Ioannis Wieri, ... Opera omnia. Quorum contenta versa pagina exhibet

발행: 1660년

분량: 624페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

311쪽

1 F. 4.

ficiorum exempla.

AT usi et jam ad Veneficos, vel, si liceret, Uenenificos pion

diamur, quos Graeci φημῶ , , φαρμε ιι, item Ra vi,&o μακευΛ isteminas, perniciosissimae artis quam Ma-ρ iam veneficam, si voles, appellare licitum est) conscias, dicunt. Hos pharmacis vel Veneris, ex quacunque materie, sue ex metal lotum, sive ex stirpium , sive ex animantium vel excrementorum genere, vel ex corpotibus mixtis, propinatis , illicitis, aut alicubi reconditis ut halim feriant, periculosos ciere morbos cum atrocissimis symptomatibus constat. Unde scilicet alii in eorporis ext nuationem viritimque imbecillitatem inducuntur, quibusdamjun. rarum compages dii lvuntur, caeteri varie cruciatibus excarn, ficantur. Nonnullos vero diuturna torqueri aegritudine: plerisque prae cipitanter, quas vitae filo mox rupto, interdum dc enm intoletabilibus doloribus vitam , praescindi videas. Quandoque tamen veneficorum nomine εc alios maleficos comprehendi vulgo, non ignoro.s a. Horrenda sunt, quae de Veneficis scribit Antonius Sabellicus in haec verba. - infamis inde annus sequutus, M. Claudio Marcello de T. Valerio Flacco sive Potito, ut alii scripserunt δConsulibus, quum multi ex primotibus parium simili morbo de eventu mortui essenta ancilla quaedam ad-Fabium. Maximum AEdilem Curulem venit, causamque eius cladis prodituram se professa est, s fides s bi daretur, quod id indicium apud dominos haud futurum esset sibi noxae. Fabius re ad Consules delata, a Consulibus ad Senatum, fide, consensu ordinis, indici data, pat factum est muliebri fraude eam cladem accidere: multas esse, quae in virorum perniciem coquerent venena: ac, si secum eant, sere ut multae veneficio occupatae deprehendetentur. Missi, qui ancillam sequerentur. Hi quasdam medicamenta coquentes, apud alias recondita inveniunt. Ouibus in forum delatis, vigintique numero matronis, apud quas id pharmaci genus Herat deprehensum, publice accersitis, di in his Cornelia dc Servilia patriciae gentis. Quae, quum salubria esse contenderent, a confutante indice bibere j iissae,spacio ad colloquendum sumpto, inter se loquutae, id haurire sta-

Iuunt:

312쪽

starunni: medicamento in conspectu populi 1oto, ad unamini time. Inde ad centum septuaginta ejusdem sceletis convictae, ea- ε pitali sunt supplicio affectae. Atrocitas rei, quia ad eam diem in nullam de veneficio unquam fuerat inquisitum , prodigii est loco ἔ--- habita: velut alienatis furore mentibus, id flagitium perpetrari comtigisset.

3 3. Venefiea fuit Crescentii illius seditios Romani, eoque

nomine ab Ottone tertio vili jumento facie inversa imposti per urbem circumvecti, tandemque ad portam suspensi uxor. Quam quum sapientia & virtute praestantissimus alioqui Imperator deperiisset, illa, quod Ottone reditum in Germaniam apparante, se conjugii spe videret excidisse, chirothecis veneno insectis, eum nec vit, anno millesimo primo, F. Calend. Februarii. g 4. Veneno item lento sublatus est Ioannes Cimisees Otie tis Imperator a Basilio quodam eunucho, cui se potentiam derogaturum suetat interminatus. Veneno adhaec ab uxore Zoe procacissimae &intemperantissimae libidinis scemina , quum Paphlagonem quendam Michaelem deperiret, extinctus Romanus Argyrus Immator Orientis, qui priorem antea reliquerat conjugem.

9 s. Ueneficium quoque fuit, quod Casili, in urbe Salassae re-mnis Italiae contigit circiter annum Domini millesimum quingemtesmum trigesimum sextum. Conjuraverunt viri ac sceminae, quadraginta fere numero, inter quos dc carnifex erat: ut, quum pestis Lantea saeviisset, & jam coepisset mitescere, unguentum conficerent, qων illitis potiarum vectibus, inficerentur, qui vectes tractarent: Appararant dc pulverem, quem vestibus clam inspergentes, noxam

inisebant. Latuit aliquandiu dolus, sublatique multi a conjuneus sanguine vel affinitate: data etiam venescis, ut ferebatur, pecunia haereditatis ergo. Sed quum cujusdam Neci nomine fratrem atque unicum filium enecassent, vixque alii, quam domini ipsi domuum, aut filii perirent: simulque animadvertissent Androgynam se in domos insinuare, atque eos maxime interire, quorum aedes ingrederetur: deprehensa conjuratione, omnes exquistissimis tormentis interempti senti Fassi etiam, quod in celebri cujusdam Divi pompa subselliis perunctis , univertis trucidare cives decrevissenteparata ne in hunc usum suisse supra viginti ollas. 9 6. lde postea Genevae tentarunt nonnulli, qui & poenas dederunt. Alios etia Mediolani vectes inunxisse constat:sed qu stionibus

313쪽

subjecti, quum nihil confiterentur, nee quisquam obiisset, dii nissi

sunt. Bassianus Landus seribit, Patavii monachum quenda in euinaliis pletisque identidem conspirasse, qui pestis rempore infecta,

linteamina in domos occulte conjiciebant, ut in amitin derivareatur contagio : sumptum quoque ab his est suppliciuin. . In nobili familia de Petrinis Bononiae , duo erant fraues,

quorum altet maritus cum numerosa prole in eisdem aedibus. com morabatur matti viduae: alter vero junior, spe consequendae Ea reditatis uuiversae, totam familiam e medio tollere statuis .co eis cto in vini dolium arsenico. Ex cujus usu cum gravibus torque . rentur symptomatibus, convocabantur medici celeberrimi Ninaeus Curtius, Ioannes Maria Bettus, & Hispanus Philippaldus. in veneni suspicionem mox venerunt, quod iisdem cruciatibus. vicinos quoque exagitarii, qui sorte domum ingressi, vinum illud

hauserant . intellexissent. Eorum itaque consilio vas infringitur, vinoque effusis invenitur arsenicum. Hinc curationem aggressi medici, omnes restituerant, excepta matro vetula debili, ,e pumro infirmo. Fuga sibi consuluit veneficii, , atque ita veneficii amathor innotuit. Facinus hoe contigit anno mellesimo. quingenteia, mo tricesimo octavo in Augusto. g 8. Socrui adhaec gener quidam veneficus eantharides, existractae cassae mixtas, obtulis bononiae. inam vesicae ctuciameniatis tam atrociter afflictain, ut etiam sanguinem largam ex vesica B.lua- excreverit. felici successu curavit D. Helidaeus Padamus Forolivi ensis clarissimas δέ in artis operibus e excitatissatus medieus: g. med M. quemadmodam recensuit D. JOANNEs EGHTxus, medicus

Coloniensis. oritatissimus, illius olim discipulas. qui tunc temporis. ipsum sectabatur, & s et ri Moque eurationi interfuit. ψ 9. Huic Moque nartarat D. Gisberras Horstius , edicus experienti si iunx Oniae quondam hydropicum diu dec vitia, cujus uxor tandem suinptauin pertaesa, veneno illum tollero decreverat. Qire tamis in olla usti pulverem aegroto propinat, unde ille copiosam reddie lovinn. Hinc denuo eundem pal Ue rem exhi-

but, tu citius illi aetumnosam sumptuosamque vitam cum praecipite commutaret tu te. Qui multo uberiore exonerata par vesicamu .sinis Dburra aquea , convaluit praeter conjugis expectationem. Nam,

ν επι bufo et in discissus. & tenibus impositus, hydropicora n aquas in sum urinaeium expellit. Eandem ipse Gubertus alias sen

314쪽

isit calamitatem ab iis, a quibus minime decuit.=I . Extat Ausonii super hac re quanalepidum epigrammar

xica Resit o dedit uxor maeeia marit Nec satis ad mortem credidit esse dataem z. Miscula argenti letalia pondera misi, cogeret si celerem vis geminata nerem. 3. Divid at Me si q- , Delum δρυω ---n, a sutidotumsumet, qui sociata sitit. Ergo inter sese dum noxiatocula certam, 'fessi sitalis no salutiferae. Protinis in vaeus ami petiere raee , . Lubrica dejectis qua via nota cibis.

Quampia cura deῶm, proden erudelior uxor, . Et quumsata υolunt,ia venena, ut. si II. Quam sane hie locum quoque suum meretur illud N donis I. Metamorph. Non hostes ab hostile istu , Nonsocer . genero,fratrum quoque gratia rara est . Imminet exitio vir eofuse, illa mariti; Geida terribiles miseeutaeonita novercae ;Fil ante diem paretos inquirit in annos.

I a. Venefica item erat Ioanna puella , quae anno millesi- - quingentesimo quinquagesmo quarto , in Novembri, nobili 'matronae Annae a Virmoni, dominae in Veli, optime de ea M. u. bis clandestine arsenicum propinavit. Ego ad morbi, ex lea ' prioris veneni, atamptione, curationem ae eetstus, post alia feliciter administrata, jus caponis smplex ab aegrota sorberi volui. Cui denuo, ut e medio suellem nollem tolleretur domina, arsenicumdargius seorsum infuderat Ioanna, quae illi a cubinulis erat. Eo autem non satis juri immixto, gustii di visu maxime, ob ejus copiam, ab aeraota& me deprehensum est venenum. Necdum enim in animos antea inepserat oblati arsenici suspicio, sed venenatum aliquid pius ab ea comessis adhaesisse opinabamur. Inde, num destinatum gliribus perimendis pulverem alicubi ocelusisset aegrota, sciscita-x; qui cum altero collatus, certiores nos redderet. Nec defuit incessus. Hoc etenim modo innotuitvenennm dominae denuo emmbitum :sed prius a me & pueto veneficii adornati tum adhue igna' 'ria, gustatum in justulo. Concitato autem utrinque moκ vomitu, S

L l a iis, quae

315쪽

iis, quae veneni vim instingerent oblatis, additoque antidoto, trillae veneni manserunt reliquiae. Veneficium confessa paelia , morti ad-judicabatur: aliorum tamen intereessione ob aetatem Juvenilem, Jua vix decimum quintum attigerat annum, vitae beneficio tuisus Onata, carceri perpetuo mancipabatur. Unde, post menses paucos effractis cancellis, eam liberarunt milites. Ut quilibet hoc doctus exemplo, provide magis suis consuleret rebus, flagitium hoe

quam brevissime commemorare libuit. g I 3. Vidi & vetulam, quae obaelotypiam arsenicum marito insonti cum olusculo propinarat, unde hic cum acerbissimis interiit cruciamentisalla autem undis publico immergebatur supplicio. I . Nuper improbam uxorem marito aliquot vicibus arge tum vivum dedit se devorandum. eumque id si ae ullo nocumcntoia . per alvum egcssese, narrat Georgicis Agricola: mulierem vero in ,... maleficio manifesto deprehensam poenas legibili dedisse. δεμ si Is . Exactis item his annis. quum mulier venefica Ttemoniae alijs exhibuisset marito argentum vivum , ut eum perderet, nec ex voto negotium successiset: tandem die quodam festo, cum campanis daretur solennit et signum absol uti Milia iactificii, illa praeeunte ad aedes Dolpiorum, mercatorum ibi celebrium, ubi ab emente majorem solito argenti vivi quantitatem, quaesivit mercatoris iamulus, in quem finem id compararet8 respondet, se in medicamento quodam ad enecandos ratios θe mures eo uti. Cum primum domum v nit, omne illud argentum infudit olusculo conciso coctoque, quod marito apponebat: is animadvertens nondum disse lutum nee satis permixtum Mercurium, assumpto olere in forum excurrit ad Comtules, qai tum ut apud eos moris est in post celebratam Missam ante

curiam moras trahebant, forte, ut fit, de republica conferentes: v neficii accusat uxorem, ostendens pharmacum edulio mixtum. o autem mortis genere comprehensa illa perierit, non satis novi.

M oraηda hisoria de genesi famulo carnificis, ejusdemo male ca conjuge , quae trium virorum capita palam ferire voluit.

F -- Tro C catalogo dignabor mulierem iam uiam Mechieldim no-L-mine, malitia non talariorem quacunque venefica, ob rati ,-tem inauditam facinoris , in Septembri anni sexagesimi secundis pia millesilaum quingentesimum, recentet instituti adhu ac modam in oppi Diuitigod by Cooste

316쪽

in oppido circa Mosam ad Brabantiae limites sito , Gravia nuneupato, loco mihi natalitio. Ut ex quinq; captivis tres eodem die supplicio ob sua flagitia efficerentur, accitur ex proxima civitate Gelororum Neomagio carnifex, qui sperans eos ex magistratus decieto susis pendendos, subsequitur: mutata autem sententia, simulatque capita esse ferienda intelligeret, de imbecillitate sua apud Lirapam Sterihusium conquestus est. ante atinum contracta ex veneno ipsi clam propinato a suo famulo, ut in heri sui ministerium posset furto- μ gari. quae solet esse in dignitatibus & praeesaris officiis invidia. Ne veto diutius procrastinaretur supplicium,. statim missarum ad conjugem pollicetur, quae strum collegam Arnhemia vocaret,in sentem .

tiae latae exequutionem. cum eo enim se contraxisse de opera mutua, de communi lucro, asseverabat: quemadmodum plerunque fit, ut inter fideles artifices aequale redeat ex pacto emolumentum. Consensit praefectus, mittiturque Neom igium ad tortoris uxorem,

ut euestigio accerseretur Ainhemia publicus ejusdem ossicii administer. illa lucri cupida, aliud statuit animo. maliti scilicet defectum suis supplere vitibus. QDre gladium ejusmodi postre- moactat tragico destinatum, pro marito a consule impetrat, cultrorumque fabro dextrorsum exacuendum mox defert: ipsa etenim sinistra erat. Inde hora vespertina sibi capillitium clam secati jubet, & summo mane vestes viti induta , praeter thoracem studio telictum, ut in laxiore indusio minus observarentur mam, rarae: deinde imposito capiti pileo plumis ornato, latoque illo gladio accincta, incunctanter Graviam properae. Qiram satrapa videns imberbem, Arithemiensemque ratus esse lictorem, rogabat, num in ea juvenili aetate trium simul truncare capita auis

dctet e Hoe sibi committi debere, nec jam ptimum in illud se

prodituram theatrum, quam eandem saepius experta esset aleam, respondit, arreptis simul restibus quibus captivos vinciret. Ita iis tandem productis, ut mox gladio feriendas submitterenteetvices, seo sum a conjuge & fratre Steinbasius piaefectus admonetur , lictorem videri steminam. Hic cum unia verso comitatu ad stuporem usque consternatus, re mox cognita ex carnificis timulo, quem exacto juramento ad 'veritatis confessionem adegerat . reos custossiae reddi jubet: &, nsti clam hoc Devi mei sexus motis tum opera satrapae se labduxi lci, ne vel ab hominu.n turba in aquas proxi.nas

317쪽

mo Da LAMI ets III de deretur, vel alioqui ab aliis oppim malitiosis sceminis trucida

retur colis, verendum erat. Reversa autem Neo magium, risu apud multos celebratur, velut tanto facinore nobilitata: maritoque subtia tuo, eam duxit uxorem carnifex Ainhemiensis, defuncti apud Ne magos successor, Sic ueplurimum, obfunctionum communem usum inter collegas matrimonia contrahi cesebrariq; solent,ne in alienas, familias transferatui nobilia ejusmodiossicia,nec degeneret soboles.

De piastris, Hippominies, dr religat amatoriis qui quiliis.

HU c quoque pertinet amatorium poculum aut pharmacum. Graecis σίλτρον nuncupatum, sensus vitians, iisque varias speciei 6c amores concitans iuriosos. Rus meminit Iuvenalis: Hie n agicos refert cantur, hie Thessala υendit Philtra, quibiu valeant mentem vexare mariti. Eo de referantur & Laelii versus in Apologia r. ab A pulso adducti . Philtra omnia undique eruum, Radiculae, herbx,furensi, Antiphater illud qucrisur, e ureae dicer, siehorditur, Throehisculi, ungues,lenis, Hinnientium dulcedinensi a. In hoc item veneficii genere locum habet Hippomanes,eDtuncula haud parum famosa, caricae maguitudine, speCie orbiculata, latiuscula, colore nigro, quae in fronte nascentis pulli equini appa- et, quam edito statim partu mater lambendo abstergendoque devorat : &, si praeripiatur, animum a foetu penitus aversum habet,nee cum ad ubera admittit. Ob hoc maximam esset vim ejus ad amorem concitandum serunt, quando in pulverem verse, cum amantis sanguine propinatur in poculis. Hinc equis innasci amotis veneficium,ait Plinius. Hus mentionem fecere Aristoteles, Solinus, Columella, dc caeteri. Item Virgilius: -orines e fiasuerdor, Ter tentum tonat ore deos, Herebumque, Chao pie, Tergeminamque Heeaten, tria virginis Ira Dian Sparsierat re laticessimulatossontis . Demi, Olcibin me' ad Lunam queruntur ahenis Τubentes herbx, nigri Mm iam veneni. Quaeritur re nastentis equi de fronte revulsus, .

Et matripraereptin amor.

I 3. Dicunt de eodem nomine virus illud lentum, quod ex equa-

318쪽

describitur: .

Huc dem- pomanes vero quod nomine dicaint Pasorei, lentum dissitat ab ino ine virin: H pomanes, quod saepe male lucte noυere σή istemtes herbas, non innoxia merba. Et apud Tibullum: ct quod, ubi indo miis trulbis υeum inat amores, . Hippomanesteupidae syllat ab inguine equo. Propertius lib. q. in lenam quandam :Co uiuifriges no Fro de senuine, er in me Hippomanes fetix semina legi' equc.

Et Ovidius Eleg. D. 8. adversas aliam lenam :Scn bene quid gram eum quid torto eouesta rhombo Licia, quid valeat υiras .imautis equc. Novit Iuvenalis quoque: P pomaues, earmenque loquor, costumqm venenum Priυigno datum. g q, Nomen veneno inditum H - μνε , quod et i equinae Cain pidini similes hominibus amoris accendat faces. Hinc, Pausania Se AEliano authocibus,tantam in eo novit vim Olympi ς Phormis Arcas, quod illo aeti mixto & effaso, equam posuerit, abscissa cauda : huic Hippomanes incluserat,iabrica non tam accurata,ut ea falsitate tantopere ad hujus conspectum furiis excitari oportuerit equos : quos tamen ita alliciebat, tantaque agitabat insania, ut disruptis frenis in ipsam violentius quain in vivam,insilirent equam. Neque quod ingulae inhaerentes areae stamae lubrico elidetentur lapsu. idcirco ceselabat appetitio, imo ardentius multo in ius ante ore adhinniebant: neque prius ab aeneo potuere depelli simulachro , quam flagris de equisonum violentia abs raberentur. Est dc Hippomanes , ut docet Theocritus, φυτονιτ .ων. id est, planta sive herba , qua gustata equitu futias agantur: unde & nomen. g F. inter amatoria adhaec venena connumerantur , in extrema lupi cauda pilus, ejusque virga, remora pisciculus, fetis ce-1rebra n, & lacertae, stellio cui stincus nomen. item os de rana vitiis vrii. a. Ui, in formicarum acervo exesa. Sinistri etenim ossis contactu amo-.-em, dextri vero dissidium excitati tradunt. Vel, ut alii referunt, a formicis obesa ranae ossa conjice in aquam, quorum aliqua aqude in

maioria

319쪽

a a D E L A M-r xs III tant, quaedam subsident: haec ligata in albo sindone, θ: suspensa,

amorem conciliant, illis conracto homini odium paritur. Aliud experimentum simile ex hirundinum pullis. Accipiuntur ii unius se turae aut nidi, qui in olla conditi, in terra sepeliuntur, ut istacati fame pereant. Post ex eslbssis , qui hiante ro o mortui invenium tur, amori: qui occluso, concitando serviunt odio. Utero hyaenae sinistro lacerto quoque religato, si quis mulierem inspiciat, usui hieesse etiam petbibetur. Componuntur ea quoque interdum ex eracrementis , aut animalibus ὀ putredine genitis, aut ex connata nobis materie, quae tamen, ut illicita merito mentem potius turbant, mutantque , quam ad mandum cogant. Sic menstrui mulierum, praesertim biliosarum de rixosarum, potus, adeo bibentes effascinate inficereque, ut lunaticos 3c amentes efficiat, creditur. Habentur &alia philtra, a mortuorum vestibus, candelis,acubus,dc iis universim, quae funerum gratia parantur, sumpta.

β 6. QiΗ eo libentius, quod nugarum plus, quam veritatis habeant, nomino. Quemadmodum nativa illa venena, nimisque essi-eacia silentio in sepelire malui, doctioribus medicis ex sexto Diosi cotidis de matta medica, dc reliquis item Graecorum de Arabum, tum etiam quorundam recentiorum libris, atque usu quotidiano nimis cognita

amatoria Tocula, Hippomanes, se quaecunque id geηus alia, cum furorem inducant, quam amorem conciliret.

ΡORRO philtra, Hippomanes, dc quaecunque id genus alia, in

amore vere conciliando parum aut nihil valere, Ied furorem citius concitare, multorum non ignobilium virorum est sententia. Ovidius in lib. de Medicamine faciet: 'Sic potiuν nos tanget amor, quam fortibus herbis, uuas maga terribilis secat arte mansu. Nec vos pranunib4ν , nee so credite succo,

Nec tentate noeens virus amantis equae.

Nee medie inarsis finduntur cantibus an Vs, Me redit in fontes unda filia μοι. uem in II. de Arte amandi :Fallitur, AEunonivis quis decurrit ad artes, Datquc, Disitirco by Corale

320쪽

Datque, quod a tenerim- revellit Uri. Non faeient, ut vivat amor c drides herbae, o Missaque eum ma eis mesa venenasi vis. 1stea exemplis Medeae de Circes eomprobat: ' . . - Phasias Asonidem, Greetenuisses Visem, Si modo servari ean neposset amor. -- - - data pro Merinlpastentiathil rapuestu: 'Phiria noeent animis, υ- - βωνὰ habem. s a. Hinc Eusebius Caesiuiensissetibit Lucretrum potisma DR- --etorio poculo in tantumlatotem versum,ut se tandem propria assinu

4nteremerit. Sunt qui arbitrantur, uxorem illius hujusmodi obtulisse ρ. - : poculum, & eam Lucillam vocatam, ex Hieronymi testimonio in sinum, cujus haec sunt verba: Livia virum sinun interfecit,quem nimis odit: Lucilla sinam quem nimis amavit. illa sponte miscuitaeonitum: Luciliadecepta, furorem propinavit pro amoris culo. De illo quoque extat illud Politiani in Nutrice: His, qui sit abit pnremoque infanis amore,

Mox serra.oecubuit,flementem amistrat Omnem.s Quid si bano equitiNeapolitano acciderit, est profecto a rabile. Hic, quum poculo amatorio insanisset, teneretque oppida--mnulla regia ossicia ab Alphonso Ariagonum Rege tradita,fuerunt, qui ab Alphonso illa bona postularent, absurdum esse mentes,a demente hujusmodi bona pollideti. Quibus Rex re*on- . - : sibi inhumanissimum videri, iis 1e etiam substantiam auferre, quihussore mentem dc cerebrum abstulisset. Innuere autem videtur, ' calamitatem non esse calamitati adjungendam. M . . Tradiderunt item litetarum monumentis Cornelius Nepos ' P tarchus, Lucium Lucullum Imperatorem amatorio quoque poculo a Callistbene propinato, ptimum mente laesum fuisse,deinde interemptum. Meminit & Plinius xxv. 3. circa finem. Narrat quo- que Iosephus di Suetonius, c. Caligulam a Caesonia uxore potio natum, amatorio quidem medicamento, sed quod in furorem terit. Quod commemorans Satyricus pocta, id poculum ςX Hippomanes apparatum fuisse est. Ita ia

Et surere incipias, ut avuneulis age Noronu, i MCM otam stremuli frontem Coonia pulv

SEARCH

MENU NAVIGATION