Commentatio de Aeschyli Prometheo: Adjecta est interpretatio ejus fabulae ...

3쪽

ADIECTA EST

MDCCCXXIX.

5쪽

re longum tempus in eo imprimis laboraverunt

philologi , ut per accuratam rei grammatica et lexicographicae disquisitionem et expositionem ad Scriptorum graecorum opera intelligenda lectoribus aditum patefacerent. Atque quo est certius et exploratius, populorum antiquorum ingenium totamque vivendi, cogitandi agendiquo rationem a nomine Posse cognosci, nisi qui formam, qua est involuta, Perspexerit, eo minus in reprehensionem incidere possunt, qui hoc Propugnaculum Primum expugnandum esse putantes in eo antiquitatis studii

initium faciendum idque diu multumque tractari debere censerent. Id autem ut illi recto suoque jure jubebant, ita nonnullis nominibus si acriter vituperandi esse videntur, qui linguarum studio antiquitati intelligendae satisfieri sibi persuaserunt.

Quamquam enim grammatica et qua ei amnes sunt disciplinae conjunctaeque, optima Sunt ac minis et ingenii duces magistraeque, tamen, certos graecae romanaeque antiquitatis studium respicis, eas non nisi in propylae habitare fatendum est Duo vero sunt, quibus, modo sint illae ad 1 st

6쪽

jutrices, constat antiquitatis cognitio, unum, quod versatur in exponendis rebus gestis, statu civitatum et externo et interno, geographia, disciplina antiquitatum nomine insigni alterum complectitur accuratam et poetarum et philosophorum P tractationem, qua, quomodo poesis et philosophia nata sit et progressa, et cur ita factum sit, argumentis idoneis edoceatur, qua quid in oesi bonum et divinum sit, quid non sit, discernatur, qua quid a nostra sentiendi ratione in poematia antiquis discrepet, exponatur, qua denique efficiatur, ut lectis poetis imago, omnibus, quot fieri Potest numeris absoluta, poesis vitaeque antiquae animis nostris proponatur. Poesis autem accuratuet ingeniosa pertractatio plus facit ad perspicien dam antiquitatem quam philosophiae. In hac enim

mens humana operatur sola et soluta a rebus ex

ternis illam si cognoVeris, ex imo pectore profluentem, totus antIquorum populorum animus, omnissentiendi ratio tota denique vita, ut fit in tabula Picta, aspicientium oculis obversabitur. Iam vero Parti, quam superiori loco posuimus, postquam jam Proximis nostro saeculis multum studii operaeque naVarunt, quorum commentationes Graevii et Ia cobi Gronovit Thesauris aliisque in libris conti nentur, nostra potissimum aetate nostratium ali quot in quibus Boeckhium, rium,mannis tum, Wolfium, ut annum, Chertum nomina mus, libris docte et ingeniose compositis sacem late fulgentem attulerunt. eque minus alterius disciplinae particula prior, quae Philosophiam grae cam complectitur, his temporibus a Tennemanno,

7쪽

Schielemachero, philosophorum neoplatonicorum editoribus, aliis, studiis frugiferis tractata est et illustrata. At justo diutius plane jacuit altera ejus dein disciplinae particula, quae in poesi antiqua

exponenda Versatur Quotcunque enim Poetarum tum graecorum tum romanorum inspiciuntur edi

tiones et commentarii, primo obtutu apparet, diatores animum ad hoc interpretandi genus appellere aut noluisse aut nequivisse. Primus igitur, quantum nos quidem scimus, qui sensu quodam ad pulcritudinem poeticam et considerandam O signi sicandam adductus est,memius, Vir illustris ac de antiquitate meritissimus, annotationes, quas dicunt

aestheticas, Homero suo uspersit, quamquam suis exclamationibus 4 Heus tu, lector, quam Pulcri V 3uS, quam Venusti, quam omnibus humoris ab

soluti illi antiquo desiderio satisfacere nullo mo do poterat. Summa ero laus hoc nomino tribui debet effingio, Laocoonte suo aliisque in libris multa, quae liuo Pertinent, egregio disceptanti, et nobili fratrum pari, riderico et Augusto Guille in Schlegetiis, quorum ille universam, quam diacunt, litteraturum enarratione perquam ingeniosa complexus est, hic poesin dramaticam inde a Gra cis ad recentiores populos usque ita explicavit et illustravit, it nescias, mirum doctrinae copiarupaene immensam an ingenii felicissimum acumen

an denique generis dicendi elegantiam et Pra stantiam magis admireris At enim vero quo j

stiore uberioreque laudes hi viri prosequendi

sunt, tanto graVius et Vehementius id stomachum excitat, quod tantorum coryphaeorum vestigiis tam

8쪽

Schlegetianus, rem dramaticam eo lectens, consilio sit conscriptus, ut multorum Populorum poesis dramatica quasi in eo pectu Poneretur et in universum consideraretur, sacileque indoci telligatur, auctorem singula quaequo Persequi nec voluisse, nec rerum copia sero infinita praepedi tum Potuisse, nemo non Videt, commentationem, quae de poesi Graecorum dramatica agit, non esse absolutam esse autem investigationem cum o sideratione critica altius persequendam et ad sin gulos poeta dramaticos eorumquo tragoedias tra

ferendam. Hoc interpretandi genus, sicuti animo designatum habemus, erit in eo, ut in fabularum narrationes mythicas h inquirat, ut singularum fabula partium complexum, quem Graeci οἰκονομίαν Vocant, consideret et dijudicet, ut, quid pu crum sit, quid fatuum, ponderet, ut denique, ad artis initium Progressumque respiciens, quantum tragoedia hoc nomino distet a prioribus et post

In quibus sunt Reifigius, qui Mare Soph. Oed Coi P. XII XXV acute et ingeniose de partium fabulae compo- sitione disserit et Praelatione ad Aristi Nub poetae consilium et mentem aperit Guil demumboldi Praes ad Aga

memnonem a se conversam, ermannus Praes ad opta

Philoct. p. XI XVIII. Ante editum Schlegeti opus, quod

anni 18ον- 18II tribus voluminibus prodiit Guil Suever- niua operam eiusmodi eriticam Aeschyli VII. contra Thebas

Lahulae navaverat, cuius tralationem Vernaculam et commen

tationem sagaciter Ieganterque eripiam anno 1795. edidit. Hanc quaestionis partem non attigi, quippe quae in Veleheri libro, vernacule scripto die Aeschylische rilogi Prometheus 8a4. et alio Nachisaege ur Promethie 18a6. docte et egregie tractata ait.

9쪽

rioribus, excutiat, eaque onmis argumimina certia et ad probandum idoneis confirme Atque si talis eritica ad veterum carmina, imprimis ad tragoedias graecas applicatur, in quibus quasi nati-gium Poesia emitur, intelligitur, quantum in tum ad tragicorum Poetarum, tum ad totius an liquitatis graecae cognitionem redundet auxilii. Iam ero quum illa, quam modo significavi ratio nem, Aeschyli Prometheum vinctum consideraris et, si fieri poterit, illustraxe in animum induxerim, ut ne qui tam inflatis buccis ejusdEm Praeco in

te retationis criticae exstiterim, in arrogantino auspicionem incidam, hoc ante omnia est dicendum, me labori Proposito satisfecisse mihi ipsinnininime videri voluisse autem undamentorum a ciendorum exemplum quantulumcunque exhibere,

quibus a prudentioribus ingeniosioribusque aedia sola hujusmodi critica superstruerentur. Satis igiatur habebo, si viri harum rerum erit operam a

me non Prorsus incassum datam esse judicaverint. Ausus sum, Commentationi critica adderet alationem Vernaculam. Ac sunt nonnulla, quae in hoc conamine genas nostras Pudoris cujusdam rubore sumandant, timore nos impleant, et excu--tione defensioneque Unopere indigere videan tur. Est enim aliquid Aeschyli poetae maxime grandiloqui, tragoediam praestantissimam, interulectu hic illic dissicillimam, transferre in linguam

germanicam, a graeca tam diVersam, metra graeca, maxima ex arte auribus germanicis aliena, o meatico sermone exprimere, et quod ummum

est, tanta moliri, Postquam viri ingenii vis

10쪽

dare M oIertia valde insignes eandem viam sellia citer et egregie praei erunt Athoo ipsam, quod ab inlitatione delevere debebat, me jamdudum schyli amore et admiratione captum, imprimis autori Promethei fabulae Percussum Pondere odignitate, delinitum Veneribus, Vel magis magis que incendit, atque instamnarit, ut ego quoquo symbolam meam quantulamcunque ad tragoedias praestantissima intelligentiam darem. Novum enim accessit incitamentum legenti mihi Guili nido Humboldi, viri illustrissimi, tralatiotiem Agam

memnonis emaculam, qua perlecta concupiscebam,

si non talem, qualem is illi fabulae, tamen ejus

non prorsus absimilem Prometheo afferre utilitatem. Ac quum a cupidine non admodum abesso soleat voluntas et Propositum, factum est, ut Viribus meis fortasse non satis Ponderatis, ad opus faciendum accingerer. Iam statim ab initio animum induxi ante aliorum ejusdem tragoediae tralationes non inspia cere, quam ipse ad finem perVenissem ne illo rum aut erroribus aut Virtutibus, quo minus mea Tatione graeca exprimerem, ullo modo impedirer. Simulac vero interpretationem ad finem perdux Tam magno cum desiderio Jacobsianam, quam pro viri ingenio ejusque admiratione et Venera tione mea omnium optimam esse disinabar, a Messus sum. o autem me noctuas Athenas non portasse intelligebam. on solum enim ca mina melica ibi cum incuria quadam metrica, ut hoc utar, tractata sunt, Verum etiam diverbii in trum senarium Vorsibus ambieis, tum decem tum