De incubatione capitula duo

1쪽

CAPITULA DUO DISSERTATIO INAUGURALIS

QUAM

SCRIPSIT

LUDOVICUS DEUBNER

RIGENSIS

2쪽

Hanc amplioris libelli partem dissertationis loco proponi concessit amplissimus hilosophorum issensium ordo. Quae restant capita III De carmine Delphico Euripideo IV De incubatione christiana, una cum his schedulis prostabunt in aedibus B. G. Teubneri.

3쪽

ALBRECIITO DIE TERICII

5쪽

Caput Q. De sumulis divinis.

Quantum cum apud alios populos antiquos tum apud Graeeos et Romano Somnia valuerint, ita ut in gravissimis quoquo rei publicae negotiis habita sit orum ratio, satis constat superque neque in hacro tritissima ullam voculam sumus addituri. D somniis divinis, h. e. quibus vis inest futuri praesentiendi, orumque indole de disve daemonibus divinitus missis, qui in iusmodi somniis apparebant, eorumquo habitu nonnulla in hoc capit primo adnotabimus. Quae tamen antequam ineamus, varias praemittere liceat Observationes quibus quomodo antiqui somnia disportiverint quaeque eorum genera diSere-vorint brevibus attingatur.

usitatam fuisso suo iuro coniecit dum Bu0chsonSchuelgius, praeSertim cum Artomidorus de phantasmato intor multos alios Artemon eurquondam Milosium atque Phoebum quendam Antiochensem Xplanatius egiSSe Ommemorety). Noe discordat, quod Macrobius ips0 3, 1 insomniorum generibus tractandis hoc modo ineipit: antequam ii susomnii erba tractemi s prius quot somniandi modos observatio deprehenderit, cum licentiam figurarum, quae passim quiescentibus insteruntur, sub inmitionem ac reuulam vetustas mitteret, edisSeramMSμ . . . Aecedit, quod adem dispertitio apud seriptorem Bygantinum Saeculi decimi quarti occurrit, Nicophorum die Gregoram in commentario Uius ad Synesi de insomniis librum seripto, ubi similem in modum

2 l. c. επεται δε τουτοις, τῶ με ἐνυπνίφ τῶ σηuαντω τὼ φαντασμα, . . . τ δε ὀνειραὶ ραμά τε και χρηματισμός. 3 l. C. φάντασμα, περὶ Ου αλλοι τε πολλοὶ καὶ δν καὶ Αρτέμων ὁ Μιλησιος καὶ Φοιβος ὁ Αντιοχευς διειλεγμενοι εἰσί. f. BueChS. P. 60 Sq.

De ubner, de incubatione. 1

6쪽

Caput I.

disportiti illa tribuitur antiquis' εἰσὶ γαρ διάφορα τα παρα τοῖς παλαιοῖς τεθειμεν τοῖς καθ' υπνους φαινομενοις. Migne Patrolog. Gr. t. 149 p. 608 A. Nicophorus Gregoras, quocum Maerobius multo magis congruit quam eum Artemidoro, se eodem fonte hausisse videtur, de quo illo scientiam suam derivavit Macrobius nim inexplicandis somniorum oneribu eundem Observat Ordinem, quo apud

Nicopliorum numerantur l. e.): πεντε γαρ φασι τουτων εἰναι ταειδη δεν το μεν νομάζουσιν νυπνιον, τ δε φα ντασ1ια, ὁ δε χρηματισμον τι δε οραμα, τ δε νειρον. Quocum plane concinit

Maerobius inde a 3, 4, ubi diffusius singula tractat: νυπνιον 4)φαντασμα i 0raeuium 8 visio 9 somnium 10). 0 non intor

exempla a Macrobio et ieephoro Gregora, ut sensera illa diversa illustraront, allata aliquid int0resedit similitudinis. Artissim vero eum Maerobii loe coniungenda sunt, quae apud Ρseudo-Augustinum De Spiritu et anima 254 40 p. 98 Mim leguntur. Quod cum se iis lueet, qua hie illi de somniorum dispertione proseruntur:

Maerob. I 3, 2. , Omnium, quam Miderm sibi dormientes Midentur, suinque

Omnium quae sibi videre videntur dormientes quin quo sunt i incipales et diversitates et i sunt enera videlicet oraculum, nomina. Secuntur nomina se Or-lvisio, somnium, insomnium et dine, quem adnotavimus pag. l. phantasma.

tum maxime confirmabitur, cum singulas eorum contuleris explicationes:

Macrob. I 3, 48qq.

4. est enim νυπνιον, quotienScur oppressi animi corporisve sire

fortunae, Vitulis vigilantem uti staverat, ualem se ingerit dormienti corForis, si esuriens cibum aut potum D tiens desidexare . . . videatur i. φάντασμα vero, hoc est i-Sum, cum inter vigiliam et adiutum quietem in quadam, Ni aiunt, prima somni nebula adhuc se vigilare aestiman S, qui dormire laeco it aspicere videtur irruentes in se vel assim vastante S

fatistaverat isti lantem, insterit se dormienti sicut est cibi cura

, haut aSma St, Mundo iii ηim dormire coefit, et adhuc evisti lare existimat, aspicere videtur irruentes in Se vel passim agantes formas discrepante et artus, laetas et fu= butentas in hoc genere Stephialtes, quem publica per- Suasio Niescentes opinatur

7쪽

Do somniis divinis.

que tempestates rerum re laetas vel turbulentus. N hoc yenere est ἐπιάλτης, quem pi blica

per Suasio quiescentes opinatur invadere et fondere Suo preS-sos ac sentientes ravare. 8. et est oraculum quidem, cum in somnis parens vel alia Sancta stravi Sue fer Sona Seu

sacerdos vel etiam deus aperte eventurum quid aut non eventurum, faciendum vitandumve denuntiat. 9. vi Sio est autem, cum id quis idet, quod eodem modo,

qu apparuerat, eveniet. 10. son/nium proprie vocatur,

quod testi figuris et Hat ambustibus non nisi interpretatione intelligendam ionificationem rei,

quae demonstratur e. q. S. invadere et pondere Suo preS-sos ac sentientes stravare. horaculum St, cum in somnis parens vel aliqua sanctas ravisque per Sona, Seu Sacerdos,

ne etiam Deus eventurum aliquid aperte vel non eventurum, faciendum vel devitandum denuntiat. sevi Sio est, cum id quis videt, quod eodem modo, quo 1 re

ruerat, eveniet.

, somnium est fissuris tectum, et sine interpretatione intellio non potest.

Cum solido-Augustino insint qua desunt Maerobio, communem Atatuere deb0mus fontem neque tamen undem, de quo fluxerit ieephorus GregorRS. Quinque illa somniorum sensera rursus exstant in Ioannis ares

autem mutae species Somniorum et militiplices causae et aris fisturae effignificationes aut enim insomnium, aut phantaSma, aut omnium, aut oraculum, aut isto est. Ubi tamen in singulis nullia consensus.

Deniquo adicimus librorum Carolinorum oeum III 6 t. 98 p. 173BMigne), quo ad Maerobii commentarium speetatur: hic interponendum de quitique generibus istonum uaet Theodosium Macrobium. Videmus igitur disportitionem illam somniorum fuisse notissimam ) eonsentiunt Artemidorus, Maerobius, Pseudo Augustinus Ioannes

1 Se somniorum genera omissis tamen terminis technicis discerni tura Gregorio Magno in dial. IV 48 f. 77 p. 409B igne. Quae quidem steneralitur 1 ventris plenitudine 2 eius inanitat 3 illusione 4 cogitatione et illusione 5 revelatione 6 cogitation et revelation0. Idem in rogor Moral. VIII 4 42t. 75 . 82T A igne nec non re septum in Isidori Hispalsensis Sententias IV 13 in Append. IX t. 8 p. 1163a igne cf. Sent. III 6 6 7 t. 83 p. 669 Migne.

8쪽

4 Caput I. Saresburiensis, Nicophorus Gregoras. Disserunt in singulis Artemido rus, Ioannes Saresberiensis, reliqui inter se cilicet conmentes. Id quod hoc fer stommato exprimi potest:

Artemidorus

Ex his somniandi modis divinandi vis non nisi tribus ultimis tribuebatur, oraeut sellicet, visioni, somnio. ἐνυπνιον et φάντασμα secura inimi pretationis in sua sunt, quia nihil divinationis i oriunt'): Nn cum Somno solant et parite' evanescunt. Itaque ,ad nullum noscendi futuri opem recipiuntur. δ)ΡraeSensionem quandam rerum futurarum iis praecipue inesse credebant somniis, quae mane apparerent ε), cum animus hominum maXimo a cor pore esse liberatus, ipsi ero homines neque vigilat sentiaeque dormirent, Sed media quadam condicione penderent. Sic Iam

blielius d myst. III 2 do somniis divinitus missis inter alia haec

EX. r. afferamus Marini locum se vita Proeli 30, ubi do seseulapii epiphania hoc diuitur: μεταξυ γαρ ων πνου καὶ γρηγόρσεως εid δρακοντα κτλ. Infordum adeo potuit vividum esse somnium ut

1 Macrob. l. e. 3, 3. 2 ib. 3, 5. cf. Artem Oneir. I 1 p. 3, 26 H. ετ οσον με ἐνυπνιον ἐστιν ἐνεργεῖ, παυομένων δε των πνων φανί Tocl. 3 ib. 3, 8 Artemid es 1 p. 3 5 H. somnium et insomnium discemit hoc modo: ταυτλὶ γαρ νειρον ἔνυπνίου διαφερειν vii βεβηκε, τω ον μεν εἰναι σημαντικιντων μελλοντων τ δε τω οντων. - Diversa ab his, quae praebent libri Carolini III 6 f. 98 p. 1172 Migne: qu quam ei sto et visiones et somnia laetim dici consuetudo admiserit. inter visiones vero et somnia hoc quidem distare dicunt, quod somnia ea Sunt, ritu e plerumque falluntur visiones 'ero dicunt quasdam veraciores revelationeS e. q. S. 4 cf. Philostr. V. poli. II 3T: αν με γαρ ωος se. ὁ καιρος και του περὶ τιν ὁρθρον πνου ξυuβαλλονται ονειροπολοι αυτὴν Sc. τὴν ψιν ως γιως μαντευομενχης τῆς ψυχῆς. f. etiam Uech s. . 38 et adn. 96. - Observatum est Omnino omnia matutina creberrima esse: v. Lehmanu, berglaube . nuberet

9쪽

De sonantis divinis.

vigilare sibi videretur is qui somniavit h). Quo pertinet illud , καὶ παντελως ἐγργηγορ0των Iamblichi cs Aristid. t. II p. 312,2 Keil ως

υπαρ ,ονα σκοπων in μαυτου. Quodsi Aesculapius in somno Aristidi diei ταυτα δὲ εἰναι υκ ναρ, ἀλλ' υπαρ, i σεσθω ὁ κιὰ αυτύν p. 398, 28 K.), παρ significare videtur somnium verum, cui respondebit eventus. Quibus a somniis haud ita multum disserunt vision0 vigilantibus hominibus obhata nam his in rebus fines definiri non possunt); itaque asseverari videmus non ναρ liquid factum SSe, Sed imαρ. v. Max Tyr diss XV, 7 extr. : id o καὶ τιν υσκλγηπιόν, αλλ' υχὶ ναρειδον, γη τιν φακλεα, ἀλλ' υπαρ. cf. albe Ep. Gr. 802, 5sq. de Pane ἀνα φ ανδον πεστης, ου οναρ, ἀλλα μεσους ματος ἀμφὶ δρομους. )Inter Somniorum genera supra commemorata illud quidem maximam nimirum apud antiquos exhibebat vim, in quo aliquae personae quasi divinitus missa vel ipsi di apparebant, ut futura praedicerent. Hoc est quod nominatur χρηματισμb Sive ' Oraculum' V. Macrob. S. S. l. c. bet Si oraculum itidem, cum in somnis parens vel alia Sancta straviSve persona Seu sacerdos vel etiam deus aperte even- turmis quid aut non eventurum, faciendum vitandumve denuntiat. cf. supra p. 3. Et apud Nicephorum Gregoram l. c. p. 608 B: ργηματισμος δε εστιν, ταν et αγγελος et ἱερευς ' πατήρ, si τι των

σεμνύτητα χύντων προσωπω θεαθεν προσαγορευτὶ, των μεν ως κινδυνον καὶ λυπγὶ επιφερειν μελλύντων, ἀπεχεσθαι, των ε ως

χρη Ἀτα κομιζειν μελλόντων, ἀντιποιεῖσθαι. Vide ex his, quam arte cohaereant, quae apud Macrobium et Gregoram traduntur deus ethnicorum apud scriptorem christianum in angelii mutatuS St. Itaque cum dei per somnum apparente futura OSSent indicare, non mirum, quod talia somnia, ut quando qui vellet sibi compararent, studebant efficere atqui non tantum oracula hoc modo ibi expetebant, sed Omnino cum dis congredi eorumque consilio uti volebant. Sic sexorta si incubatio δ): in deorum templis ad dormiendum se pro Ster-1 Contrarium accidit Act apostol. XII , ubi de Petro angelum Sequente

dicitur hoc καὶ ου ρδει, τι ληθές ἐστιν is γινόμενον δια του αγγελOm ἐδόκει γαρ οραμα βλεπειν.

2 Cum Antiocho sophista vigili colloquebatur Aesculapius egis Ciliciae, Philostr. V. Soph. II 4 p. 75 13 ays. Lips. 1871. cf. Luc. Philopsevd. 38 δ δε

ἐν Ἀμφιλόχου τε ἐκουσα ἐν Μαλλω, του Ηρωος παρ διαλεχθέντος μοι κτλ.Ιnspicias etiam Dionis Chrysostomi orat ad Alex. XXXII 12 Ol. I p. 270 16 Arn.:

μόνον ἐπιφιελεισθαι τι θεόν, και κατ' ἰδίαν κέστω μηνυοντα το συο ιτερον, ἐγρηγορότων δε αμελειν καὶ κοινὴ καὶ θρόοις μηδεν α δεῖξαι τῖν χρησίμων. πολλάκις γαρ ηδη καὶ παρ νησε καὶ μεθ' ημερα ἐναργῶς προεῖπεν.

10쪽

6 Caput . nebant, quia certis ritibus atque caerimoniis' est elis animoque bone praeparat atque prorsus in re divina converso verisimillimum ratillum per somnium appariturum 8Se deum, in cuius templo ineubabant. Dei, quorum in aeris fieri Solebat incubatio, erant lithonii heroes, cum terra eiusque potentiae omnia hominibus emitt0r er0derentur'), qua de ausa Videlicet ipsi terrea incubatum st. Qui sei, eum propria iis esset vi medendi, imprimi de morbis curandis consulebantur, ut per Somnum remedia indiearent quae res quid in Α0seulapii semplis valuerit nemini non OnStat. Signifieatur incubatio verbi ἐγκαθευδε ιν εοῦ κοιμασθαι, ἐγκατακοιμῆUθαι επικατακοι uti σθαι, ἐγκοιτάζεσθαι, ἔγκοιμιζεσθαι, ἐγκατακεχθαι, ἐγκατακλίνεσθαι, κατακλινεσθαι μ); latine Semper incubare'. eigenem Willen herbeii thren au konnen, and eine est te liguli in den ogenannien

μεῖα νοσου τε καὶ γιείας. - Haud Secu iudieandum esse videtur de necyomanteis, quibus quidem per Somnum Oracula petebant, Velut apud Plutareh. cons. ad Apoll. 14 3 109 C: cytκεσθαι πί τι ψυχομαντεῖον, προθυGα11ενον δ' si νομος Er Ots ct σθαι καὶ ἰδεῖν ψιν το ανδε κτλ. Attenda in illo quod χργηματισμος vocatur somniorum genere Xplieando inter persona apparente patrem nominatum SSe. Quocum conferre licet, quod MaX. yr de necyomanteo in Magna Graecia apud lacum vernum sit refert diSS. 14, 2): ενταυθα ὁ δεομενος ατι-

τον αυτου. Memorabile quod legitur in Cyrillo contra Iulianum 10 igne

Patrol. r. f. 6 p. 1024 C: τας περι των τεθνεωτων ρασεις αἰτεῖν ἐγουν ταε νυπνια. Sane mortuos sicut deos chthonios per Somnum vaticinari non mirabitur qui sciat quam arte inter se horum illorum cultus cohaereat. f. praeterea

Schoemanti, Griecti Alteri. II p. 341. Itolide Psyche I 37, 1. 3 Nondum audeo adicere illud εγκατοχησας, quod in una inseriptione Smyimaea C. I. G. II 3163 invenitur de quo adhuc incertis nobis haerendum esse videtur quamquam iam Boeel hius adnotavit εγκατοχεῖν est incubare'. Leguntur

Maxima sane cum probabilitate vocem εγκατοχησας cum illorum hominum nomine coniungit, qui in Sarape Memphitico habitabant, c. κατοχοι tamen facere non 3possum quin dubitem, an sub iis societas sit intellegenda, quae ante omnia sibi propositum habuerit ineubare v. p. 26: das oben et mittelle Institui dei iude*on profession8msi sisten Incubanten ). Putat enim Pr voce κατοχοι homine significari per incubationem a deo occupatos', itaque in Oee εγκατοχησας XPlicanda cum Boeukhio congruit Aeris sunt ingenii nec non adrident, quae protulit vir doctissimus neque ver, dubitationes Hesunt, de quibus Jongus fieri