De auctore libri de imitatione Christi, disceptio

111쪽

ad uti in e verbor ulli Sulit lenocinia nec in uni loqhiendi i 01luentia. cui simile nilii in Imitatione repelia S. cujuSauctor Semper Sobriu S, nunquam modum eXcedit. ἴ0pe ratio Tli 0 luce Videtur e Sse inanis qua)dam li0t0ris declamatio. Sic in Se m. v Novit. XVI IIumilium ino, naturam omnem inducit coram Deo judice h0nit ne accusantem, atque in eo l000 per plure pagina igniS, aer, aqua, terra, Velut ore rhet 0riS, qu Di bene de hominibus mereantur Stendunt l).

et qu00umque lectio tua incidat).

l I93iis dicet: si Ego, sicut idolis sorvus, gratis servio sanis set in lirniis, in coquinii, in iis trino in Paxatorio, in lavat Orio et in oratorio, et quo ius neces- Sari uni St, iura ni pra)be Oninibu calefacere Se volentibus ad ignem. osi virtute nilli data comburo tumina, ceSpites, lapides et ligna exsicco humido, , calefacio frigida, molli dura, etc..., etc... , teque Per PlurUS ginaS.

112쪽

- 100

tionis concinentia frequentior sieri atque in consuetudimen adduci debuit. Apud Tliomam empisium tam Asope sit tomoeoteleuton ut orati jam praene di0Sa a Stidium Ino Vent, ne Sertim quum homoeoteleuton sint X acervatis adverbiis adjeetivis et formis verbalibus similiter desinentibus cita ut artem Seu Si Velis artificium cujus in Imitatione Splendor enitet, apud Tli Omam SeneScere et in deterius labi sacile percipiatur. X. si si itiOS XIII, 5 Probat frequenter, corripit amante P. HS inuit Sapienter at in CSSanter HlSat fortiter, aperit libenter, Suscipit lo tanter, in uuluet clementer, Onat ulmi tenue P, coronata excellenter l).

L. In Imitatione nunquam anu re Sonat tinnitu aut crepitu Verborum quumque Verba multiplicantur Sic et multiplicantur Sententiae, aut, ut Stepe sit una Sententia in Varias partes dividitur. Apud Thoinam verba quasi per oculi Verbi adjiciuntur, ut pro uno duo Vel tria rep0Si in Sint . - Solii astini. VIII, 2 4 Si qui imo tuus iura reo Si qua nusque tam ulcile , tam OH- titer et a dente P au Deum Pallitu , apitur et tenetur, ut OH ausitat aut vi Sentiat usi juxta se Sunt et si epunt in munus, quia non St ibi, Seu alibi, non iis a Sere Supra, cum Deo et in Deo, qui Sum ut O PSH S OΓet, Vistit, etc... Ibiu. Hoc enim ueSiderat et O at ut Omnibus tominibus Ho- tum se sciat et omnes usi e convertat et Halmi ut ipse Solus

i foci justos, de servis liberos, e hostibus amicos, Me perectrinis cives, si ignotis si familiares, de vagis stabiles, de Superbis humiles, de perversi mites, de tepidisu fervidos, si tristibus laetos, e tenocibus arvos ue terreni caelestes et en in foctis mytentes D

113쪽

3s. - Plerumque fieri Solet ut ioni quisque t Aeripior certum Verborum numerum in i manu habent et quo magis quis ingenuis artibus sit instruetus eo pluribus vocabulis in sermon ut scriptis utatur. Quin etiam sententii Voeabula ita alligantur ut quum 0 3dem Senteni in litur te in mentem Oecurrant, plurie et eadem verba. Porro A empi S. quum in promptu habero omnes lare voees Imitationis quam legerat et mi' litatus erat et non semel transcripserat multi tamen v00abulis utitur qui0 etsi s0ntentiae a materia Imitati0nis non abhorreant frustra in Imitati0n requiras. Ex his Verbi totum paria gl0SSarium consisti possit tantum

Hoc apud Thomam dieitur de abbate serentela, in lituus,

mare, et .... et . . .

Fit quoque ut vocabulum unum et idem non eodem sensu in Imitation atque apud Thomam HSurpetur aut, Si re Unum Onet diversa tum fiat sententia. Sic I li lilii. XII 2 Hrea Deum et laudaberis beneuic et benesti eris, Sanctit cait Sancti cabe- Pis, etc... a Quid hoc ignissicet Sancti sicare Deum, haud plano video. Quanto prii stant hae Imitationi S IV XII Tu mei inuisses, non est tui lituisses. Nec tu ne Sanctit care renis, Seu esto te sanctit care et meἰisDa e Tenio. N. - Nusquam nutem Aempis plus Imitationis auctori inferior SSe apparet quam in ii ipsi loci quos propter similitudinem Sententiarum propiuR, ut ita dicam conserre OSRi S.

114쪽

- 102 Imitat. I, III, 5 et x et Dic mihὶ ιb sim modo omnes illi non fui et massistri, quos bene si isti uitan asiliu viverent et studiis florerent. Iam eorun pra bentias alii possident et nescio ut hori si iis De Ostitant. In ita Sua al/quit esse vide- et antit , et modo si illis tacetur. O quam cito transit oloriae querisii a Quanto hic locus eleganter simul simpliciterque scriptus his Thompe Verbis prί0Stat Moritur Domimis Papae et Ca uinalis, et succesti alius cito morituruS. Nemo quippe unius site certitudinem vivensi habet, nec impetrare potest a

fas bullam nunquam O tenui, nec obtinere pectinia Γι - . enuam justiter manentem. Solpe enim OS impetratam stra- tiam et pro 'latu Pania, repentina mors venit et tinnia Si)nul tollit si que sit ut ita pauper et nudumhomo ue Roma recellat, Sicut p=Vlt at curiaim venit, etc... a Vall. lilii. XXV, 3); et in alio l000 HODt ros. IV. 3 Annia Sunt nulla, reae, papa et 1 lit=Hbea bulla. Imitat. I XVII, Habitus et tonsura modicum confert, Seu si mutatio morion et intest a monti si uti passion tui veri nisi faciunt elistiosum s Audi Thomam Aremovit. XIV, 9): si No=ὶ si loci anno nitas nec astrillusio, non ΓρSti 1pulch Da neci aut Su aecellentia perfectum faciunt Delississ)ιm seu pensecta inculi si ab enunciatis, et vitiorum quotidiana io tisicatio et D P- si ipue purita coi rei et amor virlitimii te=isiens sit e te auu Deum ... Cf. Vall. lilii. I, 2. Imitat. I Soepe ruetur esse charitas et est mastis QPHaut S. , - DeitSevi clauSt. XI, Soepe putatur SSeu Ra Pita et est mustis carnalitas Libenter bibere virium et si loqui cum ei Dinis, caro est lente connesiere et si rict te estiri, si carmeSt..., etc. a Vide locum). Imitat. I, XI, 5 coepe Sentimus ut melis es et puriores inu initio conversioni nos fuisse inveniamus quam post multos si HHOS DO HSSioniS. Solit anim. III, 2 si ulli prima si sunt conve Sion boni et huimiles, postea e vel Si et rebelles.

um ius timo ali et evoli, compuncti et tu iti, post vero si liberi et uissoluti, loquaces et incustostiti. Et qui pri/ι cossita si tisne resti instebant, postea si verbi et facti viae curam

sit Hunt, etc... γ

Quinetiam non Semel, ipsa Imitati0ni verba Thomas mutuatus

115쪽

Ergo multum Imitatio discrepat ab aliis Thom empis operibus, qui nullo inodo mira hujus eximii libri laudes ass0qui possunt, ut illi ipsi confitentur qui a canonico Steterunt Mal0u

enim objicietur cognita temporum ratio quum Imitationem ipsi declarent Malou p. 210-211 a Thoma jam anno 1410 aut saltem pauci p0S annis suisSe compositam. NeceSSitate igitur quadam ad dueimur ut concludamus a Th0mn K0mpi si Imitati0nem nee

Ceterum ne qui eum aequSet dicamus Imitationem ei gratuitosuisse attributam, quum scilicet ipse non talem honorem RSSumpserit. Etenim iisdem verbis codicem anni 144 1 obsignavit Malou. Op. l. p. 105 , quibu Bibliam anni 1438 et Missalo anni 14i TobSignaverat; qupe quidem Sub Seriptio auctori S SSe quibusdam haud recte visa est. Quum eo de anni 144 1 tractatu plures complectatur qui a Thoma a empi non compositi sunt Us Bar-bier Diss sui Qu. D. Imit. p. 218 Loth, et . PSUHest his t. XIV. p. 565 0 579 Pub ol Do t. v lir sie finit. 461 sqq.), eo tantummodo Ut tran Scriptor ob Signare potuit set obsignavit: si initus et completus e D serius Thomst Hum mpis sit jam supra vidimus p. 94 aliter eumdem de proprii Sui operibus agere. PosSideat ergo gloriam illum boni transcriptoris quam ' pe commendat L . non aliam.

116쪽

- 104 Pi Pterea id iii memoriam revocemus. Scilicet omissis etiam o0dicibus Aronensi, Gransiimontans. Thevenotiano Loth, χλ. l.

doctos alios, angium. Balugium. Launotum, Mabillionem potui SSe0Xarari quarto decimo raedulo arbitrantur quam opinionem K0mpisti r iciunt imiSA quoque codice si Arevocatis aliisque quorum antiquitas in e0ntro VerSia relinquitur inter omnes tamen constare jam ante codicem empi Sium anni 1441 in pluribus odi cibus, quorum peta certa et inita est contineri quatuor libros hodordine quo nunc Sunt. Qui quidem codices quum et alii tum et hi sunt maestion Irensi anni 1425 Malod os l. p. 103 Loth, OD L,

p. 562 . circa 185 repertus He/HI lbe stensis anni 1433 Malou p. 387 not.); Meliciensis anni 1434 Loth p. 561); alius eod0XII luel e stensis antii 1436 Malou. p. 387, nota). Ergo eodex Kem pisius anni 144i nil nisi transcriptio est post multas alias conlaeta: 0 Α 0mpis ille vir est quom Canonicus Regularis alius qui

Chronica Sanet Q gnetis persecutu est his laudibus ornavit u Scripsit Lmli' An nost 'An totaliter et alios multos libros Pou onno et pretio trisupe, compilavit varios tractatulos ad Pulsi si cationenn juvenu AH Barbier. p. l, p. 2I9 Puyol, La Oct. seu liv. Me Irinit. p. 453 not. 1 . Qui autem tutori tramitationem inter hos varios Paetatulos annumerari

117쪽

OPERIS SUMMA AC CONCLUSIO

Qui iiii per tria sere Specula tot et tantu contro Versi: exortae sintit Imitationis auctore et tuli quaeStioni operan suam tot doeli Asinii viri navarint agnoscendum est librum illis tanti pretii visum suisse ut dignus e SSet de cuju posse SSion inter diversa terrarum gente certaretur. Nec immerito, quoniam nobile priuinium

stertaminis erat is liber quem Christiani ingenii prope apicem urbitreris et soli Evangelio ut dictum St. cedentem. Ideire nos uvisset eximium ac prope divinum opus uni nostratibus auctoribus addicere atque inde nostras gallicas litteras jam t0 mirabilibu monumentis celebres addito Imitationi auctore nova nec minima laudo ornare. E Gallis autem duo tantummodo viri ut auetores Imitati0nis designati sunt, qu0rum de Uno B. Bernardo paene Silendum fuit. Etenim quumvis quibusdam Sententiis Imitatio et Berna ritu coeant nunquam tamen Clar: Vallis clari Ssimus abbas Imitationem Scripsisse a doctis dictu e Si neque prorsus dicendi genere ne latinitatu cum serm0ne et Stylo mitationi Scripta Hii concordant. Alter autem Gerson, insigni ille PariSiensis Universitatis cancellarius multo plure defenSore habuit, nec ortasse de Sunt etiamnunc qui ejus parte tueantur. 0 Vero et fere inviti huic tali viro Imitati0nem non p0SS attribui ostendimu S, quum et doctrina praesertim de Gratia toto caelo ab Imitatione distet et tantam sermonis habeat diverSitatem, et propter magno laboreS propterque indolem propriam et vitae conditionem, nostrum librum compoSutSSe ViX potuerit, et ophi id nullus dit0 ejus v0luminibus

inseruerit.

Remoti ergo noStratibu S ad externo migrandum fuit. Qua)uenti primum quis uerit Imitationis auctori vita statu et

118쪽

- 106 00nditio patuit librum illum etsi in o multa lutere etiam vitr0 con Veniant e quibuS Optimu profecto Scienti se moruli tractatusconsari p0SSit pro m0nachi tamen e SSe comp0Situm hujus etiam

scriptorem fuisse cum monachi con VerSntum neque Unum e

multis sed aut ubbatem aut priorem quod aperte innuitur et ex integris pluribus libri capitibuS mus de regimine monachorum eXpr0SSe et assatim tinctant et e Verbis multis in aliis capitibus

in Spei SiS. Praeterea credendum est eum neque Carthu Sianum, neque i Ster-cien Sem, neque unum fuisse e mendistantibus et priaedi dantibus

m0nachis; sed p0tius in Benedietinorum ordinem cooptatum, cumen ip Samian piu auctor priaecipit apprime cum Benedietinorum regula con Sentanea Sint. Sit ergo Benedicti nuS quoniam quoque Benedicti num eum demonstrantist prima littera eo dicis avensis ut 0 4 Domini, in loco quodam Imitationis exarata, et littern D. in inscription Veneti ejus exemplari cujus quidem incendio olim deleti memoria in multis scripti tradita e St. De nomine autem hujus auctoris de loco ubi vixit sides sit his codicibus qui quum nomen ei Seni pyn serant, et in Superior0 Italia reporti sint, uni Gersenem in illa Italiae parte Vixisse denuntiunt sides sit et illi Ven0ti illius X0mpluris in Scriptioni mure eum Verdellensem abbatem fuisse de elarat sides sit tiam t0t gallicismis quibus si reserta Imitatio et quibus abundare nece SSosuit hanc Italiam Superi0rem, in prius Gallia Cisalpina dicebatur.

Quod si laetatem requires ad quam liber reserendus sit indicia sint et illa si de phicida et inceramus in tot opere enitet, et mentio de peregrinationibus de serieis ad involvenda Sanctorum reliquias et Sancta Deipara bis tantum in toto libro nominata, et controversi re de dogmatibus reprobatae et Carthusienses iste reten Se Sque laudati et objurgata de meriti Sanctorum disputationes nee non et Diabolus nondum sua horribili facie et tremenda Supellectili depictus et nulla de festo uncti Sacramenti mentio et auctores ni ulti qui tertio decim et quarto decimo nostrum librum novisse videntur et facta de Antonio aduens et Francisco de ASSisio tanquam nuper mortuorum mentio et qu90dum in Eceles in terti decimo S Ddulo peculiariter usitatu sed omnia nisultor, tertium decimum S inculum Signissicant pro qua re tute etiam doctorum multorum Sententi' certant.

119쪽

- 10 Neo est ii objietatur Ilii it: ilionum diversi tempol'iliti et diversis auctoribus sui SSe comp0Si tam ut potiu coagmen in tam quum tuli pinioni et unita totius operis Sive ordinem in univer- Sum ae Stimes, Si Ve, Singula pro Secutus lectionum capitumque seriem Xamines . et mira illa quoque depromptu in eo doctri iuuunitas Inliugnent.

Qua quum ita sint, quid siet de illo lioma a empis, que nit0tus sere exercitus defendit Namque diversi manu scripti c0dices,

inter Se comparati, mani se Sto Stendunt Antuel piensem codicem quem Thoma S Xaravit meram SSe tran Scripti0nem in qua Ut Vidimus bona lectione pluries non adoptavit adde et Seripta I homii eum Imitati0ne se de rebus nec de Verbi congruere tantumque Supra Thomam auctorem Imitationis X tolli et quantum lenta Solent inter viburna cupressi a Num demum pro Thomaptu eX90tulemia quam ipse Thomas qui, quum Sibi hunc honorem non vindicarit Sua librarii suma contentia S, nil um OS OS-cere Videtur nisi ut sinitis de se his controversiis sibi tandem 3terna in pace requiescere liceat

CONCLUSIO0uurn igitur tres sint tantummodo viri quibus Imitatio a doctis attribuatur Gersen Scilicet GerS0n et Thomas a KempiS, nil modumque improbabit sit librum a Gers0n aut a Thoma fuisse

compoSitum multin autem ratione pro ei sene concurrant, quid

restat nisi ut Gersen gl0riam non qua situm Sed debitam concedamus