Sphaera Ioannis de Sacro Bosco emendata. : cum additionibus in margine, & indice rerum & locorum memorabilium, & familiarissimis scholijs,

71쪽

DE s Ac RO Bosco, CAP. II. mographis desimiunt. Etsic pater primum circulorum minorum officium. Parasielorum vero de qui-bm hic loquimur latitudines, hoc est, quantum qει que ab aequinoctiali diatet,ct quoto tu meridiano gradu assignetur quem tabelia commonnirabit.

Notiandum etiam quod quatuor paralleli minores, Se in vinscilicet duo trop CT paralleliis arcticus, G parallelus antarcticus distingunt in caelo quinque zonis Age reugiones de virgilius in Georgicis,

72쪽

s SPHAERAE I O A N. 7 h Q IV Q inque tenent coelum zonae,quarμm μπα coruscos ' ε' sempersole rubens, σ torrida semper ab igssi, c- Distinguntur etiam totidem plagae in terra,dire te pri dictis donis suppositae: unde Ogidi primo Metamo

Totidem e plagae tellure premκ rura QMamm quae media est non est habitabilis aestu: iis tegit aIta dumtotidem inter utrans locassit, Temperiemque dedi mixta cum stigore flamma. xta igitur zona, quae est inter duos tropicos, dicitur inaehabitabilis propter calorem stolis discurrentissemper inaeter tropicos. Similiter plaga terrae issi directe suppinita dicitur inb bitabilis, propter caloremfosis discurrentis iues Eis.' μper iram. Ita uero duae zonae, quae ctrcgnscriblintur a

re quae ma- circulo arctico, CP circulo antaretico circa polos mundi,

Rhi hi inhabitabilessunt propter nimiam stigidit tem qμin Sotab eis maxime remouetur. Similiter intestigendum est de plagis terrae istis directesuppositis.IDaμtem μα Ton

temperatae casiae

ditate torridae eonae existentis inter tropicos, et stigia

73쪽

DE SACRO Bosco, cAP. II. s 3 ditate eonarum extremara, quae sunt circa polos mundi. Idem intestige de plagis terrae illis directe suppositis.s c Η O L I A F. I. Dicit enim auctor quod torrida et ona,qua est inter duos tropicos inhabitabilis est,propter calorem Solis, ilia, iotia, quod es manserie contra Ptolemaeum, ct omnes geo--l os: qui in hac dona multas regiones destribunt: cendum est quod non est intentio huius auctoris, aut horum poetarum dicere quod ibi nulla sit habitatio .sedquodnon est bona, ct multum conueniens hominibus. Sed in hac determinatione poeta S physicι cotra medicos decertat. Uirgiuus enim ct Ouidius in locis praealegatis, ct Aristoteles eius ficommentator,oe Albertus insecundo Meteororum,intractaturi ventis tenere videntur quod sub aquinoctiab est

excelsua caliditaου, quae habitationem reddit intem peratissmam. Sed Avicenna omnes medici moderni cum eo tenent quoa ibi est no modo temperata,

sidtemperatissima, ct amoenissima habitatio. Et hoc

confirmatur tum auctoritate Isidori in primo a mologiarum , qui dicit quod paradisus terresZris est Iocus versvi oriente tuatus multum appropinqHas globo Lunasub aequinoctiati temperatissimus,a amaeqni simus. Immo de hocparadiso dicit scriptura,Posuit Genesi j. Deus hominem in paradi si voluptatis. Tum ratione:

quiasub aquinoctiali per est aquinoctiu ergo quantum in die calor intenditur,tantum in nocte astigiditate remittitur. Eipraeterea tantum ibi influunt planeta calidi,quantum stigidi,ctaque directe irradiat,

74쪽

ergo complexio aeru redditur teperatis a. Et item quia hoc videtur sentire Ptolemaeus in tertia parte suadripartiti: ubi dicit quod omnis temperies comae plexionis ab aequinoctiali procerit. Veritas huius di μ' habetur ab experientia. Cum enim anno Chrismi omini 1 ρ I. IdusDissi in Hirifaniarum rex Fer dinandus experitissimos nautas versus occidentem a quinoctialem ad insulas quaerendas miserit: tandem

ps quatuor sere mensis θ dem nauta reuersi insulas multaυῖb aequinoctiati, vesprope dicuntse reperasse:

ct habitantes circa tropicum a Buum e thiopes ni

gerrimos,siccissimos , breues staturarum,periodoris esse declarant: se ub aequinotitiali padidos homines ais bonae complexionis, ct longioris vita inuenerunt.

Recte apud Trogum Scythae, gens S'ptentrionalis, de generia vettistate cum AEgyptiis contendentes dicebant, naturam, quae calore & frigore regiones distinxisset, ad locorum p tientiam homines quoque & alia animalia generasse.Nam quas Zonas inhabitabiles aestu & frigore permulti existimarunt compertum multis nauigationibus hoc nostrosae. culo habitatores habere, quod & ante annos mille ac quingentos Iubam Numidiae regem aduersus plurimorum veterum opinionem probasse Solinus auctor est,S: Polybium ante Iubam Strabo libro secundo earumque intemperiem nostros etiam homines temperato coelo natos & educatos, ferre tandem assuevisse. O uot enim Lusitanorum in orieritati,quot reliquorum Hispanorum colonias in Occidentali zona torrida hodie inuenias 3 Zonae autem frigidae non aequer nobis notae sunt,neque familiares.

75쪽

ΑLIA FIGURA DE DI- .

stinctione Zonarum, qua simul causae distributionis carum di in coelo & in terra

Cernuntur.

76쪽

sis SPHAERAE IOA N.

tertium de ortu & occasu signorum, de diuersitate dierum& noctium, & de di

issetis 2-U qmm Vrem ortas Croccasius dupliciter T. '' accipitur, quoniam qgantκm ad poetM, CrSubdistin--quantum ad alitronomos. Est igitur ortus CroccasAs 'gnoram, qgo ad poetM, triplex, scilicet, comicus, chronis , CT heliacus..is. φῆμε Cosmi s evim Ortassise mμnianus est,quando signune Negasuper horizontem ex parte orientis de die incendit. Et licet in qualibet die artisiciati sex signa sic oriantur, tamen antonomastice is vim illud dicitur cosmice oriri, cum glio CV in glio Sot mane oritur. Et hic ortus proprias Cy principalis Er quotidianus dicitur. De hoc ortu exemplum in primo Georgicon habetur , ubi doceαtur fatio fabarum Cr mil in vere, Sese existente in Tauro: sic,

Occasus uero cosemicin est, respectu oppositionis, stilicetooecisti, ' qVando S ritUr clim aliquo signo, cuius signisignum, oppo situm occidit comice. De hoc occastu dicitur in

77쪽

DE SACRO BOSCO, CAP. III. 37Georgicis, ubi docetur fatis frumenti in fine autumni, L V Sole exibit te in Scorpione, qui crem oriatur cfm Sole, Taurus signi eius oppo im,ubi uni P eiades, occidit sic, Ante tibi Eoae Athlantides abscondantli Debita quim falcis committas femina. Chronicus ortus siue temporalis est, quando signum uel π'' stera post Solis occas supra horizonte ex parte Orien

t is emergit chronico, μι licet de nocte: er dicitur temporuralsi, quia tempus mathematicorκm nascitur cum solis occasiu. De hoc ortu habemus in Oκidio lib. ι de PQnto f.s is ivbi conqueritur moram exili s*i,dicens: Eleg.9. Q tuor autumnos Pleias orta facit. Significans per qMutuor agrum os .quaissor annos transiisse, postquam missus erat in exilium. Sed Virgilius κοα luit in autAmno Pleiades occidere: ergo contrari uidenα Dubiratio. tur. Sed ratio huius est, quod fecundum Virgilκm occi- solutio dunt comice, secundum Ouidium oriuntur chronicerquod bene potest contingere eodem die ,sed differenter tamen, qAia cosmicus occasius est,respectu temporu mat lini chronicus uero ortus ,rubectu uestertini est chronicus occasus est, respectu oppositionis, unde ὀπ'' Lucanus lib. q. inq*it, Tunc nox Thessalicas κrgebat pari sigitis Heliacus ortus, i Re Solaris est, qμando signum uel stera uideri potest per elongationem Solis ab illo, quod prius uideri non poterat Solis propinqgitate. Exemplam h ius ponit Ouid Iib. z.de Fastis c, Iam leuis obliqua subsedit A qnarius urni. Et Virgilius in Georg ub I. Gnosiique ardentis decedat tera Coronae:

78쪽

13 SPHAERAE IOAN. Quae iuxta Scorpionem existens non uiderur , tam Sol DE1 4Eu ς t se Scorpione. oeeasus. Occasui Heliaclis e st, quando sol ad signum doeedit, Cr illud illa praesentia . Iuminositate uideri non perα. mittit. Ηvius exemplum est in uersu praemisso' auerso. Et M aduerso cedens cunis occidit astra. s c Η O L I A F. Ld Poeta de ortu ct occaseu signorum aliter inten- aha . sim qηδm Actrologi: poeta enim quibus mensibus logi de oe- aut diebus anni quibus aiam horis hac seda, vel hoc sthi ues 'si um , Hut rilud er horadontem noribum videri

agunt. poterat, tradunt: unde certa temo a anni signare

volentes ortu, ct occasi signorum, O stellarum uruntur. Sed Amologi aequationes domorum coeli, ct diuersitates temporum inuestigare volentes durationem , ct moram cuiuslibet signi aut partis zodiaci in oriendo, ct occidendo per horaetonte uis tabulis, ct

ininumentis inquarunt.

Frater ea ortus 9 occasus qui a poetis dicitur he bacm, id est Solaris, ab astrologis ortus, ct occasus planetarum matutinus 2 vespertinus dicitur. Quomodo autem hoc planetis contingat 2 quibus conuemat ortim quibusve occaseus lib. . habet latius videri...utabis, i μή ς quo et mensi anni signa in principio diei, ni, subhadi oe m principio noctis mentia, ct occidentia per homzontemsscile cognoscamin praesins sebditar tabula: im qua menses non a Glendu , a duodeni re eorum diebus inchoandi . TABULA

79쪽

DE SACRO BOSCO, CAP. III. SP

TABULA ORTUS, ET

occasus cosmici, dc chronici duodecim signorum. artiusseries September

Aprilis

Taurus

Oditober. Maius gemini

NouemberIunius Cancer Decembertatius Leo Ianuarius Augurius

in Februarim September Libra Martim October Scorpius

Aprilis

November Sagittarius Maiin Decembert apricorἡ' ius Ianuarius Aquarius Iulius Februarim

seces Augussus. Ortus vero, ct occasur heliacus signorum per introitum Solis in duodecim signa sciri poterit.

80쪽

Ioannes de sacro Bosco multis locis se imperitum Graeci sermonis ostendit, quemadmodum hic quoque, ubi chronicum pro acronycho ut diceret, non est dubium quin corrupti demendosi libri in causa fuerint. S unt autem ακρον summum,&nox, ex quibus fit ακρον ος , & illud αγιρονυκται, quod legitur apud Iulium Firmicum lib. 2. cap. 8. quod vide an sit purum,& a quo recto singulari deflectatur. Porro hic tibi quaerendum primum, utrum dicant Graeci frea quenti us ανατολὴν . id est ortum, ἀκρονυπν, an Arcturum. Pleiadas. Arietem,&reliqua sydera acronycha. Ortum illum α νον ιον, memini ego legere qui appellarent. Deinde sydera quae per totam noctem oriuntur & occidunt, an acronycheid facere dici possint, ut hic voluit, cum acronyche significatio noctis principio tantum conuenire videatur. Postremo si Sol erat in Geminis, quomodo non potius Sagittarij occasus ille cosmicus appelletur , ut supra, Pleiadum. Mihi quidem certe vix videtur Lucani illud ad ullum occasus genus pertinere, sed tantum anni tempus Sc breues noctes designare,cum Sagittarius obliquer ingrediens, ei aduersus signo, in quo erat Sol, totam noctem supra horizontem versari celeriter videretur. Eius sunt versus libro quarto,

Idem eum fortes animos praecepta subissent,

Optauere diem . nec segnis mergere ponto Tune erat astra polus nam Sol Ledaea tenebat Odera, vicino cum lux altissima Cancro est. Nox tum Thessalias urgebat parua sagittas. Meterat orta diesstantes in rupibus IIlros, Pugnacessue mari,