장음표시 사용
121쪽
liliivnc.f. dii amissicordii an ad rac. i. s. misce fiat emplasma. Hςccmplastra debent sepe remoueri,ter saltem in die
ac nocte coquod, cum Venenum tumoris attiahatur ab emplasmate, quanto magi, permutatur, tanto melior stattractio. Vbi maturuit , itatam aperiendus est. aduer te, tumores pestiferos esse aperiendos , priusquam toti ad maturationem perueniant quia, ut dicebam, hoc venenum, quam citissime seri potest, educendum cst Modus aperiendi est vel per scalpellum, vel per ruptoria, seu caustica medicamenta , cuiusmodi sunt illa, quae compo nuntur ex sepone,&calce Vbi apertus est tumor, ulcus diligentissime emundandum est ad quod agendum progstantissima est terebenthina, cum melle & scordio. addo ego frequenter scordium, eo quod huic putredini venenatae ipso nullum auxilium praestantius inuenitur quod si etiam mala caro, ut fit, ipsi viceri supercrescat, comprimenda est aut puluere alumini Vcti, aut unguento gyptiaco vocato. Emundato Ulcere, sequitur, ut regeneretur caro quod quidem fit pulveribus illis sarcoticis vocatis cuiusmodi sunt hi. Recipe myrrha sarco collae . liorum olius ustarum , thuris , scordii anadrac. I I. radicis ireos drac. S. misce, consperguntur hi puluere super ulcus,& deinde super puluere apponitur vel unguen
tum de cerussa, uel aliquid aliud huiusmodi Vbi genita
est caro, & repletum totus Vlcus, superest,cicatricem inducere idque fit vel cerato, quod dia palmai vocatur, vel ipso unguento albo camphorato.&laudo hoc unguentum album camphoratum, propter camphoram Ius ualen
122쪽
Decar culos silenti. CU a XIX. iiii INTER uitia, pcsti maxime familiaria est& illud , quod a Graecis uocatur ανθραξ, a
Latinis carbo , siue carbunculus. Barbari squi sepe circa nomina in epciunt, faciunt differentiam inter carbonem , lanthracema.
sed apud optimos medicinae scriptores anthrax idem est, qui carbo est autem cribo duplex, unus non pestilentialis, alter uero pestiletitialis . de non pestilentiali locutus est Plinius lib. xxv I. cap. primo quo loco scribit, carbone peculi: arem mi orbum esse prouincia Narbonensis, atque L. Paulo, di Marcio censoribus primum in Italiam uenisse Pestilens autem carbo, de quo pertinet ad nos loqui est tumor modo ulceratus, modo non ulceratu S, qui tumor fit ab humore crasso,usto,putrescente,atque uen
nato . propter humoris crassitiem fit, ut durus sit; propter incendium in basicolorem referat rubrum paulo supra basim nigritiem;& tandem in apice uessicam albicantem habeat cur hos uarios colores habeat, causa est, quia, cum sit humor infaminatus,&ardens, ut est natura re rum ignearum, semper ardor, flamma superiores partes petit , unde fit, ut in basi rubeat supra basim, ubi malor est ardor, nigrescat, in apice , ubi maximum incendium fiat propic rustionem, uessica admus omnia sequitur plerianque etiam dolor in cruciatus . propter putredinem carbo stlidus redditur, ut non immerito Hippocrates tertio Epid. appellauerit carbones per X-cellentiam ση cic, hoc est putredines propter uenenum carbo ciscitur contagiosus, adeo ut sit tumor feruidus, dolorificus, faetidus,& contagiosius , cuius etiam, ubi uessica disrumpitur, non solum tumor est, uerum etiam
ulcus pestistrum S faetidum . Ad similitudinem huius carbonis scriptores rei rusticae uocarunt carbunculiam,&
123쪽
carbunculatio irem quoddam genus uitii arborum , uuarum, quando scilicet oculi germinum arborum praefrigore urun uir, corrumpuntur, nec non quando uti εfoliis denud uae sub ardente sole garescunt , exsuccae evadunt. Duplicem quemadmodum tumor, hibet carbunculus generationem : unam, quando cor primo affectima a se se in partes extimas uenenum depellit Palteram, quando partes aliae uel contagio, uel aere contaminat uenenum in se generant, i&sic genitu detrudiit in partes ignobiliores. Primos carbone semper uel antecedit, uel comitatur febris hoste postremos non est necessc , ut antecedat febris , sed ut saltem sequatur. Non me latet,etiam fieri carbones sine febre, ut diccbam sed illi non sunt pestilentes, quos uel febris non antecedat, uel saltem non sequatur, comiteturve Quod scribit Nicephorus Callistus libro v I I. cap. 28.&Eu ebius libro IX. cap. sexto, sub Maximini Imperatoris principatu pestem
esse grassatam cum ulcere , quod uocabatur anthrax, serpens per uniuersum corpus, atque ocul OS, tentans fere omnes excaecabat, mea sententia ulcus illud non erat uere carbo ted potius ulcera deposcentia, cuiusnodi facta esse in peste, Atheniensi narrat Thucydides atque etiam puto illud uitium simile fuisse illi, quod refert Galenus
in libro desectione uenarum arteriarum cap. septimo: ubi scribit, putrifica quaedam uitia ita aliquando circumiacente cute locum inferiorem , sedem scilicet ipsam denudasse, ut nudae apparerent uenae, eaque inquit per totum corpus continenter apparuisse, cum stilamusdam lues carbunculorum in Asianos populos grassaretur. Et notate, ne decipiat uos interpres Latinus Eusci, ii, quoniam, quod is dicit, illud genus carbonum nouum,&peregrinum fuisse, nequaquam hoc habet contex. Gr cu S. neque etiam Nicephorus, qui ab Eusebio omnia ac
cepit, neque Rufinus Eusebii interpres vetustus; neque
124쪽
etiam potest esse quoniam, si , ut diccbamus, familiare uitium pesti est carbo : qui fieri potest , ut esset nouum malum, peregrinum Cognoscetis carbones, quia, quos dixi, colores habent, dolorcin,&praeterisci uncta habent aliassiua symptomata, ut vigilias, sirim, intestinum incendium , deliria, sopore interdum, urinas igneas, aut turbidas Est omnis carbo pestilentialis p ne lethalis: , quo minor est, ut alias etiam dicebam codeterior quo vero plures sunt,&latiores, eo magis salutem promittunt. De curatione carbonispesilentis Caput D XXX. ATIO curationis carbonis,&in vivendi ratione, Sin pharmacorum usu, in chi rurgica Operatione eadem est cum ea, quam proposuimus in febre pestifera illud unum discrimen esse potest, quod , ubi apparent carbones, pharmaca exhibenda debent esse vehementiora, quemadmodum scamoneat laudata ab Auerroe: quia humor iste, alioquin crassus inustus, si educendus cst, valentissimo indiget remedio debet etiam sanguinis missio copiosior esse, ubi carbones adsunt, quam ubi adiunt simplices tumores : quoniam incendium, feruor cum carbonibus omni una maximus est. quo fit etiam,
ut in his magis diligenda sit frigidς exhibitio opportuna
quam in tumoribus, aut aliis pestiferis vitiis localis autecuratio propria,&debita carbunculis,tota capienda est ex natura ipsius. Est enim tumor factus ex humore urente, putrescente, venenato Eapropter, ut dicebam detu- moribus, primus scopus medici esse debet, ut materia et ac letur ex ea parte. quod quidem fit uariis, diuersis modis. fit enim primum euacuatio huius materiae scalpello nam, statim atque uessicula illa apparet, optimum est illam
125쪽
illam incidere , ut exspiret uirus illud atque huiusmodi consilium fuit Galeni,1 111. Meth.& Avicennae . Si fieri non possit scalpello uel propter aegri timorem , uel ob
aliud impedimentum causticum, aut uessicatorium statim apponendum est, ut aperto illo tumore uenenum diffletur. Aperto carbone , tres scopi ante oculos habendi
sunt in dico unus, ut putrescens materia X siccetur; al- iter, ut incendium, Teruor remittaturri tertius Vt Venenum materiae compescatur Iccirco componore solent medici medicamenta, ita ut tres hos scopos respiciant Iale illud est, quod fit ex succo plantaginis, ex scordio, ex lentibus 4 ex pane furfuraceo. exemplum sit huiusmodi. Recipe lentium elixarum, pannis furfuracet atra nc. . pulueris gallarum, scordii ana drac. I S. succi plantagini Munc. I. misce,ac fiat emplastrum quod quidem saepius in die, ac noctu mutandum est quandoquidem venenaturo ipsum, si diutius maneat super carbones, quemadmodum,sisspe mutetur, efficacius attrahit in se se venenum, refrigerat,atque exsiccat Solet si pe intolerabilis quidam cruciatus copulari carbonibus quo in casu mirifice conducit ad placandum dolorem lac cum pane furfuraceo,&succo plantaginis lac sit vel caprinum , vel vaccinum. Uod si carbo sit admodum malignus, ac periculum immineat ne ulceratus serpat in vicinas partes, atque eas depascatur, duo sunt a vobis agenda unum est, Vt vicinae partes custodiantur medicamentis refrigerantibu S,&eX- siccantibus, hoc est succo plantaginis , lentibus coctis in aceto , bolo arineno, Maceto album in eoui, Ianguine draconis . his namque illitis partibus vicinis facile vitatur periculum corruptionis ipsarum. Alterum est, ut partibus ipsis ulceratis apponantur medicamenta , quae valenter exsiccare possunt cuiusmodi sunt caustica: inter alia in his casibus maxime utiles sunt,& a Galeno commendati pastilli Andronis, unguentum aegyptiacum vn-
126쪽
guentum Apostolorum Dacet timetiam cum modico alu minis floris aeris potentissime exsiccare dc coercere potest putredinem ipsius carbonis. Est in his medica. mentis etiam illud seruandum,quod monui, ut sis poena utetur. Sed, si medicamenta nihil proficiant, deueniendum est tandem ad ignem , atque carbones ipsi adurendi . quod enim nec medicamenta,nec ferrum facere potest, id facit , t dicebat Hippocrates, ignis. Postquam crusta carbonis cecidit, atque illud extractum est, quod appellat
vulgus radicem , superest, ut ulcus diligentissime emundetur. Pro quo agendo magnopere valet mel,&carbo feruens quercinus quem carbonem scribit Plinius in fine libri xxxvi carbones pestiferos finire . Valet etiam ad idem unguentum ex melle,& sarcocolla,descriptum apud Rassem vi I. ad Alman. Terebenthina etiam, quae,ut dixi, a proprietate iuuat, nam cum Vitello oui , melle, mirifice valet. Expurgato,&emundato vleere , inducenda est caro, cicatrix c, sit aliquid carnis superfluae creuit totum abradendum est eo pacto, iis remediis quae in bubonibus monstraui. Atque hic est finis eius de Pestilentia tractationis, quam vobis pollicitus sum. Placeat Deo immortali hanc labem a nobis auertere, atque nos conseruare: quo possimus pro vobis laborare,&tempore Qu adragesim electiones nostras prosequi.
127쪽
CONTINENTUR. CLDE TI A cur tot,' tanta in penisentia fot 6o
erem totumsimul non coinquinari , rationes dua Aeritibus in magnis non mittendum sanguinis, ct cur. fol.99 Aerem quantumcunque calidum semper esse frigidiorem cerebro. βLs Aeris contagio mustoplures infici, quisis mitis, o contactus conta
Aeris corrigendi modus. IDL8o Aerem dupliciter capi sol ao Aerem igne alterandum, exsiccandum,quando, nonsemper. DL7s er est occasio. causa gignendis venenis in corporibus distosetis fosis Aerem non fieri venenatum eo modo, quo alia evena, o cur DLs Aerem esse medium,per quodsi contagium. DLI Aer quis fuerit noRer. Iol. I 8 Me verae pestis causa. DLi Merem pestiferum conducere ad veneni generationem in nonris corpo
ribus. Aerem nonfieri venenatum, iur,sed quomodo. Aer mutandus in peste. Agaricum inter medicamenta cordialia. Alui emossitio quibussienda. Aluus quomodo mollienda. Altimari sententia de aere. Animi motus vehementes vitandi. Annona caritas causa pestis. Anni tempusfuisse intemperatum.
128쪽
Amidess, nuces ausianae cur bonae fol. 86 Ammiani Marcelliuisententia de angusto foramite quodam , quod fuit pectis causa. fos.ro Auissolus Mithridatis e x nucibus, caricis, ruis folijs fociis Aperiendi modus , qui bubonibus adhibetur. OL i os
post ni Tyaueumpraedixisse pedem Ephesis. ID 46 Aqua hordei utilis. ID 97
qua carnis Amoennae fot sa fra 'totelis dictum, quomodo intelligatur aerem non corrumpi fo et Amorum 6 sιnpelle prauus sol 86 A soteles dubius de contagio in perie. ILLI Artium opera ciuitates quasdam auxisse. t populus aleretur. IDL73AGetiensiampestilentia celaberrimae Ga Thucydide, O Lucretio.
Attracti, euacuatio in bubonibus quomodostenda. D Lo8 Audaciores minus periclitari in pse sol cis uicenne error de acre in peste fol. 9 uripigmenti acticidi us apud Adrianum.VLetoirti icem. quomodo paretur, Auis melior parandi modus. IDL 8 8 Austrospenem aduehere sol 7 a B- , Ilus cur non inficianin ab hominibus , vel homines a belluis . - Bibaces plurimos peste extinctos esse fol. 83Bruta carniuora non attigisse cadauera in peste Attheniersium, est cur. DL 76 Bolum armenum. Theriacam la exsiccatoria facultate non prodesse inpeste sol.9s Bubonum pρ diserorum duplexgeneratio. IDLIOQBi boves qui, in quibus locis. in Ioz. Buboimus pestilens letalis foliato Bruta tentata tu alij pectilentijs B ero. Hippocrate. Iuc
Bubonum. Pariolarum materia inuicem comparatae sol is Bubonis peptiferi curatio per localia 6,dicamenta sol IOTyuboan aliud ilium pestiferumst absquefebre sol. Q
129쪽
auera insiepulta causam fuisse pestis quamplurimae. solos calidumosiccam intempe, lim esse causam pessis XVirgilio,
Cadauera extra urbem portandi, et cremanda , vel aliis Iolssspelienda. in s 7 cadaver ese contagiosa, cur Calor praeter naturam in peste quis. 't ' 'Calidum. humidum intemperamentum producereperiem. quot liciter, quom0d 'Carbones quomodogignantur. Carbones sine iebre non esse pestilentes. Iot Carbonis ad militudinem quod genus viti arborum , ouarum voce tur fol. II O
Carbunculi duplex generatio. IOrbo quis, ct quod duplex. m. I carbole tilentialis ierὰ letalis omnis. οἰ- Ι' Carbonis pessilentis curatio. IDLII cantharidae magis probandae pro vesicatoriis. Ut carbones ab Hippocra per excellentiam dici ση ψως, hoc en putredines fio II O. caro supercrescens quibus comprimenda. IDLIO9 Carnes improbari infebribus pectiferis. Io 9λcarus sua fugiendae in peste, quae amplectendae sis Causia morbi duplexgentire, quae communicatur. 10 3λcares editernae pestis quς. 'Cauteria inter euacuantia prodesse i, peste. Iot 8'Cetts uperatis Illyricis quomodo peste fierint i qecti. Ut 'UCerebrum omnium tartium figidssimum. ' cibres potusmfebribus pestiferis, de quibus, a contentio πηd ς dicos fol. 9rcibus nullus pers gratus, aut utilis sine aqua. oi 73
cicatrix quibus inducenda. fol. IS9 cicadas r9re vesci, cur non cecinerint,aut rarλ fol. 3 cito otiad tardὰ, ex quo manarint. fot.79
130쪽
Cl 'leres varii, qγomodo parenturi DL aQli vires ii luxus inter p silentiae causas omnes medicos collocasse.
Communicatio erit quidam motus,siue sensibilis siue infensibilis o IDL a
Couis, talnea vitanda in pessite. o 8 3 contagio in pestifero morbum acquiri propter adhaerentiam humoris istius
venenati, putridised plerumque ob transmissionem aporis, sti-
Conuagium per medium aerem multo plures cur perdiderit focque colit ire inibilposthac lecturum, cur sol 67 COHtagiumper communicationem merae, pur qualitatis quando.LLI contagium num peiussi ex immediato contactu an ex fomite, an ex aere.
contagidinat ιra ex communi hominum notione, indaganda. DL 3 IContagium virum requiratur ad pestis naturam. fot 7
contagio cur extinguantur integraefamiliae fot a Contagi fomitis mentio cur nullafacta sit apud veteres. DL sContagium in pel Veneta, Patauina tribus modis essecisse Bragem. Contagium fieri per humores indue Gallica. DL33 Commimicatum iu contagio quodsiit. ILLI Confectiones aris. amidoti fit a Corpus a quo vaporpestiferus communicatur,duplex fot 33 Corneli Celse de Pino in pene sententia. OL 83 corpora , quae erὰβmitis co esse possunt,quae fol. 3corporis di sitionem esse necessariam. ad quae fol. a Tcorpus, a quo mittitis vapor psiser, quod fol. 4confect oues cordiales fot 97 cor ram insulam ab imminentepeste liberasse M.Varronen fot 7 a communicari humorem in scabie focalcorpora an rarefacienda, O a persenda inpese , quassio inre Guilenum Auic. 6 8 cordi quae anplicari debent. DL97curpora humara sol pes tentata. DL ac fit uio quae aeris DLaaco stitutio pysterita quae, qua circa eamcapita tractanda foca