Tractatus novi de potu caphé; de Chinensium thé; et de chocolata. Parisiis apud Petrum Muguet, 1685

11쪽

xtim illorum fimplicium, peragr ulti & perlustrarit; Idem quo a D

eu indigenae colligunt, praeparant, A in proprios usus unci. oculatus testis tabellis, consignavit : Illorum mos cum in Europaeos transmigraVerit,adeo ut non iminus apud hos quam illos eritotiacorum illorum usus increbescam, saluber aut insaluber prout dextro aut sinistre userpantur ; medica-minum quippe classi accensenda, aegris potius' quam sanis conse

tanea, . eapropter manum Medicam requirebant documenta a-

Viro Clarissimo suggesta, qui nu

dam a se observatorum patrio in . illorum solo historiam tradidit. Onus in te susccpit, quanquam gravioribus intentus, Vir Excellantissimus, Illustribus accensen-

12쪽

eus Lugdunensis , magni CmRParentis, eruditionis Se politioris literaturae ex asse haeres: Ille civibus suis primo observata illa GaIlica lingua conscripta dicavit, triabus Tractatibus unicuiq; simplici suum assignans) distincta; postea

eadem Latinitate donari curavit, ratus se rem non gratam modo,sed M utilem cunctis Philiatris sect rum, in alias regiones, quae Gallica lingua non utuntur,eVulgando,& publici juris faciendo: Materiam , quam superat opus, a Virotanti nominis excultum, benevolo animo excipe Lector& labortibus nostris faue.

14쪽

TRACTATUS

DE POTU CAPHE

Npi NITA Dei benignitas

atque potentia creatur rum conservationi Ditro& abunde providit. Is ob oculos & quasi praeman, bus Dostris posuit ea omnia quibus auapro alimento aut remedio utamur , quaeque sanitati conservandae aut restaurandae 'coreducere possunt. Nulla nobis magis apta ridentur, quam quae

apud nos germinant: sed curiosus geirrequietus hominis animus,alia e longinquo sollicite quaerit, patrium negligens solum ut remotum fodiat. In

de fit, ut in Μedicina nulla hodie pha maca magis in promptu sint quam quet nobis ab Oriente allata mi: quasi v

15쪽

Reeundior sit sol ubi oritur , quam ubi occidit; quasi Novercantem naturam accusaremus quae Animali cuilibet prout ipsi convenit sapienter, ubi nascitur non subministrarit unde sustentetur & conservetur : sordescunt domestica, peregrina laudantur. Non est igitur quod miremur , homines contemptis periculis impensisque per mare per terras in remotas cursitare regiones, ut rara, nova & si Deo

placet salutifera ex India utraque Mremotissimis terrae plagis quotidie nobis afferant, inter quae non infimum meretur locum Arabicum Caia: cujus eximias vires scrutari mihi animus est, legitimumque usum indicare breviori clariori qua potero methodo. CAP. I.

CAse est leguminis peregrini spe- munitudinis nostratium fabarum

16쪽

DE POTU CAPHE. ς'

barum a quibus non admodum ablinoidit, rotundum ex una parte ex altera

planum cum fissura in medio, coloris inter candidum & flavum subobscurum: involutum duplici cortice, interiori admodum tenui & ejusdem coloris ac granum ipsum , eXteriori verti subnigro & satis crata: verum ad nos fertur plerumque decorticatum: arbor cujus est fructus similis est Evonymo teste Prospero Alpino in tractatu deplantis AEgypti, vel etiam nostrati Ceraso, tum in foliis 6c ramis, tum in magnitudine ; frutex enim est tenuiabus ramis,exiguἰS foliis, aenuis, crassis& viridentibus semper, cito tamen de ciduis remanente fructu donec perfectam maturitatem assequattir. At melitis innotescet ex tabella in ἰtio hujus tractatus exhibita. Autores qui de Caia sermonem fecere illud ad fabarum genus referunt ob assinitatem

quam eum illis habet: quinque-viginti ab hinc annis adeo paucis innotuerat in Gallia, ut a pluribus Motum nuncuparetur, proue ui quodam soliq

17쪽

. TRACTATUS.

Lutetiae Typis dato legere est , cum tunc in Gallia serbitio haec in usum revocari i iperet. Imo & nunc etsi in-Valuerit , mirum quantum circa ejuS nomen & qualitates Autores discrepent. Quidam antequam in pulverem redactum sit nominandum esse censent Iatine Bochum, gallice. Bon. alii in pulverem redacto alia & varia nomina ipsi imponunt, nempe Cine, Cophe, Cauccant, Cabue, Canah, CDube, Choana, Chaona, ne Cabu . Interea referam

quae ad me Alepo acerrimi ingenii vir a) scripsit hac de re, consultis eruditioribus indigenis.

Fabae de qua ad me scribis nomen, inquit, Arabiae unde illam habemus idiomate est Cab'uis, Arabi enim;V.co- sonans ut caeteri populi non habent. Turcae aliique Orientales pronuntiant Cisue, originemque deducunt a Cohua quod est robur: sic nuncupantes quia ejus effectus insignis est Corrobare. Haee ille, versim nos in hoc tractatu 1αὶ Dominus LMes Arrieux Conses pro

18쪽

Caphe voce apud Europaeos magis nota perinde uti non dubitabimus.

C A P. I I. Ruibus in locis germinet Casi dr quantum illim quatannis ad nos perfertur. EX omnibus terrae plagis sola ramen nunc dicta olim Arabia felix Cassi

progignit,unde quibusdam Fabae Ara bicae nomine non male donaturiNascitur absque cultura in illius vastis campis meridiem versiis. Hine collectum Mor- Lauheiam.mque alios maris rubris portus transvehitur. Mox embis Ged dam defertur maritimam Arabiae Ρ traeae urbem ditionis Cherim Me a. Illic navibus, triremibusque imponitur, de ad maritimam itidem urbem es duas & viginti leueas circiter Ca1ro distantem amandatur: qu. singulis annis viginti quinque millia Sa corum , quorum singuli 3 oo. libras, continent, Camelis apportari solenti

19쪽

Praeterea decem aut quindecim millia ejusdem ponderis Mercatorumna Medina cum Peregrinis Prophetae devotis redux in AEgyptum &syriam affert inrabesque non paucam etiam copiam ad celebresΜehae nundinas deferunt.

Multi asserunt,orientis incolas priusquam Arabicam hant Fabam venum exponant, ne alibi seratur germen illius extinguendi causa illam in aqua fervefacere, aut in clibano calente aliquandiu detinere. Alii quibus assentior, in contrariam eunt sententiam, huic innixietationi. Si verum esset ininquiunt , Caia fervefactum aut clibano leviter torrefactum fuisse, pauca ipsius

grana, antequam ex Arabia transferrentur , suo cortice induta remanerent. Ille enim corteX tenuis admodum existens igne quantumvis levi in pulverem decideret, clim tamen plura comtice adhuc eum involuta nobis occumrant huc allata: praeterquam quod saporem,odoremve quendam torridum,. Iubus tanis earent,impertiretur ignis Nec

20쪽

DE POTU CAPHE. di

Nec mirandum in sela Felice Arabia paucos duntaxat agros huicce Fabae procreandae aptos esse. Haud dispar res agitur circa gummi arboris thuria fera , quae quidem arbor in vastis circa Sinai montem planitiebus, juxta mare rubrum erescit copiosissime, at illinc semidiei itineis vix unam reperiaS , M si forte quaedam nascatur perpusilla est& gummi destituta. Ita omnibus notum est, res nonnullas aliquo in Ioeo abunde provenire, alio vero propinquo desiderari. Cassiam optimam incertis AEgypti agris reperire est, in alio aliquot milliaribus dissito aut nuulem , aut nullius plane pretii: ita ut verbi gratia, Priusium quadringenta aut quingenta centi pondia quotannis suppeditet , Roussermn verb cirester quindecim milliaribus distans , aut

penitus nullam ejus arborem habeat, aut ferme sterilem.