Roberti Boyle, ... Opera varia, quorum posthac exstat catalogus. Cum indicibus necessariis, multisque figuris aeneis Tractatus, in quibus continentur suspiciones de latentibus quibusdam qualitatibus aeris; ... Authore Roberto Boyle ..

발행: 1680년

분량: 95페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

51쪽

4 ANIMADVERSION Es G

uincia, argumenta illa evi andi , quae a machina nostia rae et potiunt,q iam D. Hobbis,qui vitii polo litate lusque deque habita, naQ. , ne aeri comm m pervium non eii 2 Phaenomena lolvete laborat, atque se obarz Recipiens no ii tanta temper adaequale plenum, idcoque hoc aeque ac Qq. . P ς num ae e communi leu atmosphaerico; quantum qui 'm de opinione cius ex vi ocicopo explicationum suarum ludicate polliamus. . A. Vciuntamen, si vera sunt quae de quodam eis Parciato tuo audivi, D. Heb-biua eo adigi potetit, ut vel ad transeat,vel heream aliquam aliamve ma- te iam aete familiorem, quae vitti poros pertransc pol Lit, agnolcat: Quocirca, ut eadem Te Vacui itas ac eorum adversalios pe. aie riui ina oliendas In hac lite, i pero, te non gravare Pleni tu expeti menti illus cia piam magis particulatem Li-

ctulum.

B. Dc quo loquaris, novi, idque mei oria optime teneo. Quamvis enim jamdudum illud expexmentum excogitaverim, cum tamen nasex Honem praecipui speciminis, chaltis .ommii an, ante paucos dic elegere mishi ς mittit, ipsissimis verbis recitare d polle viacor, quae , niti fallor, lic te ha

be lat.

Sumpia D N, illa ex tenui Vitte albo, nucis myristicae magnitudine , scapo gya cili, longi udinς l dri ut qui que pollicati, crassitudine Vero comicis petitiam aequans: Extremo b da mi in lampadis flamma, quam sollis amabat, di tento, exi eii: e dc bet E sigil fuit , de ilatim vitii pars globosa, apprehenio scaPO,

in il tinna a versata fati,d nec ne in delL-tet ac u quati setine luci ciei ilum ea pau latum ab igne remota , pio ut ita l. ii aeti, Et Icx Agitatio remittebant, ex er-nus aer perspicue & egregie bullam . , uno latcic cola . essit Vitro autem, antia quam h igoie rimam d .ret, in flamma ructas delento ux . u eatefactus aer ballam. diliendit tumes a que secunda vice a stamina ςmψνς e , secunda quo- u te uice compreis, fui ; dcte δε mad stam mam sevocata=u n ς. inuit te mota autem iterum comple Ia sit; h uice vel piaecedenti, duabu, distin . et ii aliabu, lo nec tandem nullus nobis cstare Grupulus, inclutum aetem convcni, de rate actionis esset caPaccm bsque u is est ii aut egressit actis pioprie ici; cti iuraui bullam edusque in stimm/i suiu , crebris flatibi augentur, de tinuimus , ut non solum undina aque distendςrctur, scd ei,m actorumis rit ficti

est serebati,,ὶ vas ibadum eis ere posses,quo irrupti O dut'. iptio aeri, nc . et ii quidem , cujus cavitatem idem aer femper Polsa rex, tam ii ii

52쪽

D. HOBBII PROBLEMATA DE VACUO.

potis suis aperiis vel relaxatis per flaminam, non pinbue iit transitu in elasticis ae- iis particulas, violenter licet agitatis; si namque paviculis iiiis exitu, per poros patuis let, bullam nunquam rupis Liat, quod violentiori caloiis gladia asti. ii tandem fecerunt; neque velit in i lecti, compit si ionem bullet , quae iubsequuta cli ab aere ambiente, tam citb silii potuisse, nili corpusculai metallica inius a diei liendum iurei fuit seni. Putem equidem, novam probationem doctrinae, a te alii , ut memini, traditae, hinc deduci polle,viet. Aeris vim clastica in calore multu in coit Oborari posse. Hoc enim casu, vis Aeris et allica, calo te roborata , vitium compi cita sum . quo tanquam carcere detinebatitur, expandete valuit, obstante licet acri si stente externi aeris p ssione; quam tamen haud contemnendam suille, ex eo patet, bd pondus tam exiguae columnae aeris atmosphaerici, ac bullae incubuerat, vitrum calefactum comprimere potuit, tenaci tale matellae ct figula tua arcuata nequicquam renitentibus.

B. Veruntamcn, quod praecipuὸ hoc expetimento intenderam, uti si possem ostendere, simul de probate exemplo , in quod non quadratent Obiectioic, ulgares, genuinam naturam condensationis & rari stistionis, saltem Aeris. Vt enim de Peripareticorum condensatione & ra rictione, licitae dictis, ni liii dies n. qu. in nec concipi poste,nec ph1 lice possibilcm esse putem, quod qui cena antirpide pro loquor; Experimento nolito patet, quando bulla, postquam vitium pri iis ccntrum versus depressum suciat, caloie denud expansa erat, inclusum. aera plus spatii quam antea se, nec tamen plus loci ad aqua te implere potu ille; quandoquidem lingulae aeris particulae, & ante poli bullae calcfictioncm. spuit patiem magnitudini suae adae itiatam occupabant; ad c d ut in cavitate exi an in bullae vel vacuitates inter aei is corpulcula interi per fis admittere necessest, vel si btilis faminae aut alterius icia uis materiae , particulas , intrasse ad illa interva la i lendum, qua quidem materia nisi per vitri poros intrate non potia ir: Et postea, quando candens bulli a flam m. e: ac remota, mali fissum est, quandoquid in . ciis raiticii lae . crassiores virium permeare non potuerunt. id quod etiam ambienti flamma vehementer exagitati facere in quiverunt, bullae compressi Gncm , quaeque lianc necessario consecuta cis, ac iis condcnlarionem, fieri non potuiste , mundi plenitudine supposita. niti exprimendo pa tem aliquam iubtilis materiae in bullae cavitate contentae, unde exitus nullos, niti per poros vitii dabatur. Sed nolo te diutius d . tinere ab eis i cationibus Arachiae B lianae, quas tradit D. Hobbius: Ad quarum psimam, si liber him pe gere o cris.

q. Quem iccturus cram locum . cum me in rei pes i. res,llic crat. B. Machina irci eosdem producis es ti quos produceret in loco non magno ma rus

λ. Quomodo in edi Ar i latic dein tu i Machinam x si Cylindrum e e cavum, aenerim, in quem protri, ditur Cylindris alim solidus signem, corio testu , quem suctorem d. cm. 9 Lia exq. ibi e congi uens, ut ne minimu/ qaidem aer inter coitum S aes im

53쪽

46 ANIMADVERSIONES IN

oramen aperire possunt Cy claudere quoties usis postulat. Est etiam in cylindricatii recessu seu nmo datiis aditus aeri in globum vitreum conca dium, c7..em etiam adiatum cladiicula obturare 2 aperire possunt quoties volunt. Denique tu f. bo Ditreo summo reliu uitur foramen satis amplum labicula item claudendum est reclud i- dum) ut in illum qira volunt immittere possim, experiundi causa. B. Ad imaginarium hunc ventum, cui nostrae machinae effectus hic uibuit D. Hobbius, at uehac confugit Dialogi sui pag. i;. iiii autem Dialogi parti , exa--uis mei pag. s. de 46. quod sat esset respondit; quocirca te isthuc te mitto. A. Comparationem, quam D. Hobbliti annectit verbis , quae ex problematis ejus novissime legi, re imprudentem praeteri ille non opinot, quandoquidem ipsiusque adeo commentum illud placuit, ut hic nobis denuo idipsum occurrat ; quanquam Dixtogo De Natura aeris, jam ante typis ellet mandatum. Verba uti vides) haec iunt: Tota denique machina non multum disseri , si naturam ejus Periles, a FcIoeto exsan buco , quo pueris delefiant, imitautesyclopeios militum,nisi quod malo it, ct majori arte fabricAtu , CT pluris conniet. B. Ea i pia de cauia quam reddis, vix potuit me effigere , quin notarem. Et libenter, si quide in D. Hubbius jocari voluit, id praetereo; ipsi etiam condonare paratus, si quid conaretur gravius, ut de machina illa ultionem sumat,quae complures ipsius opiniones evellit. Verum, si serio res naturales comparare ipsi animus fuit, mihi videtur comparationem a re valde alienam instituisse. Nam , ne urgeamus , dubitati merito poisse, quomodo ipsi constet; inclusae cavitati ludicri sui selopeti vehementem inelle ventum, quandoquidem hoc ex inclusi aetis compleusione non sequitur nec cincio; in in D. Hobbii instrvineiuo Aet, vi compressus, sese

expandere nititur, de quando clucetis sui resilientiam superare valet, ea pars quae pii inb disjungitur, violenter extrorsum projicitur; cum in machina nostra, ex ex minis noliti loco nuper citato pateat, Aerem non comptivit, sed dilatati in Recipiente norio,&si apetiatur aditus, aut uas satis sorte nuta suciit, externum aerem violentur triuere; ac si sorte Recipiens rumpatur, vitri fragineuta non extrorsum , sed introrsum pelli. A. Adeo hinc constat, sive D. Hobbim comparationem proposto suis aptiorem elegille potui. rit necne, siacile prosecto Phaenomenta cougruentiolem instituere eo tui llet. HB. Eoque minus Phanomenis convenire putabis, uti auguror,s experimentum hie subjunxero, Wod ingratum tibi sorsan non erit ; ideo a me excogitatum ut offenderem, non olum exb uistisiaostiis Reetipientibus nihil in ille quod tam validὸ ex Arnim nitatur, ae pleraeque D. Hobbii explicationes rerum, quae in illis eveniunt, pro sundamento supponunt, velum etiam atmo haetici Aelis pondus, quando inclusi Aetis plessio contraria ei non resistit, id enicere polse, quod lib-rum plurimarum pondus non eniceret.

A. Tanto libentius hujusmodi experimentum addiscam, quod in Moipienti bus tuis, vitii tigiditas visum impediat, ut percipere nequeamus ulla manitesta figurae eius mitatione,utrum, si siue ruptura Sedere polliet,introrsum comprimerς-tur, prout Hypotbesis tua requirit. A. H

54쪽

D. HOBBII PROBLEMATA DE VI CI O.

B. Vt iplissimae illi distic cultati . ccuriciem, in gratiam eorum qui H p theseos

nolliae fundamina nondum ij specta habebant, ioco Recipientis vitici, alio uti decie vi, ex metali c. iigido ta tenaci, Icd tamen aliquatenus ilexibili. Proindeque scutellam ex stanno novam comparavimus, qua in vel sa super laminam se: ream , q iae superio ii parii antliae nostrae piacumaticae alligebatur, orificium t susiadem dementi beneficio , lamiuae diligenter conjunximus; & quamvis in vellum vas ratione rigiditatis &crastilici, nec non supcificiei tuae convexae, Ligens pondas ligura nequaquam immutata serie valeret; nihilominus, quam primum una aut altera exuctione inclusi aeris pars remanens ad talem expansionis gradum deducta erat, ut debilitata ejus vis Elastica tenacitati ac firmitati metalli non nisi exiguam opem ferre posset, pondus columnae incumbentis atmoi phaerae quae pro l. titu dine valis, & ipsa latitudinem satis amplam etiam obtinebat supeliotem scutulae partem insigniter stitimque depressit, tum capacitatem ejus imminuens tum mutans figuram; adeb ut superficies concava Recipienti nunc fuerit, loco convexae prioris , quae nova figura aliquantulum, licet non admodum, augebatur aerem iam orareTactum ulterius ea trahendo. Experimentum itidem pio spere cessit in leutella altera vulgari ex eodem metallo. Veruin in illiusmodi vasis, ex laminis feri rude indusiit a lactis, interdum succedit, interdum non item , pro ratione diametrivalis de crat sitiei laminae, quae subinde aeris pressioni resistere u ebat, aliquando i adeo debilis erat, ut incumbenti cederet. Interdum etiam obtervavi, vesculum

non in summitate, sed a latere introrsum premi, modo istud latus tota pars eiici, quae, prae tenuitate tua, ambientia pi estioni resilcre ncquiret; quod than Meu uideo hic subiicito, ut videas poteriti a illam prcssionem non minus lateraliter quam perpendiculariter exeii posse. Hoc ea perimentum una cum altero illo de bulla vitrea Hermetice sigillata, quod modo recitavi, usque adeo apta ut D. Hubii doctrinae refellendae, ut sot-san inde viderit potuisse se aphrasi ista nec modesta nimis, nec cauta ab itinere, quando de Generosis Viris, in Gresbamensi Collaeio coetus tuos celebrantibu inter quoium coryphaeos haberi ego non ambioὶ sc fati libuit, I pG ema faciant

aurum volunt, nisi principiis titantur meis,nihil proficient.

Sed pergamus, si placet, ad ea quae praeterea allegat ut probet, spatium quod inexhausto Recipiente Vacu sta parum vacuum esse supponunt, Aere plenum esse. Vi inquit si Actor trudatur usi e .id fundum cylindri aenei, obturenturque

foramina, secuturum elis, dum LII,ν retrahitur. locum in cylindro cavo relii itim θ- re et acuum. Nam ut in iocum ejim succedat aer, est pessibile. Cui A. te pondet, Ge- L equidem , diorem cum cylindri cavi supersi te satis arcte cob rere ad excitiden tam stramen oe plumam, non autem aὶ em neque aquam. Cogita item, q:uod non ita

accurate congruerent, quin cindequaq.ie tuterstitium xeli queretur, quantum se iii

sim 'i capax esses, Detrali ergo suffore, tantum impelleretur aeri yuacrum et iri Ius couve ciret quibus aer propterius loris res Ilionem reprimitur Onesi e cm-nἰ dis cultates sibili. Q-anto autem interstitiam tu id mi isti est . , santum i fredere tir aer velocius: vel si conra Ims r ,sed ου per enicia eur: Ela, etiam tunc intra

55쪽

8 ANIMADVERSIONES IN

sit, vi tamen satis ausia per cachleam ferream, tum corium cedet, tum ipsum ae iatque ira quoque ingredietur ae . Credin tu, postibile esse duas su scies ita exas e componere , ut has compositas esse suppono M illi; aut corium ita durum esse, ut aeri qui cochlea ope iacutitur nihil om lina ceda 3 Corium quanquam optimum admittit aquam, ut ipse scis, forte feriri uuquam iter vento or pluvia υόαενος . . . at tuae. Itaque dis bitare non potes, quin retra lus DLIor tantum aeris in olivdrum adeoque in ipsum Recipiens vicutiat, qua itum fuscis ad locum semper relictum perfecte implendum. EssetDv erro qui oritur a retrasti'ne su luxu, alius non est quam ventus, ventu/ inquam) vehementi mus, qui ingreditur undequaque inter sictoris ope ciem convexam , ct c lindri aeneiconcavam, proceritque Aersa clavisura in cavitatem globi vi- iret,sive cui vocatur in Recipientci. Discutius huius lumrriam, Dialogi sui de Aere , pag tr. antehac proposuit D. Hobbiti, cique jamdudum pag. 3 o. & nonnullis insequentibus Examinis mei reia pondi; ideo i .e leves quasdam lea additiones seu vari tiones, quae loco, quem legisti, occurrunt , in transitu nunc tantum perpendam. Et primo , nullam video plobabilitatem ejus quod ille gradiis allerit, scilicet Cylindrum aeneum tam crassum,ac elt ille qui partem oraecipuam antliae in nostra Mi Iaina conitituit, suctori cetasutum , qui in eo sursam ac deorsum movebatur , quamvis id ope cochleae ferreae fieret; & ubi addit, corium solidiori luctoris parti cucundatum,violentiae tali celsa ruin; videtis, compicitionem istam corii, partes solidas in poros itude do, corium potius ineptius red ituram quam aptius. ad transitum aeri praebendum. 'utcunque non sequeret: it. D. Hobbu exempjo noli obit uate, eb quod corpus Aquam admittat,ergo Aeci etiam pervium es Ic: iaep tis enim aquam vesicarum poros pe- Qnetrale seci, modis alibi traditis, cui i den vescae m. china nostra transitum aeriit a praesudant, ut etiam quando ipiis inclusus aer calore vel nostia machina satis . lato fictus erat, Aeti tamen necessariis rumpendae fuerint vesicae priusquam e v idete pollet; quod factum non fili Iet, si per poros effugete i 'otulisset. Quod hic de

vento vehenti ima rerum inculcat D. Hobbim , loco jam citato Examinis mei, responsua: in lille reperies.

A. Ad proximam itaque D. Hobbii explicationem procedere possumus,quam his verbis proponit.

A. Causam video nune unius ex machina mirabilibus . nimirum cur fictor , postquam ea aliquatenus retractus cst deinde emissus,subito recurrit ad cylindrinummi- tatem. Num are,qui vi magna fuit imp pus, rursus ad externa, vi eadem revertitur. B. Atque hac quidem a Iume uiue tis est etiam solum, quod locus a fissiore relictus, no e s vacuus. Quid enim aut attrahere aut impellere sit Iorem potui ad locum

illum unde retrastus erat, si Cylthdrus fuisset vacuus ' Nam ut a is pondus aliquio did escere patui siet, fasum Gesar ου Gyra demonstravi ab eo quod aer in a egravia tare nos potest. Nos etiam . quod cum ἱ recipiente a Gn omnem ut illi loquuntur)exegerint ρο ut tame et trans vitruis id quod tutus sit videre, T sonum siqui fiat inde audire. Id 'd olum . etsi nullum aliud a ume tum esset sunt autem multa P ad probaudum, nullum se in Recipis ute Vacuum, abunde si scit.

B. Vatia hic conjuncta sunt, Autot Dialogo Aa sepius memorato separa -

56쪽

D. HOBBII PROBLEMATA DE VACvo

tim propossit rat. Primum est, cauta quam xeddit, cur suctor vi depreis, ii sun dum usque exhaulli cylindri, tu lique ob l/tia coimillus , asceiiderit; cui sine raddi poli et, ascendille tu tolem am cum ccntum librari m pondete d gia a. Hau: D. II b ii explicationem. 33. 39,de nonnullis subsequcia: ibus Dii erratio

nis metae piginis , excutiam invenies.

Quod ueta, ne satiae s pondus uva pressionem , suctorem in P in m 'o Corsum agere potuisse , ed quod in oe ς -ς on g avi et contrarium finὸ p, obatum vallis Exominis mei locis videte est, P iii ut dirus vero oc uiiserte pia cis o ci uot pigiat, Captus tertii. Vbi denique co Porum, Reciprentibus nostiis incluso ium iubilitatem, sonisq lepros' g ionem, quod, ut id dicam in t ni itu, de omnisu qui exaudiri poteri uncing DdMm Don est; quanquam in exant lato edatur Ree piente per te io abunde sui ex edicit, ad piobandum , nullum csse in Recipientel iam, hoc, dum imuli respondeo allegationi Exam is mei Dare , t p-rrendi; ideoque in tantum anno abo . quandQqui de fram . probite possunt, multum aeris ex Recipiente evacuaso Pec antliam evocatum esse te oraeterea obtendunt, multis vacuit tibiis interspexiis non obi mibus, pol ii Reel- pie te est e corporeae substantiae quantum scilicit ad luminis ct sonorum tiansmisiationein ; D. Hobbium si id solummodo probavit, in cavitate Recipientis nostri subitantias esse polle, quae lumen ac sonum transmittit e queant; quoniam trium phantium more asterit .nuPum es ei cum ira Leci i te. Verum hoc D. Habis de adversaliis ejus disputandum relinquere possimus, ct ad c quentia per ere A. Sequuntur haec verba: Ad i da tem, si νυ ca ali nu, AD a iuR e tener includatur, paulo Pasi per exii lionem atrii insatur vehemeti di umpitur,quid respondesὶ ηB. Motiu paratum undi a e concurreutium Tet est coneu si tu spatiis brevidonis numer quei rationis et eloci sina tes eam tu Dei. innumerabilibus j cit 2 vi mageta,instar totidem terebrarum, penetrat, prosertim si vesica, antequam immittatur, ' o magis resimi, aliquatenuis is a si Post is aut m aer penetrans mel tu es, est, facile cctuare potes, quo pacto de cvs diem

eam tendet, o tandem rumpet. Verum, sian ου - rumpatur, versa claricula ae externus admittatur, videbis vescam propter vehementiam motus tempeν tam diminuta tensione rugosiorem. Nam id queque observatum est. Iam hae quam dixi euus minus si tibi videatur verisimilis, vide an tu aut alius quicunque imaginari potest, quo pat is vesica distendi π rumpi possis q :iribus vacui,id ess,nihi L B. Hane nobis dedit D.lio ius cxplicationem pag.79 Dialogi De natura Aeris, eamque abunde resutatam posteriore parte tertii capitis mei E aminia repetire potetis. Neque quod hic in sine de viribus vacuiaut nihili dicit, d linere smeretur, cum ratio nulla sit, cur acui a vim velicam rumpendi nihilo tribuant, quippe inclusi acris vis elastica ipsis causam suppeditat sussicientem, cui rupturam hanc adscribam. Ab istis quae Se vesicae ruptione dixitD. Hobbius,ad experimemum, huic, ut arbitratur, aisne, progreditur,ctimque Academicus ejus hanc pro iutillat quae E

57쪽

16 ANIMADVERSIONES IN

Unde fit ut animalia tam cis., nimiram latio quatuor minutorum hora, in Reciapiente interficiantur In hanc modum Autor noster respondet: B. Nanne animalia sic inclus insequnt in pulmones aerem vehementi m. motura' suo motu necesse est ut transit insanguinis ab uvo ad alterum cordis ventriculum iri terceptus non multo post statur. Cesario autem sanguinis mors eH. Possisnt tamen an malia ccante sangui te rediiviscere si aer externus satis mature intromittatur eli a

in aerem tem eratum,anteqιam restixerit uuis,extrahantur.

Explicationi huic non ea est probabilitas , ut iis quidquam addere tenear, quae Examinis mei pag 9, de duabus insequentibus, de ipsa jam dixi ; praesertim cum

vehementissimum motum, quem aeri tribuit, imaginarium ellet antea probatum sit. Poteris itaque, si allubeaeat, proximae attendere explicationi. Idem Aer ita fit in Recipiente carbones ardeotes extinguit,sed ct isti, dum satu calidisunt,ex in- tu ,relucebunt. Notissimum est, quod in fodinis carbonum terreorum cujui rei experimentum Use odii spissime e lateribus fovea ventus quidam undiquaque exit,qui fossores intersicit ignemque extinguit, qui tamen reviviscunis saris cito ad aerem I

berum extrahantur.J

Comparationem, quam hic breviter instituit, D, Hebbius in Dialogo de Natura leris , plenius prosecutus est,quaeque ibi proposuit,sa & duabus proximis paginis mei Examinis perpendi. Et licet D. Hobbio, quatenus hillo sice hic quid aflamat

contradicere nolo ; non possim tamen quin aliquantulum dubitem , suamne rei sellae admisceat conjecturam. Qui divis non uno tantum loco curiosius fodinas viserim , nee noti quastiones

propoluerim viris, qui in aliis Adinis, tum alibi, tu in Anglia,versati sierant, nominatim in comitatu Dars , ubi D. Hobbius longo vixit tempore ;ὶ non tamen illo, observasse, ullum istiusmodi singularem ac vehementem ventum, qualis est cui Phaenomenon ilibuit D. Hobbius ὶ sol lares intei ficere, atque ipsos bene ignitos

carbones extinguere: Equidem veros milius videtur, tetrum halitum tenacitate sua, vel peculiari aliqua maliguitate sacinus peregille , quam ventum, quem ne animad ersem quidem inveni ; praecipue cum videamus , quam vehementes ventos sellineant homines, etiam tempore diuturno, nullo vitae discrimiue ; cumque mirum sit, ventum, quem D. Hobbius non observat carbones demissos di pusio, potui in eos vehementioris accensionis loco) stare. A. Vltimum tuae machinae experimentum, cujus adver larius tuus in problema tis illis meia: ionem facit, his verbis traditur:

A. Si phialam aqua in Recipiens dimiseris, exacto aere bullire videbis arca. Qui ad hoc res ondebis ZB. Credo sane in tanta aeris motitation aliam ram esse aquam sed ut eat at nondum audisi. Sed imaginabile nou es, saltationem illam a vacuo nasciposse. B. Neque hoc Phanowe ion praeteriit Dialogo βο sepra memorato , ubi illud explicare aggrellas est unde mihi occasio dabatur olleao ndi pae. mei Exam uis s. & 7, quam sit improbabile, vehementem aeris motum elu, esse causim; Ve-ium hi: nobis narrat, imaginabile non esse, hanc aquae s in ipsi appellate libet

58쪽

D. HOBBII PROBLEMATA DE VACUO si

tatationem a Vacuo nasci; nec quenquam novi, qui Vacuum ejus causam esse essicientem prae se tulerit unquam. vel untamem Vacuisti ipli Dilan dicent, quamvis aquae ebullitio non sit eos citio Vacui , poterit tamen algumento inde deducto Racuum adversus illum probari; dicent quippe,jam probatum esse, magnam atmosphaerici aeris partem ex Recipiente exhausto antliae ope amotam esse, ac coris ruenter, non polle aquae iupcificiem premere, ut prius. Neque ostendit D.HObius, quid succedat in locum istius aeris; ideoque ipsis licet contra illum quanquam sol te non contra Cartesianos concludere, plurimas esse interspersas vacuitates in Recipiente , quae utut causa ericiens propria non sint, sunt tamen occasio Phaeno neni. Dicent namque, Et allicas etiamnum insuli aeris particulas, cum locum habeant ab aete exant lato derelictum, in quo sese detendant, aerea de elastica corpuscula, quae in aquae poris latebant, solita nunc liberata pressione , quae ipsa in liquore convoluta continebat,semet in bullas innumeras expandisse,quas aqua, ob earum levitatem comparativam, extrudat, unde ex ipso fundo earum plurimae emersisse appareant. Et ut vehemens iste D. Hobbii ventus singulas experimenti producat circumst fas, diutinus ut sit oportet. Nam per horam ab aniliae cessatione bullae nonnunquam assurgunt, modo aciis externi introitus 'interitu pio hibeatur. Est porro, quod cum notira explicatione optimε convenit sicut D. Hbίbii explicationi adversatur,vi postquam aqua particulis aeris , quae in ipsa latebant, liberata fuit, ope antliae iusto temporis spatio exercitatae, lic Et quis antliam pari quo antea vigore exercere perseveret, non tamen aquam bullis opetiti ut priuri deficiente jam aere qui ipsas produxerat; quamvis, secundum D. Hobbii explicationem , vento in Receptaculo perdurante, aquae saltatio etiam perdurare debe

ret.

A. Ex dictis sacile auguror,quid dicere possis,de Epiphanemate illo, quo pag.

18.ὶ explicationes suas Phanomenum tuae machinae concludit. sisero jam te certum esse, inquit, nultam esse machina lilius Phaenomenon,quo domonstrari possit, ustum in universo locum dari corpore omni vacuum.JB. si recte auguratus es, conjectura tua est, me dicturum, incubuisse mihi, quoad machinae meae Phaenomena, probandum, meis explicationibus, quis ipti libuit rejicete, eum bonas explicationes non subi lituisse. Quoad Hacui vero probationem , per machinae meae Phaenomena , licet declaraverim me istud non deligna se, neutiquam tamen mirabor, Vacui is arbitrari, Phaenomena illa militare adversus Nam , etsi loco recitato cautius quam soleat loquat ut , nihilominus ex argumentationibus ejus hactenus observare potui sti, non eum alia methodo machinae nostrae solvere Phaenomeua, qui in contendendo, Recipiens, etiam

tum cum nos id sere exhaustum vocamus, aeque repleri ac re communi,ac unquam

alias, vult enim perbe te plenum esse;ὶ quod somnium est usque adcli contrarium nescio quot Phaenomenis , ut ne fama quidem ullum me noride Physicum meminerim , pleni vacuive propugnatorem, qui physico mechanicis meis experimentis ejusque dialogo perlectis, opinioni ejus subscripserit. A. Post illa quae dixisti, molestiam tibi nolo creare iis recitandis,quae de Vacua iis genere subiungit, ubi Academicuin suum sic loquentem introducit, ' -- G 1 dura

59쪽

1Σ , ANIMADVERSION Es IN

dum sicis uitum esse, s per conseprens vacuum seoportere totam illud alium D dest extra mundum ἡ 'irum. Quid impedit quo minus vacuum iEad cum aeremun dano permi eatur Z i spondet: De rebus transenundanus nihil scio. In istud enim animaduertere,sat scio, tua non refert: Ha ista tamen sursan putabant, illum ipsis improprietatem qna io tam imponere, cujus rei esse nollent, cum ex ipsorum perlona loquatur , quali vacuum ultramundanum Iubilantiam veram ei se credetent, quae in mundum hunc induci aeli lue nostro permi ccii pollet. Et quoniam quantum ego scio , D. H ίbiuis hisce abstinuit let forte, nisi cavillanti, quod reddit, iei potiso locum quaestivisset ; hoc addam, D. Hobbitam talem reddidissk rationem visiorum Phaenemenum huius mundi, ut possibile sit, vacui propugnatores ipsi, senihil ultra inis dam scire pio litenti, fidem habituros. Ab expeti mentis Bo lianis cuti adversarius tuus alter ea appellat; ) ad expeti- metitum Torrice Ganum pergit D. Hobbitu, Modo in hunc modum verba facit A. Quia de experimento censes Torriseiliano.probante Pacuum per argentum vi-τu' hoc modo: est inser figura ad A.petas site aliud vas, ct in eo argentum vivum

ij rue ad P. Est atrum C D tu us vitreiti concavus repletus quoque a gento vivo. Hunc bum si digito obturaver is erexeriaque tu et se A, manum M apsti ter , descenduaretectum Piuum a C; verum non effundetur totum in pelvim , sed cur in distan ia uadam, puta in I . Nonne ergo necessarium est, ut pars tubi inter C ct D ι vacuari ian enim puta nexab D q insupersciet tubi concava N a enii vivi con vexa se mutuo ex) siillime contingaut . B. Ego neque nego contact..m neque vim consequentia intel sta. Quibus verbis persistere videtur in eadem expetimcnti hujus solutione, , quam Dial o de natura aeris dederat, S: antea in suis Piulo OPhia: Elementis, Propitia- . cipali ejus parte,vel proposuerat vel adoptaverat. B. H mc λHOMu opinionem sive explicationem, quatenus mea interfuit , adria cudem revocavi, 36. & aliquot ius quelitibus Examinis mei paginis; quo te rom iriete satis erit. Vel sim tamcn quid nunc asserat, subnotare liceat. B. Si quis sin quit tu arpentum vιυum, quod invse est, voicam i reserit in fialam, nonne ita amota manu emerget' ΔΑ. Da certe, etsi es ei des ea ferrea vel ex materia quacun7ue prater Aurum. B. Vides igitur ab a e penetrari posse argentum Pit um.

A. Elia n, quidem icta ij a P quam a pondere accipis arrenti vivi. Hanc allegationem mihi nec opinai i occurrilli fateor D. Hobbio quippe lbare incumbebat, tantum aeris, Per orificium immersi in stagnans argentum viam, inviti biliter ascei illic in partem tubi lupetiorem,quantum descendens Merc. ius loco moverat. Vth ic piobet, narrat, vescam acie plenam iiis argcntum vivum dc preti ina, amo. a deprimentis manu, ab plo Mercurii pondete exprcitumiit; imie seq'itur, a gemurii vivum penetrari Polle ab Acie. Ego vero neminem novi. qui ciem Mercimo. iscumdatum,eodem hirsum premi polle negaverat; ve id , cum bullas et am pere, suas, dum per Merculi vin trauleant , movit, P

cip postitit, quomodo exemplum hoc proponentem iuvare possit , non videto. Nam Peti accidcias Prorsus eii, quod veliςae inclutus .c: evehat nempe q iti vel

60쪽

D. HOBBII PRO GLEMATA DE VACUO. . 1;

ca ipsa elevatur; si enim aqua vice aeris, aut lapide loco aquae impleretur, nihilo minus emcigei et, quod ipse etiam fore sata tur , licet esset ex serio aliave que vis materia, excepto Amo, quoniam corpora alia quaecunque, in ortae argento vivo leviora sunt. Quandoquidem autem v cscae eme: sio vii vi mam sella citiatis, qua ratione D. Hobbii rebus congruet nescio; probare namque dcbet, aerem iubum Torrice ianum invisibiliter initate cum conitet, oculis nostiis atten a m etiani Ub- servationem illiusmodi trajectionis indicium offerre nullum; qui in acta ut iliusnargumenti nostri nervum intendamus non tantum Mei cui tum , qui in tubo iustinetur. modo inviti bili transire oportet, sed iele, mono similiter quo celui non poteli, immergere insta ponderosi Mei curii in vate stagnantis snperficiem ut oli-

sic in eiecti tubi ingrediatur, levitate sua comparavi a quantumlibet i luctante. Sed titubet, quid praeterea de hoc experimento dicat, audiamus. A. Licet locua prolixior sit paulo , tamen, ut cons levi, huciisque verba: dabo

B. Simul atque argentum visum descenderit ad Dia ius erit se vase A, am aut , Mimirum plus eris argenti vivi in vase quam erat ante d sensim, tanto unpit pars tubi C, D. Tanto quoque mi uiti erit arris ex. ra iubam quam ante era . Ic eautem aer qui ab argento vivo iocosuo extrusti eIi supposita universiplenitudine ριο abire pote Ii nisi ad eum locum, qui in tubo inter C Da descen D a genti vidit i cit uebatur ' Sed qua, inquies, via in ictam locum,ucces urus est oua, ni seper i imcorpus argensi diivi aerem urgentu ὶ Sicut enim omne grave liquidum, sui V . ρου-dere , aerem, quem descendet do premit, a cndere cogit si via alia non detur ersuum i sim corpu/r, ita quoque aerem quem premit Uendeudo, si via alia non detur persium ipsiua corpus trans e cogit. Maufestum igitur est, Iu p ta mundi plenitudine posse aerem externum ab 'O gravitate argenti Oicii egi in locum i Jum inter Cast D. Itaque Phanomenon ic a nec statem vacui non demo strat. Ocio iam a ι- rem corpus argesiti vivi penetrationi qua su ab aere nonnihil resisti , .sens ni argenti vivi in vase A, ri istit aret, quando it a duae res ientia aquales eriam, tunc in tu ιο si ietur alit tibi argenrtim vivam. atque ibi eIi D. B. Vt huic explicationi rei pondolem varia in Examine meo propos ii quce ibi reperire poteris: Enimvero explicatio ejus usque adeo impi ob bilis visa est iis, qui de hoc experim curo sci ipscie, ut ne ininem illorum in si mentia in hanc disia cessiile invenelim, quamvis quo tempore quidam ei advel sabantur, machinae nostiae Phanome a publici jucis nondum ficta ς sient. cum itaque lupervacuum sit clamben hanc iecoquire, hac occasione unicum tantum addam exi ei imentum, quod postea feci, & hoc erat: Com exrcii rento Torti estia o in tubo lecto: uti fiet i soler incubuit semus, vel cae tenuis si ullulum cepimus, tubumque pi. ululum allevantes in stagnante Mercurio, non tamen ad usque superfici ci altitudinem, vesicae particula dexireret argemum vivum deducta fuit ita ut di, ito mediante applicatetur iminciso tubi oti scio, nullo interim interim in tubi cavitatem aere in millo; vesca dehinc. in serioli ti bi exta emo a icte

di di uenter alligata fuit, cujus orificium c ut dictum illa tegebat an cunque

, dc nde gnante argento vivo pedet ei uim elevaretur tubus, impcndemen, Me G 3 cui ium

SEARCH

MENU NAVIGATION