장음표시 사용
11쪽
et alteram certam negligere it. itaque plammis io eis qui vitium fecerunt vetustate, bona fide servandum duaei codicum memoriam. donec aut aliis aut Robismet ipsis pristinam formam ut restituamus contigerit. illud unum doleo quod in pagina 33 versu 9 malum Reiskii
commentum ecraginavi legitur, ubi r090 Te ut rescribus legit aginavi. Quod proprosueram mihi subiungere Petronianis ceterus , Ienippeae apud Romanos saturae reliquias, hoe consilium disserendum in aliud tempus idcirco putavi, quod litem quae agitur de Varronianis
ut non lite sed iudicio resolverem, amplioribus opus erat c0mmentariis. itaque nunc non adieci nisi carmina Priapea eandem ob causam quam olim Pithoeus indicavit, 'ne quis desiderareι potius' quae in omnibus fere eaeemplaribus circumferuntur una cum Petronio, quam quod eius esse viderentur'. immo enim haec epigrammata P. Vergilii Maronis nomine in libris inseripta, quorum duo imitando Catullum ludunt, unum esse constat Ovidii, nullum aut antiquius esse Iugusti temporibus aut posterius demonstrari potest, ne aetate quidem eomparia videntur saturae Petronianae verum linitima tantummodo argumentorrem lascivia: 'sermonis puti non tristis gratia ridet, quodque facit populus, candida lingua refert'. servarunt autem illa eodices satis multi neque bonitate insignes neque vetustate, sine dubio eae uno es ressi archetypo qui circiter nono saeculo seriptus fuerit litteris Langobardicis. magnum partem eorum BNrmannus secundus in libro VI et Meyerus numeris I6I6-I694anthologiamini Latinarum adhibuere, neque novi mihi libri praesto erant qui quidem archetypon accuratius imitarentur aut certius
emendatori adiumentum praeberent. ceterum communem ego codicum memoriam secutus reieci carmina quae his Priapeis solebant
adiungere Catulli, Tibulli, aliorum poetarum, quorum illud quod incipit vere rosa, autumno pomis, aestate frequentor Meyeri n. I69IJ etiam propter artis negligentiam separari debebat a libro Priapeorum. de ipsis autem his carminibus quae adnotanda mihi videbantur
nam alia secundum libros mutavi, alia secundum coniectura3 - ea
eum excedant spatium huic praefatiunculae concessimi a librario, inserenda propediem curabo Melchri et Ruschelii museo Rhenano. Tu tamen interim, vir amicissime, 'haec, quaeso, consule missa boni'.
Dabam Friburgi Brisigavorum kalendis Maiis MDCCCLXII.
12쪽
Paestus annalium XVI II: anno 66 eodem agmine Annaeus Mela, Cerialis Anicius, Rufius Crispinus ac Petronius cecidere. tum in cupite I8: de C. Petronio pauca supra rρpet ρnda sunt. nam illi dies per somnum, nox ossiciis et obisectamentis vitae transigebatur: ut Iue alios industria, ita hunc ignavia ad famam protulerat, habebatur lue non ganeo et prosligator ut plerique sua haurientium, sed erudito luxu. ac dicta factaque eius quanto solutiora et quandam sui neglegentiam praeferentia, tanto gratius in speciem simplicitatis accipiebantur. proconsul tamen Bithyniae et mox consul vigentem se ac parem negotiis ostendit. dein revolutus ad vitia seu vitiorum imitatione intor paucos familiarium Neroni adsumptiis est, elegantiae arbiter, dum nihil amoenum et molle a luentia putat nisi quod ei Petronius adprobavisset. unde invidia Tigellini quasi adversus aemulum et scientia voluptatum potiorem. ergo crudelitatem principis, cui ceterae libidines cedebant, adgreditur amicitiam Scaevini Petronio obiectans corrupto ad indicium servo ademptaque defensione et maiore liarte lamiliae in vincla rapta. sorte illis diebus Campaniam petiverat Caesar, et Cumas usque progressus Petronius illic
attinebatur. nec tulit ultra timoris aut spei Inoras. neque tamen praeceps vitam expulit sed incisas venas, ut libitum, Obligatas aperire rursum et alloqui amicos, non iter seria aut quibus gloriam constantiae peteret. audiebatilue reserentes nihil de immortalitate animi et sapientium placitis, sed levia carmina et faciles versuS. Servorum alios largitione, quosdam verberi hus affecit. iniit epulas, Somno indulsit, ut quamquam coacta mors fortuitae similis esset.
ne codicillis quidem, quod plerique pereuntium, Neronem aut Τigellinum aut quem alium potuntium adulatus est, sed inagitia principis sub nominibus exoletorum seminarumque et novitatem cuiusque stupri perscripsit atque obsignata misit Neroni; fregitque anulum,
13쪽
ne mox usui esset ad sacienda pericula. ambigenti Neroni, quonam modo noctium suarum ingenia notescerent, offertur Silia matrimonio senatoris haud ignota et ipsi ad omnem libidinem adscita ac Petronio perquam familiaris. agitur in exilium, tam ituam non siluisset quae viderat pertuleratque, proprio odio. merobius in somnium Scipionis I 2, 3: fabulae auditum mulcent velut comoediae quas Menander eiusue imitatores agendas dederunt, vel argumenta fictis casibus amatorum reseria quibus vel multum se Arbiter exercuit vel Apuleium nonnunquam lusisse
14쪽
16쪽
num alio genere suriarum declamatores inquietantur, qui cla- 1mant: 'haec vulnera pro libertate publica excepi; hunc oculum pro vobis impendi: date mihi ducem, qui me ducat ad liberos meos, nam succisi poplites membra non sustinent' ' haec ipsa tolerabilia essent, si ad eloquentiam ituris viam facerent. nunc et rerum tumore et Senientiarum vanissimo strepitu hoc tantum proficiunt, ut cum in forum venerint, putent se in alium orbem terrarum delatos . et ideo ego adulescentulos existimo in scholis stultissimos fieri, quia nihil ex his, quae in usu habemus, aut audiunt aut vident, sed piratas cum catenis in litore stantes, Sed tyrannos edicta scribentes, quibus imperent liliis ut patrum su0rum capita praecidant, Sed responsa in pestilentiam data, ut virgines tres aut plures immolentur, sed mellitos verborum globulos et omnia dicta lactaque quasi papavere et se Samo Sparsa. qui inter haec tantum nutriuntur, non 2 magis Sapere poSSunt, quam bene olere, qui in culina habitant. pace vestra liceat dixisse, primi omnium eloquentiam perdidistis. levibus enim atque inanibus sonis ludibria quaedam excitando esse-
cistis, ut corpus orationis enervaretur et caderet. nondum iuvenes
declamationibus continebantur, cum Sophocles aut Euripides invenerunt verba, quibus deberent loqui. nondum umbraticus doctor ingenia deleverat, cum Pindarus novemque lyrici Homericis versibus canere timuerunt. et ne poetas solum ad testimonium citem, certe Deilue Platona neque Demosthenen ad hoc genus exercitationis accessisse video. grandis et ut ita dicam pudica oratio non est maculosa nec turgida, sed naturali pulchritudine exsurgit. nuper ventosa istaec et enormis loquacitas Athenas ex Asia commigravit animosque iuvenum ad magna surgentes veluti pestilenti quodam sidere adflavit, semelque corrupta regula eloquentia stetit et obmutuit. ad summam, quis postea Τhucydidis, quis Hyperidis ad sa-mam processit' ac ne carmen quidem sani coloris enituit, sed omnia quasi eodem cibo pasta non potuerunt usque ad senectutem
17쪽
PΕΤRONII canescere. pictura quoque non alium exitum secit, postquam Ae-Mptiorum audacia tam magnae artis compendiariam invenit 3 non est passus Agamemnon me diutius declamare in porticu, quam ipse in schola sudaverat, sed adulescens ' inquit quoniam sermonem habes non publici sap0ris et, quod rarissimum est, amas bonam mentem, non fraudabo te arte secreta. nihil nimirum in his exercitationibus doctores peccant, qui necesse habent cum insanientibus surere. nam nisi dixerint quae adulescentuli lirobent, ut ait Cicero, soli in scholis relinquontur'. sic ut ficti adulatores cum cenas divitum captant. nihil prius meditantur quam id quod putant gratissimum auditoribus fore: nec enim aliter impetrabunt quod petunt, nisi quasdam insidias auribus secerint: sic eloquentiae magister, nisi tanquam piscator eam imposuerit hamis escam, quam scierit appetituros esse pisciculos, sine spe praedae morabitur in 4 scopulo. quid ergo est parentes obiurgatione digni sunt, qui nolunt liberos suos severa lege proficere. primum enim sic ut omnia, spes quoque suas ambitioni donant. deinde cum ad vota properant, cruda adhuc studia in sorum propellunt et eloquentiam, illia nihil esse maius confitentur, pueris induunt adhuc nascentibus. quod si paterentur laborum gradus sieri, ut studiosi iuvenes lectione severa inrigarentur, ut sapientiae praeceptis animos componerent, ut verba atroci stilo effoderont, ut quod vellent imitari diu audirent, sibi nihil esse magnificum. quod pueris placeret: iam illa grandis oratio haberet maiestatis suae pondus. nunc pueri in scholis ludunt, iuvenes ridentur in foro, et quod utroque turpius est, quod quisque perperam didicit, in senectute constiteri non vult. sed ne me putes improbasse schedium Lucilianae humilitatis, quod sentio, et ipse carmine effingam: 5 artis severae si quis amat essectus mentemque magnis applicat, prius mores frugalitatis lege poliat exacta. nec curet alto regiam trucem vultu 5 cliensve cenas inpotentium captet, nec perditis addictus obruat vino mentis calorem; neve plausor in scaenam sedeat redemptus, histrioniae addictus. sed sive armigerae rident Tritonidis arces, 10 seu Lacedaemonio tellus habitata colono Sirenumve domus, det primos Versibus annos
Masoniumque bibat felici pectore sontem. mox et Socratico plenus grege mittat habenas liber et ingentis quatiat Demosthenis arma.
18쪽
hinc Romana manus circumfluat et modo Graio 15
exonerata Sono mutet sussusa saporem.
interdum subducta soro det pagina cursum et fortuna sonet celeri distincta meatu. dent epulas et bella truci memorata canore grandiaque indomiti Ciceronis verba minentur. 20 his animum succinge bonis: sic flumine largo plenus Pierio defundes pectore verba
dum hunc diligentius audio, non notavi mihi Ascylti fugam si et dum in hoc dictorum aestu in hortis incedo, ingens scholasticorum turba in porticum venit, ut apparebat, ab extemporali declamatione nescio cuius, qui Agamemnonis suasoriam exceperat. dum ergo iuvenes sententia A rident ordinemque totius dictionis insamant, Opportune subduxi me et cursim Ascylton persequi coepi. sed nec viam diligenter tenebam quia nec quod stabulum esset, sciebam. itaque quocunque ieram, eodem revertebar, donec et cursu sati gatus et sudore iam madens accedo aniculam quandam, quae agreste
holus vendebat, et rogo' inquam mater, numquid scis ubi ego habi- Ttem ' delectata est illa urbanitate iam stulta et quidni sciam 'inquit, consurrexitque et coepit me praecedere. divinam ego putabam et subinde ut in locum secretiorem venimus, centonem
anus urbana reiecit et 'hic' inquit debes habitare'. cum ego negarem me agnoscere domum, video quosdam inter titulos nudasque meTetrices furtim conspatiantes. tarὸe, immo iam sero intellexi me in fornicem esse deductum. execratus itaque aniculae insidias operui caput et per medium lupanar fugere coepi in alteram partem, cum ecce in ipso aditu occurrit mihi aeque lassus ac moriens Ascrutos ; putares ab eadem anicula esse deductum. itaque ut ridens eum consalutavi, quid in loco tam deformi faceret quaesivi. sudorem ille 8 manibus detersit et si scires' inquit quae mihi acciderunt'. quid novi ' inquam pgo. at ille deficiens cum errarem' inquit per totam civitatem nec invenirem, quo loco stabulum reliquissem, accessit ad me pater familiae et ducem se itineris humanissime promisit. per anfractus deinde obscurissimos egressus in hunc locum me perduxit prolatoque peculio coepit rogare stuprum . iam pro cella meretrix assem exegerat, iam ille mihi iniecerat manum, et nisi valentior fuissem, dedissem poenas
adeo ubique omnes mihi videbantur satyrion bibisse
iunctis viribus molestum contempsimus Diuili so by Coos
19쪽
0 quasi per caliginem vidi Gitona in crepidine semitae stantem ei in eundem locum me conieci cum quaererem num quid nobis in prandium Dater parasset, consedit puer super lectum et manantes lacrimas pollice extersit. perturbatus ego habitu fratris quid accidisset quaesivi. at ille tarde quidem et invitus, sed postquam precibus etiam iracundiam miscui, tuus' inquit iste frater seu comes paulo ante in conductum accucurrit coepitque mihi velles pudorem extorquere. cum ego proclamarem, gladium strinxit et 'si Lucretia es' inquit 'Τarquinium in Venisti quibus ego auditis intentavi in oculos fiscylti manus et 'quid dicis' inquam muliebris patientiae scortum, cuius ne spiritus quidem purus est ' inhorrescere se finxit Ascyllos, mox sublatis sortius manibus longe maiore nisu clamavit: 'non taces' inquit gladiator obscoene, quem de . . . ruina arena dimisit' non taces, nocturne percussor, qui ne tum quidem, cum fortiter saceres, cum pura muliere pugnasti, cuius eadem ratione in viridario frater sui, qua nunc in deversorio puer est ' 'subduxisti te' inquam a pra ceptoris col- 10 loquio quid ego, homo stultissime, sacere debui, cum fame morerer' an videlicet audirem sententias, id est vitrea fracta et somniorum interpretamenta' multo me turpior es tu hercule, qui ut soris cenares, poetam laudasti' itaque ex turpissima lite in risum diffusi pacalius ad reliqua secessimus
rursus in memoriam revocatus iniuriae Ascylte' inquam intelligo noliis convenire non posse. itaque communes Sarcinulas partiamur ac paupertatem nostram privatis quaestilius temptemus expellere. et tu literas scis et ego. ne quaestibus tuis obstem, aliud aliquid promittam; alioqui mille caussae quotidie nos collident et per totam urbem rumoribus disserent'. non recusavit Ascyltos ethodio' inquit 'quia tanquam scholastici ad cenam promisimus, non Perdamus noctem. cras autem, quia hoc libet, et habitationem mihi
prospiciam et alium fratrem'. 'tardum est' inquam 'disseri e quod placet hanc tam praecipitem divisionem libido faciebat; iam dudum
enim amoliri cupiebam custodem molestum, ut veterem cum Gitone meo rationem reducerem Diuili so by Corale
20쪽
. postquam lustravi oculis totam urbem, in cellulam redii, oscu- 11 Iisque tandem bona fide exactis alligo artissimis complexibus puerum fruorque votis usquo ad invidiam felicibus. nec adhuc quidem omnia erant facta, cum Ascyltos furtim se foribus admovit discussisque sortissimo claustris invenit me cum fratre lud stntem. risu ita quo plaususIue cellulam implevit, Operitim me amiculo evolvit set quid agebas' inquii frater sanctissime' quid' vesti contubernium facis ' nec se solum intra verba continuit, sed lorum de pera solvit et me coepit non perfunctorie verberare, adiectis etiam petulantibus dictis: 'sic dividoro cum si atro nolito'
veniebamus in forum desciente iam die, in quo notavimus 12
frequentiam rerum venalium, non quidem pretiosarum sed tamen quarum fidem male ambulantem obscuritas temporis facillime tegeret. cum ergo et ipsi raptum latrocinio pallium detulissemus, uti occasione opportunissima coepimus atque in quodam angulo laciniam extremam concutere, si quem sorte emptorem splendor vestis p 0SSet adducere. nec diu moratus rusticus quidam familiaris oculis meis cum muliercula comite propius accessit ac diligentius conside- raro pallium coepit. invicem Ascyltos iniecit contemplationem ... supQr humeros rustici emptoris ac subito exanimatus conticuit. ac ne ipso quidem sine aliquo motu hominem conspexi, nam Iidebatur ille mihi esse, qui tuniculam in solitudine invenerat. plane is ipse erat. sed cum Ascyltos timeret silem oculorum, ne quid tumere sacercti, prius tanquam emptor propius accessit detraxit lite humeris laciniam et diligentius tentavit. o lusum fortunae mirabilem. nam laad illuc nec suturae quidem attulerat rusticus curiosas manus, et tanquam mendici spolium etiam fastidiose venditabat. Ascyltos postquam depositum esse inviolatum vidit et personam vendentis contemptam, seduxit me paululum a turba et 'scis' inquit 'frater, rediisse ad nos thesaurum, de quo lustrebar illa est 1 unicula adhuc ut apparet, intactis aureis plena. quid ergo sacimus, aut quo iure rem nostram vindicamus 'oxhilaratus ego non tantum quia praedam videbam, sed etiam quod sortuna me a turpissima suspitione dimiserat, negavi circuitu agendum, sed plane iure civili dimicandum, ut si nollet alienam rem domino reddere, ad interdictum veniret. contra Ascyltos leges ii- llmebat et 'quis' aiebat 'hoc loco nos novit, aut quis habebit dicentibus fidem' mihi plane placet emere, quamvis nostrum sit, quod agnoscimus, et parvo aere recuperare potius thesaurum, quam in ambiguam litem descendere: