Herculanensium voluminum quae supersunt 10

11쪽

ΡΑ-nus, ad quam interpretandam adcedimus , inseribitur λλο μου περι χαρι- . - ΑρX MI - χαρο ματα - Σ λιδie Ex - id ost- Phi Hesmi De Gratia m morus MDCCVIII - IIDe rao - PMinaes L XL. Iam περι- vortimus DoGratia , quamvis vertero possemus Des AHneficio , soli Beneficiis , quo madmodum opus suum eadem ipsa de re inscripsit sonoca; sed quum apud Latinos Gratia , ae Amineium idem mopo sint, saepequo aliorum pro altero ot ab aurei saeculi scriptoribus , et ab ipso Seneca adhibeatur, quandoque etiam simul iuncta reportantur . nullam nos iniuriam Latini sermonis ingenio inforro putavimus , si tamquam sili in-iorpretos verbum verbo redderemus. Ceterum nota sunt διωνα, κατασοε αι . φερε νχαριν , λαμβανειν χαριν, εχειν καριν, χαριν , De prioν χαριν , ιribuere , couocare ,

conferre gratiam, acciMere gratiam , hahcru Wratiam, uehere gratiam , Perso sere ritiam , et sexcenta his similia , in quibus omnibus Gratia pro Bonos ιο ot apud

Graeeos, et apud Latinos sino ulla dubitatione adcipitur. Quod autom vi χαρις in Dochuiusco papyri titulo ni i aliud omnino sonot, palam faciunt praeter reliqua εα ιπσια, atque αχαρι redo quibus plurimum disputatur. sequitur nurnerus versuum , et paginarum , qui sano indicat, quanta huiuseo uollimitiis faeta sit iactura. Quum enim ex LXI. σιλιτι vix duodeviginti si porsint . eaequo capito, ac pedibus truncatae medio otiam corpore non paulum detritas sint. quaedam vero vix pauea verba complectuntur, quisque facile per se videt, ex tanto numero versiculorum maximam Partum deperiisse , ceteris ipsis su porstitibus noe omnino integris, uoc plonis. Huc addo, quod papyrus ipsa temporis iniuria charaei res adeo obscuros, et fugientes offert, ut vix, aut no vix quidem logi queant; qu amaximo incommodo intorpretantibus esse, si quis αυτογραῖον consuloro voliti ad aliquas littoras expiscandas, aut dubias divinaudas , aut pravas corrigendas , nemo est, qui

Venimus nunc ad χαραχασα, quae vox titulo inseritur praeter inorom e tororum .voluminum, novoquo prorsus huc usquo DXomplo. Et primum, quod ita statuenda ea

vox sit, nec aliter confingi queat, σου ρ vestigia in αυτορα o satis adparentia, ot interstitium ipsum facito ostendunt. Quamvis autem de Oa voee , Oxtitorii , nec ne , hae tonus addubitatum sit , ut veteros lexicographi roligiosi habitorint in suis illammosauris exeipore , nunc tamen nostrae papyri auctoritate in pleua Graoeitati a iura vindicari posse videtur. Itaque non male sentit Salmasius, qui Anacroontis LVI. κα-ρχμα legit pro χαρμα Oera. 5. Tu δι και βροτων χαρ α Vido Anacreontis Carmina o MN. GHeia. Amensortili /7 8. eum notis Branchia, et Salmassi) nee malo itidom coniecerunt , qui Καρχηματα apud Hesychium , quae is explicat Θελγη et , corrigunt χα ματα. Quum enim κεχαρημοu , et rami in usu fuerint probatissimis auetoribus . Steuehantis nuper editus Londini in voce χαψω, ubi etiam χαρφαὶ nil osso impodimoni

potest, quin χα α, et χαρυατα optima o notae voeabula existimemus, ab illis utiquo derivata, quamvis nullum certum ex plum in veteribus monumentis sese adhue obtulerit. Hiseo positis nos χαραματα heic interpretamur cum II vehio e λγητρα, natiL dines , eenssini quo tuto roditi posso illa bras, scilicet ad gratiam vol consorondam ,

vel resorondam. Quum Onim Philodemus in eo volumino multa dissereroi do gratia

12쪽

consorenua, tum eius reserendae meritum extolloroi , advorsum uo illi virtuti vitium porsequeretur , haec omnia soro putavit tamquam χαρημιωοt, i Iecebrus ad inescandos hominos, tum ut henosci, tum ut grati essent. Quod si integri nobis huiusco operis copia foret , quom recte , quam apte haec vox addita titulo fuerit , agnosceremus :nunc ea , quae supersunt, vix aliquam partem tangunt ευχαριστιαν, cetera Omnia αὐ- ρισσιαν insectantur.

Cetorum haec ipsa, si qua est, laus ευχα rarim, multaque αὐ μιας vituperatio Phil demum aequo , ac omnes sapientcs cogitasse satis , ac super patefaciunt. Cicero illi id om τυ εὐχαρισσιαν non modo maximam virtutem , sed roliquarum omni uin matrem saeit Otal. pro PMnc. GR. XXXIII. Quum omnibus virtutibus me adiaetum v sesso cupiam, tum nihil ost, quod malina, quam me et gratum esse, et videri. Haec

M pst enim una virtus noti solum maxima , sed Otiam maior Virtutum omnium relin quarum. Quid est pietas, nisi voluntas grata in parentes 2 Qui sunt honi cives, qui v helli , qui domi do patria hono moronios . nisi qui patri uo bonoseia meminerunt 'x, Qui sancti , qui religionem eolonios , nisi qui meritam Diis immortalibus gratiam

n iustis honoribus, et memori mento porsolvunt ' Quas potest esse ineunditas vilao , v snhlata amicitia ' Quao autem amicitia potost osso inter ingratos 2 Quis est nostrum a lib raliter educatus, cui Don educatores, cui non magistri sui , utque doet res, cui , non locus illo mutus, ubi ipso altus, atquo doctus est , cum grata recordatione in D mento versetur 2 Cuius opos laniae esso possunt, aut unquam suerunt, quae sinen inultorum amicorum ossiciis stare possint 2 quao certo sublata memoria , ut gratian nulla oxtare possunt. Idem Do melis LG. I. C .aIV. Nullum ossicium reserenda a gratia magis Decessarium ost. Quod si ea , quao adceperis utenda , maiore meu Μ οura, si modo possis , reddoro iubet Mosiodus , quidnam beneficio provocati sacoron uot inus J An nora imitari agros sol illos , qui multo plus adserunt , quam adcep D riuat 2 Etenim si in eos, quos speramus Dobis profuturas, non dubitamus omelan conferre, quales in eos esso debemus, qui iam profuerunt 2 Nam quum duo generan liberalitatis sint, unum dandi beneficii, allorum reddendi, demus, nec no, in nostran potostate est; non reddero viro bono non licet, si modo id facere possit sine iniurian. Seneca vero multa nimium de roserenda gratia habet, tum Lissi. IL GD. XVIII otoeqq. tum Libr. IV. Cop. XL. tum Libri 6. soro loto , in quo varias quaestiunculas miscet cum adpositis exemplis ; tum doniquo Libr. VII. ubi itidem divorsa dubia profert, et susim alibi coteris in lihris Oadoni soro ratione. In quo quidem Aristotelem imitatus videtur, qui Athio. THP. VIII. O . XV. et Libri Ia. P. II. plurimas de roserenda gratia quaestiones ponit , ubi porquam pulcherrimao sententiae continentur , ut omittam , quod Li . V. GP. VII. narrat de Gmatiarum templo

Palam in urbe constituto, ut gratiae reddendao monumentum sit , et de Gratiis sessiu vicem rospicientibus , ut indirotur boneficium bono eollocatum , heno redditum , novum iniserim provocare , iuxta illud Sophoelis r II χαρις χαριν εστιν Α πικτoinra αυ. GriaIlia se er ora iam paria. Sod Epicuri ipsius, qui propius ud nos spectat, sapientissima sententia est do tomivir μ in Epiri. titi domes. Noloν τε χαριν σω σφω

iamicta eι serraesensistis, et alsen sitis, in Dim etiam junctis hiabifurtim. Quod indicatillum et gratium magni secasso , et veram illius habendae ratio nom uni sapienti reli

quisse.

At satis videri id poterit de mχψ meo , quam et in hisce nostris pagellis tangit

Philodomus, et cetera in parte voluminis oxplicasso veri imito est. Do αχαρισπιρε Nero, quam is potissimum spoetat, nil mirum vidori debot, si illam voli montissimo oppugnei, quum veteres omnes philos phi in eo vitio det satando et Mopo fuerint, et acer

rimi. Cicero II. De Os . Cop. XVIII. Omnos, inquit, immemorem bene est oci rant , Eamqtie iniuriam in Glerrenua liberaturaio sibi etiam seri , eumque , qui

jacias, Commtinem hostem lentiio m ptilanι. Hinc sententia illa P. Syri: Ingrustistitius miseris omni s noeri. Sonoea initium operis iacit ab animi ingrati vitio, quod et maximum . et frequentissimum queritur Libri I. CU. I. mox LAr. II. P. XAVI. et seq. exponit , quis maxima Iacinι inpulos. Libr. III. O . I. et oeqq. item agit de ingratis, qtii ilia sint, ρι an ptiniendet, ani au i icem Mocandi; ubi inter reliqua ha oe habot vere quidem , ae sapientissimo dicta. Hoc se tientissimum crimen nusqtiam Atinimr. vhisne in Mohatur: seu qutim ui ei is esses ine lue i aestimatio, rantiam ociis i mnaoimus, et infer ora rei quinatis, quavi cria Diudice.

13쪽

Deos mittimus. Libr. V. GR. XVII. iterum redit ad ingratos , quos enumera/ear tim putat, quum sint Plurimi. Denique Libr. VII. GR. XXAL docet, quomodo frenvi ingraιi, eι bonum frugem re-canes. Sed ns antiquiora taceamus, memorabile in prinais est illud Xenophoniis de ueteribus Persis Tibr. I. Oyro . GR. IV. qui fortasse uni omnium mortalium set de

αρισσιμ publice iudicabant , et acribus eam poenis vindicabant. Δικαζωπι δε και εν

v vero dant de illo quoque crimine , propter quod inter homines odia mutua p v tissimurn existunt, quum postulationes do eo in iudiciis minime fiant , de vition ingrati animi. Itaque si quem intellexerint gratiam uou referre , quum possit ,

v in sum etiam valde animadvertunt. Nam ingratos homines imprimis nulla Deorumn cura, nulla parentum, patriae, amicorum adsci arbitrantur. Quin ei impudentias potissimum ingrati animi vitium consectari creditur, quae et ipsa una omnium esinii maxima dux ad turpissima quaeque videtur n. Cetera vide apud Stobaeum Sem. LVII. et Lora. De ingratis, et benescia non agnoscentibus : Περι απαριστα - , και αγνωμονουντ-. Et SE . L VII. De Grialis, et bene is agnoscentibus: Περι ευχαριστ υντων, και Wγνω minτων. Λt Omittere nolumus testimonium Epicuri,

quod magis roseri, qui, ut ait Seneca De Bene . Libr. m. CV. LV. assi e ρυ rebatur, quod a resus Haeterim simus ingrati, quod quaecumque peremimus bona

non in memoriam re camias , nec inter Nolu tates numeremus, quum cenior

nulla ait Golutas, quam gurae tam eri non Potest. Hisce igitur vestigiis insistens Philodemus αχαρασσιαν insectatur, ingratosque insa-mia onerat, bonisque consiliis , ac monitis ad sapientiam deducit. Sententiae omnes

gravissimae sunt, et aano philosopho dignae , ut ex nostris Scholiis intelliges ; nos enim ad singulas paginas Ρhilodemi mentem aperuimus , quidque potissimum sibi

velit, ostendere sategimus. Si quis vero heio nexus rerum, ordinemque quaerit, motus prosecto, quam non noStrae solum, sed cuiusvis Vires praestare possint, quaerit; nisi malit nimio plus ingenio indulgere , et temerariis divinationibus vola pandore : quod nec sapientis est, nec honesti. Quo pacto enim bonae mentis vir in mutilis membris, totiusque torporis laceratione integrum hominem , et qui omnibus sibi partibus recte Constet, invenerit Interea, ut ιν π o i, et quodam quasi in speculo videas, quid potissimum hoe

in volumine disserat Philodemus, en tibi singularum pagellarum argumenta breviter

Col. I. Docet reetam institutionem naturam adficere , ingratumque traducere ad virtutem posse. Col. II. cuius vix pauca Superant, eademque incerta , ostendere videtur neutiquam laudandos, nec qui modum dando excedunt, nec 'ui supervacanea largiuntur. Col. IIII De eicuribus in eo , in quo disseruul a seris , disputat, fortasse ut ea similitudine idem , quod Col. I. inculcaret, rectae institutionis vi mausuefieri ingratos posse, bonisque rebus , utilibusque addici. Col. IV. Monstrat, iugratos, utut aliis sucum sacere, seque ipsi occulero arbitrentur, notos emo omnibus mortalibus, quum suum cuiusque ingenium ex se pateat.

COl. V. In quosdam invehitur , qui iustae amicitiae finem polluebant , quodque illi magna ex parte adversaretur , edocebant: Quibus verbis partim ingratos ipsos , partim aliquos philosophorum perstringi Vorosimile est. Col. VI. Exemplo ex contrariis desumto arguit omni in posterum gratia indignum

esse , qui ne ea quidem tentaverit, quae ad unam aliquam gratiam reserendam satia videri queRDt. Col. VII. De assentatoribus loquitur , qui Vatio verborum sono divitutia aures mulcero , in eorumque amicitiam irrepere conabantur. Quantum autem innuit extrema pagina, divitiarum possessionem non improbat Philodemus , eas tamen turpi Iargition o imminuendas vetat.

Col. VIII. Quadam voluti αναπιφαλαιωσι. so grati ab ingrato animo differentiam et philosophice, et rhetorice ostendisse declarat.

14쪽

ol. IX. R eio, ac sapienter dandum, ut gratum nobis potius, quam ingratum

paremus.

Cos. X. In tiones iis eoia forondis nec sitalom imprimis spectandam , iisque , qui . diu causantur , non levia , aut vilia , sed carissima quaeque, et extinia tribuetida. l. XI. Reprohendendos , qui liberum vilao Otium, animiquo tranquillitatem publieis negotiis , ac muneribus praevertendam suadent: gratam beneficiorum memoriam a Domino impediri Col. XII. Fatales quasdam necessitates esso , quao vitari nulla ratione possunt . easque audacior potius subeundas , quam suo crimini adseribendas ; interea malorum consuetudiuom utique ingratorum, quos saepe malos, atque improbos vocat fugieti dam , quum eorum iactis communicare idem omnino sit , ae Propriam culpatu pra se ferre. Col. XIII. Cuiusmodi bona videri possint, quum menti tribuuntur, et eum, qui illa praebeat, et qui praebiturum se monstrot, collaudandum, nee iam n vituperatidum , qui praeter expectationem praebeat nec genti. Col. Xs V. Multo tompore opus esse ad naturam gratiao cognoscendam. l. XV. Sapientem quemdam Praeceptorem optandum , qui ad grati animi amorom allieiendum ingratis simplici sermone diserio ostendat, quam magna ea virtus sit, quam pulchra, quam Oinni pretio digna. l. XVI. Dimeultatem angot eius rei , do qua disserendum suscepit , eamque doclivium locorum siti,ilituditio illustrat e tum si vehementius aliquando institerit in suadenda nimio plus grati animi excellentia , se non aegro pati adfrmat, si quis ox sua disputati no quod vim adserat, exsecarit , neutiquarn vero sinere omnia demi.

l. XVII. Aliquid sese io quid praetor hactenus pertractata sibi iaciendum innuit,

quod nec suo tempore , nec arte vaeare dobeat : mox Pauca quaedam de Gnarchia . i. o. do imperii detrectatione, nullaque discendi docilitate adspergit : p firmo eius , quem dixerat, Praeceptoris utilitatem adstruit, cui bonorum utique eonsiliorum auctori malos subiicoro omnino vetat. Col. XVIII. Rem absolvit, sapientiquo sententia perorat. Haec quidem argumentorum cuiusque emisos summa esto, quae suis apto loe

enucleantur , atque enodantur.

Notalum piaremo volumus nρι χαρισις se ipsisse Demetrium Phalerotam librum unum, Diogenes Laertius in eius,ita Cloanthem, do quo idem Laertius in citis ova his verbis: II1' ωλωσου, κω χαριτος, κω τιμωριας, De Diri tis, ei Gratia, et Cruciam) Tho phrastum item librum unum. Diogenes Laertius in eius in ci) Chosippus autem, si oldomi aertio erodimus in Mitis Oila , nullum librum proprio De Gratia scripsit ; quatuortamon libros ΓIψι λαψηνας imis αμπων, De Virtutum in eremia ad Diodorum seripsit. dum II μ αρε ων, - Vrrtutibus ad Pollidem. Fortasse in utroque, vol alterutro horum operum Περι χαρισος , De Gratia disseruit. Certo Seneca librum eius do hae ipsa rotractantem ita commemorat, ut non multam ci laudem impertiatur Ligr. I. G mm . CV. LII. a Chrysippus quoque, pones quem subtile illud acumen est, et in imam po-B netratis veritatem, qui rei agendae causa loquitur , et Verbis non ultra, quam ad la intellectum satis est, utitur, totum librum suum his inoptiis replet ita, ut do ra- ω itono dandi, adstipiendi, reddendi honesicii pauca admodum dieat, nee his sabulas , , sed haee sabulis insorit n. Et mox GP. IV. u Sed ne faciam, quod reprehcndo . v omnia ista, qutio ita extra rem sunt , ut nec circa rem quidem sint, relinquam. , Tu modo nos tuere , si quis milii obiiciat , quod Chrysippum in Ordinem cooγ- D rim , magnum meliorculo virum, sod tamon Graceum , cuius acumen nimis tonuon rotunditur, et in so saepe replicatur; etiam quum agere aliquid videtur pungit, DonD perforat. IIoc vero quod aeumon est Τ n. Cur autoni Senoea ipse de Philodemo laeuorit , cuius sano Opus ignorare non 3 huit, incortum est. Num quod ille Epicureus' num quod parum apte ad suam men- tom loquutus' num De cui videretur illum exuisse, eiusquc se pennis exornasso2 Sed hises omissis, quae Do probabili quidem coDiecturao viam praeboni, ad ipsum Philodemum adcedaitius, si modo monebimus, inulta ot in hoe, et in eo, quod soquitur, volumine librarium peccasso , quae per nos in exscribondis singulis paginis castigata mox in Seholiis notantur; tum sociis, ac in ceteris huc usque editis, versus in uir qno hoc ipso volumine non ab uniuscuiusquo pagellae initio , sed ab eo , unde coepit Bupplemetitum , numerari. Saepe enim primi versus , interdum otiam extremi maxi-

15쪽

inaria partem mutili, ac incerti nullam nobis sententiam suppeditabant; quos quidem relinquero satius duximus, quam exscriboro, atque illustrare. Quum vero aliqua nobis spes luit posse ex iis quid piam haud prorsus spernendum elici, tum nec piaculum rati sumus quaedam do nostro addero in ipso scilicet pagellae initio , qualia certo i aut saltem ttis similia superioris pagellao vorsibus inerant , qui nunc deperiere. Quod autem ad punctorum rationem descientes versiculos notantium vel primis , vel extremis oris paginarum , si quid minus exacto signatum est , et Ea , et cetera eiusdem generis ex eorum numero esse putes, quibus vel severissimis ipsis iudicibus nulla religio sit ignosco .

19쪽

. . - . . . . . . . πα-

nulla omnino sunt vitia , quae totam vitam perturbant, nisi nostra culpa: no-que , si institutio praeclara fuerit, naturam ullo modo adsecit 3 nullano prorsus diversitas Τ stiam nuno ingratus esΤ neque vero illius spraeclaras instistitionis ) vi insignis obtule γ effectus es 2 si quidem talisὶ effectus es, non Rutem ante illam , puto , quod ea tibi aliquando profuit Pamn V . x .

20쪽

Vers. 4. et seq.-ti meruisti' αν εγλεος ete. Philodemi, Di fallimur. in hae pagella mens est, egi giam institutionem naturam adsicere posse , ingratoque ad virtutem prodesse. Vers. 8. et v K. Drcis etc. Novum omnino vocabulum lexicis attexendum, vel ipsis reeentioribus , quae eo carent. bos vi προσθεσεα , quae in deteriorem plerumque parrem sumitur, insistentes, idem, atque αχα reos esse Putamus. Vera. s. et seq. tmi iam tu ra me. Emmios opponitur τω - , tam proprie , quam metaph Hre : hae altera significatione insignis, nobilis, iratistria notat. sie Herodotus II. X AEVI. Ἐλλην- ωιris Drarii si Minoi ορι-- ην. Otium Graeci ρω m istini in gnea a eruta. Nunc autem eum idcirco prae ecteria selegimus, quod haliat nimirum επιστιιμ γενεσθαι, ut nostra Papyrus. Porro quamvis nil heic addatur amσυ- , ipse rerum eontextus p inlat, ut subaudiatur την αμπιν , vel

si quid simile.