장음표시 사용
31쪽
petrus , qui a Jacobo , Hierofodimu descenderant . qui adhue infirmi erant , timeretque , ne scandalum pas, a Fide resilirent , mutatus es rursus, re omisa gentili vitae ratione , ad priorem rediit indulgentiam , ciborrum observationes custodivit. Illum ergo Iudaei cum vidissent , qui Antiochia versabantur , id agentem, neque mentem eius perspectam haberent , qua id agebat , ab iusti sunt tu, ac propter magiinum iudaizare cogebantur. Atque hoc es , quod reprehendit Paulus. et autem clarius fiat, quod dicimus , ipsa Ap AEG. se secat ba recisabo. Cum autem venisset Petrus An-Π. ii. tiochi am , in faciem ei restiti , quia reprehensibilis crat. Prius enim quam venirent quidam a Iacobo, hoc es De solamis , cum gentibus edebat , hoc est cum iis . qui enant Antiochiae. Cum autem venissent quidam Hierosolymis periti Legis , subtrahebat se Petrus timens eos , sui ex clicumcisione erant. I Quosnam' eos , qtii a Iacobo descenderantis Et abducebantur cum eo ceteri Judario Quinam Judaei qui priusquam Hierosit itani descendissent Antiochiae δε-
ebant , nec tillam obfemationem Judaicam cti Adiebant o Ita ut & Barnabas duceretur ab eis in illam simulationem. Atque haec quidem es, quae apparet re
c a summus Pontifex Agapetus in Epist. ad Iustinianum
Auxuum apud Barcinium ad an. s3 s. g. r. ct apud Lab. tori . q. ' onc pag. 3793. Licet simili studio earitatis pro mώItiplicatione Fidelium ille beatus Petrus e Iesis Regni ianitor rνaheretur jqυὶ ur Judaeorum plυνεν' aequireret, a doctrins s tramite regia-iari in non respuendo omni Iudaismo defeenderar 2 huis tamen
ille iunior 'inctus in Domino Pasitis se retulis obmolasse direm Sed cum vidissem, Se ad Ga II. 14. r S. Cyrillus Alexandrinus extremo lib. q. contra DIiannm : Ad Me audax ille θ eonfidens Petrum Apostolorum prae
i S. Dan: Chrysestomus h r. in illud in sariem ei resia
I. Thomas a. a. quasi. ad a. Secundum meron
32쪽
Nonnulli , quibus indignum visum est , petrum
Apostolorum principem a Paulo reprehensum fuisse, non erat hic petrus , inquiunt , iue primus Apostes rum , cui fuerunt mes a Chroti concreditae, sed alius quispia, vilis o abiectus unus e vulgo . Unde id consat ρ Cum ceteros Iudaeos abductos fuisse cum illo dixisset, adiecit, inquiunt, ita ut Barnabas duceretur cum eis in illam timulationem. Quod autem dixit, ita ut Barnabas , indicat multo fuisse mirabilius illud ,
quam Petrum abductum esse. Sic enim locutus es , ut majorem illum censere Uideatur : non modo Petrus , inquiens , sed θ Barnabas : atqui Barnabas Petro illo maior non erat. Verumtamen non ita se νυ habet, pla ne ita se non habet. Neque enim eo quod Barnabas major esset, iam miratur magis e sed quam ob caussam ' quod nimirum ille quiuem in circumcisonem missus eqset , at Barnabas cum Paulo gentibus praedic ret , oe tibique cum Paulo coptilaretur. Quemadmodum alibi dicit, Aut ego solus & Barnabas non habemus τ- C potestatem non operandi λ rursus , Ascendi Hie- εA et ros
gnum i Epist. Ira. alias in Petrus smutitoris se a gentiliabus subtrahebat, tir vitarer Iudaeorum scandalum , quorum erae Apostolus: tinde in boe nusio modo peccatat: sed Paulus eum fi- uultis simulatorie reprehendis, ut vitaret sandalum gentilium , quorum erat ApostoIus . Sed Augustinus s Epist. 82. alias et q. γhoe improbat , quia Paulus in Canonica seriptura silicet Gaiat. a. in qua nefas es credere aliquid salsum esse, dieit, quia
Petrias reprehensibilis erat: unde verum est, quod Petrus pecea- vir , ct Paulus vere eum, non smulatorie reprehendit. Non auia
rem peccaυit Petrus in hoe, quod ad tempus legalia obser bae ;quia Me sbi Iisebat tamquam ex Iudaeis conυerso et sed peetabas,n hoe, quod eirea Legalium obse antiam nimiam diligentia adhibebat , ne scandali rex Iudaeor , ira quod ex hoc sequeretur gentilium scandalum. Peccabat autem Petrus venialiter tantum, ut docet idem s. Thomas in Epist. ad Gal. cap. a. Lect. 3. post gratiam Diaritus Sancti nullo modo peeea runt mortaIiter Apostoli . oe bou
donum habuerunt per poremiam divinam , quae eos confirma-νat .... Peccaverunt tamen venialiter, er Boe fuit eis ex fragialitate humana .... Quod vero dieitur in Glo. Restiti ei tam
quam par. Dicendum es, quod Apostolus suis par Petro is exeis curio is auctoritatis, usta ita a toritate retiminis.
33쪽
G i. rosolymam cum Barnaba : ubique vides illum cum II. 1. Paulo docere. Non rao quod Petro maior e sset, idcir- m quoque abductum ess miratur : sed quod is , qui fecum semiper praedicabat , cuique nihil erat commune cum Iudaeis , verum inter gentes docebat, ipse quoque esset abductus. Ceterum Petrum illum esse , de quo haec omnia dicit , cum ex iis , quae praecesserunt , tum
ex iis , quae sequuntur , manifestum es. Od enim se in faciem restitisse illi dicit , ae pro magno illud ha- fel , nihil aliud indicat, nisi se dignitatem minime reveritum esse tersonae : porro de altero quopiam si dixisset , se in Laciem illi restitisse , nouaquam hoc promvo habuisset . Praeterea s quispiam alius Petrus
fuisset , non tantum Taluisset eius mutatis , ut ceteros etiam Iudaeos attraheret . Neque enim adhortatus est ,
neque consuluit , sed tantum subtrahebat & segregabat se : atque illa subtractio oe segregatio ceteros omnes diascipulis attrahere potuit propter personae dignitatem. I
taque Petrum fui se, fatis ex his consat. Id quod
etiam ex verbis ipsis D. Pauli liquet. Dicturus etenim cisti . e sum venisset Petrus Antiochiam , et in sa-ar. ii. ciem restiti : ut de quo Petro loqueretur , Venderet , in ipso suae narrationis initio premisit dicens : Creditum est mihi Evangelium praeputii, sicut Petro ci ν. S. cumcisionis. Qui enim operatus est Petro in Apost latum circumcisionis , operatus est & mihi inter gemtes . Patet ergo de quo Petro Paulus loquitur , quem osolum nominat, praefuisse Mangelio circumiacisionis narrat . 6 Huc usque eos rejecimus , qui
ns s S, Ioannes Uirysostomus Ioco eitato. ε ὶ S. Gregorius Magnus in Ezechiel. lib. a. hom. 6. num 1 . t . I. pag. x et 62., cuius verba describit & probat Claudiu, Taurinensis Epileopus in doctissima enarratione in Epist. D. Pauli ad Galatas torn. 4. Bibl. Patr. pag. 348. Ceterum idem S. Gregorius ibidem haee etiam habet, quamvis totus alioquin sit in Petri laudibus. Cum Perrtis Apostolus servari adhue in Cis-- eumeisione Legis consuetudinem vellet , ei in faciem restitit Paulus , eumque hac in re fuisse reprehensibilem dicit . Et hoe
rivistudium discipulis sequens non solum culpam ,sed quod est m.
34쪽
non petrum , sed quempiam alium eo nomine , quia Paulo sit. reprehensus , accipiunt. Nunc eos refellamus , qui volunt fuisse alium de Septuaginta disci-ptilis iso vocabulo nuncupatum. Et dicunt, nequaquam
Petrum comictu gentium se poti se subtrahere , quire renturionem Cornelium laptizarat. Et cum ascendisset Hieroso mam disceptantibus naversus se , qui erant ex Circumcisione , o mcentibus : Quare introisti ad viros praeputium habentes , & manducast; cum illis ppos narrationem visionis , tali responsionem fine concluserit : Si ergo eanadem pratiam dedit illis Deus , siciat& nobis , qui credimus in Dominum Jesum Christum; ego qnis eram , qui possem prohibere Deum P Quibus
auditis tacuerunt & glorificaverunt Deum , diccntes et
Ergo & gentibus Deus poenitentiam ad vitam dedit emaxime cum Lucas scriptor hisoriae nullam huius di fem sonis faciat mentionem , nec dicat umquam Petrum Antiochiae fulge tina cum Paulo , locum dari Porphyris blathhemanti, s aut Petrus erraste , aut Paulus procaciter Aposolorum principem confutasse credatur.
ius, Dyοersm , idest fimulationem nominat dicens r Cum venis et Petrus Antiochiam, in faciem ei restitii quia reprehens bilis erat . Et paullo post r Et simulationi eius consenserunt ceteri Iudaei. Idem υero Apostolorum primur eum multa discipuis Ios admoneret , atque a quibusdam detrahi de Pauli seriptis agnosceret, dieit s Epist. a. cap. III. x s. ὶ Sicut eatissimus fialeenoster Paulus seeundum datam sbi sapientiam seripsit vobis . loquens in eis de his , in quibus sunt quaedam di mellia intellectu, quae indocti & instabiles depravant , sicut ceteras Scripturas ad suam ipsorum perditionem . Ecce Paulus in epistolia suis scripsit Petrum reprevensibilem , ct ecce Petrus in epistolia fuis asserit Paulum in his , euae solaserat, admirandum. Certa enim nisi Iegisset Petrus Pauli epistolas . non laudasset . Si amtem Iepit, quia ilite ipse reprehensibilis diceretur , invenit. A.
mistis ergo veritatis laudavit etiam , quod reprehensus es , alisque oe hoe ipsum piaeuit, quia ἰn bis non pucreerat, quae aliarer quam debuerat, sensit. Seque etiam minori fratri ad consenissum dedit, atque in eadem re factus es sectator minoris fui, u etiam in hoe praeiret : quatenus qui prinitis erat in Apostolatue culmine, esset primus π in humilitate . Pensate ergo : in momris vertice fletit, qui ilias epistolas laudavit, in quibus scriptum se vituperabilem invenit.
35쪽
cuibus primum respondendum , alterius nescio euius CG phae neycire nos nomen , nisi eius, qui in Evange
lis , o in aliis Pauli epissis , o in hac quoque ipsa modo Cephas , modo Petrus scribitur. Non quod aliud significet Petrus , aliud Cephas ; sed quod quam
nos Latine, o Graece petram vocemus , hanc Hebraei Sri propter linguae inter se viciniam Cephan nuncupant . Deinde totum argumentum qistolae , quod obiliaque de Petro, Iacobo , o Joanne vicitur , huic intel-ιigentiae repugnare. Nec mirum ess e , se Lucas hanc rem
xacuerit , cum o alia mnlta , quae Paulus sustinuisse se replicat , hisoriographi licentia praetermiserit : non statim esse contrarium , s quod alius ob caussam dignum
putavit relatu , alius inter cetera dereliquit. Denique
primum Disicopum Antiochenae Ecclesae Petrum 1Disse accepimus , o Romam exinde translatum , quod Lucas penitus omist. Ad extremum s propter Porphyii blasphemiam alius nobis fingendus es Cephas , ne Petrus putetur errasse , infinita de Scripturis erunt radenda diaminis , qua aue , amis non intelligit , calumniatur. 8 3Ηis , quae hactenus dicta sunt verbis ipsis Patrum
gravissimorum Chrysostomi , Gregorii , Hieronymi consentit S. Cyprianus epist. 7 I. ad Quintum , ς γ
t et in Ioannes eae. I. a. Tu es Simon filius Iona: tu voeab
ris Cephas , quia snterpretatur Petrur . Idem Cephae nomine septies vocatur a D. Paulo, quater Epist. r. ad Cor. cap. I. I a. III. aa. IX. s. XV. s. ter Epist. ad Gal. cap. II. 9. II. 34.
g ὶ S. Hieronymus in Epistolam ad Galatas cap. a. tom. 7. P g. μου. & 4ος. ο ὶ Eius verba sint Nee Petrus, quem primum Dominus eligis , o super quem adificavit Ecelesiam suam , eum feesis Paulus de Ciseum,sone pomadum diseeptarer ; vindicaυit FHaIiquid insolenter , aut aνroganter assumst, ut dicerer se prim tum tenere oe temperari a noveliis s pqsteris fibi potius πη- rere . Nee despexit Paulam , quod Eeclesia prius perseeutor Disset, sed eonsitum inritatis admisit, ct rationi legitima , quam Paulus vindieabat, saeiae eonsensit, dommentum hesileer mwis εν
neordiae er patientia tribuens , ut non pertinaciter nostra ameis
36쪽
R oui eumdem Cyprianum insecutus est , summus
Doctor Augustinuς epist. 82. cap. 3. , ubi adversus Hieronymum ostendit , Petrum non simulate , sed ex animo reprehensum a D. Paulo. D. Thomas , to Baronius ad an. Ch. II. β. 33. Bellarminus De Rom. Ponti lib. I. cap. 28. & lib. q. cap. 8. Uasqueetius in
Primam secundae S. Thomae tom. a. disputat. I 82. cap.
F. , utque alios omittam , Augustinus Calmet dissertat. I. 1n Epist. S. Pauli ad Galatas. Qui Cepnam a D. Paulo reprehensum volunt diversum fuisse a D. Petro Apostolo , atque unum ex septuaginta discipulis , sententiae stiat auctores proserunt S. Clementem Alexandrinum libro Hypotyp
to Prima Seeundae s 3. art. 4. Vide annotat. 4. ri In quo etiam Cepham iuiam , έtii Antioebiam ingressa Paulus se restitisse dieit, quoniam reprehensione dignus erat , unum ait Dis ex septu inta discipulis Petro Aposolo cognomiamem, ut est apud Eusebium lib. r. Hist. Eces. cap. x 2.
t aa ὶ In Commentario De Septuaginta Domini di se pulis. qui exstat ad ealcem Chronici Paschalis pag. 344. edit. Venetaea Cephar, quem Antiochiae eoarguit Paulias 'solus , qui oe conia fuit Dijsopus. is ) P . 1 r. ubi inter Septuaginta discipulos numeratur tertius Cephas Petro cognominis, cum quo congressus es Paullude Iudaismst. i. ὶ Theophylactus in Epist. ad Gal. cap. a. num. 14. pag.
4ss. Eusebius dicit , non Magnum Petrum a Paulo remehenis sum, sia alium quemdam Cepham , unum ex nyis ginta A que hoc se eonfirmara putat. consentaneum non esse incens, eum ,
eui in principis defendisset sese , quando eum Cornelio mandia cans ossendisser quosdam, rursus opus habere huiusmodi increpatione . At, o sapientissime, neque nos dieimus Petrum ceu ignorantem quid secto opus effer , a Paulo inerepatum esse , sed υο-luntario sustinuisse obiumationem , ut alii emendaremur . oriu-
sebius Pamph.i in Ereissastiea historsa sendis , hune Petrum non esse Cepham , sed ejusdem eum ipso nominis unum ex Se
37쪽
qui Cepham, cita in faciem Paulus restitisse se fribit, non putent Mutilum Petrum , sed alium de septum inta discipulis iso vocabulo nuncupatum ρ & S. Amselmum , qui in Epist. ad Gal. ait, esse nonnullos , qui non Petram Apinolorum principem , sed quemdam mtium eiusdem nominis , qui a Paulo reprehensus es,
At Liber I polyposeon periit , & nusquam, qua
tum ego quicem sciam , apud S. Clementem Alexandrinum Cephas , quem Paulus coarguit , unus ex Septuaginta discipulis suisse traditur . Qua de re silet etiam Photius in Bibliotheca cod. Io9. pag. 286., ubi ejus Libri, qui id temporis , saeculo videlicet nono , adhuc extabat , epitomen exhibet, ostenditque ejus auctorem , quicumque si , seu ipse Clemens Alexandrinus 3 seu quis alius eius personam indutAs , non pauca impie omino ρο fabulose dis rene. Unde e gnoscitur, quanta sit auctoritas Hypotyposeon, quarum scriptor dubius est, impius, fabulosus. is Fabulosus item a viris doctis habetur Domineus Tyrius , & ideo solum ab ipsis profertur, ut falsas quasdam opiniones quarto etiam saeculo notas fuisse& cognitas probent. Bellarminus De Script. Eccles. pag. 6o. agens de Dorotheo Tyriens . Isti numerat mire 7a. discipulos Gnisi omnes , qui ab Apostolo Pau- Io nominantur , etiamsi Ethnici fuerint, vel feminae, σillos omnes non solum discipulos Domini , sed etiam npiscopos facit. Non meminissem Libri tam fabulosi , nistidis
Nimirum νερτε hoe 1. Hist. Eecl. cap. I 2. ex CI mentis Alexandrini lib s. Hypotyp. ae rursus ex Eusebio νεθνεOEeumenius in Commentario: Ethius in Epist. ad Galat. cap. a. t xs , Rufinus in Amicetia pro Origene tom. v. operum s. Hieronymi pag. 33 o. edit. Paris. 1643. : Clemens quoque alitis Alexandrintis presbyter oe magisseν Ecelsae illius , in omnibus pene libris suis Trinitatis gloriam atque aeternitatem unam eamdemqtie designat i ct interdum invenimus aliqua in libris eius capitula , in quibus filium Dei crearuram dieit . Numq&id eredibiti est de tanso viso tam in omnibus Catholico, tam erudito , vir vel Mi contraria senserit , υσι ea is quae de Deo , non Heam
38쪽
vidissem , a multis citari, non minimi fieri. Itaque, ut ait Eslius in Epist. ad Gal. cfl. 2. , mas credem duo fusebio antiquitatis Eccle sicae scientissimo , qui loco superius allegato palam te tur , nullum Septuagimia riscipulorum catalogum uspiam exsare.
sublestae quoque fidei hac in re est Auctor Chr niei Alexandrini seu Paschalis , qui a multis creditur fuisse Gregorius Pisides, qui saeculo septimo vixit,
anno Christi circiter 63o. Huic enim utpote recentiori praeserendus sine controversia Eusebius , qui tribus ante saeculis rradit lib. I. Hist. Eccl. cap. I 2. Septuaginta discipulorum seriem nullibi perscriptam reperiri. OEcumenius quoque in numero recentium scriptorum est, & vocans opinionem illam πιθανον λογον, versem lem rumorem, satis indicat, se illi valde non assentiri. Iam vero Hieronymus, & Anselmus verbis recitatis aperte ostendunt, paucos illos , qui Cepham aiebant diversum esse a D. Petro , minimam atquς adeo nullam habuisse auctoritatem vetuitatis : allatasque ab eis rationes fuisse admodum infirmas , cum ab eorum sententia discesserint in contrariam. Quo plane modo refellendi sunt, si qui sorte objiciant testim nium Chrysestonii & Gregorii, quod simile prorsus est testimonio Hieronymi & Anselmi. Adde, quod nemo
ignorat, magnum suisse inter Hieronymum & Augustinum de Cepha a Paulo reprehenso certamen, Augustino aiente, Hieronymo negante, Cepham reprehens-
fuisse. Augustinus quidem certe in discipulum potius, quam in Uicarium Christi culpam huiusmodi
contulisset: nec Hieronymus adeo la, rasset, ni Cepham culpa liberaret, si docere potuisset, illum non esse eumdem , ac Petrum Apostolum . Adde insuper Commentaria in Epist. S. Pauli, quae Anselmi Cantuariensis nomine seruntur , eidem abiudicari, & a Bellarmino quidem tribui Hemaeo Natali Britanno, qui Vivebat anno IIa s. a Labbeo autem & Gerberonio
adscribi Her o Monacho Burdigalens. i 6 Alial ὶ Bellarminus De Scriptor. Eccles ad an. Iogr. pag.
39쪽
Alia adversariorum argumenta sunt, Cepham a D. Paulo reprehensum Antiochiae : Petrum autem ibi
numquam fuisse simul cum Paulo, quod, perpensis utriusque itineribus , tempus non sit , quo simul uterque in eadetn Urbe suerit. Cepham fili Te Iudaeum, Petrum Galilarum , illum fuisse reprehensbilem , quod de Apostolo Petro dici non debet : eumdem a Paulo obiurgatum coram omnibus contra Christi Domini praeceptum de correctione Matth. XIII. II.: eumdem poli positum Jacobo , aliisque : I7 eumdemque ideo Cepham ter vocatum a D. Paulo , cum bis ante nominasset Petrum , ut significaret, Cepham esse diversum a Petro : 18 Ecclesiam denique ipsam
iis adversari, qui putant Cepham esse Petrum, cum in Concilio Tridentino sess. 4. probaverit Vulgatam sacrorum Librorum editionem , quae in memorato D. Pauli loco Cepham habet , non Petrum , ut eli in autographis exemplaribus Graecis . Verum quod attinet ad primum argumentum, quod totum coniecturale est , omnes defniunt , o nemo pro hat , ut ait Caspar Sanctius , quicum sentiens Ioannes Lorinus hortatur interpretes , ne hoc loco la rent temporibus definiendis. S. Petrum suisse Antio-ehiae, constat ex Traditione, & antiqua Ecclesiae hist ria. Quoties autem & quo tempore fuerit , ignotum est, Etiam S. Paulum multoties ibidem fuisse , liquet ex Actis Apostolorum , ejusque epistolis : quo autem anno irae Christianae in eadem Urbe fuerit, prorsus latet, scriptoribus dissentientibus inter se. Esto igitur, nemo definire queat annum, quo Petrus & Paulus simul Antiochiae fuerunt, non inde tamen effici-aur , eos numquam Antiochiae simul fuisse. Siquidem
43. Labbeus item De Seripi. Eeeles pag. 344. Gerberonius Proloquio in omnia s. Anselmi opera. r Ad Galat. cap. II. q. Iacobias. er Cephar, o Ioanner.
Et x. ad Cor. cap. I. Ia. Ego quidem fiam Pauli: ego autem mpollo: ego vero Cepha: ego autem Christa. . t is i Ad Galat. cap. II. q. s. semel atque iterum userpat nomea rirri, di p. II. I . ter nomen Cepia .
40쪽
non sunt duo haec adeo inter se coniuncta , ut alterum alteri consequens sit. iς Uenio ad secundum, & fateor , me nescire ex qua Tribu fuerit S. Petrus. Scio autem', Christum Dominum , Mariam Virginem , & Iosephum, lieet genus ducerent ex Tribu Iuda , vocatos nihilominus fuisse Galilaeos , quod domicilium haberent in Galilaea. Petrus igitur ortu ac domicilio Galilaus fuerit, genere Iudaeus . Advertendum illud etiam, post Babylonis captivitatem omnes Iacobi posteros , cujuscumque essent Tribus , dictos esse Iudaeos, quemadmodum eos hodieque vocamus. ao Et quidem Paulus postquam dixit , Cepham Judaeum : Tu Judaeus cum H , versu sequenti ipse quoque se Iudaeum a sellat : Nos natura Iudaei , quamvis certum sit , D. aulum fuisse ex Tribu Beniamin. Cephν porro reprehensibilis erat , noli quod doce-vet Christianis mandata Legis custodienda , & obse vanda esse Legitima , sed quod sibi in victu non constaret timens eos , qui ex circumcisione erant , id est Judaeos non quidem timore humano si υe mundano , sed timore cantatis , ne scilicet scandalizetrentur , sicut dici
tur in Gloissa. Et ideo fastus es Judaeis tamquam Judaeus , smulans se cum infirmis idem sentire , sed im
t xν ) Caesar Calinus Exercitatione Historiea in Acta Apostolorum Italico sermone scripta lib. a. cap. s. pag. I 8. S. Aunustinus epist. sa. alias 19. cap. 3. f. II. Magis arbitror anta HierosoIrmitanum Comilium Petrum a Paulo reprehensum fui si A. Baronius tamen ad an. set. g. 3 r. atque Estius in Epist. ad Galat. cap. II. I r. id contigisse existimant, conventu Apostol
rum Hiero1blymis absoluto . Id enim , subdit Estius, postula-
νe videtur ordo narrationis Patilina . Pater etiam ex Actor. Isia
Paulum absoluto Coneidio flatim Antioebiam esse reversum , nesadmodum diu ibi moraium . stuare verisimila est, per id tempua AIue adsenisse Petrum, re retera, quae his narranrtir, acta fui se . Nisi quis puter , Ua eo tempore contigisse , quando iterum Paulus alistiamditi haesit Antiochia.
ao ὶ jacobi seu Israelis posteri post Bab Honis raptivitatem Itali voeari sunt. quod tune Tribus Itida omnibus Tribubus re
vi oe numero major esset, s quod eximi mater eam reteras inn