Aurelius Augustinus Hipponensis sacrae scripturae interpres

31쪽

ovis, Vel Videns principium, aut visio sceleris sive videns Deum. Salomo - pacificus. Enarr. in Ps. 1 n. 1. Philo ἐιργηνικος Orig. ειρην η γαρις Hierou .ut Aug.

Samaritanus custos.' de Serm. Om. In

R 'Resonat quidem in graeca iugia passionem, quia πα- σχειν pati dicitur; sed consultum hebraeum eloquium aliud indicat. Putant hontiues, graecum esse quasi passionem, sed uouest ' De Orig. vocabuli optica vid Geren Leta P. 25OI.

32쪽

rectio.

D Donominatio historica potius, ut videtur, quam Philologica dicenda, o mons legis, in quo Ie Promulgata; nisi cui Placeat r. 'a huc trahere.

33쪽

rora palma, SiVe amaritudo, Vel Commutans.

Gen. n. 135. Philo: νειροκρίτης Ioseph. κρυπτωνευρετης ' Hieron absconditorum repertor Obser-

yy Fortasse otiam nomen Ῥαμα litteris ludendo sic resol-

34쪽

vat tamen Augustinus, nomen illud e LXX scribendum sonto hanech originis opticae esse, sal vatorem mundi' indicans in quo non solum Hie- Tonymum secum habet cousentientem 'ab AEgyptiis didicimus, Dod tu lingua eorum resonet Salv. m. ), sed interpretes quoque recentiores et recentissimos,

ρον ' , φρυσις υτῶν. Hieron habitaculum eorum aut sortitudinis, vel fluxus noctis.

mavit Τ). c. Faust. XXII. 54. Philo πορευόμενον

di,' est udit . Hieron ambulans os et fluens s. Ziphiton z'2'ῖ - forentes' '). Enarr. in Ps. 53 n. 1. Hieron germinantes seu florentes. 2s Commixtis haud dubie inter se verbis ot Ir

utrumqtie enim occurrit in narratione de nativitate ebulonis Gen. o, o), Prius autem, quod vertitur a LXX δεδωρητα , Existimatum 8 nominis Pueri explicationem Continere significatio is, deinde orta videtur ex nomine δωρον , scripto hebr. nisi statuero in Iis, Primum positum esse, ut explicaretur nomen P, deinde vero en nom. hebri confectum Sse graecum δουρον.

ex P. splendor, etiam 'l' ''mqnsis Hebraeorum

secundus i. e. Aprilis, quod tunc terrae nascentia florem et splendorem . suum Proserant. Reg. 6 I,

Siv. i. e. splendoris florentium sive florum. Buxtors. Lex chald talin P. 662.

35쪽

non clam ectorum oculis subjeci, ut imperitia ejus Sermonis hebraei manifestiori omnibus stat, quam et ipse ingenue saepius professus est et abunde multa eaque Aravioris momenti confirmant interpretationis exegeticae exempla, suo deinceps loco asserenda, quam ut excusationis aliquid apud judices animi aequioris babeat ex aliis magni nominis viris, quos in eadem

culpa suisse videmus Quid L quod quum unus Judaeus suerit ex Judaeis prognatus, alter, scholae lex andrinae decus, ingenii lumine non minus quam adamantino litterarum studio insignis, tertius autem interpretum quotquot prima ecclesiae secula tulere se cile princeps, cujus eruditionis laudibus annales litterarum, neque immerito, resonuerunt his omibus etymologias durissimas, violenter contortas, litiguae genio et dormis repugnantes, placuisse Se Pae Probasse invenimus Scilicet, quum hoc persuasissimum sibi haberent, nomina propria quae dicuntur ita ad imum omnia origine suisse appellatiVa, ut nudum occurreret in codice Hebraeorum vel hominis vel urbis nomen, fui sensima etymologicum haberet hi-Storiae argumento raptum, Vocabulorum elementa et Ieges formationis grammaticae minus indagare Iabora-Tunt quam ex narrationis Vel carminis argumento sensum qualemcunve commodum conjectando eruere,

36쪽

eumqai nomini, quocunque demum modo fieri pos-εet, obtrudere. Nunc igitur litteris radicalibus pror sus neglectis vel cum aliis sono assinibus permutatis, originς vocis salsas omnino arripuerunt i ut invoc Cherubim. Jerusalem, migraim. Sinai, aha

mar); nunc . autem, elementa litterarum recta Via assecuti. in iis jungendis coinstruendisque leges In- Iaxeos Arammaticae violarunt ut in nom. Absalon, Assyrii, Manasse . interdum etiam ex una alteraVelittera temere arrepta nomina composita sibi finxe-aeunt e durissima compendia scribendi ut in vo c.

Buchel. Sisera, debulon . in paucis ver, ita illis

nodum Solvere contigit, it nobis in studiis eorum acquiescere Iiceat Amalechitae. Ethan Iordan Iuda, Lea, Pascha, Saul al. Hoc ver accidisse Hieronymo, quem, magistro Iudaeo usum. linguae hebraeae peritissimum ' antiqui me admirati sunt, recentiores quoque aestimarunt, quis est qui non aeetur Tenendum vero hoc est quum Bilbinis nil gratius et exoptatius fuerit, quam litteris et nominibus computando et componendo ludere. in quibus resolvendis explicandisque sagacitatis claudem magis quam eruditionis solidae ambibant, ad ambages allego- Tiarum Cuncta referentes, meque aliquid ingenii --hitrio non licitum putantes ), minus Certe mirandum esse, quod a studio isto, inepto sane et Sterili, neque doctor christianus, illorum discipulus et inlumnus,

' Cf. magnificum, quod ipse sibi exhibuit, testimonium: 'ego Philosophus, rhetor, grammaticus, dialecticus, hebrinuS, groecus, Iatinus, trilingula' apolog adv. Rus.

37쪽

purum sese SerVmerit. Deinde Vero Hieronymum librum de interpretatione nominum hebr. non tam suo Marte concinnare Voluisse, quam librumihi Ionis in linguam latinam vertere, rigene simul tu Opem Vocato, Constat ex praefatione libri ipse quidem 5upplendo et Corrigendo Pro more suo opus emendavit ''vetus aedificium no a cura instaurans ), ita ero ut ea, quae ex Suo ingenio addebat et ea quae tradita ab aliis acceperat, nulla ignorum nota distingueret ' ; quare dubitandum non esse Videtur, in Onomastico Hieronymiano multa, hiloni et Oria geni debita, retenta esse, quae quam Perperam ΡΟ- Sita essent satis ipse perspectum habuit. Accedit hoc denique, librum ex mero nominum indice Com positum ita corruptionibus expositum esse, ut nullus magis; nam ut multa iacillime, propter internum qui deest verborum nexum, e textu excidere os sunt, ita viri litterati, munere apographorum desun- gentes, sedulo tum ex libris assinibus collatis tum ex

scriniis suis addenda in arunt nova etymologiae en tamina, nonnunquam etiam ea loco Verborum e nuinorum substituentes. Testes sunt doctissimi et

diligentissimi operum Hieronymi editores e Congreg. S. Mauri, hoc profitentes vol. Π. p. 86 , nullum

virorum doctorum opusculum eVO nostro prodiisse in lucem Cum tanta errorum Congerie, nullum Cum

initiori legentium utilitateV iidem vero etsi si immo studio et labore id gerunt, ut opus adeo neglectum

η 'tam dissona intor so exemplaria libri Philonis reperiet Sic confusum ordinem, ut tacero melius judicaverim, quam reprehensione quid dignum scribere'.

38쪽

omnique squalore horridum integrum restitueretur, merito dubitare licet, num integritas cura illorum operi aut reddita sit aut reddi etiam potuerit vel um

Sed ad Augustinum redire libelli nostri ratio

et consilium monet.

De peritia Augustini linguo groecoo.

Fuere quibus scripta Augustini exegetica ita soprobarent, ut solidam et accuratam linguae graecae notitiam ex iis apparere contenderent yy id quod vix cuiquam credibile erit, qui viro de se reserenti ipsi ante omnes fidem habendam esse censeat. Quippe

puerum se miro modo latetur a studio litterarum illarum abhorruisse, imo eousque sibi institutionem grammaticorum in isam et spinis obsitam suisse ut ne carminum quidem Homeri suavitate vel sabularum scenicarum arietate delectatus sit Consess. I. 13.14 . Sed dixerit forsan aliquis annis aetatis mali rioris eum in hoc litterarum genere multum prose- Cisse verum, ne hoc oneam, in libris ejus exegeticis perraro ucem necessariam Vel utilem repetitam esse ex iis, quae patres ecclesiae graeCae non pauci jam prius copiose et subtiliter ad interpretationem contulerant, ipse Vero expressis Verbis e- savit, Vtantum sibi esse sermonis Iraeci habitum,

' Ita oditores Bonodictini t X p. 4: ea quantulacunque graeci sermonis notitia, quam ibi OmPara erat, usquo adeo feliciter usus est, ut, nisi ipse Pr innata modestia ejus se rudem prosossus esset, litteria graeci v-prime eruditus Videri Potuiraei .

39쪽

ut alium rerum thris legendis et intelligendis ullo modo idoneus esset' de Trin. III. 1λ; quare in epist.28 ' Hieronymo scripta Pixe eum orat et Ogat, ut interpretandis eorum libris, qui graece Scxipturas quam Optime tra tarunt, Operam impendere velit, ut sibi et reliquis ex ecclesia assticana alia tantaque praesidia in usum convertere liceat. Neque ea recte Objiciuntur, quae de libris, doctrina, tylo auctorum graecorum hic illic observata reperiuntur, plura de Platone, pauca do Aristotele, de reliquis paucissima - plexaque enim ita communiter dicta sunt, ut ex auctoritate aliorum, maxime Ciceronis, potiusquam ex fontibus ipsis hausta videantur scripsit quidem noster, qui liodie versum, tres Contra AC

demicos libros inde vero si quis colligere Velit, eum graece legisse Platonem, audiat verba confitentis, libros Platonis sibi paxatos suisse ex lingua graeca in latinam caesos Consess. VII. 13 unde justa oritur suspicio, quod in Cons. IV. 16. tradit, Aristotelica quaedam, quas appellant decem Categorias , immensis doctorum et laudibus se excitatum esse ut studiosius legeret, intelligendos esse libros latinos δ' .

Quae quum ita sint, aliis nonnullis Visus est Αugustinus notitia linguae Graecae adeo MutSSe, ut ejus

βψ Pertinet autem Iaarratio illa ad a. 585-86mum ius aetatis imum, quo itidem ipse libri contra Academicos exarati videntur. βε Liber, cui titulus decem categoriae x Aristot descriptae, inter supposititios relatus est a Benedictinis, comprobantibus OeDichs Comm. de script eccI. at P.

40쪽

non minus quam hebraeae rudis et ignarus fuerit; δε

ha vero qui statuunt Vereor ne pro Certo Sumant,

quod necdum probatum est neque probari potest. Aliud enim esse, linguam ita callere, ut libri qui eunque argumenti dissicilioris commode legantur et intelligantur, aliud Ver eam ejus habere notitiam, ut libri subinde consuli queant et lucis nonnihil ex iis peti, res ipsa docet cautiore proinde pede hic incedere ne in manes tanti viri injurii simus, ossicium justitiae mouet ubetque δ')Fuisse autem Augustinum in rebus linguae graecae grammaticis satis bene Versatum, neque mediocremum loquendi Graecorum exploratorem, sicile nobis justo librorum ejus usu Persuadebitur. Et primum quidem, quem Vidimus, ab omni ostentationis fastu alienum, imperitiam sermonis hebraei aperte satetitem, non minore profecto fide dignum habemus, ubi eorum numero sese adjungit, quibus litteraearzecae notiores sint. Ita vero in libro quaestionum in Genesin, de vi et potestate vocabuli alicujus disputans, eorum sententiam improbat, 'qui verbum do

ebraeae a graecae linguae ignarus. Rosenmuller hist interpretat. I. aer. II. P. 4o4, imperitus non tantum hebraicae, sed etiam graecae iugule, ipsos sontes dira non potuit, sed sola fere translationem latiuam expli

care Conatus est.

φη Ita Erasm comm in v. Matth. I, 9 VI P. I O9 Lugd. Bat. 17o4 'Aug. graecas litteras puer utcunque degu- Starat, ad quas senex redire coactus est.' Rati verae theol. V. p. 7: quum Aug. Iatinam duutaAat calleret, graecam leviter attigisset, hebrae in nec ciret.' Rich. Simon hist crit. duo. T. III. 9.