장음표시 사용
291쪽
Siacmressent.) Ex antiquorum philosophorum subtilitate, hoc eis desumptum. vi ex Ciceronis tertia Tusculana apparet. Et rum ab sitimi coit illud Senecae. Dolordecidit, ubi quo crescat non habet. Replitas, ni penetracta careris.)Misera illa Reccasredi Episcopi tempora deplorat. de quibus Aluariis in diui Eulogii vita.
donli Ireconcionatur μ' PD. in Conicioinari vocat aliquid in ecclesia, aut exsacris literis, aut ex sanctis doctoribus, conciliis ad fidelium institutionem legere. Hoc erat proprium lecto ium. Nam inter imit aruinsolennia epistolam subdiaconus, diaconus, quod utrumque nunc cuam fit, cuangelium lcgebat. Homilias, hoc est sacras conciones ad populum habere hoc Episcopol uni, & Doctorum tantummodo fuit. i . Sic quadis θ. Hispanismus, s se quat qui sic re. Etiamsi Hotus bapti a Theologi sacri, baptismum flaminis vocant martyrium. Verum ad eos et emamm, Eos nimirum innuit, contra quos primo libro,&icoriuin martyrum Apologetico depugnauit, qui male sanis argumentis retrahere christianos a publica confessione volcoant. Et has duas virgines horum vesanis ut apparet, monitis lubrico vestigio veluti labantes nutasse, in ipsarum passiones libro primo, &in epistola ad Aluarum scripsit. Ideo validius confirmandas , & hoc errore Gitius cxtrahendas putauit. Em mimbm. Quae sequiantur, fusius in harum duarum virginum passione diuus Eulogius narrat, ubi etiam de martyribus, quos hic nominat, late perscripsit. derunt erram. Horum omnium martyrium, sanctas has duas virgines praece serat, vi libro secundo constat. . Prosei mihi. Epilogus concinne adhibitus,&artis integumento artisciosior. Mimmini persequut oras.)Quo tempore ab Reccastedo Episcopo missus est ditius Eulogius in carceiem, nec secundum finierat, quem postea, ut ibidem narrat, expleuiI. Dafragilitati nostra. in Sumptum haud dubie ex pia oratione, qua in sacratissimae virginis Mariae ossicio, ut vocant, ad sextam utimur. Concede misericors Deus si agilitati nostiae praesidium.
CVM in Gasgiam iter diuus Osi uisceret apud&-canit'umfuerat diuestus: qui beati Z νθ mm is Cordubensis ab eo inquiinpetierar. Eius sejiperemna οὐ historia hic reie-xens, rebarulas Zo θ QAcs etra transmittite calamitates quin Cordiae is perpetitur ecclesia, multorumque mari rarecenstens. Titulos in hac o meat eruet tu , quemadmodum in veteri codice fuerunt, reliquet,m. Ubiculi Vutusiam Episcopi est, cuius multum mentionem itInnigri Arisae regisHpLma, quiam Nauarrorum basorra Garisastus apposuit: de quom P un one cr Alud a iam diximm. o
CTISSIMO DEI INISTRO DOMINO ET PATRI meo Vmbe do Pampi lonensis sedis Epimpo, Eulogiuspresbyterstatem.
Li M. Beatissime Papa. cum dira seculi fortuna, quae fratres meos Aluarum II lii dorum a genitali toto abducens, pene in ulteriores Togataes alliae partes apud Hludovicum regem Baioariae exulare fecit: cum me etiam propter eos diuersas adire regiones, de ignota atque laboriosa itinera subire compelleret squonia stipata praedonibus via, & funero quoi uiam 'Vilhelmi tota Gothia perturbata erat incursu: qui aduersum Carolum regem Francorum eo tempore, auxilio fictus Habdarragii manis regis A rabum, tyranidem agens, in uia σύ inadibilia cuncta reddiderat) ad partes Pampi lonenses deuersus putaueram me inde cito migraturum : sed ipsa iteriam, quae Pampi lonem& Sebutico limitat, Gallia Comata in excidium pradicti Caroli contumaciores ceruices facti mi-b Comitis Sancti Saticionis erigens,contra ius praefati principis veniens, totum illud Obsidens stor, immane poticulum cometantibus ingerebat. Eo tempore magnam mihi coni , lationcm Beatitudo tua in ipsa pcregrinationc exhibuit. Et vere summi magistri typum sciens ,& in veritaininus praeceptis obediens, non distuli iti hospitio recreare quem
292쪽
quem tibi vera charitas Iesu Christi commendauerat , dicentis: Hospes eram, &colu legistis me. Ita thesauros ineritorum apud patrem in caelis collocare studens, praebes necessiria destitutis, foues omnia, uniuersa tutaris: adeis ut in illo exilio meo, nihil praeter age 'hiosam peregrinorum fratru Sc destitutae familiae pret sentiam suspirarem. Lugebant ego saepe, sed tu pater assidue consolabaris incerentem: fiebam multum sed tu pia compallione relevabas prostratum. Quandoquidem iuxta Apostolum mecuinfirmabaris , mecum tristabaris, plangebasque ubertim, cum ego plorarem. Curi mme uno residere loco multiplex dolor non sineret,libuit mihi loca visitare sanctorum quo deiectum summis moeroribus animum releuarem. Et maxime libuit adire beatii o Zachariae acu sterium, quod situm ad radices mantium pireneorum nportariis, quibus Aragus flumen oriens, rapido cursu Sebutim&Pana pilo nam irri- ,..gans amni Cantabro infunditur. Quod Amosissimis inexercitatione regularis disciplinae studiis decoratum, toto refulgebat occiduo. Sed tu pater iuuas anhelantem , salutari consultu instruis abeuntem, pioque fratrum comitatu foves pergentem. Pri autem, qtiam ad eundern locum accederem, plures apud Legerense monasterium co-Nioi aras dlcs, praecipuos in Dei timore viros ibidem manere cognoui. Deinde alia at- que alia loca peragrans, tanden1 diuino mi nere ad illud, quod saepius desiderabam, perueni coenobium. Praeerat quippe et tunc Odoarius Abba summae sanctitatis mag-riaeque scientiae vir. Qtii, vitta quam referri potest, nos digne suscipiens, omnem erga nos humanitatem exhibuit. In illo etenim beatae congregati ossis collegio, quod bene Centenaritim numerum excedebat, veluti sydera caeli, alia quidem sic, cςteri vero sic, diuersis meritoru virtutib' emicabant. Florebat in nonnullis perfecta charitas Christi, quae foris mittit timorem,plero 'ire alto culmine extollebat humilitas, qua sese unu quisque iuniore inferior reputans, imitatores praeceptorum Dei fieri contendebant. Multi etiam cum essent corpore imbecilles, virtute tamen magnanimitatis subnixi, alacrioribus animis iniunctum exercebant obsequi una.Sic quoque in aliquos principatum suum obedientia squς omnium virtutum magistra est; vindiean, suos non patiebatur executores degenerare Sed supra vires grandia exercere coinpellebat, quoscunque suo munere illustrauerat. Operabantur omnes certatim, alter alterum inutis o tans contendebat praecelleret Augebatur inuicem ardor placendi Deo & fratribus, vini ut i que propriς artis industriam ad communem profectum exercitabat.Exercebant alii peregrinorum & hospitum diligentius curam,& quasi declinanti Christo ad
hospitia eorum, omnibus aduentantibus obsecundabant. Cum vero tot essent, nullus murmurans, nemo arrogans intererat. Studebant cuncti silentio,totamque per nocte furtiuis precibus incumbentes, nocturnum chaos peruigili meditatione vincebam. Magna se circunspectione vallantes: ne psal in istae denotarentur oraculis: qui ait, Dor nite in t s biramina suum. & nihil inllenerunt.
sed quid referre de sanctorii virtutibus lingua potest mortalis, qui interris p
sti angelice degunt 3 Et qui licet tiat omines conuerscntur, propositum vero gerul/o caeleste Cum quibus paululum commorans, eum ab eis vellem discedere, omnes solo prorurui, pro se exorare dc post ut SI curiam cito a me desereretur, supplici preceqraerebantur. praestabat quippe tutic mihi charissimus filius meus Theodemundus diaconus comitatum: qui ab exordio itineris mei usque in ultimum inconuulsibiliterco ntubernio meo cohaerens,mecum totius discrimina illiu ς peregrinationis confecit. Regredientibus ergo nobis praebent sodalitatem Abbas ille venerabilis Odoarius. Ioannes Plaepositus: per totum usque in vesperum diem, colloquium de diuinis scrip. IM-ι P . . turis gerentcs,sc quoque ab invicem datis osculis discedentes, ad te, Apostole Dei e μ' vestigio repedauimus, cuius informatione tanta honoris venerabilitate ab illis patrib' excipi meruimus. so igitur cum proprium reuisereatuum, piae matris Elissabeth, seu sororum duaruNiolq&: Anullonis, iuniorisque fratris Iosepia urgerer affectu cogis,ut adhuc remanet viola, nec sinis abire inerentem: sed utroque vulnere percullum cor meum tu iam mederi non poteras: cui & peregrinatio fratrum, &desolatio domesticorum quotidianum afferebant lamentum. Ita de noli racliaritate confisus, rogas ut Cordubmn repetens ipse reliquias tibi sancti martyris Zoyli dirigorem, S hoc munere Pampi lonenses populos illustrarem. illico me satisfacere petioni tuae, respondi: di huius rei debitorem 'i M.
me vobis elIein veru aic proinis i.
Quumque a vobis egrederer, festinus Caesaraugustam peruem causa fratrum mCorum, quos vulgi opinio negotiatorum cohortibus interesse nuper ab ulterioris: τ'
293쪽
λυι-ia. Franciae gremio ibi dein escendentibus iactitabat. Deinde urbi appropinquans, negotiantes quidem repperi, pcil grinos amem mcos eoru in relatione apud Maguntiana nobilissimam Baioariae ciuitat cm, exulas e cognoui. Et veruin fui sic hoc ncgotiatorun uncium, regs dic ntibus, Deo fautore, succedciri iteinpore abi incriori Gallia fiat ribus nostris,didicimus. ωαὶ ν'ises Aliquandiu vero apud Seniorem pontisicem, qui tunc rectis vitae moribus ean-ρ' dem urbem rcgebat, demorans, postea Complutum descendi: rapimi per Segontiam transens ciuitatem, in qua tunc praesul utim gerebat vii prudentissimus Sisciarim dus.s με - ,cum ab antistite Complatensi Veiacrio digne susciperer, post quintum diem Tolesti tum reuerti. Vbi adhuc viguntem sanctissimum senem nolitum, Luculam spi litus san- ι σι--. cti, & lucernam totius bl spaniae, Viri strum trum Episcopum comperi. Cuius vitae san-ri; ctitas totum orbem illiti trans, hactentis honest ite morum cessisque inclitis catholicugregem refouet. Multis apud cum dic bus degimus, eiusque anscii co contubcinioli οῦ-I-. Cumque in domum me reuocauem,ctincta in collimia reperi, genitricem sicili M.Lv binaqque sorores, &vhimum nostro rit m omnium atate Ioseph qucrn saeua tyranni indignatio eo tempore a principatu dc iecerat. Suscipit pcregrinum situm destituta familia, &quassi e sepulchro suscitatu laetantibus antia iis, gati detreuitile post longum tempus Dominum. Ego vero semper in omni colloquio meo te patrem excolens semper inter familiares sermocinationcs tuam bene sic gntiam recolens, semper tuae chalitatis affectum Corde gestans, mentis ulnis amplector. Et quia, intercedente terraru prolixa Capedine, multis ab inuicem disparamur spaciis, obstate quoque alio chaos immane, quo ego Cordubae positus sub impio Ar bum gemam imperio. vos autem Pampilona locati, Christicolae principis tueri mere- . mini dommio: qui semper inter se vilique graui conflictu certantes, liberum commeantibus transitu negant: inde est, vel quod non debitum vestrae bonitati dependimus famulatu: vcl quod no pio desiderio vestro satisfecimus in trasimissione reliquiaria, seu qiuia non quibuscuq, tales tanta'; opes comittere duximus ratu. Nunc aute, quia Deo dispensante Dominus Gai indo Enniconis ad propria remeans, suos reuisere fines exo
ptat, per ipsi im vobis prςfati martyris reliquias destinauimus.Sed M sancti Aciscli, quas 3 Θ
a nobis non postulaltis, transimisimus, vivos sponsionis ven rae votum feliciter adim-picntes, eorum beatae memoriae construendo basilicam, nobis Deo fautore propter hanc obedientiam patrocinium illorum occurrat ad veniam. Christo vobis Omnia repensante atque donante, quae erga nos operati estis: quem vestrum in nos olim exhibitu non latet obsequiu, S quia remuneratione centuplicatu vobis valet rcpendere
comodu, qui dixit: & qui vos recipit, me recipit: Δ qui vos spernit,me spernit: de qui recipit prophetam, in nomine prophetae mercedem propiaetae accipiet: & qui ricipit iustum in nomine iusti,mercedem iusti accipiet. cuncta tibi pater reposita sunt cocam Domino,omnia apud illum, quae piis labori bu is debentur, salua& incolumia per seuerant, recipienda ab eo lcmpore necessat io, cum iu stus iudex aduenerit, unicui9; . reddere pro qualitate laborum,aut praemium, aut supplicium. Deniq;, beatissime pater, nolumus vos ignorare tribulatione nostra qua his diebus nostro pr pediente deliquio sustinem iis, ut QIito nos propensi' orationum clypeo defendetes, vestrς intercessionis irrepudiabili merito, quod multa apud Dominu valere confidimus, Θ profudido taediorum labyrintho erui mercamur. Etenim anno praesenti, qui est Era octingentesima nona,exardescens aeuus aduersus Dei ecclesiam furor
tvrannicus omnia subuertit, Cuncta vastauit, uniuersa dispersit, retrudens carcere Episcopos, Presbyteros, Abbates, Levitas,& omnem clerum: dc quoscunq; illa tempestate capere potuit, ferro deuinctos, quasi mortuos seculi, subterraneis specubus immersit Inter quos ego ille peccator amabilis vester deuinctus sum, dc una Ipatitur om- s ones horridos ergastulorum luimus squalores. viduatiit ccclesiam sacro ministerio, priuauit oraculo, alienavit officio: 6c non est in hoc tempore nobis oblatio, neque lacrificium, neque incensum, neque locus primitiarum, quo possimus placare dominum nostrum: sed in anima Contrita, de in spiritu humilitatis reddimus Christo vota laudationis, ita via Contientu desinente psalmodiς, cantu resonent penetralia carceris murmure sancto hymnorsi. Qirae omnia prudenti relatione Dominus Gulindo vobirenucleatim poterit cnarrare: quia nos partim moerore depressi, partim fisti diviti imia politae orationis vitantes, suis limitibus schedulam coarctauimus, ne in modum rommentarii breuitas transiret epistolaris, Propter
294쪽
propter futurarum autem generationum secula illustranda,& m expertes nostra-rtim tribulationum, & aerumnarii non fierent, saltim vel pauca e pluri itis perstring Cmmus. Quidam enim Probylcroru, Diaconorum, Monachoru, virginum, Se Laicotu μ' repentino zelo diuinitatis armati in forum descendentes, hoste fidei repulerunt: detestantes atq; maladicente et nefandu dc scelerosum ipsorum vatem Mahomati At hostmodo contra eum animosium spiritum erigentes,testimoniu protulerunt. Vitia hunc, quem vos summa veneratione cxcolitis,&cuius icetam praestigiosam instinctu d mo niorum elicitam, tanto honore suscipitis ; magum, adulterum, de mendacem esse coiagnouimus, eiusque credulos aetern ς perditionis laqueis mancipandos cofitemur. Qua to re ergo vos .cinia litis homines prudentissimi, talibus cacrilegiis communicatis, & non potius cuangelicam veritatem inienditis' Haec his similia, prout spiritus dabat eloqui cis, in conspectu regum S principum confitentes, omnes gladio vindice in rerepti sunt. Quoru decisa corpora lespitibus suspend cntes, post aliquot dies igne crematui: corumq; cmere itim talibus aquis perdendos merserunt: plcras vero inhumata praeforibus palatii relinquentcs, volucribus, canibulo deuoranda exposuerunt,adhibitis eustodiis militu ne quis Christianorum intuitu humana ratis,carnibus nudata cadaiiera sepeliret,scut scriptum est: Poni crum mortalia seruorum tuorum escas voLuilibus nati,k: coeli, carnes sanctorum tuorum bestiis terrae: effuderunt sanguine eo rem velitii aqtia ira circuitu Hierusalem,& non erat, qui sepeliret. Quorum nomina die'; allisionum ira fine epistolae digeremus. Huius rei caula nos deuincti manemus, propter hoc Com-D. pediti existimus: nostro deputantes instinctui, nostraeque informarioni ascribentes, quicquid illi diuinitus illustrati egerunt. Vnde quaesumus, ut suffragia orationum vestrarum in defensionem nostram adhibeatis, nostrum v carcerem omnibus monaste-nasteriis vestris innotescere faciatis: S ut proni pia exoratione inuigilent, iubeatis: ita post peractum luctamen mundi de aeterno praemio exultetis. Sane salutationum officia, qtiae dii dum alia profercndo, omisimus: nunc cernua mente persoluimus, vosque feliciori strie temporum vigere exposcimus. Petentes,ut salua honoris vestri reuerentia, non dedignemini nobis salutare amabiles, de charissi mos patres nostros: id cst, Fortunium Legerensis monasterii Abbate, Cum omni colia Aurulegio suo. Odoarium Serasiensis monasterii Abbatem cum omni collegio suo. Saluta--δ .mus etiam caeteros patres, quos in peregrinatione nostra tutores,dc consolatores ii buimus, omnemq; scholam dominicam in osculo sancto. In nomine Domini,regnantem perpetuum domino Iesu Christo, anno Incarnatationis eius octingentesimoqii inquagesimo, Era octingentesima octuagesima Octava, decimo quarto Calendas Maias, Perfectus presbyter Occubuit. Sequenti vero anno. qui nune est, Era octingentesima octuagesima nona, tertio
noliae Iunia ς Is lac monachus decidit post quem Sancto Laicus, de oppido Albensi, nona Iunias in hac ipsi Era, mattyriali obitu triumphauit. Deinde Petrus presbyter, Uualabonsius Draconus, Sabinianus, Vui stremundus, O Habentius, S: Hieremias monachi, uno die, unaquet hora septimo Idus Iunias, inkta supradicta, interempti sunt.
Sisenandus vero diaconus decimo septimo Calcndas Augustas,cadem Era proastratus est. . Paulus diaconus decimo tertio Calendas Augustas, Era qlia supra allisus est: 'Theodemi rus monachus, octauo Calendas Augustas, adem Era occisiis est. Isti sunt,qui tradiderunt corpora sua in morte propter testimonium veritatis, ut in aeternum viverent. Siquidem&duas virgines Christi, Floram S Maria, nobiseu ob eandem professionem nunc in ergastulum detruserunt: "idie de interitu com-ιὰ bminantur.
295쪽
Ampiis fisi duo verum nomen urbis est pompeio, ut est apud
Strabonem, Plinium, & I)tolemaeum. Paulatim autem corruptum in
pampilonam it. Nos Hispani corruptius adhuc proferimus pampi na. Est autem urbs in Vasconibus Hispanis notissima, regni Nauarrae caput SI arx munitissima. Strabo, quamuis id plane non scripserit, satis a- perte tamen ab Pornpeio conditam fuisse dicit, uidem Pompelonem quasi Pompeiopolim, hoc est pompeii civitatem dictam docet. Et nomen ipsum urbis suum pr
olim Liam rapa.ὶ Quantum ex his, quae paulo post memorat diuus Eulogius,
colligi potest, apparet hanc eius peregrinationem in Caroli Calui regis Francorum initia incidisse. Coepit autem mortuo patre Imperatore Hludovico regnare hic Car Ius anno Domini octingentesimo quadragesimo, ut in priscis Annonii annalibus habetur. Decem igitur postea annis,aut naulo minus haec epistola scribitur,ut in fine n latur, de in Nuntione de Allodia nos disquisiuimus. Vnde non immerito olim potuit hic dicere,& quondaetia paulis mox dicet. De nomine aute Papq, retro iam diximus. Lo gata Gallia. Cisalpina Galliae pars, quae Italiae coniuncta fuit , Togata ideo dice-ma. ' batur,quod togis incolae,quemadmodum Romani uterentur, Plinius lib. s. cap. I .HMoatium regem.) Praeposita ad hunc modum aspiratione scriptum mitin exemplati. Quam lectionem ex antiquis monumentis ubi φ sequitur F. Onufrius Panu inius Necesse est autem hic Aludouieum Hludovici Pii Imperatoris filium Caroli Calui Francorum regis fiat rem nominari. Illi enim moriens pater Germaniam haeredit rio nomine reliquit,& postea etiam eidem est in arbitraria diuisione post bellum inter fratres confirmata. Authores ex antiquis sunt Rhesino Prumiensis, S Annonius a natium scriptores. Vnde Paulus Atimilius,& Robertus Gaguinus desumpsere. V uol-
stanstus porro Laetius lib. de gentium mignationibus septimo diplomata etiam huius soHludovici regis adducit,quae perliosce annos coneina lint: in quibus se Baioariae regem copellat. ideo Baioariae regem hunc D. Eulogius vocat. Est autem Baioaria commptu nomen.quo paulus Diaconus & caeteri inde scriptores utuntur. Verum nomen
Boiaria est a Boiis populis, qui ad Noricum in Germania habitarunt, quoru Caesar libro primo Ae septimo,Plin.lib. 3. cap. 1 . Se aliubi meminit. Eam sitis finibus undique clusam describit Paulus Diaconus lib. rerum Langobardicarum tertio, p. as. Et res quondim VmbMμι. in Nihil prius in hac epistola quam series temperim, de ratio chronologis est attendenda. Hinc enim de nihil discors apparebit inGallorum historia, quod alioqui poterat lectorem diligentem interturbare. Rursus etiam rectὰ sibi constare D. Eulogium, nec discrepans quippiam narrasse apparebit. Clim tamennis tempora cum rebus gestis ita diIucidentur, diuersum quidda &repugnans sianctus martyr recensere videatur. Temporum autem &rerum gestatu sellem ex his potissimum annalibus Gallorum de sumemus, qui sunt cum vita Caroli Maginiam pridem Coloniae excussi: Illotu author nomen suum non prodidit: satis aute apparet,sui temporis historiam texuisse: quo pluris est ehis sides & authoritas facienda. is igitur annos x7. de Hludovico. Imperator Helysachar presbyterum & Abbatem, dcc timeo Hildibrandum atque Donatum comites ad motus Hispanicς Maicae componendos mi rit. Ante quotum aduentum Aleto Sarracenorum auxilio Detus multa eiusdem limitig eustodibus aduersia intulit: eo'; asssiduis incursionbus adeis fatigavit,ut quida illorum telictis,quae tueri debebant castellis,recederent. Defecit ad eum filius Bero- sonis nomine Vulli emundus,& alii complures nouarum rerum,gentilitia leuitate,cupidi iuncti Sarracenis Ceritaniam x vallensem rapinis atq; incendiis quotidie infe stabant. Cumq; ad sedandos ac mitigandos Gothorum, at ν Hispanoru in illis Knibus
habitantium animos Helysachar abbas cum aliis ab Imp. millis, multa de propria industria&s tolli consilio prudenter administrarent: Bernardus quoq; Barcinonae Comes Metonis insidiis,& eorum qui ad eum defecerant calliditati, aς haud ulentis machinationibus pertinacissime rei steret, at meorum temerarios conatu, irritos effice ret: exercitus a rege Sarracenorum Masdarraghman, ad auxilium A se oni ferendum missus, Caesaraugusta venisse nuntiatur. Super quem Abumarbam rugis propinquuPdux
296쪽
dux eon Ilituitas, expersuasione Ayzonis haud diibiam sibi victoriam pollicebitur. Contra quem imp. filium suum Pinum Aquitaniae regem cum immodicis
Copiis milicias, regni siti terminos tueri praecepit. Quod itan in esset, ni ducum de si,sidia quos Francorum exercitui praefecerat, tardius quam rerum necessitas postulabat is, quem ducebam, ad marcam peruenis et exercitus. Quae carditas in tantum no-- mTia fuit, ut Abiam arban vastatis Barcinonensiu&Gerundensi uastis, villisque in celisis, u cunctis etiam quae extra urbes inuenerat, direptis cum incolumi exercitu Caesaraugu stam se reciperet: priuiquam a nostro exercitu, vel videri potuisset. Et quia tot retro
annis hi Guillielmi motus occeperant, ideo diuus Eulogius quondam dixit. Intelligo i o autem bellum. quod tunc seri coeptum fuerat, ad Caroli Calui regis tempora dum aliud ex alio germinat, succreuisse. Fratres etiam Eulogii H ludo uici tempore in Galliam abierant ibi inq; ad Carolum Caluum eius filium perstiterant. Hoc Carolo iam regnante Pompeio ne Eulogi iis fint. Aliter temporum , quae ipse magis innuit, quam sistrat, ratio constare non potest. Et de Carolo Caluo loqui Eulogium liquet. is enim ab anno Domini DCCCXL. ad DCCCLXXVI ll. regnum Francorum tenuit. Gothiam autem vocat eam Galbae ad Narbonem partem quae quod Gothis fuerat semper subdita Gallia Gothica fuit appellata. Se ipsi iter m qua P impionem. Sebiarici populi sant, ut hinc S paulo post apparet, min Pirenei ς. A inter Valcones computandi. Ab Seburi ciuitate nomen, ut mox vide-μών.
io bimus, liabuere. Eorum in antiquis Geographis nulla mentio. Longe nim diuersi sunt ab Sebus iis seu Sebusiani, quorum Caesar & Cicero in oratione proQumtio meminere. Illi ad Narbonem, hi ad occasum longe dissiti fuere. illi Galliae, tu erant Hispaniae. Intellige vero Galliam Comatam, quae ab comae nutriendae studio nomen accepit, cum Sehuricis ita coniungi, ut in finibus Hispaniae ea parte Seburici essent postremi. Aragus enma fluuius totus est Hispanorum. Et ad Aragum Suburim urbem fuisse conseitim Eulogius memorat. omnibus comitu Sancu Socionis.) Comitis huius nomen Hissipanum esse videtur, Millorum plane temporum, in quibus iam apud Nauari os & proximos Celtiberos patris cognomen filii retinebant. Inde sunt ustatisti m a priscis temporibus solenni hoc .. mmissi, o more cognomina, Fernan deae, Rod riguer, GoncaleZ, de multa huiusmodi a patre in filium derivata. Sed quis hic Sancto fuerit: aut qua de causa aduersus Carolum Cal- ω - lium rcbellati crit. nusquam in priscis Gallorum, aut nostris, aut Arasonensium
libus legitur. Neq; ego quid hic possim dicere aliunde habeo fenum.) Monasteriti m. Diximus de hoc vocabulo initio libri primi.
paululum immutato homine nunc Arga vocatur. Non longe ab vasona Galliae urbe prope AZmictam oppidum oritur. Vt recte ab duro Eu-- logio ilictum iii, in calliae ingrcssanaici. Inde Pompelonem veniens, insta Lerin oppidum uam flumen intrat. Vnde manifestum Egam cum c sic fluuium, quem hic diu uς Eulogitiς Cmtabrum nominat. Seburis autem urbs ad Aragi ripam S ante Po- peti nem profecto, ut hinc apparet fuit: eius latraen nec nomen nunc extat, nec situs,
Legerensi monasterium i Huius etiam coenobii meminit in martyrum apologetico. Nunc veris San Salu ador de Leyri appellatur, 3e octauo ab urbe Stella; XXIV. ab Po- pelonensimilliario distat. Vidi autem multa priscorum regum Nauarrae N Arag nensium monumenta, eidem monasterio concessa, qui ibidem seruantur, in quibus Legerense monasterium se in per nominatur. Et erat iam antea ab rege I migo Aristata constructi ini. Quod in Caroli principis Nauarrae historia, in Aragonensium annalibus legitur. Et inter caetera illud Sancti maioris diploma in Nuntione Se Alodia iam retro appositi im, oppidorum meminit, de praediorum, quibus superiores reges idem
I' erat quippeei. Si iniqui dicanthuliis Odoarii Abbatis se quaedam opii scula ex- ΟΔ. cussa vidule. Ccire Ioan ines Trite natus citis inter scriptores ecclesiasticos no meminit. Charisminsi mei. in Spiritaliter filium nominat, quem in Chri l . ut diuus Paulus inquit, genuerat: crudiens, initi tuens, 5 ad eum viq; dignitatis in Ecclesia gradum prouchens. Prae situ Nostri temporis monasteria Benedi lina 6 Cisterciensia prς ter Abbatem, prior cm illi: m. ita appellant, x prisco suo in tituto habent. Hunc ni--m nitrum praepositu vocn diuus Eulogius. siti. Reli sun s tibi. Alibi iam annotauimus, corpora sanctorii martvrum Zovii Se Acisclic ordo ad liqc vis tempora perdurasse. Quod etia hinc α ex fine epistolae astruituti
297쪽
- - Na neq; illustrari Pompelonenses nisi insigni aliqua missa reliquiaru portione poterat, basilica aliter aedificanda, in postea fit,peteretur. Neq; pleno dono ditare Episcopia Eulogius potuit nisi horti martyi u corpora integra penu Cordubς haberentur. Fuit a. S. Zoylus Romanoru Imp. t cmpore martyriu Cordubς perpessus. Puteus nunc religio se suspicitur in quem pars viscet u cius proicet afuisse memoratur. Eius corpus Agapio Cordubensi Episcopo Gothorum regum tenipore fuit reuelatiam. Vnde etiam trans E lationis eius festu celebratur. Carrione dein ii multis pos Eulogis annis queadmodui, in Felice Complutensi martyre dixit usὶ fuit translatum. Abiberioris francie. Boiari aseu Baioatia Germaniς superioris parte: ulteri re Francia nominat. Na Francoru tunc α rcgnu & nome ad Germania us', ultimam I . M - . protendcbatur. Est autem Mogumia notissima in Germania superiori ciuitas: Cafraugustam peruem Huius Vrbis magna nunc est celebritas, A eius Plinius, pt lemi iis, Antonin', & alii meminerit L Cu Salduba antea prisco & Hispano nomine diceretur,ab Augusto Cς sare facta Colonia, nomen accepit Quod ipsum cum c teris et iis urbis antiquitatibus egregie,ut alia omnia, Hieronymus Curita, indide ciuis, in suis '' Aragonen iiii annalibus persequitur. Neq; tam ea comentatione patria sitiam illustrat,
quam quod tam inclyto alumno possit gloriari. Suavilliinu nam* ingentu, iudiciu in literis rarum, Latinς & Grςcς linguς singularis cognitio, peritia totius antiquitatis insignis, egregia in scribenda suoru historia laus, & diu in magnis negotiis probata prudentia dignissimu effecete, ut Philippus Rex catholicus summi in sacro inquisitionis
senatu secretarit,ut vocant, munere vim grauissimu exornaret: postquam iam pride abG- -- -Aragonesibus publici liistorici prouincia publico regni totius decreto accepisset. Ego etiam iure optimo glorior, magna mihi cum illo multis iam annis & beneuoleti LA: familiaritatem intercedere: historiaeq; meae, de huius etiam ex parte laboris cens rem ab Regio senatu mihi tributum. Vt merito pollini iam mihi quae scripsi, cum tanto viro placuerint, non displicere.
Complutum detendi. Recto hinere Caesaraugusta Corduba proficiscentibus Sego
cia, primit, inde Cdpliatu, Toletu tande est pertranseundu. Seg5ciae nonae in Tito Liuio non semel legitur. Strabo etiam &pliniu1cius urbis meminero. Niunc immut to paulisper nomine Siguenca dicitur,cui suus Episeopus dominatur. In lignisci; eit eo j a praesertim titulo cathedralis Ecclesia, quae sanctς Liberatqcorpore,&magnificenti Di imo tumulo illii stratur. Altera fuit Segoncia in Baetica versus fletu, Plinio nominata. Visuntur eius tuinae non longe ab Letitaei fluminis ripa, hodieque Gisgonca loco nomeest. C5plutu id plane oppidii esse, quod nunc Alcata de Henares appcllatur in quo nos hec comentamur, multis ii sim grauibus testimoniis astruximus,in opere, quod de san etis martyribus Iusto 5 pallore superioribus aianiscitulgauimus. Hinc autem,cum Episcopu etia hoc oppidii adhuc tempore diui Eulogii liaberet, maximo probatur, id s. um nos etia ibi cotendimus,sancta illam basilica, qua diuoru lusti 5 Pastoris corpora iiiii codita fuerant,semper Christianoru fuisse, neq; eis ab Mauris fuiste ademptam. Quonia vero D. Vrbicius pio furto cadem corpora Oscam iam hoc temporc asportauci at i -ὰD---ideo D. Eulogius ipsoru hic non memenit: nroculdubio, si ad forciit, non praetermissurus. Supplici veneratione cadem sancta corpora reueritus, suae quoq; deuotionis participem V uiliesindum effecisset. Pes quintum diem Iositum reuerit.)Reuerti,inquit, quia Corduba primum egressus; τε - . illuc quoque iter secerat. Quintu diem memorat, v l ab eo,quo Segontia suer.u proiectus, vel ab eo quo Commiu intrauerat. Alioqui Compluto Toletum bidui iter ta-tummodo est Toletu vero urbs Hispaniae cclcberrima non semel ab Tito Liuio nomi nata, ab Plinio a Ptolaenaeo meoratur. De qua, ut de Carthagine Sallustius, pr stiterii nihil hic, quam pauca referre. Quu prςsettim suo loco, in Hispaniς nimirum antiquitatibus, multanterimus exequuti. .
- ,--- Vm emirum impum.)Ingenti oriae Toletariis Mocarabibus Christiani prose et icto fuit, talem ac tantum virum hoc tempore Episcopii habuisse: s ed Cordubensibus z. mei, inde etiam ultu pr stantissim laudis derivatur: diuum videli t Eulogium codem ipse tempore habuit te qui multorii Episcoporu sustiagio & Toletani populi lanctis studiis dignus haberetur,qui Vuistrem iro, quali bone Deus a mi istiti, succedc ret. Idq; circv ccto iudicio S matura deliberatione factu prorsus est: cu ex hac apud se comoratione Toletana Mocabatu Ecclesia nobili experimento didicisset, quem biiud ignis studiis&populi voluntate requireret. Debet autem sancta cc clesia Toletanaphitimii diuo Eulogio, qliod sanctissimi praesulis hicnicinoriam conseruauerit: Alu: ro itidem Cordubensi, qui ad hoc usque seculum nolit in notitiam electi antistitis
298쪽
imn imiserit qui Martyresse tandem promeruerit. . At ver δ cum liactenus dicat Eul pius, intelligere licet, coipso anno,quo scripta haec fuit epitiola, vivere adhuc Vui stremim Archiepiscopum. Itaq; sequentibus annis clectum fuissedilium Eulogium Toleat anum antisti tena, hoc cst martyrio suo propiorem mani sto deprchendimus. primo libro vidimus, Habdarraghiri an rex quo se in i Mocarabes Christianos,qui muneritos publici, fiungebantur, aut sibi in palatio quaque ratione inseruiebant quom non erat igitus nun cras magi-ly ub' priuari palatio eiici,annonis regiis carcre prςcepit. inter hos Ioseph quoq; diuitu logii tr.uer ut apparet, erat mulctatiis. Hoc profecto vocat a principatu deiici ad , o lanctu loseph patriarcha, Egyptior uolim principatu vicariu obtinente,alludens. Queenim alium principatu poteti in misera Mocarabit Christianorum seruitute in nucie t tristic ias rinopis tueriincteminisomimo. Carolus Magnus Impcrator, Caroli: Callai, qui nunc iugi abat, auus pompelonc Mauris iam pride ademerat, & aliquoties re-t,ellam e ipse,& Hlfido uicus Pius eius lilius res ituerant. Qii adere in nominati illius aut horis annales ita habent. Anno 778. Imp. Carolus Magnus Pompelone Nauarro arsi oppidu aggressiis, in deditione accepit. Et paulis post. Pompelone reuertitur. Cuius ob dio, nati ruin erebcllare post et, ad iblii usque destruxit. Et anno 8c 6. in Hispania vero Naua r3 5c Pompelonenses, quis aperioribus annis ad Sarracenos desererant in fide receptistant. Et anno ΙΣ . iam sub Hludovico Caroli M.igni filio Imp. de Gallorii rege, Isbius O M Asinarius comites csi copiis Vasconii ad Pompeio ne milli: cu peracto iam sibi iniu-
isto negotio reuerterentur deC. Vbi manifeste apparet Popclonc recupcrata hac expeditione. si fortὰ defecerat: sin minus pacatam in tumultu, siquis fuerat exortus, tulit c. lardo Enn renis.) Hic Gai indo InigueZain Nauarrus, ut vulg.icibus nominit, v tar,ai:r Aragonensis fuit. Na in virilis ligentis priscis analibus Gahndi nomen. inde r.
dii eiu cognouic cepe in proceribus legitur Hieronymi Curiis annales lib. i. non semel η -- rcflantur. ln antiquis etia regii vetustissimoria diplomatibus Galindi nonae inter c t ros proceres reperitur. Ex his mih ,sequentia videre contigit. Era 9 i 9. hoc ei tannos' D. mini Is i. die Aprilis Li: Hordonius rex huius nominis secundi i ,cu Gelu ira uxore '' 'donaria qua plurima auro de argento pretiosa, ite vicos,& alia EC lesiae Copo stellanae,3 o ubi D. lacobi corpus est tumulatu,dedere. Subscribit, A co firmat inter cςteros proe res Gai indus. Item Geloyra regina Veremundi regis secundi, ut ipsa desie inquit, uxor, A tibia si quinti in ater, die Augusti decima octaua Era M. LV. h. e. anno Dominiicii 7. eidem Ecclesiae plurima donauit Inter c teros pr sules subscripsit. SI confirmat Gali n-dus Abbas: Et lia; omnibus magis amplum est Froylae regis Alsons quarti filii diploia
in aetc. Octobris Era 9so. hoc est anno Domini si 2. cidem Ecclesiae concessumi in lito quin ca teris proceribus Gai indus etiam confirmati Quae tria diplomata in Archi-Do lenis meis Ecclesiae asseruantur. Libuit autem hic haeccdgcisiile, ut nobilis hu ii s :s ud nos tantiliae, cui Gai indo, seu Gali nil cet cognomen cit, antiquitas certis testimoniis astrueretur. Cum autem& hoc loco M paulo post in exemplari Gali nilo in χ ο neminati iaci tui siet scriptum: in fine denuo Gallia dum in accusativo habet.
lo ipse Si alii nonnulli ututur, memoria Martyru locus dicebatur, ubi martyres colebannit . Hic duleis aliquantulum sensu consucto nimiru& vulgari ponitur. vi 'clitur autem diuus Eulogius ex concilii Africani seu Cartilaginensis quinti decreto hoc ipsium deposcere. Et ius h c liant verba. Ite placuit, ut altaria quae pallim per agros,
auet vias tan aliam memoriae martyrum costituunturi inqllibus nullum corpus aut re-I qtitae marivrum conditae probantur,ab Episcopis, qui ei idem locis praeliint si fieri s
rest, euertantur. Et paulo post. Et omnino nulla memoria Martyrum probabiliter ac- depictur, nisi aut ibi corpus aut aliquς ceri res iquiae sint: aut ubi origo alicuius habitationis, vi possessionis, vel passonis fidelissima origine traditur. Denis Brat sim pater. Quae sequuntur omnia de Ecclesiae nostratis calamitatibus. suacrorumq; martyrio, retro libro primo S secundo leguntur: atq; ibi si quid opus fuit annotauimus. Repetit vero hic eisdem verbis quaedam diuus Eulogius, quae iii Do-Q3 mento mal turiali posuerat.
Apparet aliam ante Epistolam sine salutationibus qu-loguim ad hunc eundem Vin hesin dum scripsi sit. Hoc credo iritelligit. Ego verba haec
ut erent in exemplari r cliqui. Dd arrem Serasten s monis res Abbatem. Sub Sancti Zachariae nomine & tutela coeno tu hoc condit L. Hoc alterum nomen Serasiente, quo nunc utitur, loci fuit aut re zionis
299쪽
mia pians Monasteri in Non dubito quin id c enobium intelligat. quod nunc de
V rdax appellamus. Si tum est trans Pirenςos Galliam verius, non ad modum longe ab . urbe vayona iuisitum. Et cum Eulogii tempore ordinis diui Benedicti tuerit, natic est
gii ad Aluarum. Diis ad Larum documentum Martyr , quodvis nidi traiam crine Si, Afri usistrames Mendam iraiaret, Chrsiana1na or insegni Greunspectione,
uaro Euloginu. EMPER,mi frater, recordatione peccatorum meorum compunctus, luctum non amitto quotidianum: quoniam ex frequenti usu non deest a
me peccandi affectus. Super his quoque vehementi carceris moeror consectos, non minus ex improuiso taedium mihi occurrit ex eo die quo messe nitas vestra praemonuit, ne a glorificatione militum Christi des starem, ne primam de eis sententiam meam irritam facerem. Quia propterea, quod illi viriliter inimico ius itiae restiterunt, crudelitas nos tyranni carceralibus mancipauit aerumnis, nostris deputando hortamentis, quod in eos diuinitus inspiratum est. Quasi futura foret haec nobis occasio faeilis vituperandi s quod absit)quos olim laudauera in laudatidosque verbo de stylo extuleram. Qua de re coactus sum huius opu-iculi laborem aggredi,quod sorte & nostrae crudelitatis de victoria eorum tutis generationibus redderet testimonium,& istis virginibus propter veritatis professionem nobiscum deuiuctis, spei certandi praeberet adminiculum. Quod ego pro arbitrio ineo Documentum Martyrii credidi appellandum. Tuum est aute in , frater charisimine, huic volumini auctoritatem donare, quia priusquam earundem virginum adiret obtutus, tuo elimari eum iudicio volui: ne forte errore nescientiae in aliquibus repugnaret catholico dogmati. Aue in domino Iesu Christo Dater charissime. Soluta ti, e sotiis primum ad i tuarum. Q Ho meseremias voraraemonuit. Haec serenitatis compellatio, qua non semel utitur author ad Aluarum scribens, facit, ut eum nobilem admodum fuisse ci edain. Deca autem postea in veremundi regis diplomate dicemus. apropterea.) Eandem causam vinculorum si ortim hanc fuisse in supeliori Epistola retulerat. Alvarus in eius vita ab Reccassite do Episcopo missum incar rem tradit Eulogium. Nimirum in idem utrunq; recidit.
RVMINosv M vestri operis Documentum ex illis Orientalibus, de qitibus legitur, pomis valde bonis elegister collectum, atque ex vitalibus succis, &ex quadrifido fonte virtutum operosa arte confectum, iuxta Congeni- tum literarum studium mihi perlegi, & non discutiendo, sed admirando, . textum totius opusculi laudabilis percurri. Et quod ex thesauro capienti ε 3 .r ei a docto scriba noua, & veteri re conditione prolatum est, alte prosundeq; to imrimavi, nihil l dignum, quod tanto rependerem operi, in tenuissimo rcctore p/upctis tui inueni. Vere ad instat illius Ioseph reconditum triticum tempore neccilitatis dispensas, S fame veri laborantibus alimoniae victum impertiris, atq; adipe spiritali arida corda pinguescis. Quicquid enim de sanctis scripturae sontibus a quoquam potuit unquam hauriri, a te assumptum, discussum est, at si digestum. Et plano nobis omnibus aliquid mutire volentibus silentium deinceps manet impositum. Eloquenternamque atq; splendide oratorum more, inad scholastica eruditionc opus totum dis cmectum,non discussione indiget ed tius
300쪽
potius laudari inquirit. Nec egestate labora, tibus scientiae seipsum discutiendum c5- mittit, sed in corda infularum praeconiis dig.na; de virtutum laude cothurnata alto se extollendum boatu infundit. -d vero mei quodispe probastiscitentia egeno,iudicio tantu fulgorem committi cet hun illitaci vobis congenitae hoe notum sit alsν nari. tamen Cauendum ne fulgor materiae, Mauda oris splendor furvo inficiatur horrore. Praesertim quia tenebrae disclitiuntur aluc tu horida semper caligo splendo. re fugatur nubium,quas densas grassedine alucum iubar serenat. Nec competium est, Vt vice Contraria discutiant tenebrae lucem, aut densis aer suo subdat iudicio solem. Ego vero, mi Domine opusculum Dei ecclesia dignum,&Cliristo opifici&corona I . tori martyrum in primordio sui votiva cordis oblatione sacratum, non humano audeo subdere iudicio, quod certum noui inspiratione diuina ex arcano pectoris vestri pio latum. Et ideo sicut per vos sipiritus sinistus loquutus est, ita dc nomen, quod ipse author bonorum consensione, imo electione vestia imposuit ei, ut perenniter haereat,&perpetua incn otia vigeat, nostra quam consillis pusillitas videt. Raptim cursimque ipsum opusculum legi. sed ad rescribendum illud retinere dubitaui ne forte culpabilis Vestro suillem amori. Peto autem , ut in alio quaternione apertiori manu illis soroiib ad me pro rescribendo denuo reuertatur.
. ,πιτ Orientastbui.ὶ Althldit ad paradisi terrestris descriptionem, quae Genesis. i.
tapite habctur. Infularum praecomis digna.)Hoc quantu ego assequi possem,intelligi vult, episcopis poli' S: summis sacerdotiis dignis doctoribus opus tradidi debuisse iudicandum.Ipsit enim Aluariis laicus sita loqui consuevimus Christiani j cum esset, ad eum iudiciunt sacrorum operum, quale hoc diui Eulogii erat, pertinere non poterat. Qine sequuntur in ii ac periodo, misere suerunt in veteri Codice deprauata. Nos quoquo modo potuimus restituimus.
Cothurnati.)Elara de sublimia. Poetς more loquitur. Sumpta audacius ex tragicorum habitu metaphora, qui cothurnis sublimes merebamur. Argumentum:
C HA RI S SIMO 1N DOMINO IESU CHRISTO
εο i ic Avii Dominus misericordiam suam nobiscum, mi frater, M
facti sumus lςtantes:Quia quibus verbum 'itae in lachrymis seminauiae in gaudio vilioriae fruetsi metisse videm'. videm' n.virgines nostras debellato principe tenebrarum; conculcatis mundialium oblectamentis 'iisectionum,accensis adorearum lampadibus, obuiam prosiliisse sponsciac regi caelorum. Et quia semper se hostiam vitiani, sanctam, Deo placentem praeparauerunt, ideo caeleliis aulae limina adeuntes, intrauerunt inuitante Christo ad nu-pἰras , Camantes canticum nouunt, atque dicentes: Dignus es, domine Deuι noster. accipere gloriam de honorcm, quoniam redemisti nos de potestate tenebrarum, secisti nos condignas sortis sanctorum tuorum, &transtulisti in regnum tuum aeternum Et cum hoc gaudium uniuersalis ecclesia de illarum victoriis habeat praecipue, tamen ego prae caeteris quodam tripudio iucunditatis extollor, quonia non in vacuueis, iam pcnc quorundam exprobatiotiea gradu suo labentibus, documentum illud martiriale porrexisse conspicio. Qitia licet ab initio mundi&vocatio, &sanctificatio earum a deo patre nimirum processetit, habet tamen intentio nostra in earum instructione suam coram Domino mercedent repositam, qui largitionem algentis calicis remunerati promisit, in nomine suo impensant. Nam decimo&lius die priusquaad mari diu ducerentur sola domina mea Flora. instinctu fratris sui, iudex ille iniquitatis auditioni suae aduocans post agnitam eius inuictissimam professionem, qua ipsuiudicem Christi ancilla denotans , aduersarium fidei intrepida responsione deiecit)in carcerem cam iussit te uerti. Quapropter claustra, quibus getinebantur ego appropinquans, quae iudicis ad cana interrogratio fuerit, vel quq adiudicem responsio eius extiterit dominam meam humiliter sciscitat lassum. Illa vero, ut erat angelico decorata aspectu sit pernae claritatis gratia fulgens, hilari vultu, ore pudico, iam quasi quibusdam caelestis patriae gaudiis vegetata, subrideas retulit mihi. Dum hodie iudici Tomin IIII. sp