장음표시 사용
131쪽
NANRAC ET DIFFERENTIIS. LIB. II. I
stulata monRνi humani Mutalem epigiem habentis origo, ct eaussa ex virtutis alentis vitio elicitur. cap. LXIII.
Udum propositae monstrorum humanorum seri. nam imaginem habentium caussae in aliquo parentum vitio consistunt et ceterum aliam eorumdem caussam ex vitio nutricationis in ipsis mostris existente cognoscimus; quae potis est monstrum Consti tuere non solum in utero conceptum humanum deformans , veruetiam iam natos homines antea perfectos in serinam effigiem Conformans. Si enim vis alens,cuius proprium est assimilare alimentum concoctum,& partibus humanis iam applic tum, suo munere hoc speciali fungi non valeat, procul dubita membrorum humanam formam prius habentium constit tionem vitiabit inducta quomodocunque serina diligierquam .de ren. theoriam docuit apertissi me nos Aristoteles. Et revera quae n. pHe superius de vi forma trice conceptus ratio allata est,iocum habet eundem in vi assimilatrice nutrimenti, seu conciliatrice nutrimento formam humanam, si enim ob debilitatem vis formativa conceptus humanam effigiem in aliqua materiae parte moliri non valens, alterius animalis figuram Oogitur ellicere; quid ni languida etiam vis in nutricatione assimilatrix alimenti, quae figuram partis praeexistentis nutrimento communicare deberet,luum munus perficere non Valens,animalis alterius vilioris in aliquibus partibus hominis enutriti effingat, & hac ratione monstrum humanum ferina, partes habens in este constituat
Sexta hominis monstrose ferinas partes habentis Origo,ct eaussa In
alimentaris materia Nitio reperituri cap. LXIV.
Idem monstrorum generi caussam , & Originem prae
bet cum In utero,tum etiam extra uterum materipali
mentaris ineptitudo ad humanam formam alicuius partis recipiendam, nullo existente vitio in facultate nutriente; quippe quum omnis forma recipi debeat in mat
ria disposita, & omne quod recipitur haud nisi per modum recipientis recipiaturitam si quaedam portio alimenti iam alia cui
132쪽
cui parti humanae agglutinata dispositionem non habeat alsubeundam naturalem illius par ticulae figuram , ab agent,
anima nutritiua caloris naturalis via mi niste no figuram animalis alterius,ad quam obtinuerit maiorem propensionem, obtinebit; unde fiet mostrum humanum ferina me inbra o tinens,in utero quidem, si tale quid eueniat in nutricatu eminbryonis textra uterum vero, si contigerit hoc homini adulto. Quae duae monstrorum caussae si quando concurrant in asinquis,tunc promptius monstrum quo de agimusAssicient. Assine talium mostrorum originem retulit Aristoteles induis caussas nouissime allatas, nempe in debilitatem virtutis n. trientis istum, quae appositum alimentum nequeat ita be speciei,ac naturae humanae assimilare; atque in materiae ali mentaris inepti tudinem, quae ad amussim nequeat a Virtute sui tritiua stetus in humanam essigiem consormari; de quibqssimul edisserit in hanc sententiam Aristoteles, Degenerata - 4.degra. irem quod patitur, necsuperatur, aut defectu facultatis erus, quod . cri 3, eoquit , o mouet; aut cop a , frigissitateque eius, quod concoqui- . tur, edimnguitur: uuum enim partim superet, partim non sun ret, facit multiforme quod constituitur Ni Athletarum nonnullis per Uum cibi nimium aecidit; quum enim per copiam pastus natu-ὼ ira nequeatsuperare, Ni proportione augeat . formamque seruet ean mὲ diuersa esciuntur partes,ct adeo interdum, ut nihilo fere miles primis adant. Ita ergo geniti In utero laetus primum parenti similis ob nutrimenti nimiam abundantiam, vel exta Ineptitudinem, nequeunte nutritoria virtute illud exacte iu- . bigere, vitiatur figura pristina, unde monstru enascitu Luu9 detenim Ortis extra uterum degentibus, x adultisci inibus aliquando ab alimento euenit; id ipsum intra uterum viven-
tibus, & recens natis multo molliorem substantiam habenti-haes,ab eodem posse contingere probabile est. Porro in adultis mutata nimium ratione victus mutari etiam Ggiem faciei ex humana in monstrosam serinae similem testatur. Aristoteles in Athletis, ut nuper vid us,& Marcus Poluit in seipso, patruo, & patreinam metu, historiae Scythicae praefa- aviae a lo. Baptista Ramusio descripta collegi qm Nicolau, Nauig.:ιMasseum, di Marcum Polos nobiles Venetos diu apud Scy- tο-2-ivir.
thas commoratos,eorumque victui assuetos,domum deuique .i reuersos tartarica facie , uo multum a ferina dissimili,paru m, aut
133쪽
aut hiNI humanae consimili, a nemine suoru cognitos fuisse. iSed& ratio huic sententiae adstipulatur euidetei quu enmal. eerto experimento costet puellos altos lacte bouillo, aut equi-nO,auicanino mores , ae propensiones animo consimiles in cluere affectionibus animalis nutrientis; quumque alime tum loge magis immutare valeat corpus nutriti, quam illius animum; quid ni ex alimenti conditione iugiter in tenellum corpuS embryonis agente, foetus aliqua parte adeo mutetur, ut, ferinam emgiem sensim adeptus monstrosam induat imaginem λ Culpa igitur alimenti seu quantitate, seu qualitat peccantis monstra multimrmia estici poterunt.
Septima causse,in origo monstri humani ferisam instem habentis
IN hum no etiam genere monstrosae figurae variorum
amruallum emgiem varijs partibus referentes nulla psrentum,aut nutricationis culpa , sed sola vi morbi albquando exoriuntur; materia morbifica faciem, manus,' pedesve in fantis etiamnum mutem degentis in turpem bellus figuram deformante.Quod vitium adultis etiam homini- bus contingere podi nouit Aristoteles,docui texperimentu, confirmauit ratio : Aristoteles quidem aperte afferens in proa4. de re. posito, Troximum huic eri morbus, quem Duriam appellamus, M. cap.3. etenim in eo pra abuηdantia fluxionis, aut flatus erudi in partes faciei decumbentis, facies animalis diuersi, ct sat ri apparet. Experimentum vero, quia passim a Medicis obseruatum habemus elephantiasi morbo correptis hominibus faciem ex humana in serinam mire deformari. Ratio demum, quia manuum , Pedumque digiti tenerrimi puellorum in utero degentium humore aliquo exedente possunt excoriari, ac Ain unum iungi, contracta cicatrice in larmam anserint pedis,anatinaeve manus cohaerente membranula,demrmari: sic in ambustis adultis aliquando videmub mentum cum pecto- fre membranosa lubstantia turpiter copulari . QEid ni ergo. etiam infantis in alvo materna commorantis mollissimum corpus habentis ob morbum aliquem elephantiasi,ac satyri fi consimilem facies in ferinam demrmari potuerit ob male riam praeter naturam ad vultum transmissam vel lola quam
litate peccantem huiusmodi'au tem figuram semper deinde retinent
134쪽
retinent infantes etiam ab eo morbo liberati tum ea materia nutrimenti instar illis partibus agglutinata; tum quia figurae abortu partibus alte defixae sunt indelebiles: quamob e puel.
Ii postea enascuntur ficie cani nae, vitulinae, aut equinae consi uvli: sed speciatim os leporinum in Detu effingitur fisso siue ab erodentibu, humoribus, siue aliunde labro luperiori, mira unionem utraque parte cicatricem induente. Poterunt autem huiuscemodi monstra sic & in utero primum gigni ,& extra uterum postremo fieri: utrobique vigente caussa e rum procreatrις
ectaua caussis, ct orbo monRra humanἱ brutorum estissem In membris habentis ex imia inatione parentum desumitur. cap. LXUL ' VJgata prς terea est homi uum multa variorum apimalium membra in suo corpore monstrose a natura reserentium caussa parentum imaginatio, non vulgato ab alijs modo,quo tali, imaginatio ea m stra pariat; quem nociale alibi ex plica uimus,hic nobis minime recribendum, tibi vero maxime relegendum. Profecto quemadmodum plerumque usu venit, ut quae grauid4 vehementius concupluerit, vel etiam timuerit, exhorrueri tue, illOxum signa,& imagines apertissime in foetu conspiciantur; sic plane fieri potest squod Pater etia obieruauit in suo Dialogo De praefantia, O Uu gemitatium ) ut mater utero gerens vitutinum eaput,agra ut pedes edere desiderauerit vehementi apis Petitu,& natura eius estigiem puero latenter impresserit, qui proinde homo nascatur capite anubidis,aut vitulinis ped us. Ac veluti mulier alba venerem agens sub albo viro magna sui verecundia ab ethiope procul irridente visa scelum nige rimum de candido coniuge sustulit;quemadmodiam & illa , quae cum viro candido iuncta aethiopis imaginem intuendo aethiopem alba concepisse, dc peperisse dicitur Hippocratis ingenio a crimine adulterij libe rata,cui crediderunt Ibla ima nationi, vi ex albis ortum fuisse mgrum. Nec non vicissim scuti mulier nigra de nigro in aethiopia eoncipiens alb nia hominis imaginem saepius intuens partum candidum edere rotuit: Quin etiam ut Oves Iacob inspectu fugaru sub aquis , demer-De per
135쪽
NWPRA, ET DIFFERENTIIs. LIB. II. jas
deinersarum scelus modo unicolores, modo discolores pro virgarum imagine parturiebant: Ac demum ut mulier adultero subdita viri aduentum anxie timens filios adulterinos marito similimos procreare solet; quidni ob imagines variarum ferarum , monstro laque idola parentum phantasiae qua-uis de caussa siue in vigilia,sive in somnis obuersantes nascam
tur pueri ferinis partibus deformati quidni similiter ob im
ginem humanam brutorum phantasiae praesertim veneris, conceptusue,aut formationis tempore obuersantem, animaisque seu timore, seu spe,seu odio, seu quavis alia vehementi passione acriter percellentem, quidni inquam virtute imaginationis parere serae possint etiam Detus partes animalium alte-rtu, speciei, atque hominis etiam figuram praeseserentes Porro si verum fuisset Apuleium, &ante illum Lucianum . praestigijs in asini formam commutatos sub ea specie cu'muisliere venerem exercuisse; Uxoremque Milonis Hypatini Paphilem in auem praestigiose itidem efformatam ad amasios Investig. transvolasse; ut verum esse testatur acutissimus Caesalpinus & tm ex Uincetio Maiolus mulierem veneficam in quadam insula hi I ., Vnum e nausis illuc appulsis in asinum mire deformasse; quo
Dier. ea interdiu ad vehenda Onera, noctu vero ad libidinem abute-nic. col- retur quidni ex tali concubitu mulier concipiens faetum edere posset monstrificum ex humanis, S ferinis membris faede consarcinatum,alterius, vel utriusque coeuntis pliantasia spectro ferino alte depicta e etsi vero utriusq; parentis phantasia mostroso partui caussam exhibere valet; hoc tamen magis maternae,quam paternae phantasiae adscribendu est, tum quia pater in actu Veneris id totum prae lare potest; semina veroetit ost congressum toto conceptionis, & formationis tempore I tum quia mulieres vehementiores hiabent imaginationes: ut belle haud minus quam vere vulgo dici conlueuerit Mulier aura
mulieres aut efflictim amare,aut crudeliter odisse, mediocri- dit, aut amaeter non assici; sed quia poteli haec imaginatio vehemens i somno fieri nulla parentum animac uersione; propterea eue m h R 'nit ut ab imagine obiectinimum phamasiam parentis i aces.sente mon trum exoriatur, nec parens sciat se unquam hui usmodi spectrum inmemoria habuisse: Et quia quae insomnis phantaliae obuersantur spectra plerumque chimerica lunt ex diuersisIimorum anunalium partibus turpi ter conficta: proin
136쪽
inde nullum est tam horribile, ac multi Erme monstrum,eui Bla imaginatio caussam suppeditare nequeat.
origo monRri νarias animalium eriles habentia agnoscitur ex parentiblis monstross. Cap. LXVII.
SI qui vero monstro si homines in hoc genere plura mem
bra brutorum partibus similia oblidentes ita consorismati fuerint, ut cum muliere seu pariter monstros a seu non monstrosa congredi valeant,& eam implere: prinsecto ex eo congressu mulier monstrum consimile partu ede re valebit: adeo natura gestit sibi similem essentiam procrea re: atque huiusmodi monstra plurima na ici hac ratione dicu-tur in Africa, &in India: talia certe sunt ea,quq tum Beatus Odoricus se vidisse testatur plura in viridario ab Indis pasci huma na facie bru ta: tum ab Oly sipponensii bus in Inlula ad meridiem conspecti cinocephali: Aristoteles enim consitetur ex diuersis speciebus exorta monstra posse sibi consimilemAtque adeo monstrosam procreare sobolem
Deciua caussa, ctoplo mi onstri partes habentis brutorum membra, ct humana referentes explicatur ex seminum missione, ac nefaria Venere. Cap. LXVIII
IN*per autem quum ex historijs,&ex Aristotele ipso ha
beamus mulieres best ijs non umquam coeuntibus suc- .cumbere: masculosque homines cum belluis corpora miscere: hinc sane fieri potest ut a mulieribus infantes edantur ferino capite , aliisque membris belluam referentes:& bestiarum hinnuli nascantur humanis partibus monstrosi, noli aliunde quam a parentibus suorum membrorum figuras. adepti: & ex variae speciei seminum commistione ortum habentes . Ac sane testimonio Aristotelis , coeunt animalia generis ci dem secundum naturam sed ea etiam quorum genus duser- a.degen .sum quidem si id natura non multum di Hat: si modo par magnithdo. δη ςδ tompora aequent grahiduatis: raro id sit; sed tamen fieri in incant Go iv Nulpibus, ct in lupis certum est: canes etiam Indici ex bellua quadam se iurio' cane generantuae: nec non in au ibus salacioribus idem fieri risum est, ut perdicibus, ct gallinis Quin etiaaduncorum accipitres specie diues coire putantur : idem,n non, nullis
137쪽
IIIllis alus artibus euenire animaduersum eri. In marinis nihil adhue eaeploratum habemus dignum memoratu ; qui tamen Phinobati appellantur gigni creduntur ex squalina,ct rata. Ad haec quod de frica in prouerbio est, semper aliquid noui Africam afferre, propterea dicitur quod diuersa etiam genera coeant: nam ob aqua penuriam terra illis Nel etiam alienigena libidine copulantur, quum in loca paucissima rigua congregentur.Sed quum cetera sic orta rursus luter se coeant,generare que phmigenus νηum mulorum Heriis eri: quippe quod neque secum,neque cum aliis itιnctum generet .
Haec Aristoteles. Qui quum statuat diuersi generis animalia
coire,ac prolem suscipere,dummodo nec eorum natura multum distet, nec magnitudo sit valde dispar,nec tempus grauiditatis inaequale admodum: non de monstroso partu, sed de nouis animalium speciebus,ut de mulis edisserit: sin autem natura coeuntium animal tu valde dissideat,&magnitudo sit noparu dispar,grauiditatisque tempus et iidenter inaequale, raro quidem prolem suscipient, sed eam frequentissime iuscipient monstrosam varijs partibus diuersiitatem naturae parentum referentem dixi: frequentissime, quia nonnumqua secus euenisse suspicamur ex eo quod asses it Coelius In Co insula, rarudictu,apud veterem autorem si dei in tegrae se legi sta de grege Oviarico Nicippi ouem non ritu naturae agnum, sed leonem peperisset nimirum antea copressam a leone stimuli, veneris Velut furioso primam sibi obuiam femina fera insiliente: si
enim canes cum lupis, vulpibus,& tygride coeunt Aristotele autore, Oppiani,& Portae obteruatione; ut latius in Opere De perfecta consitutione hominis in utero demonstrauimus cur non possit leo cum oue,turgente materia,commiscerit sed frequentissime ex tam dissimilium coitu monstra nascuntur
Varsorum animalium partes habentia. Id quod ex ipsomet Bristotele Paradoxorum secudo Plutarchus se didicisse asserit, Aristonymu scilicet Ephesium filium Demostrati mulieres exosum asinam in ijsse; quae suo tempore filiam peperit formosissimam, Onoscet in nomine, quod sonat Asininis cruribus praeditam . At ex proprio penu depromit alibi Plutarchus pallorem ex equa centaurum sustulisse in hanc sente-tiam , sechndum hac famulus accedens , Iubet, inquit , Periau der te una com Thalete venire u sum quid rei sit quod modo eri ad eum allatum , temere ne si natum,an monstrum sit, atque prod,
138쪽
sum; ipse enim valde videtur perturbatus contaminari , ae post des saerificium censens et me loquutus in domum quodam nos doduxit,unam ex his, qua circa hortum eνant a ui adolescens quidam parior alis, ut videbat imberbis adhuc, forma non contemnenda alioqui xplicato Dorieo s.cculo,moηRrauit nobis infantem equa, ut aiebat,partu editumonperne ad ceruices usque, o manus humam forma, reiiquas partes equinas habentem; ceteram in moram hominum recens natorum vagientem: ac 2 uoxenus quidem, DV auerruncent vociferatus, oculos auertit: Thales autem aliquandiu
in adolescentem intuitus, deinde subridens, ut solebat identidem daarte mecum iocari, Numnam, inquit, Diocles tu Rrationem aliquam molieris, negociumque Diu malorum pro ligatoribus facesses, reterribili seificet, atque magna sblata ' Quidni, inquam ego e certe mim, Thales, portenditurseditio atque dissidiam: metuoque ne malum in ipsum penetret matrimonium,ac posteros,quum Dea,priore nodum expiata,alteram hanc, ut Zernis ira significationem edate Ad haec nihil respondens Thales, sed ridens d/scessit, ac Teriandro apud fores obuiam facto nobis scitatoque quid videretur despecta- cκlo isto,omisso me,manum eius praebendit,oe qua, inquit, Diocles mandabitina tu per ocium perages ; ego autem tibi eonsulo ut equa. rem pastoribus non νtaνιs uteis des mnlieres r visus eremihi P riander his verbis auditis maiorem in modum delectari et nam σ rnsum tollebat, ct Thaletem amplexus osculabatur . Ita ergo Plutarcho sub persona Thaletis ortus est ille centaurus ex equa, cum qua pastor ille adolescens libidine percitus,ob inopiam . mulierum, corpus miscuerat. Detrius ilem, quae in Saxoniae sylvis semi humana facie capta sunt m nostra anno Domini nise dicra CCXL. ex nefario hominu ,ac bestiarum coituinata suspica- li . tur;quam monstrorum plurimorum originem censet insu bitatam. Cui tamen haud assentior sic olim bello Marsico ex Alcippe muliere natum elephantum; quia elephanti eam esse pudicitiam nouimus ex historijs, ut cum matre coire nulla ratione adigi valeat;& semel deceptum cum cooperta matre corpus miscuisse,qua detecta ita exhorruid facinus, ut seipsu
exanimarit : quin agens venerem Occultissime latet;quoin modo ergo unquam mulierem comprimat Z quomodo tam .
vastum animal cum muliere rem possit habere λ' quomodo mulier tam immani ferae se subij cere audeatequomodo com- Pressa pondere molis non suffocetur λ Minu, illi consentia mulie-
139쪽
NATURA, ET DIFFERENTIIS LIB. II. II7
,nulierem Helvetiam ex leone masculo leonem peperis ἔqua fiducia mulier se leoni supponere audeatZ Idiplum dicas
de muliere Papiensi, quae callum edidisse dicitur; quomodo enim felis exili mum genitale mulierem in venerem pellic re potuit Sed horum origo in superius allatas caussas,ac praecipue in parentum imaginationem reserenda est: illi autem damus mulieres se canibus supposuisse,& inde monstrum p Iib. 24. rere potuisse; quod Romae contigisse testatur Volaterranus 3- ςpiit Langius,& Polydorus, Virgilius mutieri cuidam innuptae. In Mira historian . h ncsententiam faciunt, quae Castanenda retulit in Annalia mulieris a si diei s. bu Lusitaniae desilijs ex muliere, ac simio natis; mulierem . 'ς0prς με Lemn.de nempe ob quoddam crimen in Insulam desertam naui deporaci nar, latam,quu ibi exposita fuisset,eam simiorum,quibus frequens mi - ς β' locus agmen eircumfletisse fremebundum;superuenisse unugrandiorem, cui reliqui loto cesseriimhunc mulierem blande manu captam in antrum ingens abduxisse, eique cumi
sum,tum ceteros copiam pomorum,nucum, radicumque variarum apposuisse; & nutu ut vesceretur inuitasse; tandem a fera coactam ad stuprum: facinus hoc multis diebus colim tum adeo,ut duos ex sera liberos pepererit: ita miseram qua,to mors optabiliori victitasse per annos aliquot: donec Deus sertus nauim eo Lusitanam detulisset:quumque milites in terram aquatum ex proximo ad antrum lame excendassent; abessetque sorte fortuna Simius feminam ad inuisos diu mortales accurrisse,& occidentem ad pedes supplicasse, uti se facinore,& calamitosissima serui tute irent ereptum , adsentientibusque, & casum milerantibus illis, eam cum ipsis nauim adscendisse Sed ecce tibi Simium superuenientem inconditis genibus, di fremitibus coniugem non niugem reuocantem: ut vidit vela ventis data concito cursu de liberis unum matri ostentat, minatur, ni redea in mare praecipitaturum; nec segniter fecit,quod minatus: Tum recurrit ad antrum, & eadevelocitate ad litus rediens ostentat alteru, minatur,& demeringit: subsequitur & ipse furens, tamque diu navim natatu in se quitur,donec Vndae natantem vicere. Rem totam Lusitaniali: r. c. i. teste notissimam, & a Rege mulierem Ulissipone addictam . lib.7 c. - ignibus,quorundam precibu, vita Impetrata, letum cum claui lim δ' sim perpetuo commutasse. 2Elianus, Plinius S Maiolus Episcopus asserit Homine, cumeri, ire, atque inde gigner monstra,
140쪽
monstra. Saxo etiam Grammaticus,&Ioannes,atque olaus Magnus,duo fratres, ijdemque deinceps Episcopi Upsalenses lib. I s. narrant in Suetia puellam ab urso raptam, conti upratam, se. ς p 7rino cocubitu gestasse uterum,& puellum infantem pilosum membris humanis partu edidisse; qui adolescens ex accepta uxore filium genuit nomine Tregellu Sprachaleg, a quo Vlla genitus est Suenonis Danorum Regis pater; Quam hist riam fuse superius: fuit autem ursi filio natura humana, & si,
gura,maxime superante vi materni seminis ,& imagine concupitae hominis paternam animam vehementissime percellente. Sic etiam relatu Deirij Sacerdotis Ioannes de Barro Pe D. Aug. Detrius nota gusiavos, & Sianitas indiae gentes Originem trahere scribit a '. - tus. cane,qui cum muliere corpus miscuerat. Quod autem ipse am Torque idit ex diuersae speciei animalibus semper tertiae speciei nasci, mad non recipio; tum quia ratio dictat si alterius parentis semen . Horti fialonge praeualuerit scelum suae speciei generare inessentiacu Vid dies xaccidentibus tamen alterius: sin autem apta proportione citra ullius magnum excessum coniungantur semina, tertia species enascitu r e alias quidem monstrosa, si parentum essentiae maxime dissideant, ut homo,& canis Ilias vero non monstrosa, si non multum sit discriminis inter parentes, ut inter equu& asina,ex quibus enascitur mulus: lupum,& canem, ex quiabus licisca. Quam sententiam apprime comprobant experiamenta, ac speciatim narratio, quam verissima se Deirius ad
Vacea homi iungere superioribus profitetur inquies, In hoc ipso Belgico Dienem peperie. nefarius quidam, qui Vacca se commiscuitFG visa bos praegnans, ct pori aliquot menses edere masculum fatum, non Nitulum, sed
puerum adfuere non unus , deque matris vacca cadentem utero adspexerunt: leuatumque de terra nutrivi mulieri tradiderunt rado.
huit puer, baptizatus, o institutus Christiana fila praeceptis, piditati se addixit; pro patre serio paenitentia vacat operibus rhomo quidem perfectus, sed qui sentiat in animo propensiones vaccinas,pascendi prata,s herbas ruminandi. Haec ille: quibus luam sententiam destruit statuens ex animalibus diuersae speciei numquam gigni persectum animal eiusdem speciei cum .
alterutro parentum : sed semper nouum animal tertiae speciei: nam vere hominem vacca ex homine peperit: quam cap. . historiam citat etiam Riolanus inquiens. Ex vacca quidam nebulo in Germania geηuit filium formosum, qui vivit omnino addictas