Roberti Boyle, ... Opera varia, quorum posthac exstat catalogus. Cum indicibus necessariis, multisque figuris aeneis Tractatus, in quibus continentur suspiciones de latentibus quibusdam qualitatibus aeris; ... Authore Roberto Boyle ..

발행: 1680년

분량: 95페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

81쪽

DE CAUSA ATTRACTIONIS.

aerem cohiberemus he irrumperet in cavitatem desertam cruris longioris; qua ratione Cylindius mei curialis aestimatus ut modo dixiὶ eandem retinebat alii tudiant m supra xl crcurium stagnantem in breviore. Partem itinerantis hujus Baio sic pii superiorem & obturatam facile largieris immunem Lille ab aere communi, non tantum ob alias rationes alibi allatas, sed hanc imprimis, quod, si lenitet instrum emum inclines, Argentum vivum ad tubi si immitatem ascendat; id quod facere, ut scis, non pollet, ii locus, ante ab eo desertus, occupatus esset ab aere qui elatere suo Meicut ii ascensum impeditet; uti iacile est experiri. Hoc insit mentum hunc in modum adaptatum, unum ex adllantibus rogavi ut sugeret ad crus brevius; quo facto, mox , ut exspectabam, quatuor vel quinque pollicum Met-eutii sequebatur ascensio in istoc crure , ct proportionalis illius descensus in longiore; nec tamen in hoc casu elevatio Mercurii dici potest a pressione Aeris provenite. Nam, Atmosphaerae pondus arcetur eo, quod obturat longioris tubi extremum superius; ac Aeris vis clastica hic quod agat non habet, quoniam, ut nuper o lendimus, spatium a Mercurio derelictum non occupatur ab aere incluses Pullioque & Cond cnsuio aeris, quae a compluribus Philosophis mode tuis fieti supponitur a Thoracis buctoris dilatatione, atque in liquorum sugendo tum superficiem premete; hoc, inquam, obtendi hic nequit, cum liquot in longiori ct re unde quaque ab ambientis aeris pressione praecludatur. Supereti igitur, caulam, quae Mercurium in breuioli crure, facta Suctione, elevavit, suisse pondus Mercuiti collat ei aliter superioris in crure longiori, qui cum esset Suctionis initio) Atmosphae pondere aequi pollens, ratio adesi manifesta, cur stagnans in breviori crure Mercurius ad quoidam pollices per suctionem elevaretur uti Met cui ius in vase patente stagnans pondere Atmosphaerae elevatur, quando Suctio in aere libero peragitur. Etenim, in utroque casu, est tubus qui pertingit usque ad stagia antem Mercuitum, nec non justum pondus, eum in tubum impellens, quando Aeli, in tubi cavo com cnti Elater enervatus est ex dilatatione Suctionem coinitante.

Secundum Caput, supra propositum, nempe , Pondus Acm si cere ad liqueres in Dictione ei andos; haud perperam probari potest argumentis ab ipse Expe- timcnto Torricediano legitime deductis;& multb liquidius,primo & decimo quinto continuatorum nostrorum Experimentorum Ph si mechanicorum. Quocirca hic solummodo Phaenomenon quoddam notabo, Baros pio nostro itinerante exhi-hendum, quod, utut multum cedat Experimentis modb indicatis, usum tamen aliquem habere potest in praesenti negotio. Pat ato itaque Insitumento, itineranti Barometra simili, quale Lb capite pilori commemoravimus. at cujus pedes non inaequalis adeo erant longitudinis hsactoque in eo Experimento Torricelliano juxta modum nuper descriptum tem ita curavimus, ut in breviori crure restituet aliquot pollicum longitudo, stagnante Mercurio non repleta. Dchinc jussi virum hac in re versatum, Suctione ita elevare Mercurium ad brevioris cluris orificiam patens, ut, orificio tempestive & ii- re obturato, Mercurius pergeret crus illud replere quamdiu id consultum putab 'inus: Tum vero, apposita nota lupei ficiei Mercurii in crure longiori, de obtur

bamus orificium brevi 'riae quo facto, curius, qui prius illud teplebat, δε- primu

82쪽

prime tu , do acc idem liquot in crure longiori quinque pollices de amplius su-pta notam illam elevabatur, inque ea altitudine persevelabat. Dico, Mercurium

pressam, potius quam subsedis , quia proprium ipsius pondus non poterat lapsum ejus caulari,quandoquidem Mercurialis quinque pollicum Cylindrus longe

aberat ut elevare pollet iam altum Merc rii Cylindrum ac contrapondium producebat in crure longi are; ideoque depressio de qua loquimur, accepta selenda est gravitationi Aeli, at mosphaerici , operanti in sepelficiem Mercu: ii ia crure breviore contenti, Nec ullam dub tandi causim video , q . in , si compotes fieri potuissemus inmumenti, in cujus crus brevius Cylindius Mercurialis multorum pollicum altior sugendo potui Tet sublevari, hocce artificio liquidum futurum illet, Atino sphaerae pretiionem facile sursum impellere Meeutii Cylindrum multo proceriorem quam fuc: ebat in Experimento nolito recitato. Non ei Ie vanam hanc coniecturam, probabile videbitur ab Experimento jamjam commemorando. Etenim , si incumbentis columnae Aeris atmosi hae lici gravitas par est adeo comprimendae portioni Aeris inclusi, ac Mercurii Cylindius, pondere aequivalens quantitati aquae, triginta de triginta q linque pedes intercedenti, condensare ipsum valet; negati utique vix poterit, eundem Cylindrum Atmosphaericum pondere suo elevare&aequi ponderare posse viginti octo vel novem pollices Mercurii,vel aequivalentem columnam aquae in tubis , ubi holum duorum liquorum, ab aere sublevandorum & sustentandorum, ieiistentia a nuda ipso- luminet gravitate dependet. Ad confirmandam doctrinam hanc nostram de Atmosphaerae in superficiem liquorum ei expositoruin Gravitatione, subjungam Experimentum a me excogitatum, ut ostendet em,aerem incumbentem, in statu suo nativo solitoque, in tantum comprimere alium aerem non rarefactum, sed in simili natarali statu constiturum, ac Cylindrus Mercurii pollicum viginti octo vel viginti novem,eum condensat comprimitque.

Ad peragendum hoc Experimentum necesse est ut in memoriam tibi revocem quod alibi' susὸ ostendi, ulteriusque Experimento insa tradendo confirmaboiquod nempe viginti novem vel triginta circiter pollices Mercurii comprimunt aerem, qui in statu suo naturali & usitato quoad raritatem & densitatem constitutus, in breviore itinerantis noliti Batos copii crure cones usus suit, in spatii illius dimidium, quod aer ille inclusus ante occupaverat, Hoc praemisso, ad Experimentum meum progredior, quod erat hujusmodi: e Procuraveramus Barometrum itinerans, in quo Mercurius cruris longioris suspensus servabatur a contrapondio aeris gravitantis in supcificiem Mercurii cruris orevioris , quod ita paraveramus , ut duobus circiter pollicibus deficeret ab altitudine clutis longioris. 4 Dein, nota apposita loco, ubi consistebat Mercurius stagnans, manifestum erat, juxta nostram Hypothesin , Aerem in supeliori partectutis brevioris in statu suo esse naturali, vel in eodem densitatis gradu cum aere externo, quocum liberum ei intercedebat commercium per 'rificium patens brevioris cruris; ita ut aer hic stagnans aequaliter premeretur a pondere collateralitet

83쪽

σέ DE CAUSA ATTRACTIONI s

tupetiolis Cylindri Me: curii in crure longiosi, & ab aequivalente pondere dite

Ctὸ incumbentis colu aviae Atmosphaericae. Rebus ita constitutis , supelior pam cruris bievioris, quae ante ex consilio ad exiguitarem sere capillarem inerat pro- ach, , Hermetice obligilliabatur; id quod, lic Et erectum servaretur Instrumen um, expedit E adeo s.ctum Lit ob exiguitatem tubi, ut aer inclusus ad lenium ca-kidus haud appareret quanquam, in majorem cautelam, cohibuerimus nos ad emptis a processu, ut, ii qui rarefactio facta esset in aere , ea iterum isto temporis spatio cellatet. Hoc facto, aperuimus cruris longio iis extremum insetius sidquod ob curam ante de eo habitam sacile fieri potest, idque citra concussionem vatis, ) quo pacto Aer atmosphaericus , comparato sibi accessu ad Mercurium inclutii n in crure longiore, ita uti exspectabam, sua in ipsum gravitatione compressit aerem inclusum in crure breviori, ut, aetiimatione ficta, regulae adminiculo quippe, ob iuperioris vitri partis figuram conicam, mensuram exactam capere non potetamus in spatii ante occupati ferὸ dimidium contrusus esset, proindeque, uti nuper indicabam, compressionem sustineret illi parem , quam Mercurialis vi ginti novem circiter pollicum Cylindrus ipli conciliasset. Experimentum hoc, quoad rei summam, malo iis certitudinis gratii, iteratum fuit pari quasi successu: Et, quanquam facilius suillet metiri condensationem aeris, si, loco ejus quod crus inlitumenti brevius protraximus & obfgillavimus,acquievissemus in alia aliqua illud obturandi ratione; maluimus tamen Hermetis sigillo uti, ne, si modum alium usurpassemus, nobis objiceretur, aliquid inclusi ae- Iis, quando comprimi incipiebat , potuisse pet crinis, in quo incarcerabaturioris

cium , non exacte clauium, elabi.

Vt vero evidentius adhuc pateat, quantum Ascensio liquorum per Suctionem dependeat a pressione, potius quam ab imaginaria Naturae abhorrentia a Vacuo, vesta pro p gata pulsione aeris; Instantiam subiungam, in qua jactata illa abhorrentiata cum habete nequit: Experimentum peractum suit hoc pacto; Syph on vitreus, similis illis quos nuper descripsimus, instilichus scit. uno crure tonsio te altero, Hermetice obsigillatus fuit crure breviori, &tum gradatim immissum ei fuit, orificio cruris longioris, ea quantitas Mercurii, quae pondere suo suiliciebat comprimendo Aeri in crure breviori ad dimidium circiter spatium quod Poisbebat ante; ita ut, juxta Peripateticorum placitum, necesse fuerit aerem esse in statu praeternaturalis condensationis, idque gradu longῆ majori , quam per experientiam meam passim reducitur figore, intenso satis ut conglaciet aquam.Tum, mensurMaaltitudine Mercurii in tubo longiore supra superficiem Mercurii in breviore, deprehendimus eam non excedere pollices triginta. Iam vero , si liquores ascenderent in Suctione eb fugam Tacui, nulla ratio est, quare hoc argentum vivum in longiori Syphonis parte non ascenderet facile, ficta Suctione saltem donec Aetin breviori crure priores tuas dimensiones recuperasset , siquidem non possit hoc loco obtendi, scire, si ascenderet Mercurius, ullum periculum vacui in breviore crure tubi, quandoquidem contiguus aer inclusus in procinctu est aeque citd succedendi ac Metcui ius subsid. t in Syphonis crure breviori. Nec alligari potest,

qabd, ad implendum locum a Mercutio derelictum, inclusus Aet pati debeat rare factiouem

84쪽

PER SUCTIONEM. 77

factionem distensionemve praetet naturalem; cum manifestum sit in casu nostro, qubd e contra, luamdiu Aer manet in statu, ad quem Mei cui ii pondus eum i eduxit, attinetur ille in statu violento compressionis; cum in breviori crure in statu esset naturali, quando Argentum vivum, cruri longiqsi innium, suo pondere eum in spatii, ante a se occupati, seie dimidium contrusit, Et tamen,cam curasscin aliquot viros, quorum unus alluetus erat ad sugendum , aliquoties tam impense i gere ac poterant,nullus eorum valebat, ne quidem ad horae minutam, Mei cui tumia longiori crure elevare, eumque dejicere in breviori, ad majus quam unius circiter ad summumὶ pollicis spatium. Attamen , ut ollendam tibi, non captum fuisse Expetimentum in mei favorem , altitudo Cylinati Mercurialis in longiori crure supra superficiem Mercurii in crure breviori, erat, quando tentabatur Suctio, pollice uno alterove brevior pollicibus triginta, ct tantum aberat, ut compressus aer in crure breviori per Suctionem expanstas fuerit uitia nativas &primaevas suas dimensiones, ut, qliando Mercuitus contiguus redactus erat ad iantum subsidentiae gradum ac fieri a nobis potetandin. idium quidem recuperaret iulius spatii, quod per compressionem prat gressam amiserat, proin ecque in statu esset condensationis praeternaturali, poliquam liberatus elat ab illo statu, quatenus id praestare Suctio poterat. Vnde patet e videtur, non ob Iuram Vacui Argentum vivum , Suctione facta, unum pollicem ascendisse; quippe ex eadem caul, ascei dere debuisset duos & sorte plures pollices , cum nullum csset peliculum, eiusmodi ascensione ullum Vacuum debuisse produci vel relinqui in breviori crure Sysephonis cum, iuxta hypothesin nostram , manifesta phaenomeni causa possit assignati. Etenim, priusquam incipiebat Suctio, AEquilibrium erat seu aequi pollentia inter pondus Mercurii superioris in crure longiori,de Elaterem Aeris compressi- inclusi in crure breviori : At quando Experimenti curator sugere ccepit, thorace ejus diducto, pars aeris in lusi in superiori parte longiolis cruris in ipsum transibat,&residuum ejus per expansionem illam adeo eneivatam habuit pressionem,ut Aer in crure breviori, sublata priori resistentia, potis fuerit suomet elatere seipsum expandere, adedque contiguum Mercurium in eodem bieviori crute deprimere,&tantundem in longiori elevare. Verum hic Hydrostaticcs peritus, Experimentum hoc attente observans, dissicultatem aliquam dignoscet, quae soli Enonnihil eum discruciabit, videturque nostram Phaenomeni explicationem convellere. Objicere enim poterit, si comprcssus Ael in crure breviori instructus erat elatere,poudcii Mercurii in crure lovgiori aequipollente, non patere,cur Mercurius non deberet sugendo attrahi in hoc instrumento, a quὸ ac ui, ero libero; cum, juxta me,inclusi Aetis in Mercurium lubjectum pressio aequivalete debeat ponderi Atmoiphariae; experientiam iamcn testari, Atmosphaerae pondus, sacta Suctione , Argentum Nivum ad aliquot pollicum

altitudinem subleva . . Ad dissicultatem hanc solvendam,ostendendumq; eam,quatumlibet gravem, non tamen esse insuperabilem; mecum expandas velim, me quidem compitis Acris Euterem aequi pollentem statu ere ponderi comprimentis Mercurii , mihique

cautan id statuendi suppetere manisellam, quia scilicet, nis Aeris Elater aequipol -

85쪽

s DE CAUSA ATTRACTIO Nis

Ieus essetisti ponderi. Mercurius necessarib Aerem comprimeret ulterius; quod

me u eun revcia non facere,contendunt iamnes. Sed tum mecum reputo, in ca

su nostro magnum debere elIe discrimen inter operationem Elastri Aeris inclusi Atmosphaerae pondus postquam semel coepio Suctio. Nam , Atmolphaerae pol dus,quod sursum impellit Mercurium aliosque liquores , quando Suctio pelagutut in Ae e libero, semper manet idem; at vis presso ve Aecis inclusi non diutius aequilis eli contra pressioni Mercurii quam in suctionis momento primo ; quo lapso, Aeris incat cerati potentia semper magis magisque minuitur,quoniam compressi Aeris, qui hic semper expanditur ulterias. Elater necellatio proportionalitat debilitatui: Vnde mirum videri non debet, Mercurium non suille magis S ctione elevatum quam commemoravimus: Etenim, nihil aderat quod eum ad

majoiem posset altitudinem elevare, quam eam , qua debilitatus Elater inclusi sed in expa si ae iis redactus suit ad aequi valentiam cum non diminuto, quin potiustio nihil aucto pondere Cylindri Mcrcurialis incrui e longiori, cumque pressi ne Cylindit Aelii in crure eodem, imminuta ab actione Suctoris. Etenim,quandoquidem, patente hujus crusis orificio, Mercurius premebatur sursum ab Aetis Atmosphaerici Cylindro, aequivalente iliginta cilciter pollicibus Argenti vivi u choris ore actioneque Tubus liberatus fuit ab Aere externo, atque Thoracis ipsius dilatatione Aet vicinus, qui liberum eo commeatum habebat per illius Alteriam asperam, proportionaliter fuit expansus, Elateremque ac pressionem suam debili tem nactus est: Qua ratione, Aer comprestus in Syphonis crure breviori vim acquisivit Mercurium sursum impellendi, donec modo dictum AEquilibrium siVeAE i ii pollentia obtineretur. Atque hoc losea notandum mihi, uti argentum vivum nonnisi parum fuit Suctione elevatum, ita Cylindrum qui elevabatur valdὸ longum suille; quanquam,ut notabam ante, causa impellens, Atmosphaerae scit. pon-4tis remantuat eadem, cum in sy phone nostro, quando Mercurius non nisi ad unum pollicem sursum sugebatur. compressius Aer, occupans spatii ante occupati duplum,expansione hac perinsignem Elateris pressionisque suae prioris partem jam

amisit Iet.

Finem hie imponerem huic Dissertationi, nisi mentem subiret Phaenomenon quoddam Machinae nolitae Pneumaticae, quod nonnullis viris doctis, imprimis Aristotelis sequacibus, adeo videbatur arguere, Suctionem fieri a Vacui vel a P cincipio quodam interno , ut aliquot ab hinc retro annis coasiillum putarem aliam illius explicationem literis consignare: quam cum nuper inter alia Schedras mala mea reperesimilis ungam hoc loco iisdem, ut inibi habentur, verbis, pet upendicu modum: Inter similiati a Machira Foliana ut nunc passim vocatur) Phaenomena, nullum est quod talem crucem figat quorundam ingeniis, quam hoc;Quod nempe . quando digitus quidam firmiter admovetur tubuli orificio, quo meare solet aeta Recipiente in Cylindrum exhaustum, digiti pulpa insigniori spatio adigitur intubi cavitatem; id quod non sine notabili fit doloris sensu in insetiori parte digiti.

Plerique enim eorum, qui versati non sunt in Hydrostaticis, praesertim si opini nibus, tum Peripateticorum tuin aliosum scholis passim Ieceptis, praeoccupatas

mentes

86쪽

ΡER SUCTIONE M. γ'

mentes geret,sibi persuadent, sentire se,modb dictam dololificamque palpae disit; protuberantiam non a Picisione, ut nos censemus, sed dii tincte ab Atta actione erici. .

Respondere ad hoc solemus, cum communis aer corpus sit gravitatis haud expers. Phaenomenon hoc polle per pieitione illius luculet ei explicati. Etenim, quando digitus pii insim admovetur orificio tu bi, ni alas tum excitatur dolor,int una et centia nulla, quoniam aer,qui est in tubo, aeque premit adversus eam partem d giti quae operit orificium, ac aer circumata biens urget adversus ciuidem digiti pat-tes reliquas. Sed cam exantundo Aer in tubo, vel maxima ejus pars,ex tubo adigitur in Cylindrum exhaustum , tunc nihil superest in tubo, cujus pi estio, vel prope aequi pollere possit illibatae aeris externi in digiti partes reliquas pressioni , pic

indeque Aer iste molliorem carnosioremque digiti partem, pulpam scit . in eum in- trudit locum, ubi non resistitur ejus pressioni, hoc cit, in cavitatem tubi, ubi vi lenta haec intruso dolorem in teneris illis digiti partibus excitat. Vt ad oculum quodammodo pateat quod diximus, nec non aliis usibus accommodetur, excogitabam Experimentum sequens:

Accepimus tubum vitreum justae longitudinis, S utroque sui extremo patens, cujus cavitas propemodum unius pollicis habebat diametrum quae determinata latitudo commoda est, licet non necessalia:) Alteri cxtremorum huius tubi curavi mus firmitet alligari si ustum vesicae perquam iubtilis, quae coiiugata oleoque delibuta suerat, ut icit. valde flaccida admi Gendaeque aquae in idonea redderetur: Ct ratumque suit, ut frustum vesicae alligatae satis latum et Ict, non tantum ut orificium tegeret, sedeciama liquantulum infra idipsum solutum penderet. Hoc facto, tubi extremum tectum cucurbitae immisimus, consulto ultra thlitum proceriori factae, tub6que eum in modum posito, ut extremum ejus sere, sed non penitus cucurbitae fundum attingeret, aquam infundi luissimus tum vasi huic, tum tubo per superius scit . eius orificium, quod parcim rclictum suetat, ut aqua scit. aequali latis fluxu, tum extra tum intra tubum ascenderet. Et quando circuibita jam plena erat aqua, ta haec ipsa ad eandem cum ista superfici citi vcl paulo altior stabat intra tubum; vesica orificio inseriori attinc batur tumida, eo qubd aqua intra tubum siro pondere tam sortiter premebat deorsum , ac aqua exterior in c. euibita ipsam introisum simumque premere conabatur. His omnibus ita consectis, partem aquae intubo contentη eximi inde curavimus i quod ficii potest, vel immittendo extrahendoque spongiae linteive frustum , vel expeditius, allugendo aquae partem ope tubi minoris, incontinentes pollea seponendi; qua exemtione ipartis aquae internae, cum quae residua erat in tubo, nequaquam valeret amplius,ob . defectum ponderis, permere advexius vescae latus interius tam solii ter ac premebat aqua externa , cujus pondus imminutum non erat, latera & fundum vesicae, quibus erat contigua, urgebat in cavitatem tubi, situumque in eo tanta vi pio trudebat, ut vesica distenta vel digitalis velli amisi aetii siguram intra iubum acquireret. Qua ratione hic nobis suppetit pro iuberantia, consimilis illi quam de dissito futua commemoravimus, Pulsione effecta, non Attractione , idque in casu, in quolo um haere nequit Naturae a vacuo abhori eatla, quoniam,com tubi oti-

ficium

87쪽

so DE CAVsA ATTRACTIONI s

ficium superius relinquatur omnimo patens, Aer ultro citioque commeare potestitiae iesistentia. Similem vesicae in tubo intumescentiam cssicere potuimus citra ullam liquoiatis interni exemptionem, tubum profundius in i quam in trudendo; tunc enim, cum liquor externus ob profunditatis ipsius incrementum majorem obtineat in extet ius velicae latus pressioneas quam liabebat liquot internus in ipsius latus internum, vesica cedere tenetur pressioni majori, pio indeque sui sum impelli. Si, vetica iacente soluta ad tubi extremum inferius, lupet ius extremum curatεclaiiditur pollice quodam, ne scit. aer superior et batui donec Experiosi id visum effeci, de si iubus ita clausus ad aquae fere fundum trudatur, vesica non foret pro uberans introrsum , ut ante, eo quod inclutus Aer, Elateris sui virtute,intus resistat exterioris aquae pressioni. advectus veticae latus extet num factae: sed si pollex , quit ubi orificiam tbpetius obturabat, removeatur, cam hoc ipso primitus compressus aet libertatem nanciscat ut semet expendendi, eiusque elasticitas hac ratione de bilitetur; aqua externa protinus & cum strepitu, inspectatorum oblectamentum, vesicam iurium agebat in cavitatem tubi, ibique valde protuberantem tenebat.

Ad occurrendum Objectioni, quain inlici posse praevidebam a viris in Hydro

statica non adeo peritis, curabam tubum praememoratum, aliumve similem, ita inllecti prope extremum inferius, ut orificium ejus planὸ versum esset ad unum latus,tubique partes angulum constituerent adeo approximantem recto ac dias constitor efficere potetat. Oilii io hoc instructo vesica, tuboque unicum contento

ejus liquore sub aquam de me iis, juxta modum supra descriptum, pressio lateralis vesicam in crus breve & horizontale urgebat, eamque inibi protuberautem reddebat, prout secerat quando rectus erat tubus.

Deniqui, ne ad liquorem unicum coerceri videatur Expetimentum , Aqua lo- .co, immisimus tubo non inflexo tantum Vini rubelu scujus colot conspicuum iulud reddebat in quantum requirebatur ut vesica nonnihil extrorsum protuberaret quando aquae fundo approximabat; tuncque manifestum erat, qudd , prout praevideram, liquoris rubii in tubo supelficies multo erat altior siuperficie exterioris aquae, &, si amborum liquorum profunditas minuebatur proportionaliter, altitudinis inter duas illas superficies differentia reapse, ut debebat fieti, decresccbat, aesemper vini superficies altior erat altera, quia clim specie levior sit aqua communi, aeqii librium inter duorum liquorum in vesicam pressiones conservati non poterat, niti Wini altitudo maior defectum specificae gravitatis compensatet. Ac, si tubus profundius immergebatur aquae, tunc vesica protuberans reddebatur intus uti fi bat quando aquam tubus continebat. Vnde liquet, haec Phaenomena,nullo habito

ad Attractionem recursu, possie solis de Liquorum a quilibrio legibus explicari.

88쪽

EXPERIMENTA NOVA,

CONSERVATIONEM CORPORiUM

VACUO BOYLIANO

Monerum ad LECTOREM.

Monendus est Lector ut Librum hunc legens Experimenta 'haec circa Conservationem Corporum in vacuo Boiliano immediate subjungere velit Fini Manlisa Experimentorum,&c.

scripsi mrim Oecultu Aeris Qualitatibus molem reddere cuperem minus contracta subjunestatu qua argumento sita conse forent,inde eis Adversaria quadam mea rustanda excitarer, lutin qua dam Notin incidi ,sim . a viril. orundam perimeniorum evita, quae aliquot ashinc annis nonnulia tamen cite rioribu inperegeram de Corporum,exclusi Aeris beneficio,Conservatione. ιurrefactispersuasu fui, haec 'sa Experimentis Additionalibus, tibis Fame tradita ubjicere. N dum quippe liquet, qua manifesta qualitate Exclusis Aeris tantum conferat ad ρ ire a tonem avariis carporibus,qua possim e. vergere deprehenduntur, arcendum. Ide οσω senec hum. Praeservationis causa melim perflecta fuerit, non omnino prat rem fuerit, perimenta quadam eo flectantia commemorare. Et quanquam hac nonnisitalia sint, qua modo succurrunt, quorumque pars maxi- nata potisti fuerant ut Nota quam Narrationes; cum tamen mag)ras de sint ρ script mrάmque pleraque in Vacuo Boyliano ut voeant peraIIa,probabile est eam: βrioque Natura se uiatoribus haud plane inutilia fore; qui Lincepi variare f. crum, mramus hac in re operam recto tire,experimenta eadem, qua 1 η'ς L iam

89쪽

M EXPERIMENTA NOVA

bam Aeris remotione, per meram Aeris Adventitii exclusionem peragendo. Quandoque enim, ex festinatione non explorabam, quandoque etiam commoditare destituitis explorare non poteram, num Phanomena comparerent eadem , si eadem corpora includerentur Aere δεο sciata , dummodo ab omni Aere ambiente dirigenter are

Rusium assati Cuniculi, in Recipiente exhausto die sexto Novembris curauinclusum, post duos exinde menses paucosque dies exemptum inge suit citra ullam, quae quidem appareret, corruptionem, iensibilemve in colore, sapore vel

guttu alterationem.

P Arvum Recipiens vitreum, panis primarii frustulis, s partim crusto sis, partim medullaribus 9 seimiplenum, stit exhaustuiti die unlecimo sis ia, comtraque ingressumaelis, praemunitum : Eo deinceps primo Aprilis adaptito , pars panis exculta fuit, quae non videbatur notabiliter, si modo sensibiliter, labem isto temporis spatio pa: ,nisi quod externum latus quorundam medullae stustolum videbatur paulo minus durum candidumque quam prius. Nullae apparebant guttae malasve mador roscidus in parte interiore vitri. Panis residuum pauid poli denuo inclusum sepositi. nque suit. Atque decimo octavo Aprilis, panis ille iterum suu exemptus, gustumque eodem ferme modo, ut novissime , anecit; qiulta quoque mollis crat, nec ullae intra vitium guttae aqueae conspiciebantur.

Q EXPER. III.

Hoc die nono se. Martis ) parvum Recipiens exhaustum probeque as tu

tum apelui, in quo, circa nonum Decembris,ἰ.e.titibus circiter abhinc mensibus, aliquid Lactis incluseramus. Aeri patefacto aditu, Lac invenimus bene coloratum, de partim in seri qlioddai genus,partim verbin coagulum quoddam conversum ; sapor non erat ingratus, nisi quod paululum esset acidulus, seri adinstar, nec odor erat ullatenus saetens, sed quodammodo tacti acescenti similis.

EX PER. IV.

VIolarum Folia, quae inclusa, vacuataque Aere suerant, de contra elus acces sum munita, hoc die cleptimo nempe Aprilis) aperta suere; nec Qui m, colorem ve aut consistentiam tuam mutatie visa sunt. Eten m quod odorem te rum spectat, vix ferri de eo judicium poterat, quoniam is qui ea incliti erat, suae colvmodua is ergo contra disertum praesci iptum meum multa eorum contaiciat , ea deprimendo ; atque pet litiusta odi texturae violationem flagran

90쪽

ci RCA CONSERVAT ONEM CORPORUM. si

tiam suam amittere Violae solent , odoremque terream acquirere.

EX PER. V.

Iota quibusdam exhausto Recipienti commodae magnitudinis curatὸ immic. V sis, immediatoque cum extrino aere commercio praesepio;septimo exinde mente iis spectatis, deprehendimus, ea non suille putrerum, in ullamve substan. tiam inue ilagineam resoluta, sed figuram suam illibatam servasse, quibuldam e rum retinentibus colorem suum pluribus vel b eodem aded spoliatis,ut violat albas aspectu sito reserient.

OVinto Novembris immisimus Recipienti commodὸ fgurato aliquot uncias Sanguinis Orisii , ab animali missi, quod eodem tempore pometidiano jugii'Iatum fuerat. Et post Aeris exhauisionem qua durante , magna ballularum copia generabatur in liquore, quae eum insigniter tumefaciebant, inclusus sangitis in loco, cujus calorem aequalem censibamus calori surni digestivi per viginti dies suit asservatus; quorum uno alterove ex primis, sanguis videbatur manere stuidus, de colore solido conspicuus, qui postea in nigricantem degenerpbat. A dembris vicesimo quinto Aerem externum intromisimus, eumque in Recipiens irru ac comperi modi, de vitio quo I sanguinem continebat, loco lucidiori exposito,in xima pars sundi eius tenuiter oblinita videbatur subitantia coagulata intensoris coloris ea quae ipsi supernatabat, quae, licet obscura& sere nigricans appareici, in vitio dum spectabatui in tota mole, si tamen concuteres, ictae partes illius quae docidebam juxta intei num vitri parietem, colore intenso sed sorido imbutae apparebant. Vetam dum sanguis manebat in vitro, existimabatur saetare, quoniam etiam tum quando effundebatur, lices odor ejus mihi cujus organa odoratus delicatiora sunt videretur habere nescio quid ingrati,aliis tamen nonnisi sanguinis canis vecens enecati odorem praebuisse visus suit.

EXPER. VII.

ALiquid Cremoris Laictis immissum stit Ohausto Reeipienti aere secluso,

Maelii decimo septimo; atque hoe die appaiebat spissior de propemodum butyractus, insa perficie quae a perata videba ut quam alibi; ct postea probὰ concussas Iri vitro .non incommodὸ figurato, sicili latis negotio in butyrum sui tredactus, cujus lac serosum, sententia eorum qui eo magis assueti erant quam ego, a communi lacte seroso non differre videbatur. Et repeti ego, illud, istius ad instar, gratam aciditatem habere. Butyrum ipsum visum suit paulatim acidius co

In Expetimenti hujus consignatione, lacunae relictae suerant pro notandis annis; sed vis verborum , & Experimenti consilium , aliaeque circumstantiae L α me

SEARCH

MENU NAVIGATION