Ignatii Loliolæ vita, postremo recognitaIoannes Petrus Maffeius

11쪽

CAPUT IIII.

N es A A simul & animo εt corpore eonuales cens, e lectulo surgere, & intra cubinuli fines pati latim crura explicare atque ingredi e perat; ni

quia nondum erat ad iter faciendum idoneus , constituit interim praeclarissimas quasque Cluisti Domi ni sancio rumque res gestas memoriae causa describere : utque ad ad ipsum exqui sui cuiusdam nitoris &' eleganti η codice com parato, quae de virtutum exemplis praecipug admirabatur, in eum codicem vario picturae genere quam compositissimis' &q. acta. rissimis litteris ordine referebat. Atque huie operi dum lusistitat de litius,quamquam si a dei nitit endo nouo genere vitae consilia mortalium n*di aperuerat; haec tamen tanta scribendi aelegendi at siduitas, c5 temptus cori oris, frugalitatis amor&par cimon , scrino quotidii nus non ad urbanitatem, vel ad ambiaticii leni ut antea, sed ad modestiam pietatemquec inpositus h eigitur , alia non obi cura ini nautati antini indicia, celeriter illβdolita isticis pro iderunt. In iis Martinus Garetia frater natu maxumus, qui de inoi tuo iampridam Bertra rno in dominatu reique si miliaris ad nno si ratione succclserat, suspicatus id quod erat; lx natium vel morbi vexatione vel eorum quae leserat admoniti ueconapi inelum,ac pertaesum vitae prioris, his uuin aliquid ae mi si ina moliri, atque etiam fortasse nuntium rebus humanis , et . te renasci ere, coni motas an in ovehementer, hominem seuocat, va is ite interrogationibus blati ad pertentas, ad extremulo pisco iam ui es par: vices perque fortunas omnes Me statur Acrat,vuleat etiam atque etiam quid agat, iud progrediatur , neu

quid noui coli silii capiat, quot vel ipsi muti uni & exploratiun ab G triani & op s iter impediat, , et sempiternam Lot olei Limiliae dedecoris notam inurat Ad quo ignatius breuiter, qui quam primum a fratre e sediret,satis memorem fore sese respc dit ossicii:& simul, quoniam de recuperata propemodum eius, letudine ad N harae liceni nuntii venerant, in nrido animui

12쪽

eui Nauarreto nomen est,eo tempore commorantem; veniam astatre petiit ducis pro amicitia reuisendi; ac peream causam dum bus dumtaxat assumptis famulis, eques in viam se dedit, ac breui Nauarretum peruenit incolumis. Ibi duce amicisq; ita salutatis,

ut arcana sonsiliorum suorum quam accuratis sanae teger et, sim ut

etiam certa pecuniae sum ima in usus pios insumpta, Baresnonem petere,ut Hierosolymas inde contenderet, famuloque f. mittere statuit. quo liberi sis remotis arbitris in suum situ ire eoi pu's es de bita vitae licentius actae supplicia a semetipso posset exigere. Solus ergo per summam dissimulationem Nauarreto profectus, pi i m sim omnium religionis causa celeberrimam Beatae Virginis idem adire decreuit,quet in Monte-serrato a monachi Benedicit. nis incolitur,estque Barcinonem 4 Nauarta petentibus minime deuia. Deinde reputans apud animum tuum partim voluptates,

quibus antea indulserat, partim etiam periculosum & graue bes luna, quod sibi rgrs una acarnis illecebris atque ab inferioris unimae viribus imita inebat; omni ratione se contra domestici hostis insidias muniendum est arbitratus. Ergo non solum institutam, ex quo die Loiola discesserat, consuetudinem obfirmato retinuit animo, t singulis noctibus petnae nomine se a errim ξ verberaret; sed etiam ratus nullum continentiae praesidium posse sitinius inueniri, quam Dei matris eiusdemque Virginis perpetuae patrocinium, recenti praesertim illius in se clementia ac benignuare inuitatus; in eius maxime clientelam sidemque confugit, ac studio virtutis incensus, illico fecit ut eidem Vi rgini Beatissimae sese irrevocabili voto castitatis obstringeret. Quod religiosi an inti obsequium & sacri ficium pro sua infinita bonitate rarum & gratum

Deus ipse videtur habuisse: quandoquidem, ipsa Virgine deprecante videlicet, ex eo tempore ad extremum usque diem Ignatius

p Ian E omni sensu libidinis caruit. Caterum quo facilius omnes intelligant, quam si periculosum &anceps, in Christianae pbiIosophiae curriculo sine rectore ac magi stro versari;non omitta hoc loco quod ambulanti in seruore spiritus per eos ipsos dies Ignatio contigit. Erant eo tempore in Hispaniae finibus, Maurorum multae reliquiae: quos nefariae superstitioni Mahometis addictos,

aternandus Catholicus haud ita pridem e suo pepulerat r suo. Ex ea igitur tace quidam insidens mulo, Ignatium sottὰ asieci tus, comi tem sese illi adjunait;ac nonnulla primum ut fit deit ne te sciscitantur,variis deinde sermonibus eo deuentum est, ut de singulari Mariae virginitate dissererent . quam cum nefarius

iuς me partum quidem integram illibatamque fuisse fatere ruri

13쪽

a partu Verd nequaquam; contra Ignatius eiusmodi errtii. quibuscunque poterat rationibus hominem reuocate coii tenderet; post multam altercationem magis magisque obstinatus impius ille, cum oblatam sibi veritatis lucem intueri nollet, repent Enon sine abie quadam subditis mulo calcaribus antecessit' seque . eleriter x Ignatii conspectu proripuit. QAb facto vehementriis irri at M IMMius,parum abfuit criti. citato gressu pesse queret vir abeuntem, & pugione con Dderet; facinus indignum existim 'ns non tam contemptum relicui move so reis ' se , , qua 'd summa ς astimonia & sanctitate Reginae An et cum ausum D;ge vilissimum caput ore polluto detrahere iique mi I ta mi in i iam si ritu religionis olliciique momenta perpenderer,sς sin piet tisatisfacturum putabat, si tantas bl sphenitas pa- re ut inulias neque ab impuro daemoi is mancipio poenas p xvlanus linguae reposceret. Verumtamen incitatum iam genet- rq pectoris impetum retardabat suspicio latentis in tam sp - .

AZ cogitatione piaculi;metusque probabilis, ne per hane

maduersiqnem,& coeleste numen,&eam ipsam, quam defender nabatur, Virginem offenderet. Cum igitur multa secuisti aditas et, motu corporis pariter atque animo varius; ad extremum, nξ quam praecipiti consilio statuit ad bivium usque pro lς dere, unde Maurum ex habito colloquio ad proximum pagum n uerat diuertisse . in eo bivio laxatis omnino mulae, qua vel, - at urci, habenis, ita de re tota interpretari, ut si bestia ipsa pere Mauri vestigiis insisteret, no dubitaret quin accepta sutura es se uuio Majestati diuinae: sin minus pro certo putaret, nequa' u id a se ossicii Deum beatamque Viisinem ostulare . Hac asse,nentes rQcessit ad bimum : quinque papus illa , sitem dixi: us sset di Ar culo passuum non amplius quadraginta, via facili ac spatiosa; plane diuinitus factum est, ut sponte sua jument in gusti re via Barcinonem 'ersus iter arripere Atque hunc in modum Ignatius in re imo graui, nullo pia ipsius si iidia rege reperi. tus, lethalis noxa crime selicius effugit, qua sapienti dii ni - , Osressus ad vicum a Montes errato baud longξ distanterii de petebanatione Hier 'olrmitana, deq; asperiore vita qua primu

i ondam ii Esolicitus, viatoriunt ibi coemit brnatum, sparteos icc t calceos, talarem e sacco tunicam, sanem' pro baltheo, t 3 nati em baculum,& in usum aquae cucurbitam . Quae omnia, .ux Srtiti pauper a tem non erubescere . Ac re ersam recti vere ii cundiam de an re paulatim a litesce ei; si ire fa propalam ersirpiis ad montem Vsquel aetas aduexix.

14쪽

.. LIBER PRIMUS.

salutato, nihil antiquius habuit, qua nivi per sacram totius anteactae vitae consessionem contractas animi sol. des elueret . qua consessione in primis fideliter atque accurate descripto peracta per triduum, summa deinde cum venerati ne ad Sacramentqm altaris accessit. Contulit etiam cum eodem

patre, qui sibi constenti aures dederat, omnia sua consilia co- Ugitationesque de imi tatione Sanctorum,quae ad eam usque diem prorsus nemini patefecerat. praeterea, quicquid habuit pecuniae.

totum id in Christi Dormini grati in pauperibus benigne diuia sit. Dein silentio noctis eius, cui dies festus Angelicae saluta

tionis illu3 it, preciosa vς istimenta quibus erat ornatus, quam o cultissime pQtuit,pannoso cuidam ex infima plebe largitus,con felli in optato illo f cco sese alacer induit,ac rime praecinxit; dextro pedi, lubdex reliquiis morbi singulis etiam tum noctibus in tumesceret, calceum induxit e sparto ; sinistrum utique nudumi relinq'ere, & c pite item nudo prorsus decreuit in decere. Sed

hi stemque facilius inulto mutari quam mentem; omni ope sibi eni tedum ex illimauit, ut illa exterioris amictus insignia, ad intimos animi sensus occulta quadam affinitate pertingerent: Cumq; ac i cepisset in incire positum 'lito fuisse, ut nobiles equites, antequa in ordino reserr itur, in facris aedibus noctem unam armati ex. cubar ni, squod iii Hispania peruigiliuio armorum appellant militarem illum ritum ad rudinient a Christianae persectionis in semetipso tran erre constit uit igitur gladio ac pugion quibus

mim do meruerat,d ili' loli spensis, nouo instructus armo-- Iium genere , totam eam noluem peruigil a me aram sanctissimae 'irgin is, mollo si an , modo nixus genibus, praeteritorum veniam nil te precari, diuino cultui deuouere seie beatam praecipue I Dei matrem intenta supplicatione propitiare non destitit. At unc in modii in Cluilli ance militiae nomen ex animo dedit a nat is annos si Christiam natum M. D. XXII. quo ferme ipsi rempore M a multis non sine admiratione quidem animad- , Martinus Luther infamis haeresia resia , ma nis in

15쪽

effudit in illo eonventu palana, sedique Apostolicae & Catholiet

veritati nefarium atque impium belliana temulentus indixit : ut satis appareat, cum maxime furiam illam contra omnia diuinaci humana iura legEsque sacratas obarmaret Satanas; tum ex altera parte, praeter alia militantis Ecclesiae robora, nouuin etiam hune ducem excitatum Θ cinae prouidentiae nutu,quem Christus, Imperator & ipsum, Sc scctatores ipsus, obligatos religionis arctissimae Sacramento, adactosque nominatim in verba Romani Pontificis, surori ac libidini haereticae prauitatis opponeret.

AcRA agitur vigilia, quem asinodum dicebamus, xa cta, quo eel britatem hominum simamque anctitatis vitaret Ignatius, nondum certa res icto monachis jumento, pedes ipse, qbuoluto etiam tum fasciis altero crure claudicas, Persiaminia in laborem a Montes errato discessit, & e via militari paulo po i deflexit ad oppidum Barcinonensi arxi Mi rorel im,s hodie Manresam vulgus appellati nouem sere milliabus passuum a Montes errato: ubi antequam longinquae & peri colo: e peregrinationi Hieros 3lymitan sese committere ,s uiete pri eri tua Barcinone per id tempus pestiletia, deuiq& obscvro loco aliquandiu delitescere,& humilitatis Cluithain quaec terarum est parens custosque virtutum, solida jacere fundamenta decreuerat interea mendicus ille, quem Ignatius pridie suis v stimentis induerat, cum ex insolito ornatu in furti suspicionem renisset, illico a loci magistratibus comprehendatur, α diuinam humanamque frustra implorans fidem in vincla cojicitur. Cumqtie inter quaestionem ea sibi δε viro quodam nobili clam donata ui eiurando assi res et, notasque corporis, ignarus nominis, e decet conquiritur extemplo diligenter Ignatius . cum nusquam appareret, mittitur ad eum insequendum se tine viator: qui aegre procedet te facit E consequutus, quaerit ex eo, num cui quidpiam in Monte serrato donauerit. Ad eam vocem, id qui,d erat,suspicatus Ignatius, substitit; eoactusque innocentis periculo, pauperii cuidam vest menta sese pridie largitum esse consessus est: cum, ς i torporrbi uitaret, quis tu, aut cuiasὶ nullum omnino xv

16쪽

verbum Ignasius reddidit. sed itinere carpto perrexit tacitus, casum insontis apud se miserans, ac semetipsum incusans, qui ne benefacere quidem sine ipsius cui benefaceret damno, vel certe discrimine, didicisset. Ut igitur Minoressam accessit, oppidum ingressus quo dicebamus amictu, ad publicum iniim ς plebis hospitium precario sese contulit; ibique sanctae paupertatis ac poenitentiae studio inter egentes ac sordidos quam exsequemur vitam exorsus est. Victum ostiatim precibus infimis emendicare quotidie: totam hebdomadam, excepto die Dominico, ieiunare; in ipso cibatu simplici pane contentus, atque ubi sitis vrgeret, aqua profluente; somni parcissimus humo nuda cubare auctoque supplicio, singulis diebus ter sese flagellis quam acerrime cς dere. Adnaec, horas quotidie septenas genibus nixus in oratione vocali persistere; nam eius quae mentalis dicitur, usum & consuetudine adhuc ignorabat. Praeterea sacrificio matutino; Vesperarum de Completorii officiis attentissima cura semper intererat; obibat etiam octauo quoque die sacra Confessionis& Eucharistiae mysteria. Et quoniam superioribus annis cui diximus l& humanae laudis famaeque appetentior, & munditiarum ornatumue fuerat studiosior: ut vitium utriusque dili sentiae pari neglectu repe-deret,natalium suorum generisque spledorem, ne quis illi honos haberetur, studiose celare; & capillu , quem pro eius seculi more promissum impensius comere curareque consueuerat, relinque re caepit impexum & squalidum: quin etiam ungues ipsos excresicere per diuturnam incuriam pati: atque in hoc tam aspero ramque Lorrido vitae instituto, constanter id omne refugere, quod ullam posset afflictae carni delectationem aut leuamen afferre, Itaque cum emet d ecoro vultu, & egregia totius corporis firmitate; detractis paulatim viribus, omnis ille vigor acerrimi bellatoris & forma viridis iuuentae prorsus elanguit.

TATIONES EIUSDEM.

EI' Moor vitae cursum aliquandiu securus Ignatius magno animi fructu sine ulla ostensione tenuerat, nondum grauiora praelia & occultas daemonu artes expertus, qui bus incauta mens hominum ad praeclara tendentium, si praesertim suis viribus ipsi confidant, facile in fraudem inducitur; cum a repente

17쪽

xs IGNATII VITAE

repent 2 quaedam illi objicitur species, cuius, quam trus identiaena

apparentis,sor. nam & liguram satis explicare non posset, multis distincta luminibus,& grato quodam splendore collucens, quod spectrum diabolicum postea, ut dicemus, agnouit, iisdemque fere diebus eum se illuvie & squalore obsitum atri maduerteret, atrox illa cogitatio nec opinantem inuasit: Quae, malum, rat Io te, miter, impulit,ut relicta patria, cognatis, a inicisque potentibus, pedore ac dira macie deformatus tristillimo & obsoletistimo vestitu, vel stipem in triuiis corrogares. vel inter infimas plebis minutae quisquilias lateres inglorius nonne interni ista militiae honoratae stipendia, dulcissimosque aequalium conuictus, & pristi

nar fortunae cultum victumque, maiore cum tua tuique sanguinis dignitate repeteresὶ Haec & alia id genus ubi animo vel emeter obie ista; auctorem sensit Ignatius illico : & qua uis initio paulisper ea recordatione commotus, tamen ut se collegit, illam ita 'colhanter ab se reiecit ac repulit, ut ultro etiam .familiarius, qua

antea , sese coetibus atque colloquiis egentium & mendicorumio sereret; qua submistione victus princeps auctorque superbiae, rursus Ignatio templum ingredienti ad officia diuina celebran. da, quibus mira cum attentione ac perseuerantia quotidie dabat operam, ut diximus: incaepti operis molem ac difficultatem ita repraesentauit, quasi eius aerumnas & incommoda miserans diceret: Hem infelix Ignati, annis utique septuaginta, quot aetas tua recipit, in tantis tibi laboribus in tanta vitae asperitate degenduest: quos tu praesertim urgente senio tolerare qui poteris 3 Tu ille fortiter, nec sine contemptu: Quasi vero, inquit, mihi tu vel unius diei spatium praestare pollis. Haec duo prima post conuersionem Ignatius de summa rerum certamina subiit: quor si utroque turpiter superatus humani generis hostis, ubi se irruptione & apertavi nihil proficere intelligit, longe diuersa bellandi ratione, doloe uniculisque gratiari coni lituit. Neque abnuit Christus, pugnarum eiusmodi iustissimus arbiter: qui ut neminem supra id quod potest oppugnari permittit, sic militibus suis , quos gratiae diuinae praesidio & liberae voluntatis arbitrio ad omnem virtute exercet ne parta semel vi storia per otium torpeant, nouam in diest

gloriosi trivmphi materiam deesse non patitur. Est igitur in dae-

Iriori iς artibus, quas ad bonorum perniciem assidue meditatur, illa vel pellima; ut quos ita videt studio virtutis ac religionis a d-di nos, ut inde terrestrium vel honorum spe vel commodorum Mvo i ptatum illecebris auelli non pollint, hos per speciem ipsius. an et honesti,quod adamarunt, ad Immoderatam inediam &car nis

18쪽

Ut RER PRIMUS.

vis maeerationem acrioribus incitamentis impellat, eo stemque praeteriti temporis piacula reputantes, ac caelestis irae seruili metu perculsos, in singula momenta misero quodam angore scilicitet id autem eo consilio, ut vel plane desecti viribus, per caussam recuperandae valetudinis paulatim ad fiscordiam atque ad ignaru iam delabantur; vel assidua scrupulorum agitati naolestia , dum se ipsi calumniari non desini int, si minus inertia , certe defatigatione ac lassitudine ab i ncepto desistant; cuius utriusque cladis utinam ne tam multa nobis quotidie exempla suppeterent. Haeς igitur eadem fraus Ignatium quoque in dii crimen adduxit. Obtinuerat ille, quemadmodum dicebat mis lex quo sese ad Cliris si adjunxit, in summa vitae austeritate perpetuam animi tranquillitatem atque laetitiam; quam ne ex quotidiana copia vilem dueeret, neu suis ipse meritis per in solstiam adscriberet; ab iis, quas

diximus, tentationibus caepit illi Pater ca testis uniuersiam repent te subtrahere sic ut intrerdum, cum maxime gaudeno exultaret in

Domino , tune subito nulla praecedente sigiaificatione , prorsus exui nudarique se omni gaudio & iucunditate sentiret: nee ia in precibus, neque in psalmis, neque in caeteris , quibus assueuerat, pietatis ossiciis ullam inueniret omnino delectatione aut requie: idque cum ei frequenter accideret, attonitus rei novitate, animosus penso ac mire soli cito, caussas eius varieratis & immutationis inquirere, ac dubitare apud se, rectene confessionem in Monte- serrato , qtiam diximus, peregisset quidquam ne omisisset, quod ad integram criminum accusationem attineret ac proinde num idcirco fortali e Deum adhue iratum experiretur 3 Quae ille dum anxius agitat, arrepta occasione diabolus perturbandi hominis,

deq; suo statu dejiciendi, hane ipsam sulpicionem atque sormidinem institit illi vehementer etiam atque etiam incutere. Ex Cotempore tyro vanis agitari terroribus, dies noctes ite stetibus ii gere, nullam capere partem quietis. itaque dum amisiam recra perare conscientiae pacem, & haerentem visceribus pestem omni ratione conatur euellere; non satis habuit peccata vetera, quorude conseisione ambigebat, iterum iterumque apud sacerdotem ex 'cinere; sed etiam citiusdam concio natoris monitu, qui Minoressae per eos dies agebar, totius vitae noxas , quotquot reuor care in memoriam potuit, in libellum relatas , quod ad Montem serratum an fea fecerat, quam accuratissime mirsus explicuit.

Sed quod saepe contingit, quod sibi adiumento fore putabar. , id

erat ei contrarium maximet si quidem ipsa ς ommemoratione

rerum,quas aliqaando obliuisci oportuerat, fiebat ut, etia si quid

19쪽

ipsa die mitigatum fuerat, recrudesceret. Nee iam tantummodo superiorum annorum delicta occupatum animum amarissima superstitione torquebant, sed etiam praesentis temporis cura pavorque, ne inuisa Christosin essent studia, neu Dominum suis omnibus dictis, factis, cogitatis offenderet. Quocirca mutitis iam rebus frustra tentatis, unum dumtaxat occurrebat illi r medium, nec sane spernendum; ut sacerdos pro potestate.Οmnino sibi posthac eiusmodi suspicionibus ac recordationibus interdiceret. Sed id ipsum eo filii ad eum deferre non audebat, peris uersa videlicet ratiocinatione delusus, ac veritus ne sibi minus ea medicina prodesset, cuius auctor ipsemet extitisset. Inter has e Ggo curas, graui pressus moestitia, cum ita iaceret,ut nulla iam res mitigare dolorem posse videretur; inuasit hominem atrox & squacogitatio, uti ad luctus miseriasque finiendas e senestra cubiculis Domini eanoru hospitio tum forte utebaturi semetipse praecipitem daret. am ille cogitationem ope diuina cum acerrime reispulisset, subiit animum nrmitas & constantia cuiusdam anachoretae, quem in Patrum historia legerat, impetrandi gratia nescio quid, quod vehementer optaret, omni cibo tamdiu abstinuisse, quoad per eam abstinentiam, propitiato numine, voti compos existeret. & quamquam periculoIa admodum ea ratio videbatur, metusque suberat, ne tam audaci incaepto Deum irritaret potius, quam reconciliaret sibi; tamen tota re apud se dia multumque agitata, ne quid omnino intentatum relinqueret, illum ipsum rigorem perseuerantis inediae sine ulla dubitatione experiri constituit, atque ita experiri, ut nihil interea de quotidiana precatione, verberibus,& caetera corporis maceratione re mitteret. Dies igitur unus, duo, tres, quatuor, nec tamen aut

linqui animo, aut molestia liberari. itaque ad septimum usque diem obfirmata mente ieiunium extendit, extendissetque porro, ni sacerdos idem, cui sua non modd vitia, sed etiam bona & intimos omnes animi recessus ac latebras diuino quodam instinctu nudas & apertas habebat, pro imperio vetuisset eum longius progredi, minis insuper additis, ni paruisset, illum a sacra corporis Christi communione prohibendi. hac igitur tam seuera denuntiatione deterritus, cibum sumpsit Ignatius, & illo quidem ac postero die fuit illi quies: tertio vero eadem illa peccata

Iursum occursare memoriae. quarum cogitationum initia dum

admittit incautius, ac species lut sit j speciem addueit; sensim in pristincis fluctus aestusque solicitudinum reuolutus; cum ex una Paciei rorius instaurandum consessionis mysterium iudicaret,

20쪽

LyBER PRIMVS hi

ex altera vero id sibi non modo non profuisse, verum etiam nocuisse antea cerneret; ex vehementi fluctuatione tam graue ta dium praesentis miseriae mentem eius inuasit, non quidem ut de morte oppetenda, sed ut de abjicienda seueriore disciplina, &seculi commodis repetendis magno quodam impetu cogitauerit. Verum in tantis tenebris ac procellis nutanti,& in magnum ad ducto periculum, peropportunE radius diuinae bonitatis affulsit, . cuius beneficio diabolica discussa caligine, totius tentationis exordia progressusque attente considerans , liquido comperit, omnes illos conicientiae stimulos , vanasque suspiciones , i a malo spiritu fraudulenter immissas; ac proinde sine ulla dubitatione constituit, praeteritae vitae labes, quod ad confessionem attineret, perpetua obliuione coterere. Atque in hunc modum, sin . gulari Dei beneficio, non modo infelicem illam sui calumniandi. miseriam ac poenam euasit ipse, verum etiam alios curandi, qui eadem aegritudine laborarent, mira a Patre luminum facultatem M scientiam est consecutus.

ΗIs ua igitur periculis perfunctus Ignatius, ac veluti ac

uulsus ab ubere; majores quotidie e meiebat in solida virtute processus:& quo acrior ac diuturnior probatio fuerat, eo magis idoneus euasit ad noua omnipotentis Dei charisimata capienda: in quibus fuit illud eximium. Cum enim religionis causa aedem Pauli Apostoli extra oppidum peteret, & in ipsis itinere ad Rubricatum amnem, qui Minoressam interfluit, constitisset; necopinanti repenth diuitia quaedam oborta lux est tanta, tamque mirifica,vi momento pene temporis nullo magistro quam plurima clarE perspexerit non solum de fidei Christia. nae mysteriis,verum etiam de aliis vel subtilissimis philosophoruquaestionibus atque decretis: quasi nitidissimo quodam in spe culo perspicue cerneret ea, quae post multam accuratamque lectionem, maximosque labores ac vigilias, vix demum solet nomines intelligentia comprehendere: atq; in eo caelesti prorsus in tui tu, non sine summa animi voluptate diutius acquievit. Quo talo tamque insigni accepto beneficio, cum ad aSendas Domino gra.

tias aecessisset ad Crucem in propinquo delixam ; oranti sese de- aeuo in amespectrum illud objecit, de ovo diximu aptea , sed