장음표시 사용
171쪽
i48 Comment . in Instit. Lib. II.
man. consilio 37o. Phili 3. Dec. in dial genera
liter. f. cuin ali .m. Tira queli. m repet . . si via- qilam, C. de reuocarad. donat. numero sexages. sim tertio. & hanc vertorem, A se in unica do de consulendosecuti ruin dicit Gomo. vata resolutitona primo, capitulo quinto, numero trigesimos exto, in line, contrariam sententiam te.
net Cumari. in dia l. cum auus Ioan. Baptist. de Sancto Seuerino Corneus & Lancelot. I eci indiret. generaliter, ,. cum alitem, qui refert ita consuluisse Marian. Socm.Thomam Docium desilios famosos Doctores: N hanc mag:s communem benigniorem & humaniorem dicit S in. Iumconsilio it . numero vigesimo nono, vola. Primo, Ruin consilio i 7. & nouissime Michael Crais in L Fidei commissium quaestio. vigesima pri ima, in fine, nisi aliae coniecturae adsint contrus, quibus haec conditio tollatur, ut quia nepoti t
stator I mst mortem, reliquit, & alteri haereditarem risimere iussit, quo casia de voluntate testatoris satis apparet,& ita Florentiae indicatum oese obtinuisse refert Socin. sen. in I. secunda, ff. de vulgata 6c pupillata substitui. Quaero adhuc quid si grauatus rogatus sit restituere Ecclesiae vel viae causae r variatum est a Doctoribus, magis tamen placuit, etiam in hoe casia tacitam hiatiis modi conditionem subintelligendam este, quod probat Baldus in dicti cum acutissimi, ubi las communem dicit, Dec. consilio 39iSOcin. iun. I 2 i. numero vigesimooctavo, libro primo. Ririn. a s r. libro secundo, Paris octogesimo sexto, numero septuagesi .noquarto volum. sectando. Pianet in l. tertia, numero vigesimo sexto, C. de , nis matern.Gorura. dict.capitulo quinto, num m visesimooctavo. Ua'. de succis . progress. f. vigesimosexto, numero sexto, Mantici de coniecti ulti m. volunt. libro decimo, titulo septimo, numero tertio,& Crass. diei. ς. fideicommissi in , quaestio.vigesim aprima, numero quinto. Et li
de fidei commissis stib conditione tam expressa quam tacita relictis, dicti susticiant.
sv MMARIUM.x Semel haeres non potent amplius demere se bin
a Restituta Herectare omnes actiones directo dantur in haeredem retiituere grauatum. 3 Hodie omnes actiones qua iure ciuili haeredi Nin' haeredem competuntirans intur ex S.C. Tre
belliano in fideicommisiarium. 4 Trorata parte fit actionum communicatis inter haeredem erfideicommissariam. Rectituta autem hqreditate.
QVia qui iure ciuili semel hqres extitit, non
potest amplius desinere esset, res secuniadum tex. in I.ait pritor, S. sed quod, isdeminori de Lei qui soluendo, ff. de hqreditainstitu. Ideo h res, qui hqreditatem restituere rogatus est, hqres nihilominus mane tota quod omnes assiones iure ciuili ea dc in eum competunt, situla hoe iiiii. Ille vero qui recipit hςreditatem
aliquando h rcitis, at quando legatarii, loco h hetur, i, redis silando fit i est iii itio ex S.C. Tr helliano, teratarii, quando ex P asiano, dici. Restituta: hodie semper loco i redis, cum vi tus P asiani sit attributa Trebelliano, ut instaviilebimus. Verum omnes actiones quς ipso iure in heredem competunt, transferuntur ex S. C. Trebelliano in fideicominis Iarium, tanquam euqiii est loco h redis . danti iique in eum non quia dam directo, sed utiliter. hoc est, per quandam ita terpretationem, S sic hqres,l reditate restitura, ipso itire, creditoribus h reditarijs tenetur,
quia hqrcs manet. Cpeium ex S. C. Trebelliano Omnes actiones, quς iure ciuili h redi, & in hqredein competunt, ei de in eum dantur, citi 3 ex bdeicommita si reditas restituta est, dilat. 9.restiti ita hoc iitii. dc l. prima, stad S.C. Trebelli pro rata, scilicet, de I ortione quam ipse fideicommissam iis accipit. Vnde si h res omnem h redi- ratem restituit, omnes etiam actiones ex S.C. Trebelliano transferuntur ab iistede in fide commissarium, si partem, pro rata parte quoque fit actionii in communicatio, ita ut in t redem, qui restituit l, reditatem, directa in eum vero cui restituta est, utilis actio datur, L scdqilia insta eod.
I De S. C. gasiano G quare fuerit introdu-
a Tegasiano S. C. quartam ex fideicommisis retinere licebat. f. Sed quia hqredes. SVpra dicti ini est de S. C. Trebelliano, quo
restituta hqreditate omnes actiones acti ite de passiit E in fideicommissarium transseruntur tanquam eum qui loco h redis est. V tum quia i redes in testamento scripti, aut to tam h reditatem, aut pene totam, hoc est, supra dodrantem plerumque rogabantiit restia tuere,& ob id adire hqreditatem, ob nullum vel minimum lucrum recusabant, atque ita fidelia commissa extinguebamur nec Senatia scionsululum Trebellianum aliquid in hoc disponebat. Ideo vespasiani temporibus, Pegaso& Pusi ne consulibus, Senatusconsuli. Pegasianums
ctum fuit, quo ad exemplum levis Falcidit, lipres in testamento scriptus, & rogatus h redit,tem restituere perinde quartam partem rct in a re poterat, atque ex l. Falcida ex legatis retinere conceditur, 3. sed quia hoc titu. ad quod Senatus . cons etiam respexisse Imperatorem nostrum, cum fideicommissarium,dicit, aliquando legatari j loco fuisse habitum, superiori, 3. adnotaui
172쪽
Ex Senatusconsulti Pegasii O bcres r artam reserens, solus etiam haereditaria onera Ius linet. -Legatarius partiarius quis dicatur. ρ Stipulationes com municandis commodis mis
f. Post quod Senatusconfestum. FActo senatusci Pegasiano, quo haeres qua
tam pariem Mereditatis retinere poterat, Olus eriam onera haereditatia sustulebat,&fideicommissarius legatarii partiarij loco erat, post quod Senatusconsultum, hoc titu. legatariosa partiarius est,cui pars haereditatis legata est. Ideo i mitis cui pars h reditaria legata est, in absque onere & incommodo suscipit,l. si quis seruum.F. vlt. f.de legat. lata Se fideicommissarius recipi hat suam partem fideiconmisso sibi relicta absq; aliquo onere. Vnde necesse erat,ut quae stipui tiones inter haeredem de partiatium legatarium interponi solebant, eaedem interponerentur inter eum, qai ex fideicommisso recipit hae teditatem de ii aeredem:idest,ut luctum de damnum hi reditarium pro ratii parte inter eos commune esset.&3.post quod Senatuscons& sie post Senatus contuli. Pegasianum solux haeres onera haereditaria sustinebat, nisi stipulationes interuenissent de communicandis commodis & incommodis , qt stipulationes dicebantur pariis ac pro parte. Et si quis diceret,ad quid cum Senatuscons.Trebelliano cautum sit, ut omnes actiones , quae haeredi scripto competunt. in fideicommissarium utiliueet transierantur Respondeo ob quatiae partis retentionem ex senatus Pegasiano, crursus
immutauim fuisse,ideo eiusdem Pegasiani Senatuscons auxilio opus sitit,
s Trebelliano senatusco bl quin locauesiet. x Quando locus esset Pegasiano. Stipulationes emptae is vendita. 4 Fideis--ssarius adirecoactus ab omni onere liber erat,
s. Ergo si quidem. Mitto senatusconsilit.Trebelliano, & P
gasiano, nunc quando Trebelliano, item quando Pegasiano locus sit recenset. αα aliqua insisti et ad Pegasianum pertinetia refert. Si igitur non mutus quam dodrantem haereditatis siriptus haer rogatus sit restituere, ita ut nulliut quartiae deductione opus sit; tunc ex Sen tuscon Trebelliano restituebatur haereditas, &actioiam pro rata in ter haeredem & fideicommissatiuira diuidebantiar. ergo si quidem, hoetit. At si plus quam dodrantem,ves etiam totam haereditatem restituere rogatus esset:tunc locus erat Pes gasiano & haeres,qiii semel adierat, uniuersa onera haereditaria sustinebat, sitie quartam retturi xit,sive retinere noluerit.d. ergo,si quidem. v
xum bene est, quod quarta retenta,ei flaccurrebatur per stipulationes pinis,& pro parte, de quNbus sit periori/aiiximus, vel tota restituta, per iii-pulationes emptae re venditae haereditatis, de quia 3 bus hi de siserte recusasset scriptias haeres adire haereditatem ob id quod diceret sibi susi erim , eodem Senatusconsul. Pegasiano cautum erat, ut desiderante id fideicommissario, haeres iussa Praetoris cogi posset adire,& restituere, q:iosa action es omne absque stipulationibus, ei & ita eum transferebatur, cui haereditas rellituta erat, perinde ac si ex sci iiis consul.Trebelliano resti tuta fuisset. l. s. ergo si quidem in fine, de sic li res nullo commodo aut incommodo assiciebatur . viroque Senatii Treb.8 Pegasiano cocurrete, siquidem Pegasialaum scriptum haere leni periculo fideicommissar ij adire coetnTte Iliamim ueto actiones in fideicommissarium transfert. Quinque ergo suerunt capita Senatu est. P asiani. Primunt qudd haeres quartam retinere posset,& de hoc diximus in sed quia haeredes. Secundum. qiabd solus onera haereditaria sustinebasi& de hoc in , post qtaod Senatus trans. Tertium, quod retenta quarta, stipulationes de oneribus de commodis hereditariis interponi poterant inter haeredem de fideicommissarium ., de quo ius ergo si quidem. Quarium, quod si rogatus nolebat retinere uartam, sed totam de integram haereditatem roituere, tunc emptiu& uendi stipulationesi terponi debebant. Quintum,& vltinatim, quM si haeres scriptus
recusasset adire & fideicommissatius postularet, ut adirα,iussis Praetoris cogi potcrat ad adeundu. nullaque stipulatione interueniente securus es ciebatiir, omnesque actiones in fideicommissa clam transsetebantur,
1 Haeres fideicommisio grauatas semper quantam sibi retinet. 3 octiones interhaeredon o fideis missarium
Disserentia inter Falcidiam, o Trebellianicum. F.Sed quia stipulationes,& f. si vel, OVia sipulationes,quae ex Senatuscon Pe
gasiano descendebant captiosae erant, Amulti, dissicultatib. suppositae; Ideo explo Senatusconsulto Pegasiano, ad Trebelliati. omnis Lleicommissiorum auctoritas per i ustiniat iram nostrum, approbata simplicitate, redacta fuit, quo fit, ut hodie fideicommissaria haereditas restituatur ex Senatusconsul. Trediquariamque fibi haetes retineat, quam non Pegananam, sed Trebellianam, tametsi ex senatuscon.Pegasianoptimum fuerit indum,appellcinus. F. sed quia sti vulationes, hoc tit.& c siue habeat quarta limres ex uoluntate testatoris, aut plus, quo casti stituebatur haereditas ex Senatus c. Trebelliano, siue minus quarta,vel etiam nihil penitus, qlio casia restituebatur ex Pegasiano. d. sed quia . Et siel die potest haeres, vel quartam, vel quod deest N 3 quartae,
173쪽
iso Comment. in Inst it. lib. II.
et quartet ex Iustiniani alictoritate retinete hoc est, ex Senatu: nsuit. Trebelliatio, citi Iustinianiis hau c alictoritatem dedit . . sed quia, hocinii. Et si sorte per errorem se et , haeres quartam, vel qd deest quartae non retinii erit, probato errore, i lutum reprirre potest. quasi ex Senati ascon Trebelliano d. . sed quia de l. si haeres in fine. f. ad Se natiis conc Trebell. ideo autem inquit Ino erat, qtia si ex Senatus Tim. qiva Senatus Treb. dercii nonda litaria nihil erat eautum, . Iustinianus effecit, quod haeres ex Trebelliano quartam retineret onanes lite actioncs,omitiis stipulati nibus a linegasiano Senatu sic introductis, pro rata & portione, tam in haeredem,qua in fideicom-3 missaritim competunt,d. F. scis quia, 5 sic Trebellianica quota haereditatis non honorum dicitur, cum omnes actiones ta n active quam passii: Edividantur inter ipsum grauatum,& fideicommis. saritim pro suis partibus, ita commi in iter seruatidicit Corneus in l. de sitie. C. ad Senatuscon.Trebellian. Sc indubitatu ri iuris principium praecipit
Emanuel a Costa in cap. ii pater, extra detestam. verbo Trebellianicae nil. i. & in hoc disserta re- λε bellianica a Falcidia; nam salcidia retenta, ni illas haeres excipit actiones, cum in ponenda ratione legis salcidiae, ante deducatur aes alieniam, ut in tit.
de l. sal eid. supra expositum est, iii bd si haeres rogatus totam haereditatem spontE restituerit, omissis stipulationiblis emptae de uenditae haereditatis, ex Senatuscons Tret,elliano omnes laxreditari actiones, fideicommissatio & aduersiis eum competunt. si vero, hoc tit.& si sorte haereditatem adire nolit, eo quod sibi suspecta videatur , non amplius ex I)egasiano, sed ex Trebelliano,1 osti lante fideicommissatio a lite cogitur.d. g. si vel
3 Qui de transfusi me senatust Tegatim in Tre bellianum dictasinit eadem locum habent, scietota haereditas, siue pars re tituatur
i Sicut uniuersalis fidelis Missarius potest cogere haeredemini adeat, ita σ is cui par; restituι debet.
3 Particularis fideicommissarius cui pari restitui de
bet,coacto haeredeat adeundum roram boedita.
rem subcipere cultur, o omnia onera subit.
OV AE de transfiitione senatusconsuli P
Rasiani in Trebellianiam, circa fideico-intillarum restiti itionem, dicta sunt, ear dem locum habent siue totam haereditatem quis
restituere cos itur, siue ei ius partem. Ideo, sicut
fidei commissarius uniuersalis potest cogere haeredem siue sit haeres alii , iiii e partis, ut adeat, de restituat, ita is cui pars allis, vel partis restitui dea bet, potest cogere haeredem,ut adeat, A cam par tem sibi restilitat.*. nihil autem, hoc titui. Verum bene est,qii bd fidei commissarius particularis, cui scilicet, pars restitui debet, totam haereditatem re-
opere aitur,ex quo rescam habereno vis, nec enim aliter ω i potest haeret suspiciam Iim
reditatem adire, nisi fideicoinmissarius totam accipiat, omni biis omnino actionibus in eum transfusis, & sic eadem obseruamur in restitutione spatas quae in tota haereditate. d. f. nihil autem, de lege cogi f. si qua res.ff. ad Senatusconsa r bellian.
1 Quando in re haeredem, fideicommissarium I
α Qui re aliqua retenta, insitis es bare rita tem x siluere,legatarii loco in oetur.3 Tluralitas i eram singularium non mutat titulum
n haeres haeredis Trebellianicum deducere ρομ
1 o filius duas quarto detrahat. - uuidinoen Mikis. Si quis una SV perioribus M adnotauimus, quarta ex se
natusconsilit. Trebelliano retent actiones inter haeredem,& fidei commissarium pro rata portione diuidi; nunc imperator unicum recenset casum, in quo nulla fit actionum communicatio: quando, scilicet, testator haredem instituit recerta, puta ex fundo Titsculatio, d mo sciana, vel ex quacunque alia re, eumque gat ut illa re deducta siue praecepta, reliquam ii reditatem restituat,tunc mi in licet ex Trebelli i no fiat restitutio, non tamen fit actionum communicatio inter l, redem dc fideicommissatium de ratio est in hoc casu, qiua haeres rem relitici. quasi loco legati, non quasi loco haereditatis. si
quis una, hoc titulo, de lege si levatiis 3 o. 3. multum interest. 1 s. ad Senatuscon illi.Trebellian. 5e
hoe locum liabet siue res illa quartam Cotineat, si te plus .d. i. si quis una,quod si minus quarta c5 tineat potem quidem haeres suppletarentum pete dire, sed tamen tenebitur creditoribus pro eo quod suppletur, cuillud here videatur ad restitutionem . quotae gle, de Doctor. hic,& m lege prima S. fina. . ff. ad Senatusconsilit. Trebellian. & sic legatarii loco habetur, qui re aliqua retenta iussus est limr reditatem restiti iere: sicut dc is,qui ex certa re institutus est, dato cohaerede viatiuersali legatarij vicem sustinere dicitur, lege quoties, Codice de hγre lib. instituen. & ibi Salycri. not. Emanuel iCosta in capitulo si pater, in verbo Trebelliani
cae, numero decimo nono, extra de testament.
Idem quoque in fideicommissario, cui certum corpus, vel quantitas per fideicommissi ina r linqititur, ominere , ut pro legatario habeatur responsum est in lege si haeres ab eo, Cca esima octaua. Od Senatiis consuit. Trebellicin. miniamo, hoc, quod actiones apud solum fidei com-
missarium maneam, re certa ab haerede ex umiuntate tellatoris prccepta de deducta , locum habet etiam si in illa re , quam quis deducere
debet , maxima haereditatis pars cymineatur , nam tunc etiam in solidium transieruntur a-
diones in fideicomi gathim, dicto , si quia
174쪽
ra, nec iniquum vuleri debet, cua in pol ite fideicommii Tirii siu,' an vesit sibi haeredri
xcin restitui,vel non. H docci imperator hic. Vnila si rei itiitionem petat. &damno hoc asi Milr,aequo et an amnio serre debet cum illudicia culpa icntiat cap. da onu i de regul.iuran c. hem noli soluit locum habet in una si me, seu re, soleti alii ii duabus pliaribusve rebus dedi ctis, restitu e hoeditatem rogatus st: quia licet Plures res videantur constiti iere quid vii mersale: inen hoc verum non est, quandoquidem plu-3 ralitas rei umuin inlarium, non mutat litulum singularem L i. F. vltiss. de rei vindicat. Ideo talis qui plures res retinet loco legatarij est: sicq; semPer ratio sextus militat, ut Bellon. Mysine. &alii hic notant. Sed& ncerta summa, quantitate deducta praecepta ve, quae quartam vel et a
maximam haereditatis partem continet, rogat
sit aliquis haereditatem restituere, idem iuiis est,
omnesque actiones eodem modo in fidei commissarium transseruntur, quo, re una. pluribusve
deductis,& praecepti , transsciri diximus, diei ν. si quis una in fine, hinc aut arct ratio L i. si is qui,Tad Trebell. cur vi drii t haries, citi certa pecunia legatur, sit iuris singularis successsor. quod iii probati si legatus 3 o. Luit. Ead T rebell.&s. r.u sta titulo primo. Omniaque haec locum hahem,tam in eo, qiii cx asse institutus cst, q etiam in eo, qui cx parte, i. si qtiis una ait fine. Il-m omittendum pon est,qubdsi ii res institutus η - grauatus T cebellianicam non detraxerit, Po recit hoc sacere haeres eius tex. ut in l. quaninia, C. ad S. C. Tre luco unem dicit Dilcct. de Arte testandi tit. s. cautel. j i. Sed si haress au tus restituere si de liberis tessatoris, cui debetiit legitima, An duas quartas detrahere milit, scit m legitimam deditam de iure naturae, α Tr bellianicam: verior ac magis recepta opinio est,
here nisi unam qii alta in . Si vero sub conditione vel in dicaa, duas detrahat glos .in l. I apinianus, g. meminisse, is te in osse, testament. communem dicit Alex. in l. in ratione, ,. quod vulgo, sit ad i. Falcid. S n.in yi C. lepa .dc I sin Aiath. n uissima, num. 39. C. se inoni. testamen. Ratio aulcm, quam litas quartas Mila re neq'eam casii quo pure militutus est,ea eii, qui3 in readiatione pure siciend de pi lenti, concuri linit da d ductionis eo. m. tempore qu riuri regula fieri non per inittit, lan ratione, j. Qiod volgo, fissi ad LDiciis de l. tu mus,C.ad S.C.Trebellata qua do restituere rogatus est sub conditione, vel ad certi in diem eae dedit Iton non concurrunt, Uno e cinque tempore, sed diuersis sunt tei Poribus, quod tute non prohibeturi hanc rationem tradit Accurem LPapmianus, s .meminisse
in cap. Raynuitus, num. 2 .extra de testatii. Praeterea qualido pure rogatus ea restiuere, unam
tantum quartam detr-bin quia Trebellianica imputatur ei in legitimam, cum quicquid tute insti tutionis capit ei sic imputri ut ut in i insuartam, si ad LPalc. in l. quonia in 'ouella,s de inoffici testa. α in l. illud, de collat.& sic si illicit ad excludendii in querelam quod sit institutus, & aliquid
hi institutionis habeat. Secus est, si sub conta
tione vel in diem grauatus sit restitii ere,quia tues at ima morte leuatoris consis liti ruri iti matri suam, in rcsilliopen ici fideicommissum: ergo adueniente conditione v ct die, a rebellianicam ut qu:libet aluis extraneus fideicommissi, grauatus, si trahet Gail. Praci obseruat lib. 1.obseruat. I 2 o. nu. . Obseruandi m tamen est, itiod qua
in Trebellianica,qυς vitia legitio a m detrahitur, noli ea quarta haeredita iis, sed illius partis, quae
detracta te itima stiperest,& se quando filii sunt
quatuor vel pauciorcs Prius deducenda est leguluma, qnae hodie es triens scinde ex rcliquis honis Trebelliani :itavi ex duodecim vnc is ratione legitimae portum is deducantur qitatuor: ratione Trebellianicae dedit cantiit ex ori duae 5 sic legitima cum Trebellianica sex uncias constituet gloss. in cap. R aylialdus extra detestam. ab omnibus in hoc communiter recepta, ut ibi Collar.=. 3. in principio tradit,ci Gai Lis. Observ. iro. nu . .& si fini sint plures quam quatuor,quo casu istitim: in semis, tunc legitima cum Trebellianica septem uncias ciam di medio faciet Crassi LTrebellianica quaesto num. 2.in sine, sed quid dicendum in ascendentibus λ variam Doctor. i gis tamen recepta opinio est, quo & ipsi duasue quartas dat ahant, scilicet legitimam iure naturae debitam,& Trebellianicam,ut parentes lil,
rorum morte nasvrentes per hortiOiacm honorum releuentur, Angelus & Cuman. dubitante
t Tluressint intellectus huius
na. C. de fideicommiss. qisi plures in-3. testatus habet, ut per Ial. indici. L fina.
o alijs On; istis, arbitror verum intellectum
eue, quod destinctus sine scriptura, & sine tetibus, peti jt ab haerede scripto, ut fideicommistum aliquod restitueret, ideo fideicommissarius pe itab haerede tale fideicommissum,& cum non haberet, neqtie scripturam, neque tesses, per quos
volutatein dcfuncti probare posset, deserre volebat iuramentum i redi, haero autem dicebat se
non teneri ad iurandum, quia iuramentum suturum erat inutile, ex qu' iam si testator hoc comisisset, voluntas erat iminus solemnis, cum no adsuerint quinque testo, de fidei commissum relicti im in minus solemni voluntate, non dine Iur I si veritas, a s. C. se fidei commisssita inculi non Ohsanie deciditur contrarium, haeredens cilicet, iurare debere, aut i ci commissum P Phare, ne voluntas testatoris fidei haeredis u inissa pereat. nec obitat quod quinque testor cui tantur,quiri respondet Impei .in d.ιλ in ver si lex etenim, quod lex desiderat numerum t
sium in fidei minutis ad probationem V Q Pro
175쪽
i s 1 Comment . in Instit. Lib. II.
forma, tum posse etiam sine testibiis valere, quido haeres est sibi ipsi testis, quis enim locus testi-hus relinquetur, vel quomo lo ad extraneam fidem decurretur in iiiit Opi.Princeps propria,&indubitata fide relicta ergo lex ui contrarium adducta procedit quando haeres non ibit prinet sens, tune enim fidcicommissa non debentur ex minus solemni voluntate, sed quando haeres suit
presens non est opus testu oniis: iste est veru
intellectiis, muri, dictet t. lina. C. de fidem
on soluin uniuersa hae redito, sed etiam sint: lares per G commissum relinquim M. 3 2uamuis olim a legatario legari non posiet, h
die tamen poteII, 4 legatarius, vel fideico Eariusii is r a teri renituere,quadrantem re iuuere p t.
Titulus XXIIII. In principium Tituli. CVm superiori titulo actum sit de ualuersalibus fideicommittis, quae vel tot his hqr ditatis, vel quotς alicuius restitutionem continent; nunc sequitur de particulati, in quo lx non quota haereditati ,sed res specialis,aut quantitas alteri restituenda uenit.
Quae res fideicommitti possitat. PEt fideicommissum non solum uniuersa liq
reditas relinqui potest, sed etiam singui
res,vi su ndiis arsentum, homo, vestis, pe-ix cunia numerata,& similia, ut hic in prinςipio ii tuli . Potestque testator, vel li redem rogare, ut hanc rem,vel illam restituat,vel etiam legatarim, ut rem sibi legatam restituat nomine legati qua-uis olim a legatario legati non posset, sed cuma hodie per omnia letatis fideicommissa ex uata sint potest, ut hic in a principio tim. & in l. a.C. communia de levi.omnis enim quia testatore commodum sentit. ab eodem Giam grauari potest, notatur in l. i , i, disposuimus,C.communia de texat. Illud notadum est,quod legatarius,ves pari laris fideicommissatius alteri restitue re nauatiis quartam deducere non potest i quia .i deductioni lociis sit, oportet mina qui vult de-ir,here, grauatum esse tanquam h redem,& di
rectum ies.est in i si patrem,ν sidcicommissaria, de in i mulier, i .fin.vhi flos s. dc Din. notant, i s. ad senai. consul trebel L quinimo nec uniuersalis fidescommissarius ius deducendet quartae habet secundum d.l si patrem,& hoc regularitet uersi est per supra dici ulta quid si haeres primo trebellianicam non detraxit, sed fideicommissario liberaliter restitii iii Respondeo, tu tunc fidei comniis satius detrahit non expertana sua, sed h res O, quando, scilicet, conuat i tedem fideico missario donare voluisse. id quod in dubio pria sumitur si h res simpliciter restituit, sectis si de
contraria volunta e constet, nam tunc detrahe
re ex propria persona sua non potest lac in l. idenique numero secundo, fad senat. consul.t rc
i Totest tenator non sobriu res proprias per sese commissum relinquere, sed etiamisius haerediis ligarar , o fidei coimini laxi . a Remonii oncrari debet,quam sit bon initur. s. Potest autem. Potea quoque testator non solum res pro
prias per fide comissum alteri relinquere, sed etiam ipsius h redis,legatarii fideicomI missarii,aut etiam cuiuslibet alterius, 3.potest aatem hoc titu. teneturque tunc a qui rogatus est. aut ipsam redimere, & pr stare, aut eius ςstimationem soluere, prout de de legatis diximus in L non solum supra de legat.Hoc solum obseruandi inica, ne plus quisquam rostetur testimere, quam ipse ex testamento, vel alio *iouis dinin-L i iudicio habet . nam quod amplius est inutiliter relinquitur d. f. test autem, M Lpriiva, M. si is limss. ad S.C. irehel. εe sie utile per inutile non vitiatur,ca' utile de te tur in 6
t Iiberto quoque per fideicommissum relinqui
potest. δα Etiam deseruo alieno mancimii reando harras' uari potes. 43 aufertur, sed interim mis
Libertas quoque per fideicommissum relina
qui potest,potestque haeres,vel etiam irextatius,aut ii leicommisarius rogari ut secI uiani manumittat, ,.libertas hoc tit.& tot. tit. E. de fideicommittar.libertat. nec interest utrum det suo proprio seruo testator roges ,an de eo qui ila. siushqredis, aut legatarii, ves etiam extranei sis a d.ε. libertas, reside extraneo manumittendo haeres,legatarius,uel fideicommissarius rogatus sir, debet ipsium redituere.& manumittere, d. libertas, & si sorte minus eum Vendere nolii neq; enini,vt vendat cogi pol, nisi aliquid ex desineti iudieio acceperit non per hoc statim extinguitue libertas sedita suspenso manet differturque in illi id usque tempus, quo seruus tedimi possit dicio libritas idque fauore libertatis. potest enim fiuri,ut dominus aliquando mutet uoluntatem, Mvendere velit, i.debeti, C. de fideicommissar. l hertat. neque interim praestati potest aestui alio,
cum talis pristatio serito nihil prodeste i ossit. hinee illit accut quod differt ut non auferri,
176쪽
3 nee etiam interim dari, iiitellige nisi mora, aut culpa obij ci positi, ut in contrariis in glosa allegatis. Serinis autem qui manumittitur ex causa fideicommisiti non 'itur testatoris libertus, quamuis eius seri ius sierit, sed haeredis manumittentis,*.qui autem hoc titique res non caret commodo,ut Mysin .hic tradit. At qui directo ex t samento libertate P accipit, euicitur quidem te
satoris libertus, Orcinusque appellatur, quasi Orci, seti Charontis sit libertus. explosa enim est Alciati tententia,qui lib. t .pr termisi hunc li herium, non Orcinum, sed Orthinum potius appellandum putat, eo quod directo fiat liber,
quem refellit Cui ac in not. ad Vlpian. titu. 1. de lib. .obseruat. G23.dc noui Isime vulteius hi can qui autem.
lent . a Perappositionem multorum uerborum, non imdscitur plures tas deicomm ori .
Quae uerba infideicini missis, in steque ire esse Dieant.
x π TEGahaee in fideicoministis, in illa max M mὰ esse solent,uehiti,peto, uolo, mando, fidei tuae committo ut restituas, , fita. hoc tit.& l.secunda,C.communia de lega. deprecor, cupio,iniungo,desidero, Letiam hoc modo iis.
refert,an sint prcceptiua, uel rogatiua, susticiiq; a siue unum horum vel rum apponat ut, siue multa, nec perappositionem eorum inducitur pluralitas fidei ininissorum,d.3.si.
x continuatis,cae concordanter tituli., codicillus quid sit, unde dictus. 3 codicillorum ori o.
Quaret viradu itis codicilli., Qui codicillos Iacere possint.
Titulus XXV. In Principium tituli, o F. i.
quinque testibusdeclarata, codicilli infra eod.& l. sias idem,Cale codicili. dictiqtie sunt codicilli, quia tam quo ad I amitatena talemnitatis, quam quoad breue compendium dispositionis in paruo quodam codice fieri solebant, codex enim pro testamentaria scriptura accipiturait in s. sed de unum,supra detestameii.5 apud Iuu
Nam radice o LMmedes vetat essos. Et sic quia cum minori selemnitate,& consequenter in breuiori Codice,quam testamenta, codicissi appellati fuerunt.
Orico Codicillorum. ANte Augusti tempora nullus fuit codicillorum usus. Primus Lucius Lentulus codicillos introduxiliis enim cum antea 3 Romae testamentiam fecisset, in eoque Augustii haeredem insiluisset,in Africa decedens, ccusicillos scripsit testamento confrmatos dicuntur codicilli testamento confirmati, quando in rcs mento testator cauit,ut si quos postea secoit codicillos, ii rati & firmi sint.) in ipsisque codicillis ab Augi isto Lucius letulus per fideicommissum peiijt,ut aliquid saceret. Augi istus prudentes conuocauit anter quos Trebatium quoque, ius tu cmaxima erat auctoritas, & quaesiui an codicilli possent recipi.Trebatius suasit ut reciperetillidixitque hoc utilis linium oc necessari illiniim esse ciuibiis propter magnas de longas i regrinati nes; ut si quis testamentum facere non posset, incommodis per tinationis detentus, saltem, eodicillos pollet. Poli quod tempus clim de Labeo, I. C. ea late precipuus codicillos fecisset, nemini amplius dubium fuit, quin codicilli iure optimo admitterentur, 3. I. hoc tit. de hoc optima quidein ratione statutiam esse uidetur, nam clim testator quando condit testamentum. non poSit omnia ita perspicue animaduertere, quς ad persectam eius dii sitionem pertinent, saepeque temporum uarietas,& morum vicissit do iniciat, ut quae eo tempore conueniebant, postmodum expiare minimc videantiar,nec tamen in totum mertere, aut mutare volunt
tem suam uelit, sed eam apertius declarare, vel aliquid ex legatis detrahere,vel augere, vel suam exonerare conicientiam: Ideo statuit ius,ut hie
ui quodam compendio in codicillis hoc enicere possit.
Qui codicillos facere possint.
x frivia fideicommissa non tantum testamen is cis relinquiintur,sed etiam codicillis, ideo post tit.de fideicommissis, de codie illis iusto ordine sequitii & concordat ut. ssidetur. dicit de C. de codicili.
Quid sit codicillus, viae Ectus.
Odieilliis est ultima voluntas minus solemia M nis, & absque institutione haeredis, de eo
a quod quis post mortem suam eci vult, coram Possunt codicillos sacere omnes illi, qui&tesamentum sacere possunt ; & si quis de iure testari prohibeatur, ut quia suriosus, s impubes, uel ex alia causa, liec codicillos sacere potest, i secunda. furiosus&l.diui, 3.codicillo
177쪽
α Cum te flamento, Ufine te tam o. Cum tena sento tripliciter uni.
s uerilus clausula odi ru. . .
ὸ codiciliabim lato eu er Lot. ρ. Non tantum & , sed & diui Qualiter ω Scilli feri soleant. Codicilli ad exemplum testamentorum dii
pliciter fieri solent, in scriptis adhibitis 3 quinque testibus, qui se subscribunt,& ii
ne scriptis per nuncupationem declarata voluntate defuncti coxam quinque testibus: siue ea posea in scripturam redigatur, siue non; gloss.&Mysing. hic in principio lauali. Item fieri possunt, di & cum testamento, oc sine tecta metato,a in x nato, scilicet, 3. non tantum tac tita . o
Q aliter cum tisamento feri soleant. Codicilli cuni tedaro ento fiunt, quando
quis facit tu iam stati im, & etiam codicillos. Idq: trib.mUdis seri psit, aut ante te stamentulo, aut post testanaemula aut in ipsis te 3 stamento. gloss. hic post tenui l. coni suntur, eudem. Ante testamentum lix ni Masilla, quan do ic lator prius secit codicillos, . postea test*mentum. Post testamentula, qtiau 'prius Iersa menti im,& postea codicillos, & licet oli ' lite testamentilitas acti non valerent, nisi pei teratorein in testamento sequenti expresse essent co irmati, ut hic in I. non tan: iam, & in l. quinta, T. eod. hodie tamen valent, etiam si inpresse cop-st mali non sint, & hoc siue lacti sint ante test mentum, siue posti stamenti ira, tacite lite confirmati censentit r. nis expressu rcuocent i I. sed Adsui,hoc tit. Sel. si quis, sit . iis eodem.& sicco dicilli cum testamentosa isti dupliciter constin ri dicuntur, tacite, expresic. Tacile cum iii pigcedenti, aut sequenti testatuento non reperii hir mittata voluntas. Expresie, ut si testator dicati codicillos quos antea feci confirmari volo si a te secit, i. sine initicuC. eodem. vcl codicillos pios faciam valere volo, si post sectim omni Docto.ind.l.cbri scilitat tir, st. eodem. In ip uelli testamu-io codicilli sunt, quando testator facit tcstamen tuis, 5: in subsidii in coclicillo vitiinc deretur in valeant, cum testam emuni valere non poteu, ε hoe qitando in testam tuo adiecta est clausula codicillaris, ut si non valet iure testament , valeat iure codicillorum.Qtiae clausula operatur plures effectus. Umis praecipuus est. udusii cstamentia non valo, institutiosa IJ in testamen tollertitur in fidei commisi uiri unitiersale,& succedunt v nientes ab intestatu, viri utcclue illius cla' uls t nentur restituere serinlitatem h credi scirpto, i s tenta trebellianica, i. ex ea scripti ira, s.fi.& Lex testamento cum ibi notatis, C de fideicommisi . notat Bari .in l. prima, ii . eodem. Ponamus igitur, quod liii duo exir neus suerit insitutus in testamento minus statemni, ubi serie non siint adhi-hui septem testes, aut non siant rogati, de additast clausula codicillaris, certe haeres scriptua ex tali tectamento tanquam impersecto haereditatenicapere minimc potest secundum to . iiii. ex impersccho, C de testam. virtute tamcn clausulae codicillaris conseritatur vltima voluntas, non vetestamentuin, sed ut codicillus, de quia in codicilli, scriptus turres dire haeredita rein ca P re nopotest, sed solum per interpositam peristiani,&interposita persona,in hoc casu esse no i ossunt, nisi venientes ab intestato, quibus lex tis reditatem ab intectato desert. Ideo per illam clausularii censentur rogati venientes .ib intestato ad adeu-dam haereditatem, & eam haeredi in testamento scripto restitii cndam, i nquam per fideicomi suna, inrcli gedum modo quinque testes interii nerin , 5 ali quae ad codicillos requiruntur de quibus in ista videbimus. Ita tenent omnes in l. Prima, st. eodem, ut sat et ut Corneus , consilio
Q scire ab intcst si Ru . . SI ne testamento, seu ab intestato codicilli fur qu9ti quis quilo condito testa spe ;- , de
intestatus decedens voluntatem silainc c ram quinque testibiis de laiat dicio g. laon tantum. Et sic dicuntur ab intestato, quia decedente testatorci illo con illo testamento fiant. Item quia curii nullum factum sit testamentum , de haeres codicillis dati non possit, succedam lito nila tuenter illsi qui abuit ato Montians, z
id ab intestato ficti di cyniuria. .
ct a requirantur ad hoc. νι codicilli γ'a'
N Atur codicillorum ea est. qudd in eis fri
iesit s dilecto nisi per incti illi: Giem, aut directam substitutionem minime pol test sed solum peti dei inmissilia , , . codicillis,
hoc tit.& l. septima, C. eodem. Item, nec adimi per ex haeredationem liber pruin, apte prcssam ademptionem institutionis extraneo fictae, d. M. codicillis,& l. non codicil inna, Gile resta mei'. cratio in secundum Imper. hic, ne Ra tςi: n ςurorum,& codicillorum confundatur: quod scri' on dc re, vel ipsa nominum diuersias commonere uidetur l. si idem, C. dc item, qui iasi liceret codicillis haereditatem dare, vel adin' re, sequet Gurtcstamentum consi mari S revo cari per codicillos posse, & sic per accesso inimconfirmari, aut infirmari principale, qii d b. ut 2 dum solet,l. 3. 3. tui. α i&ff. eodem. sui ii nec c5
178쪽
codicilliis, te ratio est, qii in qui conditionem adij-cit es hxreditate ri adimit. in casum deficientis cor ditionis. l. pen. f. de condit. institui. Ideo, reiecta conditione rueres perinde hqreditatem conseqititur, ac si nulla conditio apposita esset, I xe diu lixis codem. Eadem ratione, nec adimi codicillis conditio 33otest , ne videatur hς- reditas, hoc modo pure dari, quod lege prohibi tiim est Ang. Ic Mylinge. hie. Sed pone, testator hqreditatem in codicillis reliquit, aut ditet 1ὰ su stituit certu est, id non valet iure directb. ut diximus qro, an saltem valeat ii ire fidei comissi. Diequbdite, dummodo e uiuenter constet testatore noluisse testamentum sacere, sed codicillos:text. est in l.S uola, ubi Bart. not.ff. ad Senatu lGTr heli. Alex. in L LC. eod. censenturque in hoc casti rogati uenientes ab intestato, ut restituant hqre- .ditatem instituto in codicillis cum diminutione quartripartis qtiam ex Senatu cons. Trebell. sibi
retinere possunt, Porc. hic, nu. . Secus tamen est,
si constet quδd testator voluerit testari prout in dubio prς nimitur quoties verbo institutionis utitur secundum tex. in l. non codicillum.C. detest. α non adhibuit solemnitates necessarias, sed coram quinque testibus dixit, se Titium ii redem in stituere, tunc enim non ualet talis dispositio propter defeetiam voluntatis, nec etiam iure codiciliorum.l. r.K.eod.& ita tenent omnes Docti ut dicit Va'. lib. s. de succestionum progressu. L 3 o. mum. 3 s. nisi adiecta sit clausula codicillatis, nam tunc valet quidem iure codicillorum.
Quae requiramur ad hoc, ut codicilli valeant. REq tiruntur, ptim b, quinque testes inter
quos Sc semina esse potest licet in testametis secus sit. Lsi. de ibi glo. de Dolae C. d. Smindo, requiritur,ou diales testes uno& e dem tempore sint adhibiti, sicut in quacunque
alia ultima volt intat is l. lin. non tamen cit ri
cesse ut sint ad hoc specialiter rogati. dicta l. fin. Tettio, si inscriptis fiant codicilli pro minia ipsorum requiriti ir si ibi criptio testium non tamen sigilla necessaria sunt glo. Alex. Salii, ind. l. fin. Ex ijs laituro aliis, iugita tir.de testani. lupra a n
bis dicta suerunt, sacile intelligi potest, quς disserentia sit inter testamenta & codicillos.
QVae differentia sitiarer testamentis,s codicillos. P Rim in codicillis si issicit, si testandet ueritatis gratia quinq; testes adhibeantur, etiam non rogati,iater quos, & mulier. In testamentis septem, specialiter rogati, nec mulier.
Secundo, in codicillis iactis in scriptis sebscriptios quinque testitim susticit. In testamentis, si abscri-inio septem testium, & etia sigillorum appensio. Terti in codicillis directo hqreditas dari, nec adimi potest: in testam et is, sic. Quarto, potest quis
cum multis codicillis decedere. 3. fin .hoc tit. l. liui. s. eod.l cum apponas.C. e .non si cum multis testamentis, quia prius posteriore tollitur. 3. posteriore, stupra smib. mod.tesiam infir inent.& l. cum
proponatis. e. eod. Diuersitatis ratio ea est, quia testamentima picnam dispositionem honorum , absolii tamque totius si atrii noni j ordinationem continere debet: quod non est in codicillis, in quibus de parte bonorum, rebusque si gularita tractatur non habita ratione directi h redis. Ideo de plii res etiam esse possunt, cum sint velut d uersia, de Paiticularia, separataque legata: intelli
gedii in odo non constet testato te prioribus
Fini, libri secundi Institutio nunti.
179쪽
In Librum tertium Institutionum Domini Iustiniani.
et continitario concord Dites tituli. s Saccessioni ab imE talo illiando locus sit. 4 Intestatus quando quis decedere dicatur.3 Q-o iure deferatur haereditas ab intestato.
Quae ab intestato deseruntur. Titullis I. In Principium Tituli.
Vecessioni ex testamento r cid subjjcitur successio ab intestato, cum huic succeiasioni locus esse non pol siti tisi illa deficiente, i. 3'. f de
Quid sit successo ab inrectato SVecessio ab intestato est uniuersalis amiti si
tio bonorum ii reditariorum, quae ex legis dispositione, nullo existente testamento, a certo quodam ordine proximioribus consanguineis desertur, i. hoc tit. l. i. , . t .ss. de suis & Iesu. haeres.&l. intestatus,sside verta sign.
successioni ab intestato quando lo actu. TVnc demum locus est succescio ni ab int
stato,cum quis intestatus, & nullo condito testamento decedit, nam quamdiu 3 h reditas ex testamento adiri potest, sulcet sita ab intestato cessat sti. 3 9. de acquir. haered. dc 29. der ul.tur.
Intenarus quando quis decedere dicatari ΙNtestatus multis modis quis decedere dicitur,
ut declarat Imperator hic in principio tituli,& l. C. in i .prinia, aede sals & legit. haeredidita pruno intestatus ille proprie dicitur, qui cum' testamentum sacere posset, non fecit, uel quia noluis, uel quia desacto impeditu , utpote morte Prquentus, non potnit. Sed an qui iure testati non potessi, ut prodigus furiosus, pupillus, filius samilias, dc similes de quibus supra, quibus non est Permiis. faceti testam. dictum est, intestatus dici possit, ac coiit praehetidi in statuto loquente de
intestato decedente, magna est apud Uoctores altercatio: sunt enim qui existimant, in testatos hoc casu nodici, nec sub statuto de intestato de cedente comprchendi: huius opinionis suit Cyn.& A lexand. in i generaliter, C. de institui de iii siti. Bald. consi. Is . par. 3. Socin. iun. consilio 23. vol. 2. Paris. Unsit 73.nu. i. uol. i. dc plures alii quos rescit Crasti ins successio ab intestato, r. Contrarium uero quod statutii in locum habe tetiam in his perlonis tenet Bar in d. l. t . S. de fidas Nimit. hqria. Dec. ind. l. generaliter, C. scin Irit. de iii bstit. oc Crassi vetiorem, nec ab ea in ivd cando recedendum esse assit mat in d. s cssio. maxime si talis sit communis usus loquenci,
ut intestati pro intestabilibus accipia iii ur, dc in tesitabiles aDintestato decedere dicantur uiuius commvn. opinio. li ci secundo, verbo, statutum .
Secunddin tesitatus decedere dicitur,qui testamentum etiam secit, sed non iure fecit, iit quia non adhibuit solemnitates a iure i eq usitas, Paria enim sunt aliquid non fieri, uel fieri de nota recte iteri l. quoties,mqui satis dar. cogan. Tertio etiam qui te tamentum iure secit, sed postea ruptum, aut irritum cssicitur, similiter intestatus decedere dicitur. Qitatio ille etiam intestatus dicitur,citi nullus h res existit, de si testamentum ex omni parte
persectum sit d. l. prima,ssi de suis de iezit. li telia hic in princiPtit. Quo iure deferatur Lereditas ab
HAereditas ab intestato triplici iure deser
tur,l 2. tab.pt torio, de Ruth cmi colum, verum quia ius Auth. tanquam nouis- .
s simum obseruatur iuxta reptilam l. dc lvisieriores, simile legibus. Ideo secundum huiusmodi ius etiam hanc materiam si accessionis ab intestato non hic, sed infra in tit. de bonor. possessi coimmodiore loco pertractabimus. Qum
180쪽
multa mam ac dissicilima Pandectarum , oe codicis loca perstimo ordi 'breuιtate, O Dialitate declarantur.