Hispaniae illustratae seu rerum vrbiumq. Hispaniae, Lusitaniae, Aethiopiae et Indiae scriptores varij. Partim editi nunc primum, partim aucti atque emendati. Quorum seriem sequens post praefationem pagina exhibet. Tomis aliquot diuisi. Operâ & studio

발행: 1608년

분량: 618페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

261쪽

ot MEMORIALE SANCTORVM,

uioribus oppressum peccatis sermone suo laesit, de nullius acubus iudicauit,denullius desperauit salute,nec quemquam licet foedis infamatum despexit rumoribus.Scio toferebato versutias daemonum,sicio insolentias hominum, qui interdum ipsum maledictionis tibistinatione impetunt, quem probatum dignioribus meritis habet Omnipotens. Multa sunt enim iudicio condemnata humano, quae diuino sunt probata,&lam ctificata consilio. Et plerumque opinationibus suis transgrediuntur homines diutunam sententiam: dum cuius meriti apud illum quisque permaneat,nesciant.Et tameniam quasi praesagi occultoriam vel dignum praealcent, vel reprobum infunenti Cum utique inculpabilius, si ad se reuerterent, iudicarent: etsi quanto, vel quali oneri unus quisque subiaceat, vel quo sit debito reus intenderent, nullatenus culpabiliter dei cognitis disputarent.Sed agunt nonnulli hae quo in veritate exprobratio diuinam

-- L tra nos olim prolata firmetur, quae air: Attendite, re auscultate. Nemoquod bonum

est loquitur, nullus est,qui agat poenitentiam propter peccatum saum . dicens:

feei 3 Qui propivificinoris tua neglem, de festucis aliorum selliciti permanςntes,

quod leui 1usurrationis aure captauerint, verum nihilominus, & nullatenus incre bile esse afirmant. Numquam autem virgo clementissima sine causatram admouit. nisi cum sorte aut infantulis, aut aliquam e 1broribus negligentem aspiceret,quas solo intuitu oculorum redarguebat humiliter. Numquam aliquando in cuiusquam prorupit contumeliam, nunquam os eius vaniloquio est occupatum, nusquam aniles de

otiosas fabulas suis passa in admitti auditibus. Christiam corde, Christumore lapius someditans. illam frequentius cum omniaffectu canebat antiphonam, quam in laudem Sanctorum beati patres suaui cantu aptaverunt, Aperi mihi Domine Paradisi ianuam. ut ad illam patriam reuertar, ubi mori non est, ubi dulce Pudium perseuerat. Cum his colloqui delectabatur, quorum mens spiritali virtute iuccincta, mortificataeum vitiis, Ecconcupiscentiis membra gerebant nec cui Pam se nisi forte spiritualibus viaris, & id perrarum, ac serius visendi praestabat accellum. Quia claustra foeminariam . cellulis monachorum altis interiectis di arata maceriis. licet unius patrisgubem ,- - culo regerentur, hae tamen sequestratis se mansiunculis retrudeles, nulli omnino comis tuendi se facultatem praebebant. Sed,si subinde aut fratribus congrua instaret necessitas,aut hospitum pia impetraret humanitas, sela venerabilis Elisabeth per senestram so se exhibebat cernendam,quae priori5 totius erat mater vera monasterij. β Qvo D A M igitur tempore petiit a conseroribus Columba, ut inter ipsa claustra in quodam angulo cellula sbi daretur, quo secum sola demorans immunis a cat rarum strepitu fieret. Annuunt pro rogatu ianetae sorores, praebentque adminiculum suo consensu augendi virginis sancti ratem, quae aliquam etiam inde percipere confid bant mercedem. Vt enim praemio dignum est sanctae conuersationis studium, ita de erga pie viventes religiosius affinus. Nec distata factis bona consensio. quae non vi tute animi, sed virium quassatur defectu e vicum sorte non fuerit vigor corporis cilia exercendi, sit mentis intentio similibus delectandi. Communia sunt enim operiss-cti commercia, de eo fiunt Christo gratissima, quo simpliciter in charitate perfecti ad εο

nostrum reserimus commodum fiatemae sanctitatis studium. D E Ni E indepta benedictione serorum, exors omni coenobialium actione curarum virgo venerabilis,in contemplatione Dei, & meditarione scripturarum mulis tum temporis perseverans, post crebra suspiria, &fletus immensos, iri quibus speciali munere supraplurimos coelitus eminebat, denuo ad instruendos diuinis pastibus com . uirginalium animos reuertitur ad coetum. Ferunt namque illam persaepe ternas,&quaternas horas, necnon usique in medium diem in oratione decumbere. &cum nullare narent suspiria,nulloque singultu membra incuterentur, in magno tamen silentio fletum promebat. Adeo ut subtus maria, in qua illa prostrato corpore exorabat, humectum lachrymis pauimentum ostenderetur. Maximum etiam in obsecrationiblis stando expendens curriculum, in tantam subito serebatur theoriam , vigeminatus 4 utroque oculo rivulus lachrymatum ad mentum descendens,in unum coueriasme

tum,crebra stillatione guttatim quasi e tecto in humum influeret. r INTEREA, cum furor persequutionis, qui in excidium ecclesiarum fremebat, .. yta hanc sceminarum collectam urbi admoueretan praediolum,quod dudum sibi in eonias nici basilicae sancti Cypriani extruxerant, sese conferunt retrudendae. Hic iam consi,

truta beatissima virgo incomparabiliter fiebat, Iugebatque ubertim,&suam quietem. quam gerebat in montibus. εc tumultus quos in urbe incurrerat. Semperimen, cs corde&lingua clamabat: Tu nosti Domine, quia diem hominis non concupi super

terram.

262쪽

terram. Semper praedicabat, semper orabat, semper psalmos canebat, semperinore eius laus, Si benedictio Domini resonabat. Et quia virginum manso praelati sanctua. 6 parietibus cohaerebat, tantumque obiectu maceriae a vestibulo altaris dirimebatur, si quem forte eantum sanctorum laudibus resbnantem per natalitia martyrum a distet a clericis patentibus, confestim quadam iucunditate coelestium desideriorum compuncta prorumpebat in lachrymas: uti Ion minus illam Introrsus crederes proclamater Sittit anima mea ad Deum vivum, quando veniam&appareboante faciem Dei. fuerunt mihi lachrymae panes die ac nocte, dum dicitur mihi quotidie, ubi est Deus tuus. Ipsis etenim nexibus corporis, quibus in hac peregrinatione mens Io elicuiusque tetenta, ab illa ineflabili claritate lanctorum cum magna supernorum d sideriorum siti exul a seiungitur, velut obstantibus murorum repagulis ne ad civitatem viventium concito, quo vult, gressu pertingat quasi e regione Onus membrorum

sibi credens te sistere plorat&dicit: puerunt mihi lachrymae meae panes die ac nocte, . dum dicitur mihi quotidie, ubi est Deus tuus. Cum illo utique esse desiderat, cum quo Apostolus resoluta iam mortalitate cupiens permanere, dicebat: dissolui te esse cum p .LChristo melius est. V Ε κ v M in desinenter his votis sancta Columba insistens, cum plus aliquid, ut

reor in semetipsam cruciatus, ipsa inferret, quam furens imploderet carnifex, vigiliarum , ieiuniorum, atque orationum scilicet continuando laborest quasi parua eo sent ista omnia, proprio de ultroneo in se voto illata tormenta, velut de suis etiam meritis , etsi maiora exerceret, non confidebat. Ac metuens ne centesimum virginitatis

suae fructum vacuum apud patrem commodi repeliret: ad ineffabile martyrij indubia lucrum aspirat, quod peccatores etiam directo tramite in regnum mittit coelorum. dicente Euangelio: Regnum etelorum vim patitur,diviolenti diripiunt illud. Hinc M. Liam ardentius in amore Christi succensa, concitis ad eum gressibus, cui fideliter ser-- uierat, anhelans peruenire, quibusdam etiam reuelationibus ad id frequenter impulsar quodam die irrupto latibulo, releratis tacite foribus in solum digrediens, licet fin-

crenita viarum urbis existeret, prouido tamen exploratu, quo iudex moraretur,ad- ν'

discit. Ibi eum petuenisset, elusique astaret obtutibus. dat professionem Catholicae 3 o fidei, profert euangelicam veritatem, iniquum dogma retundit, auctoremque magni es, sceleris talia prasumentem annuncians, ipsum denuo arbitrum quare se talibus acrilegiis combinaret, blandis admodum verbis hortatur. Cuius speciem verbaque miratus, illico eam in palatium ducens, satrapum concilio repraesentat, ibi adhuc profitetur, praedicat, admoner, omnes suae potius debere siluti consulere, quam vanis insistere deceptionibus, quibus eam transuertere conabantur. Dicebat etiam, non talem Christus habet sponsam , quae immutari de pristina compactione arrarum eius praevaleat. Nam quis ditior illo est,ut vos me copiis rerum credatis illicet e Quis pubchrior eo est, cuius speciei forma prae filiis hominum clatet, ut vos me nuptu terreno 4o arbitremini oblectandam ' Quis cultus vel secta euangelicae fidei veritate sancti otest, quae per totum orbem Apostolorum vocibus promulgata, aeternae spei credentibus praemium lepromittens, omne pio phetismum, quod ab illa dissentit, anathema esse in veritate non dubium est. Quamobrem relicta vanitate, velum euangelij ducem requirite, quo melius filij lucis, quam genimina tenebrarum, mortisq; soboles appellemini. ille etenim dixi u Qui sequitur me non ambulabit in tenebris.& omnis qui vivit. λα credit in me,non morietur in aeternum ..Io ivvκ cum sortissimam virginis constantiam consules uniuers aduerterent.&neque immutati posse talibus imbutam oraculis cernerent, neque hortatum asserationis eius ferre valerent; continuo ante fores palati j eam trucidari praecipiunt. Quam sy . cum summa reuerentia foro constituentes, non se prius decollari permisit, quam prae- γmio lictorem virgo sacratissima honoraret. Sicque pronior ceruicem inesinans, in 3 Iapsu iuguli delicatum corpus sternitur. Nec mora, ut erat lineis indutum, cadauer sporta immissum alueo proiici principes mandauerunt, nec sicut caeteta occisorum cadauera, aut pro soribus neglexerunt aut equuleo suspenderunt Is Calend. Octob.-oia

Era Dccc xc s. Quod post sextum diem illaesium& integrum quorundam solertia M. monachorum diuinitus nobis allatum est, dignoque officio in basilica sanctae Eulaliaeta virginis de martyris, quae in vico Fragellas constituta est, honorabilem meruit sepultu- ram. Hoenobis ad fidem de ea relatum est. Caeterum tu sacratissima, quae utiliter Eoclesiam Catholicam &vivens conue sationis exemplo, Ac moriens celse meritorum 'instituis patrocinior esto memor cultoris tui, erue me laqueis mundi, abstrahe pertura

263쪽

3oo . MEMORIALE SANCTORUM.

bationibus seculi. &confer post mortem requiem paradisi. Per Dominum nostrum Iesum Christum qui vivit cum patre S Spiritu sancto,unus & immortalis Deus,per in- .finita iacula saeculorum. me .

s Pompa virgo smar0r. cap. XL

Gitur eum ad multorum notitiam ipso die rumoreonsummati martyri j praedicta virginis peruenisset,&non solum totam ciuitatem, verum etiaviciniora loca inserperet: virgociuaedam venerabilis, nomine Pompos I. . M.L e coenobio S.Saluatoris, quod ad radicem Pinnae Mellariis constitutumeli,quo dudum se cum parentibus, fiatribus & cognatis Christo militatura contuleratrex quo antea beatissimus Fandiu eiusdem loci sacerdos olim descenderat mox ut it, i Iud martyrium a dicentibus comperit alio die Cita occurrit. Haec namque virgo beata, parentum, & propinquorum stactam conuersationem, quam gerebant in Corduba exquaerant progeniti) cernens, confessi mauida mente tali se voto assignans. cum his simul mundum spernit abentia deserit,integritatem promittit, mansuraque perenititur conatu appetere. Quapropter parentes eius,distracto patrimonio, - . praefatum coenobium construentes ineoloeo, qui ex eo quia ab antiquitus congestos 2 3 in illa celliori rupe apum industria fauos, qui usque hodie permanent, maiores nostri viderunt. Pinna Mellaria vocatus est. Ibidem aute in se ad exercitium vitae monasticae collocantes,tradant beatam hanc virginem inter illum suorum conuentum pulchri rem gratias anctitatis floruisse:&quae ultimum per aetatem gradum tenebat, ni caeteris excellentiori culmine innocentiae ac simplicitatis merito subliniata. Tantoque in scripturarum meditatione fortissima permanebat,ut si fieri posset,non diebus,non noctibus alectione vacaret, nisi quarundam ingruentium tempestatum impediretur

procellis.Si quid sorte ad suam exaggeratum sentiret iniuriam, illaquae macte humilitatis gratia prominebat, cuncta patienti animo sustinebat. Instabat vigilijs,ieiunij x de orationibus crebrius incubabat, quibus fauente Domino inuiolabiliter votum posset y conseruare promissum. Plura sunt quae de eius sanctitate referente nobis famulo Christi Feliee monacho, eiusdem coenobii Abbate,cognouimus, quae obtentu euitandi s stidium relinquentes, ad illud, quod eam sine dubio coelo praemisit, quam propere festinamus. Cum enim summae sanctimoniae studium gereret, seriti reique Deo fideliter,

mox ut beatae Columbae martyrium comperit, illico interius igne conflagrata martyrii, iit admodum laetior tali nuntio recreata Et quibus ad id posset pertingere passibus, . tacito de singulari cogitamine ruminat. Et o miram vocationem Domini.&supernaedi spositionis aditum patefactum, quo nullus praedestinatus martyrin gloria dest Iudatur. quo nemo coetui sanctorum ascriptus, humana potest illaqueatione teneri. Fum ut namque quod multo satis ante hoc tempus haec virgo ad martyrium conuolast et, nisi A. quibusdam suorum impediretur ruaguIis,qui eam causa saeuientrum persequutionu,

alta seruabEt custodia. bed quid in se potest habere custodiae conditio miserabilis qiia-do, sicut scriptum est, nisi Dominus custodierit, in vanum vigilant, qui humaniter sequi ppiam custodire arbitrantur. Etenim ipsa superueniente nocte, cosummata in Dei laudibus nocturna vigilia, unus e fratribus suis eςteris quiescendi gratia regredi cntiabus ad cubile, quasi diuinitas moneretur,&Certe non sane prouidentia Domini, arrepta claue,portam monaster ij inconsuetus aperuit, minimo p ratum modo clauo superpositore trulit. Ad quam illa silenter accedens,&clam ostium reserans, adit per tene-- bras noctis coelesti lumine illustrata. Totumque illud itervassii horridum Iitudine' ante lucis crepusculum transiens. clarescente mane urbem ingreditur, seseque obtu- Iotibus iudicis praesentari non disteri. Ad quem sanctae fidei rationem Proponens. vatemque impudicum simplici exhortatione confundctis,confestim ille gladio truci- . dandam decernit, sicque ante fores palatu constituta exempto capite constern ' turis. Calend. Octob. Era DcccxM Cuius cadauer in flumen proiicientes quorundam 7 mercenariorum studio in quadam fouea congestum desuper multo puluere tumula tur. Ex quo iteram,Christo fauente, post dies pene viginti, industria quorundam monacliorum inde abstractum, ad praedictum beatae virginis Eulaliae lanctuaritim repo

tantes, digno ibidem sacerdotum& religiosorum ministerio, ad pedes sanctae Co Iumbae humatum est. Quod nihilominus diuina gredimus dispensatione peractum vi quae se invita

264쪽

LIBER TERTIUS. 3or

se in vita sua tanta charitate dilexerant, morte etiam ab sepultura indiuiis manerent, regnante domino Iesu Christo in secula seculorum. --Hus Presbter se inare r. Cap. XILC X hoc autem tempore, decem mensibus interiectis, quidam presbyter Abundius Ianomine, de vico Ananellos, qui est in montana Cordubensi, exortus, ibidemque i

sacerdotium suum peragens,'unt, quorundam commento, Vel fraude gentilium, z. ad martyrium fuisses retractum. Sed ille Dei famulus cum se quadam vocatione in sa- , crificium verum caelitus aptari Conspiceret,quo nolens ducebatur, grato animo adiit. Ac sic interrogatus a iudiceant repida responsione rationem fidei pandes, ultimo sce- Ααου- m: lerosum dogmatistem, eiusque cultores veridicis assertionum obiectis inculcat. Ideoque sub celeri indignatione peremptus , canibus x bestiis deuorandus exponit ut v. Idus Iulii: Eta DCCCXCll. Liartyris anctorum matrem Petri, o modovici. Cap. XIII. SVCcro NTi deniq; tempore, quidam presbyter adolescens, nomine Amator, qui

utim ex oppido Tuccitano cum genitore& fratribus suis Cordubam discendi gratia aduentarat,& Petrus monachus, ac Hludo uicus contribulis noster,& frater Pali. li Diaconi, cuius Martyriium liber secundus exponit, ex civibus Cordubensibus orti, uno sescedere colligantes, ad praedicandam Euangelicam VCritatem apsarunt, idcO- ἀει A riti. que celeriter sub praecedentium professione perempti sunt. II. Calen. Maias, Era,' DCCCXCIII. Quorum corpora fluuialibus immersa gurgitibus, Deo fautore, p. , si aliquot dies littori exponuntur, I cum penitus nullam suae quietis sanctus sacerdos notitiam dederit, manent tamen caeteri sancti venerabiliter in praecognitis locis reposti. Nam beatus Petrus in Pinnae Mell ariensis Coenobio tumulatur, Hludovicus in iaintia

vico Italicensis prouinciae nomine Palma, quae Singilio flumine praesidet, digniter requiesciti, ne Vite do ara re. cap. XIV EA tempestate Micsindus quidam vir aetate iam plenus, ex prouincia Egabrens, Rin

qui nescio ob quam persequutionem dudum fidei sancta lapsum incurrerat, dum ad exercitium nuper indepti cultus adhortaretur, abnegat si eiusmolli sacrilegio in nere infectum: quod vel carnis infirmitate, vel circunuentione diaboli, siti bito sibi susceptum est: Illo momento cum talia fateretur, sub celeri indignatione peremptus Annin D. est, Era qua sit pra. επ.. HALepresbyteri, Poth se Isari monachorum D tyrum. cap. XV. PRAETERLA Helias presbyteriam senex ex prouincia Lirsitania, cum Paulo&Isi. doro monachis ad hi ic iuuenili aetate florentibus, sub priorum professione perempti sunt X v. Caleti. Maii, Era DCCCXClV. Quorum corpora patibulis eleuata, post multos dies Baetico sinu conduntur. MDe Argimiro Monacho, set Mure. Cap. XVI. TNDE praeterea Argi mirus quidam Consetar vir nobilis&aetate iatri plenus ex oppi R do Egabrenii cognationem ducebat, S: quodam tempore Cordubae patritiae Cela D. ἡ

sora rege praefectus extiterat, cum se motus ab administratione iudicii, otium coeno- m bii incoleret quietus, quotamdam ethnicorum dolo vel odio circunuciatus .accusatur .ss coram iudice de subsanio vatis sui, & exprobratur de professione diti initatis filii Dei, quodque isto o innipotcntioi em nullum atrum fateatur, illum vanitatis auctorem, ducemque aiserat perditorum. Contimio Dei sermussab glandi&ferocissimo iudicis mota coiij ccius ergastulis, arctius coarctatur. Quem coram se post aliquot dies ni-bens ad littere, dum suis adhortationibus de lenociniis quoddam verborum, prosano ritui Aisum DCIΠanci p. rcitu dct, nccpr: eualet: pertinacem in sancto pro potito militem Cluilii e- oytiulco viventcna imposuit, enseque transfossum poremit IV. Calendas I. ilias, Ei a L CCCXCIV. Cuius corpuς cum post multos dies ex ora cepto iudicis de iatibuL, ἶ- deponei ctu. cii: usdam teligiosi solertia sancti Aciscli basilicae deportatur,ae R: no facerdotum ministerio prope tumulum praedicti Martyris, sancti perfecti lium a tu est. G. CC

265쪽

3 ea

MEMORIALE SANCTORVM ' in

De reau sine, Gr fartyre. Op. XVII. Aia λι- π A tempestate vii quaedam nobilis, nomine Attrea, sanctorum Adulphi,&Ioante M nis Martyrtim. de qhubius in pi incedenti bus memi raui imis, soror, quae a rena pore collisionis eoru in deuotionis praemio fungebatur, cumrcuciatis sacrae religionis sui diis in eoenobio Cut clariensi, quod antiquitus sanctae N gloriosae virginis Mariae notamini dedicatum est, Comaneret per annos ferme triginta, S amplius, cunctis fidei suae notitiam donans, nccvllis adumbrata pati ibus, conuersationem Christianismi sui patulo gerebat congressu. Et quia erat stemmatis ortu praecincta, grandique fastu . is . Arabicae traducis CX Ornabatur, nullus exterorum virginis fidem incursare audebat, donec quidam suorum ex prouintia Hispalensi, unde genus trahebat, diuinitus utar- IObitror concitari, quo iam debita ante mundi coniti rimonem virgini corona martyrii pararetur,& praestannus in caelestibus de cosummato hetaretur triumpho, causa explorandi ad se perlati rumoris fidem, ac propositum virginis venientes, callide contribulam si1am gratia hospitandi sese in uiscre mentiuntur. Qiram non solum Christianam,1-- . .. Verum Etiam sacra: deuotionis insignitam stigmate coniuentes, confestim de ea iudi ιο- ιω- ei reserunt quaestion Ira, ini&ipse iure natiuitatis eidem virgini concretis adhaere bat prosapus. Tali ergo itimulatus relatione, suis eam assistere iubens obtutibus quare se i iiii nobiliter attinam famulatu fidei Christianae degenerem reddiderit,vilique propolito tam praecelsi generis insecerit insulam clementi admodum exhortatu compellat. Sed poteris sinquit quam propere totis absolui paedoribus, debitamque interpolataeor ginis recipere claritatem,si tui gerens consulitim fidei nostrae cultibus intimis te votis admittendam clegeris, summisq; nobis affectibus parens,quod sequimur sequaris,& quo ducimur ire cemtenderis. Si vero ic contemptos nos,& etiam quae colimus abrogaueris, S illos quos hacten sae mulata es, intuitu fideissectarc decreueris: post varia diraeci uolaionis tormenta, post multiplicium dolorum immensa supplicia, qtiae mei ito tanti criminis rea repend cns, postrem titurpissimae mortis suppliciu incuries. Ferunt eodem momento virginem sub iudicis obiurgatione cessi fi e &omne sibi ima. - ώ- peratum libenter C eqviendum polliceri. Esquia melius de rebus non expertis silen- MMDL dumeth, qtia procaci Ierincognita vemitare,cuius rei obtentu liaec ipsa negatio Mamtutem suturam si .brepserit utrun: sormidine Carnis, an causa disponcndi rem familiarem, incompertus testificare non audeo, nisi forte ex subseqitutis euentibus, quibus postmodum obstinanter in professione perdurans, promerita adepta ses aurea, ut sese coiectura arbitratus humani habet, carnis illam infirmitate non subcubuisse credam' Igitur post auditam iudex oris cius prosessionem, qua iuxta omnes ritus legis suae

degere spoponderat: illico abeundi,quocunq; vult sibimet libertate collata e vestigio domum regrediriir. Ac sicut prius militans Christo nullatenus a proposito Linctae fidei desueuit, nec a fidelium contubernio sic passa est disgregari, quin potius illorum persis-A pe se coetibus conserens, quos pietatis religio perli; strabat, condignis fetibus at sectum interno lapsum linguae deplorans, spei suae veram fiduciam ad redemptoris alligilt indulgentiam, si forte reatu praeuaricationis obnoxiam famulam non repellat. qui adul- 48 teram ab exitio lapidationis eripiens Petrum a maris fluctibus incubantem Apostolico functurum primatu receptat,m remque patricidio coinquinatum siro comitatui paradisum lustraturus admittit. Nec obelle fidebat praelargae, S: incomparabili Domini pietati inutilis famulae momentaneum crimen, apud quem multimoda miseratio, ω redemptio copiosa di exuberans,praeuenit gratiae dono indignus, &quibus strenui Iaahori, stipendia ni illa suppeditant, Cosulta pietate iustificat. Auget praetcrea virgo sancta compunctionem .stii dium lamentationis multiplicat, votis vota cogeminat,&dua plicato moerore a flectu I; mente perurgens, ne supremo cxamine alit de scelere codeα' ni nata aeterno mancipetur supplicio, aut a consortio si atrum suo rimo dulphi scilicet, Siloannis Matavium beatorum Congruis moritorum repagulis dotrudatur, felicibus votis adnititur.

Exin claro intrepidoque processii frequenter Ecclesiam adiens, iam iamque in vii tu

. te Domini roborata,terrenis abstrasta contagiis: de caelesti curiae anhelat ascribenda, si forte euiusquam rccidiuti contestationis cuentia inius denuo mitteretur. Sed liae ccallidus veterator non leuiter serens, cum fideliori conciliata nuper elapsam, . creatori suo nunc quam antea militare intelligit, nec in aliquo pcnitus promi se cita conitentionis suae praestigium contuetur, quin iniecto stupore nescio cuius habitudi nistrinsuersam virginis lingua a professione veritatis leuiter Λ persia torie cotestaue

rat octon corde fuisse sublatam aduertςns i h ud dubie condi.monibus di: extenua

to cursu.

266쪽

to cursu conqueritur dicens. Haec celebs pridem me labiis fortuitu honorans, modo cor eius praeci nctum virtu e superna, grandi obiectu a meis disparatur illecebris. Et iccirco quendam in persequutionem Beatae Virginis, pruritans denub,ad perquirendam tyronem fidei suae compulit. Nonnulli interea gentilium eius explorantes conuersationem . nihilominus iuxta priorem habitum Christi famulam reperientes,illico de ea coram iudice qtiestum deponunt , crimen asserunt, dolosque praetendunt, & ut tanti abusus presumptioni vindex occurrat, talesque ausus legali auctoritate percellat, peruersis linguis contendunt. Qui protinus vehementi ira comotus, ferocium truculcnto satellitum ministerio suisio eam attrahere conspectibus iubens, illico exhibitam de contemptu nuper adepti cultus redarguit, de neglectu promisit comminatur propositi, & cur tanti iviti decretum non reuerita sit horrisonis percontatur clamoribus. Tum virgo, quae se nouerat ad tale iam diuinitus electam certamen, ut erat prudentioribus diserta facundiis, sancto iam perlustrata respectu, iudici refert. Nunquam a Christo Deo meo separata sum, nunquam a religione pietatis clus di cesti: nunquam prophanationibus velitis vel ad mometuum innae si, licet dudum coram te, lapsu quoddam sermonis, lingua QCcubuerit. Erat autem cor meum fiduciam habens in Domino,qui me suarum promissionum introrsus adminiculis erigebat dicens, Qtii credit in me, etiam si mortuus Crit vivet. lnde quamuis verbolenus laqueum praeualicationis incurrerim,viiii dolo tamen sanctae credulitatis tenore cor praemunitum gerebam. Nam statim quo a te di-grcissi sum, &votis& astectibus Iachrymosis, quem ab infantia mea didiceram cui tum exercui, fidem seruaui, propositum gessi. Restat ergo iam nunc, ut secundum profanationis vestrae ritum, aut gladio vindice puniar, aut si inultum praeterire factam huiuscemodi potest, de reliquo tota me libertate ad cohaerendum Christo domino praetermitte. Tunc immanissimus arbiter virginis allicritone succensus facturus de ea regi relationem ergattulis mancipauit, ingentique vinculorum onere coamctauit. Quam alio die per de crotum principis gladio trucidans, confestina cxantine corpus eius cuiusdam homicidae patibulo, qui ante paucos dies affixus fuerat capite deorsum suspendi praecepit: cuius beatum cadauer cum caeteris furum membris, qui tunc ob flagitium interempti sunt Baeticis immersum gurgitibus nullum hactenus comparendi vestigium praebuit. Christus autem Deus,&DOininus noster qui est adiutor bellantium, M Martyrum Coronator, qui dat lassis Virtutem, se quoquc requi-hendi affectum insinuans, prouidam pulsandi iamiam misericordiae suae confert intentionem, multi modo rerum effectu secundum placitam sibi dispensati m pi aetatam,& praedestinatam ante mundi principium, ad coronam Murii famulam suam in pace suscepit. Cui est honor S gloria,virtus,M potestas in secula seculorum. Amen. Coronata est haec. virgo XIV. Calendas Augusti,Era qua supra

267쪽

Scuo Lix IM LIBRUM TERTIUM. Caput primum. amrdiu vescebantur J In sancio Martyre de his Christianis nobilibus Sarraceni regis tyronibus iam dictum est. Caput quartum. E quia dique Rasis Omarum Hacanis filium Contra hunc Maho metum regem rebes lasse scribit, ipsumque ab regis exercitu in praelio interemptum. Vixit dein Ceps,eodem authore, quietus in regno. Rudericus,Toletanos aduersum regem in Qrrexisse, in Arabum historia scripsit. Viisti sunt,&magna strage deleti Toletani, cum re- Ioge Ordonio, qui suppetias eis ferebat. Crediderim Omaru Toletanoru ducem fuisse. Ego diuo Eulogio magis crediderim,quam Ras, qui omnia ei pacata &prospera ubique euenisse Commemorat. Qtranquam cum primo praelio fusus eius exercitus fuisset: potuit deinde & ipse vincere,& rebelles domare. Caput quintum.

Lamre , praemiorum. J Stipendium intelligo, quod singulis mensibus militibu

per luebatur. Ego non soluistipendia per omnes anni menses intelligerem maxime quibus domi milites agerent: cum iam prius ipsis annonis demutilatas dicit Eulogius. Chirographa exigeni JHoc esst. et tributis per Chirographa exigendis prςscerenturi De chirographo vide Docum. Mart. pag. y I. ad finem. ho Caput septimum. Ex urbe actitari. J Vrbs haec nunc Guadix in Granatae regno vocatur. Nec est huius loci causas,& testimonia afferre, quae in Hispaniae antiquitatibus cogesiimus, ut eadem esse Gaudi xiensem urbem,& Acci tana Romanorum olim Colonia probaremus. De hoc monasterio,de ista etia altero sancti Saluatoris, supcrius crebra fuit mentio. Pinnae Mellariae retro quoq; meminit, sed suus adhuc erit locus de illa dicendi capite. XII. Fortissimum vera athletam in Diem x annum hic praetermisit Eulogius. Ex Usu ardo, Adone,&Equilino Idus Iunii fuere, hoc est tertius decimus eius mensis. Et siquidem die insequenti Anastasius est passus, ut proximo capite scribitur: planum etiam ex Eu- , ologio fit, tertiodecimo Iunii sanctum Fanditam fuisse trucidatum. Caput octauum. Ou sequens alio die.J Insequentem nullo interiecto diem, hoc est crastinum inteIlui deberem die caedis sancti Fanditae indicatur.

Spreto steruJ Diaconii ordinis,cuius est praesertim,ut vocabulum ipsum Graecis sonat, in Ecclesia ministrare. Incendus egerat. J Locus,quantum ego capere possiim est coerruptias. Namuequedi taeenibus vocabulum quid significet reperio: neq; tamen quo pacto emendare pollina succurrit. Et in veteri ita plane fuit scriptum. Nisi forte quis legendum credat scenicus per S.&tabernacula velit intelligi, unde A Scenitae Arabes dicuntur. 4σNatione Geratas. J Getulia Africae pars est. Hinc autem opinio illa ortum habuit,ut ex Sarracenorum progenie editum hunc divum credatur. Potuit profecto ex parentibus Christianis nasci. Erant enim in Africa tametsi ab Sarracenis occupata, Christiani, quemadmodum in Hispania Mocarabes. In osurias decolatus. J Hinc quidam hunc nomine & re ipsa pelicem Martyrem in Astutiis passum scripsere. In horam nonam. Computatio est Romanorum, in sacris etiam Euangeliis usitata: Huius autem sancti Martyris festum nonnullae Hispaniae Ecclesiae celebrant totumq; hoc de Dignae virginis insomnio iisdem pene verbis in lectionibus referunt. Vnde co- stat diui Eulogii libros legisse, quicunq; et festiuitati historiam compararunt. Et nos et- solam quaedam in libro de sanctis Martyribus Iustode Pastore scripsimus: scd cum nodum diui Eulogii scripta vidissemus. Nol se me Dignam. Vera humilitas ex sui cognitione deiecta, in coelum tamen usici ad Dei cognitione efkrtur. Multa sunt autem quae perfectain nobis nostri cognitione praestare possint. Sed illud unum est,quod ad eam ipsam me cepe perducit. Nunquam me totum mihi plene cognoscendum offerro: intro sipicere me undique omni ex parte non sustineo: de aliquid incompertu reliquisse, me ipsum misere fallens, pene exulto: Hoc . qualis sim, demum mihi ostendit. Hic miserabilis pudor me conspiciendi, me met i plum mihi plene conspicuum facit. Hoc ipsum olim miseria nostram deplorantes, hoc Epigrammate eomplexi sum uti ia

268쪽

LIBRUM TERTIUM. 3os

Si quartas interno me totum lumine Lybem, Vestigassisque animum cernere me cupiam: Conscia mens qua sit me ensera, vereturi

Aque mei partemAbtrahit uti mihi. Cum deisse tamen me me ocissi epulabat:

tale mistrum tunc me plenius assicio. In comvile autem ad sui cognitionem mentem etiam tetrasticho olim excitauimus ex illa Sponsi in canticis adhortatione: Nisi te noueris, O pulcherima mulierum: egredere poli vestigia gregu m tuorum,pasce haedos tuos. o G nisi te agnosias mens opulelerrima rerum toto pulcbras conHiat orbe Dein, Pro desiderio, quod tete a 'dera tosiri,

Turpis terrarum solstitabit amor. Caput nonum.

Ouoram cadauera. ὶ In sanisti Zoyli, apud Carrione nobile oppidu, monasterio ordi- tiam r. janis sancti Benedicti corpus sancti Martyris Felicis Coplutens s in argentea theca seruatur,x magna religione colitur. Eo fuit cum Sancti etiam ZOyli corpore translatum, quod in vetustis coenobii nionumentis, quae ego ibidem legi,traditur. Et tame hic videmus eius cadauer per ignem*aquam fuisse dissipatum. Potuit tamen pia Christia, o norum diligentia ossa non penitus incendio consumptat de flumine extrahere. id utilfuit facile cum igne desii cata supernatarent. Caput gecimum. Cum virosvo meremia.ὶ Libro L. cap. 4. apertὰ ostendimus hunc eundem esse Hieremiam, qui Martyreo capite scribitur. Vide quae ibi apposuimus. Huim postι verna.) Hoc est: cupiebat relictis parentibus in monasterium Hier

m Iae transmigrare, & tanquam vernacula ancilla ei adhaerescere.

Visbtin maria.) intextum ex spatio seu iunco stramentum. Inde apud Ovidium

in fastis, Scirpea matra.

Theoriam. J Graecum est vocabulum i qua si tu dicas contemplationem. 3o Sancti Opriani. Et haec basilica intra urbem fuit. Foro constituentes.ὶ Manifestum hinc est tum ante fores palatii extitisset ut id plarea fuerit, quod arcis muris obseptu, ante tame quam ipsam arum ingrediamur, cum fluminis prospectu expanditur. Aut illud forte vacui soli,quod inter turrim,quam LN esonu vocant,& Episcopalis domus hortos interiacet, forum fuit. Sed illud alibrum vero propius est. Cum .mmam M.)Intellige sanctam Martyrem eum summa grauitate&modesta vilius coiit tantia ad Martyrium vadentem , minis ros S carnifices traxisse. Inquit is quae potuit esse reuerentia ρ ρσprius.) Tanquam quae summum in morte proChristi fide obeunda beneficium esse intelligere etia*carnifici, quanquam immerenti, aliquid eidem largiundo, voluit gratificari. Hoc innuit: nec tamen quid ei dederit explicuit. Sancta Eulalia. Duas habuit olim Hispania hoc nomine Martyres, Emeretensem alteram,alteram Barchi non ensem. Nem enim audiendi sunt, qui unam ex utrisq; facere voluerunt. Contra quos in nostra historia fuse disputauimus. Neque tamen utrius .fuerjt basilica, indieauit. Neq; de oppidulo Fragellas habeo, quod dicam.

Caeterum tusscralissima.) Quemadmodum sanctς huius Martyris vitam,dccaedem copiosius,atque etiam facundius diuus Eulogius perscripserat, ita etiam pia prece hic in sine voluit ipsim compellare. Et utroq; quidem fuit virgo dignissima. Vt enim eius vita eximiis sanctitatis exemplis plena,constantiaque in morte admiranda, maiorem histori et so Ieriem praestantiorisq; styli splendorem promerebantur r ita quoq; ingentem in caelis dignitate adepta praesentius S maius suis ferre patrocinium apud Deum poterat,quod avide deberet exposci. Et haec profectis inlignis vitae mortisque in hac virgine praelia ia- -υ ciatia, haec digna eius inuocatio, cui principiu iam hinc fecerat Eulogius: faciunt ut credam , hanc nostratem Cordubensem Columbam, non illam alteram cx Sennonibus .is..in

Gallicanam,csse,qu.un tanto opere ubiq; insigni cum religione Hispania tota concclebret. Et si int praeterea plures etiam aliae causaeqnae me permoveant, cum nulla sit, quae contrarium pollit persuadere. Quae enim rogo, causa nos potuit incitare ut Gallicana Martyrem longe cx Senonibus, hoc est ex remotissima Galliae,quantum ad Hispaniam pertinet, regione solummodo auditam, tanto cum cultu vcnerar mur Cclcbritas cre-

269쪽

3os SCHOLIA IN

do Martyrii et . cui' mariyrologia uno pene vcrbo meminerint, Eglinus paucula scripserit: cum breuiaria nostratia minimc in lectionib',aut i a die festiuitatis eius cocordent. Fuit profecto Sennonica Columba virgo sanctistima Martvt strenuat sed ipsam

caelis residens, inde nos nunc libenter audiens optes no ς' eritate in taenire.&cofirma

te: S: illu legitimum cultu qui ut ab Hii panis Hispaniς Diuae debetur, ei de alserere Is vero cultus tantus est. dc tanto opere in lignis ac penc lingillaris,ut non alienigena sed alumnae tributus debeat videri. Det tibia ut iri in agris pr Hispania qua plurima, Sanctae Colubae nomine sacrata, quae populoria cxunia vcnutationes latis d: ebus Iolenni ritu frequctantur. Parentes, deuotionc in hanc diu a permoti, citis nonac tiliabus imponuti, Burgentis Ecclesia inter dignitales ut dicut habet sanctae Coluna be Abba tu. Habet eo. Iude nomine&honore pri inariae dignitatis sacerdotεEcc lesia Segsicini. Saces tu quo νhuius ditiae ibi de in si immo templo est si riti aura nobile cultu eximiu, Si prouentib'in- . signiter locuples Quanqua utrobiq; eorrii pio iam nomineSancta Coloina, non Colu-ba vocetur. Haec tanta veneratio,iam varius cultus restigionis, plurimorutot signis testata deuotio,tot testimoniis dcclarata, Λ tam pia animorti propCnsione semper Xaucta: cur externae,& non patriae,cur alienigenae, de non ciui, cur peregrinae, Sc non doni esticae& pene tutelari diui tribueretur Indigena habeam', quaeret cmu, externam Propria aderat, aliena aduocaremus Nostrate profectis nos colimus, Hispana Martyre veneramur, & vernaculu in ea, iureq; quod a comunis patriae nobis debitu patrocin tu merito exquirimus legitima rclligione. Sed dies, inquis, quo sanctae Colubae sesti- 1. Uitas in Hispani aces ebratur, Decebris nimiru ultimus, sanctae Colubae Senonensis est

natalitius, non Cordube sis,quae si coleretur, i 7. Sept. debuit occupare. Dicam equideq. sentio. Primu variant hic breuiaria. Segoncinu nanq; 8. Ianua. die, Cauriense .L-pri ManctaColumba habent. Sed ego crcdo,cum sanctaColumbaCordubense nostraiiu aliqui celebrare vellent, nec die, quo passa Martyriu, tarent, S: vit. Decemb. Colu- 'ba coli cernerent: Cordubense arbitrati, cum die ei sine discrimine attribuerui. At i ctiones Senonensis martyriu rcferunt. Nimiru quc madmodu dies nata litius nostratis diuae erat incognitus, ita etia vita& passio. quae non passim in diui Eulogii libris legeb tur. Inde in ad manum erat, nomen I; idem veluti propriu dabat,arripuerunt. Hoc ipsuintincta Marina nostrati hoc est Galliciensi, fictum videmus. Nihil erat proprium, quod lcgercnt,divae Margaritae historiam ex parte ei accommodarunt. Haec habui, quae de nostrae huius sanctae Columbae cultu dicerem: liberum interim iudicium eis relinquens, qui allicr mire maluerint. Caput undecimum. ni. Hinc plane deprehendimus, cum alium diem,ut capite nono Eulogius nominat, crastinum debere intelligi.

Haec omnia usq; ad studia&sacrarum scripturarum mcditatione tanto opere in veteri exemplari fuere corrupta: ut nullus pene sensus eliceretur. Nos quoquo modo potuimus emcndauimus, unum atq; altcru verbii sit pera, entes. δει et hi odis permanent. permanent etiam usq; in hoc tempus, in quo haec stribi- 4 mus. Neq; enim dubiu est.quinde eo sublimiore colle de rupe diuus Eulogitis intelligat,quae quarto ab urbe milliario in vicinoru montium vertice supereminci, supra n

bile fundu qui dicitur et Albayda. Saxum ipsum Sancti Mirandae rupes appellatur. Ibi apes in petrae foraminibus quotannis mellificant. Ad culminis eius radices fons dim

' nat permagnus, qui vicinos hortos citriorum omnis generis arboribus consitos rigat. Situs est monasterio admodu opportunus,&vestigia aedificioru Cum ruinis, non uno loco apparent. Meminisse autem oportet cap. 3.diuu Eulogiu hoc monasteri u haud

cui ab urbe costituisse Ideo hanc rupe ipsum signare credendu est Alioqui insgne lo-G.iau, vi cu adGuadiati fluminis ripas intelligere potuim', si ab apu per rupes mella coficientisi multitudinc Apiaria vulgo not natur. Sed locus 1 o. ferme ab Corduba distat milliario. IUGAMacte humilitatu.) Libenter hac voce cum Liuio utitur. Tam horridumsobtudiae. Et comi go etiam per cliuos&faxa itinere praeruptum. Sui anteforesputilis.ὶ Vides iterum, forum ad arcem ipsam extitisse. Era DCCCXC GL) Ita aperte fuit in vetusto codice, sed describentis vitio manifesto. Si quidem sanctae Columbae Martyrium Pomposam eodem ipso diaconcitauit. Ei, capite ctiam sequenti is scriptoris Iapsus plane conuincitur. Caput duodecimum. Decem n ensibus interiectis. Annus iii sequens iam nunc denotatur. Is fuit 8s a Manet s. Frustra, quid do hoc viculo diccre possim, inquiram. I Id. Ium. Is est dies uius monsis undecimus. Perendie celebratur huius Martyris

270쪽

' festum: quia nimirum siperiores dies aliis erant sanctorum festiuitati s impediti. Vsuardi martyrologium anteuertit, & Iunii octauo reposuit.

Caput decimum teritum.

Ex Tuo trans oppides De hoc oppido retro dictum iam est. I Moured M. Asipiratione habuit semper in excplari hoc nome. Et ita ex diplomatib Imperator u qiii hoc nomine fuere,scribit semper F. Onuphrius Pan inius in sarib'. Dalumsuproamc-ὶ Longum esset referre, quibus rationibus probari possit, Itali cam urbem eo ipsb olim situ extitisse, qui nunc cum magnis ruinis 'Hispalis vetus apta pellatur, exaduerso pene ei urbi trans flumen apponitur. In nostris Hispaniae anti quitatibus, quicquid ad id ipsum inuenire potuimus, congessimus. Palma. Retinet hoc ipsum nome id oppidu,quod Comitatus caput, L emporiu est admodum celebre illud etiam ad celebritatem & singularem in primis amoenitate habet insigne, i, interam niuest Singili fluuio Baetim ab altero eius oppidi latere intrante. DillataCorduba milliaribus triginta duobuS. Palma aute prouinciae Italicensis 1 oeest dioecesis fiuile intellige. Nam Episcopum eo tempore qilema odu superioribus retro secutis trabebat. Sic capite sequenti Egabrensem dioecesi' ouinciam appellat.

Caput decimum quar um.

abrens . Grςce capra dicitur. Latini olim Graecu huius Vrbis nomen reti- Qianis . nebant. Nam qiuia oco Plin. lib. s. c. l. oppida Cordubae viciniora csi memorat,nro B bro emendMiores codices, alui quis adiuuantibus e en plaribus, 'Egabio habent. Nos

Hispani Graecu vocabilia interpretati, Cabra nunc id oppidii nominarii'. Penu namque manifesti, testimoniis in praefato de Hispaniae antiquitaribus opore ostendimus, Egabiti prat m,id ipsum .ina ac Cabrae oppidu fuisse Distata Corduba Insigne est oppidu. q, Comitatus nomen Sc titulu praebeat, in sitas a m Tnrtate praeces- lat. i, cHebratissima illa vor' ine prope habeat,quam nos Simam appellamus: q inter tesqiia-rupes hians, nullu vulgo fundu liabere creditur. Itaq; in prouerbiu iam abiit. Ivsontes sui coppido vicinos Rassis floru&odoris cauca magnopere cclebrat. Et ea sua Leoletia hodie quom iucundissima verno tempore persentitur.Episcopu olim habuit.

Caput decimum quinti m.

XV. Cut is est dies Aprili si . quo eodcm eorum meminit usu ardus: apud quem 3 9 He us, non Helias legitur. Adonis martyrologiu eode die habet : item Romanu nupab Maurolico exauctu. Meminit etiam libri undecimi ultimo capite Equilinus.

Caput decimum sex um.

Consis sis no&EM Apparet Argi miru, publice aliqua do ante martyrii tepus Chri- GUUs. stiana fide de Mahomet ipseudoprophetς falsitate professu futile: unde coselioris nomen &gloria in iam retulerat. Nam confestores, ut notum est, nomine a primaevis nascentis Eceseliae temporibus vl: toto dicebantur qui ita sese apud iudices gessissent, neet .mier nortem subi illunt,qtianuis suppliciis ellent grauibus affecti. - dii fuerit apud Arabes hic magistratus, ignoramus. Vin bra aliqira saltem Romanae centurae forte liabuit ex ciuitim censu: unde hoc ei nomen potuit diuus Eu o logius accomodare. hidice apparet fuisse ex eodem cap. Cum semotus Argi mirus ab administratione iudicii dicatur. Tum etiam ex praefat. lib. I.

- Caput decimum septimum.

Adust hi Artemiae igitur, de qua libro secundo capite octauo, filia. Perannosse νj nta.)Probe omnia consbnant. Initio enim regni Habdam ligni nis passos Adulfum de Iomnem retulerat,& nunc post eorum Martyrium consecra L.

sese Deo Auream in monasterio memorat.

Insignita. MAErate.) Dc stigmatis metaphora iam diximus libri primi capite primo:

Erat auic in sacrare virginum insigne, ut ali bi etiam diximus, velum capitis, aut nigruiau iube una, ut ex conciliis Toletanis constat. Nigrum nunc gestant: tristitiam videliso cet de morte domini nostri Iesu Christi tellantes. Rubeus color sanguinis etiam eius pretiosissimi, quo redempti sumus, memoriam potuit respicere. nexpertiου. In veteri expertis tantummodo fuit: sed descriptoris haud dubie vitatio.Cum sensui aperte refragarctur. Ideo nos negationem adiecimus. Praetermute. Connivendo imito. ιXIV. Cal. Aug. Iulii dies 2 i . anni 8 in quem usq; diem diuus Eulogius produxit historiam. Fam videtur postea continuasi e , cum in Apologetico canctos Martyres Salomonem&Rudericii adiecit, qui anno insequenti quinquagesimo septimo mense Martio passi fuere. Inde totis duobus annis, quos diuus Etalogius super uixit, nullum I. Iartyrem fuisse crediderim. Neq; enim scribere de his praetermissiliet.

FINIS SCHOLIORVM LIBRI TERTII.

SEARCH

MENU NAVIGATION