pecuniarias applicasse in usus pios, adeue ut solum Deum habeant vltorem, si non applicet illas. Prima opinio ait esse credendum, ita
339 nu. s. quem sequitur Nasnus de eon. Mcatione bonorum,q. Σ,nu. 32. quod ipsi met Episcopo sit credendum, nec contra eum datur actio ciuilis, aut criminalis. Seeunda opinio est non esse credendum; ita Bal PDν de Abra in in si . contra autem, institu quibus alienare licet, Nel non, a nχ.9p. quia Praelatus non est Dominus harum paena tum, sed tantummodo est administrator, cap.sine exceptione, I x. q. 1.ibi: Non tanquEpropriis. Innocentius in cap. cum super, de φήμsa possess e propνiet. Abbas in cap. litte: , con
728쪽
qui ait fuisse Romae disputatura de anno ΑΔ i537. quas opiniones concordat AbrudνbiIupra is l. I 2 s. nu. IDE. quod si Episcopus, vel quilibet Mneficiatus non sit dii saniatus, quod male disponat de redditio us Eccleti allicis, & tunc quia quilibet
Pr resumitur bonus, non tenetur reddere rationem, & computu in , at vero si est diminatus, male expendere fructus in dotandis consanguineis, ultra congruam sub stentationem, vel si lar sanditi illinus euaa sit, quo casu lethaliter peccaret, ita Lessius, Urius, Sarisientus, & alij, de quibus P. Candidus tu summa, IA uisitione I 8. art. 6.dub. s. & tuae tenetur reddere computa,
iuxta illud Lucae 16. νbi Christus Dominus dicebat ad Discipulos sitos: Homo quidam erat dιues, qui habebat villicum, O bredi amatus est apud illum , quasi dispasset
bona inius , ' vocatist tuam, O ait, quid hoc audio de test redde rationem villicationis mae', nomine autem villico, Discipulos in-t ligit S.Hieronymus t postola 1 ssam, g. 6. nu. s. quam Hona illam legendo approbat Sancta Ma ter Ecclesia in Dominica 8. post Temeeostem, sed Episcopi, ubique diffuso Apostolos representat, ad prε
dicanduin per orbem inisso, , ut meminit Augenius uuartus in epistola directa Ar-cbiepiscopo cautuarhensi , Cuius tenorem xefert Diana ear. F. tract. a. resol. I. O Conciliam Triddess. Σῖ. de Sacramento Ordinis, cap. q. Hinc eli, quod non solum exequu-eor, si male admini lirasset, exequutionis munere priuari potest, ut post Iacobum de canibus, Da renum, Tusebum, Crassuis, de alios ait Gιών ba ad Cou et sina, cap. 2.gloss. II. uam. . de sic decisum Siciliae te fert Canilius deess. χχχ. pars. 3. quod Tribunal iudicauit remouendum esse exequutorem testamentarium a munere exequutionis, ab 'rie nota infamiae; sic videmus, 67 quod pater est ustis fructuarius bonorum fissi aduentiliorum , si tamen male administret usu fructii priuatur , l. aequis mum, s.friactuarius, L. de Uustuct. de ex pluribus, quos laudat Marius Giurba de con
p. in fine, Ani. re klirgilio de legit. person.
8 Et in praesenti Eminentissimus Domunus meus Uurdinatis Fila marinus Admodum Reuerendo Fratri suo Germano Pr. Francisco Fila marinoide hoc,de quo agimus interroganti, respondit, nullum habere scrupultus; unde facitaex.in cap. biose simus, T. dist. ubi Pasta Nicolaus dicit, esse credendum viro nobilissimo Iegatione langente, quamuis litteras non Obilendar, exemplo Cardinalis attestanti de speciali mandato Sedis Apostolicae, aut de menta Papae, cui creditur absque litteris sui man. dati , quando nulli infertur praeiudicium, Iegas Barbos ind. cap. nobilissimus, at in paseli nulli infertur prs iudiciu , ergo,&e In quos autem sumptus fuerunt erogatae paenae pecuniariae exactae a d. Eminetissimo Domino Cardinale Phila marino te pure suae administrationis, in praesentilitera vulgari eloquio pro causa praedicta emanata breuiter notescit.
ni in torno a illa saltioni pecuniarie,per te contra uentioni degI'ordini spetianti ali 'o seruaneta del
le Feste , e Compositioni Fi-lcati falle per ordine deli 'Eminentissimo Signor Cardinale Fialo marino Arciuesco uodi Napo li a tempo det suo go uerno Pa storale:
As T I. volgo, cheha per poco metiere la/ lingua come si dico in Clelo, e costdisposto in Ogni tempo acesurare i attio ni de Grandi, che ali 'hora sola metite si reputa glorioso, quando co a paroIedi do p pio sentimento sa trafggere quel PEm, ne nae, eh'egli prende di mira. Segii ita suli tredi Noueir. bre H 66. Iamorte deli Eli, inentissimo Signor Cardinale Filamaticio At ciuesco uo di Napoli,
a cui reco pari ornamento la pieta, e la Porpora, esu la Mitra P :1lcirales tui illa. ronci pili te virtu, che te geturne, no man- carono dique i, che aguZam do ii dente,
non so se, o per liuore d si tu ιdia, o per una commune corrui tela di far il censore in .eosa, o in caso altrui, dissero,chel Emiue. Ea Sua hau esse in uso proprio conuertitoquello, che di pena pecuniaria estggeua ua suoi sudditi, o per la coiri cauentiUne degi ordini spetiante alpollanianda des lese Ite, o per te compositioni si scali: Inganno sit ma pero des volgo ignorante, checo me die.Ie campo con queste mosse alla liberta delle liligue, cosi illede in Otiuo adun amico dimotante in Rotua di radop- piare la mera uigila sla la nouita destrido,
desideroso desta chiareaza des fatio, sciisse, che gli sembraua des tuito iuueri fimile, Ilii a che
729쪽
che vn Prelato non melis riguardeuote . re; eche percib osse contra uenuto at Sa per chiare ea dei sangue , che segnalato ero concilio vi Trento netia sess. Σy. c.rp. 3. per P Emiliena a det merito, per Ia prati i- e I . de reformatione, & alia Cost ιtutione ςδ, e per tigrido cominu ne tuente stimato x9.dι Pio r. Oue si avertisce a tuiti lila norma, e regola de gli Ecclesiastici, ha- relati, ehe impleghinoil dena rodelle uesse potuto Oscurare i integrita coli inte- pene , e contra uentioni delle feste in usus resse, appropriando a sequello,ch Epatri- pios, e preseru mptiuo di fare det to se . mollio de poueri , e materia d'opere pie. questro. Desiderando percio vn dissinganno non , Alia quale oppositione de Camer. lilimen o per autem icare in se i antico conia contrapo se ii Duca della Torre heredeacetio, che per distingannat coloro, chean gannati dat grido tentato hau euanod inuolargit Ia gloria, che non pote rub-barii la morte, che seppe toglier glila vita. Questa lettera die de motivo a me direspondetreii , ed instrui rio delia verita per suo proprio, e d alitui dissing anno in ta
Amico. L altioni deli Eminentissimo
Fila marino come sono state tui te se inpreriguardevoli, e memorabit net Ogo uerno Pastorale, e nella pieta, cosi per ingrandirie, e lod arte non si fidi messieridi ela gerationi retiori che , ne questo e ilmio intento,e scopo, m4 sola mente di elu.cidare in questo melio quen'Ombre, che hanno sin qui potulo interpor si fra it vero, & ece lissat in parte ii lumedella fama, e bucina opinione di Carcinale eo scientiato, ed in itera ripa tatione, appressis ii
Sappi dunque, che i Ministri delia Ca-.
mera Apostolica, dopb latia una e saltissima diligenaa, e ce sura dat te parti loro, coit e same, e bilancio deli 'Introito, e Esito. delle pene fiscali, & in osseruanZa delle
uolgeua tu itala machina della pretensione di etsi Caluerali , e doue si appoggia ua ii sequestro loro alli cemomita docati, .chei Eminena a Sua te neu a sopra ii Banchi, chiariti. dalli libri, sacolia Pontificie,&alire serit ture prodot te della Opinione Chaue vano in contrario, fomentata dat te false dicerie, che corre uano per la Pia aetavseite dat labocea dei volgo, 6 poco beae asstiti alr Eminentiss. Signor Cardinale , che net suo go uerno non pote dar sodis. Ditione vgua linente a turti, libera rono. deiti cento mila docati dat sequestro, co- me si dira appresso.
Oppos ro per farmi dar principio det tiCamerali, che t 'Eminen Ea Sua hau esse conuertito in v M proprio I'esattioni pecuniarie delle pene .sudette , cche astipra I entra te deli Arciuescouato non haueuano pretensione at cuna , sapendomialto bene, ehe di quelletne era assoluto Pad QRς, e ne pote ua a sua voglia dispori det Signor Cardinale, giustificando it satio colla lacolia concedula a det to Emin. per due suoi Breui dalia selice memoria di Urbano Ottavo, P, no spedito solioli II de Febraro I 6εχ. sinoat Ay. net quale se gli concede, che a suo arbitrio pomapplicare in usus pios te sudet te essigenaedi pene, e t 'altro ne i 16 6. sino at I 616. contie ne la proroga di de ita fato ita petit tempo sudet to; come anco appare per lettera di Mon signor Te sortero Generale di quel tempo, continente la medem
nesti Breui Ponti ficii, lettera dei Ἀ- sorteio Generale, i libri e sibiti, e partite di Banchi operarono te giustificationideli Introito , S E sit odi det te pene, conforme si v ede distin tamen te qui appressis, e seruiranno di diseia contro quelli, chelianno temeraria mente ardito direndere sospetia la retia costienda, e bucina fama.dei Cardinale
Bri Camerali , e calcolato anno perantiol Introito di det te pene tanto fisca-li,quato di corrauentioni di selle dat glor-no dei possesso della Chiela, che su alli duedi Genaro I 2. e terminato colla morte
tissimo,& elatiissimo da delii Ministri fai:
E Melie dat i 6 1. sino at 16 s.. non apparistono libri, come smarriti ne i tempo dei contaggio, peresser questi in potere deli Elatiori, ad orni modo caleoladosi que ni tre anni alia ragione de gi'anni sussequenti, trouasi esser statie salti per te contra uentioni delle feste cinque mitis setieeento docati.
bri, come di sopra, si computa noesie:
730쪽
essere stati elaui dalli Ministri delia buona memoria dei signor Cardinale per te pene fiseali dotar
Dali' anno come sopra perlepe ne fiscali astendono a docati
Siche caIeolandosi tutio I Introito da Ministri della Camera Apostolica, trouarono essere stati docati Segama due mita Dicento
eo deli introito predetio, ii dico, eheii Cardinale, tantosto,che tu pressi se possesso della Chieta a suo nome per Procu .ratorem, che fit Mon signor Fila marino Veseouo di Calui suo scatello, cheserui
minacciaua ruina, per riparario, e renis
derlinimmune da questa, per ingrandirio, ab Ilirlo,e farto commodo a proportione delia Porpora, e della sita Residenaa Arciuescouale, applico finda Ia Panimo a questa grandiosa,e lodeuotissima operata; e per effettuaria con ogni grandezaa , emagnificeaa, perche Pentrate della Chie-sa non erano sufficienti ai manteni in ento proprio, a questa fabrica, & alli soceorsi, de q tali hauea bisognota Chiesa. Ottenne da Urbano Ottauo ilmentionato primo Breue delli r7. di Febraro I 6 1.di potere pertrdanni applicare nella reparatione dei PalaEm deite pene; quale fa- colla li su poscia ampliata dat sudet to Ponte fice per altri quat-tro triet iiij. chelanno ii computodi quin seci anni, net circolo de
quali si vidde principiata,e termi:
Nella quale come da libri de regia
seri,de mandati, e polim alii Banehi sottostritte d Sua EminenEa, comprefoui alcune reparationi,&ornamenti della Chiela, e qualehe mma di limosine segrete, appare hauere spesola lamma. dido. cati quarunι' νno mila set cento
Per disearico della predetia somma E stato esibito vn libro stritto tutio di carat tere dei Si. gnor Cardinale, dat quale libro parisce, ch egli, & it Maestro di Casa, o altri servitori hanno ri-eeuuto in diuersi tempi dalli De. positarii di det te pene a meis per mese molle somme di denari, conespressione,che erano per limosine segrete; at quale libro corri spondono Ie rieeute falle dat relatiori, e Depositarij sopradetti,e compressivi attre somme di limosine nite a Careerati, con attre sipese perte carcere, delle quali simil- mente simostrano ii mandati, epoliae sotiolarit te di proprio pugno di Sua Eminenaa, o det Uicario Generale ascendono a docati
In oItre per spesie nite in di. uerse opere pie, e limosine, e spe. cralmente nella Chiesa della Ma.donna Satissima det Carmine , co- me si pub vedere da paramentifatii per via de Banchi, si compu
Che pero caleolandosi da Ministri Camerati l Esito, si e trouato ascendere alia somma di docati
Settanta otio mila ducento, e quae tordeci. Dies. 782I
Edessendorintroito solamente Sessanta due mila seleento setιanta
Si vede a luce di mezEo glorinno essere stato spei di pvi dat det.