Aurelius Augustinus Hipponensis sacrae scripturae interpres

11쪽

plenam Veritatis normam continere, ut eorum testimoniis aperte contradicere ne majestas quidem pontificis romani ausa sit; - essata ejus inter scholarum subsellia tanti habita suisse, ut theologis medii aevi nihil nobilius visum sit quam commentarios iii sententias ejus componere, ilii gloriosius quam cum illis amice conspirare, nihil ero turpiusquam cjus oraculis profligari jugularique de

andern Lehrexit, denu er is et grosaer, tress icher Doc-:tor . alles oberis erili at rechischasseu . eiugeloliret, is in der h. chris gewaltig u. at eiussin Judicium . Verstaud On delimachen, is tinter Allen or erste, apserste M. Teiustis. V Melanchth. Comm. in p. ad nom. C. 4: 'Aug. Sua aetate doctrinam evangelii de gratia et de aeue exstiuotam restituit et rursus accendit; propter hoc beneficium ccclesia plurimum ei debet. Olearii ibi scripti occL p. a Veruditione, Virtute et Vigilantia lumen ecclosiae vix comparabile, haereticorum malleus, ethnicismi depopulator acerrimus.' D in GV bibl. aucti eccIes III. p. 495 .: vir erat Vastissimo, exquisitissimo et saga

CL Brucher hist crit philos III. p. 568: 'Ithselli Aug. principia Dialect categoriae 2 hermatheriae instar Philosopharitibus commendati et publicis Iectionibus in scholis explicati sunt, ita ut praestantior inter libros hi-IOSOphicos auctor haberetur inemo.' D in nova bibl. 1.

12쪽

nique illani theologiae dogmaticae compagem istae

magna artis subtilitate magnoque eruditionis apparatu sensim sensim pie in ecclesiae scholis consecta est, ita sententiis Augustini niti, ut in multis doctrinae capitibus alia certe, si opera ejus defuissem, theologiae nostrae indoles et facies Xstitisset.

De tali vero tantoque Viro, qui ecclesiae et doctrinae minalibus magis quam hominum testimoniis celebratri videlitu, ita disputare, ut Opera ejus et me rit judicii trutina explorentur, non modo inutile et superfluum videri posset, sed etiam ab immodestia non

adeo procul remotum. Verum enimvero, ut OC Primum moneam laudes non secus ac vituperia in consVetudinem Naalo et e PLTum Saepius abire, ut,

si quid semel honorifice dictum fuerit, centies et ultra repetatvi ab iis, qui, quid dicent quove vi e, nesciunt ipsi id quod Augustino e nostris potissimum diebus non semel acciderit, admodum queor; sunt enim, qui in laudando ut in vituperando nimii,

aucti eccles. II. p. 496: Latini 1i saepius gerunt aliud, quam Aug. Pure Pute Ascriberes ejus in corici piendis esserendisque decisionibus atque decretis voces adhibuere delucqps concilia duodecimo laudem eculo

liniversae theologiae Compeudium Conscripturus Ombardus, hoc se egregie praestiturum existimavit, si ex uni versis Aug. Scriptis quosdam exscribtret locos, eosqueia certum Ordinem digereret.' Rosenmuller hist interpretat. IL aer. III. . 598): 'per omnia dein eps secu-1 a plerisque Pro magno ecclesiae ruameuto et sera pro oraculo habitus est, et libri ejus summo Plausu X- copii et ad posteros propagati sunt.' Defloratores vel Commentatore Operum Augustiui enumerantur ii Oudini Comm. iii Scripti eccL ant. I. p. 99o-95. Schoenemanni

13쪽

non tam admiratores quam adoratores magni viri esse Videantur, quem e mortalium numero Ximere Cupiant nomenque coelo inscribere, uni Cum eum et divinum vocantes in rebus philosophicis autem POeticas loquendi sigin a adhibere, eorum esSe olet, qui famam rei et viri potius piam rem et Virum cogΠΟ-εcunt quum, ut quisque rerum hominumque peritis simus est, ita in utramque partem modum Servare Soleat. Deiride vero, e quo litteras sacras liberiore animo colere coeptum est theologi multi, ic te eru

ditionis, pietatis, justitiae aude milibus probati, di

thyrambicas laudatorum voces, ita Viri non Seeus ac libri sata sua habent, temperare Conati Sunt,

monenteS, X Virtutibus, quo theologum faciant, multas Nostro defuisse, neque raro ex Cognitionibus ejus justo minoribus nimio Pie assectuum ardore Ve-aeitatem christianam et ecclesiae salitatem detrimentum

cepisse. Neques dissicit admodum erit illam i

de St. Aug. sur 'scrituro).' Brucher hist philos Crit. ΙΙΙ. p. o6: Nou dissitondum est, rationalis artis regu-JaS, quamVis eas scriptis commendavit A. , saepe illum neglexisses id quod non miramur tu hoc viro, licet acri judici magnaquo ingenii vi praedito, qui magnam Vitae parteιu i ii quaerenda autum frustra veritate consumsit. Τ

14쪽

diciorum diversitatem componere, siquidem quod

uri quasi re, una Voce omnes in eo laudarunt et

laudant, insignis est ingetii prosunditas, subtilitas ct acumen insignes fidei it: pietatis . studium. insignis

Certe iam eo fuerunt magna et egregia, ingenium ACeb- Ieris, constans veri studium, admirabilis laborum patier tia. pietas haud dubia, subtilitas etiam et acumen minimo contemneridum; messi non aeqύω magni sui judicandi vis, plusque saepe in Vir Nimio naturae quidam ardor lotuit, quam ratio et Prudentia. Schroch chr.

15쪽

aitimi et inguet servor quae quidem milia ita concedi possunt, ut multae ortasse defuerint ei virtutes

non minus necessariae, idonea doctrinae copia, justa judicii sobrietas et temperantia sui, quae quod nimIum est sapienter sugit. In hac vero tanta animorum fluctuatione quid indignius quam leVi piacunque et mo

bili aura huc illuc actari uobis igitur ut evius et certius judicium de meritis Augustini theologicis

Constet, ΠeSCio annon diligenter ante omnia nobis inquirendum sit, quasnam sibi in interpretatione librorum sacrorum regulas et Ieges scripserit, et quonam Cum SucCeSsu, quas aliis praeCepit, ipse secutus Sit quoniam certum est, in theologo boni et idonei

saerarum litterarum interpretis audem omnium ita primam et Praecipuam esse, ut in ea Demo audari debeat, neque minus Certum, ut Io munus bene

geratur, ut nihil, PIOd a meute scriptorum alienum

Sunt falsissima, ne S. Ser. ne sana ratiori Consent nea; - talis quum fuerit A. Hobis quidem siue omni suo morito P conseCutus ess Videtur eam nomitiis Celebritatem et auctoritatem, qua per Omnia dein eps se

16쪽

est, litteris inseratur, nihil, quod iis expressum,

negligatur, rarum et Ximium requiri earum virtutum consensum, qui theologum egregie Ornet. Animo igitur lubentissimo laborem, quem amemine antea susceptum idi, ' pro virium modo tractandum mihi sumsi, hanc mihi rationem eligens, quam ipsa rei natura suadere Videbatur', ut primum de doctis praesidiis agam, quibus instructus Augustinus opus interpretandi aggressus suerit, deinde principia et regulas rei hermeneuticae, ex libris ejus de Cerptas, succincta Gratione Vonam, subjuncta identidem crisi, denique, exemplis e commentariis selectis, ostendam, quibus praesertim virtutibus, quibus defectibus exegesis Augustiniana notabilis sit.

17쪽

SECTI PRIMA

De eruditione Augustini, interpreti librorum . sacrorum

dui Augustinum ab omni parte persectum sistero

Voluerunt, Vastam et immensam doctrinae copiam non cessarunt audibus decantare, qua Omne Suae aetatis viros eum miro modo superasse serunt ). Quorum testinioni ut Suspecta fiant, sussiciat monere, annos juventutis, inter libidinum impuritates transactos, Consess. I. 14-16. II. 2-9. ΙΙΙ. 1. 16. IV. 1. profundiori litterarum studio non avere, sussiciat exemplum Hieronymi opponere, quem Ognitionum ambitu et multitudine omnes seculorum illorum patres Obscurasse, nemo ignorat, neque Au

gustinus ipse lateri dubitavit Ep. ad Hier. 73, 5).

Ita Tutherus, qui nimius pris Augustini Iaudator dicendus est: aus igener Erfahrung auu ich icher e-hauptori nactis de h. chris se Lein Lehror in derKircho, de ili an christi GelehrsamLeit u verglei chen sey wenu mari alle it inander usammeri uimini,so ir mari tu alteri usammeu nichi die Halsis o visIals iu dem inalge Aug. Inderi. De Script eccI. hist 1iti P. 187 a: 'de omnigena ejus eruditione pluribus agere, idem esset ac lucem soli tandere hospessit oportet tum in ejus tum in aliorum scriptis, qui ne sciat, Aug. in toto meliorum litterarum circulo eminere, in quaestionibus vero theologicis primas tenere.

18쪽

Accuratius autem quae Contra Veritatem manifestam dicta sunt ponderare, neque perde retium St, neque etiam ratio instituti nostri patitur hic enim non de tota cogia itionum copia in rebus historicis aut philosophici quaeritur vel quaeri potest, quorum nulla certe suo usu fructuque interpreti caret, sed de iis, quae in eo desiderari nullo modo possunt, linguae hebraeae et graecae cognitione deque critico codicum et versionum usu. Verum hoc certe iure nostro contendimus, ex iis, quae de eruditione Sacra s. v. v.

disputabuntur, aliquid de doctrinae Augustini sinibus et copia in iniversum colligi ac statui posse,

D peritia Augustini lingum hebroem.

Quaerentibus, quaenam fuerit Augustino lingum Hebrino peritia, primum locus in libris ejus succurrit, quo ipse ignorantiam suam aperte his ver- his professus est: si hebraea Voce loqueretur Moses sunt verba in Consess. XI. frustra

pulsaret sensum meum, neque inde mentem meam

quidquam tangeret; si autem latine, scirem quid diceret'' accedit, quod alio Uco de doctr. chr. ΙΙ.23 sermonem Hebraeorum lingua incognitam dixit. Neque hoc eum vel ex nimia modestia vel hyperbolice dixiste, commentarii in quavis sere a gella docent, in quibus, Ut certiores se aliosque sa-ciat de Dominum hebraeorum vi et significatione, ad

virorum auctoritatem confugere solet, quos litterarum divinarum studiosos et peritos, non mediocriter monet de posteris eo meruisse, quod vocabulo rum hebraeorum interpretationum graecam vel lati-

19쪽

nam dederint, ut et ipse habeat, unde intellectum qualemcunque hauriat ). Hocce vero Irenae eruditionis praesidio ubi destitutum eum sibique relictum habemus, ita eum timidum et fluctuantem invenimus, ut in verbis et sormulis, neque iis omnibus generis exquisitioris et obscurioris ), sed quae primis etiam tironibus familiares sunt ), explican dis aestimandisque dubius et Suspensu haereat; sic ubi autem in solo lubrico pedes proserre audet mox

ido dissicito est nosse, quia nec gr. interpres ex He- braeo, nec Latinus e Graeco Vertit hoc nomen, sed transtulit ut invenit.V Non obserVaVit igitur A., dotiavigio Noachi Gen. si idem Oi ae hebr. occurrero, ibique a LXX Verti κιβωτος', in uIg. autum 'arca etiam vero tu loco Nodi uno certo in Vulo . vocab Iatinum adest 'fiscella .P - unot tu Iob. voL

tiones odiaci sidus est, quod interpretatum nec tu gr. lingua invenimus, nam hebr. esSe nomen Satis apparet. ' de seran tu monte . 25 de Voce φακα Vprobabilius quam etymologiam e gr. ακος Parin Uεὶ St, quod audivi a quodam Hebraeo dixit enim esse Vocem nousignificantem aliquid, sed indignantis animi motum ex- . . Primentem.' s. de O tr. Chr. ΙΙ. 6. - In Oh tracti 5 n. VO Obseerantis est Hostanna, sicut nonnulli dicunt, qui hebr. linguam noverunt, magis assectum in dicans, quam rem aliquam significans. serm iuinout ΙΙ. 47 ''Mammona apud Hebraeos divitiae appel- Iari dicuntur.' - De civ. D. XV uo in s. 81, 6 : quamvis hoc in ebr. perhibeatur esse ambiguum, ut

et filii Dei et filii Deorum ossit luterpretari.

20쪽

eum in erPores delabi videmus, qui extremam arguunt linguae imperitiam , Unum tamen erat Augustino hujus linguae prae sidium, quod ipse patriae et sedis episcopalis situs

ultro osserebat linguo Punicia notitia quam exoris homotae in Africam delatam et sorori adeo vinculo cum sermone Hebraeorum junctam, huic non parum lucis assandere potuisse, monuerunt viri, qui harum rerum arbitri sunt, iidem dolentes, quod litterarum illarum copia tantum non omnis temporum injuria periit δ'). Utramque vero linguam affinem sibi et vicinam esse neque multum inter se disserre,

ut multa etiam verba oenis cum Hebraeis communia sint, saepius Noster testatus est neque QKompla omisit scilicet MeSSiam et Mammona voca

bula isse loenis' usu recepta ' punice

' Quaest iu Gon. I. 58, ubi verba Genes Io, 24 pluit Dominus a Domino', neglecto usu loquendi hebri, ex plicantu do Filio pluviam demittunt a Patre Enarr. in s. 52 55), cujus inscriptio instrum aliquod musicum vertitur, contra auctoritatem LXX stVulg. pro parturiente . dolente' r. I in . Enarr. iuPa. 87 883, in quo eadem tituli verba legens pro me- IechV, addit explicationem: 'pro choro, melech euim Verbo hebr. chorus significatur. 'δ' Bochartus Phaleg. . 776.ss. 847. Bellermann de honicum et Poenorum inscripti. Gesonius Gesch dor obr. Sprache p. 25 . Harimann linguisti Elul iris A. T. P. RRR Locuti de Gon L 4. Quaest iu lib. Iudic. I. . init. In Oh tract. 15 D. 27. Seriri. 115 11. 2. Contr. Petili. II. 259 'consonum est, Sicut alia permulta hebraea et tan