장음표시 사용
61쪽
simul interpretatos fuisse Post hoc a Ptolemaeo, qui ec Epiphanius, Alexandris negeeapti, deinde ab Antiocho multis malis sunt attriti, ac ad idololatriam coaeli.Cuisor tiuimus Iudas vir, cum fiatribus suis sortisti me restitit. Successit Iudae Ionathas, cui Simon, ac post ipsum filii eius. Qitia ergo omnes canonicae in Machabaeis terminantur histori qualiter post hoc gentis Hebr rum regnum, usque ad Christum steterit, ex historijs tantum eorum cognoscidatur. Non enim ut ipsi perfide argumentantur , inctio in captiuitate Babylonica defecit,sed sec dum eorum historiographos, pop. ius ille post illud tempus non solum summos sacerdotes, sed etiam reges habuit. inciriam primus post Simonem, eius , filios Aristobolus fisit. Cui Alexander ec ipse rex,
ec iacerdos successit. Cui ob nimiam quam in suos exercuit crudelitatem, dum qualiter eis conciliari posset requisiuit, responsum est, si moreretur. Post hunc uxor eius re
gnavit Alexandra, cuius filii fuerunt Hircanus ec Aristobolus. Ex quibus dum regnaret Aristobolus, Pompeius Romanorum princeps ab Hircano vocatur, captoin ab ipso ut supra dixi Aristobolo,& in vinculis posito Hircanus histri subrogatur. Sic velint nolin .ex propriis ludaei conuincuntur testimoniis, Herode primo alienigena regnante nato* Christo,illam impletam filisse prophetiam qua dicitur: Non ausere tur sceptrum de Iuda, dux de femore eius, donec veniat qui mittendus est, e ipse erit expectatio gentium. ii vero his diebus ciues Christi fuerint,non facile perpendi potest.lam enim prophetae siluerant, erat* ciuxta quod scriptum est medium silentium, ac prosundissima nox venturum in proximo a regalibus sedibus omnipotentis sermonem,hoc ipsum silentium, ac caecitas noctis p x agiebati Sicut em map/Propinquante luce claritatis, nox amplius densatur, cuncti sin sopore depresiis, silentio omnia tenentur: sic apparituro in carne dei verbo, cunctum* suo mundum ortu irradiaturo, non Colum malorum turbines ciuitatum mundi obnubilando tegebannversim ipsam ciuitatem dei tenebrae operiebant, silentium tenebat, ut venientem in carne luce tanto ardentius homines conspicerent, quanto eam tenebris ante depres
si malis fessi,auidius praestolati suissent Extitisse tamen oc tunc ciues Christi,quamuis Propter silentium scriptorum quidam taceatur,ex hoe praecipue intelligi datur,quὀavii. milia virorum quae sub Helia fuerunt,usique ad finem mundi non delatura ciuitati dei credimus. At Hircanus Herodem Antipatris silium alienigenam, ad regni negocia administranda assumpsti tali iniqui di perfidi tyronis officium exequens, Hirc
novita di regno exempto regnum inuasit, ac permissione Romanorum tandem ob
cinuit. Hic etiam ut regno liberius potiretur, non seluin regiam, sed di sacerdotalem vii monem aboleui vestem* sacram solis sacerdotibus gestare licitam, ad usus suos Prophane ac sacrilege redegit ut merito unctione tam regali quam sacerdotali cessante, sancius sanctorum inuisibili oleo in verum regem ec sacerdotem ungendus in bre Ii venturus cognosceretur. De cuius adhuc nequitia, oc multifaria qua erga Roni; num imperium usus est versutia,qui scire vult, legat Iosephum. Devictoria latici aris,erpi Quoici: Quin puscepta minosvirmo erierit erararium in regerit.
Amo ab Urbe condita Dcxciij. reuerso ab Oriente Pompeio, ae propter mutitas victorias eum insenti triumpho suscepto ipsi, ec L.Bibulo consulibus C Iulius Caesar ad Occidentem Gallias cisalpinam ec transalpinam, ac Illyricii domituma, a Senatu mittitur. Is ital fortissimas orbis gentes cum multo Romanoru si Vmne in prouinciam redegit, transito' Rheno Germanos omnium ferocissimos ac bellicosissimos, acri ac periculoso non solum bello, sed Ac muneribus, multa. prudentia deuicit. iorum virtutes ac sortitudinem ciui scite desiderat, testus historiam a Suetoruo scriptam legat Meminit etiam horum sortitudinis, ec tantum imperto sis,ut mortem quoque vix timeat, Iosephus seu Egesippus in oratione Agrippae, ex horum comparatione Iudaeos ad subiectionem Romam imperii hortatis. Porro cum
indonandis hiausmodi gentibus vltra statimam terminum, id est, quinquennium mo
62쪽
Li, Ex sacvNhvs. ram facta et lino Itoniam reuertenti, a Senatu consilio Pompeii, &au notistate Marcelli Consillis,debitus ei triumphus, ae denuo conssilatus negatur. Quae res belli maximi, di non solum ciuilis, sed ec intestini mali causa fuit. Caesar enim haec audiens ua Uennam se contulit, ac inde Ariminum proficiscens, ec lachrymabiliter sociis iniuriau suas exponens,ad Vrbem cum exercitu properauit. diffugient:bus cp primo in Brim-dusium, post in Dyrrachum Graeciae urbem, trepidis cum Pompeio ciuibus, vi stor Urbem ingressus est stadiiss soribus ex aerario x .milia, clxxxv. auri psidus, argenti vero prope Dcccc. M. protulit. Inde reuersus ad legiones, quas in Arimino relique ratialpes transit, ibi tam Gallis, quamGermanis,quos paulo ante subiecerat,magni sice donatis, contumelias sibi a ciuibus irrogatas deplora auxilium poscit, de impetrat. Soli ex Gallis Massilienses, qui Phocenses,eo quod de Grans in Gallias venerint, auxiliu Caesaris erre negabant. Vnde&graui &laborioso conssi ictu deuictissimi. Eo quo tempore Petreius ecta Afranius acerba siti ad deditione Caesaris cogsituri
Amo ab Vin e condita Dclxxxxvij. Cras Ilis in consulatu collega pompeii in Α
siam destinatus, auaritiae facibus aestitans, Hierosolymam pro templi diuitquMas Pompeius intactas reliquerat, adiit, eas diripuit. Inde per Mesepotamiam iter agens, dum rinsum male castigata auiditate, auro Parthico nimium inhiabab eis ignominiose cum multo exercitus detrimento occiditur. Anno abhinc iij. inulitato incendio, utpote xiiij.vicis cum vico Iugario consumptis, inbs conflagrauit. Se- qin turhaec mala maximis dissensionibus ac molitionibus paratum ciuile bellis. Nani Caesare eum Gallorum 6c Germanorum viribus veniente, Pompeius patriam dessem sare volens sentes ec reges,quos in Oriente subegerahin auxilium per filium asciscit. Principes Romanorum, Senatus* cum Lentulo consule, Pompeium magnum in Graeciamarantem, circa tempus quo consules mutati solebant, adeunt, semotodia consulatu Lentulo,omnium tauore magnum ducem exercitus creant. Caesar vero larhemis tempestatibus non territus, inuito mili te, periculose mari se committens, proliciscitur in Epirum, ibi haud longe a Magno castimetatus est. Vbi dum i paupere
Amycla ad hocvt Antonio occurreret, infidis procellis impatiens morae,se credi quotis obortis nausea iam pene passus, ad si ros redire compellit . Igitur ex omni parte in divi res contra Rae,multo Romanorum sanguine gentes deui si is strum modo vocatione congredi coguntur.Iam enim intantum resp. profecerat status, ut ultorius non posset. Et cum extrinsecus comampi non valeret ciuxta Poetam in in seipsenituere debuit.Itaque hcxxviij. cohortibus ex utraque parte triplici ordine compositis, in campis Pharsalicis uterque conueniit exercitus. Videres lachrymabilem ac miser hilem pugnam,ciues totius orbis dominos in se diuisos, cum totius orbis viribus acti inuicem p are,ec ut ita dixerim unius matris filios, proprijsmanthus se volente, euiscerare.Dum ergo dubia diu sorte se uterque cederet exercitus, Pompeius tadent atrocitate Iuliani militis cu suis sugere cositur,'sic Caesari victoria cessit. Caesa sunt in eo pranio m. M. Pompeianorum xxiij. centuriones. Pompeius fuga elapsus, n uim onerariam conscendi ac per Cyprum in Aegyptum nauigans, mox ut litus attuot ussu Ptolemsi ob gratiam Caesaris,interimitur.Pompeii uxor eum filiis fit in ea,terum occisis multis classis direpta est. Caesi sunt Pompeius, Bithinius ibi, apud Peluisium vero Lentulus vir consularis.
CAesar compositis omnibus Alexandriam venit, ibita oblato sibi cum armilla Pompeii capite flevitidum insidias prssensisse in Aegyptios arma conuisti,
63쪽
OTTOMIS FRIs IN S. cΗRON. Quibus vix iis, Cleopatrae regnum Alexandrinum tradidit. Nam Ptolemaeus nauali praelio cum victus fuisset,ec in scapham conscendisset, multis irruentibus mersus, ecad litus actus, indicio loricae aureae cognitus fuerat. Post haec Caesar Romam veniens,
a ciuibus Dictator ec Consul vocatus, in Africam bellum transtulit, di apud Thapsum cum Iuba 5c Scipione manum conserens, plurimam Romanorum &Baibarorum stragem feciti iuba militi iugulum pro uiti scipio semetipsium interfecit.Catoriis sidus veneno hausto,Vticae se occidit. Caesia adhuc Pompeii nepotes, Pompeiam mam esus necari iussit. Dehinc Urbem cum quatuor triumphis ingreditur, ac post in Hispaniam cotra Pompeianos milites proficiscens, ibi cum ipsis atrox bellum gessit. ibus cum multo sudore deuictis ad Vibem regressus, quatio ex quo id ciuile bellum coeperat anno,totam Vrbem potenter tenuit, ac vacantibus omnibus quae in Urbe erant dignitatibus, Caesar fuit omnia solus in Urbe.Receptus est tunc ab eo in m tiam M.Tullius Cicero per es in interuentum, i Marcellus, pro quo diseriam cc litia culentam orationem edidit, quaeuc incipit: Diuturni silent ij P. C. quo eram his tem-- poribus usus.lii qua super omnes virtutes Caesaris, quibus diuersas nationes domisituisse dicit,quod domito animo M.Marcellum, antea inimicum, in gratiam suscepoti rit. Alterum: imum vincere, iracundiam cohibere, in storiam temperare, aduersati rium nobili late, ingenio, virtute prulantem, non modo extollere iacentem, sed etiamia amplificare eius pristinam dignitatem: haec qui facit, non No eum cum siummis viris . comparo, sed simili mum deo iudico. In summo ergo statu Caesar positus, dum contra maiorum exempla Rempub.instaurare cogitat, conscio Senatu, Bruto ec Cassio au ctoribus,in curia necatur. Quam quidem historiam a nobis compendio suidiam, pulciuo ac luculento versuum ordine Lucanus prosequitur.
Exclamatis contra rerum mutibilitaren
EXclamare hic contra mutabilium rerum mistitas cogimur. Ecce enim Romanae reipub. status,cum quanto non solum hostium, sed ec ciuium detrimento prosoceri quidemus. Alterna quippe mutati one ad instiirmaris, quod nunc succiduis attollitur incrementis,nunc naturali damno ac desectu subducitur, Romanoru resp. nunc gentes, Sc r a bello premendo subiiciendo,ad c os attolli videbatur: nune
rursum ab eispres vel pestilenti js ac morbis desolata, ad abyssum usque mergi putabatur. Min his maius est omnibus bene ordinatis ac compostis intestino acciviali malo in stapsam ruens,mis abiliter euiscerabatur. Haec omnia nutatium rerum mala, re ut ita dixerim quotidianae mortalium mortes, ad veram ac permanentem aeternitatis vitam nos mittere deberent. Verum, ut supra diximus, hi uusmodi alijsψ ciuitate mundi attrita malis, quasi post densienoetis tenebras,lucis verae ortus appropi quinat. Itaque decursis tam Medorum, quam Persarum,di Graecorum, ac Roman ruinaltematium malorum casibus,quia iam ad eius ortum, qui vere patescus, omnia
quae in cocto,& quae in terrassent pacificauit Christus ictus,appropinquamus, huic socundo operi finem demus quatenus ad eam quae sub Augurio ex nativitatis Chrisu aduentu,toti mundo reddita est, pacem dicendam sestinemus.
Ponsonis mes non immemoridilecte stater N, de duabus ciuitatibus que ad Octauiam Caesaris tempora quali cunque deduelam historiam e loquio, praesertim cum ad Christiana tempora iam venerimus, dominie deo tanto libentius, quanto decim tale dei ob nascinnam fidem uberius dicoepotem,coplere non dubitauerim. oribus enim de cutibus Christipa
64쪽
LIBER TER τ IV r. a 4 sti pavea, multa vero de mundi civibus dicendi materiam habui: quia a primo homone ad Christum, totus pene orbis,exceptis de Israelitico populo paucis, errore decopius, nis superstitionibus deditus,daemonum iudiciis captus, mundi illecebris irretitus sub principe mundi diabolo militasse inuenitur. At ubi venit plenitudo temporis misit deus filium suum in terras, qui ut homines per invia ac deuia more pecudum
oberrantes, ad viam reducere viam se hominem assumendo, hominibus praebuit: diuta tantatis errore exorbitantes, ad rationis lumen reuocaret, veritatem se ostendit, ut vero deficientes reficeret, vitam se veram exhibuit Ego sum inquiens viai veritas vita. Ac si diceret:Erratis ad me Uenite, qui sum via. quam viam ut iri trepide amboletis,audite quod sum veritas.Si vero viaticu non habetis,sentite quod sum vita. Muluti enim viam ci uaerunt,sed dum non inueniunt veram,errant potius quam recto tramite incedant. Multi rursum viam quae vera videtur incedunt,sed vitam non conseQuuntur. De quibus arbitror dictum,Sunt viae quae videntur hominibus rectae, nouistimavero earum ducunt ad interitum. Saluator autem in mundum veniens diciti Ego sum via, veritas 5c vita: id est, per me tantu salubriter itur,ad me veraciter peruenitur, in me vitaliter permanetur.Sed in prima fionte non inconuenienter quaeri potest, cur in fine temporii,quem plenitudinem Paulus vocat, saluator omnis nasci voluerit: cur uniuersitatem gentium tamdiu,tot retroa liis seculis in errore perfidis perire permiserit Cuius rei rationem, profundissimis ac iustissimis iudicioru dei thesauris repositam, quis corruptibili mortaliu carne circundatus inuestigare audeat r cum Apouolus dicat O altitudo diuitiarum sapientiae Ac scientiae dei, quam incomprehensibilia sunt iudicia eius,oc inuestigabiles viae eius,&α rid ergo raciemusr Si comprehendere nopossumus nun tia id tacebimus: Et quis 'bloquentibus respondebi impugnantes arcebit Postremὁ destruere eam quae in nobis est fidem volentes, ratione ac virtute verborum confutabi Comprehendere itaque occulta consilia dei non possumus, tam e plurimam de his rationem reddere cogimur.αiidnationem reddemus de his, quae comprehendere non possumus Rationes reddere possumus,sed humanas cum tamen rationes comprehendere no possumus diuinas Siccp fit, Ut cum de diuinis causis loquimur cognatis de his sermonibus caretes, verbis nostiis, qui homines sumus, Hamuri tanto P de deo loquendo humanis utimur verbis confidentius, quo ipsum siugmentum nostrum cognoicere non dubitamus. Quis enim melius cognoscit, quam oui creauit. Inde est, quod cum deus dicatur inestabilis fari nos tam e multa in sua lauis cie velit. Cum ergo dicatur ineffabilis, cundu quedam modum videtur esse effabilis.
iae ut ait Au stinus pugna verbors silendo melius,accredendo, quam disputando soluiturivetulentio cauenda potius quam voce pacanda est. Et alius: Quod ineffahile est ratione taciturnitatis adoretur igitur si deus,iuxta Apostola, in multa patientia susti iniit vasa irae apta in interitu,si diuitias bonitatis suae volem ostendere ecclesiae suae diutissime in propriae libertatis arbitrio, ciuitatem mundi permisit temporaliter florere,culpandus non est, tam quod eam propriae voluntati deserisit, quam quod ele Iis suis istius comparatione castigatis, diuitias bonitatis suae ostendit. No enim si homines hermittit sacere, quod ipsi tame lacere volunt, ab eis iuste est arguendus. sicut econtra ab eis quibus gratuita gratiam offeretis,a talibus quae contra taute sua sacere volunt arcendo ac prohibendo, ne quae proponunt persciat,plurimu est laudadus aedilistendus Nec iniuste facere dici potest, si gratia ex iustitia non largitur, sicut misericorditer tantu iacere crededus est,cum eam gratuite quibus vult, impertit. Ita si tot retroaci a secula non ad peccata impellendo,sed quod suu erat non largiendo, ad hoe ut superiimientibus seculis exemplo priorum, quid fugienda esse unde gratias saluatori suo referrent,ostenderetist, inqua,eos ad hoc voluntati sus deserarit, ut &ipsi quid sine eo possen cognoscerent,&redempti quid ex gratia saluatoris haberen addiscerentisicut ab illis iuste non potuit culpari,sic his maximam materiam dedit, unde iure debeat amari. Est praeterea ratio quare hoc potistimum tempore,sexta videlicet aeta te, ac inito ad Ronianoru imperium mundo, uniuerso sub Augusto Caesare descripto,omstus nasci voluit Cum enim pro primi paremis, qvi paradisi delicias postpo
65쪽
OTTO Nis)ν RisIN e. cΗRON.nens, ex propnj arbitri j voluntate,hanc terram maledictionis inhabitare maluit, Pa abolenda incarnati voluit, sexta id aetate potissimum heri conueniens fuit, quia ecipsum sexta die creauit Nec in primaeua hominum aetate id facere debuit. Homines enim ex transgressoribus nati parentibus, vitiatae per inobedientiam natura,proniores & accliviores ad malum laeti, necdu ratione utentes,serino magis ac beluino mo re obli terato meis natiuali bono oberrantes,non secialiter vivere,non legibus insormati,non virtutibus adomari, n5 rationis vi, ad cognoscendam veritatem illuminari didicerant Extanthinc mulae turpissimae, laeta miriora,historiae immanissim ope in immanior de quibus omnibus in superioribus satis me dixisse arbitror. Cum ergo hoc modo homines rationis immunes, veritatis non capaces, iustitiae ac legum in Penes essint,legem legum,ac altissima a Christo vitae praecepta danda, tuomodo ca. Percn quomodo intestigerent,quomodo animaduerterent itaq; data est primo lex; quae infirmis auditor us conueniret,&quae teneram mundi aetatem non sblido cibo sed laete alereLDeinde paulatim crescente ac proficiente, tam ex societate simul commanentium hominum, quam ex collatione eorundem ad leges condendas sapientia, philosephorumm mediante doctrina, cum ut dixi iam totus mundus tam virtute Romanorum inclinariis, quam sapientia philosophorum informatus esset, suis ni hominum ingenia ad altiora viis prccepta capessenda habilia, saluatorem omnium ira came apparere, nouas mudo leges condere decuit. Hoc iam quod supra distul sobuendum puto:quare unius Vrbis imperio totum orbem subiici uni us Vrbis legibus totum orbem insormari dominus orbis voluerit. Primo ut dixi,ut ad maiora intellige da promptiores ac capaciores essent mentes homina. Secundo, ut his modis unitis, unitas commedaretur fidei, quatenus unius Vrbis terrore ad unum hominem colendum homines uniuersi costricti, una quom fidem tenenda,coelestemet in ea non hominem tantum,sed auctore omnium colendu ac adorandii deum addisceret Hinc toti mundoin eius aduetu cessis indicitur ut ille videlicet venis ledoceretur, qui omnes ad se veni entes,in aeterna patria ciues as riberet.Hinc in eius ortu, per totu orbis cir culti mundus attritus malis, ipsiss suis seditionibus satigatus, sponte qui escere ac Romanorum principi seruire potius, quam rebellare voluit,vi ipsum in carne venisse dareturintelligi, qui sub terrenorum oleoneru depressiis acfatigares, clementer dicerer, Venite ad me omnes qui laboratis, onerati estis, ego reficiam vos. Pax idcirco tunc mundo noua reddita filiqvi notii regis ministii liberius orbem terrae peragrare,
salutiferacp vitae praecepta seminare post LNon ergo fortuitis casibus, nec falsorum deorum cultui,sed deo vero sormati luce,& creati tenebras ascribendu reor,quod ad tantu fassi si principatus monarchi Lex humili ac paupere statu,Romanorii respublica creuiti rare aute illi populo, vel illi Vrbi hane positis,quam aliis gratia contu-ieri sidiscutere non possumus,nisi sorte ex principis apostoloru metitis,que ibi sessurii Pr idit, per que ecclesiam sua etiam se fundaturii promisit, laetirin dica: ut videlicet locus, propter principis apostolorsi cathedra, super uniuerson principaturusioret ecclesiam, gentium quo unde fideles cogi egandi erat,ante perficeret mona chia Pulchre igitur eadem Vrbs antea fitit caput mussi,que postinodum sutura fuit caput ecclesia1.Si quis vero contentiosis est,audiat in potestate figuli esse aliud vas in honore aliud facere in columeliam.Audiat in potet late iudicis este,quem velit humiliare,di quem velit exaltare.Deniet,si dominus, utpote iude discretor rerum,calicem in manu haberi rimo Babylonem inebriando a Medis humiliavit. Medisj a
Persis Persis rurium aciaecis,Graecis postremum a uomaius humiliatis Roma quo Q humiliandam ad tempus exaltare voluit Si has aequa lance pensens, omnia morra hum varietates nocti .nunquid arguta factura sua factor poterit: Sub potenti ita manu domuenirema mutantis,ac pro voluntate iacui voluerit miserentis, humilie-
mimipsi s misericordiae,si quid sumus quipernos nihil sumus, ipsius gratiae qui quid dicimus,quiper nos nihil scimus,scribentes,coeptum Osus prosequamur.
66쪽
c A p T T t. Nno ab Vrbe condita Dcc .intersecto C.Iulio Caesere, O Ratuanus qui testamento nomen ta haereditate auunculi acceperat,primo do lorem de morte eius dissimulans,cum Antonio qui Brutum ec Casilium ob vindictam Cssaris,apud Mutinam obsidione cinxit,aSena tu hoste pronuntiato,certamen iniit, m* fugauit. io postmod i in gratiam recepto,simul cum ipso ciuile bellum paratimul tisin commissis proeliis, Pompeium tandem Cn. Pompe a stium interfecit ni itum quom re Cassium, ad hoc ut mortem sibiipsis inferrent,coegit. Inde post multost
triumphos Roma veniens, se M. militum exauctorauit, XXX. M. servoru dominis re stituit,vi. M.quorum domini non extabant, patibulo astixit. Antonius veta repudiata
sorore Caes sis Octauia in Aegyptum se transtulit, ibique copulata sibi in uxorem AC gypti regina Cleopatra Caesari rebellare attentauit. Caesar domitis subiectisq; sibio milibus contra Antonium quo* nauale bellum parans,a Brundusio in Epirii in proficiscitur. Congressi itam acerrime,diu*, id est, a quinta hora dies v Q ad septimam,
cum utriusi exercitus detrimento,ancipiti pugnarunt incitoriae Sequens pars diei esssequenti nocte inviictoria Caesaris cessit. Prior ex bello cum suis fugit Cleopatra. ilia fugientem insequitur Antonius. Caesa fuit Ne ibi de exercitu Anton 3 xij. milia set uii,si vulnerata vi. JLCaesar tunc imperator dii ius,iiij.cum M. Licinio cosul fuit. Antonius nauali praelio victus,terrestre parans, congressu habito, denuὀ vincitur. Dum in rii sum Kalendis Sextilibus ad struendam clatsem descendit,omnibus ad Caesiarem confugientibus in urbem Alexandriam suis destitutus,se recepit. Ubi dum imminere sibi cerneret Caesarem gladio se interiacit. Cleopatra autem appositis ad mammillas serispentibus, mortua fisisse perhibetur.
ciosus quomodo Graeci Alexandro ι' alia tempus Orienti imperautrint trum e patriam talis sedes se corpcrint. Nammis Gratarum rerum, copia, Romae ex Al .ndriae stiba tione
CAesar argo opulentissima omnium potitus urbe Alexandria, remus: n uit Graeacorum. in hac enim urbe ab Alexandro in Aegypto condita, reges Cra certim usq; ad id tempus regnasse inueniuntur. Vnde re quidam monarchiam Graeco, rumusq; ad Caesar extendunt.Nam post mortem Alexandri magni, e im comm litones eius Asiam ab eo subiectam partirentur,in quatuor mundi pari ibus, quatia emerserunt regna.inter quae duo suere principalia. Ad Austrum Aegypti, cuius metropoli, fuit Alexandria. Ad Orientem seu Aquilonem Syriae ecbi sopotami ci sus caput erat An tiochia, quam Seleucus magnus,de quo sis pra dictum est,a nomine patris sui Antiochi dicitur instaurasse,sedeq; regni loco Babylcni sit,i collocasse. Naantea Reblata c ut volunt quidam vocabatur, erat tunc iuxta prophetam, caput Syriae Damascus. In his ergo ciuitatibus reges potentissimiptolemaei di Antiochi habitabant,dominandi*libidine in alterutrum cae lientes, Orientis imperium vicisi sim rapiebantiauetoritas tamen maior ad Ultimum Ptolomaeis cessit. somnia non solum gentium historijs,sed oc ex vis ne Daniellis ubi de regnis Austri Aquilonis loquitur,di expositione Hieronymi in eundem propheta,melius cognoscuntur. Vnde duae hae ciuitates cum procellii temporis ecclesia a primitivis patribus secundum distributione gentiu ordinaretur, tanqua per Romana urbem dignissimae , ad ipsius Instar urbis,s'lae patriarchales sedes habere meruere. Costantinopolitana siquid e re Hierosolymitana postmodu crescete ecclesia, altera ob imperii sede, altera ob sancta sepulchrit&antiquit illud,ac toti orbi venerabile domini teptae patriarchales sedem
p enmssione par; clitae sint, de de Hiciosoli initana ecclesia in rcccna s, nodo
67쪽
M legimus: Episcopias Heliae ab omnita honoretur, saluo laeue siti metroholitani. Quod is quidam ad Caesaream Palestinae interpretantur eo quod Hierusdem a Tito di Vespagano destrueia, metropolis Palesimae Ducta suerat Caesarea: sic consequenter iure ecclesiastico eiusdem prouinciae metropolis remansit. Vbi enim sub principibus gentium flamines erant, ibi postmodum a nostris locati sunt episcopi. Vbi illi archiliamines, nos archiepiscopos: ubi illi protoflamines, nos primates seu patriarchas habere coepimus, omnes qui dem unius ordinis, sed pro disterentia ciuitatum diuersae dignititatis. Alii praelatum capitulum,sesuo iure metropolitani legunt, & sic interpretantur: Postquam dieii fuit episcopus Heliae, id est, Hierusale,ab omnibus honoretur,ne videretur ab omnibus tanquam summus, id est Romanus pontifex honorandus, adiunc tum est,tauo iure metropolitani hoc est, sic dicimus eum honorandum, non sicut summum pontificem sed sicut metropolitanum.Vtrum vero ne vel sic sit,constat eum tamen nondum fuisse patriarcha Sed ligc hactenus. Diximus seci indum quosadam,Graecorum monarchiam usque ad Caesarem extendi, verisimilius tamen videtur Graecos monarchiam quidem po h mortem Alexandri perdidisse, reges vero precia. ros Orienti imperantes habuisse. Vnde Daniel de regno Alexandri loques ait: Otia uidetur in quatuor ventos coeli, sed non in posteros eius, neque secundum potentiam illius qua damnatus est Et rursum de Antiocho legitur quod in obsidione Alexadris legatum Romanoriam acceperit: qui eum dum ambulantem in harena inuenisset, Κ ab impugnatione urbis reuocasse frustratus baculum quem sorte gerebar, terram in circuitu eius gyrabat,dicens:Haec dicit Senatus, populus' Romanus, ut antequam de isto circulo exeas,ab Urbe recedas. uo audito perculsus rex,mox obsidionem soluit Ex his di aliis intelligimus, omanos,etiam antequam reges haberent, summoratamen regum habuisse imperium. Qtiare ergo Graecis monarchiam attribuimus Ni si quod di Roma nondum ad unam persenam imperium cotraxerat, re quod ciuistas nostra in Iudaea manen usque ad Caesaris tempora sub illorum imp o degebat. Nare Nabuchodonoser regem regum propheta vocat, qui tamen illo in tempore regni auctoritate Medis habentibus,rex regu non erat.Nisi quod eum tam ex dignitatevra his quam inuasera quam ex supplicatione populi dei, quem captiuum tenebat, hoc nomine dignum iudicabat. Fuerunt autem ab Alexadro usque ad Cleopatram reges omnes Ptolemaei dictixi. Tantam vero copiam pecuniarum Caesar apud Alexansia inuenit, ut ex hoc duplicia Romae venalium statuerentur pretia.
ANno ab Vrbe condita Dccxxxv. Caesiit Alexandrinorum potitus victoria, to . ta* subiugata Asia ei uilibus etiam ad plenum sedatis malis, ipse & L. Apuleio
quinquies consulibus,viij.Idus Ianua.ab Oriente victor rediens, Urbem triplici triumpho ingreditu lani* portas claudens, Augusti nomine ab omnibus confinita . tur. Quod nomen cunctis taque ad id tempus inauditum seculis, apicem declara Imperii, solis Romanorum debetur resibus. Hic tertio ab Vrbe condita, primo sub Numa secundo post Carthaginense primum bellum,ianum clausum inuenies. Augustus qui per xii .annos cum his quos nominaui c5sulibus rempubrexerat, ex hac die, ec deinceps solus imperabat. Sic pluri Totestates in unius cessese principatum, quem Graeci monarchiam vocanti cx hoc Romani post consules, reges habere co Derunt, qui ob hoc quod totius orbis tenuere monarchiam, imperatores ec Am
CAesar post hocapertis Iani portis, Cantabris ec Amititius sortissimis Hispaniae
gentibus, bellum indixit, ac per quinquennium graui oc laboriose cois pctu subactis.
68쪽
suba 'is,ui stor ad Urbem rediens,secundo Ianimi clatissit. Dehinc per Claudi si Drim sum Galliam & Rhetiam in prouinciam redegit, Noricos,illyricos, Pannonios, Dalmatas, Maesios, Dacos, Thraces,per duces suos vel subegit, vel maximorum fluuiorum Rheni&Danubii obieeius eclusit. Hic Drusus Moguntiam in Gallia, re Au ustam in Rhetia quae antea Vindelica dicebatur, nomine Augusti vocatam,si dasse,vel instauras Ie dicitur. Monstratur adhuc monumentu eius Moguntiae in modum Pyre.Ea tempestate cum tribus legionibus Varus Romano more superbe di auare erga subditos se gerens,a Germanis deletur. iniam militis Romani cladem intantum aegre tulisse fertur Augustus, ut saepissime caput parieti collideret, ac per vim doloris diceret, Qtiintili Vare redde legiones. Grauissimum & atrocisiimum hoc Romanorum S Germanorum bellum,& post Africanum maximum, tribus annis cum xv. l sionibus gestum scribit Suetonius. Vnde notari potest, quati roboris praediista gens Germano sum quae in summa auictoritate Romam imperii, tantam stragem Romani ilitis dederit. Tradunt Augustenses hanc caedem ibi faeiam ostendunt m in argumetum colle ex ossibus mortuorum compaei quem invulgari Perlei ch,eo quod legio ibi perierit,us p hodie vocant, vicum ex nomine Vari appellatum mo nstrant.
Nier haec Augusto apud Tarraconem citerioris Hispaniae urbem morante, legatit Indorum oc Scytharum cum muneribus pacem postulantes veniunt. Et sicut quon dam Alexandro in Babylone posito,siummi Occidentis natioties sic ct nunc Caesi ri a summo Oriente gentes, ad ultimum Occidentem supplices,siubiectionem. pr mittentes, Ultro occurrunt.Parthi etiam transmissis signis, quae occiso Crasso Romanis abstulerant,obsidibust datis pacem postulat. Et sic toto orbe Romanis subiectota descripto,tertio ab Augusto Ianus clauditur,ac per xij.annos clausus mansit. Ipse vero Augustus, quamuis iam totius orbis esset dominus nunquam tamen serio,vel ioco dominu passus est se vocari. Vbi prose 'ὀ superbiae nostrae obuiatu qui hoc summopere Christiam; oc sacerdotes exposcimus, quὀd rationis intuitu etiam gentes de
clinarunt. in camillinis ot caeterisa sussub orinoem indictvisit, o de Dida Galilao.
d indicitia Iudas Galilaeus, qui in Aetibus apostoloru memoratur, fuisse inu nitur. De quo in historia Iudaici belli secunda Iosephus sic ait: Quo tempore vir Galilaeus, Iudas nomine,ad discessionem cogebat, pessimu fore eis persuadens si a Riescerent soluere tributa Romanis,& post deum mortalem suscipere dominatum. te Cyrino vero sic ait Cyrinus vir unus ex consensu curiae per singulos magistratus sis ad gradiam consulatus ascendens, terum quo honorabilis, in paucis in SPriam veni lia Caesare ius dare gentibus missus. i Deine' ratione domini,G Pomoto ea suae ub gusto ampum, regno Grilli commisit. I
γ Taliam sedatis omnium seditionii motibus, pace inaudita seculis reddita, totomimundo ad Romanorum censum descripto, anno imperii Caesaris Augusti xl i. ad No vero ab Urbe condita Dcclij.olympiade cxciij.reuolutis ab Adam v. milibus D. annis regnante in Iudea Herode filio Antipatris alienigena iuxta hebdomadas D nielis lxx. iESus cHRisTus filius dei, secundum carnem filius David, ex Maria virgine in Bethlehem Iudae natatur.Qui ut lux mun pax vetamonstraretur,eadE
69쪽
so OTTONI s r R. I 3 I N G. c Η R o M. qua natus est nodie, pastoribus cum magna luce,an eius gaudium nati praedicans apparet. Cui multitudo coelestis exercitus consenans, loriam in excelsis deo decantat, Dacenam in terra hominibus bonae voluntatis venisse denunciat, Et nota, quὀd sicut
sit pia dixi tomanorum ac Babyloniorum regna similem ortum progressum in pluribus habuerunt Regnante enim apud illos primo rege Nino xlii regni eius anno, hraam ad quem primo de Christo iacta promissio, natus est. Regnante rursum Prismo apud Romanos Cessare Aunusto,xlij. item regni eius anno, promissus Abraae, cu Gisj desideratus gentibus naia itur CH R i S T v S . Notanda praeterea, quod Augu ni regnum, regni Christi, qui eius temporibus est natus in pluribus suit prinuntium. lae enim viij.Idus Ianua. ab Oriente rediens, regibus* sibi subiugatis, ac ciuilibus Ω- datis motibus eum triplici triumpho in Urbe suscipitur Augustus vocatur. Iste n tu humiliter* in carne latens similiter eadem die, id es vii dus Ianuae quam nos Epiphaniam dicimus stella duce ab Oriente trinis adoratur muneribus, apparesj qui
ante latuerat. Augustus ac rex regum declaraturi rod quidem tunc prchginabatur, sed iam completum est Christum scilicet non solum in coelis regnare, sed ec in terris regibus om libus imperare,luce clarius cernitur. Vnde pulchre ea qua hoc praeliguratum ei te diximus di in laudem eius canit ecclesia Ecce aduenit dominator domibous,oc regnum in manu eius,5 potestas,&imperium. Et in Oilertorio, Et adorabile eum omnes reges terrae, omnes gentes seruient ei. Per hoc enim quod dominator dominus vocatur Augusti ei nomen attribuituriper hoc uod quod imperium o regna in manu eius dicitur, imperatoria ei dignitas astrahitur: per hoc autem quod reges cum adorare,omnes' gentes seruire alteriit, monarchiae apex,id est, singularis super totum m udum principatus, eius este decernitur.illis diebus largus oleiri utilus in re flaberina Urbis regione fluxisse inuenitur,vinastiturus in came,qui super Omnes re ges oleo laetitiae N exultationis spiritusancto ungendus flaret,inonstraretur. De pace verό &descriptione orbis rationem me in prologo reddidisse recolo, ubi S hoc a Giiciendum puto, quὁd dei filius in carne venies, omanae ciuitatis ciuis ascribi voluit. Cum enim ciuitas illa in perfidia posita proculdubio ciuitas fuerit mundi quare ei ciuitatis dei princeps 8c audior natus ascribi voluit Nisi quὀd per hoc ostendebat, adhuc venisse,ut de ciuitate mundi miro θc inessabili modo faceret ciuitatem sua. Vt apertius loquar, inter ludaeos natus gentibus ascribitur,ut per hoc transferedam gratiam ex illo populo ad gentes, manifeste daret intelligi. Igitur nouo homine, qui vel rem euacuauit nato,annalibus quo a Nino ad Vrbem conditam,ac inde us* ad id tempus pro duetis,terminum demus,ab eius ortu annales nostros ordiamur.
Quam crudele fisculum Hero es inmotas christiexercuerit,erque muste obhoc'umirum
Amno ab incarnatione domini ui Herodes Iudiorum re a Magis christiani na
tum audietis, iminanissimum Resus perpetrauit. Timens enim cum esset alieni gena,de semine Dauid natum esse puerum, qui iure hoeditatis regnum requirerum clade in extremis flagellauit. Vnde Iosephus in xv i. Antiquitatum libro, de ipso . sic ait Herodem porro amarior indies morbus urgebat,supplicia deo commissi scese citis expetente.Lento nam migne extrinsecus in superficie urebatur, intrinsecus vero vastum codebatur incendium. Aviditas quo in plebilis semper inerat cibi, neci omen satietas unquam rabidis incitata faucibus, valebat implere ingluuiem. Intestina o interius ulceribus tabida putrescebant. Et post pauca: Sed re urenda ipsa putredine ιι corrupta scatebant vermibus,spiritus quoq; incredibilis,ere 'a tentigo. Et infra: Diao cebatur igitur ab his quibus inerat diuinandi peritia, diuinitus has poenas ob impie
x tem eius,&multa crudeliter gesta deposci Resert eua, quod ubi desperare salutei a
70쪽
LiBEIL TERTIV s. scoepi ex sngulis vicis atm castellis nobiles ac primarios viros ad se vocatos in vincii-la posuerit. Accersita ad se serore sua Salome,at Q eius viro Alexacto Noui inquit, Iudaeos de meo interitu gauisuros, sed potero habere lugentes,& exequias honorabiles ex plangentium multitudine si volueritis vos meis parere praeceptis. Statim ergo vi exhalavero spiritum omnes quos in custodia habeo inteisicite, ut onmis Iudea, ecomitis domus defleat obitum meum Et non multo post cum vitae exitii in adesse sentire ad incidendum malum petiuit cultrum,quo accepto in seipsum ictum vibravit. Prosequitur etiam idem scriptor, quὀd antequam moreretur, post duos quos ante necauerat,tertium quom filium interieci Et ita tam maximis doloribus corporis,quam
sagitiosissimis parricidii piaculis,infelicissime vitam finiuit. Quod illi proculdubio ob facti legium in Christum eius. coaevos crudele commissium, pia tu euentile o ditur. Mortuo Herode, Archelaus filius esus successit in regnum.
Amo ab incarnatione domini vi. maxima fames in inbe Roma fuit, quae intam tum inualuisse dicitur,ut Lanismira familias, dc peregrinos, seruos quois abs medicis & praeceptoribus ab Urbe expelli Augustus praeceperiti Ea tempestate Augusto iam sene, lani portae, quae ex longo octo rubii nem contraxerant, pro pter Atheniensium & Dacorum seditionem aperisitur, nec ante Vespasianum clausae fuerunt. Nulla tamen quamuis in procin qu miles ei Iesipost longa tempora bella stanuerunt. od prosecto ob nou regis nouum ortum euenisse crededum cst , ut tantae seditiones sine bellorum cladibus terminarentur. Hucust Cornelius Tacitus.
Demone Augusti, erregno laberit,er triumpho de Grenianis per Geraram i D filiam de steris tu . quod perpetrato,eri caesare quomota vindicatum iti
A Nno ab incarnatione domini m. Augustus luiti imperii Biamo,vivendita
seci ei Tyberius priuignus in regnum successi Hic moderatissime rempub gubernas,nec ciues intus iniuriauit,nec foris bellorii tempestates mouit. Quarto vero imperii anno, id est,ab incarnatione domini xix Germanicus Drusi filius C ligulae pater, de Germanis triumphauit. lntantum autem tunc temporis humanus suisse fertur Tybesius,ut dum augenda tributa praesides suaderent,responderit,Bonipa, noris esse pecus tondere,non deglubere. His diebus Celeratus quidam Mundus nomine, callidissime quandam matrona castam Pauli iram decepit. Cum enim saepe de adulterio eam attentaret, nec proficeret,sacerdotes te li pretio coduxit, ut quem piam deorum cum illa commisceri velle denuntiarent Resert marito mulier, maritus laudat.Siccn in templum nocte veniens mulier, deum illum praestolabatur. Venienser o Mundus voto potitur cib nomine dei. Post hoc improperat mulieri quod secoratalla rursum marito resert. iniod scelus dum Caesiar amarito comperiiset, debita a nimaduersione templum quidem subuertit sacerdotes in cruce egit, iuueni vero tamquam amoris magnitudine decepto inani ductus misericordia pepercit, ac Vrbe codere persuasi Haec idcirco ponere volui ut ostenderem Tyberium quidem mansit tum filisse sed in iudiciis suis contra peccantes remissum: quod pene omitium sue toti iudicum cst vitium. α
c A P'W T X r. . Nno ab incarnatione domini xxx.anno verὁ Tyberii Caesaris xv. cum iam si, Isra daea quatuor principes quos Graeci Tetrarchas vocant, Archelao mortuo pN- - siderent. loannes in deserto baptismum poenitentiae praedicare coepit. Ad cuiuis
baptis num dominus quoq; aquas sanctificaturiis, baptizadus venitio exhine prsdis