장음표시 사용
101쪽
quoque matrimonium prohibitum, quod tamen initum secundum ius Patriciorum geulium incestum fuit η . Posteriores ' ε) i. e. trinopolum filii et deinceps suam originem e familiae principe derivari non potuerunt, quia luitavus eorum, parens esse non potuit, ideo quo hi ex
hae familias nati tritavi potest ali haud amplius subiecti
erant; nam hoC naturae Contrarium fuit. Cum autemper tritavi descendentes virilis sexus cohaererent etiam cum eius progenitoribus sanguino coniuncti erant, quod hi cum tritavo ex eodem genere orti sunt. Va
riae familiae ηβὶ dein do exortae quae ab eiusdem MD
Non coniux natise aderant, non iuncta propinquo Sanguine turba virum: aut celsis de more seretria Praeeedena prisca exsequias decorabat imago. et Serv. ad V. A. VI. aab. Mora parentum propinquἰoribus enim Mirilis sexus dabatur ossicium feretrum deferendi. CLPlin. H. N. VII. e. 44. - L. 5. s. u. D. de agnosc. et alend. Iiber. 25, 5 . - Ηane ob eausam sui et necessarii dicuntur,tiam sui ipso iure heredes ad gemis propagandum necessarii erant, ut ceteri necessarii l. e. agnati eum uxoribus. Nec sarii autem, non extranei seu extrarii l. e. qui extra focum, aacramentum iusque erant, aut ex altera terra cs. 1 est. s. h. v. ipso iure heredes erant. - Πin extraneus coguato seu n-ceasariis personis oppouitur. L. I 6. D. de reb. auci. iud. 42.5 .
L. I. 6. D. de Iib. causa c4o. Ia . 8M CL L. 8. et ult. D. de ritu nupti caS. a L. 5. s. I. D. de cond. sine causa a. 7 . 84 Scrv. ad V. A. III. 165 quae verba in edit. Iulon. desiderantur
et minores quoties ex genere dicimus. Briss. s. v. maior 5.1iine maioribus plerumque posteri opponuntur. Serv. ad V. A. VIII. 268. Ergo minores accipimus pro deinceps. cs. Nota 65 ve1 certe minores, cum quibus vivit, quia ipsum coustat esse
8D Tae. Anti. III. 76. tradit, lecto Iuniae viginti clarissimarum familiarum imagines antelatas fuisse. Idem in funere Drusi: lunus imaginum pompa maxime illustre fuit, cum origo Iuliae gentis Aeneas omnesque Albanorum reges, et conditor urbis Romulus, post Sabina nobilitas, Atta Claudius ceteraeque Chia
102쪽
timi genitoris sanguIne proficiscebantur; quae omnescX eodem genere eiusdem nominis originem ducebant.
Sacra autem unius generis ergo cum hereditate od singulas familias transiliant. Aedis autem principis sumiliae maceris post eius obitum destruela, Aut herodes agrum paternum incolebant, et herodinmφοὶ, familia divisa, accipientes, tunc patresfamilias in suis familiis sacra fecerunt. Deinde cum ex eadem domo eademque gente multae familiae denuo in novas stirpes abire ut η' factum est, ut sui heredes liaecllaCra Conservarent, quae ex eadem domo originem ducebant, ex qua gento ipsi orti sunt '' . Nam omnes familiae, quae per Ognatos ex eodem duce et Principe certi generis originem ducebant, huic Lari communi parentaverunt. Haec fuere sacra gentilitia '' . Ad liaec sacra gentilitia omnes gentiles conVenerunt. Sacra enim privata sunt, quae
pro singulis hominibus, familiis, gentilibus fiunt ' φ .
diorum essigies longo ordine speetarentur. Cf. L. 395. I. 4.D. de V. S.
86 Varro de re rustiea I. e. Io. quae quod heredem 1equerentur, heredium appellarunt. Fest. heredium, praedium parvulum; et . v. Herem Marteam antiqui aecepta hereditate colebant, quaen nomine appellabatur heredem. Heres apud antiquos pro domino ponebatur. Hine Herceus Iupiter intra conceptum domus Cuiusque colebatur, quem etiam Deum Peuetralem aPpellabant.
8M Qua ex ea a saepe familia pro gente ponitur Liv. II, c. 49 et Dornus pro familia Serv. ad Virg. Aen. IX, 448. 85 monra. IIuic. IX. P. 578 q. --so Fest. s. v. Publica sacra.
103쪽
Quae Festi definitio adumbrationi nostrao respondet ;
iam privatast feriae Vocantur Sacrorum propriorum
ut dies natales, operationis, denecales' ). Hae seriae ad familias singulas attinent, ex quibus tantum paucis verbis donecales attingamus. Nam donecales feriae colebantur cum hominia mortui causa familia purgabatur ' ). Familiae igitur, princi ps mortuo sive membro quolibet familiae defuncto, iustisquo ab heredibus factis, domum necessarii reversi funebri convivio excipiebantur, postquam, prius in flumine vivo abluti se a pollutione funeris purgaverant. Notio deinde die, postquam funus elatum esset, celebrantur sacra novemdialia, domus denique funesta purgabatur denecalibus Graeci enim νέ- mortuum dicunt et ex- verviis. In hoc officio igitur necis potestas patrisfamilias posita fuit ' ). Discrepant ab his sacris, quae cuiquo familiao propriae erant, sacra ge utilitia, quaa
si Fest. s. v. Privatae seriae. 92 Fest. a. v. Denicalea seriae. - Nostra sentetitia confirmari vid tur ex Cic. verbis de Ieg. II. p. naa, Nec vero iam deuecalea, quae a nece appellatae sunt, quia residentur mortuis, quam ceterorum caelestium quieti dies, Feriae nomi uaretitur, qui ex Iiae vita migrassent, in deorum numero esse voluissent. CLCreuxera Ebriij est. I. SI 6. - Colum II, c. 22. Nos apud Pontifices Iegimus tantum Denecalibus mulos iungero nisu licere, caeteris licere. Gel I. N. A. XI I, c. si. Denique ita concipiebatur iusiuraudum, ut ude eui, tua additis exceptionibua, uisivarumce causa erit, laniis familiare, seriaeve Deneca es. - Quibuscum Naenia cohaeret, carmeu quod in siluere laudandi gratia cauta ur ad tibiam Cl. Fest. a. h. v. Glo . Neviae νειμι ἐπὶ χων νεκρων. Quinci. VIII. c. 7. 95 Cui neeis potestati in ultimis temporibus valde respotidet ius vitae. L. 25.. D. de V. S. Verbum Misera quidam putant ad cibum pertinere: sed Ofilius ad Atticum ait, his verbis et ve-
104쪽
omnibus eiusdem gentis familiis communia erant. Ad
lineo sacra omnes gentiles convenerunt, Lari Communi parentantes ' ). Quae sacra Lari gentili, gentilibus irro Laribus pro sospitato singularum familiarum, ut ego puto, in compitalibus viis facia sunt. Sino utem gentiles et consanguinitate et Sacris communiter coniun ti erant, quaeritur an eorum aedificia intra certos fines condita fuerint, quod ex Aeliis confirmari posse videtur. Nam consanguineos antiquissimis temporihus - antequam a Servio Tullio Romana urbs muro circumduCebatur - in Ogro paterno vicinos fuisse, quia in oppido privo i iixta viam aedificia, iam supra probatum est. Gentiles igitur aedificia iuxta compila posuisso videntur; nam festa compitalia pro sospitate familiarum celebrabantur 'β , ut laros, gentilium mortui patres viventibus parcerent, ut familiae sorexent. Quia ex veterum opinione vita
beneficia tantum et delicias dedit, mors autem omni- iam voIuptatum finis erat, credebantur Lares, quos fatum e vita eripuerat, invidioso animo viventes Persequi. Hinc, quia vita veterum sententia in sanguine constabat, gentiles pueros i. e. Servos 'q) mactabant, ut mortuorum animas placareut 'Τ . Hae caerimo-94 Ad hoc reserenda sunt Ciceronis verba e moribus hausta; es deIeg. II, 8. Lucos in agris habento et larum aedes: Titus fami- Iiae Patremque aeruanto, thique II, II. Neque ea, quae . maioribus prodita est eum dominis tum famulis posita in fundi villaeque conspectu, religio Larium repudianda est. 9b Compitalia dies adtributus Laribus, ut alibi; ideo ubi vIae competitu tum in compitis sacrifieatur. Varro I. I. P. 49; es. Μacr. Sat. I. e. 7. ut Pro familiarum sospitate pueri mactarentur Mauiae Deae Matri Larum cs. Fest. s. v. Pilae. 96 L. 2o4. D. de V. S. Pueri appellatio tres sIsnifieationes habet:
unam omnes aer os pueros appellamus eis. CL Fcati . . Pner.
9 Serv. ad Virg. Aen. XII, 6o6. Moria fuit apud veterea, ut ante
105쪽
nlae sub Servio Tullio atquo Iunio Bruto mutatas sunt, quod explicandi sacri iuris ost; attamen aptissimum mihi videtur, Dionysii volatiouem exscribere. Eius '') verba Ialino haec sunt: es Deinde per Omnia compila mandavit Servius , ut Diciniae sacellum Iignea dedicarent geniis compitalibus et quotannis eis
sacra facerent, nou ingenuos sed secvos adesse ac ministrare voluit, quasi geniis illis gratum esset servorum ministerium: qui omni servitutis neTu per eos dies liberantur, ut humani lato ista, cui magnum quid et venerandum inest, mansuetiores redditi, dominos xiores habeant et levius suae fortunae inclementiam.
Ut igitue breviter ab huius dissertationis incunabulis nec non ab ultima Iei publicuo Romanae antiquitate familiare Pati iciorum nexum xepetam, Patrem matremque familias principem ducemque gentis in-Venimus, qui in privo oppido aedem sublimi loco condiderunt. Aedis in fundo a principe familiae nominato macerio portaque defendebatur. Filii pu- heres Vetusta Iego uxores ducentes in fundo familiari Praedium accipientes, liabitationesque aedificarunt. Hinc vici orti, qui a gentis principe nominati sunt.
Liberorum progenies, eodem modo sibi domicilia condiderunt. Locus autem ubi viae singulae competunt,
Togos humanus sanguἱa effunderetur veI captivarum vel gladi torum etc. Cf. Laur. de mens. I. E. P. 182.
98 Dion. HaI. IV. P. 2IO. 99 Servi, quos Dion3sius commemorat, erant servi publici sive ple- heu. Quod iam e formulae conceptione de compitalium.feriis intelligi potest, si Niebutirii conieeturam de Quiritibus hia ver-hia adii eias: Die Noni Postilo Romano Quiritibus compitalia
errint, quando concepta fuerunt nefas. Geu. N. A. X. c. ai. 99 Fest. a. v. Portum.
106쪽
compita dicebantur 3φφ . Hic locus singulis familiis
eiusdem gentis communis erat. Non ergo a veritate
abhorret, si hunc locum aedem goneris principis initio fuisse contendimust nam post patrisfamilias decessum, sui, macerio diruta, fundum in aequales partes diviserunt. Fortasse, cum aedis e solo et superficio constaret, superficie ' diruta, solum autona ruinfoco atque fonte sive puteo, in quo mortuus priueops familiais sepoliebatur, religiosus suit, et tilo locus a quo deinde lucus sedes Larium lactus est φη). Locus autem tibi multae viae in unum confluxerunt compitum appellabatur φ . Ut autem vici ab gentilitio nomine dicti, non minus compita, quod veterum scriptis probari potest. Cassius ΙΙemina ex antiquis autor est, se Primum e medicis venisse Romam Ρεloponnensem Arctiagathum Lysaniae filium, L. Aemilio, M. Livio Conss. anno urbis DXXXV. Eiquo ius Quiritium datum et lahernam in compito Acilio emptam λοψ . Ob hanc causam Acilii l. e. gentiles ex genere Acilio orti mox Aesculapium mox Valetudi-I Seo. ad Virg. Georg. II, 382. Ioa Superficies appellatur, quidquid super fiolum exsistit. Cum a tem lacus hi sola fuit, verisimile esse videtur, domellium Uaciem aedis) snpra lacum superficiem dictiun esse, eum familia ad lacum iaciebat i. e. sacra dedit. ioa Saepissime Iocus qualiscumque ob Pietatem consecratus ea ies. e. g. Plin. II. N. VII, J6. Io3 Compita autem antiqui appellant ab eo, quod multae viae iuuuum confluunt, compita enim quadriviae hrant. Compita ut placet, Iocus ex pluribus par ibua tu ae veI tu easdem Partes ex se via atque itinere dirigens, alve is Quin ara nive sine ara sive sub tecto sive sub dio sit, ubi pagani agrestea huccina vocati, solent emta inὶre concilia. Illuc et Iarea compitalisi et
107쪽
nem in nummis Ponebant 'si . Quibuscum consere dum est, quod Festus dicit: Novae curia o proximo compilum P abricium aedificatae sunt 30β . Laves compitalitii etiam Diales 3 ' merito dicebantur, qui manes piorum erant: nam in lucis habitabant manes piorum δ' . . Pium autem est epitheton patris. Quid enim est pium nisi castum, quouiam Diare est Pro--. pitiare δ' ' . Manis igitur defuncti patrisfamilias, ut Lar placido numine domum stirpemque suam propitiet q), ut in aeternum perduret .
Ex sepulcri deniquo iuro assirmandum mihi vide
tur gentiles non solum solennium vinculo communium io5 Creuetera tarthologie nnb Epmbolit II. p. 415.
toum compitalia autem In animum reducent Complices sive Etruseorum Consenteae, seeundum Varronem ita dictos, quod
simul nati erant, simulque perierunt. Hi Dii conserenteis A nob. V. 18ὶ iidem in consilium Iovis adhibiti: sunt amnea et cognati; iidem qui necessar i appellabantur. 1io PIIae et ingies viriles et muliebres ex Iana compitalibus sineompitis) quod hunc diem fatum Deorum in reorum: quos vorant Lares, putarent, quibus tot Pilae, quot capita servorum, tote ies, quot e33ent Iiberi, ponebantur, ut Miris parcerent et essent his pilis et sim alaeris Contenti. Fest. h. v. Hi Non praeteribo unum laei exemplum, Bomanis literis eIarum: Tarquinio Priseo regnante tradunt Tepente in soco comparuisse genitale e cinere masculinὲ sexus: eamque quae insederat ibi, Tanaquilla reginae ancillam Ocrisiam eaptivam, eonsurrexisse gravidam. Ita Servium Tullium natum, qui Tegno snecessit. Inde et in regia cubanti primo caput arsisse visum, Creditumque Laris familiaris silium. Ob id eompitalia et ludos Laribus primum instituisse. Pl. H. N. XXXVI, a7.
108쪽
eolligatos esse, sed priscis temporibus etiam sanguine. Fratres enim sororesque eX eodem sanguine orti, COD- sanguiuei et consanguineae appellati sunt. Contai reatione autem sorores participes viri bonorum atque sacrorum factae sunt, quia, ut liberi uxores ducerent, novam aedem aedificarunt. Qua ex Causa affines i. e.
Duri, et cognati t. o. qui ex familia orti, necessarii dicti, quia paterfamilias in hos praeter omnes neceMaria Ollicia . . contulit, ne familia exstingeretur. Qui autem contra haec ossicia aliquid egit, in ossiciosus fuit et tuturiam commisit ' , nam confra bonos mores sive contra rempublicam egit . Nova nupta e sua familia egrediens post obitum in mariti familiare sepulcrum ingerebatur
quia confarreatione Sacra utriusque coniungebantur. Nam Veteres naturam omnium rerum genetricem pu
tarunt; hinc divinam vitam in gignendi principio vi
gere existimabant. Ex hac ratione aedis eorum fuit domus Viventium et mortuorum ), nec minus lex Mutiqua, qua, qui per aetatem poterant G) uxores ducere, cogebantur, diligenter re maioribus observatam Elegantior huius expositio ad ius hereditarium pertinet; cI. interea tit. Dig. de tuo T. testam. DM Cf. e. g. Burchardi Grilli b uge p. 274 sq. et f. G. Nota 75. a. Hine dicitur aedem Condere et vite maues condere animamque sepulcro condimus. Serv. ad Virg. Aen. III, 68. 15 Mae. Sat. I, 6. Post annos autem his septem ipsa aetas necessitate pubescit. Tunc enim moveri incipit vis generationis in masculis, et Purgatio foeIniuarum. Ideo et tutela pueris, quasi virde iam robur absolvitur de qua tamen foeminae propter νο- orum sestinationem maturius biennio legibus Itherantur. - Mae. Sat. VII. e. 7. in Somnio Scip. I. c. 6. Quincta Dec. 279. Isid. Orig. XI. e. a. Cf. supra g. 5. Nota 57. At Plebeiorum Tacone pueri existimabantur qui minorea essent annis a ptemdecim; ab anno septimodecimo idonei demum rei publicae arbitrati sunt. Geu. N. A. X. c. M.
109쪽
est, ut Dionysius affrmat si , quare defuncti eiusdem familiae, sanguino sive sacris coniuncti in eodem sepulcro sepeliebantur ). Cicero δ') enim dicit: Iam tanta religio est sepulcrorum, ut e X tra sacra et gentem, fas negent esse: idque apud maiores nostros A. Torquatus in gente Popilia iudicavit. Gentiles
ergo, sive Personae quae Per Virilis sexus personas variarum familiarum ex eadem domo eodemque genere δ') originem ducebant, sacris et Sanguine coniunctae, sacra gentilitia in compitis facientes, ad monumentum genti litium portinebant 'φ . In haec gentilitia sacra neminem mortuorum in Tre licebat, qui eXtra Sacra gentemque orat δ' ). Quaeque gens sua sacra vario modo curavit, sicut ollicia caerimoniaequo
Niuria. Romani natas XLI annos et minores iungunt nuptiis; ita potissimum eorpus et mores puros illibatosque in manum viri
II Hereditaria sepulcra suerunt, quae quis si hi heredibusqne suis constituit, vel quae paterfamilias iure hereditario acquisivit, quae etiam alio nomine sepulcra maiorum, gentilitii tumuli vocabantur ; at familiaria sepulcra, quae quis sibi familiaeque suae constituit. 118) Cic. de Ieg. II, 25. p. 259 de ossic. I. Magnum est eadem hahere monumenta maiorum, iisdem uti sacris, smulam habere
IIO Dion. IIaI. XI. p. 696. IX. p. 578 sq.
rao Geniis appellatione, ut rectissime Chladenius monuit, universitas civium Romanorum ingenuorum, qui ab eodem prima stipite eive Romauo ingenuo i. e. patricio) per masculos descendunt, eum stἰpite communi. iai min. II. N. XXXV. e. a. Extat MessaIae oratoria indignatio, quae probi huit Inseri genti suas Tisinorum ρὶ alienam imaginem. Similis causa Messalae seni expressit volumnia illa, quaedo familiis condidit, eum Scipionis Africani transisset atrium, vidissetque adoptione testamentaria Salutionis, hoc enim ei fuerat cognomen, Africanorum dedecore notam irrepentem Scipionum nomini.
110쪽
varie in iis perfici antur ). Gentiles autem niati quissimis temporibus ab religiosis veterum institutis, ergo ab moro maiorum discedere nefas, quod tamen, religiosa vita a libera re publica depressa, fiebat. Q na ex causa Plinii narratio magni momenti est y ). IPSum cremare, apud Romanos non fuit veteris instituli, terra Condebantur. At postquam longinquis bel-Ιis obrutos e cui cognovere, tunc institutum. Et tamen multae familia o priscos servavere ritus: sicut in Cornelia domo nemo ante Syllam Dictatorem traditur esse crematus δ' si . Totum doniquo autem hoc ex antiquis erutum fragmentis ius ad Patricios pertinereat si ab ultima antiquitate repetemus, ad .Etruscos extra omnium dubium positum esse Videtur, quod paterfamilias dux et princeps generis nominatur δὴ si .
Iaa Iam quidem et uansrhenani 1iostes, nec peschriorem aliam V atem eorum laeminae novere. Qua admonitione succurrit quod M. Varro tradit, in Semranorum familia genti litium esse, foeminas linea veste non uti. Plin. H. N. XIX. c. I. - MSerrana familia gentis Atiliae erat. - In Quinctiorum vero familia, aurum ne foeminas quidem habere moa suerit Plin. I. e. XXIII. Q. I. Hi ue mos gentium Plin. I. e. VII. c. 16.
1 an Val. Max. XlII. e. I se narrat: imaginem Cornelii Asrieani superioris, tu cella Iovis positam, qirotiescunque munus aliquod Corneliae gentis celebrandum esset, inde Petitum, et superiorὲs Catonis essigiem ad eius generis vicia, curia expromtam
lin ii tib Steti in 1828 accepi, in quibus quamvis Plura sunt
nova et certe vera exposita tamen nil inest, gno ad mutandam e tenviam commovear, at plurima in hac disputatione assirmatitur, nec non el. Mulieri Commentariis antiquissimum familiaro Patriciorum nexum cum Tuscia moribus cohaesisse Probatur.