장음표시 사용
31쪽
a Demor. mentariis Dialecticorum promat argumenta eri , 'ffst, quae Doceant ; sed & ex Ethicorum fontibias,' .' .hi atque Rhetorum hauriat quae Concilient. quaeba, .&ρma-ΜOveant. Ne sit hospes in Humanitate neque vibus, A peregrinis domi, sed norit omnino sa) Mo-dς i m. ras , qui dicentem deceant, qui Rei p. in qua Arist. r. l. degit, iis apud quos dicit insideant vela natu- Rhet to- ra insiti, vel ab aetate aut fortunis quasi acquitus. He ' siti. Norit Astectuum maria, quibus quaeqtae si si V emis concitentur, sedentur : discernat, qaini χχ,a- Affectus , in quantum . in quibus , di erga 'ηr. Aia v. quos 1int movendi; quibus de causis, & qua η4 ,s ratione intitentur animi facultates, Concupi Cia. deo. scens & Irascens, ad appetendum ea quae vi- . rat. l. 2. dentur bona , ad aversandum ea quae apparent minx si ' noxia. qRomodo disponatur ad ea vel praesentia: tu, vel absentia , Amore , Gaudio , Odio, Dolore , pel. s. Spe, Ira, Metu; dominari sciat in Affectuum
Ι- σι, p. regno, atque Foedere e erro Et premere O' laxas
ki dare habenas , ut ait poeta: hoc est, in laetitia 9. . e. Rh dilatare corda audientium, in moerore contra-
ver. Dre se , Argumentationis ergo , quae tractandi ar-1ςr, i guine tui est forma . varia sunt genera: peI ea j. io hissitna tamen atque usitatissima ex iis sunt, ret. VosL Epichirema sive Syllogismus Rhetoricus, En- Inst. --- thymema, inductio, de Exemplum. atque haec
i. z. quidem versantur cire a Fidem, docent pro .
Vall. l 3. bantque: circa Astectus vero commovendos, il lis, la ouae Amplificatio dicitur. ιγ Iul. δ
i. 3- Epichirema sive Syllogismus Rhetoricus I ἡ 6 constat e X I. Propositione Majori, cui subjici- eiies πψι tur ipsius 2. Ratio, una pluribusve instantiis probata ; Deinde 3 propositione Minoti sed ssumptione , quae & q Rationem suam habet aci junctam ; s. Complexione denique seu
N Minuc. l. περὶ . At tor ad Hereri. l. 2. Mint. q. l. Iq. c. I a rex. a. l. 1 P. c. o. ess l. . His r. c. 8 . Uall tab. Rh. p. 2. Sander scinidia l. t. c. I. Eras. de conscrib. epist. vos. Inst. lib. I. c. s. Caussin. El. 6. c. a. . e. Val. q. l. 2. dis. I.
32쪽
Conclusione ; ut , I. Melim accurantur , quas. Alio geruntur, quam qua sine consilio administrantur. 2. Domus ea . qua ratione regitur, omnibus rebvi est instrumor , quam qua temere ρο nusio consitio administratur. Rursum . Ναυι optrme cΗrsum conscit . qua scientissimo gubernatore utitur deadem est Exercitus O caterorum rario. S. N aurem omnium rerum melius quam mundus admini-yratur. q. Nam ct signorum ortus obstusque defini-rnm quenaam fervant ordinem: O drurna nocturna que vicissitudines immutata perstant. I. consilio igi-1ur regitur munduI.
μὰ Varietatis gratia, ne cognoscat artem qui V li 4. audit, adeoque defatigetur similitudinis sati etate, invertantur subinde argumentationum p artes 3 quandoque etiam vel alterius Propositionis Ratio, vel ipsaruin Praemissarum altera tanquam pro manifesta ac concessa omittatur. Adjiciatur aliquando Exornatio aut Amplificatio 3 Interrogatorie proponatur pars una aut altera; argumentorum puncta occulantur. Artis est celare artem.
b Enthymema est imperfectus syllogis- ιγ Arist.
mus ; in quo nimirum Major Minorve deside- 8.l M. l. 2.ratur: Pius fuit . friti, sapiens. Deum quippe colust, hostes contudit, fortunam utramque mode-mcErie, rore tulit, imosuperaυit. Optimum est illud En. περὶ i, thymema, quod ex contrariis conflatur, quod ρ que, ut acutius sit, per Interrogationem non raro effertur ; ut, reuim alienum sidum inυenies ρε
ce Inductio est illatio ex enumeratione prae- Pausi', 'eipuarum partium, vel collatione illustrium ali- lib. is' quot individuorum ; ita ut ex multis singulari- ς p. 28. bus probetur universale; ut, Ptiri Romana optime
eat . s. Vallad. libr. q. dilaut. a. quaest. s. e I ib. carisoare ae a. lib. 1 o. c. vos. lib. 3. cap. s. Caus. q. l. cap. vallad. 2Lb. 2. 7. quaest.
33쪽
de Milone sentit. Equester ordo optime sentit. Se natus optime sentis. rarus ergo populvi Romans optime de Milona seniis. Clarior tamen est illa Inductio Socratica, quae per Interrogationem vel Subjectionem adversarium premit 3 ut, uodnam pomum est generosissimum ρ Nonne quoa optimum ρ Eι quis equus generosissimus p nonne qm, velatissim- ρ diuis autem ager ρ certe qui fertilus min. Ita O hominum . non qui nataliu plendore ,
sed qui virtutis gloria praestant, habendi punt genero Assimi. Arist.Rh. Exemplum est Inductio imperfecta, seu aib. ς. 3. probatio & mensura a simili quod utrique con-Σ, .' p. venire arguitur, quando scilicet ex uno singula- apsini ri aliud singulare probatur; ut, Jure ος D. es
In Judiciali genere praecipuum instrumen-Εras. e. tum eit Enthymema; in demonstrativo domi-το r. Soareg natur Amplificatio; in Deliberativo familiam c..s, ducunt di utramque paginam faciunt Exem-
Exempla Cautio est, ne tota oratio sit conflata ex condentatis Exemplis aut Testimoniis. Neque ipsa quam ... argumenta conferto agmine stipentur. Μagisbaal. que ex usu dc re nostra fuerit, dum affectus movemus , sententiis quam argumentis uti. Segnius enim moventur affectus in castris cordis ad volendum: quamdiu in arce capitis In- te lectus occupatur in excutiendo Vero.
34쪽
Herm.g. πινὶ ui=ογου emabar . Cic. de orat. eomprehendit Amplificationavi sub Elocutione. Quint. g. l. c. q. Soar. l. II. c. 3. q. ad I. Streb. l. a. s. 11. Caul. l. s. c. 2. Chytraeus addit Hipothesin reductam ad Thesin. Sturni. de rat. El. c. Io. & 13. Keck. Syst. Rh. I. I. c. I. Vos. Inst. 3. I. c. sis Caus. l. s. totus ubi octo modi ponuntur 3 quos etiam habuit Eras, lis. de copia rerum.
Verbis, illustribus, superlatis, asyndetis, iteratis, relatis, ad superiora gradatim ascendentibus, synonymi S. Incremento: gradibus ad summum, ac etiam supra , insurgendo; ut, Facinu/ est vaneι-
re civem Romanum . scelus verberare, prope parricidιum necare o quid vicam in crucem tollere δ, l Comparatione: a minoribus, ad majora aris l gumentando ; ut: An vero vir amplissemus
P. Scipio Pontifex Max. Tib. Gracchum medie-eriter labefactantem statum Reipnb. priuatus in remeeit: catilinam orbem rerrarum cade arque incendio vastare cupientem, no1 confulει perfe
9 Ratiocinationer ex iis quae dicta sunt, quidpiam re ipsa majus innuendo ; ut, Tu istu faucibus , sis lateribuι. ιβa gladiatorsa re Iιώδ' corporis firmiιate , tantum vini exhauseras. . alibi opus esset vomere . &c. Congerie: aliis atque aliis modis eandem rem efferendo ; ut, auid ammtuur ure, Tubero . distractus in acie Pharsalica gladius agebat ρ cujus latus mucro ille petebar i quis sen--ι erat armorum tuorum p qua tua mens p ocu-lι ρ manus p ardor animi ρ quid cupieba/ ὸ quiἀ optabas p
Amplificationis praeeiput Ioti sinis , Causa , Effectum, subjectum sadjunctum, Partes . Comparata.
35쪽
Huc&Hψ- Extenuatur a praeceptis contrariis.
polypoim Vide & quae supra in calce generis Demonstra-rvis unx tivi supet hac ipsa re dicita sunt.
Confutatio, est dissolutio argumentorum quae objecta sunt, vel objici posΙunt, iis quae
causae nostrae fauces premere videntur , ad primam impressionem occurrens, vel etiam arsed eludens, aut cuniculis rem agen S. Huic fere cum confirmatione communia sunt natura, utilitas, di tracitatio.
Reprehenditur scit. Aduersarii
talio , si Estendat tir et Materia Argu- vel Forma mentae Te vitio
Si, ex iis quae sumpta sunt, non eo n- cedatur unum aliquod aut plu
Si ostendimus falsa esse pro vetas alta sumpta. Si ex his concessis id consequi uese
Si contra firmam argumentationem, alia aeque fuma aut firmior addu
si, quibus serio respondere haud in promptu est, elevemus a joco, atque ipsos contemptu aut increpatione delusos salse face teque derideamus.
Arist. Rh I. I. e. te, I. & 8. Cic. 2. de orat. Quint. 6. I. q. c. Castilionis Aulicus 2. i. vos. Instit. 3. I. s. e. Vall. s. l. dii p. q. qu. S. Meis. S. qu. q.
Accedendo ad singula argumenta , & primum validiora discutiendo , universa inti ingentur
melius Confutatio praemittitur confirmat Ion I, quando arx causae requirit ut via muniatur ad veram sententiam.
36쪽
Enumeratio, quae potissima argumenta rerumque capita sa) recenset, idqtie vel Mordine simpliciter, vel per Interrogationem , is . qu tra Ironiam, aut Collationem. Atque hac in iudiciali uti licet; in Demonstrativo inat Oae flede Deliberativo rarissime. confutario
valentin acmalorum enumerationes Ecexempla.Judiciali; aecusatori, quae b)ad c, Erat- indignationem ; defensori, gς xv . quae admisericordiam.
stantiis exemplo malo, indie nitate re I per Apostr phen , & Hypotyposin, Dese 'sur contra Reum ne a ex voluntate , sed infirmitate . vicesilaatet a ut iser tura erraue arguens misericormam implorabit.
In affectibus NatuIa. movendis ad- lhibenda sunt Charitate.
Atque hic omnes eloquentiae sontes sunt aperiendi. Hue facit Amplifieatio, de qua supra in genere Demonstrativo & Confirmatione. Sit Feroratio brevis, acris & aculeata : ne taedium pariat aut indignationem.
37쪽
'. P. b. - Elocutio consistit in Elegantia.
Fal. 3. I. 3ι Partitio . Quintalian. 8. Lib. Mart. Capella s. I. Is s. p. Fortunatianus I. 3. soareΣ. l. 3. e. I. Sturm .derat. Elocutionis. Lech. Rh. syst. 1.2. g. 1: Alst. Or. I. . c. I 6. Carissin. 7. l. v s. q. l. I. e. Vall. l. s. Streb. l. 1. de deIectust eoIlocatione verborum. vincent. specia. Doct. l. q. ap. I. .
I. Elegantia munus eri ut dicatur Pure & Persticue.
P Ure, verbis, sive illa simplicia sint, sive eo n- juncta, puris lectisque, urbis alumnis, aut
civitate eerte donatis, non obsoletis, intermortuis Sc conclamatis; non obscoenis, peregrinis aut barbaris, antiquata vero de multis annis desita tanquam scopulos declinet: nec Grammatice tantum, servata casuum, temporum, generum dc numeri structura , adhibito spiritus ' elearo dc accentus justi temperamento : sed 3 Latius 'ne, quoad phrasim & locutionem . ex aut o- . . LI ritate dc more probatissimorum autorum , at-Hiper. II. que forum praecipue qui in virili Romanae RP- p g, eloquentiae aetate floruerunt , Ciceronis im-Orit. . i. primis , deinde qui eum proxime accedunt, . e. Caun Caesaris, Livii. Velleii, Curtii, Fabii, mox B. 7. lib. etiam Terentii, Plautii, Salustii , Agellii,
e. i. val- Plani Ec persticuὸ, verbis usitatis ae pro-iad. lib. s. prae significantibus citra verbi aut sermonis
38쪽
nimis Ionga verborum serie continuatis , nec tamen concise nimis: non durius transtatis, non discerptis sententiis, non praeposteris temporibus, non confusis petionis, non perturbato ordine. a. r compositio respicit Junctaram . Ordi-' Dionysinem , Periodum & Numerum. Junctura ex mol- . et li elementorum, syllabarum & Vocum coag Dem. Phil. mentatione reddit orationem cohaerentem , te. πεζι -λ nem, aequabiliter fluentem; suavem, plenam sonoram. Cavet scilicet, ne in veIborum com--Heron mistione hiulca sit oratio propter collisionem l . Ciserae vocalium ; ut Rem anxie quarere . atque adepta Vere, aυari animi est : Ne sit horrida & aspera ,. et propter concursum diversi instrumenti conso- cap. Ac ne nantium 3 ut, consulum dignitas gravem tumul-s rum crvinm repressit ; sed ut eriorem a vocalii ' 'IL terminatam insequens dictio a consonanti in-lieitudo se choans eπcipiat, aut contra a consonanti elau peior. Rusesam aperiat clictio incipiens a vocali vel eonso. ,' in nanti esusdem organi, labiorum scilicet, den Ioeutio . tium, aut palati. Μollitiem quippe fluorem. Rhetoric. que praestat concatenata vocalium Ecconsonan tium alternatim in claudendis aperiendisque νoetie L. vocibus mistura ; ut, E cujus ore melle dulcior es p. s
Nee ultima praecedentis dictionis syllaba si,obisu.'
si eadem cum prima sequentis ; ut, quo- 2. lib. d. ra Iuta tacent. Duma maria risit. Quamvis haec compositio quibusdam e veteribus pla. . . ' ' ' cuisse in tantum videtur, ut etiam in deli-borum eap. eiis fuerit atque obtinuerit inter Schemata 3. q. Ss.locum, & nomen, Pare chesis nuneupata. VO' e. causiacabula denique mediocria praeseruntur lon- M. .lib. 3. eis continuatis, aut mono Pyllabis condensa. cap. Vati
η ordo cavet I. ne decrescat oratio in am-qulti, plificando , sed insurgat: Non enim furam. M
39쪽
seu direptorem ; non adulterum, sed expugnatorem pudicrii a ; non sacrilegum , sed, ere. in eXtenuando, contra submittatur. 2. Ut praecedant minus necessaria , quae Mem natura vel dignitate priora & praestantiora sunt: Dies necti, vir 'mιna, oriens occidenti. 3. Ut claudatur sensus verbo, quod tanquam sententiae clavis ex vectatur, nisi lex numeri vetet. q. Ut Genitivus plerumque praecedat Nomen unde regitur, di elegant et interjiciatur Genitivus aut
aliud aliquid inter Substantivum dc Adjecti-
v v m : cujus vit. rurpitudinis conscientia vaear, ejus nomen ab invidiosa, quan rum in nobiso, maleυolentia vindicetur. F. Ut vocum insuaviter ομειοτ si ν υεκοφωνι et declinetur, vel aliarum interpositione , vel ipsarum immutatione ; dicaturque potiuS , clarorum consilio vir rum , aut , illusiri n vrrorum , VCI clarissimorum hominnm ; quam clarorum viro
3 Periodus sententiam Commatis & Colis ju- si e perficit.
Comma, seu Incisum, est sensus non e X pleto numero cones usus , a duabias lyllabis a o le-plem usque aut circiter extensus, e quibus Pe-
Hy. Colon seu Membrum sensum numerrs con- ας ηδ i'Rς eius ni absolvit, sed a Periodo avulsum lui pennis'. Dem. dit auditoris expectationem , ut non perficiens Ph. er. sententiam, progrediturque a duodecima lydaba ad decimam octavam , quandoque ad vicesic i. d. mana quartam. L V .ur Periodus constat duobus Cotis quandoque
implendae artiusio. 7. I. 13. c. Vall. s. I. dis. 2. quaest. 17.
40쪽
ti Commatis quorum prius vocatur me, posterius Smδm, seu redditio: vel tribus, vel etiam quatuor constat membris, quae aut aequalia sunt, aut in acri oratione postrema sunt breviora, in ornata productiora. Pulcherrima tamen est illa Periodus , quae membris quatuor absolvitur, ut quae animum suspendat & aures impleat et Si quantum in Agro locisque deferris audacia pores , tantum in furoGIque judiciu impudentia valeret : non minus in causa cederer M. Cecinna Sexti Ebalii impuden-rsa , quam tum in vi facienda cessit audacia.
ris adυentum cum illiin imperatoris victoria . hu-jm cohortem impuram cum illius exercitu invicto, de electioin hujus libidιnes cum illius continentia : ab illo qui ue&coll. cepit conditat , ab hoc qui constituro acc y ta .e, rumptas diceti, S)racusas. Ut & ισλ-λα seu pario inhr. 1 eap. paribus relata . Sellum extrema Deme appara- 73 8 9, I .v1ι , ineunte veνe suscepit , medla astate confe- ..cit. Est ubi omnes hae in ana periodo εonspirant virtutes ; ut , Est enim hac non scrιρι- , quaest. 16. sed nata lex ; quam non didicim- , accepimuε , AER .Hψ ιήικnus 3 verum ex natura ipsa arripuimm . M- uta , simus , expressimu : ad ram non docti , sed motopi
Dcti , non influuii , fel smbuit fumus. Neque xi , P Vir interim gratia sua laudeque carent quae intertexta repetuntur: Tenuerκnr illum locum fer- idem lib. s.
i. fugitivi, barbari, hostes ; sed neque tam fer- disput . . vi .lo dominorum , quam tu libidinum ; neque tum qμ st fugitivi siti a dominis . quam tu a Iure o legi-ι- ; neque tam barbara lingua ct natione siti . quam Iu natura o morιbm 3 neque alti, ram ha -κ s hominibvi , quam in diis immortalibus. deprecatio igitur est ei reliqua , quι indignsiare servos , remerrtate fugitivos . scelere barbaros.