장음표시 사용
61쪽
annum quinquagesimum primum ordiri parabam si peruenivi
hoc mense Octobri propinquo. Interea epistolas meas aliquot colligo, & editioni apto. Vale,& salvebit noster Puteanus,aquoad ineas exspecto. Louanh, prid. Kal. Sept. oo. II. xcVI II.
ROMAM enim inscripsi: &nostro voto atque opinione iam peruenisti. Si ita est, gratulor: dc ut ea mansio iucunda,lionesta, tructuosi tibi sit, Deum veneror & animo precor. Sed e ce, quae te velut aduenticia cxcipiat, Dissertatiunculam nostram super CuRso RI Bus: quam in sermone,per occasionem disicessus tui, agitatam misi te petente in scripta: & si vacas, hic lege. Vides & fidem, & diligentiam 3 tu obsequium aut suffragium etiam adhibe,nec,ut in sermone, ambige aut repugna. Etsi qui possis 3 habes omnia distincte hic, & per suos auctores : quibus
vulgus fortasse aliquid abnuat, tu rerum artiumque veterum, non debes. Audi igitur. Cur orum tria genera facimus, homunum Peditum, Equitum, Animantum. De Peditibus praemitto,qui antiquissimi, & quos Graeci verba Liui j) Hemerodromos vocant, ingens νno die Jλ.itium emetientes. Quantum Zinquies. Iam dicam, si prius aliquid de ipsis Spatiis, per quae Veteres aut nos metimur. Nisi enim iis cognitis,& comparatis etiam aut pariatis frustria,&apud suspensum te aut vacillantem,cetera addam. Graeci per SD-dia sere computant: atque ea cis alibi alia, tamen communi in re & usu, sexcentorum pedum hic sunto. Pes autem Graecanicus Romano semuncia est maior. Romani per Midiaria metiuntur,
quibus a mille passibus est nomen . Passus autem pedes quinos continet: & pes Romanus vulpari nostro paullo est maior. Octo sudia paullo minus sita Plutarchusὶ in Miltiare unum imputantur: etsi Suidas septem cum dimidio distinctius profert. Nos h die per Leucas sere computamus: atque eas horario spatio finiamus. Nunc quaeritur, quot prisca siue Romana milliaria in Leucam nostram veniunt Z vulgo tria asserunt: nec male, si hodierna Italica aut Romana spectemus. Si Vetera, Vereor Vterrent. An
tonini Itinerarium qui inspicit ae comparat 1, vidcbit palam, milliaria
62쪽
varia illa vinci ab hodiernis. Qui lapidum interualla, qui hodie
que in veteribus viis,signa milliarium,cum numeris suis exstant: idem censebit. Idem,qui haec nostra mox producenda comparabit. Si enim tria tantum nulliaria in unum nostrum sumes: surgent spatia ditima ab homine confecta, supra omnes humanas vires Sed illud de lapidibus, per mihi firmum est: S exstant cum alibi hodie, tum in Lusitania, via militari ad Emeritam Augustam,ubi singula milliaria singulae suae columnae inscriptς distinguunt. Qui spatium dimens sunt inter alios,amicus noster C
rolus Clusius: 'cerib asserunt, quattuor ea Venire in Nnam Leucam. Hoc igitur sequemur, ne nimia mira dicamus : & narrationem
iam ordimur. Cursores pedites ingens spatium secisse dixi, &exemplum primum sit in Ptibvita quodam: qui bello Persico
ab Allieniensibus Lacedaemonem, auxilii petendi caussa,missus, confecit biduo stadia milli ducenta straginta. Ea sint Romana millia ria centum quinquagintaIvlcm er semis ergo nostrae Leuc circiter quadraginta. Fecerit in diem eas viginti: rem haud nimis in gnam aut mirandam. Magis in Eucinia, qui ignis sacri petendi caussa, ab iisdem Athenis Delsos missus, uno die luit redivitque, stadia milla emen iv. id est, Romana milliaria cx x V: nostra, xxxi.& quod excedit. Magiis iterum, in Auli Lacedaemonio cursore, mPhilonide Alexandri Magni, qui a Sicyone Elm, uno die, milli ducenta studia cucurrerunt. Sunt Leucae nostrae, x x x v o. & semis. Sed
in stuporem me dar,quod alibi idem Plinius, de hoc ipso Phil
nide: Ex Sicγone Elin milli ducenta stadia,nouem diei confecisse ha-ris : indeque, quamuis declini itinere, tertia noctis hora remensum. Tot- ne illa stadia, nouem horis 3 cursores nostri equi non faciunt. Sed suisse aestiuas& longas horas, ponendum est : & de reuersiones quod rem augetὶ capiendum : quinque dumtaxat horas qui uisse, iterumque sic redissse.Stupebam, sed excitat Plinius, qui ut rem notam & vulgatam tradit: Nunc quide in Circo quosdam CLX. misita passuum tolerare non ignoramres. Audin' tu 3 quadraginta nostramissaria uno dic, in illis Circi spatiis remetiendis, praemij caussa, confecere quidam. Quid amplius Z Nuper caddit idem in Fonteio
ede Vipstano C os s. anuos octogenitum puerum , a meridie ad ves eram, X L M. mi M passuum cucurrisse. Hemi itane tantillum pue
Plutare. in Aristide. Plin v Ita Lib. I. cap. LXxr.
63쪽
subleuantis opera factum t Etsi prosectis hoc non fuit: sed usui& cxerψ auo, dc praemi j acris cupido. Enimuero & posteriore aevo, sub Leone Imp. Boantino, Inducus quidam fuit, homo de
robore.& celeritate praestans. quι in euvdo con tectus veteris scriptoris verba, apud Suidam j subitὸ euatiescebat fulguru instar, nec currenti raragis quam volanti a similis. CerH quod iter homo, mutatis equis, uno die conficere non poterat, hoc ipsi suis pedibus , ἔν si NE MOLESTIA, congciebat. Licet his mirandis adnectere singulare cxemplum Philippi,nobilis iuuenis in cohorte Alexandri. Is pedes incredibile dictu) per quingenta stiria vectum regem comitatus est; sepe equumsuum osserente I simacho: nec tamen ut digrederetur a re ge lici potuit , cum LORICA indutus ARMA gestaret. De spatio, non nimis miror: de armis, magnum cst & paene incredi
bile, ut Curtius dixit. Atque hi cursores Graecanici. quibus usu, non opera similes, quos reges Ingae nu per habebant, in vasto illo noui orbis Pcritano tractu. Iis casulae dispositiae, per publicas re- gni vias, erant, dimidiati milliaris quaeque interuallo. In casulis duo cursores, cum sua quisque uxore agebant. Re igitur aliqua nuncianda, ad primum illum voces nam litteris carebant in deserebatur, quidquid hoc erat. Ille cursu intento,a sua casula ad proximam pergens, iam vicinior alta voce hoc ipsum inclamabat: atque alter accipiens, item pergebat ad proximam: ac sic per in nus ad sinci regni. tanta celeritate,ut Hispani scriptores fateantur, Omnium equorum cursum ab iis supcratum. Neque disimilis ratio, quam maiores nostri Galli usurpabant. de qua Caesar: Ubi
maior atque alta or res ιυcidit, clamore per agros rerionesque 'nim cant: hunc a j Ainceps excipiunt, in proximis traduut, ut tunc ac cidit . nam quae Genabi Oriente Iole erant gesta, ante primam confectam vigiliam, in sinibus Grue orumbunt audita : quod spatium ea milium passuum circiter CLX. Nihil nimium est: & miror tae, qui dissidant. Quid Z nonne longe mirabilius , quod Diodorus Siculus, in rebus Eumenis, tradidit: cum ille milites & arma expediret, quosdam Persarum , qui XX X. dierum Jatio absint, eodem illo die hoc cognouisse λ Fide maior res videtur: sed ille ita denarrati Persis, inquit, pleraque montana ege ' vallibus interrutta. in montibus, opportunis locis Peculae sunt, in quibus consistunt bomines maxi me vocalia: Pecula autem ita diuisae, quantum Nox ab is ad alteram
64쪽
wniri ci potest. Re igitur nuncianι , unus inclamat proximo, ille alteri, , sic deinceps per omnes Satrapias, ad extrema regui. In anumero tamen illo Tριάαρπα - - siue triginta dierum, siil,sillo: de vereor ut T suo, siue trium, sin satis. Habes Hemerodramos, dc pedi tes cursores: nisi quod Turcarum Peuhi me etiam sistitiat. Hi in comitatu Principis d antecursores, cum opus est huc illuc mi runtur: tanta Velocitate currentes, cum securicula in manu , &item phiala odoratae aquae, ut adfirmcnt eos Byzantio Hadrian polim die ac noctu peruenire. quod interuallum est milliarium. Romanorum circiter C LX. At diuersum genus videtur quod Laonicus describit, & Ulacidas appellat. Hi, intuit talis Mogra- Lib. ia δε magnum iter peragunt. , si forte eques occurrit, eum deficit, ipse equum constendit: iterumque si alium , idem facit, in desesum equum eι tradi. Corpus succingunt, ne doleat in cursu. Ex Pelopones Hadrianopolim scimus regios ictos cursores Nenisse,intra quinque dies: quod iter X v. dierum statio erre eques peruerit, etiam se uinus expeditus. Mixtum hoc postiemum genus, S Equitibus assidet,ad quos nunc imus. Vetus id inuentu, ut per dispositos equos. & certas lationes currerent: quod Cyro, in Perside quidem, Xenophon adscribit. Is considerans, inquit, quantum spar no die equus possct Lib. r.eo cere, sic et i labora non succumberet : in tali isto interuasio Equialia constituit,inq iis equos in eoru curatores rum etiam is quoque loco Parum idoneum, qui acciperet literas, in cursu ita perferret: quem nec noctia interdum intermittunt. Nota de die , & rationem nostram
hodie diuersam, qui disponimus fere per horas. Atque isti sunt,
quos Persis Anzaros appellarunt, itemq Asiandas. Graeci an usu parint hoc genus, firmiter nescio. in Liuio tamen lego: Ti. Sem- tisisti tipronium Gracchum acerrimum iuuenem, per di 'ositos equos prope incredibili celeritate, ab Amphisi s Peltam tertio die peruinisse . Quid Romani veteres & de iis ambigo : etsi in eodem Liuio lego,
Censores Acasse currules equos praebendos di sed ego ad Circenses tra- L b. π v. ham. In Caesare etiam scriptum: Vibuchum, omuibuJ opidis muta- litauit. tu ad celeritatem ιumentis , ad Pompeium contendisse. Iterumque in
eodem: Nuncios Der dibpositos equites, de victoria Caesaris, Messanam uia. assatos. Fuit ergo res in usu: sed vix publico sumptu aut cura. ac
dixerim priuatos, lucelli caussa, equos sic elocasse & praebuisse,pra sertim magnatibus notisque viris. . Illud certum, Augustum
65쪽
Ο I. LIPSI EPIs T. rerum comPotem,cursum denique publicum ordinasse. de quo C p. Lix. Suetonius : aeuo celerius, ac sub manum,annunciari cognosciqueposset, quid in prouincia quaque gereretur: iuuenes primo nota Persianam illam rationem dictamὶ modicis interuallis per militares vias, debine
vehicula di*osuit. Commodius id visum est. vi qui a loco iidem perbr-rent litteras, interrogari quoque, siquid res exigeret, possent. Ergo invehiculis, Augusti instituto, is cursus : in quibus commodius molliusque sane transuehi, quam singularibus equis aut Vereris,
qui tamen postea etiam accessere. Sed de modo huius cursus, quod praecipue institui,videamus. Liuius tradit, M. Catonem,quin- . arari. to die Hydrunto Romam , INGENTI CVR sv peruenisse. Ea
sunt multaria,opinor, paullo plus CCCC : sed alij longe vic
Or i, ii runt. Caesar ipse Iulius, de quo Tranquillus : Longis imas vias in
credibili celeritate confecit, expeditus meritoria rheda,centena passuum
millia in dies si utis. Nota de meritoria rheda : & nondum igitur publice fuisse. Assidet huic spatio, quod Plutarchus ut magnum prodidit, Caesarem octauo die ab mrbe ad Rhodanum venisse. Nam casinat milliaria circiter octingenta. Supra Caesarem longe Icelus ille Galbae libertus in Plutarchol qui ut patronum imperij nuncio,&cςde Neronis,primus laetificaret eptimo ab Urbe die Cluniam, fere in mediam Hispaniam peruenis. Etiam vicit Caesarem Mithriadates, quem Appianus, milli stadia ino die, mutatu equis, confecisse tradit. Sunt milliaria CXX v. Supra istum Annibal in eo
dem Appianoὶ qui victus a Scipione, Adrumetum uno comite venit, biduo binomo tria, admodum stadiorum misita emensus. Sunt milliaria CCCL xxv. ergo in diem noctemque CLXXVII.& semis. Vicit & hunc nuncius ille, qui a Maximo Romam misi sus, vic dem Maximini narraret, tanto impetu verba Capitolini mutatis animalibu/ cucurrit, Pt quarta He ab Aquileias Romam v niret. Atquin,ex Antonino, spatium interest DCCLXXXX vi Ir.
milliarium . ita in noctem diemque imputes CC. fere milliaria: uae ipsa iusta confecit Tiberius Caesar, pro exemplo Plini riu iceὶ summi cursus. Nam is, inquit, cum frater Drusus in Ger-
ii mania aegrotaret, nocte ac die Iovissimum iter , vehiculis tribus in emensus: in quo fuere ducenta millia pusuum. Obserua,quod admirationem augeat, vehiculis tribus: id est,ter tantum mutatis equis. Imo de de Vehiculis mirum ε, atque omnino expeditius videatur
66쪽
in equis: quod Valerius etiam vult ita factum. Nam ipse hoc
narrat: Iter quam rapidum praeceps, Nelut πno spiritu corri cris, Ub. .. eo patet: quod Alpes Rhenumque trans resus, die ac nocte, mutato 'e' 'Iub:n uequo , ducenta milha passuum , per modo deuictam Barbariam, Naudabato discesolo comite contentus,euasit. Tanam Plini j dictio instituto Augusti magis firmatur:& quid incomodi tunc in Vehiculis 3cum vias publicas & militares,strataes ubiq. lapide aut glarea sciamus: atque ita aequabiles, & sine salebris, faciles & meabilesciirribus fuisse. Equi tamen, ut ante dixi, & ex Procopio aliisque liquet,successere. atque ita Socrates in Ecclesiastica Historia scribit, sub Theodo is fulse Paltidium quemdam , animι corporu γ iri- Libur . bus eximium, qui tridui statio, ab νrbe Congantinopob ad sines Persa rum eques ιret otidemque diebus iterum rediret. At Hercules ea sunt
ad Eustatem si numerasὶ milliaria plus DCC. atq. estent in diem noliratia paullo minus LX. Possintne cursores nostri hodie , n scio: et si ratio illa horariae mutationis percommoda cst, & maximo cursui apta. Cui auctor apud nos Ludovicus XI Galliarum rex fertur; cium Carolo Audace caeso, Artesiae & prouinciis nostris imminet,& nuncios rerum in horam exspectat. En de Equia tibi: addatur miraculum de ipsis Equis. quorum unus aliquis spatium consecit sensibus fideique nostrae aegre insinuandum. Probo Imperatori oblatus e captiuis equus Scythicus, s Vopisci
Verba nec decorus,nec ι ens, quι centum m de missiaria currere dice retur, ita ut ad octo aut decem dies continuaret. Exclamas, te non admittere. Quid ergo Plinio facies,qui adauget λ Sarmatae, inquit, Lib. vos.
longinqua itinera actura media prιrie praeparavi eos, exiguum tantum potum impertientes : atque ita per centeua milha in quinquaginta,continuo cursu euntιbus insident. Vides Pegassis alatos : atque ab iis ad ipsas Alites squid enim aliud superest λὶ veniamus. Eas praecipue intellexi, cum Animantes dixi currere: quidni celeriter istas, per liquidas & ubique peruias caeli oras λ Regi Aegyptio Marrbae fuisse comis ab AEliano proditur, sic edocta, Vt litteras quaquauersus praepete volatu deserret, indicio tantum loci facto. Cui etiam mortuae sepulchrum, meritissimae memoriae erg3, rex condidit. Columbas olliri de nunc hoc ossicium subiisse, praesertim . Α, . hix. in obsidionibus, ' alibi docui. &addo, quod bello Sacro Tyrus a Christiano exercitu clauderetur, columba saepius emissa, Pim vis.
67쪽
immissa, litteras & alloquia hostibus serret. Qu*obseruata de
nique a nostris, clamore tanto a terrestribus n. aualibusque copiis simul excepta est, ut trepida ales, tamquam turbine moti caeli acta, in terram delapsa, praedae & gaudio, & mox etiam usui esset. Nam dempta enistola lectaque , cum inscriptum repperisciat,
Breui auxilia ad utura, sumerent animos, atque e 'ectarent: n
stri, Barbaricis item litteris exararunt, Uirtuti .in fidei satis eos fecisse, Fortunam deesse : nec Jem auxit , interclusis ab ho Ditin ribus. Ita columba demissa subditivam chartam retulit,& d lo non suo urbem reserauit. Legi & in Bernardo quodam Br den bachio, qui maiorum aeuo Syriam atque Aes yptum perlustrauit: Alexandriae praefectum Sarraceni tunc tenebant in quem ipsi Amirabum vocabant .semper apud se columbas habere, sic edoctas, mi
quocumque delatae fuerint,mox ad eius domum mensamque reuertantis Itaque earum duas aut tres, b eculatores, qui emittuntur cottidie sca phta in mare,ad naves explorandas quae peregre adueniunt, ne miles aut
fraus lateat , eos inquam fleculatores, columbassecum sit re : in cuniatu quae Ut i, statim scidam inscriptum colis columbae iligare, ac dimitte'
re: hanc autem ad praesecti mensam bona Destatim se si iere. Irim 'in altera, tertiaque, si quid aliud fonte incidit : eoque inuento portum eius Ῥrbis aditumque egregie tuentur. Sed a caelo ad terram iterum redeo,& venia mihi cito Caniis etiam huic narratiunculς inserendi. Is quoque, inquam,desert litteras, fideliter ac celeriter,hoc cχ- . i. emplo. Rex Fessae, subitario milite collecto, Tingin properabat, erepturus eam,ut censebat,Christianis. Improuisa res erat,& M nelius tamen per occultos indices restiuit, qui praeerat Aretillae.
Quid facereti volebat, ncquibat, ad Tingitanum praesectum mittere, & periculi iam instantis admonere, viis omnibus obse-ptiis. Excogitat astum. catella relicta,proximis diebus, per obliuionem Aretillae erat a ciue Tingitano. Hac litteris illigat ad Pr sinum illum, & sub noctem in litore dei lituit, acriter ibi verbe ratam. Catella iam libera cursum , quantum potest, Tingin intendit: mane peruenit,litteras ostentat, & ciues milites . periculi admonet,liberatque . Hoc spatium est milliarium circiter L xxv nisi me Io. Leo Aser fallit. Sed licio, hein, qu 3 co 3 hoc est epistolam scribere, an Chimaeram pingere Z Triplici facie certes habes', e Pedite, Equite, aliter tu lege , iace lege, Ut volo. Vale
68쪽
mihi saltem,& in beata Italia bene beateque age. Loumh,prid.
Kal. Octobr. V . ID. X C V II T.
Carinen, quod honori tuo scripserat hic habes.
Reuerendo dc Nobili viro NICOLA O MICAVLTIO NICO LAI F.
cum SACRA LAUREA donaretur, o DE SYNCHARISTIC M iovis NAM bis, quis nouus occupa
dor λ quis trepidum rapit Docti ad culmina montis Phoebo operatum an verus eius en amo' In te clare MICAvLTI
Clare a sirpe, opibus, magis A probitate. Illa est. illa meum Ierit γrso pectus, O intima i
Fundit gaudia, clim videt Incdito honore Augendum. date lilia,
Aurei stargite duplices, Sertos siue solutos,
Arces, iam capiti decus, Aeternum et eniet decus, LAvREA SACRA.
ualis Scipio, murice Insignis, Capitolia, Victis hostibus Afris, Aurea scandit. Plebei atque purra Iram ut,
69쪽
Hic ciuit , subit, bis praeite
Idius noua tentat Gloria pectus. Perge o tu quoque numine Dextro victor,stassere
Domina in metus paurum, Patria virtus. Vt cum praecipiti iugo, Currus non reuocabili
Impetefertur', equi negant Obsequi habenis.
Nec stes vita super, nisi stra o Belgica, bellicis
Tandem libera curis, Munia pacis Amplectare. cape, ὀ cape, uam CLEMENs hominum pater, uam Eegum illi PHILIPPus Maximus o sera. uae mora mos Batavi tenetZ uae vos Mattiaciὸ date Dextras eteri iugo Subdite colia. Tunc tristes superum minae, Tunc Mars ω Furor impius Ibunt, atque redibunt AvREA SAECLA.
70쪽
CENT. III. EPIST. LX. 19E P I S T. L X. Maiaritum. GARCIAE FIGvEROA, Regia cubiculo.
Duptici dolore, & quasi ictu, sum affectias,cum tuam epistolam accepi. Etsi priorem non tam intulit ipsa mihi, quam illatum renouauit, mentione mortis Ariae Montani iam stri, o magni rarique viri, & nobis etiam longinquis & exteris ob virtutem & doctrinam carit Imo credo nobis in pretio paene maiore, quam vobis suisse : ut sere solent in leui non dicam in vili ) haberi viri magni, apud notos & populares. Certe ego a multis annis amabam virum, amatus etiam ab ipso: & in isto animo sentio doloris hanc plagam, prudentia tamen & constantia munuendam,aut sanandam. Quod idem & te facere hortor, Illustris Garcia. qui sine fluctu ullo lugere eum potes; at cum magno stu-ctu non lugere. quo illo λ roboris, quod animo tuo indues,&paullatim assitefacies ad humanos istos casus. In theatro hoc magno sedemus , spectatores aut actore'& eximus alij, inimus alij: nec mirari aut indignari debemus , in communi & recepta ab aeternitate lege. At vulnus alterum, quod cum epistola ma v nit, non tamen in ipsa. Is enim qui tuam mihi mittebat,idem de
fato maximi regum Philippi nunciabat: quod me percussit, ut quod publicam Christiani orbis saliatem, aut certe quietem, spectaret. Uidebatur enim ille Rex, certo iam & firmo consilio, ad Pacis metam sua omnia dirigere : & in parte effecit, magis pi niusque fortasse, si vita etiam aliqua ei fuisset. At 5 clare Sol o cidisti , & nos in caligine ista reliqui iti & nimbis ciuilium bellorum. Etsi non occidiui,sed in filio tuo isto PHI Lippo TΕR-ΥIo vivis & luces: quem vovemus salubrium consitorum tu rum , Ut potentiae atque opum,heredem. Quidni autem erit)tali stirpe,cducatione, indole: imo ut nouum & salutare sidus exo tum eum speramus, ad illustrandum & vegetandum utrumque orbem. Deus vota nostra audiat:& illi consilia atque animos d ne bene decernendi, sortiter patrandi. Haec publica, mi Garcia: quod ad me, sum in veteri iterum languore, id est in via quam Arias nollet decurrit. Etsi paullo tamen nunc melius: sed aestas haec valde me assecit, & paene adeo confecit. ADMIRANDA iamdiu ad te miti, de ad utrumque Idiaqueum et nec culpa nO