De conseruanda bona valetudine, opusculum Scholae Salernitanae, ad regem Angliae, cum Arnoldi Nouicomensis, ... enarrationibus vtilissimis, nouissime recognitis & auctis per Ioannem Curionem. ..

발행: 1573년

분량: 628페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

61쪽

z DE CONSERVANUA

recremeta Sc redundatias sitias per eunti eXPellit atq; ejicit, adeoq; ad cibos aut ditate reuocat. Quod interdiu eotius, nocturno ti=u fieri par est Qv metit ut idem autor tradit , cibora appetentia diurno somno plurimum debilitatur E restringuitur : idq; partim ob prohibi tionem resolutionis , q est prima causiastimes, partim vero ob repletionem ventriculi ex fumis, vaporibus, humidita tibus orificium eius relaxantibus ae s

turantibus . His accedit nonnun iii Ἀ-' , siue abscessitum generatio superfluitates naq; ex somno diurno mula. tiplicatae sepius in mεbro aliquo coaceruantur, ipsiumq; tumidum reddunt. Plave igitur ex his omnibus costat sonina

diuturinum,sive. merediano,& a sanai tis tutela, procul abeste debere. Duas porro cauias,oir potisiimulaedat, Paulus lib. r. cae.97. & Avicenna. y. t. docii. e. 9.asiisnant. Quarum prima quideest; quod cito Sc ante horam suam inter xupatur. Calox. ninativus persisnansi ad arte, interiores recedit,cotriveris c or solis eundemId mebra exteriora

tanqua ad similla, educit atq; expandit: unde sanguinis ad spirituum ex iratione , quarsomnum interrupat, cieri necesse esL Cossilit ergo, si qn necessitas p idipus dormire coegerit,ut in umbra te

62쪽

VALETUDINE. Ia

boc fiat.Secunda vero, quod natura flapidata quasiq; perterritam reddat,adecivi retrahatur ab eo,in quo erat, nimirua ciborum cocinione. Tepus itaq;, quo obdormiscunt, ad ab lutam ciborum concoctionem non susticit quo fit, ut a meridie resurgentes, subinde acidos metus edat,& flatibus repleantur et nonu DIi vero fluctuatione ventris in stentur. Caeterum optimus somnus est noctur Dus , qm nox naturali humiditate, sileatioque animum in somna deducens, abAlutam molitur concoctione. Post foni muri ite nocturnu plurima parte ad emcrctionem recrementorii instigamur.ulud in ignorandum non est, quod licet somnus diurnus in viii uerium reprobe. tur,nocturnus vero, ut praestantistimus csimendetur, ex diurno in minus ostendat,si dormiatur, prima luce ad tertiam

diei parte. Id quod Hippocrates libr. χἀ

prognostaphorism ii .esarisiime ostendit. De sisnano,inquit queadmodu secundum naturam nobis in cosuetudine est, in erdiu vigilare, noctu dormire conuam si si in L c tras resum fuerit deterius est. Minime vero nocebit,si dormiatur,

prima hice ad tertiam diei parte. Quasniam Galenus explicans, ita scripta r liquit: Quod consuetum esto onum est:

Inconsuetum vero malium est. At veroe

63쪽

DE CONSERVANDA

tufa,aliud in consuetudine. Nunc veri, diuites econtrario agunt, tum in quibusda alijs, tum etiam in somno, inter diu dormientes, noctu vigilantes. In his isitur, ut somnus minus i dere possit., quinq; conditiones , Bertrutio aut horo obseruandi sunt Prima, J ut sit in cosuetudine. Ex mu I

to. n. tempore consueta,etiamsi deterio

ra fuerint, inconsuetis minus molestare 'lent. Aphorismo so.lib. a. Se i ne statim a sumpto cibo meatur. Terιiadne

depresso, sed erecto nonnihil & bene al

dat. Quintari ne tumultuosa & subita ab ipso, sed lenis & modesta fiat exper gcsaetio . Porro φ ab Hippocrate dii tucii a prima luce ad tertia diei parte conuenire somnum , id sipacium est ab ortu Solis quatuor aut quinq; borarum . Nadies significat si acium teporis, quo Sol transit nostrum hemispherium, yt etiadistinguitur contra noectem. Queam O-du Christophorus a vera susius in conimen. declarant.

mum est vespertinum , aut noctiirnum: semperq; cauendum, ne statima coena ineatur, sed unius minimum, aut du xum horam interuallo discludatur. In-

64쪽

VALETUDINE. Is

gestus enim cibus quem statim somnii a excipit, in suprema ventriculi parte si

per natans, probe concoqui non p5t,Ga leno libr. s .cap. s . de locis affectis teste. Neq; enim ventriculus tuni pol cibum arcte compleini,quod idem lib. 3 α . de facul. naturali. ad bonam concoctionem cum primis necessariu csse scribit qua re multos vapors, qui multitudine sita caput repleant, gnigni neccne est, ut rectissime id e Galenus cona. 67.apho. Iib. .d.x rit: Acibo ad somnum conuersis, hoc est, alii sumpto cibo statim dormi ut impletur capiti. Vt igitur limoi pericu luna excludatur, lenta deanabulatione, aut aliqua simi lii leuissima in exercitatione corpus dimoucri opus est, priuia suam somno odulgeatur , ut c: bus in imum ventriculi potulatim Idecendat. Ibi. n. vi supra e Galeno dictu ost, coi

coctionis opus potissiimu perficit. Quo

tempore et conii emi audire instrumenta musica, cantus facetias, & iustorias aucundas accoserre sermones eum amiculis de rebus laetioribus, donec cibus suasedisse videatiir. Ceruicali utendum est satis elato & eminenti,ut quoad eius . seri pol erecto & bene alto capite do natatur, ne cibus ad os ventriculi rugurgitans, concoctiόnem impediat. Hoc et

modo cibus, qui ad plenu nondum sit sedit, facilius ad insertorea ventriculi partes

65쪽

DE CONSERVANDA

partes descendet, prolatusq; concoquetur . Inter dormiendum corpus pro ambicntis aeris constitutione decenter i gendum est: ne calore & spiritibus ei

interiora detentis, externe corporis

partes a frigore obhendantur. Caput quoque noctu conuenienti tegumento, quod κιιπνοδοχεν habeat , hoc est s xamen instar inlumibuli , eliciendis vaporibus aptum operiedum est. Calce tis vero siue vestitis pedibus dormie dum non est. Hoc. nai quid Magnino e cellentistimo medico credimus, visurudebilitat, memoriam laedit,& totu compus extraneo calore aestuare facit,ob vapornm reflexum. Supra dextrum latus somnus inchoandus.Hocin.modo cibus

promptius ad ventriculam descendet. Nam etsi gula exacte supra media ceruicisvertebrarii,& quatuor primaru thoracis sed iii neutram parte inclinet,ad principium tamen quintae thoracis vc tebrae,ut ampliori magnae arteriae trunco secundum dotii vertcbras inseriora petenti cedat , nonnihil la dextrum latus a media vertebrarum res ne abscedit. Deiade primo somno finito xeuoluendum est corpus , supraque sinistram xedormiendum, quo scilicet a iecore

ventriculo incumbente concoctio evisa i iuuetur. Hinc rursus post breue temporis interuallum in dextro latexe ad

consuetu

66쪽

eonsuetum surgendi tempus continuamdus est. Pronus decubitus temperatis

eorporibus non conuenit' ventriculi.

cotorsionem & repressione facit adeoq; oculos obleditota. ii. cubantibus superfluitate in oculos. declinant , maximo si laesint natura debilior . Iis in, quirbus ingestus cibus tardius in ventriculo conficitur, terdum concedendus est,in calorem naturalem arctius comprehendens retinere atque augere possit . Supinus verb grauissimis aegritudinibus. laprae nimirum,mania', incubo, epilo. psae apoplexiae,stupori,neruorumq;

solutiotii, & similibus initia pbet. Nam ob superfluitatu ad posteriora fluorem non potest iusta per nares & paulatim earundem fieri expulsio . Plinius libro.*8 cap. pronos decubitus tussibus conducere,a impinos oculis tradit. Idem ex Theophrasto refert, celerius eoncoquid extri lateris incubitu, dissicilius a s pinis. Duratio autem somni ex alinientorum persecta concoctione aesimanda est, ita quidem ut septem horarum sp eio non sit minor,neq; octo,vel ac sum-mma nouem exeedat, ut colligitur ex Galeni de sanitate tuende lib. s. p. 6. Plura habentur apud Auleennam. 3Q. docia cap. 9. Magninum parte et .c. 7. dc nostrae statis. doctissimum vecticς Ἀ-- striptorem Leontiarium Fuchsium capitu

67쪽

capite vigesimosexto methodi sueniendi ad Medicina. Ex ijs itaq; quae conum niunt, in hunc locu studiosi transferent

Spasianus, hydrops colica, & vera tigo , hoc res probat ipsa.

tenti influxu suo sepe neruos plus iusto reperciunt illis ita re trais,Galenus lib. 1. cap.de symptO.causis,teste, tendi primuntiac deinde in conuulsionem incidere contingit Ea porro ibidem a Galeno in hunc modu definitur. Conuulsio malum est,quod neruos,musculosq; ad eundem cogit affectum,in quem ab anima Ii facultate, quum naturalem habitum seruarent, ducebantur. Velati er, velut idem apho.lib. 6. comment. 39. definit. Conuulsio est passio in voluntaria, in qua nerui atque mustuli prster; voluntatem convelluntur, in eumque affectum veniunt, quem et in motibus st- cundum arbitrium factis, assumebant.

68쪽

v A LETUDINE. 2I

partes attrahuntur, quibus innasciitur. Attractio namque fieri no potest,nis mu Iculus ad sitam originem retrahatur. Quod ad causas eius conclusionis, qμae primigenia affectio est, attinet, ani maduertcndu est, Hyppocrate aph. D. ς

lib. duas dii taxat statuisse λ. ni Mν κ αἰν , hoc est,plenitudine &innani

tionem noruosorum cordorii. In conuulsiones quidem a plenitudine mebrum crassis& arturinolis humoribus impletum extendetur, & extensione conuelli tur, quemadmodum lora & chordet extenduntur, ubi multa madent humiditate,&hqc stibito contingit . In ea vero, quae ab innanitione proficiscitur, membrum exiccatur, & ad seipsit in conuellitur, adeoq; secundum longitudinem acalatitudine contractu d imitati itur,quemadmodum membranis accidit, cum igni ponuntur & hic sane paulatim,& ex longiori temporis interuallo accidere solet. Plura Galenus locis iam citatis, lib. 2. cap. 2.&libro. 3. capite. s.&lib. 6. cap s.de locis aste t. & lib. 8. cap. 3. decQmpos . medic. Iocat. & alibi sypius. S E c v N D v M , ζοδεω d. , qui d in

Jum Latini aquam inter cutem nomin nt,& definitur a Rertrutio Sec. 1 tra-Ma. a. c. .in hunc modum . H drops est foribus materialis ex re frigida,CXtra-hin,plurima,ingrediente,&mebra om-

69쪽

DE CONSERVANDA

nia nianifeste, aut loca vacua partium, in quibus cibi & humoru c5coctio perficitur,inflate,procreatus. Ea de fero ha

ter sicuti ab Alexandro Tralliano lib. 9. c. I . definituri Aqua inter cute, & ipsalogius quida astectus est, iecore adeo rufrigerato proueniens,ut ipsum non amplius deinceps cibos in sanguine, sed in alia qualitat aut in aqua aut priuatam aut flatu trasmutare possit. Quod certe

R. Galenus aphoriclib. 6. commeta. I 24

ijs verbis confirmat . Aqua inter cutem fit, cum sanguinis generatio frustratur. Et huius quidem cum tres sint species:vna enim Graecis α κιτης,alia τυμπανίτης, & tertia ύποσαρκα. σα& λευκοφλεγμι dicitur, non de omnibus promiscue, hoc secundu Iocumentum, sed de tympanite im intelligendu est, que quide accidit quum flatus ac spiritus superuacuus plurimus cum hi midi momento intra membrariam,quo περι τονσωος Graece, Arabibus vero communi membranarunote Ziploc appetilatur, & abdomen, qJ ijde Mirach nominant, colligitur. Stomacho nanq; dc iecore frigida intemperie laboratibus, fieri non pot,ut cibus ingestus in γιλ νbenignu aut sanguine mutet, conuertitur ergo in materia flatu lenta, νε cum uςmper siperiora ructu, neque per i seriora

70쪽

feriora crepitu,taec aliunde,obstate via

xu obstructione,vel sequςstra trice & expultrice superfluitatu vi dcbili exissen-inςpto aliquo pudore prohibeat expellatur, in predictis ventris locis colligitur,&aquailitercutem cotrahit, in qua abdone percussum tympani m do crepitum elidit, qua ratione etiam Tympanites nuncupatur. TERI ivm Colica passio: 'grauis collua quida ac vehementissim doloris morbus est. Perinde.n.ac si terbro partes 'forentur,aut palus infixus fit,moIestare solet,Galeno.lib. 2.c.a . de locis affeta teste Contingit aut in eleniore & laxiore

intestino, v καλε Grece vocat, cuius etia merito vehemetes cruciatus inda- Cit. Densum. n.crassum & neruosum est.

ac nihil quod,in illud confluit,facile dicuti poti Et queadmoda in hoc γωλ. ἰὀδm, ita in gracili ac sii periore intestino,quod Galeno, Iulio Polluci, 3c alia;

Graecis, λεπτεν vocatur,similis morbus

existi grauissimos & letales dolores inserens Hippocrates in Aphori sinis, di passim alis, in lacis εἴλειν appellat quemadmodum ci Galenus ubiq; & potissi

ne nimirum doloris. Quippe HλHAM circumagi,& coataui significataded couoluulus et Latinis hoc malu nomin turmitoni porro consentaneu, est si tuosua

SEARCH

MENU NAVIGATION