장음표시 사용
11쪽
-ajorem nam Sequitur statim e guotacunque -- perator PraeciFiι - legem esse constat. Cum i se erator per legem im erium acciFiat. In Institi. Justin. haec accuratius et copiosius. Quod Gajus scribit accliniae hoc argumento est, etiam sua actate Caesari ad imperium accedenti lege sive imperandi formula tributam fuisse polevitatem; qua roctiam in L. 1. q. 1. Dig. de Constiti. Ioctio Flor. confer ae omnino recte ost; nec praeteritum tempus significatur ab Ulpiano , qui ipse sortasse in Praefectura Praetorio conscripsit elegantem constitutio num Alexandri Severi in L. 3. C. de testam. Existimat Niobulirus it. I. 356. legem hanc de imperio eandem suisse ac legem curiatam quam reges tulerant de imperio suo, veluti diuina apud Ciceronem de Republ. II. 19. Mirum est in tabula aenea Setiam continente de Vespasiani Imperio nul- Iam steri metitionem nec potestatis Imperatoris injure dicundo et constituendo, nec reperiri verba, quae solennia suisse credideris : Edictum , Epistola , Decretum, in quibus ipsis cerni potissimum videtur Summa potestatis in Imperatorem delatae. q. 6. Ius autem edicen i habent Ragistratus P. R. Unde conjunctio autem p An vult significare , Practores, ut Imperatores, habuissa potestatem dandi Edicta at tum scribe : habent etiam Magistratus, aut dele autem.
Magistratus P. R. Sic etiam lege apud Ulpian. Fr. 1. 7. Eximie Magistratus majores intelliguntur, qui honores gerunt sive qui jus edicendi habent, ut est in j. 2. , veluti Praetor, Consul, et etiam Praeses
12쪽
Provinciae add. II. 24. Reserunt quippe personam .populi universi , ejusque Maiestatem sustinent ,
iqua suimma potestate ne abuterentur, annuum tantum
eorum imperium fuit. Qui parti tantum reipublicae Procurandae, veluti municipio, Praesunt, dicuntur simpliciter Magistratus , ut est in tit. D. de Magistrat. eonven. et infra g. 96. ubi magistratus de munere ipso usurpatur et opponitur honori. Gajus nullam, quod miremur, mentionem fac 2
Edicti Perpetui , et de omni jure edicendi ita
loquitur, ut, etiam composito Edicto, Praetorcs institutam adhuc edicendi rationem non omisisse videantur, quin etiam edictis suis statim concilia Nisse auctoritatem juris. In Institi. Justin. secus est; non laudatur amplius jus edicendi, sed ipsum constitutum jus honorarium. Sed a lissimum jus est in eaeiatis. Nam utriusque Praetoris edicta summae fuerunt auctoritastis in universo jure civili, quod temperaverunt et amplias caverunt in primis expediendo negotia forensia favendo mercaturae commodiSque Peregrinorum; re- . cipiendo aliarum gentium instituta; tribuendo vim
obligandi praeceptis morum, aequitatis, humanitatis. Gajus Edictum Praetoris Peregrini sejungit ab Edicto Praetoris Urbani sive Edicto Urbico. sitiorum in provinciis jurista tionem Praesitara earum habent. Simplicius scripsisset : guorum jurisae Praesides in Prop. habent; at cons. q. 100. Proὐinciae. Eximie significant populi sive se-
Natus provincias, cons. rei illustrandae causa Cicero
Er. ad Attic. VI. I. add. GH. II. 7. 21. Sueton. Vii.
13쪽
Item in eae ctιs VEHilium curulium. Nempe am plissimum jus est, quippe maxime conjunctum Cum ipsius juris Praetorii ratione, pluriumque actionum in sorum introductarum , ut ita dicam, auctor fuit et essector. Argumento sit tit. D. de Ed. Aedil. , ad
quod idem edictum ipse Gaius duos libros conscripsit. 1 id. L. 3. 32. D. tit. laud. Hoc Eae tum. Nempe quale aediles Curules in Urbe et Quaestores in Provinciis populi proponunt. Sueton. in Vit. August. c. 47. L. I. g, 2. D. de ossic.
Quaest. his verbis illustratur. In provincias Caesaris quaestores non mittuntur. Nittuntur horum loco Procuratores aut Bationales Caesaris. Strabo Rer. Geogr. 27. c. ult. Tit. D. de ossic. Proe. Caes. l. I. Responsa Prutaentium sunt sententiae et Finiones. Vocabula hac in re solennia Tribonianus descripsit. Theophilus Graece non vertit. Sententiae sunt id quod re disceptata sentiunt Icti, sive certa et strina horum Ictorum judicia Scripto Consignata de quaestione publice tractata, cujusInodi quae Stionum publice tractatarum librum conscripsit Cervidius Scaevola. Adde Ulpiani et Tryphonitii Disputationes
publicas, in quibus tractatae suisse videntur arduae et publice agitatae quaestiones. OFiniones sunt responsa ab unoquoque horurn
data in primis , si ex Ulpiani Libris VI. opinionum
conjicero licet, Magistratibus consulentibus. Ex concurrentihus in unum opinionibus hisco in disceptationem deductis potuerunt etiam existere
sententiae. Diqiligod by Corale
14쪽
Permissum est, hoc est, quibus Jure consultis Caesar beneficii loco hanc singularem auctoritatempuhlice respondendi concessit sive edicto sive epi
Permitti eximie dicitur de iis juribus, quae veniunt ex ipsa lege aut ex hoc quod Iegis vicem obtinet, et tribuuntur alicui et conceduntur. Adde g. 173, 178. et in L. I. g. I. D. quod univ. nom. et in L. 4. D. ad leg. Aquil. legis virtus est permittere ut est in L. T. D. de Iegg. add. L. 2. q. T. D. de V. S. et L. 10. C. de Pal. Pot. Atque hoc loco in tanta dissicultato conciliativi GHum, Pomponium, Institutiones et Theophilum
non ineptum sit animadvertere : GHum et Institutiones usurpare verbum Permissum, quod Theophilus vertit ἐπαρέπειν et Pomponium verbis .
Atigustus jus dedit, idem plane significare; quod addit Theophilus de Senatu etiam permittente explicatur hoc aliquando verbis Spartiani in Vit. Hadriani c. 18. : in comitio habuit Iureconsultos,
quos tamen Senatus Omnes Prob Set. Instituti gravissimi auctor Augustus, tum ut neglectam juris auctoritatem, de qua jam questus erat Cicero, amplificaret, cujusque studii in Augusto exemplum illustre praebent tituli Institui. Just. de Fide commissariis hereditatibus et de Codicillis, tum ut sibi conciliaret alienatos virorum principum
animos aegre ferentium Augustum Imperatorem sibi Sit Sisse potestatem constituendi jura epistolis et decretis, tum denique, ne ex diversis scholarum opinionibus saepe cum partium studio conjunctis Diuitiaco by Cooste
15쪽
. pares nimis sententiae in foro existerent, rerumque judicatarum Vetus jus prorsus tolleretur. Non videtur magnuS adeo suisse numerus, quand quidem postea ab Hadriano principes viri jam Ρrae torio munere functi hunc respondendi publice honorem petere non dubitaverunt, quos Hadrianus, eum petitioni nondum indulgere posset, excitat ad studium et usum respondendi in L. 2. q. 47. D. do Ο. I. - Iura contaere. Hoc est definire et interpretari et sententiis stabilire jura personarum, rerum, a Clionum , de quibus in foro in causarum disceptatione dubitatum et quaesitum est, eaque ita firma ossicere et certa, ut omni controversia sublatu, ex lege ipsa
manavisse videantur. - quorum omnium si in un- - sententiae con
eurrant. Adjecta haec conditio : si concurrant, est temperamentum quoddam amplissimae potestatis Prudentibus illis a Caesare permiSSae. ouorum omnium. RelatiVum quorum conjunctum cum Verbo suhstantive usurpato omnium significare videtur numerum certum haud ita magnum.
Sic Arcadius et Honorius in tit. Cod. Theod. IV. 21 laudant Prudentium omnium responsa. Iustinianus in g. 4. Constit. Deo auetore jubet Tribonianum antiquorum Prudentium, quibus auctoritatem conscribendarum interpretandarumque legum Principes tribuissent, libros ad jus pertinentes legere; horum
Rutem numerus inde a Labeone usque ad Hermogenianum vix quadraginta fuit. Quid si dicimus ex utriusque Scholae Jure consultis electos suisse, qui
16쪽
Publice responderent, atque ex his ipsis Caesares adsumsisse consiliarios in concilium suum quo pertinet L. 30. D. de Excusat.
Si in unum sententiae concurrant. Rectius posui set Gajus vocem sententiae ante si. Eadem anacoluilia species est in g. 29.: ut minores si duxerint, ubi si conjungendum cum ue. In unum concurrere proprie dicitur de duabus rebus diversis in eandem personam aut rem conve-
. Dientibus, quo sensu Gajus etiam infra g. 17. et in L. 68. q. I. D. de Leg. I. Justinianus ipse in j. 2.
J. de Adopt. Sententiae diversae non in unum concurrunt ; sententiae similes jam Statim concurrunt.
6 quod ita sentiunt. Sentire hic eximie dicitur de ipsa post longam deliberationem pronuntiata
ab omnibus illis dure consultis communi sententia. Legis sicem obtinet. De Senatusconsultis, da constitutionibus et de responsis eadem hac utitur oratione , ut Significet, hasce partes jurium non esse ipsas per se leges, sed eandem ac leges in comitiis olim latas habere vim aut legis vicem obtinere; quibus verbis illas sententias etiam significare videtur Marcianus in L. 14. D. de Condit. Instituit. cum dicat: conesitiones contra Einc a Lmeratorum, aut contra Leges, aut quae Legis picem obtinent. Itaque res a judice judicatae secundum has ipsas Jureconsultorum diversarum scholarum Sententias non usa demum et tempore in soro COnValuerunt, ut omnes aliae in quibus judex secutus fuit eam, quam elegerit, sententiam, sed statim observari debuerunt ut consignatae auctoritates et authen-Diuiliasu by Cooste
17쪽
coae juris interpretationes, a quibus judici non magis liceret recedere quam a lege aliqua. Si oero dissentiunt. Hoc est Si in responso signato Judiei exhibito non omDihus eadem fuit de quaestione ad disceptandum posita sententia, sed alii ex his alia in secuti sunt sententiam et opinionem, tum major est judicis potestas. Pro si malim sin, ut est in g. 17. quam Melit sententiam sequi. Non illi licet serro quamlibet sententiam ab OmDium responsis discrepantem , sed ex liis sequi debet quam arbitratus fuerit optimam. Α constitutione autem Valentiniani - inde De hoc quidem amplius integrum suit, nain sequi debebat in prolatis sententiis di Uersis potio
rem num rum unctorum, tum in numeri aequalitat sontentiam Papiniunt; sin pares proferrentur sententiae ex scriptis ceterorum quinque Jure Consultorum
qui pari essent auctoritate, sicuit eligere quid sequi debeat. vid. L. I. Cod. Theod. I. 4. Itaque Rescri Io miniani signiscatur. Nimirum licere tum judici, quam Velit sententiam sequi,
sontentiis Jure consultorum non consentientibus. Videtur Hadrianus consultus suisse sive a judice sivea dure consulto hac de re et rescripto explicuisse quod quaesitum erat. Hadrianus non sustulit sed sustinuit Augusti constitutionem. - Signiscare. Est verbum solenne, de rebus sive a Caesare sive a Senatu, aut constitutis aut
iuris illustrandi causa ordinatis, veluti ε. 80. 8 l. 93. 94. 96.
q. 8. Omne auum jus quo utimur. Hoc est , univer-Diuit iros by Corale
18쪽
xum jus civile , Mes θεσίαν vocat I hcophilus, sive eo lectio jurium variorum Duo ex legibus, Plebiscitis, Senatusconsultis , constitutionibus, edictis , responsis Verierunt, quodque in foro obtinet, triplex habet objectum. Mimur. Uti cximio dicitur de forensi usu juris, qualem illum adhibemus in actionibus. Aes res. Justinianus aeque ac Gajus jus obliga GODum et rerum conjungit; Thcophilus vero illas sejungit et tertio quodam loco ponens praemittit
actionibus obligationcs tamquam harum matres ut insicete ait, ac si ex sola obligatione contracta actio
q. 9. Et quiάem. Verba haec arguunt proxime g. 9.
praecedentia verba tae eonaeicione hominum non esse
Summa. Hoc est omnium latissime patens, cujus ceterae omnes , quas alii juxta Pon e solent, subdivisiones sunt; sic in L. II. g. 2.: Summa rerum diuisio et tu L. III. g. 88. Obligationes, quarum summa es isse est. Mae prius. Ne videatur Gajus sestinavisse ad locum de jure rerum et actionum et hunc do PersODis obiter vello tractare, malim quod otiam in Institi. legitur : ac prius, ut mox g. 12.: ac prius ese Maevietis. add. q. 50. I 43. II. 100.; Gajus autem stylum Tarissime variat. Disisse Ee jure vix Latine esse Videtur, nisi de sic accipias, ut sit guo LPersonarum. Ad personas non pertinet divisio, hominum in liberos et servos. Gaius vero et la, l. Diqitigoo by Corale
19쪽
et infra l. II. non cogitavit civem personam sit caput habentem, sed hominem eumque liberum , quippe ad quem pertinet altera pars summae divisionis, nempe quod liber est; sic etiam infra g. I 20.: se miles et liberae personae et IV. g. 135. guaecunque Eiximus tae serpis , eaHem tae ceteris quoque personis. Ulpianus in L. 22. D. de Beg. Jur. servum vocat servilem Personam. add. L. 82. q. 2. D. de Leg. 2. Hermogenianus vero in L. 2. D. de statu hominiim, cum dicat: hominum causa omne jus esse constitutum , solas significat personas sive homines liberos personam habentes. Omnes homines, idque non tantum in orbe Romano , sed in omni orbe Veteri, in quam recepta
q. 10. Rursus significat: secundo et mox g. 12. tertio loco ad i. g. 49. q. II. Libertini ex justa servitura manumissi. justum est, quidquid venit ex jure et legit,us , etsi idem sit
iniquum. vid. pr. tit. Institi. de Exception. mox ing. 17. amplificandi causa : justa ac legitima manumissione; neque Otiosum est adjectivum Iusta, nam ca sola servitus, quae justa est, essicit, ut manu missns fiat libertinus. Qui in servitute est, Sed non eadem justa , hujus manumissio natalibus non nocet, Cicero in oratione pro Caecina c. 34. iustam servitutem opponit semiruti sine adjecta voce
justa in orat. pro Cluent. c. 57. Idem in orat.
pro Milone c. I 2. in fragm. in edit. inelli in liabertate morari opponit libertatem jussam. Apud Terentium autem in Andria I. 3. 9. Iusta seruitus diversa
20쪽
voeis potestate significat servitutem non duram e tolerabilem qualis suisse videtur conditio servorum Athenis. Cons. porro Donellus Comm. Jur. Civ. II.
c. I l. q. l. Dissiciamus Praecessit vitae is q. 8. Amat Τ. Ita
Gaius conjunctionem utriusque Verbi. Videre est irem univerSe considerare ; GFicere eandem penutus ab utraque parte accurate inquirere. Ae prius tae Maeiticiis. Hoc uno loco Gaius sic vocat, quos cet O quin Semper: qui taedificiorum numero sunt aut comtituuntur. Ulpianus promiscuo
vid. Fr. I. 14. 11. VII. 4. Scribendum videtur tae prius ese deaeiticiis ex Lege Aelia Sentia g. 13 Lege itaque AElia Sentia. Lege - cavetur. q. II. pere. Eximie in significandis primarsis legis
alicujus particulis. A Hominis poenae nomine vincti. Ulpian. Fragm. I. q. Ι1 . poenae causa hoc est: Si servos, qui non sinctospensa in dominum fuerunt, Poena Coercet, uturhane Papinianus in L. 51. q. I. D. de manumissis
Vineti s vocabulum solenne vid. Paulus. Recepi. Sent. IV. I 2. g. 4.), id est, si a domino ejusVe Procuratore Paulus i. i. g. 8) sunt vincti sive in carcerem ita clusi, ut vincula corpori sint adhibita. Hos autem ipsos servos significat Ulpianus in L. 21. D. Verti. Sign. argumento inscriptionis legis. Potuit igitur satis constare do hac poena inter omnes, ut dominus deinde in sexvo manumittendo legis vi