Digestorum seu Pandectarum iuris ciuilis libri quinquaginta, nunc primùm ad fidem Pandectarum Florentinarum sexcentis locis emendati, supra Gregorij Haloandri editionem. .. 1

81쪽

Graecorum interpretatio. LiBRO XLII.

Titulo. III i. capite.2. παρατατικως.&sius&eum extentione.

Titulo v. descriptionςm,ut Cicero:

vel ut vulgus,inuentarium.

LIBRO XLIII.

Titulo v II i. cap. a. s. Viarum βασιλιιωὶς regias. Tu. x. cap. IO. iam Miso A; ου. dcc. Ex libro singulari Papiniani de officio aediliu. Aediles cura gerant per urbe publicorum itinerum,ut complanentur: neve flumina donum dent aedibus:& ut ponticuli sint,quocunque loco opus suerit. Curae item habeant, ut si priuati parietes, cu alij,tum domestici, qui in publicam viam feruntur, ruinam

minentur: aedium domini eos, ut oportet demoliantur aereparent. quod si vel non demoliantur, vel non reparent: multam in eos dicant,quousque vitiu emendauerint.Procurent etiam ne quis publica itinera perfodiat,aut aggeriabus congestis obruat,neve quid in publico itinere exaedificet. sin minus factum erit: lemus quidem flagellis a quocunque, qui eum depraehenderit,caedatur: liber vero aed Iibus indicetur. Aediles autem lege in eum animaduertat, ct quod factum est opus, destruant . praeterea ut ante suas quisque aedes publicas vias reparet,repurgetque aquagia,

quae uib dio sunt scilicet curent ita quidem, ut ne quid impedimento sit, quominus eatur agatur. QAod si qui in

conductis aedibus habitant,quod aedium dominus eas non reparet,ipsi reparauerint: eum sumptum inpensionem reputabunt. Procurent insuper,ne quid ante officinas propo/litum sit: praeterquam si fullo vestimenta ab excoctione ad auram recreet,vel saber rotas exponat: vi tamen ita collocent,ne impedimento sint duce do vehiculo. Sed neque rixari in itineribus,neque stercora proiicere, neq; morticina,aut pelles iactare permittant. Tit. x i I. cap. I. ἀένναος perennis. Ibidem χχιαρρους- torrens,quasi dicas hyeme fluens. Tit. X V I i. cap. 3.1 ei Morefugia. quemadmodu Vlpianus de usufructu Latine appellat. Tit. x x I. cap I. ἀποτοῖο a fluendo.

LIBRO XLIIII.

Titulo

82쪽

Graecorum interpretatio. Titulo quinto,capite primo, d i . Quae onerandae.gar in

Titulo septimo, capite sexagesimo λουκιος καλύυλος. Lucius Calandius recognoui. quemadmodum suprascriaptum est, reliqua a nobis debentur.

LIBRO XLV.

Tito. cap. 8.τri ἰ unetribes. ni ea fide iubeo ego. Ibi enio. λω. volo,cupio. Ibidem βουλομα cu destinatione quadam animi volo. putui adfirmo. Ibidem λεγι,. dico. Titulo tertio, capite decimo tertio ἐν πλάτω cum laxamento & amplitudine. Titulo quarto. capite octavo. πειραν . verisini ilium. Ibidem Θ . Filius familias. ε υcie λαβων &c. tot denarios habesne acceptos 'acceptos habeo.

LIBRO XLVII.

Capite tertio. ἐπ άυτος ωρω in ipso furto admisi. scis licet deprehensum. C p. 3 7υρίχα, inuentionis praemia. Cap.srra. si quis asinum.τως γονους scipiendique laetus gratia. Titulo octauo,capite quarto. απο του eca tumultuando.

Tir.r X.cap.3.s.Qui eiecta. εἱεβρύα . quae eiecta, rupta, illisa sit. Titulo decimo, capite decimotertio G siquis. σαγή

νην. euerriculum. '

Titulo undecimo,capite septimo. ormn mcylapidii positionem. σκοπέλους lapides. Tit. x 2 I I. cap vltimo. έταρ:αν societatem. Ibidem. litam in Di o δῆμος &c. od si populus, vel eiusdem religi, At, nis cultores, vel Orgiorum sacrificuli, vel nautae, vel so- potelev-dales, vel commune sepulchrum habentes, veli publi- ped. 0 rcani, vel in societatem coemendorum pecorum, aut ne- ρια ma M. Sociationis,aut cuiuscunq; alterius rei coeuntes, pacisca- lib.2 Oetur inter se: ratum esto, quatenus publica id monumenta commi- non prohibeant. κω

83쪽

Gi Morutri interpretatio.

LIBRO XLVIII.

Titu. III. capite sexto. ἀνάκρ)σιν. . adhibita quaestione professionem. Titi V .cap. s. καταχρηςικωτερον. abusive alitiantum. Ibidem. φθόρὰμ corruptionem. Capite declinotertio .uμοῖνοι &c. soli ne Atridae uxorum tanguntur amore Inter disparili sermone hominest Titulo sexto,cap. s. e5munitatiae uniuersitati Thessalorum. Titulo decimonono, cap. 9. nonnunqua ἀπ ει tu publicis abstinere. Capite decimosexto . Qualitate ουγιρ Α &c Non enim plaga iram eoncitauit,sed ipsa facti indignitas: neque tam ingenuis graue est caedi quanquam graue sit . quana per contumeliam caedi. si quidem multa is, qui alium caedit,admittere potest,quoru magnam partem is,qui ve beribus adfectus est, habitu corporis, vultu, ociferatione, nunc ut contumeliam inserens , nunc vi inimicum se gerens, nunc pugnum ducens, nunc in malam caedens, alteri renunciare ac repraesentare nequit. haec ipsa mouent.

haec de statu metis deturbat homines propudij ac suggillationis non assuetos. Ibidem paulopost ἰυτ his τGlον.

Quo puerum me tempore vestras duxit ad aedes Ex Opoente pater, lira pro caede patrata: Ob talos nempe ira percitus, Amphidamantis Cum gnatum imprudens simul inuitusque peremi. Capite decimo septimo. extorres ciuitate.

LIBRO XLIX.

Titulo primo,capite primo. μ -&c. Si quis per epistolam nos consuluerit, timuiq; nos illi quidpiam rescripserimus: omnibus,qui volent, aduersus rescriptum prouocandi copia erit. nam si quae epistola compraesensa sunt,uel falsa,vel aliter se habere docuerint: nihil per nos praeiudicij factu esse putetur, qui ita rescripseriinus. quasi scriptis ad nos relata aliter se habuerint. Cap X X V. AIτοκρατωρ AM ανάλος.&c. Imperator Alexander uniuersitati Graecoruin Bithynia. QSanquam noci

84쪽

Graecorum i nici pretatio. ideo,quo pacto iud ices Phibere possim,quo minus quis

prouocet,cum aliam viam capessenti idem essicere, celeriusque ad me peruenire liceat: ne tamen iniuria aut vi aduersus prouocantes viantur,custodiaq; militari eos circ.

simpliciter dica) aditum illis ad nos obstruat. curatoribusque principibusq; gentiuprohibemus: obedict-que huic me promulgationi,scietes ra5 magis mihi illorii beneuoletia obedietiaq; curaelasse, si subdito ru libertate.

LIBRO L.

Titulo primo,capite. dcc. Sciendum est eum, qui in agro moratur, incolam non existimari. qui enim eius ciuitatis praecipuis non utitur, is ne incola quid εexistimatur. Tit. III I. cap.I.f. personalia.καμηλκλασια. camelorum agitatio exhibitioque. Cap. x v xl x s. Personalia. rargins ictu ἔλαωνας coemando friameto atq; oleo curatores praepositos. Ibidem. s. Legati συνοίκους. syndicos, & commune reip. caiissam patrocinio defendentes. Ibidem. s. Mista. δεκα ποοτία. decemprimatus,vigintiprimatus. Tit.V I.cap. s.c Gh, πατοῦν &c. Et si non ab omnibus muneribus liberorum numerus patri vacationem praestata tamen cum sedecim te liberos habere libello significaueris:non contrarium rationi fuerit, si te liberoru educationi incumbere potius sinamus, soluamusque muneru fun

prae tritu nauiculariorum,eorumque, qui in forum populi Romani frumentum & oleum convehunt, qui immunitate perfruutur,publicis se muneribus subtrahere: tametsi neque nauigent, neque maximam substantiae partem in nautaculariam,aut mercaturam exercendam,cotulerint.adim tur itaque talibus immunitatis ius. Tit. I x. cap. 6. Eo0 τις quis decurionum

ordinem iudicaueriti & ipso ordine moueatur, & insuper mille drachmas persoluat. Titulo undecimo.capite secundo φῖ γψPluribus sane, non agricolis tantum, sed etiam opificibus opus est: adeoque aliis quoq; ministris. tum qui importet si psula,tu qui exportet. hi vero mercatores sunt. At vero

is ij agricola

85쪽

Graecorum interpretatio.

igricola siquid eorum,quae effingit,aut quis alius op1laca

in forum deferat: nisi eodem tempore adueniat, quo alij eius rei indigentia adducti, cum eo contrahant neglectove domi artificio,iners in foro desidebit 'minime. sed sue, qui cum hoc videant,huic se ministerio submittant. Titulo duodecimo, capite decimo. - Η καθιέρῖ.&c. Ex liberalitate ac munificetia dedico quadri nate certamen de triginta in ilibus sortis: ita quide,ut pecunia apud me retenta,apud Decem primos de praestandis in editionem consuetis triginta miliu usuris idonee caueae designatore ac praefecto marito meo, dc deinceps qui ex

ine nascentur, liberis . cedent autem hae usurae in praemia Thymelicorum, prout unoquoque in certamine senatus definierit.

Tit. decimo tertio, capite primo. ἐλευθέρια μοδήματο liberales disciplinas. Titulo decimoquarto, capite tertio, εγκνευτiκον. ho

norarium interpretis.

Titulo decimo quinto, capite septimo, τρωὰς, βήρυτος.

Troas , B erytus.Epidam nu s. Titulo decimo sexto, capite quinto. αποτέλεσμα, effectum.Ibidem εργομ-Opus Capite decimo nono. συνάμαγμα. contractus. Capite tricesimo .v ακιν noxialem agrum' . . Capite tricesimo octavo. φασματα - pdigia παρὰπ φe

vehu,quod prodigij caussa ostendantur.

Capite quadragesimo quinto περιπιγμα .instratum Capite quinquagesimo octauo καταχρης inῖς. abusi uJ. Capite centesimo quarto. τῖμ et κν ο &c. Liberoru a pellatio & ad nepotes extenditur. Capite centesimo quadragesimo quarto.παδεο κ

licem. Capite centesimo sexagesimo tertio παῖ pueri. Capite centesimo septuagesimo septimo. σωρATrip. c5mentum cauillatorium, cum per argumentorum congeriεed paulatim res deducitur ut falsum confiteri necesse sit. ita Aristoteles explicat. Capite ducentesimo quinto. Capite. 233. απο χὶ τηλοῖ, ab eo,quod estionge. Ibide

86쪽

Graecorum interpretatio.

λος.telum. Ibidem ἀπο ab emittendo. Ibi/dem. τὰβ λκομόσ εἰς ρετο &c.& huiusmodi tela simul ab eis ferebantur,lanceae, spicula, funda , plurimi autem & lapides. Ibidem τqcυυα. sagitta. Capite ducetes motricen mos exto. go μακα.&c. NO-xia permistim .neque no bona multa venena. Ibidem ἀκριfructus arborei, quod e summis arboribus deman

tur.

Capite ducetesimo tricesimo nono, πο ei χep accolam. Ibidem ἔποικον. ut qui nouas sedes in deducenda colonia quaerat . alias tamen legitur ἄποικου. vi qui priores sedes deseruerit. Capite ducentesimo quadragesimo secundo.υπαι pilis subdialis. ι ποάθριον subdiale. Capite ducentesimo quadragesimo sexto. ποθανοῦ, verisimilium Titulo decimo septimo, capite sexagesimo quinto.r in ea et M ut supra. libroso.tit. 16.cap. 177.

88쪽

r. De iusticis & iure. ix. De origine iuris,& omnium magistratuu,& sueo cessione prudentium. i ii. De legibus,senatusque consultis,& longa eo suetudine. ii r De constitutionibus principum. v. De statu hominum. v i. De his,qui sui vel alieni iuris senti v ii. De adoptionibus, ct emancipationibus, ct aliis modis,quibus patria potestas soluitur. vi in De diuisione rerum,&qualit te.

1 X. De senatoribus. x. De officio consulis. . I xx. . De ossicio praefecti praetorio. . . iii xir. De officio praesecti urbi. xiii. De officio quaestoris. . 'xirri. De officio praetoris. .

x v. De ossicio praefecti vigilum N Vr. De officio proconsulis & legati. x v ii. De officio praefecti Augustalis. xv III. De officio praesidis. x I x. De officio procuratoris Caesaris,vel rationalis. x x. De officio iuridici. x XI. De officio eius,cui mandata est iurisdictio. xxi I. De officio adsetarum.

LIBER II

De iurisdictione. xj. od quisque iuris in alteru statuit,uti ipse e

dem iure utatur.

xit. Si quis ius dicenti non obtemperauerit. III I. Dem ius vocando. v. Si quis in ius vocatus no ierit, siue quis eum vocaverit quem ex edicto non debuit.

E iiij In ius

89쪽

Digestorum

In ius vocati ut eant, aut satis vel cautum dent v i t. N e quis eum,qui in ius vocabitur,vi eximat. viit. i satisdare cogantur, vel iurato promittant, vel suae promissioni conamittantur. i x. si ex noxali caussa agatur, quemadmodum ca

ueatur.

x. De eo, per quem factiam erit, qud milius quis ita iudicio sistat. xt. Si quis cautionibus in iudicio sistendi caussas

ctis non obtemperauerit. xii. De seriis,& dilationibus, ct diuersis temporib & quibus caussis seriae non impediantur. x Irr. De edendo. x III i. De pactis. x v. De transactionibus. . a i

x. De postulando. Far. De his qui notantur infamia ri I. De procuratoribus & defensoribus. i iii. Q d cuiuscuq; uniuersitatis nomin vel eo

tra eam agetur. .

v. Negociorum gestorum. vi. De calumniatoribus. L I B E R. I I I T. r. De in integrum restitutionibus. it. Quod metus caussa gestum erit. irr. De dolo malo. /rris. De minoribus vigintiquinque annis. . Y V. De capite minutis. v r. Et quibus caussis maiores in integrum restitu

antiar.

Vt r. De alienatione iudicii mutandi caussa facta. VI, I. De receptis, qui arbitrium receperunt,ut sententiam dicant.1 x. Nautae , caupones, stabula ij xl reeepta resti

tuant.

SAECUNDA DAE IUDICII α

x De iudiciis, & ubi quis agere vel conueniri debeat

90쪽

Tituli.

debeat. De inofficioso testamento. De petitione haereditatis. Si pars haereditatis petatur. De possessoria haereditatis petitione De fideicommissoria haereditatis petitione.

De rei vindicatione. De Publiciana in rem actione. si ager vectigalis vel emphyleusicarius petatur.

De usu fructu, & quemadmodum quis utatur

fruatur.

De v*fructu ad crescendo. Mando dies v sus fructus legati cedat. Quibus modis usu sfructus vel usus amittatur.

De usu fructu earum rerum,quae usu consumum. tur,vel minuunturi t si v suffructus potatur, ad alium . pertinerei negetur. De operis seruorum. .i M.t- lDe usu & habitatione. Vsufructuarius quemadmodum caueatii L I B E R. v I I I . De seruitutibus. De seruitutibus urbanorum praediorum . . De seruitutibus praediorum rusticorum. Communia praediorum, tam urbanorum, quam rusticorum.

Si seruitus vindicetur, vel ad alium pertinere

negetur. I

emadmodum seruitiises amittantur.

si quadrupes pauperiem secisse dicetur. Ad legem Aquiliam. . . De his qui deiecerint,vel essu derint.

De noxalibus actionibus. L i B E R X. Finium regundorum.