장음표시 사용
351쪽
erat medebant inde Sathiator Livio indituit e nomen cluinum eo Lium aerius, quia per provineias dimiserunt ensores, ut eivium Romano. rum in exercitibus queintus ubique esset, reserretur numerus censa cum
Ita ducenta decem quattuor milia hominum: condidit lustrum C. Gai, diua mero. duodecim deinde coloniarum, quod numquam ante laetam 1
erat, deserentibus ipsarum coloniarum censoribus, censum acceperunt, ut, nunritum numero militum, quantum pecunia valerent, is publicis tabulis monumenta Xstarent. equitum deinde census agi eoeptus est, et ambo sorte censores equum publicum habebant: cum ad tribum olliam ventum est, in qua M. Livii nomen erat, et praeco cunctaretur itare ipsum loeenaorem, cita inquit Nero M. Livium: et sive ex residua vetere simultate sive intempestiva iactatione severitatis inflatus M. Livium, quia Populi iudicio esset damnatus, equum vendere iussit c item M. Livius, Quin ad tribum Arniensem et nomen collegae Ventum est, vendere equum C. Claudium iussit duarum rerum causa, unius, quod salsum adversum 15 se testimonium dixisset, alterius, quod non sincera fide secum in gratiam redisset aeque Medum certamen inquinandi famam alterius cuin sua famae damno factum est exitu censurae eum in leges iurasset C. Claudius et in aerarium escendisset, inter nomina eorum, quos aerarios relinquebat, dedit collegae nomen. deinde M. Livius in aerarium venit: m. praeter Maeciam tribum, quae se nec condemnasset neque condemnatum aut consulem aut censorem fecisset, populum Romanum omnem, quattuor et triginta tribus, aerarios reliquit, quod et tonocentem se conde-muassent et condemnatum consulem et ensorem fecissent neque insitiari possent, aut iudicio semel aut comitiis bis ab se peccatum esse: interm quattuor et triginta tribus et C. Claudium aerarium orer quod si exemplum haberet bis eundem aerarium relinquendi, C. Claudium nomiu tim an inter aerarios fuisse relicturum. pravum certamen notarum inter censores: castigatio inconstantiae populi censoria et gravitate temporum illorum digna. in invidia censores eum essent, crescendi ex iis ratus esse Moccasionem Cn. Baebius tribunus plebis diem ad populum utrisque dixit. Ea res consensu patrum discussa est, ne post ea obnoxia populari aurae
XXXVIII. Eadem aestate in Bruttiis Clampetia a consule vi apta, Consentia et Pandosia et ignobiles aliae civitaties voluntate in dicio 35nem venerunt et cum comitiorum iam adpeteret tempus, Cornelium potitas ex Etruria, ubi nihil belli erat, Romam acciri placuit is consules Cn. Servilium caepionem et C. Servilium Geminuri creavit inde praetoria omitia habita creati P. Cornelius Lentiam . Quinctilius Varus P. Aelius aetus . Villius Tappulus ii duo cum aediles plebis essent 40
Praetores creati sunt consul comitiis persectis ad exercitum in truriam redit. Sacerdotes eo anno mortui atque in locum eorum suffecti Tib. e.
turius Philo amen Martialis in locum M. Aemilii Regilli, qui priore
352쪽
anno num. Is - , reatus inauguratusque in M. Pomponii Mathonis et auguris et decemviri locum creati decemvir M. Aurelius Coua, augur Tib. Sempronius Graechus ad modum adolescens, quod tum perrarum in mandandia moerdotiis erat quadrigae aureae eo anno tu Capitolio posis tae ab aedilibus eurulibus C. Livio et M. Servilio Geminor et ludi Romani biduum instauraii, item per biduum plebeii ab aedilibus P. Aelio P. Villio et Iovis epulum sui ludorum causa.
353쪽
I. Cn. Sem illus et C. Servillus onsules, sextus deeimus is annus belli Punici erat, eum de re publiea belloque et provinciis ad se
natum rettulissent, censuerunt patres ut consules inter se eoinpararent
sortirenturve, uter Bruttios adversus Hannibalem, uter Etruriam au LLgures provinciam habere cui Bruttii evenissent, exercitum a P. Sem. 5pronio coiperet P. Sempronius, ei quoque enim proconsuli imperium in annam prorogabatur, P. Licini succederet. Is Romam revertere. tur, alio quoque bonus habitus ad celera, quibus nemo ea tempestato 1 lmelior eivis habebatur confestis omnibus humanis ab natura sortu.naque bonis nobilis idem a dives erat, Arma Viribusque orporis excet iolebat, facundissimus habebatur seu ausa oranda, seu in senatu ad popu-
Iam suadendi ae dissuadendi locus esset, iuris pontificii peritissimus a per haec bellicae quoque laudis consulatus compotem se rati quod in Bruttiis provincia, idem in Etruria ac Liguribus decretum M. Cornelius novo consuli tradere exercitum iussus, ipse prorogat imperio Galliam s. provinciam obtinere eum legionibus iis, quas L. Scribonius priore anno hahiasset isortiti deinde provincias Caepioni Bruttii, Servilio Gemino Etruria eveni tum praetorum provinciae in sortem coniectae iuris dictionem urbanam Paetus Aelius, Sardiniam P. Lentulus, Siciliam P. Vil. Iiisa, Ariminum eum duabus legionibus, sub Lueretio Spurio eae sum κrant . Quinetilius Varus est sortitus. et Lucretio prorogatum impruritam, ut Genuam oppidum a Magone Poeno dirutum e odis re P. SOL pioni non temporis sed rei gerendae sine, doneo debellatum in Afri rael, prorogatum imperium est, decretumque ui supplicatio seret, quod is in Africam provinciam traiecisset, ut ea res salutaris populo Romanoruapsique duci atque exercitui esset. II. In Siciliam tria milia militum sorat seripta, et quia, quod roboris ea provincia habuerat, in Afrieam transvectum suerat, et quia, antequam classis ex Asrica traiceret, qua astuta navibus custodiri placuerat Siciliae maritimam oram. tredecim
354쪽
novas laves Villius seeum in melliam duxit, eterae in Stesila veteres
res tae huie lassi M. Pomponius, prioris anni praetor, prorogato imperio praeporitus novos milites ex Italia advectos in navea imposuit. a. rem navium numerum Cn. Octavio, praetor ilem priori anni, cum pari hiare imperii ad tuendam Sardiniae oram patre deereverunt Lentulus praetor duo milia militum dare in naves iussus et Italiae ora, quia ineertum erat quo missuri lassem Carthaginienses larent, videbantur amtem quidquid nudatum praesidiis esset petituri M. Marcio, praetori prioris anni, eum totidem navibus tuenda data est tria milia militumio in eam classem ex decreto patrum eonsules scripserunt et duas legiones urbanas ad ineerta belli Hispaniae eum exercitibus imperioque veterbbus imperatoribus L. Lentulo et L. Manlio Acidino decretae viginti omnino legionibus et centum sexaginta navibus lovgis res Romana eo
1. Praetores in provincias ire iussi consulibus amperatum, prius quam ab urbe proficiseerentur ludos magnos saeerent, quos T. Manlius Torquatus dicialor in quintum annum vovisset si eodem alatu res publiea ala. ret et novas religiones excitabant in animis hominum prodigia ex pluribus loeis nuntiata: aurum in Capitolio corvi non laeerasse tantum inaestris rediti sed etiam edisse mures Antii coronam auream adrosere: eirea Capuam omnem agrum lucustarum vis ingens ita, ut unde adumnissent parum eonstaret, omHevit eculeus Reaia cum quinquo pedibas natus Anagniae sparsi primum ignes in caelo, dein sax ingens arsii: Frusinone reus solem tenui linea amplexus est, circulum deinde ipsum s maior solis orbis extrinsecua ines it Arpini terra eampestri agro in ingentem sinum eonsedit consulum alteri primam hostiam immolanti exput iocineris defuit ea prodigia maioribus hostiis procurata aditi ambIesio pontificum dei quibus saerificaretur. III. mis transactis consules praetoresque in provincias profoeti omnibalbus tamen, velut eam sortitis, Africae cura erat, seu quia ibi summam rerum bellique verti cernebant, seu ut Scipioni gratificarentur, In quem tum omnis versa civitas erat itaque non ex Sardinia tantum, si ut ante dierum est, sed ex Sicilia quoque et Hispania vestimenta humem tumque, et arma etiam ex Stellia et omne genus ommeatu eo porta-35 bantur nec Scipio illo tempore hiemis belli opera re serat, quae malissimul undique eum circumstabant: Uticam obsidebat, astra in eo petis Basdrubalis erant, Carthaginienses deduxerant naves, lassem paratam instructamque ad commeatus intercipiendos habebant. Inter hae ne Syphaeis quidem reconelliandi curam ex animo miserat, si sorte iam satis 40 amoris in uxore ex multa via cepisset ab Syphace magis pacis uri Carthaginiensibus condiciones, ut Romani Asriea Poeni Italia excederent, quam, si bellaretur ,- spes ulla desciturum adserebatur hae per nuntios aeta magis equidem erediderim, et ii para maior auctores sunt 'quam ipsum Syphacem, ut Antias Valerius prodit, in astra nomana a
355쪽
eolloquium venisse primo eas ondteiones imperator Romanus vix a Lbus admisit post ea, ut causa probabilia suis ommeandi foret in astra hostium, mollius eadem illa abnuere ae spem saeere saepius ultro citroque agitantibus rem eonventuram. Hibemacula Carthaginiensium eonMaia temere ex agris materia exaedifieata lignea ferme tota erant. Numi sidae praecipue harundine textis storeaque pars maxima lectis passim nullo ordine, quidam, ut sine imperio occupatis loel - extra fossam etiam vallumque habitabanti hae relata Scipioni spem secerant castra hostium per oecasionem incendendi. IV. eum legatis, quos mitteret ad Sy meem, calonum loco primos ordines spectatae virtutis atque prudentiae se 10 vili habitu mittebat, qui, dum in colloquio legati essent, vagi per astra aliua alia aditus exitusque omnes, situm formamque et universorum e strorum et partium, qua Poeni qua Numidae haberent, quantum inis valli inter Hasdrubalis a regia castra esset, specularentur, moremque svmul nos rent lationum vigiliarumque, noele an inter diu opportuniores 11 insidianti essent et inter erebra olloquia alii atque alii de industria, quo pluribus omnia nota essent, mittebantur cum saepius agitata reseertiorem spem paeis in dies et Syphaci et Carthaginiensibus per eum laceret, legati Romani velitos se reverti ad imperatorem aiunt, nisi cem tum responaum detur proinde, seu ipsi staret iam sententia, seu consu-κlendus Hasdrubal et Carthaginienses essent, eonsuleret tempus esse aut pacem omponi aut bellum naviter geri dum eonsulitur Hasdrubal et Carthaginienses, et opeculatores omnia visendi et Scipio ad omparanda ea quae in rem erant tempus habuit et mentione ac spe pacis negligentia, ut fit, apud Poenos Numidamque orta avendi, ne quid hostile in interim paterentur tandem relatum revonsum quibusdam, quia nimis pere Romanus pacem videbatur, iniquis per occasionem adiectis Maoperopportune cupienti tollere indutias Scipioni ausam praebuere aenuntio regis, cum relaturum se ad consilium dixisset, postero die respondit, se uno frustra tendente nulli alii pacem laeuisse renuntiaret igitur 30 nullam aliam spem pacis quam relictis Carthaginiensibus Syphaei eum Romanis esse ita tollit indutias, ut libera fideincepta exsequeretur deductisque navibus, et iam veris principium erat machinas tormentaque lut a mari adgressurus Uileam imponit et duo milia militum ad capiendum quem antea tenuerat tumulum super Uticam mittit, simul 35 ab eo, quod parabat, ut in alterius rei aram converteret hostium animos, simul ne qua, cum ipse ad Syphacem Hasdrubalemque prosectus esset, eruptio ex urbe et impetus in astra sua relicta eum levi praesi.
dio seret. V. mis praeparatis advoratoque eonsilio et dicere exploratoribus is
iussis, quae comperta adferrent, Masinissaque, en omnia hostium nota erant, postremo ipse quid pararet in proximam noetem proponit: tribunis diei ut, ubi praetorio dimisso signa concinuissent, extemplo dueerent matris Iesiones cita ut imperaverat signa sub erasum solis inerri
356쪽
sunt mepta ad primam serme vigiliam agmen explicaverunt, messia mete- septem enim milia itineris erant -- modie gradu ad eas rara silum perventum est ibi Scipio partem opiarum Laelio Nasinissamque a Numidas adtribuit, et astra Syphacis invadere ignesque eonterae 1 lubet Mngulos deinde separatim Laelium ae asinissam dedae os oble- statur ut, quantum nox providentiae adimat, tantum diligentia expleant
euraque se Hasdrubalem Punieaque astra adgressurum: etemm non ante septurum quam ignem in regiis eastris onspexissent neque ea res morata dia est nam ut proximis rasis inleelus ignis haesit, olemio plo proxima quaeque et delneeps eontinua amplexus totis se passim dissipavit eastris et trepidatio quidem, quanta necesse erat, in nocturno emis tam lato incendio orta est: eterum ortullum non hostilem evellieum ignem rati esse, sine armis ad restinguendum ineendium effusi in armath lneidem hostes, maxime Numidas ab Masinissa notitia regios rum astrorum ad exitus itinerum idones laeis dispositos in ipsis euh, libus semisomnos hausit flamma multi praecipiti fuga ruentes alii super allos in angustiis portarum obtriti sim niselueentem flammam primo Voles Carthaginiensium deinde excitat an nocturno tumultu eum onspexissent, ab eodem errere redere et ipsi sua sponte incendium ortum: m et amor, inter eaedem et vulnera sublatus an ex trepidatione nocturna esset, eonfiasu sensum veri adimebati igitur pro se quisque inermes, ut quibus nihil hostile suspectum esset, omnibus portis, qua euique probmum erat, ea modo quae restinguendo igni orent portantes, in agmen Romanum metandi quibus amis omnibus praeterquam hostili odio etiam in ne quis nuntius effugeret, extemplo Scipio negleetas ut in tali tumulta portas invadit ignibusque in proxima laeta muleetis effusa flamma primo velut sparso pluribus laesa resurit, dein per eontinua serpens uno repente omnia nee dio hausi ambusti homines iumentaque laeda primum fuga in strage obruebant itinera poetarum quos non oppresserat ignis, sermasa aempli, binaque astra clade una diaeta dueea tamen ambo, ex tot miliis amatorum duo milia peditum et quingenti equites semermes, magna pars auia adllatique ineandis effugerunt eam aut hausta flammis quadraguxta milia hominum unt, apta supra quinque milia multi Caretratonianinum uotales, undetam enatores signa militaria ensim ma ptuaginta quattuor, equi Namidis saepin duo milia septingenti: ephantiam apti, et sarito flammaque absumpti magna via armorum apta, ea omnia imperator vuleano aerata lueendit VII ad bal ex his enm paucis Aisorum inhem p ximam equaris, eo . . ne vi supererant vestigia datas aequentes ae eonlut 4 eunt metae deinde, ne dederetur Scipioni, uine exemia mox eodem patenti a poetis Romani Meepti ne quisquam hostile, quia voluntate ...temerant in dissionem, istium .duae a inde uinea aptae direpta v. . praeda et quae astris in mias ex igne rapta erat militi eo
-- - Syphax octo miliam heme inde is, Meo eammunito eo
357쪽
sedae, Hasdrubal carthaginem eontendit, ne Did per metum ex menti QIna mollius consuleretur quo lanius primo terror est adlatus, ut omIssa Uticae Carthaginem crederent extemplo Scipionem obsessurum senatum itaqra ut sufetes quod velut consulare impernim apud eos trai voeam erunt, ibi tribli nna de pace legatos ad Scipionem deeemebat, al-s era Hannibalem ad tuendam ab exiliabili bello patriam revocabat, di lia Romanae in adversis rebus constantiae erat reparandum exerestum SyPhacemque hortandum, ne bello absisteret, censebat hae sententia, quia Hasdrnbal praesens Ba inaeque omnes actionis bellum malebant, vinci . inde dilectus in vine agrisque haberi coeptus, et ad Syphae aris legati missi, summa ope et ipsum reparantem bellum, cum Noe non iam ut ante blanditiis, salis potentibus ad animum amantis, sed preeibus et misericordia valuisset, plena lacrimarum obtestans, ne patrem suum patriumque proderet isdemque flammis Carthaginem, quibus astra eou-nagrassent, absumi sineret spem quoque opportune oblatam adserebant 11 legali quattuor filia Deltiberorem ire urbem nomine Obbam, ab eonquisitoribus suis conducta in Hispania, egregiae iuventutis sibi Oeeurrisse, et Hisadmbalem prope diem adfore cum manu haudquaquam eontemnenda. igitor non benigne modo legatis respondit sed ostendit eliam multi ad nem agrestium Numidarum, quibus per eosdem dies arma equosque is aedissest, et omnem iuventutem adfirmat ex regno exciturum seire in n. dio non proelio eladem acceptam eum bello inferiorem esse qui armis vinentur baeo legatis respon,ar et post dies paucos rursus Hasdruba et Sohaa mpias iunxerunt is omnis exercitus sui triginta sermo milia
III. Seipionem -- velut iam debellato, quod ad Syphaeem camthaginiensesque adtineret ilicae oppugnandae intentum iamque m ehinns admoventem muris avertit fama redintegrati belli, modicisque praesidiis ad spectem modo obsidionis terra marique relictis ipse eum x ore exercitus ire ad hones pergit. primo in tumulo quattuor milia asserinae distante ab astris regiis onsedit, postero die eum equitatu in v gnos, ita omni eampos suineelos ei tumulo degressus suo de oad alationes hostium laeessendoque levibus proeliis diem absumpsi et per insaequens biduum tumultuosis hine atque illino exeursionibus in ieem mihi diet satis dignum Reerunt quarto die in aciem utrimque deseen assum est Romanus principes post hastatorum prima thna, in subsidiis 4riaxio eonstituite equitatum ualleum ab dextro ornu, ab laevo Numidas Masinissamque opposuit Syphax Hasdrubalque Numidaeis adversus Italicum equitatum, Carthahiniensium eontra Masmissam Ioeatis, Celtibe- eos mediam aciem in adversa signa legionum a verer i a instruet eon Menerrant. primo impetu simul utraque ornua et Numidae et Carthao.nienses pulsi: nam neque umidae, maxima pars agrestes, R in amammnilatum, neque carthaginienses, et ipse novus mses, nasini am re eenti ave eetera vietoria terribilem sustinuere. nudata utrimus uom
358쪽
nibus Ceilaberem eis stabat, quod nec in saga salus ulla ostendebatur Iotas imotis, neque spes veniae ab Seipione erat, quem bene meritum de se et gente sua mercennariis armis in Africam oppugnatum venissenLigitur reumfusis undique hostibus alii super alios eadentes obstinate mo-6riebantur: omnibusque in eos versis aliquantum ad fugam temporis Syphax et Hasdrubal praeceperunt satigatos caede diutius quam pugna betores nox oppressit.
IX Postero die Niplo Laelium Masinissamque cum omni Romano et Numidie equitatu expeditisque militum ad persequendos Syphaeemio atque Hasdrubalem mittit ipse eum robore exercitus urbes ima, quae omnes Carthaginiensium dicionis erant, partim spe partim metu Partim vi subicit Carthagini erat quidem ingens terror, et circumferentem arma Seipionem omnibus finitimis raptim perdomitis ipsam Carthaginem repenio adgressurum eredpbant. Itaque et muri reficiebantur propugnaculisque 15 armatiintur, et pro se quisque, quae diutinae obsidionis tolerandae sunt, ex agris convehit rara mentio est pacis, frequentior legatorum ad amnibalem arcessendum mittendoriam, pars maxima classem, quae R eommeatus exeipiendos parata erat, mittere iubent ad opprimendum stationem navium ad Utieam incaute agentem, sorvitan etiam navalia castram relicta eum levi praesidio oppressuros in hoo consilium maxime ines, nant legatos tamen ad Hannibalem mittendos ensent, quippe classi ut licissime gerantur res, parte aliqua levari Utieae obsidionem, Carthaginem ipsam qui tueatur, neque imperatorem alium quam Hannibalem in quo exercitum alium quam Hannibalis superesse. deduciae ergo Postero aedi naves simul et legati in Italiam prosectit raptimque omnia alim lante Brtuna agebantur, et in quo quisque cessasset, prodi ab se sal 'ciem omnium rebatur. Scipio gravem iam spoliis multarum urbium exertatum trahens, emptivis aliaque praeda in vetera castra ad Uticam missis, iam in Cartham finem intentus occupat relictum fuga eustodum Tyneta abest a Carthagine quindecim milia sermo passuum Ioeus cuin operibus tum suapte n tura tutus, et qui et ab Carthagine eonspici et praebere ipse conspeetum in laeumfusum mare urbi possit. X. Inde, eum maxime vallum Romani laeerent, eo peeta lassis hostium est Uticam a Carthagine pe-M tens igitur omisso opere pronuntiatum iter signaque raptim serri sunt epta, ne naves in terram et obsidionem versae a minime navali promtio aptae opprimerentur qui enim restitissent agili et nautico insu
mento aptae et armatae lassi naves tormenta machinasque portantes, et aut in onerariarum usum versae, aut ita adpulsae muris ut pro aggere 4o ac pontibus praebere aseensus possent itaque Scipio -- praeter quam in navali eertamine solet - rostratis, quae praesidio aliis esse poterant, in postremam aesem receptis prope terram, onerariarum quadriplicem ordinem pro muro adversus hostem opposuit ,- easque ipsas, ne in tumulio
pugnae turbari ordine possent, malis antemnisque de nave in navem
359쪽
mii estis ae validis munibus velut uno inter se ineuis illigalia ompres sit. tabulasque superinstravit ut pervium ordinem feeisset, et sub ipsis pom ivria intervalla est, qua procurrere speculatoria naves in hostem ac tinta meipi possent. his raptim pro tempore instruetis mille sermo de. lecti Propugnatores onerariis imponuntur telorum missilium, ut qua nvis 5 longo Erlamici suae rent, vis ingens ongeritur cita parali atque i tenti Masum adventum opperiebantur. Carthaginienses, qui, si maturauaerat, omnia permiria lurba trepidantium primo impetu. oppressissent pereoIs terrestribus cladibus atque Inde ne mari quidem, ubi ipsi plus polemni, satis fidentes, die segni navigatione absumpto sub occasum so 10
lis in portum, Busuemona Asri vocant, elasse adpulerε postero die sub ortum solis instruxere ab alio naves velut ad iustum proelium navale et tamquam exituris contra Romanis. eum diu stetissent, postquam nivi inovari ab hostibus viderunt, tum demum onerarias adgrediuntur. xes aerat minimo ertamini navali similis, proXam speciem muros oppu-15gnantium navium altitudine aliquantum nerariae superabant, ex ostratis Poeni vana pleraque, si ut pote supinomaotu, latam locum superiorem mittebant, graxior a pondere ipso libratior ' superne ex onexariis ictus erat speculatoriae naves ac levia ipsa navigia, quae sub con- .stentas pontium .pe intervalla excurre ni primo ipsae tanto impetu et 20 magnitudine rostratarum obruebantur, deinde et propugnatoribus quoque incommodae era , quod permixtae cum bostium navibus inhibere saepe tela cogebant metu, ne ambiguo ictu suis inuidqrent. postremo asser serreo ne praesiΣ - harpasones ομαμ - η Paniola navibus inici in Romanas coepti quos cum neque ips- neque eatenas quibus suspensi minietebantur incidere possent ut quaeque retro inhibita eostrata. oner riam adhaerentem ne traheret, scindi ideres in is, quibus alia aliis inraena erat, seriem aliam imul, plurium. navium trahi. line maximo modo laeera quidem omnes pontes, et vix. transiliendi in secundum ordinaem navium spatium propugnatori as dainm est sex ferme ouerariae 3o papiHbus abstractae Carthaginem sunt: maior quam pro re laetitia sedeo gravior, quod tuae adsiduas clades ac lacrimas unum Manivmeum- qis e insperato a d vim adsuiser. t. quo appareret haud propulexitio tisisse Romanam classem, ni Maalum a prasesectis suarum atavium. sore et Scipio in tempor' subvieqi M. . . . M.
XI. Per eosdem sorte dies eum. Laelius et Masirussa, quinto deciscis emerati a Numidiam pervenissent, Maesulii, μεμ- paternum Maaia. nissae, laeti ut ad regem diu desideratum cynces ere Sypha Fulsis
ivide praesectis praesidiisque suis 'etere se oci/neb- regno,. neutiquam quieturus stimulabat aegrum amore uxor socerque et ii viris eq-sque M. ahoodabat, ut ubiectae oeulis r ni per mupos florentis annos vires,
etiam minus barbam atque impotenti ai imo spiritus possent sacere igittar omnibus, qui bello apti erant, in unum eoacti equos arma eis di. vidit equites in turmas, pedites in cohortes, sic ut quondam a Roma-
360쪽
mceentini iniba dialeerat, distribuit exereti haud n ore quam quem prius habuerat, eierum omni prope novo atque in udito, ire ad hostes parsit et castris in propinquo positis primo paue equites ex laeto spmeulavim ab stationibus progredi, dein aeviis submoti mearrere a suos, inde exaursiones in vicem sie, et, sum patios indignatio amenderet,
prires subire quod irritamentum ertaminam eques rima eat, eum aut vincentibus spes aut pulsis ira adgregat suos ita tum a paucis proelio stoeenso omnem utrimque postremo equitatum ertaminis studium inun dit a di- sicloenim equestre proellum erat, multitudo Magnesuliorum 10 ingentia agmina Syphae emittente, sustineri vix poterat deindo ut didia Romanus repentia per turmas suas viam dantes inteream stabilemaeiem laeti abineeruitque effuse i vehentem sese hostem, primo barbari segnius permitter equos deri stare, a propero turbati novo genere pugnae postremo non pedit sotiam edere, sed ne equitem quide- sust, 15 nere peditis prae idio audentem iam signa quo ora taurum .dpropi quabant tui vero Masaesulii non M. primum impetum ae ne minspectum quidem signorum alve arniorum tulerant tantum ae mem
ria priorum ladium se praesens terror aluit. XII ibi Syphax, dum obequitat hostium turmis, si pudore si periculo suo fugam sistere Posset,so equo stariter isto effusus oppetinique eapitaris et vivus laetam ante omnes minimissae praebliueus specta pus, ad Laelium par mahitur. Cirta aput regni Syphaeis erat, eoque se inmos hinimum contulit vis eaedes in eo proelio minor quam victoria fuit; 'quii miseMri tantummodo proelio eriatum suerat non plus quinque filia Misa, minus di 25midium eius hominum aptum est impetu in eas ea laeto, quo Permis rege amisso mullitudo se contulerat Masinissa siri ei dicere nihil esse an praesentia paliseius quam vietorem recuperat a strito post intervallo patrium inuisere regnum, sed tam eoandis quam advereis rebus non dari spatium ad emandum istis Laelius eos equitain vinctoque amistinae Cirtam praecedere sinat, trepida omnia mei. se oppressumin Laelium eam peditibus subsequi modieis itineribus posse ada.nuente Laelio pra ivssus Cirtam evoeari ad olloquium vineipes Distensius iubet sed apud ignaros reos easas ne quae acta sinu promendo meo minis nee suaden ante valui quam rex vinctus is eonspeetum datusa esset tum ad spectaculum tam foedam eoaeploratio orta, et partim a Vore moenia sunt diserta, partim tepentinos eo ensu Matiam apud Letorem quaerentiam palasaetae portae et Masinissa praesidio elaea -- is opportunaque moenium dimisso, ne cui sim pateret exilua, ad regiam oeupandam crisio vadit equo. intrauli veris ire in ipso limine se Sophoniba, uxor Syphacis, filia Hasdrubalis Poeni, erem eum in medio agmine metiatorum Masinissam insignem euin femi tum eis habitu eonspexisset, et egem esse' - id quod erat -- rata, genibus advoluta eius: omnia quidem ut posses in nobis, di de eunt virtusqMet elicitas tua sed si eaptivae apud dominum vitae neeisque areae ''