장음표시 사용
31쪽
valido aste tu oppressa,consertim extincta & suffocata sit, quemadmodum luculenter & perspicue docet Galenus lib. 2. cap. s . de causis sympl. Quippe extingui eam accidit propter affectus ipsius naturam, ut cuius generatio infrigerando coqsctat sustocari autem,ed quod totus sanguis una commeet, atque ad principium dcferatur . Cuius sane rei insignia exempla extant apud Plinium libr. 7. cap. 36. naturalis historiae. Quocirca eum, qui sani tatis sus tuendς curam se sceperit, cane peius & angue, omnia illa: quae non aspectu & auditu modo verum & mentis' agitatione tristitia existunt, sugere opor tebit. Quod Aristoteles quoque innuisse videtur, cum problemat. s .scct. 7. scribit μυοθυή incidisse quandoque qui homines suffocari laqueor vidisserit solum. Lege plura apud Stephanum Atheniensem in libro. I .ad Glauconem com-
istari Hoc tamen ignorandum non est, o tile. obesis nonnullis, quibus corpus immodice plenum est, ac ijs etiam , qui spiritus admodum mobiles & calidos habent,interdum utile sit si cur s, timore, & tristiat ijs conficiantur, quo nimirum spiritus calor habet tur, & nimia moles, quae
corpus onerat, extenuerunt aliqua eκ
parte atque auferatur: id quod uno ore confirmant Paulus AeginLia libro . r.
32쪽
p. 37. ACtius libr. . cap. 33.& Rha Z lib. . cap.9. ad Almansorum. SEC v NDvM, Vt ab ira temperet. Nam cum ira sit feruor quidam,ac veli mens motus caloris in ipso cordis corpore. qui in extimas tandem partes cum impetu diffundatur , ut ea plane dilucideq; Galenus libr. i .cap. .de different. Db. dc in libro de causis moiborum,cap. 2. desinit, neccessario corpus ipsum immodice calefacit &exiccat, quo fit, ut febrem no- nun Ram a Cndat, in ijs pr Drtim corporibus que ita se admissam caliditatem logo tempore retinere natura apta sunt. Elii enim moltas cord s sedetur, in hisce
tamen remanet calor praeter naturam ,
atque inde hominem scbricitare contiligit . Quidam etiam ira commoti, quasi attoniti, ac caetra sepositi videntur. Suhipraeterea qui impotenti ira impetuosius
concitatos, ωοπληξ αν incidisse multos, repenteque animam expirasse, notantillos Vero surore, comitialiti morbi accessione, παραλυσει, conuulsione, podagra,& articulorum maxime ac totius corporis tremore comprehenses,concidisse tradant. Obstat etiam animi iudicio,& rationis opera perturbat,&, ut Cicero ait, ira pr lente nihil recte fieri potest. CLfenduntur autem ab ira potissimum, qui temperaturam corporis totius calidio-xζm, quam par sit, aut morbo, aut natur
33쪽
ra consecuti sunt, precipue quando cor & caput naturali intemperie immoderate feruent, aut aliquo aduentitio calidoatactu laborant. Animalibus tamen viatijs , morbis frigidis, & natura frigidioricordi & capiti, Galeno libr. 6. Epidem.
partic. s .comment. 9. autore, ira non I uepraesidium adsert. Innatum enim calorem in ipsis iam torpessentem excitat adaugetque. Quod Hippocrates etiam libr. r.epidem.particia . in. eum scribens modum confirmat : Diligentia, inquit, adhibenda est,ut excandescentia inducatur, & coloris reparandi, & sanguinis invasassibter cuticulam colligendi gratia. Quocirca ipsa a perfrigeratis, pallido colore pr'ditis, &καχεξίοι laborantibus,ex quibusdam interuallis, & temporibus ophortunis assumenda est,non sane
ita continenter, ut facultas offendatur, sed perinde ut exercitationes innatum calorem corroborantes,non immodera ias facere oportet, sed tum opportune tum moderate assumere, ita & excand
scentiam, si clarissimis Medicinae scriptoribus, Galeno libr.3 .cap. ID. de dissicul. respirat. Paulo dibro. I. cap. s 8.& Aetio libr. . cap. 3 .credendum est. , T B IL T I v bi, ut moderate vino ut tur. Vinum enim modice haustum natiuum .calorem adauget,leste Galeno ea
Pite q. de causis morborum. Vbi vero immode-
34쪽
moderatius bibitur, quam ut vinci possit,tantum abest, ut animal calfaciat, ut etiam frigidiora vitia gignat , quemadmodum copiose GaIenus libH. cap. s. de temperamentis ostendit: quippe apo-plexia, paraplogia, & qu e Graece caros,
& comata vocamur , neruorum re lu
tio, comitiales morbi, conuulsiones, i tant, & debilitas ventriculi, ac reliquorum morborum omnium, immodiciam vini potum comitantur, quorum unumquodque frigidum est vitium. Sed de his
plura infra capite decimo quinto. A R T v M, ut in coena modico ei bo utatur: exiguus nanque cibus a facultate vinci perfecte & facile potest. Qui
vero noctu multum ingerunt, ventriculumque nimio cibo onerant , dolorem primum&angustiam perpetiuntur,d inde nec probe dormire, nec recte con
quere possunn, quod nimia copia facultas aggravetur, ceu nimio po derepres M, subindeque superare ingestum cibum nζqueat, id quod & infra cap. s .vberiusfidius declarabimus.. I N T vM , ut statim a silmpto clabo surgati hoc enim ad concoctionem facit, quia cibus sumptus ita facilius d scendit in unum ventriculi, in quo, Galeno libr.s .capis . de locis ariet. teste, coctionis opus perficitur. Infra cap. 2.& 76. ε K T vM, ne a prandio somno in- Ω-
35쪽
meridia- dulgeat. Is nan qne somnus, qui cibum statim excipit, fumosius exhalationibus caput replet,destillationesque parit. SCd de hoc uberius infra cap. 3. Lotii re- SΕΡΥ1M uri, ne lotium diutius ,rens. o. quam natura fert, remoretur: hinc cisim interdum ori itur J ουρα η ἱ σχουρία, hoc est, vitia, in quibus urina aut egre redissiculter excernitur, aut in totum sep primitur ac cohibetur. Eodem modo calculus aliquando & aqua intercus gigni pzyhibentur,neque aliud quid qua Squ Qvesicam is lit, atque longior, ultra mii gendi voluntatem, loti; retetio,id quod testantur cum primis Galenus lib.6. c. . de hoc asteti. I liates lib/. cap. 6. ad Alia
mans& Avicen. Fen I9. 3.tract. 2. cap. 6. Excre- OCTA M, ne comprestis natibus mcntorsi. ventris onus supprimere & retinere te traemio. tet, ita namque indurantur laces in intestinis, ob continuam suctionem venatur miseraicarum, quq cum intestinis continuate, omnem humiditatem e Rcibus eXugunt, quo fit, ut illet exiccate, dissicilioris exitus intestina obstruant. oppulentque: opillationem vero, ob flatuum edu ctionis preclusionem, & aliarum c
sequentium secum coaceruationem, nocumenta sequantur, cum illa,quq cap. . enumerantur, tum etiam quae reserui tur a Cornelio Celso lib. I . cap. 3.EX ventre inquit, suppresso, inflammationeS, caligines,
36쪽
i ines,capitis dolores,aliaque superio ris partis mala increscunt. Quibus accedunt etiam,vt Bhazes testatur,τεινεσμο& cibi fastidium, quod malum Graeciet νορεξιά, Latini vero appetenti e amis.
sonem vocant. SuMMO PER E pi Sterea cauendum, ne in exoneranda aluo nimio conatu
utatur, nam & hinc non raro sequi solet τεινεσιρο, siue exitus intcstini, quod ob osse sacro ad annum usque pertinet, Gi qcis άπευθυσαενο λώαρχον dicitur,L tinus Longa non, rectum & princeps, teste Andrea V salio. lib. s . cap. S.fabri cae humani corporis. VLT1uo tandcin loco subiungitur, longissimo tempore victurum, quicui
CI tibi deliciant Medici, medici
tibi fiant. Haec tria: mens hilaris , requies ,
Hoc loco sit mcntio trium remedio- . . rum, quae in defectu Medici, vicem eius cum apud alios, tum nobiles maxime &excellentcs viros supplere possint. PRIMvis, animus hilaris ac laetus: Mbns hil titia enim calorem excitat naturalem, laris. ibimus temperat,& puriores reddit, vi B s xutem
37쪽
tutem corroborat, aetatem floridam Q. cit, iuuenile corpus diu conseruat, vitam
Prorogari ingenium acuit, & hominem negotijs quibustibet obeundis aptiorem reddit. Conuenit ut haec ipsa Istitia siue gaudium, bonet valetudini commodum,
kt temperatum, non eX cedens modum ,
neque repentinua, Nimio enim & re pcntino gaudio, quemadmodus Galenusisbr. 2. p. s . de Symplomaton causis, &Alexader Aphrodiscus problemate. M. memoriae prodiderunt, tanta fit cordis relaxatio, ut virtus vitalis, una cum innae eo calore tota aegeratur, ac dissipetur , adeoque syncope nonnunquam Sc repentina mors consequatur. Atque huius quidem rei extant horribilia ac pertimescoeda exempla apud Tid tutu Deca. a. libo. Val.Maximum lib.s.ca. I a. Pliniu lib. . cap.32.&s 3.& A.Gellium lib. 3.ca.Is. At cnim cum uxta triti silinum scuolis medicorum dictum contraria contrarijs
curentur ac de Ilantur, illis potissima gaudium adscisinendum est, qui tristioribus animi pathematis immodice conficiuntur. Quod sane per illa cumprimis
consequentur, qui principes facultatum partes corroborant, sanguinem bonum generant , & spiritus instaurant: eadem quippe & menti, Avicenna 4. I ι cap. I
titiam conciliant adiunguntque. Huiuia modi
38쪽
modi porro sit ni cibi suaves&boni susci, vinum subtile ac delectabile, boni de fragrantes odores, delectabilium rerum Commemoratio,& cum amicis & familiaribus frequentior & iucunda couersatio. Quare, ut Eobanus noster diserte canens, admonet: Vtere conuiuis non tristibus , ut re amicis. Quos nugae,ict risus, ct iotafaifa iuuant. Quem non blanda iuuent rari, modulamina
Hinc iecur ct renes, aegraq; corda Etapento Nam nihil humanas tanta dulcedine mentes Assicis,ae melicae mb te vocis opus. Tango bra digitis, animi dolor omnis abibit. Dulcisonum reficit tristitia corda meses.
Atq; hinc adeo est, quod grauissimus autor Plutarchus in libro de virtute morum tradit,Pythasoram animo pacando sedandoque ab astectibus, γ erturbationibus venementioribus Musicam adhibere solitum. Sic Saul quoque per David psallentem a seiritu maligno liberatum legimus. His similia & scitu non indigna, libr. I.& I . pnosophiston Athenarus refert. At qui hactenus quidem dicta magna ex parte histe etia vcrsibus ex Hi
ronymo Fracastorio complexi sumus: Tu tamen interea e fugito, quae trista mElem. Sollicitant , procu esse iube curasque , m tum ur. P asiente Murices ras: sint omnia Iaera.
39쪽
Alma Ceres te in hoc, Bacchi quoque laeta
Munera, sic dulces epulae,sic copia rerum , Si erbis sic ruris opes, ctsumma νoluptas. Viseresaepe amnes nitidos,iucundaqs Tepe,
Et placidis sumnus Iectari in m tibus auras. Accedant iuuenumq, chori,mimeque pueliae. Traivii S E c v v D v M , Animi tranquillitas: litas ani nobiles enim & excellentes viri, ob mammi. ximas& diuersas curas, quas sustinent si ipsis cetera omnia ante pariter adfuerint) mentis inquietudine magis, quam mediocris conditionis honiiues isdun tur. Nam si quid aliud, hqc maxime somnum impedit, qui nobilibus cum bt liose fere & siccioris nature sint, imprimis conueniebat. Vigiliet vero, ut Gale-
esst, magis adhuc totum corporis habitu siccant, adeoque ijs, qui alioquin ex si citate laborant, infestissimae sunt, Vel Mquies hic ad corporis quietem , que motui opponitur,reserenda est. Nam & hqc quoque ad valetudinem necessario adhibetur. Calorcm enim naturalem assiduis laboribus fractum ac dissipatu nar uocat, yires exhaustas ac pene perdi- tas recuperat , adeoque prqstet , ut animal se colligat, ac durare possit, Quod diserte admodum apud Ovidium lib. I. olyto ijs versibus cpis . . Phedra Hypssignificata It :
40쪽
Quod caret alterna requie, rabile non e hHaec renouat vires, fissaq, membra leuaLEleganter autem alternam requiem vocat, lacut enim non semper laborare, ita nec semper quiescere expedit.
TE RτIvM, Moderata dista, id est, Distam
modus seu ratio vivendi, Grscis commu derata. niter διαιτα dicitur, Latini victus rationem reddunt. Quidam Gi scam dictionem retinere , ac Latinis characteribus,dietam scribere maluerunt, vulgus Regimen sanitatis, siue regulam victus appellat. Complectitur autem in se, non modo, quq ad cibi & potus rationem a
tinent, Ced reliquas etiam tres omneS, quas non naturales medici uno ore vocare solent. Harum enim commodus & moderatus vlus saluberrimus est,& corporis coastitutionem conseruat: Intem pelli-uus vero & immodicus sanitate, adeoq; naturam hominis corrumpit. Vt igitur vita morbis omnium minime obnoxia
sit, liarum legitimus usus solicite ac diligenter seruandus est . Plura infra ca- pite s s .
De consertatione cerebri. cap. 2.
L Vmina mane, manus surgens gelida lauci via da, Hac illac modicum pergat, modi