장음표시 사용
391쪽
fieatione vocis Evaneelii disputat, observans, priinae notae scriptoribus ευαγγελίζελes esse laetum nuncium afferre, quam in rem Aristophanis proseri testimonium ; evangelium autem significare laetum nuncium, quem qui attulissent, coronam a veteribus, aut magnam certe accepissent gratiam. Quanquam Graeci,qui a sacris Christi erant alieni vocem hanc ad alias quoque res transtulerunt; ista tamen a significatione laetitiae nunquam recessit. Namque festos dies ob res laetas indictos evangelia didierunt : δ ον ὐπερ αγαθῆ αγγε ec, praemium, quo laeta nunciantes afficiebant, vocarunt evangelium, qua loquendi ratione & Cicero usus est ;&sacrificia, quae secundo rerum eventu grati animi significandi causa offerebant Diis, evan gelia appellare consueverunt Quibus expositis, miratur Vene randus Cyprianus,quum omnes libri quibus doctrina Christiana tractatur, a DEO sint profecti, tantam opinionum discrepanti, am interpretibus purioris religionis obrepere potuisse, quantam vix alius cujusdam libri unquam protruserit interpretatio. Quam diversitatem non aliunde derivari posse existimat, quam quod sacer codex non ex sacro aodice sit explicatus; st quamvis ad divini hujus codicis, inprimis res ad salutem non pertinentes narrantis, expositionem linguarum artiumque & antiquitatis cognitio sit afferenda, nec rationis usus, cujus aeque ac revelationis autor si Deus, possit removeri sium ciat tamen ad explicandam ipsam doctrinae Chrissianae summam, cujus notitia nemosne se Iutis jactura carere queat, linguarum orientalium peritum,abjecta animi impietate, attulisse desiderinni veritatis, a spiritu DEI ex saeris literis discendae, eum fideli proposito vitae in pastoris munere ita consermandae, ut ovibus proponi possit ad inattam. dum. Λd haec tam diversae interpretationes subinde oriuntur, quod oc pati praejudicatis opinionibus opus oracula divina eX-plicandi aggrediantur, nec veritatem eruere, sed famae nominis sui constituendae augendaeque considere, in animo habeant.Praeter hanc elegantissimam praefationem editioni huic Concordantiarum nihil accessit, quam ob rem nihil habemus, quod dictis
392쪽
MENfIS AUGUSTI A. MDCCXVII. 3 3M. FO. LEONH. FROER EI SENII COMMEMiatio depraejudiciis in diis historicis evitandis.
Jenae, apud C. David Nertherum, ITIT, Plag. IO. OPus hoc quinque capitibus absolvitur. Primum illorum de praejudiciis generatim disierit, ita,ut Autores,qui argumen. tum hoc jatn pertractarunt, copiose proserantur, atque hujusmmodi saliarum opinionum, quae aliorum fontes sunt errorum, natura, origo, causae, occasiones, sedes, divisio, objecta, multitudo, dama ct media explicentur erudite. Seeundo agit CLΛutor de praejudiciis inβιdiis historicis in genere, ejusmodi sibi praescripta lege, hoc di reliquis eapitibus, ut ipso& vulgares erro res,quibus multi in literas historicas grassati sistent subnotet,istos; nullo niti fundamento ostendat, ac varia, quae rem possunt illustrare, subjiciat. Ad praeiudiciageneralia haeci reseruntur rhistorica studia non insignem prae se habere utilitatem, quamvis istas maxime sit amplissimo; non plurimis obnoxia esse dissicultati. bus; sine applicatione ac judicio pragmatico, uti dicunt, multi tum prodesse; sine cognitione linguae Latinae ae Graecae historia oriri, imprimis veterum, solidain acquiri posse notitiam; sine e gnitione orbis geographici , magnatum genealogico - lierat dica, temporumque chronolo ea felici siccessit legi posse historieos;
historiam veterem aeque utilem de certam esse, az recentionrem; historicorum ,etiam qui res ta aevi consignarunt, fide seinper esse sanctam A veteres historicos, eodem , quo hodie a nonnullis id fieri soleat, scribendi pruritu suos literis tradidisso annalea; vel multos nostra aetate fuisse, aut adhue esse seriptores historiarum, qui more Veterum politica ratione sita tractent negotia ; possibilitatem, uti philosophi ajunt, aut probabilitatem solam lassicete a1 historiae certitudinem; traditionem oz pictores non multa salsat inseruisse historieis; juvenem nostesse id neum historiarum lectorem auditoremve; historiam non esse partem eruditionis humanan de denique unum atque idem esse, quaenam ratio tractandi Observetuo Hae sunt praeoecupatae opimniones generales. Pergit doctissimus Autor ad speetatiores in Λaa 3
393쪽
tuitu eertorum historiarum generum. Quo nomine caput teris tium disputat de praejudiciis in studio historia cisilis evitanditi Ad horum elassim ab Autore reseruntur: historiae civilis studium non prae reliquis studiorum historicorum speciebus, disseiIllinum pariter atque incertissimum esse s studium hoc non aeque Theologo acurisperito,qqam politico,esse necessarium;histori am civilem cum ecclesiassica & litteraria non arctissimo cohaeiscere nexu; sine cogonitione specialium regnorum, regum aetervmpubliearum aliquid selidi Posse praestat; religionis non
magnamhabendam ella rationem, nec rituum, morum, con-
etudinum legum saltem potiorum; filicem exitum prudentiae, aut infeliciein stultit seu praecipitanriae saltem esse lignum; methodum chronologicain prpeserendam esse illi, quae juxta ordinemprincipum, .aut principes reipublicae mutationes tractet historias eos historicorum, qui Vel summorum principum, vel aliorum in adiuinistrandis rebus pi blicis summorum virorum vitas descripterunt, non optima, si fructus politicos in lectore spectes, usos fuissse methodo. Caput quartum de praejudiciis infitidio historia literariae evitandis, hare obtervat: historia litera. riae studium non cuivis erudito necessuium aeque ac mile esses praetenti id non diligentius. quam praeterito tempore tractaris non multos eodem hodie abuti; ephemerides ad contervandum ρugendamque eruditiopem aut plane esse necessarias, aut omnes rejiciendas ; novellas res eruditas narrantes non egregiisum eommodis literatorum promoVendis usuin praebere; histo, riain literariam hodie ita excultam esse, ut nihil amplius in ejus tractandi ratione queat desiderari, Capite quinto depra dieiis itistidio histariae philosophia evitandis sequentes errores vulgaiates castigantur: veteres Philosophos eadem, qua nonnullos rerentioriim, rerum.Philosophiearum cognitione filisse imbutos; Philosophos veteres tam probos filisse re laudabiles, ac nobis vi.
deantur plerumque; contrOVe fias V teres non sere, ac recenistiores pravis animi affectibus esse agitatas; omnes illius Rin sententiae, quae ab adversariis fuerit attributa ; ad recte intelli. g rida veterum Pli Iosi i phorum seri pia, ct rite dijudicandas eois
tundem controversias histpriam Philosophicam non admodum esse
394쪽
ese necessariam; non insignem in recentiori quoque Philosophia hujusque cintroversis veteris Philosophiae historiam prae here uiam ; Theologum historia Philosophica in intelligendis ecclesiae patribas, imo ipsa quandoque Seriptura sacra non insigniter adjuvari;Jureconsultism Philosophiae historiadn intelligetidis veterum Romanorum legibus non habere opus ; methodum juxta materias hanc tractandi hisoriam non praestare illi, quae secundum seriem Philosophorum tradat eandem ; non plurima in hoc quoque studio adhuc esse de liueranda; nonJussitorum seque, ac Barbarorum ,- quam Graecorum atque Roma.ndrum rationem esse habendam; flatus pol itiei cosiderationem in deseribendis Phrlosophi cujusdam moribus ae placitis non maxime utilem esse; ad veram lapientiam sapientiae historiam non plane esto necessariam; veteres Philosophos eos omnes libros' conscripsisse, qnorum in historia Philosophica injῖciatur mentio, niagnam Philosophi celebritatem. magnam ipsis sapientiam dein clarare. Haec est siritima hujus Operis, cujus extremo Cl. Λutor promittit, argumentum hoc verbosius tractare, idque variis obis servationibus illustrare, aliorumque confirmare testimoniis.
Londini, apud J γh. R ibertum, III , 8. Plag. 8. 'RAUtor hujsta libelli usilitatem magnorum in Republ. Viro. AArum vitas consignandi ab obje mombus Λuonymi vind* eat, re quo magis illa pateat, ipsi Opusculo orationes Someri,in 'Paritamento Anglicano de rebus maximi momenti habitas. im. miscet. Nat Tait Jo. Someri s A. I 6 patre Johanne Pro p. 9. Io. curatore Uigorniae, matre Catharina Ceavernia. Literis a j Ventute probe innutritus, mox eruditionis haud vulgaris famai laruit. Oppram vero dedit imprimis Iurisprudentiae, simul-
395쪽
queHistoriarum & Poeseos delicias degustavit, cuire studii insi-P. Iz. gnia monumenta quaedam adhuc exstant. In foro primum dedit 16. eloquentiae specimen, mEpiscoporum causam contra potestatem dispensandi a Iacobo II usurpatam diceret, unde celebre postea nomen inter ICtos obtinuit. Λrausionensem, cum in AR-gliam eum classe appulisset, quantum in ipso fuit, juvit maxime. 1 7. Consessu Statuum Britannicorum convocato gravissimis argu mentis probavit non deseruisse tantum sceptra,sed plane Regno. se abdicasse Iacobum. Wilhelmo Jnauguratae, in Equitum ordinem cooptatus, dc Procurator Generalis saetus, fidem suam, de-39. tecta Prestoni conjuratione, probavit. Λ. 169 I supremus Angliae Iudex, 1692 Sigilii Magni custos creatus, atque inde omni-43. um fere Regis secretorum conseius,ab A. I 69 s usque ad annum I 699, sente Regemempublicam una cum aliis summa dexteritate administravit - eamque ob causam I 697 a Rege honores Baronis Eveshami, , munus Magni Angliae Caneellarii simulque donum 6oo libr. Sterling. ex reditibus publicis impetravit. 48. Eruditos amavit, eorumque necessitati subvenit. In Tractatum isto tempore maxime agitatum, de dividenda haereditate Hispa. 4'. nica, invitus consensit. Tandem invidia licet adversariorum, qui turbare omnia cupiebant, ab ossicio Cancellarii motus nihilo se. eius patriae inservire perrexit. Equidem inimici criminabantur,
quod divisionem terrarum Hispa earum subsignasset, haud consulto Regni senatu,ot quae fuere alia, sed ipse se Regis, cujus potestati id reservatum fuerit, jussit subscripsisse causatus,artim.
lis minime probatis, ct Iite inter utramque Partiamenti Curiam mota, a superiori absolutus est, frustra contranitente inferiori. s h. io9. Hinc vero litetis se magis dedit, rei praesertim numariae intentus, dc ectypos nomorum aere conflatos, ac supellectilem librariam 111. exquifitissimam sedulo collegit. Annae temporibus ab eorum par. tibus stetit, qui vanis consiliis haud abrepti a Gallorem insidiis ri3. patriam tutabantur; ad unionem cum Scotis pangendum delegatus eam maxime adjuvit; A. I7o8 Praeses Consilii Sanctioris creatus prudentiae fideique singularis laudes meruit; A. IIosito cura exulum Palatinorum ipsi commissa est; turbis a Sacche ve- rellio motis magno conatu restitit. Sed ex eo tempore R egina Gal-
396쪽
MENSIS AUGUSTI A. MDCCXVII. 3 7
Gallis haud adversa, ipse ab ossicio motus, eruditis praesertim prodesse studuit. Mortua Anna ct inaugurato GEORGIO, Soine. rus adversa jam laborans valetudine in Senatum sanctiorem allectus, raro eidem interesse potuit, demumque Λ. III 6 die ΣοApril. apoplexia exstinctus est.
HISTORIA VITAE ET MORTIS VIRI QUOM
dam verendi, MATTHAEI HEM HEuangelii Ministri
pue e schedis ejus, ct fideliter publicata
a M. TOΝG. Londint,apud M. Laurenee, E. Mattheus &S.Clissi III 6, 3. Λlph. I pl. 3. A Utor Eeclesiae ab Anglicana dissentientis, ut ipse aliquoties L non obscure prodit, Minister in Dedieatione ad viduam Matthaei Henry praemissa inter alia laudat librum Wilhelmi
Bagsham de spiritualibus Pecei, sive de insignibus Ecclesiae Ministris &Christianis aliis, suo tempore Peccire in vicinia ejusdem habitantibus ; seque optasse ait, ut quemadmodum multi nam turalem variarum Λngliae partium historiam scripserint, ita aliqui etiam spiritualem locorum, in quibus degant, historiam componant, cum haec in praxi Christiana magnum usum habera possit.Ipse quidem hane historiam deviro variis virtutibus & pie. tale eminente, non sine sensu quodam pietatis eandem ob causam a se literis consigna tam, in sex capita divisit. Primo nativi. tatem ejus, juventutem & characterem delineat; secundo praeparationes re ordinationem ad ministerium Ecclesiasticum; teristio initia Cestriensis officii, matrimonium re alia quae ad iam, Iiam ejus pertinent; quarto muneris functionem; quinto media, quibus ad varios labores subeundos ct vitae sanctimoniam usus est; sexto denique discessum ad vicum Hacknυ prope Londi. mun, muneris ibi factam administrationem, vitae ultima re scri-
397쪽
- pta. Nos potiora inde momenta enarrabimus Natus est Matia
VP xp' δ' 'isu, Heno A. 1661 d. I*Octob. in pago Broad Oa ad oppidum Issia, in miratu Elintensi situm, pertinente, Patre Philippo Hen , Ministro Kklesiae Presbyterianae, matre Cathaistina. Mattheus , sine susceptoribus baptizatus. Λnno aetatis decimo tertio catalogum consecit respiritualium di temporalium I beneficiorum in se collatorum, hic etiam, addItis animadversionibus quibusdam, insertum. Memoria valuit tenaci di expedita et diligentia singulari, jamque in pueritia propensionis: sve ad ossiciunt Ecclesiasticum haut vulgaria dedit indicia. In Grammaticis Praeceptoremhabuit Wilhelmum Τumerum, qu1A. 169 s Historiam omnium Religionum edidit; cetera vero di divinis di humanis literis usque ad annum aetatis decimum Oidivum a Parente institutus esL Etsi. infans tener admodum, esset di imbecillis, crescentibus tamen annis robore de prospera, valetudine usus est.. Temperamento erat amabili, ct facultatdi res propositas facile capiendi ac dijudicandi preditus. Finitis aboribus cousuetudine amicorum unice delectabatur. Animo erat nunquamnon p sentisilino,a superbia interim di arrogantia plane alienus. In Academiam parens ipsum mitterdi noluit, ut evitaret illecebras di tentationes ibi obvias; cujus interea ductu oc in linguis , Heb a maxime, ct disciplinis bene prosecit . Parente autem ob sermones in agro hic illic tabendos sepius abis sente, Noster Λ. I 68o Londinum missus curae Thomae Doolitiis la tum temporis Istingtoni V. D. Ministri traditus est. Inde A. ista domum reversus studia diligenter est prosecutus, eodem . 39 sqq. que rursus annis no DEI beneficia. literis mandavit. A. I 68seum propter domesticas causas, tum quod Iurisprudentiae quomque usus esset inetheologia. iterum Londinum abiens, in Colleiagio, vulgo Grams- Inu appellato,.sudio Juvis incubuit, Theologiae interim et pietatis exercitiorum minime oblitus.. Cui res 2 m. inter alia fidem facit Epistola ejus ad amicum,de locis Scriptu .rtiae Christiano ad recte instituendam conversationem manu-ucunt, scripta .. A. I686 Londino iterum in patriam reversus sepius e suggestu verba selicii successu iacit, totumque se ministerio Ecclesiastico consior it.. Cestitam, ut Disseruientium POR
398쪽
quos vocant, Ecclesiae ministraret, imitatus, in consilium statishitis amicis, officii, quod suscipere tandem decrevit, gravitatem diligenter perpendit, suasque simul vires exploravit, quemadmodum patet ex scheda, quam reliquit sub titulo, Seriotis StasExamination bufore ordination, quae a futuris Ecclosae ministis non sine fructu legi potest. Cumque dubium ipsi vid retur , an potius ordinationem ab Episcopis ana Presbyteris acciperet, re in ustamque partem ponderata, ordinationem
Presbyterorum praetulit. ix Λ.I68 7 d. 9 Maji,proposita asserta 76sqq. Thest,quod homo iustificetur fide absque operibus legi . ct fidei 82 sqq.
consessione edita , a mininris Londinensibus clam inaugu- 8 s sqq. ratus est. Cestriam d. I Jun. perveniens, ct ossicium sermone Cap. III p. ad iCor.II,2 habito auspicatus aximo cum gaudio receptus es. 97. Matrimonium inde iniit cum Catharina Hardvaria, in puerpe- Io3.rio postea extincta, filia quidem, quam pepererat, Catharina su- IOs. perstite. A. I 69o secundas nuptias celebravit cum Maria.R Io herti Warburioni, Armigeri Grangensis, filia. Ex hoc tempore tinctoavit Diarium, quo singulis diebus consignavit, quid egerit. quos inviserit, ct a quibus ipse fuerit salutatus, quoties de quibus Ioeis sermones saeros habuerit ; divivae item providentiae vias in familia sua re amicis, eventus insolitos, statum rerumptiblica.rum,additis animadversionibus prudenter dc sobrie concinnatis;
quos denique libros legerit, quae itinera sisceperit, quo fuerit animo die. quibus fingulis pias cogitationes di suspiria intersperis sti. Ex altera conjuge suscepit octo filias, ct filium unicum, Philippum.In familia quidem regenda pietatem,& erga parentes sqq. aeque ac amicos amorem singularem declaravit. Λ. I 696 patre δ3 L. orbatus, proxima Coenae Dominicae fruitione eo solemnius eum ' I3 s- Deo tanquam Patre unico foedus iniit. In ossicio & varii, labo. Cap. ΙRribus suis, sivedomi in coetu suo, sive foris in aliis Presbyteriano. sqq. rum Ecclesiis laseeptis, sive publicis sive privatis, sive ordinarii sive extiaordinariis, singularem diligentiam, fidem, dexterita-eem,omnibus probavit, quemadmodum Λutor prolixe ostendit, qui simul omnium sermonum ejus Cestriae habitorum catalo- Is3 sqq. gum exhibet, di de societate reformandi mores ibidem inis 242sqq. stituta agit.Ut laboribus accurate defungi di vitae quoque sancti- c. v. p.292d bb a moui-
399쪽
moniam servare posset, hac ratione res suas instituebat.Saepe stu. dia ab hora quinta, aliquando etiam a quarta matutina ad septis mam vel octavam usque continuavit, α tum post cultum divi. num eum familia institutum, & brevem recreationem in iisdem perrexit usque ad meridiem , eademque post prandium etiam saepius ad horam quartam produxit. Tum exiit ad visitandos aegrotos & amicos, ct post coena dimissa familia, plures subin. de horas literis insumsit ' Quin & quo prove stior factus est aetate, eo majorem temporis parcendi curam habuit. Absque precibus, quibus plurimum valuit, nihil plane aggressus est. Divinae providentiae rationem in rebus publicis atq; privatis, αSancti Spiritus in anima sua operationes observavit diligenter. Dies anniversarios sibi re familiae suae luctuosos mente demissa, laetos vero & misericordia divina plenog laude gratiarum actione celebravit. Raro in Diario suo omisit natalem suum sine cogitationibus humilem di pium animum spirantibus In eodem sub finem semper anni praeteriti,ut eci melius novo separaret,in rerum suarum statum animadverti Foedus cum Deo non sollam singulis mensibu& Coena Dominiea , sed etiam sub novi anni astaspicium renovavit Aliquoties ad Hacknejensem Ecclesiam, quae prope Londinum est,. imo & ad Londinenses
quosdam coetus Vocatus, eonflanter renuit Tandem tamen A
a I et Hachnejam concessit, neo;.ibi solum laboribu& ordinariis. diligenter vacavit,sed praeter ordinem etiam Londini, α insuta urbiis ejus saepius sermoti es ad populum & catechetica examinae instituit.A III 4 Cestriam profectus,sermones ibi duos ad Hebria IV, 9 ct et de aeterno Sabbatho, prolixe hic recensitos, habuerat at in reditu ad Hachnejenses in pago Nam viu imbecillitate quadam pedem sistere coactus, ct apoplexia postmodum correptu&d.22 Iun. decessit. Ctariam inde delatus in templo Trinitatis se- pultus est. Quantum ad scripta ejus, in lingua vernacula praeter' Dissertationem de natura schismatis, Visum Parentisia aliaque opuscula praefica, dc sacros sermones varios edidit. Erepositionum Scriptura: quatuor priora Volumina in sol Veteri Testamento explicando inservientia , quae in Actis nos ris Λ..
400쪽
Evangelistas ct Aeta ApostoIorum interpretatur Reliquam par tem, si mansisset superstes, sexto absolvisset.
PHILIPPI A TRIRRE EPISCOPI ADRIAE EL gium a IACOBO FACIO LATO scriptum.
PHilippin a Turra ea morum probitate fuit. eaque literarum gloria, ut merito de fortuna queri potuerit, nisi ad ceteras animi dotes. insignem moderationem addidisset Non daruit ille quidem bonis, quae fortunae dicuntur abundavit etiam, si fortu- .nae duntaxat ratio ducatur ; sed singularis illiust, atque inaudita virtus majus aliquid postulare, visa est, unde hominem posterimetirentur. Natus est inurhe Foroquiit vulgo, Cividale, Kal Maj. Λ. M DCLVIR parentibus apprime nobilibus Mario a Turore, re Camilla de Frumentinis. Quod in primaaetate rarissi mum est, libros semper maluit quam crepundia, cumque Rhe toricum a Philosophicum cursum in Patria celerrime absolvisisset, Patavium migravit Ibi rursus humaniores litteras tractam re ecepit, ad quas potissimum factus videbatur, tum se Iurisprm 'dentiae dedit,aec interlin Mathematicum, aut Anatomicum studium, qua erat ingenii abundantia,praetermisit. Annos natus sere viginti, publicum utriusque Iuri& examen subiit, probatusque sus fragiis omnibus in Patriam revertit : ubi paucis post annis Patruo Civitatis Canonico suffectus, antiquae eruditionis studium sese pit,seu potius renovavitiHunc enim amorem jam tum imbiberat cum Patavii esset. It Octavium Serrarium eruditissimum superioris seculi virum frequentissime audiret. Tametsi Ferrerius politiorem antiquitatem tractabat; Philippus veto ita sui Capitul LMehim rudioraemonumentaId magis recondista invenit, quihus & ornandae aluiquissimae Patriae, & obseurissimaeaetatis illu-sirandα incredibilitariore succensiis est Sed eum intelligeret,hujusmodi literarum genus magnam librorum copiam,& eruditorum costa mercium postulare, Romam; demigravit anno, MDCLXXXVII ibique ita se totum antiquae hi storiae tradidit, praeserti vero Ecclesiastic . ut noni multo post inter delectos: Reademicos Collegii de propaganda Ride relatus fueri Tum,vero primum ita magnai illa non dicam inultorum hominum. sedi