장음표시 사용
121쪽
iuit terrestre gressibile persectae naturae; siquidem ante om2 EID:. nia Maiolus Episcopissim opere suo dierum canicularium, &am te illum Fulgosius ille oti m Genuae Dux asserit Frusinone clatuminisse agnu in humilio capite C. Aurelio, &P. Sulpitio Coss. Besiuitia capita hominibus futila confitetur idem Episeopus:ac speciatim equino capite compertos homines testa. tur Rrrianus apud Ramufium. Narrat Petrus Damianus AN chiepiscopus Rauennas, & Cardinalss Robertum Gallorutri iRegem' propinquam sibi copulavisse in uxorem. ex eaque suscepisse filiuinanserinum per omnia collum & eaput habentem . Uincentius asserit aetate sua delatum esse Regi Franciae Ludovico monstrum, nempe hominem canino capite . Maaiolus Episcopus sulio Caesari faesse equum humanis anterio4ribus pedibus,neque alium dor id excepisse legit. apud Suetornium Plutarchum . Plinium; Solinum allarentes mira illum Ieeleritate ex Italia in Belgas profectum . Guastherio quoquei .chronistae ex Rubeaquente circa finem imperis Lot narij Cε Ahricidi saris, qui fuit Saxoniae dux mulier partum edidit specie homi I nis,& canis corporibus integerrime coniuncti, , dorso conne4 , ε' xis,ac dorsis spina solidissime conglutinatis. Porca enixa featum edidit humana facie . idem genus monstri paucos post annos exortum. Henrico imperante sus hia porcum peperit humano capite. In Paroecia Legiensi matre sue natus est porcellus habens faciem hominis. Parari relatu in Eburonuquodam pago sus neph redem edidit facie, pedibus, manibus.
que humanis; reIi quo autem corpore suem referentem. In Gallia consimila monstrum enatum . In Albania ignobilis muliercula monstrum bis gemini Corpuris enixa est , auersis vult v, , & corporibus sibi cohaerens . ante quidem effigies hominis integro corpore, retro veto facies canis corporis, membrorum proprietate similiter integre canem referens. in Rath stadio oppido in aIpibus Noricis, quas Taurum incola vocat, infans cornutus natus est. Monstrum allud in agro Veronensi editum, Paraei etiam obseruatione: fuit autem equae partus quadrupes humano capite,ad culus murmur,Vagitum, es consulam humanae vocis sonitum accurrens ruris illius ac-cbla,& nouo attonitus spectaculo, execto ingenti gladio mo
strum occidit: quam ob caussam ad iudicium tractus, & demonstrosi partus origine, deque occidendi caussis interroga-' - N 2 tus,
122쪽
Λnm Dni. tus,horrore, atque abhominatione rei tantum se misse respodit: quo audito indices iuspicionem Omnem deposuerunt.
Romae puella innupta siliu micanem peperit, qui ab vin-bilico lurium versus humanam, inde vero deorsum canis e quisitam haberet essigiem ad monstrum memorant Vola Diranus,tardanus, Paraeus,&alij plures. Cracouiae in luburbana villa,cul Nigrae nomen est, muliςr puellum edidit collo , di auribus leporum et diducto rictu spirantem: νno grandiore intestino totum ventrem occupante: ceteris membris humanam figuram habentibus. Ad oppidum Bὶtterseid vitulus in
agro repertus est oculis naribus. 6c auribus humanis: vertice tonso,& miniato: rictu,& pectore vituliuo: cruribus anteri
ribus vitulinis, posterioribus humanis, & breuibus admodu: sed utrisque desinentibus partim in ungulas vitulinas, parum ita humanos digitos, qui ungulis suberant, Se I eparatim propendebant. In Marchiae villa inminen uualde, prope Uubstock,coloni cuiusda coniux monitru edidit a Fincello ita descriptum, infans toto corpore fuit spadiceo colore: capit cornuto: Oculis crassis, prominentibus: carens naso: patulo ore, quod longitudine isura inaediistentum erate in cuius me. dici lingua candida eae inult,& quadrata: colli expers. ca Put erum scapulis accreuerat: corpus totum inflatum , & rugosum; brachia in lumbis hauserunt;pedes longe tenui muni: ab umbilico aute species laxi intestini depedebat ad pedes. In villa PomeraniaeRe uu, vicina Rud o ad Ostiu Uiadri , equit ullus natu, eii capite borredo, oculorum loco maculς suerei bruta;aures Pendulae quales seqt canum sagagium, insimis
auriculis cuti accretis os erat mostrosum labra inflexis,v t dus iudiculae copositae, unde laetari non poterat : collia erat tot tum,&sinuosum,distιnctis coloribus veluti catenis vara uiua iuba implexa , plena plegmatibus : eo hinn ente putabatur hinnire magnus caballusiaccedentibus nobilibu vitia cor in Pore mouebatur,terram pultabit,velut in rabiem verius, quasi impetum in ipsos facturus,erectuSstabat hinnitu terris bilis et ciues , aut.colonos tirre poterat, ijs accessum liberum Permittens:cutis erat asperior,& villosa: in locum cauda: alta crista erigebatur,etiam mortuo pullo: pes imus anterior unus, erat humanus iter nullus erat, sed tantum tibia manea: pe-
123쪽
NATURA, ET DIFFERENΤIIS. LIB. H. Ioi
meranta villa Rossa uu, prope Passet uualchsita, semina mon- Anno DALstrum edidit horrendum; corpus erat vitulinum; caput glabrum,ac rotundum instar globi,ad simiae similitudinem; mentum hirsutum; prominens lingua; pedes anteriores absqueto ungulis, solis globulis rotundis; posteriores bovilli; cauda sine nodis,ossea,& omnino immobilis. Basileae Rauracorum puellus na tus eli crudeli aspectu: corpore quidem satis bene , coinpactoued capite hirsuto canem, aut cattum magis, celsimiam,quam hominem reserente: vixit semihoram circiter. In pago Cleisdorf,no procul a Pamberga, in praedio viduae nobilis, Fincello autore, Vacca enixa est monstrum pedibus quatuor vitulinis; capite humano, virili, atra barba; geminis auribus humanis; modicis capillis ; pectore humano, di mammoso. Paraei quoque testimonio Bruxellae in aedibus Ioest Dictapeert, vico UuarmoesbroectZ ius sex peperit neaphrendes, quorum primus monstrum erat capite, facie, anterioribus pedibus, & omoplatis hominem reserens, reliquo toto corpore nephrendem: nam & genitalia seminae suis habebat; ceterorum more suilla v bera iugebat: sed secundo sui Ortus die a plebe monstri diritate incitata cum matre consoLsuseit Alberti Magni temporibus in villa quadam vacca v itulum semihominem peperit; pagani concursu facto pastorem
quasi tanti sceleris conicium in Iudicium rapuerut mox cum vacca comburendum: led oportune adfuit Magnus Albertus cui propter Astronomcae artis multiplicem ea perientia crediderunt non humano aliquo scelere, sed stellarum certae conlii tutionis efficacia id generis monstrum editum fuisso. Plutarchus adolelcentem pastoralem memorat,qui sibi monstrauit equae partu, superne ad ceruices vique,& manus humana fama : reliquas partes equina, habentem; in morem hominum recens na torum vagientem. Idem in Aristotelis Para.doxotum libro secundo que in desideramus, legit asinam peperisse puellam formosissimam, sed asininis cruribus praeditam. Caeli; Rhodi gini obteruatione apud Sybarim capellainfantem peperit humana facie, caprinis cruribus, ac velutilatyrum. Ex Polydoro Virgilio legimus, ex Liuio, Fabio
contule, ex Valerio Maximo, &ex Ruella puerum natum .r cum elephanti capite . In ditione Nouariensi ex muliere ve- a di8
t ula natum proditur monstrum cruribus, & pedibus bouinis. δ' residuo u r.
124쪽
residuo corpore humano; sed septem habens brachia: totideaque capita uni busto ama; uno eapitum auriculas hiscitias
& oculum unicum habente, illumque in medio frontis ad inastareyclopum. Constat igitur reuera fieri atquando in nristra partus membra obtinentes diuersarum specierum animalium persectiorum partes repraesentantia. Monsi i multiformis diser aes animalium specIer In eodem genere..t proximo eaussa, ct origo primum depromitur
' ex apparentiac cap. LIX. ' 'AE T vero monstri multiBrmis diuersae speciei anima-- - ' lium persectorum membra referentis origo est e multiplici primis illud obserua ia .di l- m V iumGIntabuinci niaecunqdenti hocm . I
fierie monstra videntur, vere m stra mistere ; siquidem Ut, 4 degen, Aristotele doctore, ferarum partus nonnunqua caput habet, δ' haud vere humanum,sed tamen humano simile; sic existima. dum est maeieres redere posse 'tus, qui capite, aut alia quaplacorporis parte varia brutorum animalium membra referat: Hinc plane Physiognomi vari, homanum mores, ita inest- nationes tablactantur in affectibus , ac passionibus contum. - les, quibus eiusnodi bruta obnoxia esse conspiciuntur; quod apertissi Aeconstat ex ipso mel Aristotele in Physiogno narcis. Verum ea similitudo, quae multitudiui plerumque de identi- tate imponere cosueuit, virorum doctorum iudicio, quorum ' litterest rerum existehtiam, non apparenisam solUm Intetnoscere ab identitate separari debet. Si qua ergo mulier Eeritin Aderisi euius caput canis, aut bouis reserat imaginem , illi haud protinus inter monstra reponendu, est, nec puer dicendus vere cinocephalus, aut bouillo capite,sed humano ad serint efigiem inclinante. Idem prorsus est, iudicium de plerisque belluarum fili js.quorum capita humana,vel alterius spe- oes eius flentve. Qi diffiim scribitus ab Aristisaele Vnuln- . . de an. quodque genetas subcaeleste in animantium serie riuens ge- t 3 QO .gerare sobolem sibi e similem, huic sententiae minime re- 3λmoatur: tum quia id assertum est de fimilitudine,seu potius identitate speciei essentialis, & mrmae interioris, quam substantialem nuncupantinon adsem de fimilitud;netpecieῖα-
125쪽
cidentalis,exteriorisq; formataquam figuram dicimus O ima dς Π gmem de qua nunc agimus: quod utrumque legimus ex Ari-Τ d. h h notele; tum quia ibi solis viventibus perfectis,ac non mutilisan. cas. hoc attribuit Aristoteles, ut generent viventia sibi consim, lias Ceterum quae sibi dissimilia procreant, id habent obal, quod impedimentu, quo prohibentur ne possint suu m finem
integre consequi; agentia vero impedita referenda sunt ad imperfecta,&mutila;quippe illis deest virtutis robur, quot le superent impedimentum. Sic ergo pleraque monstriScones milia non bene vulgo inter vere monstra collocantur. Seckηda caussa, ct origo monstri multiplicis speciei animalia ref . reηlis ex imbeciditate geηeranis pendere demonstratur cap. L X. I
ALtera vero caussa monstrosi partus animalium v
rias species praese ferentis in parenribus compraehela ex Aristotele pulchre haberi potest cui virtus ge
' nerantis aliquando robusta eu, aliquando autem
imbecilla δε secundum varios imbecillitatis gradus ditaren. ter affecta. Quum itaque generans homo simul si i viueos,an mali mo, masculus exempli gratia in Lucretius, Stabstgu,ra,conformationeque corporis consi tutus; ab istisomnibus attribulla,& Minus essentialibus proprias sigillatim vires o Iinentibus in unum iunctis conflatur uniuersa vis generanti in se complectens omnium propositorum virtutes omnes; quorum. vi, etiam singula in actu genςrationis, alijsquacunque ex cpussa ociantibus perari potest. Quamobrem Lucr Ille; vbLVIrtute Polleat,optime subigens materiam semi nae,stu istus, ex ea generat vivens animal,& hominem ma sculum sibi etia m in exteriori figura consimilem: ub autem primum gradum imbecillitatis contraxerit in virtute confiis: gurat ice,atque adeo virtus indiuidu, langueat indiuiduuini eap. de hic cum P phyrio sumo ex collectione omnium accula ispecie. tium non omnino materiei dominans hominem mascu-:lum pro 3tat, sed tamen figura non sibi omnino consim, lem: vhi vero inpinrem adhuc obtineat imbecillitatem,& cu.
indiuidu virtutu prostratum sit etiam robur ad legum attiis ne itunc homo Lucretius nec sibi similem in nur nec ma-
126쪽
rem,sed hominem semina sibi dissimilem proereat sed via
eum virtute sexus imbreilla vis indiuidui valida colungitur, a Lucretio gignetur semina sibi consimilis in externa eormistis,ae faciei figura: Verum speciatim deiecta in Lucretiano semine virtute speciei,seetum constituet ille non homini,sed
animali e similem vel in parte aliqua, vel in toto etiam coris P re: atque hinc oriuntur ex mulieribus a virtute masculi h minis imbecilla monstrosi partus variorum animalium nat ram praeseserentes modo viliorum,modo nobiliorum prout virtus generatrix maiorem, vel minorem contraxerit imbeis cillitatem; ac modo in una parte corporis,modo in alia, modo in pluribus,modo in paucioribus,prout modo languet virtus in una particula seminis determinatum membrum scelus apta consti tuere,modo in alia;& modo in pluribus,modo in paucioribus; undecunque illam imbecillitatem contraxerit, nue ante ortum seminis in ea parte determinata, ex cuius reis siduo alimento primordialem materiam habet; sue intest,hus,dum semen efficitur: siue post seminis ortum in utero mulieris. Insuper autem si adhue debilior exti terit virtus agentis,eo quod iaceat enervata virtus indiuidui,sexus,speciei, ac proximi generis;ae speciatim si langueat virtus animallo prois ductiva ab illo generante nec homo nec animali simile, ted viuens quoddam senerabitur earnis stustum rude,nominia mola . Sin ulterius etiam Lucretii virtus generatrix indebilitate prouehitur,iam nihil omnino generatalla homo, sed insteundum lemen sterilis effundit.Monstra Itaque varia gemnerantur in humana specie variorum brutorum effigiem habetia , ob generantis seminis imbecillitatem deiecta virtute speciei,quae infirma non potest partum parenti simile essio gere o quum illi adiuncta virtus animalis vivida concesui fuguram animalis imperfectioris indere oleat: siquidem Omne agens Aristotele doctore agit quatenus est actur agens au- 3. Physi.
rem imbecillum quum se habeat ad validum ut id quod po- r 17. tentia est ad id quod est actu; quippe robur omne agendi est
ab actu ; propterea debile agens robusto cedit in operando. Robur omne Propositam vero theoriam insinuauit aperte nobis Aristote. 4 sectio. aedi ab actu im alicubi digens monstra exoriri a semine corrupto in utero: . Corruptum autem semen alienam habere naturam a generante: ac proinde illius seminis opera non gigni similia ei an, mantis
127쪽
NATURA, ET DIFFERENT& LIB. II. io
manti,a quo e Huxit: eorruptum autem semen non intest te putreiactum;sed illud, in quo langueat virtus speciei, vigeat sola generica: licet ex corrupto per putrefactionem semine in utero sponte nascantur aliquando ranae,ac serpentes: quas a mulieribus partu editas monstra vulgus appellat:Generansigi tur homo ui sui seminis quomodocunq;corrupti monstrinsos partus .eos non ut suam prolem agnoscit: sed v t alienam repudiat: quia genericam naturam. ut puta non sibi propria, sed alijs communem animalibus,aliena in sibi opinatur. Ita ergo caussa monstrosi partus plerunque una est imbecillitas virtutis generantis in masculeo semine residenti aquς quidem
imbecillitas, ut frequentissime prouenit ab exilitate calcaris naturalis in Iemine degentis: quam sola in rei bexit se videtur ibi Aristoteles huiuimodi semen. a quo monstra producuntur, corruptum appellans,atque putre iccns et quum Putred , milli corruptio sit ex tinetio caloi is interni apud eundem a torem: ita pendere potest ab eiusdem sum luis quacunque intemperie : siquidem virium robur qualitas est naturale temperamentum consequens; quam eo quomodocunque vIciat labefactari necelse est.
im ex degenerata seminis anima in naturam ad nam . cap. LXI. .
V si autem seminis robur non solum remitti conti
gerit, sed essentiam, ac sormam variari, aliam speciem vel lecundum totum, vel lecundum partes degenerare hinc nullo negocio monstrosi par itus ε varias animalium species referentia monstra continge- . re valebunt. Ac sane posse in aliena in i peciem semina mutari apertissime constat in stirpibus: nam haud semel sata re meta an lolium degenerarunt,& Dequentissi. ne.in siligi rem, ac vicissim siligo in frumentum commutatur CCluinetiae, Plinio,ac Portae r sic lolium vicillim satum vertitur in triticum:& linum in lolium . lolium itidem in ordeum Theophrasto vili. e. is autore,ac Portae Obstiuatione . inod autem stirpi m leminibus in terra contingit, idiplum animalium 1 perinatibus in1 b., i. tero seminarum contingere posse probabile est; nam Aris,iles e. i ν sto teleo decreto,&Platonico theoremare u tero,& matre ani
128쪽
minae qua uis de caussa degenera uerit a pristina natura, eius In Men
anima in asiam speciem resinae utata et fi mnctis totam Mao. ineli huiusmodi mutationem perpessum fuerit phonis inis igruiti anim4l diuersae speesei non diom n, sed ,elare monstruis, ut ait Plato in'Cratyro, incinstitiis genetatio 'tione procreabit sic mulierilla ex legitim concubitus misi,
sic altera suem,sic alia risum, sic alia Ieporem parere potuit. Sin autem seminis aliqua portio tantum degenerauerit in via
Itorem naturam,ac omnino mutata fuerit in alienam specie
si quidem a reliquo spermate segregata suerit, duo animalia diuersae speciei ex eo semima pariet ita mulier illa post hum1 num caput membranis inuolutum parere potuit serpent empae tertio suem: quanto emm propinquior est stilli corpori natura corporei hominu substativiato minus dimedis euhuia ,
ius in eam commutatior ita etiam altera infante parere .uuit,cuius doris inhaerebat homieida serpens: ex Rubra quem se siquidem habemus anno Domini M C ta X CI P. Crae4t
couis: mulierem quandam in platea, quae a sancto Spiritu nomen habet,infantem exanimem peperisse, cuius dotio sermo vivens inhaerebat arrodens ac depascen1cadaueri At vero si seminis mutata portio in dissimilem speciem adhaeserit imis. mutatae plane ab utrisque una iunctis monstrum fieri,alebit partes habens varia diuersoru animaliu me bra referentes,sic mulier in fan tein parere quiuit canino, uillo aeeleptivatino capite: sic mulier quaevis alia crimen nesariae veneris motastrum varias animalium diuertae specini partes reserens partu edere quiuit: Id ipsum afferas de monti ro ex feminis brut . rum animalium orto,cui caput,aliave pars aliqua diuer* spe ciet animalium membra semularetur. Ceterum de hac vis Juentium degenerandi potestate maliam speciem fusius a n his agitur m opere Despontanea viventium generatione quod Propediem Deo summo bene fauente in lucem edituri s mus . Ita ergo monstra multiformia ex F rtibus diuersae speciei animalium membra reserentibus constituta originis suae caussam in paterno semine habere possunt, cuius aliqua, et
Plures partes degenerauerint a natura Pristina, &in alienam . specie
129쪽
NATUM, ET DIFFERENTIIS. LIB. II.
speciem commutatae fuerin t ;Vndecunque illis aduenerit eoru nautationis occasio. partes Inquam illae ieminis degenerat de- rmi latae,quibus a consimili Parte parentis originalem ma. seriam habentibus decreta erat a natura certarum Illarum . artium procreatio in sce tu, quae monstrosam naturam paris tui sormaliter indunt. Non alia sane ratione in artibus ob artificis imperitiam peccata,& monstra fieri obseruabat Aria. physi. stotςles; quae contingere noulmus etia vitio instrumenti,quotai, artisex indiget,ac utitur ad operadum: eli autem artifex imis peritus a perito artifice degenerans: degenerans est item imstrumentum ineptum a propria instrumenti natura .
quarta monstri multiformis varias animalium species referentis vrigo. caussa eruitur ex materiati furus princi
onstro si eiusdem partus varias animaliu species
diuer is partibus reserenti, alia caussa itide in Parentibus sine culpa existens doctore Aristoteloi, . Vna est materiei mala dispositio, quam A vermes materiae inobedietiam appellauit: quum enim absolute actus activorum non fiant persecte nisi in patiente bene disposito a. de an. Aristote iis obseruatione quumque omne quod recipitur pert modum recipientis recipiatur; proculdubio ubi agens valita,' minimeque a natura pristina degenerans materiam optimo dispositam sorti tum fuerit, ex illa effectum sibi numeris omnibus quam limillimum esserinabit secundum naturae tum ' genericς,tumlpecificae, tum etiam indiuidualis attributa omnia: sin autem idem agens materiam ineptam aliqua ratione offenderit, ac speciatim sulceptioni accidentium indiuidualium,nec eam omnino subigere valeat, ex ea generabit quid sibi simile in essentia specifica, non autem in figura exterioris indiuidui. Si vero maior adhuc extiterit materiae inepti tu-do,masculus ex eo seminam constituet. Ex materia vero a huc ineptiori non habente dispositiones exactas ad attributa naturae specificae; si quidem tota materiae moles huiusmodi fuerit,ea non apta recipere parentum imaginem specificam, alienam induet; sic femina ex mascuIoetu idem l peciei monstroso partu edere poterit animal integrum diueril speciei, uto a mulier
130쪽
mulier elephantum,serpentem, simium ad gesertur sinis tem aliqua tantum materiae portis si rueri' ea dis si none. qua opus est ad formam hQmini subrandam; fiabuet' ait
eam,quae sufficit ad induenda' eciem animalis' prout in iorem,aut minorem eam lupositionem nacta suerit a eo vel persectioiis,vel imperiectioris animalis naturam, & speciem induet illud membrum , quod ex ea portione materiae deleo . . minatet hei ; sic homo capite anubidis, sic infans ore lepol, i
no enasci poterit. At si multiplices sint in maceria cocet tus P brtiones varijs membris constituendis a natura destiuitae, quae non habeant dispositionem proximam ad formam lmciei eiusdem cum generante, sed tantum remotam ad natui a animalis,eamque multipliceiri;ex ea massa monil rum exorteis tur multas partes habens variorum generum δnimalium meis bra reserentes; unaquaque portione materiae pro varia sui duspositione ab eodem agente varias formas in se recipient et quod frequentissimum est in natura: nam limul abo eu ea-Iore solis lutum induratur,cera liquescit; capilli dealbantur,& carnes in dierum denigrantur ob unam materiae variam dispositionem Aristotele doctore. Ceterum ex materia quae py0bι η maiorem quoque praedictis obtineat ineptitudine ad subeun- ''dam parentum speciem, semen vividuin mola ui efformabit, rude carnis frustum nullius animalis effigiem reserens. Ex , ineptissima denique materia efficiens caussa quantumvis r bulla nullum vivens procreare poterit; unde iterilis femina coniugium reddet infecundum; materia namque foetui maxime a matre nest. Inept tudo Igitur matertei, quam agens haud potest ad libitum formare, caussa est etiam ut ab hominibus generentur infantes monstrosi varias partes ferinis similes habentes : Sic plane idem artifex in materiam dispositam pulchre formam limillimam et,quam mente gerit, pr creabit; sed ex materia contumaci, atque inepta, Vt ex porisphyrite figuras rudes non e gere non poterit. Ad hanc sane causiam retulisse monstra videntur etiam sacrae paginae: quandoquidem vel Paraeus nobileum apud Esdram Prophe. Ii. .e. Iiam legit mulieres, quae fluentibur mensibus viro se comin, scueruri, monilra pultura .