장음표시 사용
231쪽
testam t6, g. mulier, ff. de testamen. ubi Paulum de Castrum. 78 Quarto I. imita multo magis econtra, t quando statutum semcndo argumenta
a contrario sensu nedum non remaneret contrarnim Iuri communi,sed potius cum eo consermaretur,& saluaretur Iuris disposito, ita Borgni. in d.rract.de tui. nu.8s. Decia .resp 46.nu. 8. lilla 2. Doctionancs in d. l. I.Edc Offc.eius Arct.cons. 363.col. 3 vers sed ad hoc respondetur Riminal consit. 2 24. nun 6.vol. 2. Plin. in si lori
79 Amplia limitationem, vitali casu strante eis tia argumentum a contrario sensu reducens dispositionem statuti in saluationcm iuris communis,quod si sat rum inscrioris, ita loqueretur. scilicet per argumentum a contrario sensu non esset recurrendum ad statuta Ciuitatis dominantis, ad quod esset recurrendum per dib*qsitionem statuti inferioris in defcctum ipsius statuti inferioris, ut tali casu pro uisiim expresse per contrarium sensum a dicto statuto inferiori, ita Borgni. ubi se
iti. 37.&alij ibi porcum . ISO Prim5. Intellige praedictam ampliationem 'una cum duabus praecedentibus
limitationibus, ut non procedant quando alio statuto caueretur, quod statuta non recipiant extran una, vel subauditum intellectum, tunc enim licctageretur desa. ruto,quod non esset contra, scd selum praterius commillae, argumentum a contra rio sensu in eo non admitteretur, quia dicitur, & est subauditus intelicetus, ut supra Ostendimus, ita Eucrata. ubi supra num. 2 2. vers. I .ut procedat per doct. Bald. id n. l. 2.C. de cond. inserti& Abb ind.c.cum Apostolica, per illum tex. in vor. indirect
di Alex. in apo stiluid Bald. in .l.I. apud antiquos, ct Roma. in sing.q r9. incip.com munis doctrina est. Si Secundo. Intellige, nisi per aliud statutum mandaretur, t quod statuta intellia.
gantur ad litteram, prout iacent, tunc enim etia in statuto non contrario iuri coimmuni non posset argumentum a cotrario sensu sumi, ita Euera . ubi supra de memte Bald in s. a. C. se patriqui fit.distraxe.de Iasin d. l. t. nu. r. ubi etiam Dec.nu.66. ff.de ossic.eius Alciat. resp. s. nuna. 2.&3.Brim. superstatasa m. elictus Irt. . q. 29. Versnam eo casu Socii .reg. q6. argumentum limit. 1 o. Bonacosi . quaest.crimin. ia cn statutum vers. statutum dicit, di nos etiam insta lath.
8a Primo. Subintellige praedicta, ut non procedant, i quado verba statuti non possent operari insensum directo, nam tunc non obstate dispositione, quod statuta imrelligantur ad litteram, habebit locum argumentum a contrario sensu, ita Carpa. in eius utilibus laboriosis, & destis annotationibus ad statuta Mediolani, cap. t
num. 3 7.lib. a.de mente Corn. cons. ῖI .num. 7.vol. 1. Iascons. 2. colum. I. verssi confirmatur vol. 3. Bona st quaest.crim. ubi supra.
83 Secundo. Subintellige, nisi non sumendo argumentum' a contrario sensu is queretur aliquod absurdum, nam tunc etiam si statuta debet ni intelligi ad I in iram, neque posset accipi extraneus, aut subauditus intellectus, habebit tamen loca sensus contrarius, quia talia statuta prohibentia extrancum intellcctum, vel si ha ditum,& statuta dcbere intelligi ad litteram, scin per tamen interpretantur, nisi per hoc sequeretur absurduni ch quia talis intclligentia absurdi evitandicati si cΠ pr ueniat a iure naturali, a quo omne absurd si remouetur l. 3. S. his legibus, i f. cle oriratur. debet praeualere cuicunque conti ariae dispositioni, immo statutuni etiam volus
232쪽
De geni Stat. Interp. Concl. III L in
illam Assere ἀ5 posset quia nee iuri ciui Ii ipsi hoc permittitur, ut I. a. g.de usumacto ear. rer.quar usu, & de hoc Iath per Euerard. in Ba centur. in loco ab absurdo, Ar t.
dubium, num. 3 o. C. de legib. A lciat. in l. r .f.si quis ita nume s.cum seq. g. de verb. oblig. Riminald.cons7 num .66. Vol. I. 8 Nota modo circa supradicta de argumento a contrario sensu t ut procedant cimea materiam, de qua potest verificari argumentum a contrario sensu, & de quo loquitur statutum, & non circa alia,& non supposita reuolutioni contrariae, licet etiaannexa fuissent cu dispositione cotraria, quia in annexis non suppositi sarzumento a cotrario sensu,atic ndi debet ius commune, seu statutu Superioris, uti canis omi Lsus a statum.& potest poni exemplum, si statutum dicat, quod nemo audeat vendere rem alici ius, ct qui vendiderit, teneatur rem suffcietem vero Domino restituere; Verum,quia statutum non loquitur de interesse, & de damno passo a Domino, ob venditionem rei suae factam, non poterit inferri venditor rei alienae restituit resutficientem vero Domino rei vendiis iuxta dispositionem statuit,ergo vigore si tuti ad nihil aliud tenebitur, postquam statutum mandato, quod restituat rem sui ficientem,& nihil aliud requirit, facta restitutione, ab omnibus alijs censetur tib iratus per argumentsi a contrario sensu,quia cum, ut dicebamus, statutum no dispo nat de damno,&interesse, licet sit annexum cum dispositione supra dicta de resti . tuendo rem alterius ex iuris communis voluntate,quod mandat, ut etiam interesse,& damnum debeatur, iuxta not. in l.si filio, S. si vir,ffsblut.matrim. & in s. non so-Id in instit.de verb. oblig. non habebit tamen quoad dictum damnum, & interesse locum argumentum a contrario sensu, sed licet annexum, tanquἰam tamen no suppositum reuolutioni contrariae,& de quo statutum non loquitur restabit in disposi
SI Nota etiam quod in quantu supradiximus de argumento a contrario sensu ' pr cedunt in verbis di spositi uis statuti, non autem in verbis narratiui quia vel ba nar ratiua non conitituunt ius allegandi c. si Papa de Priuileg. in sexto Dest. Canonisae, & pracipue Antide Burri& Abiain cap. publicam de elect.Ioan.Andriin capita dilecto,de praeben. glo.& Din. in l. j. Cquando non peten.part.peten accreadem Io. Andr ind. c. cum Apostolica, ubi etiam Ant.de Burrim m. 27. ubi etiam distimguli quando in verbis dispositivis si sumendum argumentum pridictum.& coimcludit, quod non est sumendum a causa impulsiva, quia illa cellante non cesses dispositio arg.tex.in l. j. S sexum,ff. de lib.& posthum. secus autem a causa finali si est una sola, nec repugnat ratio uniuersalis, vel aliqua absurditas, de alia,de quibus si pra, si autem sunt plures causae finales non ab una, sed ab omnibus sumi ecbet iuxta noti in d. l.conuenticulam, C.de Epist.& Cler.& in Salssinitatis insti . de nupti&in l. si vero, fide haered.instit. dc in l.liberorum, s. notantur, Isde his qui not.intam. 26 Tertib. Modo amplia principaliter conclusionem, i ut tanto mavis hiabea lo. cum si cilcmus in poenalibus,quo casu statuta sunt restring cda,ct stridie intelligenda iuxta trad. in c.Odia,& in c in poenis de re r. iur. in sexto.& in l. fictum, S.in Nnalibus,ssieod. titidi ibi Dort hinc Bald. int .hn. l.j. Q de litig. dixit, quod in pota
37 nis, ubi lex figit pedem, i rian dcbemus nos viva pro dcre, hoc idem voluit Be
233쪽
taZZ.conscrim Ο9.nt r. i I .& consia 6 .lib. a. ubi etiam additio In littera A. unde si statutum imponat poenam centum destri nil arma ,& centum ficienti insultum 88 contra aliquem,& centum vulneranti, i si quis cum armis fecerit insultum,& vulnerauerir,restringetur disposita a statuto ad unicam tantum poenam, cum licet alia quo modo possit considerari in tali delicto.& portatio armorum,& insultus, de vulnus, tamen quia, ut dixi mus, in poenalibus stricte procedendum est ratione euitandae poenae, praesumetur, & reputabitur unicum tantum delictum, & aliae poenae in
unam, puta vulneris,quod reputatur maius delictum, confundcntur ita Marsil. in I. ' si in risa, num. 34.Tadleg. Cornel. oesica r. per glos quam dicunt communiter amprobatam in l. qui de crimine, C.de accusat. idem tenuit BeriaZZ. conscrimin. 2 o.
89 num. a. lib. r. ad idem facit, quod si caueretur statuto, t quod Villa teneatur capere inalefactorem,& cum denuntiare, & si non fecerit, teneatur soluere certam poena, si plures fecerint unum homicidium,& Villa non caeperit illos, non per hoc tene. bitur nisi unica poena tantum, ita Bart. in l. si exhibuissent, s.fin. ff. de publici &in l. ex malefitijs, s.fin. ff.de actio.&obligat. Alberan iJ. par. statui. q. I 7r .incip.cauetur statuto, quod si quis accusauerit aliquem, & non probauerit, teneatur in decem libris,si aliquis accusauerit plures in una tamen accusatione, & non probauerit, non tamen punietur ad docem pro quolibet accusato, sed una tantum pro omnibus, ita idem Mars in d. l.si in rixa, num. I a. instrens etiam, quod stante statuto, quod quia cunque non caeperit malefactorem,puniatur in centum, si plures fuerunt, qui non caeperunt, non per hoc omnes,scilicet ouilibet, qui non caepit malectorcm punientur in centum, sed unica solutio liberabit omnes iuribus ibi pereum,cocordat etia, quod si ex statuto caueretur, quod producens falsum testem aliqua poena puniatur, si quis producet plures testes falsos, ad unam tamen rem, & ad unum tantum ess ctum non pluribus pro numcro testium, sed una tantum poena tencbitur secundum Bart.in l. inficiando, S infans, Tile furti quem referendo sequitur Marsil. ubi supra num. 17.assirmans etiam de mente Bart. in eodem loco in quarta colum.quod si st
tutum dicat, quod si quis luserit ad AZ ardum; puniatur in tantum, si unus luserit uno sero cum pluribus, & pluries vicerit, & perdidcrit, non per hoc tenebitur nisi unica poena, sicut si statuto caueretur, quod pro iniuria alicui lata quis condcinnetur in tantum, etiam si multa, & plura verba iniuriosa, unico tamen impetu aliquis alicui dixerit, non per hoc aenebitur, nisi una pςna, sicut etiam si ex taret statutum , quod qui blasphemaverit Deu, puniatur in centum,qui Beatam Virginem in qui quaginta,& qui Sanctos indece, si aliquis unc amen oratione, di impetu blasph maucrit omnes, ut quia dicat, maledicatur Deus, & omnes Sancti, vel quid simiale, una aena sola, no autem pluribus mulctetur, haec,& alia similia adduxit Marsi.
lus, S. quid si is col.penuit. Ede lib.& posthum.dixit, quod licet si statutum quando loquitur in rem de delinquente, ut quia dicat pro homicidio quis puniatur poenatali, non autem in persorium, ut quando dicit, si quis occiderit, tali poena puniatur, habeat locum etiam in mandante, prout ibidem hanc dicit communiorem, & v riorem opinioncm, tamen si statutum imponeret poenam irregularem, & extranea a delicto,erit i estringendum, ut non comprehendat mandantem, & quod gener
' lucr in statuto innali verba refringant but delictum, & poena fiagiatur, est coinmunis
234쪽
nus, & vulgata Doctorum sententia in d. c. ia, de in AEoin poenis, & in F. in poenalibus,sicuti etiam communiter, & ab omnibus firmatur ibidem, quod,& la so .gri destricta sumenda erit interpretatio, t prout magis, di minus delictum, & pc na inducitur. de queretiam per Cephal consit 3 ro. nume. rs lib. 3. Gabr. conti r '
Subamplia ampliationem, urtaro magis procedat' uandomitutum imponeret poenam alicui pro deli alterius, i tunc enim adeo stricte est interpretandum statutum,ut vel non habeat locum, rei, ut minus quam fieri possiti laedatur temus pro delicto alterius. ex quo fit, quod imponente statuto poenam alicui pro altero,debet indubiis intelligi de interpretari, vo potius verificetur in aliqua 'na pecuniaria',
quam corporali, ita doctus criminali ita tartarata. conscrim. 326. nume. I. lib. a. per ea, quae tradit Soc cons 3 3 .Polum. S. voL r. Decan cap. a. in prima lere nu. .
de constiti& ex hoc etiam sequitur, quod stante statuto, liquod paterieneatur pro filio ratione delicti pereum coministi noti comprehendet delitiam commissum γfilio spurio, vel naturali tantunuipua appellatione filiorimi non veniunt stris proprie filii spurii et iraturins tantum, ita A lbosin prima parte statui. quaest. 9.ancipata sepmsto statuto,& in φω in eadem parte prima Bald ii l. generaliter cum autem, Ede instit.& sub stiti sub cond. fact. dc in t cum acutissimi colum. t. in fil de fideiconLpro quo etiam facit doctrina Cyn.ini cum pater,s.volo, fide lcg. a. dum dixit, quod si pater habet inimicum . & cum eo ficiat pacem, & praestet ca
tionem pro te,& pro filijs de non ostendendo, i si postea ille Mendatur per filium
naturalem tantum, pater non tenebitur aliqua poena, quod placuit etiam relin. incla praesentia in decima colum.circa med. vers. & adde quia si pater de probatio & Anm.in aeq.6 1.incip.item quaeron pro eodem tenet Ioan.Andr.in additio. ad specia .in titiqui fit. sint legit. super rubr.& AIberi d. q. 49. Io. de Imol. in l. Lutius,s4 s. es delesta in pro iubampliatione ficit, quod stantestatuto, quod pater i matiar pro filiomon tenebitur pro nepote ex filo,s delitium commiterit, ita Bald. in I filius tuus, C.ad Maced .quem referendo sequitur Marsi. in d.Linfans num. ἔ9. ubi nume. a o. subiiungit, quod pater non tenebitur Bluere condemnationem pross delicto filii, t etiam stante statuto,quod pater pro delicto filii teneatur, quando fi-
lius fuit condemnares propter eius contumaciam.& sc ex ficta, non autem ex umra,& propria coninione,& ex vero,& proprio delicio, sed ex praesumpto, allegans ad hoc multa iura, & auctoritates,& praecipia Bart. in laeum filius in princip. f. deverb oblig.& in disputatione sita incie Perilsinae Ciuitatis stanno, ubi admonet dius6 Iigenter ede ponderanda verba statiati,t nam si statutum diceret, quod pro filio dolinquente teneatur pater, non obstabit patri condemnatio fili; ob contumaciam, sed si simpliciter diceret, quod pater teneatur soluere condemnationem de fili tactatutum illi obstabit,& tenebitur illam soluere, non obstante contumacia filij, non extendetur etiam stanatum puniens patrem pro filio ad delictum filii , cpii licti sit fili st tamen in loco statuti sore Mita comprobat Marsit in ZI. infans, num. 29.s & seq.& ad iubampliationem conuenit, quod statutum disponens t contumaciam rei principalis nocere fideiussoribus, debet intelligi quod talis contumacia noceat, fideiutaria non comparenti,& selegitimEnon purganti, di laco poterit fideliustorim principali contumace,& non comparente, comparere,& se clis ere, ita metolan consalin.as Iniun.3dib. a.Kuod dicit obstitiandam pro materia,&o
235쪽
pum. I . de pact. Ruin cons. 84 Olumna prima lib. in facit vulgata regula , qbod altera per alterum, vel non &Mt ves quam minus fieri potest dcbet iniqua cotidistio inferri,& quod non delici qui salterius odi x ves quam minus possibile est, gratua Π, dc accedit Marii l. indit . 342. inci p. statutum micias, quo in Jooo inter multa istetiam adducit.tanquam notandum. quod si into dicto statuis . quod pater teneatur s8 pro filio,it non habebitit uni.indelicto conan, o alitio litui decimum quartulitantium propter ira in cama. l latuit rota secundum quem tex.t e statutum etita itabitur, Imuith idom utauit Iacin S,actiones autem num. 8; institide actio α99 Dcc. corroborando subaanpilationem in a. conspx infere t quod statutum lia Diis virum proalio restrinyeiurud 6 pritoriuin statuentium, ut si obligaret patieM
tu territ0rionatiui allegans adlibet Socio.ini modestituis, si de excepti Oiraoi r n propositu sta uti renalis nota, 4 quod si in fine alicuius stareti tanalis fi i et siliqua :idditim tunc pςna posita in ipse statum censetur repetita in eius additi oripam additio siue adiectio dicitur para illi mei statuti, utpum quando dicere . tur in fine statuti Adlicientes, dic. Ves insuper adiutamus, vel umilia glos in notast . .
bilis in cap. dentulta super verb. Ecclesia de praeben.&hanc sententiam comm eniter a Doctoribus teneri testati u . Euerard.ind.loco aratione legis larga,num. 6 cuuialijsibi per eum. n I arto. Amplia principalam conclusionem,ut tunc eo magis statuta sint stri Mao a truoni πnda, sextaret statutum, t quod deberent intelligi ad litteram,&prout i, cent, nullo extraneo intellectu subaudito, prout rati Murum staturii in Linuar,nctiurali casu verba erunt attondendae secundum corum specialem sonum grammati a leni, nec aliqua subauditio, vel interpretat eri ad truda, quia tale statutum una
eo a portat, ut intellectus illius non distorquatur ad aliud. t quam ipsi littera sonat capcexit prope fine vers. super ipsa de verta signis in sexto, & tunc dicimr intelligi ει-
tutum ad litteram, quando declaratur, prout uerba, & prout dictiones, & rationex propriae important , &iliterpretatur non secundum quod intellectu percipituristi secundum quod oculo corporali uidetur, SignOl.c s. ror. m. .Bald .in l. 2.miau C. de patriqui filium Rol. a Vilcons. 34.nu . 7.uol . & stante talis statuti dispositatione, non admittitur tacitiis, uel subauditus intellectus, ut dicebamus, necinetur non scripta ultra uerba,& uerba distinitive prolata generaliter,& indiuinit E intelli qvunxur, & remouetur omne argumentum etiam ex identitate rationis non scriptae Dec.cous .col a. noes . uers& Galliter illa uerba, Brun.d. trin. fhem.exclusare. s. q. s. uexc& tunc, & uersiale statutum operatur Balci in da.amuntis. Iin. in Δα. Marito, inui .& xi. de constitalasindbum dubiumnum.3o.&-Caea 2 Nam in legib.
236쪽
obstante toli statuto possit argumentirin sumi,& extendi naturum ex identitate raztionis, tamen aut sunt reprehcndcndi, aut fiant intelligendi de ratione expressa in statuto, quia tutic casus in rationc exprcsse comprehensus dicetur etiaria compre helisus in statuto secundum propriti in te' mim, ficcisit discrepantia interea, quaeiatione certa,& expressa c6ueniunt. echeth dihelut statutum extendi, sed enuis clepri, & casus, qui expressa, & determinata ratione inchidebatur, detegi, seu do clarari, prout lat Emisa, at quando quis vellet Eltim inniti ratione prς sumpta in Istatuto, sicut esset quodamodis diurnare, dc procedere per imaginationem, & ima pinaria mens statuti hon admittitur secundum Bald. in cons s et . numero 8. lib. r. Carpamad stat Mediol. in prirlud. num. Igo. ita illies non esset attendendum, stante talis statuti dispositione, quae se restringit ad certam staturi determinationem, dum mandat esse intelligendum ad litteram, & proiit iacet, ita censuit Brun. in d. tract. . em .excIucarti c. 3. ers& per hoc facit Bona cost quest .crim.in ver.glossatio vers
nec dicatur Calder cons t. in princ. ut Iit. pend. & poli illos carpan. Vbi supra n Io mdrori 66. & ih cap. 174. num. 3 3. lib a. quod etiam e eo suadetur, 1 quia statuta terrarum si ph consistunt potius in sic volo, disic iubeo, qualis in meditari eorum rationem, pro quae ratione in hi quae sunt Iuris positivi stat ut plurimum voluntas
stus Henio. in veri statuta terrarum,& in vetaratio.& Mun.Vbi supra art. r. quaest. I.
tiu. . ad fin.di x thqsod statuta sunt magis facti,.quani Iuris, de illed posset esse con- - tra rationem quandoque si semper rationem non expressam, sed praesia mptam, vel
imaginariam amplecti voluerimus, cum non ratione, sed ut dicebamus, voluntate ad ita statuendum potuerint esse moti statuentes, sed quod dictum est de ratione ex 'ros pressa, tamen declaradiim est,nis de tali statuto ageretur, 1 in quo unica tantum ratio indubitanter allegari posset, quia tunc dicendum esset,prout de expresse, cu rami et quam expressa tali casu habeatur, ut respondit Menoch .cons. r r.nu. 9.lib. r. Alamcoris 3 .num. . lib. .glos ind. l.quamuis, C.de fidei comm . ubi Bald. Bartiin l. in ximum vitium, Q de lib. praeteride ini quoties ahouinibus, C de fideicomm. Salici irid. I. s serui vestri, C.de noxa l. Iasm 9.omnium, num. 38. cum additi ibi institi de actio: Cotti ubi supra in veriratio in princi Asi h. in sua pract. iudic. f. ry. cap. . a m- pliat. 2 .num .ss.& nos lath in sta,& dixi, indubitanter, quia si essemus in dubio, an ures rationes allegari, do assignari possent, eo quia in statuto plures cadere pos sent,quemadmodum non essemus certi, an potius una, quam alia ratione fuissent moti statuentes ad ita statuendum, ita esset diuinare, ex qua de pluribus rationibus posset statutum cistendi. interpretari, de intellio i hi si essemus in casu, in quo illς plu- refotiones in unam tantum conuenirent, dc sic licti plures essent numero, una tamen est et omnium ratio, &consideratio, prout animaduertit Menoch. d.consit. I r. num. ι ς. et erum semota talis statuti dispositione vera, di communis est Doctorsi sententia, quod in stantiis ex eadem ratione porest procedi ad aliorum casuum de- xl x cisionem, prout illam communem testatur Gallia. in consuci. Alexand. in ver. lcga 're quaest. 7. hum. to. te mente Ilol. a Val. consi .num. 3o. dc ri. lib. 3. de Castren cons i .coluth. fi.lib. r. di xit, quod cum in pluribus eadem appareat ratio omnes'
237쪽
illos casus decidit non perextensione, sed sicut genus omnes suas species coprehendit, ita generalis ratio multos casus decidit, & ideo infert, quod expresso vno casu propter rationem eandem Omnes veniunt, in quibus ipsa eadem ratio vigebit ,&ro 6 nota illud, eadem ratio, i quia si esset similis,& non eadem,non susticeret, quia esset progressio de termino ad terminum per adaequationem, seu paritatem, quod
non admittitur in statuto, ut per Balci in l. de quibus , T de legibus, & nos de hoc alibi. Et redeundo ad dictum principale ampliationis, quod stante talis statuti dispositione, quod scilicet statutum debeat intelligi ad litteram, & prout iacet, de-io belli tali casu eo magis statuta stricth interpretari, succediti l quod tunc cessa a
pumentum correlativorum, lichi alias esset permissum in statutis, & sic non fietextenso de correlativis expressis in statuto ad correlativa non expressa Brun. d. tract. scemaexclusarti c. 7.quaestio. 3. numero I. ad finem ,&artic. . quaestio. 29. versic.& tale statutum Cott. suis memorab. in veri statuto cautum est se ad fili. Plot. in l. si quando S. ti . numeis. C. unde vi. Gabriel. in suis commun conclus sub tit.de te gib.conclus. 3 num. 9. ubi hanc magis communem opinionem dicit; Tolletur etiae x hoc statuto, ne casus mixtus comprehendatur sub simplici, licet esset talis, qui alias comprehendoretur, ita Iascons. o.circa fin.& cons. I 2. num. l . volum. 3. & ind. l. i.num. i. ff.de ossic eius An el. ita scriptum in princ. ff. de lib.& sthum. Brun. Jart. s. q. 2 9. vers. nec sub sinapiscibus, quos sequitur Carpan. ubi lii p. nu.s s .& e . ubi dicit hoc etiam procedere, licet sit casus fauorabilis de mente Menoch. de adipiscen. possess remed- .num. zas. Lamberteng. in tract. ad statui. de alienati m lietagios . et nu.6. cum ibi alleg. Nec etiam tali casu masculinum concipiet foeminia,O8 num, i nisi in ipso statuto expressa fit ratio, quae in utroque casu militaret, prout hanc veriorem opinionem amrmat idem Lamberteng. ubi sep. glossii I. num. 92.
Primb. Declara tamen Ampliationem supradictam, ut per talis statuti disposi. too tione t non per hoc excludatur interpretatio proueniens a communi usu loquendi, quae, illo non obstante, habebit locum in statutis Abb.in cons 7s aritis. lib. r. lin.
proe m.decretinum. t q. Vers amplia Alexand. consa II .num. 2.vOl. 2. Iasin l. fimnum i .sside successi aediet. Com. cons. 3 3 r. num. 9. volum. 1. & hanc opinionem
v communem dicit Galli in d. trare de verb. signi flibq. capit. s.& de licκ nos late in conclusione quod statuta sunt intelligenda secundum' communem usum loquen. Secundo. Declara, ut per huiusmodi statuti dispositionem non dicatur remota. ito & reiecta interpretatio i per quam fraus, circumuentio,& absurdum tollitur, semper enim praedicta, non obstante quacunque dispositione statuti,censentur reiecti, ut per nos etiam supra,& insta, & sic voluit Brun. d tram scem. exclusari. . q. 29.
vol. i. Hippolita Rimii .cons. . num. 66.Vol. I. Carpan.d. 17'nu. 8 & 88. Tertio. Declara, ut pariter non censeatur reiecta, propter dicti im statutum,t in. terpretatio proueniens ex alio statuto, ita Carpan. ubi supra nume. 89. de ante eum Alexand.cons8o. num. 8. volum. l.&cons. 32. nu. 3.volum. T. Dec. in grata col a. num 4. de ossic. deles.& in L fin.in princ.num. 3.C.de eden. Br .Lart. . quaest. 29.
238쪽
De gen. Stat interi . Cdfici. IIII.
Quarth. Declara, ut ampliatio procedat quoad extrinsecam interpretationem, viputa quod, stante talis statuti dispositione, aliquid non subaudiatur, vel restri irrigatur, t sed no per hoc censetur exclusa interpretatio naturalis,& intrinseca in statutis, etiamsi propter supradictum statutum sint strictius intelligenda, prout nos ostendimus in illa Conclusione, quod statuta recipiant interpretationem a iurec,
muni,& prout hoc idem voluit Alex.d.cons. 8O.nu.9. luna. i. Dec. in d. cap. translato, num. 13 de constitutio. O sc.decisa a. nume. i de r3. Barbat. in i cum acuti si mi num. t 67.& 3 7o.C.de fideicomm. Brun. ubi supra. l. art. .q. 29.& 22. vers. nec laudabilis Pariscons. t o.num. I a. volum. 3. Rolan. a Val. in trai .de Lucridotiq. 3 I. num. 3. Bonacoss.quaest.crim. in veri interpretatio versstatutum remouens, & ratio
est quia cum naturalis,& propria interpretatio dicatur congrua verbi, vel orationis declaratio, vel expositio, non alterat statutum, nec unquam censetur exclusa; ita communiter perscribentes ind. l.omnes populi,ssde iust.& iuri
Nota tamen in proposito,quod licet praedicta quoad nostrum statutum Ianuae delia extrinseco intellectu, viderentur strictius intelligenda, i ita ut non posset praetendi ab eo comprehensus, aut decisus, nisi casus verbaliter, & per simplicem litteram ab
eo, u in eo expressus, ex quo prohibet omnem alium sensum nedum ex identitate, sed etiam ex maioritate rationis,& ex alia occasione, vel ratione, unde forsan possct dici, quod vigore talis statuti, excluso uno pmpinquo non censetur ideo exclusus remotior illo, de quo statutum non facit expressam mentionein,lichi sit maior ratio exclusionis in remotiore,quam in magis propinquo contra ea,quae voluit Alexan.
d.cons. 8 .nume.6. lib. I .& contra ea, quae communiter notantur in cap. cui licet doteg.tur.in sexto,& in i .non debet,ise .lit. tamen etiam quoad praedictum nostrum statutum Ianuae illud de maiori laterationis non ita iudaice acciperem, ut soli ver borum cortici adhaererem sed hoc dictum intelligerem de maioritate rationis pastiumpta,& allegata ex arbitrio hominis,quae cum sit imaginaria,& argumentalis,&posset et se erronea,& circunduci,statutum prohibuit,ne quis ex ea post et contra st tuta arguer subaudire,& alia, ne ex hoc statuta dicerentur dependere ex arbitrio, ct interpretatione hominia, inter quos cum saepe tot sint sententiae, quot capita propter diuerstatem opinionum, inducerent pr lites,& litium multiplicationes, &di. lationes ex eo, ex quo, & lites, S litium an fractus deberent amputari, & amoueri, prout ad id fuerunt inuenta,& facta statuta,& sic operarentur contrarium cssectum contra Iuris regulas. Si autem ageretur de maioritate rationis surgente ex Iuris diu spolitione, ut quia talem maloiitatem rationis lex in casu occurrenti alias appro basser, vel quia verba statuti etiam ex latissima significatione importarent ex Iuris interpretatione illud. ad quod ex maioritate rationis allegantur, & declarantur,&alia huiusmodi, tunc quemadmodum ista interpretatio non posset circumduci, ita admitteretur, &casus minorem dubitationem habens d iceretur comprehensus in
statuti dispositione de casu maioris dubij loquente, & statutum tali casu dicetur nofuisse loquutum de casu minoris dubitationis, quia disponendo de maiori videbatut supcretium postquam dispositio de maiori multo magis de minori dispositio
iudicatur. prout hoc modo argumentatus cst Alexand.d.cons. 8o. num. 6.in quo i
co ideo constituit, quod si statutum propter Auum, vel Aulam paternam excludat
239쪽
patrem, quae est proximilar, Mnh videriar exeludere Amitam, quae est ulterior matre, & etiam Auia, de qua di xit, quod noli erat opus facere mentionem in statuto,
ex quo est posterior in succestione,& facit etiam, quia si ex statuto permitteretur patri posse vendere bona proseia fili j propter necessitatem, multo magis, dicunt
Dtulares, quod illi ex statuto crit permissum, ut possit ea obligare secundum nota et iin l. 2.ubi gLC.de patriqui filaetsi statutum permitteret indistincte marito occidere uxorem ad ulteram ὐ dicetur ei etiam permittere vulnerari iuxta trad. per Antide Butr. in repdtin. finalis in prima fallcn.de consuet.& DD. de Rota decis.686. nu. a. prima pari di xerunt, quod ubi adest maior ratio, non tamen dici potest extensio, quam comprchensio, nde sultibi decisum, quod licet in statutostem inarum ex clusi uo non extendatur de persona ad personam etiam ex identitate rationis, ut per Pald .dc communiter alij in l. illam, C.de colla. tamen id fallit,uuando daretur in ior ratio in persona de qua agitur, quam in Oxclusa a statuto, unde fuit resolutum, quod per statutum excludens sorores stantibus fratribus defuncti,excludamur etiatiliae fratruin,alias si indifferenter reij ceretur omnis alius casus,in quo vigeret ma- toritas tutionis,& intelligeretur statutum solum quoad casum speciatim,di in indiuiduo in eo expressum, nihil aliud, aut magis, aut minus etiam approbatum a lege ulterius curando, sequerentur.multae absiarditates,& mille iniustitiae,& inulti in eo,
in quo deberent si bleuari, grauarentur,& in quo deberent grauari, sableuarentiar, di verificaremrdicium Ciceronis pro Aul. Cecin. sic dicentis, si verba sequi via mus, si ad verbum rem attingere, nos labi necesse est, prout sic considerarunt D mini de Rota ubi supra,& prout in proposito hac eaderatione usus est Monaepici conc8 s. num. t 6. vers. . quia, & prout colligitur ex tradditis per Desti & praecipud per Dec. in d. l. non debetis fide rog. iuri& per Euerard. in sua centa in loco a minori,& per Doct. in i .nec in ea, S. ius occidendi, ubi Bart. ff.ad leg.Iul.de adulter.& in I. si
vero, S.de viro, C. soluti matrim.cum similibus,& in terminis Cepol. cons civit. 3 3. num. io. Vnde tiam Montemc. consi. 8 .num. .dixit, quod quando agimus de
trahendo, vel extendendo statuto ad aliquod maius, vel minus ut quia est maius id quod est permissum. vel minus, id quod est prohibitum,quod tali casu non dicitur produci, nec extendi stamnam, sed potius innititur vinule, & ratione, ac mente eiusdem. Et quod stante tali statuto reij ciente omnem interpretationem, & glossam.& quod praecis. obsonientur,de similia, dicatur solum reiecta interpretatio,& glo satio hominis, non autem legis dixit specifice Bald. in d.l. omnes populi nume. 78. vers. sed quid si cauour alio statuto,sside iust.& iuri& Alexan.cons ista nu. 3. lib.6.
quitur de statino mad te statuta discre intelligi ad litteram,& quod semper rem set ut permissa interpretatio legis non obstante is statuti dispositione, ut diceba
interpretationem a iure coni muni ubi etiam aliae declarationes, & intelligentiata si Quinth. Amplia conclusionem, ut tanto magis urocedat, i si intelligendo statuta largh, & improprie sequeretur absonus intellectus, ille enim est omninbobrandus, ct statuta sunt semper intelligenda taliter,ne absurdum inducatur, etiamsi , dispon
240쪽
De gen Staianis p. Concl. IIII. igi
disponerent quod deberent intelligi ad Iitteram, & prout sonant verba, ut nos supra,& alibi,& Bartan d. l.omnes populi in sexta quaest princip.& Din.ind. La. C. de noxal.& in i ut gradatim, S. t de muner. de honor. Abb. in cap. solitae de maior.& obed.Alberi in i .cquamuis,fs de in ius voci Ias in D.non dubium, C.de legitave ha enim quamuis simpliciter prolata debent restringi ad id,quod rationis est iuxta not.in d.l.quamuis,ff. de in ius voc.& generaliter quaecunque dispositio, quae alias non distingueret, & propter quam nec nos distinguere deberemus iuxta tex. in l. de pretio, stride publicia in i I .f. generaliter, Die legati prς stan. recipit tamen d clarationem, ut non procedat quando sequeretur absurdum, ita Roma.in repet.da. si vero, S. de vim in septima fallen.& infra E soluti matr. late Euerari .in sua cent. inrrs loco ab absurdo ubi nume. 8. declarat in proposito, ' quod absurdum dicitur id, in quo nec ratio, nec aequitas militat,sed ex quo omne mlum aptum est pmuenire,&ri 6 quod ratione euitandi absurdi nedum statuta late interpretantur, t sed quod etiam receditura propria significatione vocabuli voluit Ruin. cons 4r .num. 3.Volum. 3.
Montepitacons. 8 .num. 26. vers haec secunda conclusio.
III Sexto. Amplia conclusionem, ut eo magis veri ficetur, t si alias statuta sibi ipsis
di faciunt,quae supradiximus de argumento a contrario sensu in prima Ampliati ne,& subampliatione. ii 8 ' Septimo. Amplia si late intelligendo statuta, i quis indebith damnum pater
tur,ves lucrum amitteret, tunc enim multo magis sunt restringenda statuta . & stri4 interpretanda iuxta notain l.fin.f.in computatione, ade ivr.deliber.& in Ladi gere, S.quamuis, isde iurepa n. Riminal.con Sy.num.19. lib. 3.ea enim semper
iis est facienda interpretatio, t ne quis indebith afficiatur, & saluo praeiuditio terti,
succedit,quod in similibus casibus praeiuditialibus,& indebite damnum inferentia reto bus, tappellatione fratris non veniat strator patruelis, ut per Barti in l. Lucius, S. quaestum, is delega. 3. Bald. in cap. r.de stud. Marchio.& appellatione patrui non venit patruus magnus Bald. in I. Iubemus, S fin. ffad trebial. Primb. Subamplia, ut procedat ampliatio, etiam si ilarum nihil alias operareri, rat tur, t seruandum est enim potius ius tortis, di obviandum indebitum damnum ab terius, quam inhaerere dis sitioni statuti, ita omnes supracitati Doctores in ampliatione,& Cmiti in d. l.omnes populi num. t a s.fLde iust. k iur. Imol.& Castren. in d. l. . f. praetor, T. dedam n. inscct.& Din. in d. l. non dubium, ubi praecipuE Iasnum. et . Cephal .cons. 3y.num. ς.& Io. lib. q. Abb. in cappastoralis in princi p. de apiri liat. Ant.de Butr. in cap. i .de rescript.& in cap.ex parte de verb.signis Mars L
Secundo. Subamplia, ut nedum lint verba statuti stritie intelligenda ad euitamaar dum damnum indebitum alterius, i scd etiam debui potius impropriari, ita Alc . . cons83.