Commentaria in quatuor Institutionum Iustiniani imperatoris libros. Thadaei Pisonis Soacij Guerrini filij I.V.D. In quibus praeter exactam eorum interpretationem multa etiam ac difficilima Pandectarum, & Codicis loca perspicuo ordine, breuitate, & fa

발행: 1600년

분량: 351페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

182쪽

ILLUSTRIS S VIRO

ANTONIO QVIRINO

PATRICIO VENETOsENATORIQUE AMPLISSIMO.

THADAEVS PISO SOACIVS, S. P. D.

sime Senato eos vel Principibur, vel alicui maximae authoritatis viso diacare,cum in primis vi huius dignati animi significatione, o propensae deuotionis signo P aliam eorum sibi comparent, sub quorum patrocinio Otutela se maxim cupiunt. tum etiam ut summis vigili relaborata opera ratius in lucem prodeant, calumniatoribusq; minus exposita sinit . qu rum ego consuetudinem veluti e ui mis introductam rationibus approbans ibesias bor nunc proxima fatura ex me natos . Ita sima domin otiioni tuae nominatim dicare innititui . Nec sanὸ quisquam mihi melior aptitari; vigiliarum mearum patronus occumrere poterat. Tanta enim in te virius , tam sim iuris sapientiata prindentia enitet, t ηemo sit qui in tuorum clientum numero a stribi non maximp cupiat, qui te agnosce's non vehement amet, colat, observet, ct veneretur.qus Dinctum ess esitin, vi tantum gratiae ct fauoris apud oruersos Patricios ta Senatores tibi comparaueris, vemitam videri non possit, si iam ad summos oe maximos vj. Venetaepatriaeq; tua gradus ct honores perueneris, oe in dies ad maiora, vi sperare licet, peruenturus sis. Omitto nunc Quirinae Gentis κώ litatem, familiae *lendorem, rorumῖestarum gloriam, G maiorum claris a facta , ne dum ea eriplicare voluero,ingenii mei tenuitate immi uiri idear a cum praesertim tam nota unicuis sint, ut nec meo, nec alterius puconio egeant. σμb tui igi*r splendidissimi nominis authoritate genator Amplissime) ego nunc hos laborum meorum foetusis rucem prodire, o in bominum conspectum tuto venire posse non dubito. tibi enim dicatos tantum ponderis Nauctoritatis apud uniuersos habituros esse eonfiado , ut paris malevolorum re inuitarum morsus pertimescere possint. Accipe igitur nunc modo a me quia possum, quando quod maximὸ cupio, ac tuo merito denum esset, praesare non valeo hanc meam lic/t extruum erga te obseruantiae significationem ; oesi quando a publicis negotνς vacare licuerit, lucubratioties hasce meas in manus sumere non dedignabcris, tibiq; non displicuisse cognouero, tuo fauore adiutus, ct meliora ta maiora aggredi non dubitabo. Vale meque clientulo ram tuorum numero adscribere, vel iam adscriptum conseruare nodedigneris.

pridie Idus Iunii.

183쪽

continuatis cae concordanter tituli. Q id sic accesto est intectaro. Succeio si ab inlotito quando locus sit. Intestatur quando i iis decedere ricatur. Q ιο iure deferatur haereditar ab inte lato. Qui viodo deferatur hi recitat ab tutellato

GVERRINI FILII s V. D

' COMMENTARIA

In Librum tertium Institutionum Domini Iustiniani.

testamentum sacere posset, non fecit, vel quu noluit , vel quia desicio impeditus, utpotὰ moriste pr. Hientiri, non potuit. Scd an qui iure testari non potest ut prodigus, furiosus, pupillus filius sa- initias,& similes de quibus supra, quibus non est petini 2. sacer. testam. dicta in est, intestatus dici possit, ac compraehcndi in statuto loquente de intestato decedente, maIna est apud Laoctores altercatio: sunt enim qui existimant, intestatos hoc casu non dici, nec sub statuto de intestato decedente compraehendi : huius cminionis sit Cyn & Alexanillant. generaliter, C. de institi Ne su stat. Bald.consi. 7 s.par. 3 Socin. iura. consilio a 3. voLa. I ata consit. 73.mim. 32.uOl. I.& Plures alii quos refert Crassi in s. succcssio ab interriro, q. r. Contrarium vero quod statutu in locum habeat etiam in his personis tenet Bar. in is l. i. f. de sitis de legit. hqred. Deciind.Lgencraliter, C.de institude stilistit. dc Crais veriorem, nec abeam iiii cando Geoelendium esse amrmat in d. f. sue sto. maxime si talis sit communis usus liniuein, vi intestati proiia testabilibus ac a tantur, dc intestabiles ab intestato deeedere dieantur Viuius

commvn. O Pirit O. libro sediti do, verbo, statutum.

Secundb intest itus decedere dicitur, qui tessamentum etiam secit, sed non iure fecit, ut quia non adhibuit solemnita tes a iure requisitas, paria enim sunt aliquid non fieti, liel fieri & non reiὶρ seri l.qi toties, is qiii satisdar .cogari. Tertio etiam qui testamentum iure sedit, sed postea ruptum, aut irrmina cilicitur, sarniliter in ictatiis decedere dicitur. Qitario ille etiam intestatus dicitur, cui nullus h res exulit . de si testamentulit ex onmi parte

peti cistum sit d. l.prima, iLde suis de legi t. haere dc hic in Pruic p. tit.

Quae ab intestato deseruntur,

Titulus I. In principium Tituli.

avceessioni ex testamento re eid stibi jcitur si iecessio ab intestato, elim hule succeiationi locus esse non pollit nisi illa deficiente, i. 39, isdς acquir. haeredit. α l. 3'. q. se

rcgulatas. Se concordat tit. f. d iii, oc legit, is ea de Auth.debaered .abini stat. venienti

Q id siti successio ab intestato, SVccessio ab intestato est uniuersalis acquimtio bonorum haereditatiorum, quae ex legis dispositione, nullo existente testamento , τ certo quodam ordine proximioribus consangitineis desertur,*.t .hoc tit.l. i.f. i.ssde suis re legit. ted.& l.intestatu si .deverta sign.

Succesi mi A latectato quando locus sit. Tunc demum locus est si accessioni ab inte.

stato cum quis intestatus, de nullo condito testamento decedit, nam qi iam iiii 3 haereditas ex testamento adiri potest,succcilio ab intestato cessat d l. 32.de acquin hircd.de 39.uc regu l. vir

Intellatur quando quis decedere dicatur. ΙNtestatus multis modis quis decedere dicitur,

ut decliarat Imperator hic in principio tituli, de l. C.in i prima, isde suis de legit. haeredita

de pti mo intestatus ille proptic dicitur, qui cum Quo iure deferatur baereditas ab

Haereditas ab intestato triplici iii redeserta

res, is de legibus. Meci secundum humi modi iiis etiam hanc materiam succcssionis ab intcstato non hic, sed insta in tit. de niar. Posscss.corimimodiore loco pertractabitnus. Quo

184쪽

De haered. quae ab intest. deser. Titi I. Is

Cru Oct deferatur haeredito ab mustiato Lycet rubrica nostra generalis sit, prout de

principuim tituli generale est, attamen in nigro hic specialiter de primo tantum 6 haeredum ordine agitur, idest de suis haeredibus, de caeteris postea in titulis sequentibus usque ad titulum de bonorum possessione, ubi & de su cessione, quae ex iure prςtorio desertur, habemus. Ideo commodius iam totam hanc materiam successionis ab intestato ibi explicabimus hic tantum generalia quoiam pro veteris iuris Cognitione aitingentes.

x- Inte latoram haereditates ex L I 2. DA ad suos haeredes peniuetu.

'Haereditas , qua ab intectaro defertar legitima dicitur. : Qui dicuntur sui haeredes,4 Dominium bonorum paternorum quasi consis nuatur in filios. V Filarari corporis patris dicuntur. . Intestatorum ciam pluribus

sequeiatibus.

mibus deferatur bae res s ab

euato.

ΙNtestatorum haereditates ex lege duodecitabul. primum ad suos hςredes pertinent, intellatorum hoc titulo, ω l. prima, sF.s de suis , M legium. haeredibus vetba sunt haec. Intemtarum haereditarer ρπλο haeredum velint nolint νesunto. IDcirco haereditas , quae ab intestato dest tur, legitima li reditas dicitur L tertia, penultimo, ffpro socio, exta, 1. I.ff.quae incredito.

Qui dicantur sui haeredes. SVi hqredes dicuntur Primo omnes si ij

tam masculi quam foeminae , dummodo in po state sint ν. intestatorum hoc titii-3 Ila,nec reseit,an naturales,vel adopinii sint filii, an legitia E nati, vel legitimath,.quibus & ,. nee

non eos, hoc tit.

Secundo, posthumi quoque sui dicuntur si vuuo testatore in potestate eius itati fuissent, F. ita demum in fine hoc tit. Tertiis , dicunt tir sui etiam nepotes, & pr nepotes caeterique descendentes si nemo eos in gradu praecedat, dicto F. ita demum , & hi omnes etiam ignorantes, & suriosi haredes Gxistunt, stati ita enim a morte Parentis quasi 4 eontinuatur Dominium in eos, & ideo nec tutoris autoritate opus est pupillis, nec curat

s ris consensu suociosis, sui autem hoc tit Thadaei Pisonis Comment in Lib.III. Io:filii enim pars corporis patris dicuntur l. micimiis, f. vluino, Codice de Hricolis, & ce sitis. libro undecinao , Huc Dao apud Ouidium Forsiuan γ grauidam Dido scelerate rei trauis, Terque tui laruaticorpore clausa meo.

x Interdum escitur suus etiam qui in potestata

mori tu non fuit

x Filius cantis ab stibus opes mortem patris rauersusJ.ushares incitans. Interdum.

Ovia diximus suum haeredem esse illum

qui tempore inortis desuncti in eius p testate manet, nunc docet Imperator, i interdum etiam fieri, ut quis situs h res existat. etiam si in potestate morientis non fuerit, veluti filius captus ab hostibus, is enim in potestate dici non potest si tempore mortis testatoris apuda hostes maneat, ut diximus in s. ab hostibus supra quibus modis , ius patriae potestatis soluit. reuersus tamen etiam post mortem patris iure postliminii suus lines emcitur , s. Interdum hoc titulo.

iuus et ede sinit. 1 γerdueilionis crimen etiam tu mortuos exem

cetur.

3 Perduellionis crimen, quodn sit. M. Per contrarium.

SIret superiori, casum habemus in quo qui

ab m:tio suus non est, ex post facto suus es-ficitur, ita per contrariun hic casus est, in quo quis etiamsi ab initio suus sit, ex post sa-i cto sutis esse desinit, veluti si Post mortem pa ter iudicatus perduellionis reus, & eius in moria damnata sierit. f. per contrarium hoc titulo. licet enim regulatiter crimina morte extinguantur , ut in i. secunda, Codice si reus, vel accusati mortuus sit, hoc tamen locum non habet in Derditellione, sed tale critnen, utpote atrocissimum etiam in mortuos exercetur,1 I. vltima, Codice ad i. iiii. maiestat. licet igitur ater cum moreretiit suum quidem haeredemabuerit, attamen ob memoriam danmatam propter perduellionis tamen qui imis erat, suus esse desinit, & hoe quia illi fitcus succedit dicto L per contrarium hoc titulo , & dicta l. vltima, Codice ad i. Iul. maiestat. perdullionis crimen est hostilia aduersus rempublicana m liri ; quod nunc crimen laesae maiestatis die naus.

185쪽

3 et uomodo fui luredes succedant, qua iter ii

ter eos diuidatur haereditas. x Ius primo niturae.

Cum filius filiave . Quomodo boetis sui succedant, cy qu

liter inter eor diuiduitur haeredito .

IN siorum hqredum successione illud pro

regula hiberi ius , quod proximior in gradu vlienorem non exc ludit , sed nepotes 3 ex filio ad ni itiantur ad h reditatem aut loco sui patris prae morti ii yna cum filio vivente, patruo lito, non tamen in eapita sed in stirpes, it ut quot quot sint , tantam partem accipiant,q iantam pater eorum ii viveret accepturus, cluset: si iccediunt en iniex Iinisona patris si iam msi secedendo repraesentant , cum filias hoe ritulo. Pari ratione, de si nepos neptisve sit exsilio , pronepos proneptitve simul vocantur dicto 3. cumulius, Fit tamen interdum, ut nec sui admittantur omnes ad ii reditatem, nimirum in ita re pri in genitur , qt odestius singulare, & legi duodecim tab.& Iustinianeo inc Ilium. Inco enim filius primogenitus omnia iis luis fratribus, de sororibus in successione praesertiir, aut sestem certam Partem Percipit,

quod ius etiam lege Mosaica receptum fuit, ut habetur in Deuteronomio, capitulo uiaesitum priino ν

3 Quo tem Me suitas attendatur. a E templo deciaratur.

He os conse rus post mortem au auo suus esset

Inter liberas non recen etur ille, quem Mius ι- mancipatus adoptauit., Cum autem.

QVod tempus in piciendum sit ad hoc,

ut suus quis esse vicatur.

Licet sui as sit quNam qualitas, quae tarpe

tuo cohaeret et,qui in Datria potestate est, S: proximum a patre locum obtinet, ut notat Villi eius hic: amen ut quis suus essedi I catur, ii spicatur potis inuam tempus mortis eius' de cuius haereditate agitur , si sine te: lamento decessu , cum tunc temporis qualitas illa sui tatis essectum habeat. Quod si testamentum secit, tunc inspicitur etiam tempus destituti test menti exempli gratia. Pater habena filium &ex eo nepotem,filium ex iussa causa exhqredauit, de alium extraneum haeredem instituit, pinea moritur pater, item moritur etiam filius ex- antequam extraneus haeres delib ret, an velit adire haereditatem, vel non. Deinde extranetis, hares non extat, aut quia non vult, a aut quia non potes: hoc casules lamento illo destituto,iari s ex filio exii tedato suus hares esse incipit: nam lic t tempore mortis aut suus non fuerit nec enim. esse poterat quia Pater in gradaeum praecedebat in tamen quia non sbium tema Pus mortis leuatoris . sed etiam destiuiti ies menti inspicatur, quo tempore res ad caitum intellii reducitur, idco tuus heres inicitur, Dcum aut elu, hoc maloria reseri, an ipse nepos uino auo natus sit, a poli mortem eius , dum 3 modo uiuo auo sucrit conceptus, ait Iustinianus hie docet. feci di post mortem eius, nam tunc suus auo esse non posset . qina qui post mortem nostram concipitur, hic nulla cognatione, nos attingit, lict4 , cum tui . V nde licet, qui post Hiortem alicii ius conceptus est, mortui illius dicatur cognatus elle id non sit imoprie, sed abusi ue, nec eii illa locutio Iurisconsul otum, sed uulgi eodem modo', nec inter liberos aut recent -t diis est ille, quem illius en anc Patus adoptauit A dicio F. cum autem,& ratio est, quia quem l busi meus adoptauit Ipost emancipationem hic niihi, nec cognatus, nec agnatus es. Cognatus noli est, lilia ellex alienat a milia. Agnatus esse nonai otest, quia filius ille meus eii Lancipatus colinto,qiiod emancipatus est, amplius mihi agnatus non cit, cum agnatio, quae iuris citi ilis est, per Gmancipationem sit blata sit .Hi igitur clim non si ni iii antii in ad ii editatem liberi, n ec etiam tanquam proxime cognati, bonorum possessi nem iure Pretorio pricre poteruiit, cum LCgna si non sint d. f. cum autem in sine

i Tmancipati sei non sunt. 3 Quo iure mancipati au fuc resonem uoce

tur.

onera unde liberi. AE Filius in potestate iure ciuili . . Emancipatur iure pratorio aequaliter ad hcreditatem no-

santur,

, Emancipati A nus de sitis haeredibus dixit Iusinianus, S ijs qui inter suos .connum .rantiit, verum quia inter suos non I

em semul filii emancipati, sed iesum qsti in P ii testate sunt, ut hic, neque ullo alio iure emamcipati lese duodecinitata vocantur, hoc est, nec tanquam agnati, cum emancipatus agnatus eia se desinat, ut diximus supra in tit. delegiti nato. succcision. M. finali: nunc quo iure tales mancipati ad successionem uocenti ir, sub jcit Praetor enim naturali aequitate motus emancipatos in partem admittit non haereditatis, nec enim haeredem facere poterat, Vt uidebimus insta in titu. de honorum Dosse nidi qui ita sustulisset ius ciuile, quod sacere non pol

xat, ut pote cuius ii te in iuster esset in sed bon

186쪽

De haered quae ab intest defer Tit. Is 9

3 diu m& sic loco haereditatis si iam dare non poterat, dabat bor rum pol sci ex edicto suo, quod appellauit ut delibcii, , eii ancipati hoc tit. quae ineu bonoru po seti ab ii reditate essem nihil differt .visito loco uidebitnus. Si ergo duo iustant liberi , unus qui in pote late morientis tempore mortis siletu, & alter emancipatus: Is qui in potestat suit,solus nare ciuili suus h res existit, emancipatus vel o iure pretiosio dimidie partis honorum possessor erficitur, adeo quod suus pro parie tantainti Fes rei net. d.f.enian cipati in lino

3 Ada uti lita ne adoptiuum patrem emano ui em,nec misi, nec praetano iure inter l, beros habentur,

At lib

DIximus emancipatos ad si accessionem l .

re pritorio vocari per bonorum posses sionein unde liberi: nunc declarat Imperator hoc verum esse, de emancipatis, qui in xdoptioneni non se dederunt,secus si tales emaci ali se alicui an arrogationem dederint,& tetri Pore mortis Patris naturalis in eadem adoptiaua similiasuerint, nam tunc non admittuntur ad bona patris naturalis quas liberi, ν. at hi,hoc et tui. fiunt ent ii hoc casu arrogatori sui hir de eique ab intestato, ut tui iucciaurit, sileo nec di ni iti si sunt mi ermione pistoris , ut ilicitur in L finali, Codice vii te liberi. Dixi & tempora mortis patris naturalis in a somnia familia suerint, quia si vivo patre naturali, emancipati ab adoptiuo patre suerint, Perinde admittit e tur ad bona patris naturalis, ac si nunquam

in Moptiua familia suissem dicio 3, at hi. dixi vitio patre naturali , q:lia si post euis mortem saetini emancipati ab optiuo patre, amplius non admittuntur dicto At hi, & ratio est, quia iam qussitum fuit ius alijs ab intestato su cedentibus, quod facto adoptini patria tolli non

debet. cum voluntates desun tum ex ali 2 no arbitrio pendere nequeant, ut in l. illa ii stitutio, ff. de hqre lib. institu. & hic penderet quidem ex alieno arbitrio Patris adoptiui, quiiaoptat uiri filium emancipando h reditatem agnatis adimere , α non emancipando eandem ipsis relinquere posset, ideo non sic placuit dicto M. At hi, α in hoc casu quando mancipantur Post mortem patris naturalis , non sciliaminini adirutiuntur ad bona partis a naturalis, sed nee ctiam ad bona patris adoptiui a pud quem post emancipationem omnino extratristi m loco sunt, nec ciuili, , nec pretorio iure inter liberos habemur et non cuuili quidem, quia emancipatio iam chille illud adoptionis vinculum tollit, non 'ritorio, quia

non sui est cranationi sine litudo p opter quam instar naturalis fit j, a prpore bonorumi cacato unde libet uillis danda sit.

t Disserentia inter itiuu es liberos, sit luctuos

emancipatos.

α Raturalia iura ciuilis ratis perimere non f.Minus ergo iuris. iEX ijs uiit stiperiori, .f. diximus constat.

ouod licet inter naturales liberos, & doptiuos, quamdati in potestate sitim, nia hil intersit, ut ii pra , f. primo , tamen si omancipati suerint, magnum cit discrimen inter eos: quia naturalis filius,& si facultatem succedendi per emancipationem iure ciuiu pe dat, Pritoris tamen beneficio iuuatur. At domitius emancipatus , & iure ciuili gradum thberorum amittit, & L Prpore non adiuu tur, M. Minus ergo tuos, cti tui. dictercntis ratio est, quam Iiistinianus hic ex Pomponio lurisconuitu in l. iurasanguinis, E. der tulis natis adducit. nam talia enim iura ciuilis λ ratio perimer 'n potest: nee quia natur

Iessi: i per in pationem si ii h redes essed sinunt, desinere possiunt etiam filii, aut fili esse dicto A. Minus . non sc est in adoptiuis, sed sicut adoptio ciuilis ratio est, & pG ad

ptionem ius, A nomen liberorum obtinenti ita&per aliam ciuilein rationem, hoc cst, emancipatiouem illud amittere possunt , dicio LMinus.

a Tm tinti sicutis Muntur per brare posse ne vinde meri, ita, o per bonorum possessionem contra tabulas. x Emancipati a patre adoptiuo, nec ab int aro,

nec linamento admittuntur. F. Eadem o

s Vod diximus de bonoriam possessibile

vii de liberi, Praetorem, scilicet, eman- .cipatos filios in partem honorum a st initiere, idem obseruandum esse docet Impe ratot hic in honorum possessione contra i

bulas , quam Praetor olim liberis praeteritis, aut iniuste exhetredatis iam in potestate exi stentibus quini emancipatis concessit, dui modo emancipati temtiore quo Pater natura lis moritur, in opima familia non suerint: quia si illo tempore in adoptiua familia silerint non admittuntur per bonorum postessionem contra tabulas, sicut nec per bonorum posscis. unde liberi, ut stipi diximus in Albi . similiter sicut en ancipati a patre adopillio ei su cedere ab jnteilato non possunt' eodem In

do pretieriti in testamento ad eius bona nono i admi

187쪽

16o Comment . in Instit Li III

admittuntur per bonorum possessisnem contra rabulas. quia iam in numero liberorum essedesierunt. M. eadem hoc tit. nam sicut per adoptionem facti erant liberi: ita per ςmancipationeat

rursus liberi esse desierunt, s. eadem.

3 Filius adi riuus licet non post patri iraturalisutaedere per unde liberi succedit tamen per un

f. Admonendu

ino suprὶ diciti tristit, eum qui in adopti

ua D milia est, naturali patri non succede- re ab intestato per bonorum posscssi nem,unde liberi, si uel tempore mortis patris naturalis in adoptiua iamilia,uel rest eius mortem eadem emancipatus fuerit, id tunc demum Procedere docet Imperator hic, quando desuncto stiperstes su aliquis alius e liberi vel si iis, vel emancipatis, aut quispiam ex agnatis, nam his

3 descientibus, uocatur talis adoptivus ad successionem intestatam patris naturalis tanquam c gnatus per bonorum posscisionein, undec gnati,cu n is, qui adoptatur, iurio attonis in naturalis patris familia non am it, , admonendi hoc it:.l prima, ν. hete amem, ε.unde cognati, licet en tin agnatus esse desinat, non per hoc tamen desinit esse cognatus.

1 Emendatio ueteris iuris a Iustiniano circa adoptiuos filios facta.

1 Filius adonatus ab extraneo, tu potestate patris sui naturatum,ira, ei occecit.

3 Patri adoptiuo abi: certato tantum, sius adoptatur hic talit. Adoptaturaba cendenteetia ex trita ne tot succedit, 'ut rogatus, o F.scd ea omnia.

EXposuit hucusque Iustinianus, quid ii ire u

ieri, hoc e l,l.i2. tab. obtinuerit in succeiasione suorum haeredum, nuncq ius ei ad-r duum, detractum, Spraecipue circa adoptiuos noua sita constitutione de qua in l. penultima, C. de adopt. emendatum sit ostendit. inuenem rat enim optimus Princeps nonnullos casus, in quibus sin & naturalium parentum si iccessio nem propter adoptionem amittebant, & ad ptione facilla per emancipationem post mortem

naturalis patris soluta ad neutrius Patra nec naturalis, nec adoptiui successionein velliebant.

Ideo hoc solito more emendare, & quod Prisor posthabuit, supplere cupiens, constituti nem iecit, per quam statuit, filium qiii ad exu neum patrem adoptione sit translauis, omnia pauli sui naturalia iura inuiolata teners perii de ac si alienae samilia aliis non esset, cum indiugnum sit iura illa patetna, de ' turalia diuino

vinculo con lutinata, ciuiligatione, at ue ad ptionis ludificatione fraudari. Idcoqui in ali nam familiam adoptatu r,I at rein naturalem at huc respicit, cui in eius irai ate manet, cui Mi succedit, & ii ire simul cum alijs parcii. ac si

nulla vii litam adoptio sequuta esset. hoc unum beneficium ab adoptiuo patre habens, quddei ab intestato succedere potest d. ,.sed in hoc tit. dixi ab inteli to. quia testamento sacio, neque iure ciuili,neque praetorio exi, reditate et iis ali quid pertequi potest, cum nec necessitas patri adoptiuo imposita sit, ut euio haeredem instituat dicto xl ea de hoc etiam si ex senatuscon 3 suit.Sabiniano ex tribus .matibus fuerit adopi tus, licto S.IM ea. Huius babiniani Senatusco sitit. incinio est in l. penultima. 3. quae autem, Codice de adopt. de in l. final . Cod rude decu nonibus, libro decimo, eius decisio ea est, vis quis adoptatus esset ri tribus maribus, hoc e , cum pater naturalis haberet filios tres, & ex iis tribus f lijs unu in dederit adopt Madu m, tuc nuic filio pater adop tuus omnino 'cogebatur quarta cx Seiratus contuli. Sabiniano relinquere,.eusinon sui sicet resicia, actio '' eius 'exi mi nemsilio competebat ut ex hoe s. nonro, & grPco inter piete Theophilo constat.Hodie igitur etiam si ex tribus maribus siliis ierit adopta tus, neque quarta ei seruatur in bonis adoptiui patris, nec ulla actio ad cius persecutionem competit dicto ν. scd ea omn. a. Excipe eum

quem parens naturalis, puta avus, aut Psoauus

ipsius ulli maternus, vel etiam stateritus, si ilaternaturalis antequam filius conciperetur sui iuris effectus sit, adoptandum sui cepetit. huic ei in

pristina iura sertiantur, quem ta natura aggro Rauit,& lex ouilis per adoptionem contulit diis et g. sed ea omitia, quemadmodum, ci ci qui

Patersantilias se se a rrogandam dederit quc Om

nia latius collini possunt in L cum in a sol uis, de adoption

t QVid olim iure veteri in descendentibus ex Deminis circa successionem obseruasum es-j et Descendenses ex filia quomodo in suis ad D

cellionem uocentur, O qualiter cum Q iis ure DD.Principum.

iumst. Item vetustas.

SVperi ri L emendationem veteris iuris

in adoptiuorum filiorum successione r censitit, nunc alterum emendationis c pux proponit , quod liberos ex imminis it scendentes respicit. Vetustas enim ex masci lis progenitos plus dii rem quam ex sceminis in suorum numero collocauit tanti in inculo

a , qui ex virili sexu descendunt, nana cum mu

188쪽

Delegitim agnat

rati ex filia mea licet ipsa sit, ipsi tamen in potestaetem ea non sunt. sed patris tua. i. consequeter, nec etiam sui esse poterant , nec ad sitorumn succe Monein veniebant. Non otiam, ut Agnati vocabamur, clim familiam patris, & non matris sequaritur, & sic nepotes in ilia mortua matre, tertio tantum loco hoc est deficiei itibus,& si iis, in agri xtis vocabantur, , item vetiissas hoc titu.

Moc dii iii mi er. valent. Theodos. de Arcad. pati si non sunt sine competenti emendatione resin uere. Sed eum nepotes dicantur tam illi qui ex vias culina linea, quam ij qui ex foemineo sexu dece dunt, constitutione super hoc edita quam hahemus in l. si destinctus delegit. heredit. in eod. Theodosiano. i ix liter omnes ad iniserunt eundemqtie grailum & ordinem successionis eisd etiamini dicto s. item vetustas. Sed ut amplius aliquid sit eis q ii non statim naturae, sed etiam ue iteris iuris suffragio muniuntur, portionem n P tum, veluci tum ex si linis de cendentium, paulb minuendam esse exi limarunt, hoc videlicet, modo, ut si cum si is concurrant, minus tertiam partem accipiant, quam mater eorum, vesauia si viveret acceptura fuisset,vel pater eorum si de ii reditate eius mattis, aut avus paternus,si Hisputetiit similitet de hst editate matris ipsius qui paterni. veluti decessit quis relicto filio, de ex filia nepote, vel nepte: filius si soror uiueret lexviicias haberet & alias sex soror , modo mortua sorore quia filii eius minus tertiam par em h laete debent, qi iam mater eomini si uuaeret habitura esset, ideo filius octo,& nepotes ex filia sua quor habebunt, δe sic sicut descendentes extilio tute i 2.tatain locum sui patris ad successionem aut veniunt; ita & Principum constitutio in i

cum matris silet, vel aui eos cum iam designata, artis terti diminutione voeat dicto k item uetustas. si vero nepotes ex filia non concuriam cum sitis, sed cum adgnatis , tune adgitatis quartam partem sibi vindicantibus , reliquum quod sit verest, nepotes ipsit ex ei iisdem constitutionis au oritates ita enim legendum esse censeo; consequentur dicto M. item vetustas, cuius qui uni conritutionis verba a suo Codice segregasse,neque inseri eam ex Theodosiano Codice in suo voluisse Iustinicinus ipsemet hic testatur. At cum tali. D. D. Principum constitutione non satis consillium videretur: Ideo Imperator nostet&ipse emendauit,statuitque, ut tam ex masculis, quam ex freminis descendetates, absque aliqua trientis diminutione Eualiter sit edere debeant, nihils ad natis ex transuersa linea sibi vindicantibus dicto,.item vetustas in fine,& hoc optima ratione: cum quum non sit,ut hi qui ex transuersis lunea descendunt potiores sint illis,qui tecta linea

veniunt. Descendentes igitur, utcumque ex ma-seulis, vel sceminis, ut potioris iuris succei test reditate auita soli potiuntur qua de re etiam latius insta in titi de bonor. possessi pertractabiti

mus.

s QVidicantur a rati. 'e rugnati'. o succedant.1 Ius representationu in collateralibus ultra po misi us locum non habet.

DE LEGITIMA AD GNATURvM

succinione.

Titulus II. In Principium Thuli. & L I. SV periori titulo dictum fuit iure veteri tressuisse ordines succedendi ab intestato. Primus erat suorum het redum,S eorum i qui iurasitorum obtinent. Secundus adgnatorum.

Tertius,& vltimus cognatorii m. Expedito igitur primo succedendi ordine, quo liberi, & d scendentes compraehenduntur, transi nunc adsecudii qui ad adgnatos pertinet. Quando enim sui haredes non extant, non extam etiam eman cipati si ij, quos praetor inter suos vocat Per b a notum ponestionem unde liberi, nec extant ri potes ex filiabus quos constitutiones Imperatorum similitet inter suos nominant; tunc eodem iure i 2. tab. ad proximum adgnatum si reditas desertur, ut ipsemet I uilinianus hie in principio iarit. nostri tradit,& Iulianiis, I. C. in l. lex Cornelia,ss. de vulgar. & pupillata substituti verba regis

atata, sunt haec.

interfamilias iure latres moritur, familia

pecuniaque eius agnatorum D Alium uersis. Vel xt alibi. . natus noxisnus familiam

Qui dicuntur Agrari.

gii. tittet.& Paulus libro quari Responsorum scribunt,quos & in hoc Iustinia 3 nus aemulatus est in dicuntur hi qui pet virilis sexus personas cognatione iuncti sunt, quique idem gentis nomen retinent, eadem alie sa- miliet insignia habent: nec interest masculi si it, vel smminae, quia de ipsς agnatae sunt, licet postea cognationem faciant, α ex ipsis descendentes cognati sint, nec solum hi,qui vivo patre nascuntur, sed etiam post humi iura consanguinitatis naciscuntur, M. I .hoc titi quinimo & per adoption. ius adgnationis acquitatur, d. F. I.

Qualiter agnati fuc an LILli id animaduertedum est, quod non omnes adgnati lege ii. rab. haereditatem simul uocantur, sed solum ij qui tunc proximiores

gradu sunt, cum certum est, aliquem intestatum decessisse dictos. primo. Ideo si adsint defuncti iratres,& nepotes ex alto fratre praeimortuo fratres, utpotὰ gradu proximiores excludent nCp tes, dicto S. primo. quod tamen hodierare notitia sitio Autruimmutatiam est, cum filius lutere.

189쪽

Cornment. in In fit. Lib. III.

rraesentationi intret in locum de irraclum patris

.ii. licet ultra fratrum filicis repraesentatio postea loci im non habe it, ut infra in titu .de Bonor. posset s. viderum iis, facit Auth. cessante, C. te legit. haeres. Se igitur defunctus Ruth. de haered. abi testat. venientibus.

et Varia iura riuersa recensenturiam araratra m semitiarum successionem. a Primum ius Duligu Gaab. a Secundum fuit,lix Vaconia. 4 Tertium, Traetorium. 3 Luntum ius Muum a Iussimum introdactum.

Caeterum.

O 'Vatuor diuersa iura, quae variis temporiubus circa in minatum agnatarum successionem, post conlangit in eas sorores o seruata suerunt, reseruntur ab Imperatore nostro hic in ,. caterum. Primum ius sui si lex ra. t AK qtiae suis non extantibus, initicem ad succcssionem vocabat gnatos sine ullo sexus discrimine, hoc est, tam a masculos, quam si minas, iuscunq; gradus, ad similitudinem suorum, & de hoc iure loquitur Imperator in dict. f. Caeterum, inversiculo, Ethee quidem, dc Paulus libro quarto, sentent.tit.

octauo

Secundum ius fuit, lex Vaconia a Vac

nio lata, Quae foeminas agnatas per virilem sexu ultra consangui iam rumpradum, hoc est, ultra sorores desuntii nullo modo ad inittebat; & sic masculi ex vaconia lege, ad scemimarum haeredita-3 tem, etiam si longissutio gradu essent, ad miti

hamum. sit minae vero consa rixit initatis ilire t a

tum capiebant haereditatem,lisbrores cssent, vuterius non, qua de caiisa fratris tui aut patrui, cui

filiae vel Amitae haereditas ad te pertinebat, non ἡ conuerse tua ad illas pertinebat. Quod ideo stamnstituti im erat, quia commodius videbatur ita iura consti ui, ut plerianque haereditates ad masculos confluerent, ne foeminae ditescerem,&elatae se vitis aequarent,vel ne bona e samilia,c

ius finis est silmina ,exirem, de hoc iure, loqttitur Imperator hic in principio, d. F. Caeterum,& mversiculo Media autem iurisprudentia. Paulus, dict. titul L& Ulpianus, ins ment.titu. 26. Atquin iniquum erat seminas in uniuersum quasi extraneas repelli, ideo Praetores omnes agnatas seminas per virilem sexum ultra sorores admia seriint ad legitimam successionem per Bono tu Possestionem unde cognati, con masculis aequali gradu existentibus: Si tis, neq; suus, neq; agnatus vllus. nem cognatus gradu proximior . existat de 4 hoc fuit Tettiuius Praetoriua lyraetoribus, introductum, de quo habemus in dict.,. Caeterum versiculo, sed quia, & sicis minae agnatae per viri lem sexum etiam si defuncti sorores non sint iure Pr otio proximitatis nomine, quod in edictu unde cognati incidit, admittuntur ad legitimam successionem post suos, & Agnatos omnes, concoratu aequali gradu existentibus secutam gra

diis praerogatiuam, d. f. Caeteriim vers sed qtii

Iullinianus v c O legis i 2. tabul. vestigia sequens, Praetoresq; suς humarii tatis laudans, non tamen eos ita plenum hi lic causae mederi inii eniens,is mineoque isexui plurimum sauens, sit ad te proculdubio Theodora coniuge . quam adhi here incoli silium solitus erat , ut tradit Botcholi en hic quartum & nouum ius flauiit, quo rem reducit. 3 ad i. rtita distati iens Omnes legitimas personas, idest, per virilem sextam descendcntes, siuem sculini generis, suesceminini sint, simili modo adiurastic cessiones legitimae ab intestato v ri, secundum sui gradus praerogatiuam: nec ideo excludendas, qina conlanguinitatis iura, sicut gerit' anae sorores non habea nt, maxime eodem naturali gradu, & agnationis tu illis, tam in masculis, qii am in sis nis aequa lance concurientiubus,d S.Caeterum versic. Quare etenim .

t Trimus Iradus cognat mis transfertur in ius visitionis.1 Exem plum prunimadus cognationis, quod in

gnationem transfertur.

tur.

g. Hoc etiam .

QVod supra diximus foeminas agnatas,

itala ultra sororem consanguineam cum

mascialis agnatis ad intestatam successi nem vocari: hoc imperator & ad cognatas extendit, dest, eas per onas, Atlae nos per foemininuisexu in contingunt,non tamen ultra unum s dum, tales sunt sororis consanguineae, vel et iactvterinae filius de filia , hos enim ex capite co

gnatoriam traias seri in caput agnatorum. Ide

troii solun fratris filius G tilia, iecundum Quodsii pradicium suit, ad si icccssionem patrui sui v et cantur: sed etiam germanae consanguineae, ex

e cm patre & matre, vel sororis uterinae ex eadem n.atre tantum natae filius de filia, qui primu gradu in cognatorum lacium, soli, de non deinceps qui seqiiuntur,aequaliter una cum fibjs de filiabus fratris vocantur, de defuncto sucς unt illi ut Patruo, hi ut aliunculo, perinde ac si omnes ex masculis,descendet ent: tales enim ex capix te cognatorum transsctunuir ab Imperatore hic in caput agnatorum, ut perinde habeantur, ac si agnati essent, nosque per masculos attingetent, fitque haereditatis diuisio non in stirpes sed in ca Pit , ,. hoc etiani hoc tit. de l. pen. C. de legit. lix reaedum naodo superstes non extet, stater aut io ror, nam tunc his personis praecedentibus teli gradus penitus semoti remanent, d.Lhoc etiam in fine, de hoc quidem iure Codicis & Institutio- mim . At hodie lege Novellaruni de iure nouo Authenticorum, non unus tantum gradus, imis tota cognatio in successionem teritimam tranclata est, sublata prorsus omni dinerentia agnationis de cognationis, ut sta de bonor. posscssi videbimus.

190쪽

De legitima agnat. succes Tit. ij. 16 3

t rure t x. tis. Misiori bra agnatis defertur in

inditas.

x PIures meodem nata proximiraris et Diues,

F. Si plures.

Quatirer Apuri succedunt. LEx i t. tata n m dat omni agnatis simul

haereditatem, sed proximoritas tantum; ideo si plutes sim gradus agnatorum, lex x proximiorem vocat,3.si plures hoc tit.& quamuis in singulati numero lex proximum vocet, tamen dabium non est , quem si plures sint eiusdem gradus, omnes alimittantur dicto k si x plures: quod hic, tamen de fratre, Ec alterius fratris filio, potiorem, sci licet, stat rem esse dici- tu hodierare nouo non obtinet, sed simul admittuntur, & hoc proptet nu representationis, quod intra scatrum filiis locum habet, licet vlt rius postea non extendatur, ut infra in tit. de bono. possess.videbimus.

, Proximus. tempus in proximitate cognoscenda

inspiciendum'. OVia diximus proximiorem agnatum adsuecessionem admitti,nunc quando quis proximus sit, ostendat: non enim talum e tempus inspicitii quo quis testamento facto, decedit, sed etiam deuit uti testamenti, quo res adimetati causam reducitur, F. proximus hoc tit. Euenire enim temporis spatio potest, ut proximiore motium proximus esse incipiat, qui mo triente testatore proximus non fuit, ut supra quoque de suo haerede dictum fuit iii L cum autem x qu ritur de haeredi quae ab intesta veluti,deces. iit aliquis extraneo merede instituto,extante e dem temp're,s atre & patruo; haeres deliberat,

an velit adire,interim moritur stater, extraneus repudiat, ecce patruus tanquam magis proximus ad haereditatem Mimittitur, quamuis tem-Pore mortis testatoris, Proximus non Merit,cum

tunc stater defuncti eum in gradu praecederet.

viatis locus erat. 2 Exempla res declaratur.3 Asmedium iuris praetorii. ' mua Iustiauara costautis.

s. Placebat. SIcut lene i ta rab. in sitis haeredibus successo-r:o e licto locus non erat, ut constat ex L i. f. scienduiti,fLde suis, de legit. haered. ita, dei in agnatis idem obseruabatur, adeo quod proxi miore agnato haereditatem repudiante, sequens in gradu non admittebatur tenest in s. Placebat hoc tu. sed fiscus statim Iuccedebat, exclusis etiacognatis, qui ea lege, nec dum cogniti erant, i. r. LV nde cognati. lai.in l. qiii se patris, C. unde liberi, exempli gratia moritur aliquis, relicto sta-2 irride patruo,scater vocatus, nimirum ut proximus, modo, si contingebat, ut frater decederet, antequam adiret haereditatem, vel repudieret ;patruus,ut a natus, de sequens in gladii venireno poterat dicto 3.placebat. Verxim quia hoc ius valde rigor ostim erat,Praetores,dc hoc non in totum sine adminiculo relinquentes, statuerunt quod excluso agnato proximo succederent c 3 gnati,ita quod non admittebatur sequens agnatus,sed si at transitus ad cognatos, de sic co te agnatorum ad caput cognatorum. sed quia haec correctio instiniciens vita est Iustiniano, de iniqua, pua cognatus sorie in quarto, de quinto gradu , praeserebatur agnato in tertio gradu : ideo noua sua constitutione,quae temporum vitio interiit, statuit Plod hodie successorium edi- ctum locum habeat etiam magnatis de gradu in gradum,seu de persona in perlonam dicto , placebat, cum etiam hoc seruetur in onere tutelae, nam deficiente agnato primi gradus, sequens in gradu admittitur, de ubi est onus, ibi quoque o modum flaccessionis esse debet, ut de legiti patri tuteL in principio.

et Patera iccesson filii emancipati non admi rebatur,n filius contracta focia emancipatus Disset.

x Modas emancipandi iureamiquo obseruatus. 3 Fiducia nil albud Hi,qua pactio reuendendium .sirim lapposita. Hodie non est necesse emancipationem contracta

fiducia fieri. quia semper ita faciae intellia

Li x. tab. pater ad emancipati filii seccessi

. nemintestatam non admittebatur , sed fiduci rius pater succedebat, nisi contra-t cta fiducia emancipatus suisset .hoc est, nisi patet naturalis it tum a fiduciario lilium, ut seruum einisset, de ipse manumisisset,lunc enim succedebat,ut manumitar,non ut proximus agnatus, tAccur de Mysing hic. Nec enim veteres alium manumissibnis modum habebant,quam in se ius, de ideo ut rancipationi lociis esse posset, prius filium ima inarie ad seruilem statum trina praemissa uenditione redigebant, Ac deinde ceu seruum manumittebant : retento sibi uerbis

a Getessis legitimo succedendi iure. hinc est, quo emancipatio capitis diminutio dicitur, licet

SEARCH

MENU NAVIGATION