Commentarii de rebus in scientia naturali et medicina gestis

발행: 1752년

분량: 783페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

241쪽

relinquunt. De monitis in fine libri additis, quod ex P. dictis sacile pateant, non opus esse videtur, quin vlterius dicatur.

v II. ANTONI l STOERCR, etc. Libellus, quo demonstratur: Stramonium , Hyosciam uin, Aconitum non solum tuto posse exhiberi via interno hominibus, verum et ea esse remedia in multis morbis maxime salutifera. Iunguntur simul harum pl-tarum imagines aere excusae. Vindobonae, typis Ioannis Thomae Tratineri MDCCLXll. 8. PL Ti. zab.

Εgregiis, quos de cicuta obseruauerat Ill. Aufior. iisque per experientiam confirmatis effectibus, suoque omni laude digno salutaris scientiae amplificandi limites studio, commotus, de aliis quoque plantis, quae, uti Cicuta, pessimam olim nactas

fuerant famam, cogitauit: Πum earum vis vere esset

noetua, an potius utilis 3 Quum itaque ramonii vel dat irae botanicis dictae odorem haud adeo nocivum esse deprehendisset, ac veteres de eo pronunCiarant, ipsius quoque interne assiimii vires non dele- ferias fore iudicabat. Hinc sedulo omnique adhibita cautione praeparabat ex sola herba regenti extra- Hum, cuius granum unum et dimidium ab initio sumebat ipse, nil inde mali praeter ingratum et nauseosum saporem percipiens. Aegris nunc illud ex- p. hibiturus, etiam atque etiam,quibus Conueniret. x eo ratiocinabatur, quod plantam istam mentem turbare, adferre insaniam ideas memoriamque delere atque sonuulsiones.essicere, ex veteribus dixerint ad unum fer.

242쪽

fero omnes; sequentem igitur formabat quaestionem. Sisramonium turbando mentem, adfert infamam senis, annon licet experiri; num insententibus et mente captis, turbano mutandoque idear et sensurium commune, adferret mentem sanam et conuut . to teret contrario motu conuulpones γ Occasione nungdata, in quinque aegris faciebat tentamina, dimidium primo, deinde unum granum extram, bis terue per diem propinans.. In tribus aegris dementibus factis speratum illud edidisse esseclum, et et r. in uno epilepsiam simul sustulisse, in puella vero nouem annorum, fortissuma conuulsione tentata, malum potius augere visum fuisse, in iuuene autem epi-leptico morbum longe mitiorem reddidisse, experimento hoc, ob defectum remedii, interrupto, fu

sius enarrat,

Cum hostiami deinde extracto, ex recenti fantum herba . abiecta radice, parato, primum e perimentum fecit Noster in cane, in quo, paret orodosi data, nihil alieni obseruauit, donec duas drachmas extrasti in ipsum intrusisset. Pessime inde se habuit animal, languidum, anxium, visusque usu priuatum. Post vomitum aluique deiectiones cessarunt quidem spasmi circa scrobiculum cordis orti, oculis tamen immobilibus , pupilla valde dilatata, visuque fere deleto permanentibus. Post somnurri vero Captum Canis prorsus conualuit, semper deindevigil et agilis. Hominibus deinde aegrotantibus, quorum morbis nullum aliud mederi potuerat remedium, extractum hoc se dare posie Noster credidit. Illorum hic loci recenset tredecim et quid sub usu huius medicamenti in eis obseruatum fuerit annotat. In duodecim egregie illud profuisie, variriosque morbos profligasse perhibet, diras nimirum

Conuulsiones, tremorem pedis, Chronicam cordis

palpitationem, inaniam ex animi affectu Sraui ortam,

243쪽

sputum cruentum tussi valde molestae iuni bium, melancholiam, epilepsiam, Cephalalgiam menses retentos secutam cum maniae hysteri Cae paroxysmo, tandemque cardialgiam cum deglutitionis dissicultate combinatam. Ab uno extracti grano mane, postmeridiem vesperique dato, ut plurimum curationis fecit initium dosin deinde, sensim sensimque, pro diuersa morbi et aegri indole augens, ita ut per diem saepius

nouem, nonnunquam ad quindecim, quin et viginti grana, exhiberet. In pluribus aegris aluum aliquoties inde motam fuisse refert. In unica tantum

aegra, quippe quae dextri pedis tremor' conuulsivo satis singulari laborabat et uno tantum extracti grano ter utebatur per diem, obseruauit, quod post dimidiam ab assumta pitula horam frigus et horror per totum corpus, mador subfrigidus, visus hebetudo et incipientis animi deliquii s snsus superuenerint, iis

tamen symptomatibus intra tres horae minutiaS euanescentibus, aegra integre tandem Curata.

Tertium denique libri huiuS caput, quae de p.

aconitio siue nnyella IlL Auctor Collegit obseruata, continet. Postquam is varia in suo corpore cum puluere atque extracto huiuS herbae experimenta secerat, inde iste mali nihil, transpirationem vero auctam, obseruarat . in illis morbis remedium istud conuenire iudicabat, ubi materieS peecans per sudoriseras vias expelli poste videbatur. Illud autem exhibendi optimum hunc essta modum iudicabat, ut extracti granum unum cum vna drachma succhari albi

misceret, in mortario marmoreo tereret diu atque

in subtilissimum puluerem redigeret, cuius deinde pulueris ab initio grana decem vel quindecim, deinde in nonnullis aegris drachmam semis, per diem bis vel ter, aegris dabat. Quatuordecim hic loci recen set morborum histimas, in quibus egregiam opem aconitum tulisse asserit: in vehementi nimirum dextri

244쪽

lateris totius dolore, febrim intermittentem secuso: in violento dolore ischiudico: in pertinacissima febre quartana in tertium Vsque annum perdurante, cum articulorum doloribus paroxysmi tempore saeuientibus: in variis tumoribus, glandularum in primis et in aliqua aegra utriusque mammae, inueteratis, insigi ais duritiei, cicutae omnem vim eludentibus, in extremitatum doloribus singularibus: in arthritide atroci circa articulos iam fixa falsa, in tophis venereis

et in anchylosi cubiti sinistri, ipso articulo in insignem

tumorem eleuato. Caeteroquin notamHS, extracta

illa superius commemorata, semper sub forma pitularum, hoc autem eX aconito praeparato. in puluere, uti diximus, cum saecli aro aegris offerre Ill. Auctorem, superdato vel iusculo tenui, vel infuso quodam theb formi.

P .X Io. Sub finem quasdam Ill. Auctor addit animaduersiones circa aconiti usum, semper quidem tutum, in terdum tamen frustaneum, cuiuSque cum Cicuta similitudinem, ita, ut cicuta sustulerit morbos aconito obedire nescios, Contra vero agonitum alio S curauerit, contra quos Cigutae vires nullae fuere .

Insignem omnino quidem laudem meretur Ill Auctor pro singulari illo studio, quod nouis inueniendis remediis impendit. Interim si dicendum est, quim

de his iam recensitis nostram esse velimus sententiam, fatemur, a eleutae usu quam maxime egregios vidissenos esseduis in scrophulosis potissimum aliisque glandularum tumoribus inueteraris, sciri holis quin et cala- erosis, adeo ut eius usu in praxi clinica neutiquam carere nos posse arbitremur. Quod reliqua vero attinet remedia, ea non crebro sitis in usum vocavimus, ut certi aliquid de eo pronunciare possemuS. In rheumatismis pertinacibus aliisque, articulorum inprimis, doloribus effectum de aeOnito obseruauimus

satis bonum. Hyostvamus, ni fallimur, opem qui dem

245쪽

aen. I. h. e

Tractatio de utilitate cicutae in chirurgia. Au.ctore Cl. FERDINANDO LEBER etc.

Postquam Cl. Auctor plantae descriptionem ex Cl.

si ocκκ11 libri primi capite primo desumtam p. r 3. dedit, variasque enchi reses in extracti et emplastri p. i6. Praeparationu obseruandas d0duit, ipsum etiam nyo-Q et dum

dem attulit, nobis tamen nimis tantum paregoricam visam Stramonet autem usus nobis huc usque visugest suspectus. In duabus quidem aegris maniacis 1llius extractum ad granum Viauni, quarum vita quidem usu eius ad se redibat, paulo post vero in tristem istum morbum relabens iterumque deinde sanitati restituta; altera autem in eodem statu permanebat. In utra , que vero ipsius usum sequebatur fere clamosa sitis cum ptyalismo, ita ut per diem nucteriique ultra duas saliuae libras exspueret quaelibet aegira, et vltra decem libras decocti diluentis biberet. Quum ab alio tamen medico, qui in nota comio maiori alius urbis medicinam facit, plures eosque insignes inde se obseruasse effectuS, relatum accipiamus, remedium hoc omnino dignum estis putamus, quod per ulteriorem oXPe rientiam indagari debent.

246쪽

p. zo. dum, quo externe illa Vti solet, ponit. Vbi selli

cet durities, neque tamen cutis iamiam rupta est sacculos concisa herba insarctos et aliquoties ex feruida aqua expresso S imponit, noctu autem emplastrum de cicuta adplicat. Quamprimum hisce sacculis ar- p. 2 2. dor Commoueri Videtur, lacte inCoquere suadet. In dolore nimio sacculo S anaticis partibus herb. hyoscymnii atque cicutae, in lacte Coctis plenos superhabet. Scirrhosis et apertis Vlceribus lintea carpta cicutae

decocto imbuta adplizat, cui, si tanta in ipsis putredo est, Vt etiam vermUS pro generentur, et aliud amararum aromatizarumque plantarum , quin

etiam spiritum salis marini tamdiu addit, donec putredo coercita, et solum cicutae decoctum iterum p. 2S. imponendum Videatur. Carnem fungosam largius propullulantem vel solo herbae puluere, vel hoc melli admixto, vel ipso extracto cum melle permixto, vel extracto demum in aqua calcis soluto aufert, iisdemque praeter ea, si nimiis doloribus aeger excruciatur, Opii aliquot grana adiungit, ea tamen p. 27 cum circumspectione, ut, si dolor ab inflammatione natuS videatur, horum loco cataplasmata ex Cicutae et hyoscyami anaticis partibus ex lacte cocta p. 28. admoueat. H dmorrhagiam quandoque superuenientem in plethoridis ac robustis non, nisi in casu urgente, in debilioribus autem protenus agarico p. 29. quercino coercet. ln sinus et fistulas ab initio anaticas partes decocti hordei et infusi cicutae addito melle rosarum, post vero solum cicutae infusum iniicit. p. 3O. Sequuntur nun C morbi, in quorum profligatione

egregium plantae usum Cl. Auctor expertus est. Sunt autem ii: sciri huS et Can Cer, Caries, ulcera inueterata serpentia, immobilitas membrorum, d Oblores rheumatici et calculosi, ulcera venerea atque gangraenosa faucium, rachitiS, vermes et atrophia.

247쪽

In appendice m0net Cl. Auct0r, quod, licet P. TO. plerisque prosit h0C remedium, tamen etiam inueniantur, qui illud ferre nequeunt, quo in casu ab eius usu illico abstinendum, neque etiam credendum est; omnibus morbis debellan iS parem h nc plan- p. 7 . tem inueniri, siquidem inter hos permulti sunt. qui et huius et aliorum omnium vim et efficaciam eludunt. Quantumuis autem non semper scirrhum resoluat, nec cancrum exstirpet, id tamen vix non semper essicit, quin tumor insidens antea az immo- p. 78. bilis ipsius ope mobilior euadat, ideoque ense commodius rescindi valeat, ne pars sincera trahatur.

decine de la Faculte de Paris, Professeur en Chirurgie Franςoisse, Censeur Royal et Membre de s institue de Bologiae. Tome Xl. a Paris, ITy9. ched Vincent. 8. Alph. I. pl. 3. et Tome XII. 176O. Alph. I. Pl. I 3.

b. v.

Diarium, ad artem salutarem , chirurgia Pharmaciam etc. pertinens. Auctore Cl. VANDER MONDE. I mus XI. et XII. In mense fusio 17 9 deprehenditur.3ὶ Obseruatio de hydrope Ucite, Venasemo' P. et .

nibus administratis opioque exbibito, feliciter cμrato. Auctore Cl. PORTE. Foemina triginta octo annorum, monialis virgo, insigni dolore, a lumbis ad umbilicum usque se extendente, Prius 3 cru

248쪽

eruciata tympanitide corripitur, quae demum in psciten mutatur. Paracenthesi instituta aqua quibdem euaguatur et abdomen detumescit, paulo post autem tumor cum dolore redit. Aqua iterum educta, leuatur quidem ad tempus aegra, sed, aqua ite-xum collecta, tertia vice paracenthesin instituere coguntur medentes. Verum tunc temporis febris quotidiana accedit, cuius paroxysmi quavis vice sudore copioso terminantur. Statu hoc per duos menses durante febris demum cessat, insimulque eum ea omnis abdominis tumor et aqua euanelait, ita, ut aegra omnis periculi expertem se esse, credat. A vehementi vero dolore ad lumbos et umbilicum redeurave abdomen non solum tensum euadit, sed, ut antea, intumescit. Rebus sic se habentibus t inquq variis remediis frustra antea exhibitis ad eadem Noster iterum confugere, dubitat, et ad dolorem inprimis attendens, quippe qui quavis vice, dum tumor rediit, obseruatus fuit, in venaesectione et narGOti- Cis Omne iuvamen quaerendum esse, secum cogitat Qua propter venam in brachio unius diei spatio bis iocari et versus noctem anodynum sumi iubet. Do lore inde aliqua ex parte imminuto et abdomine motritiori facto, fluxuque urinae prouo Cato eadem reme dia ultro continuantur, ita ut vena intra trium meusiurn spatium decies secta et ter per septimanam mox iulapio anodyno, mox uno grano Opii sumto et interdum cathartico interposito aegra hisce aegritudiniqbus liber ta perfecte conualuerit. 7- , nommilis fulminis esseotibus. Auctore Cl.

MATE A U DE G R AN Dv IL L IER s. Fulmen uno ictu et virum iuuenem et foenainam grauidam et vaceam

tangit. In viro sequentia Noster obseruauit. Pulsus debilis et lentus, respiratio vero parua et languida fuit. Post horam iuuenis ad se rediit, rogatusque ei

omnium, 'ustu eontigerunt, inscius suit, noque fulmi

249쪽

nis ignem se vidisse, neque fragorem se audiuissis,

perhibuit. Venaesectione bis administrata nonnullisque remediis usurp/tis Conualuit. Foemina, eodem fulmine tacta, tunz temporis vltra quin ille menses iam grauida, fulminis ignem non vidit, fragorem vero auribus percepit, atque ipso momento, dum sideratur , de combustione crurum ConqUeritur, illicoque sensibus priuata in terram pr0strata fuit. Labia nigra apparuerunt, nigraque ibidem macula, pollicem unum cum dimidio lata, in pedo dextro in conspectum venit. Post duos dios labiorum nigredo evanuit, maeulae vero Color per aliquot dies adhuc durans ruber euasit, ipsaque maincula una cum pede intumuit, insimulque combustionis sensus perceptus fuit. Viginti quatuor horis praeterlapsis haec quidem cessarunt, lenta vero febris, Perque totum Corpus vagi admodum. acuti dolores remanserunt. Hi ad duodecim dies d Mantes ita temporibus tandem lateris sinistri fixi evasere, insimulque ad apophysin orbatalom susurae curonalis et ad superiorem occipitis partem duo tumores, Ocifero magnitudine, aliquatenus compressi, prodi ruris, insigni calore et doloribus lancinantibus, minime tamen pulsantibus, stipati. Leffo ab eo tempore semper assixa frigoro statim correpta fuit, si

quando surrexit, re, quoties pro lissa tempestas accessit, calor eam insignis et sudor copiosus assiixit. Tribus mensibus a tempore, quo miserri, ma ei contigit ista sors, praeterlapsis, insomniis vexata obiit. Quod ad vae am attinet, ea per quM drantem hora immo ta mansit, in nonnullis locis pilis priuata, quoad cutem vero perstricta et rubra suit. Quarta horae parte praeterlapsa violentis Con- uulsionibus correpta, subito quasi perterrita, subsiluit Caeterum alter oculus civisus et lachrymans

relictus stati

250쪽

p. 37. De amputati inne se oris sipontanea. Auctore Cl. GIGNO Ux. Foemina rustica post febrem putridam superatam subito in planta pedis sinistri inflammatione corripitur, quite, remediis ab ipsa aegra reiec is, in spha celum transit. Tribus septimanis

praeterlapsis totus pes ad genu usque sphaceto corrumpitur, ita ut cute pinguedine, et musculis per putrefactionem et vermes, ibi natos, destructis, os denudetur et carie afficiatur. Corruptionem hanc pessima mephitis, febris lenta, dolores vehementes, anxietates insignes, syncope frequens et conti-Duae vigiliae comitantur . totusque pes visu horribilis apparet. Tandem ad laterale8 genu partes et ad anteriores et posteriores partes Iemoris duorum digitorum spatio supra patellam sphacelus sistitur, acciditque, ut nocte quadam inter somnum, somniis

turbata evigilet aegra, atque crus in ipso genu articulo a temore absque ulla haemorrhagia separatum reperiat. Chirurgus statim accersitus partem semoris denudatam, anterius et posterius cute tectam, notiamque carnem rubicundam propullulantem exiguamque partem condyli, interni femoris nudam deprehendit. Laudabili suppuratione in dicta carne suborta et exsoliatione in denudata femoris parte Ope spirituosorum procurata variisque remediis usurpatis, caro sensim restituitur, cutis protenditur, vulneris spatium minuitur, cicatrix tandem inducitur et aegra evadit

ctore reiectis. Auctore Cl. DALAY. Foemina aliquos mensibus post puerperium praeterlapsis, febre putrida, cum leui dolore lateris stipata, corripitur et insignem respirationis dissicultatem patitur. Qua to morbi die frustum masae carnosae pauloque post aliud tussi exspuit, quorum ultimum disquisitum in extremitato superiore digitum, in inferiore vero calamum

SEARCH

MENU NAVIGATION