장음표시 사용
221쪽
non autem erosio, quod autem arg. Vivum corrodat praeter e perimentum, adsunt autoritati s probatis. smorum virorum in primo Nicander tenet lytaro .
rum esse venenum, S calidum in suis alexipharmacis, eorum enim, qui ipsum sumpserunt, membra inquit incenduntur. Dioscorides autem, a quo Paul. Aesius, Maligonmes transcripsere asserit idem, ait postea eadem symptornatae uenire illis, qui aro en- tum vivum sumpsere, quae contingunt 1J , qui lytar girum assumunt sed in istis exustiones apparent, e go in illis, quare necessario calidum ei argentum vivum cum exurat, ut lytarg. Id etiam Gail volui s. se comperimus in librae simp med. faculti cap. primo sed contrarium sentit Auic in can. qui argen. viu. frigidum, &humidum in a grad. constituit,probatque suam sententiam ex eo quod frigidos parit morbos ut stes porem, appolexiam, paralysim, soporem,& huiusmodi, veluti patet inlus , qui metalla fundunt , inaurant, xchymisticam exercent artem. verum haec ratio nihil contra sententiam nos Dam molitur , soluitur autem ab aliquibus exeo quod multiplex est arg.viii. aliud minerale, impermixtum, aliud vero cum alijs mineralibus adm1xtum tertiun1 autem, quod ex minio naturali essicitur, ita dicunt, quod illud, quod sponte sincerum fluit, frigidam temperaturam habet illud autem quod vi ignis extrahitur,& permixtum cum alijs mineralibus, &χ-tiam quod sit cinnabar calida dicunt esse temperatura . sed meo iudicio isti male constituunt unam argenti, tu speciem frigidam , quoniam esset eiusdem Iubilantiae cum al*,in habet easdem opes,in quodcunque arg. iv. incendium parit Asia est sententia conciliatoris dicentis quod argentum vivum facit
aegritudines calidas, &Erisidas in disierinter ob diuersitatena partium Q usquidemcntentia neque fati Rrutrimque dissicultatem tollit,quoniam illud, quod
222쪽
duaeritu laesian tota moles argen. vivi, 'gregatum ex diuersis istis partibus sit calidae vel frigidae temperaturae, ouare dicendum arbitror,&rationibus, autoritatibus praedictis ipsum calidam temperaturam habere quod si frigidas parit aegritudine,,1 ludest, quia partes aquae tenues uaporantes vi ignis ad eaput cerebrum refrigerant, χο densatae ad neruos . descendunt, atque illas aegritudine essiciunt. De se Arge. viviscundo vero an. s. venenum sit vel anti totum, nullam ansit mense nobis sidemGal. secere potest, cum se inexpertu mi nuntiteatur de hac re, nec aliud factitio nouerit. st autem omnis fere antiquorum autoritas, qui modum, quo interficiat, docent. Diosc. enim testatur argen. viu interficere non secus ac misy. ry. calchantum, uuae quidem non aliter interficiunt, nisi quia cum crassarum sint partium diutius morantur in ventra culo, alij pa tibus,d non distributa in ch nduntur ocomburunt veluti ferrum ignitum est igitur argen .viu. venenum calidum, corrosilium sed contra
instant aliqui dicentes esse hoc salsum, quia oppositum patet experimento nam apud Germanos, ahos pueris pro vermibus absque laesione exhibeatur a
ferunt etiam historiam quandam ab Ausonio Epigra mate conscriptam de Muliere, quae viro toxicu prc-pinauit argento vivo commixtum,& vir inde nullam laesionem accepit quare inserunt Hydrarg. esse potius antidotum, quam venenum, cum illius Venena
admixti vires hebetarit , ac prorsus abstulerit, ita dicunt, quod veluti antidotum morbum Gallicum sanat sed mihi videtur quod isti a veritate declinent. periculosissimum enim est argen .viu .exhibere, quod si quavdoque visumst innocue pueris propinatum, dixerim hoc esse vel ratione paucae quantis alis,vel ratione riis expultricis puerorum lit iditatis,queo uidem in causa esse potest, ut estissime dilabatur,&descendant priusquam ad actum tim deduc ruta ut
223쪽
krsam illa mulier admiscuit argento vivo talia venena, quo cito ipsum deducere potuerunt , ii caIoris agentis postea cito euacuare, unde non multum immorans in corpore non potuit comburere nec inter ficere, concludimus igitur cum omnibus fere antia quis argentum vitium esse venenum . neque crede
dum est illis,qui dicunt naturale posse tuto exiliberi,' non autem sectilium , cum enimn abeant easdem substantias ut dictum est habebunt easdem operationes, wideo ambo erunt venena. Nec obstat Pauli autoritas qui dixit in . lib. argentum vivum combustum exhiberia quibusdam,&mixtum cum aliis medicamentis in dolore it eo , quoniam hoc Paul aserit non ex propria sententia, sed aliorum dicta exponens neque verum est quod aliquis anent morbum
Gallico exhibito praecipitato in pillulis deuorando, hoc enim falsum est , ita exhibitum tauissima induest symptomata, tormina , maximeque laborantes amigit. De terito cuiusnam substantiae sit dictum est Arre. ηυμ a Gall.ipsum esse crassae rum partium, aliter autem euiuosost sentiunt moderni, Marguunt experimento, cum vi-
lis deamus, quod si pellis confricetur cum argen vivo,
vel si eo marsupium impleatur, penetrat exudatq; quod, posset cotingere,nisi tenues haberet partes. Cui respondendo dico, quod licet aliquas habeat partes tenues , Maereas qua quidem exudant,& penetrant partes tamen adsunt terestres crassae itaquem sph areae,quae remanent, nec aliquo modo pertrati-seunt sunt modo, aliqua dissicultates afferenda , Ut quartum propositum in hac re absoluam; Prima DFcμl με diis culta, est de eo, quod Diosc.&Gall. dixere argen tum lusi interficere,& corrodere sui grauitate,quoniam uic. hoc reprobat, inquitque non posse mente concipia sed quomodo id sat nianifeste demon- ωμ μ fleat Gali dicens,qu3d ratione crassiti ei partium ne- Mit argen .viuu distribui, quare diutius detentum accenditur,4 erodit partes sui grauitate , quoniam
224쪽
t, GAL ZIC o. est strauita est in causis, vitandiu in corpore immore tui. donec illum calorem conceperit quo postea im-
inediate interficiat alia disti illas est unde nam fiat. Dissi ullo. cerationem salacium, iris effciat 'uud si deuoretur ex ulcere Ventriculum, intestina' Ad quam difficultatem missa responsione, quam aliqui afferunt
dicentes hoc else ab occulta Hydrargiri propietate, culiae responsiones nihil doceant, dico quod fuso argento vivo,&vi exterioris ignis exagitato fit exhalatio partium quearum,d frigidarum, quae per nares pr Solutio. sertim a tractae δε caerebrum refrigerant,d condensatie descendunt. sic morbos frigidos producunt. In unctum vero admixtis oleis, quae ipsum ad penietiora corporis deducunt attrahitur per arterias,&ineas receptum vi maximi caloris , qui In arte i)s reporitur, funditur, sicut vi ignis in olla, deducitur ad partes supremas,in residens in ore ac faucibus tanquam in partibus imbecillioribus ibi exulcerationemessicit cum autem in ventriculum suscipitur ubi remissa δε elixans caliditas non est tanta , ut ipsum fundere possit neque partes eius aqueas couertere in vapores, Meleuare, diruius detinetur, donee vim igneam concipiat, cuius merito postea ventriculum, xintestina corrodit. exulcerat in hoc in quod in
praesentia, ad hanc maximi difficultat
225쪽
1ro ANTONI FRACAM IANIriam apud omnes homines consecutum est inde postea plurimi nobiles usum huius decocti suscepere, praecipui Veneti Haec autern radix ad uehitur ex India &arant regione chinarum, quae tartaris finiti Oxaecb ma,&antiquum est sinarum Regnum. Extra eis flanae ui coloris, intra vero albicantis, raram habet substantiam,in fungosam cuiuslibet sere saporis, Maliarὶ
qualitatum expertem, habetur Ianua Venethspas. sin &alibi consueuitque ubique carius venundari&asterunt quidam esse rad. harundinis, temperie rigidam, non tamen manifeste,atque siccam,habentem partes tenues, quibus, humores adeo fundit, ut qua maxime sudorem prouocet. Modus utendi est viso Modi ii pore prius Optime e γ purgato dec actum hoc propines tur,&mane,&vespere,&inprandio,&m caena.Qualitas autem syr.est Is.Vel. Σ.vnc. quae vero loco potus capitur, sumentis arbitrio permittitur sit syr.c
piendo huius rad.vnc. I.&illam infundendo in libr. iij qu siper, .horas deinde ad medietatis consumisptionem bulliendo pro potu autem eadem radix accipitur,4 superadditis tribus libris aquae bulli quous-
cibis que partes remaneant.cibus exhibetur bonisue ' ci,nec valde tenuis.estq; terminus assumendi hoc decoctum communiter usq; ad tres dies mullum tamen vidi ego ex huius radicis usu, neq; audiui sanatu nonocet quidem,quia tum euacuat, tum etiam humores contemperat,sed neq; multi est iuvamenti, ut experimento cognoscitur . .
dichnt,quae radix est ab Hispanis ad nos delata, e nuis, flexilis,intus albicans, exterius flauuol nigra, nullum saporem habens, nullum sensibilem odore, nullamque acredinem, o crederem ego hanc esse a
226쪽
dicem nil lacis asperae, quae passim in Hetruria reperitur, &de qua dictum est a Dioscori quod quandoque ponitur in antidotis, undeno esset fortalin ab Hyspaniis, vel Indijs petenda. Temperiem eius ali Temueditas. qui dixerunt esse calidam cum summopere discutiar,&tophos resoluar. sed aliter ego sentio cum nec odorem, nec saporem habeat acrem, vel amarum, nec os mandentibus calefaciat neque decoctum assumentes
incalescant quare si tophos discutit, Cui reuera conspicitur illud praestat ratione tenuitatis partium,non secus ac facitas plenium, quod splene valde induratos actenuat,4 tumidos, non caliditate, sed partiusuarum tenuitate ut Gall.&omnes fatentur usus au F., tem est, ut post uniuersi corporis expurgationem .eX-hibeatur eius decoctum , quod quidem si capiendo huius ad unc.liis Min frustra secando, infundendo- cue pex, aroras in lib. aquae, . vel vi deinde bullieso ad inedietatis consumptionem, loc postea colatum pro syr. seruatur Demum eadem saria iterum bullit in i s.lib aquae ad consumptionem tertia partis,in hoc decoctum est potus patientis ad linitum de primo autem exhibentur quo tib et mane, ac vesperi sex vel octo unc.per s. 3 o. vel plures etiam dies Vi Vi .ctus vero exhibetur, tenuis,& actenuam unde dantur panis communis,vel biscocti tres xnc.vuae passae,amygdal. aviculae montanae pulli gallinacei parui ad pondus duarum, vel trium , nc. sed licet existi rad huius aliqui dicantur esse sanati, nullum tamen mihi continrit vidisse perfecte sanatum . verum quidem est,quod t6phos optime discutit, ac mirifice symptomata remouet sed breui rc uerti Ousueuerunt, rein aliquibus maxime ventricillum refrigerat leuit,
227쪽
Ηetechen E M aliud etiam auxilium ex decocto ligni cuius lignum . dam helechen appellati , quod quidem spinosum est, mediocriter crassum, Mintus phenicei coloris, &hoe
Afri utuntur, ut refert Ioan n. aphricanus in suis hi storijs ad nos tamen non pertieuit adhuc usus,
dicamenti huius, Mideo nihil de hoc certi afferre possit in sicut nec deradicibus quibusdam, quiabus in hoc morbo tuntur ni ulieres in insula anti honiae . ,
. exstantissimum vero auxilium ad hunc morbum Gallicum sanandum est Guaiaci decoctum, quod ge-Gκaiacum nus auxilij, sicuti,&morbus ex Indus Occidenta- qibus fuit nobis communicatum Guaiacum auteno me est Indum cuiusdam arboris , quae his temporibus etiam nota est in Italia,&irqsertim Ianuae,atque Patauij habet enim corticem maculosum , cineriti lcolorijs, nigri , mediocris est magnitudinis, folijs vero latioribus,4 magis ad longum tendentibus,qua ad rotundum, seuctus edit similes duobus lupinis in-hmul coniunctis, A si caedatur, nigrum:magis tamen; &Minusostendi meditulium , huius decocto utun tun in in aHispana, uinitimis regionibus,ubi fie- que itissimus est hic morbus, regionibusque illis en- dimicus; verum quia videntur duo genera lighorum circunferri, quorum alterum appellatur Guaiacum, Elterum vero lignum, vel palum sanctum , inquirendum est num d1 uerta, vel eiusdem sint speciei. si tqui dicant, quod ex insula Diui Ioannis desertur li- gnum
228쪽
esse diuers e species, sed eiusdem neque aliud colli lithurisnisi potest ex historiis Gonsali de viedo, qui dicit illom.1dem esie lignum, quod palum sanctum spe essit Guaiaci nec aliquid refert, quod, fguram, es colorem, xvires videantur habere diuersas cum r. tione
soli, ac regionis hoc posit absque dubio fieri , sicuti in alijs plantis quamplurimis etiam apud nos p runque contingit est autem huius ligni temperies calida , Icca in fine si cundi gr: dus, calefacit enim , siccat manifeste,& satis intense unde calefaciens etia, Temperies.& siccans erit eius decoctum, cum tale necesiario decoctum reddatur, quale illud cst, quod decoquitur. ad hanc vero teperiem accodit pallium tenuitas m rito quarum semper insensibiti ter euacuat, ut patet in resolutione tophorum δε quandoque sensibiti cerne sudorem , per urinam, per aluum, maxime quidem, si satis amarum fuerit decoctum uignum autem Electis Aelioendum est ponderosum,n scissum,odorosum, re gni. snosum inuod cognoscitur si redactum in scobem atque compresium sit,& scobes simul cohereat, accensum multam resinam emittat, reddatque decoctu
sed hic dubitatur, an ligni cortex cffcatio uin de eorrem, vel potius languidiorem habeat virtutem ipso o. ligno δε nonnulli asserunt corticem discutere ma-ois, euacuare, ac sudorem prouocare ab vero contrarium tenent asserentes ignauiore esse cortice, quoniata in cortice nec odor,nec amarities , nec resino
suis .uod conspicitur Mus omnia manifeste sunt in
ligno. Praeterea dicunt quod corte cum asteratur
229쪽
operandum sed oppositum experientia demon strat, apparet enim clare ma)orem esse calefactionst& exiccationem in cortice, quo aliqui solo pulubfi' axato utuntur &talici cum succeiIu ,- iuvamento maximo, neq; hoc mirum eum idem sit omnibu , platis, cortex enim semper ex partibus tenuuioribus εsat. Ad rationes autem dicimus, quod, ωs non tantus adsit odor neque sapor, neque tanta resino sitas in cortice, quemadmodum in ligno, est tamen parti si inagis tenuium cortex, quam lignum neque semper i ut ipsi dicunt)pro nauium faburra desertur quintiamo saepe solo pene hoc ligno naves onust. ad nos deueniunt. De usu modo videamus:primo tamen dicε- dum quomodo corpus debeat praeparari, cum neceΩsaria sit orporis praeparatio antequam ligni decoctilabsumatur, ut recte possit operari, si enim aliter ad Praeparatio sum recipiatur, exagitatur materia, quaecum sit corporis multa, nec possit euacuari, quandoque ad mala de
ducit symptomata, pernicie, di vidi ego facta quan doque Epilepsiam, is poplex iam ob exhibitum absisque praeparatione huiusmodi decoctum . In praeparatione igitur primo lenienda est aluus per cassiam, quae retorridos etiam humores evacuat, vel alio conis simili , deinde ad venae lectionem veniendum,ubi mamenssectio gnus si morbus , aetas, Qui res consentiant nee obstat quod aliquid vena sectione abhorreant , ducentes ipsam facere operationem contrariam natu- rae, quod natura a centro ad circunserentiam expellat, sectio autem vena ad centrum circunferentia retrahar,quias valeret haec ratio nunquam etiam eia
set pharmacis expurgantibus utendum in hoc mombo. Praeterea secat venam Auic etiam in Variolis apparentibus, quoties aliquod malum imminet, ae plenitudo ad eis; quoniam ubi plurima es materia non fit huiusmodi retractio, se potius aliquantulum exonerata natura parte materiae veluti a sarci na potentius ad cutim,& extimas corporis partes residuum
230쪽
sduum promi lit, secta vena deueniendum est ad materiae coctionem, in qua quidem aliqui semp cum
mirobolanis .corticibus ellebor nigra, senae inlus, dic consimilibus procedunt; sed non recte,'rioniam hcc otius coctioni resiliunt, cum coctiosa per quiete, expuroantia medicamenti, cuiusmodi sunt rardi Cocti maractes temper exagitant, dicet sena lene sit medica Viae
mentum, non Amen est, quin humores educat exu
flos, mod vero cortices ellebori nigri exagitare possintniani sestum est , multo minus conueniunt trabolani, nam si corpora sunt purganda fluida fieri debent, cuius oppositum faciunt mirabolani, non ergo conueniunt similes strupi in hoc optime contra Rasin annotauit Auic vituperans mirabolanoru usum in febribus in principio quare potm utendum est syr de sumata deletonica, melleros &similibus, cudecoctis sum a beton horag. alis sque huiusmodi, si materia sit pituitos a. Quod si sit bilios , syrti pus co-
uenit acerosus, simplex, rosarum recens, de succo cI- chorii, en diu atque cons miles cum decoct eiusdem generis si autem sit melancholica comodum est Oxi- mel, strup. de fumaria, de pomis simplex, de succoboras.& eiusmodi cum decoctis correspondentibu S. Purgativi in expurgatione vero materiae iam concoctae pro diuersitate humorum peccantium diuersis utendum est medicamentis, licet fere semper in hoc morbo ad-st congeries omnium humorum, semper Incedendum est cum vehementibus,unde pillu Alex'adri coueniunt,&cocchiae, de hermodactilis etiam, S ae-t: dae, additis semper corticibus ellebori nigri, In quin bus maxime sperandum euacuat enim elleborum
ninum tranque bilem sine molestias asserat Aetiire, quod si aeger potius voluerit pharmacsi in potu, poterit fieri decoctum ex radicibes elle ori nigra, cseminibus odoratis, addendo postea, vel hieram pa