장음표시 사용
51쪽
lut ad cognata desideria sua tendunt. Cauta etiam , cur speculi inspectione ,
oculorum acies excitetur , ad coque vi
sus substantia conseruetur, haec adsignari potest,quod radi j in superficie speculi collecti, quum ob densitatem & duri
item eius ulterius procedere no possint, minime dissoluantur, ac dissipentur: ob aequalitatem ignitatemque seruentur iraefracti, ob nitorem vero augeantur, Mmulto, quam prius erant, reddantur sortiores: quod nec ipsum sane Aristoteles, Mesue referente, ignorauit,cum eunde illum Alexandrum adhortaretur uti scisubinde ad tersum & directum speculum contueretur, & longiori deinde temporis spacto oculorum aciem in ipsum deueret. VITREA quoque Vocata conspici lia visus substantiam conseruant,adeoq; prsstant, ne oculi minutioribus rebus contuendis victi fatiscant, neve spiritus resolitantur. Atque hinc certe gemmaru sculptores & aurifices subtiliter quid piam ac ingcniose sculpturi, ciusmodi utuntur conspici lijs,aut sane per vesicam ex tenui, poro atque albo vitro conflatam, eam que clara & perspicua aqua plenam, oculorum aciem rei scalpendς intendunt. Cur vero ita visus non dolati getur, in causa est, quod species de medio elariori, ad densus permeantes, maio-
52쪽
res simul & crassiores appareat, ade0qvisum conseruent. . TE R T IV M,Gramen, per quod qua Viridia. Yurialibet herbarum, frondiumquet, ac aliarum et rerum virentium contuitus
accipiendus est. Oculis enim iucundisiimuna spectrum Viriditas est. Atq; hibesane Aristoteles problemate. 25. Sect. M. quaerit ' Quamobrem cum ceteras intuimur rbs conspectus nosterpeius aiasiciatur atq; fatiscar, cum ad virides,&herbescentes inspicimus, ut olera cael xaque his similia, recreetur,mesiordue adat An,inquit, conspectum inalba, nigrave intendere minitiae possumus, propterea quod utrunque id genu ' eo- loris videndi viribus 'ffcit: ccdores adt. illi, quibus oculi acquiescunt, medium albi, negrive obtinent, itaque aspectus cum medioeri deni b bbvi' asscia tuis nihil debilitatur: imo vero corroboratur atq; reficitur. Hec ille. Quanquam autem viridia omnia, utpote temper tissima visium maxime colligant, atque ocillos reficiant, inter ipsastsi alia alijuefficaciora inuenititur.Sic certe nuli usaspectus Smaragdo iutadior est. Quod Plinius libro 3 AEap. s.diserte ijs significavit verbis:Herbas virentes, inquies, frondesque avide spectamus, smaragdos vero tanto libentius,quoniam nihil ommo viridius comparatum illis vires.
53쪽
Praeterea Lli gemmarum contuitu o uios implent, nec satiant. Cum & ab in- tetione alia obscurata,aspectu Sm'ragdi recreatur acies. Scalpentibus gemas non alia gratior oculis resectio est, ita. viridi lenitate lassitudinem mulcent. Idem fere lib. 29. cae. 6.de scarabaeo Ui- vidi scriptum reliquit. Scarabei, inquit, viridis natura,contuentium.visium CXacuit. Itaque gemmarum sculptores contuitu eorum acquiescunt. Neq; obstat quδd Galenus c. Σ. & 6.lib. I. do Sympl. causis, ubi ex professo de ijs agit, quae oculos aut molestant, aut tristant,& libro. IO. cap. 3. de V si pari. coeruleo& fuseo recreandi & reficiendi visius quam maxima vim thesie scribit. Sunt enim &lsi colores medij atq; temperati adeoq; ' ob id oculi, gratum & iucundum specta culum prεbent, visiumque morbo affe- ctum, aut fatigatum corrigunt ac recreant , quod omnibus sane coloribus ad medium inclinatibus commune est. Hoc igitur prouidentes pictores, qn in albis co rijs, & consimilib. rebus, quibus facile visu s offenditur, pingunt,colores coeruleos aosust', apponunt, in quos
subinde in tuentes recreant oculos ac reficiunt. Atque et ophthalmia laboratcs. jux quide osse niuit, eosque deprehend it.
Fusca vero ac coerulea sine doIore intuemur . Que liactenus dicta simi, ca
54쪽
ducenda vita , planius & dilucidius iis
verbis expressit Catistam, linquie Je quiremus, ob uam color viridis visiam prae ceteras foueat salubriterque dolectet. Inuen Iemus tandem naturam visus esse lucidam ac lucis amicam,volatilem
in ac facile d issipabilem. Idcirco dii per
aucturi se dilatat velut amica interdum nimio lucis excessu rapitur prorsus, vehemeti dilatatione dissoluit uritcnebras autem naturaliter velut inimicas tusit ideoque radios in angustium indema init optat vero visus ita perfrui lum nune, ut per amicum hoc suum amplia Vcetur quidem nec in interim disti' tur. Iam vero in quomque colore plus admodum tenebrarum, siue nigredinis quὸm lucis, non dilatatur, nec ideo electatur radius visius ad votum. Vbi
vicissim plus ad modum si lendidi colo-νη quam nigri spargitur latius, Ia xi quada voluptate distractus.QuamoDrem color viridis,maximc omnium nigrum cum candido temperans , praestat trunque delectans pariter atque coi
ieruans,& molli insuper Sadhuc tenera qualitate, sicut & aqua,radijs ocul rum GH ostensione resistit, ne abeuntes longius disperdatur. Quae enim dura sunt, simul &aspera frangunt quo uammodo radios. Que vero rarissima
55쪽
sunt, distblutioni aditum patefaciunt. Sed quς soliditatem aliquam habent, leneniq; finiui aequalitatem, sicut specularia corpora, nec ipsa quideria frangunt, neq; longius di crdi permittunt. Q Liae den: que pretur haec beneficia, tenera quoque s uni & mollia, sicut aqua rcsq; et virides,liquidis oculorum radijs mollitia blandiuntur. Denique vilias radius quidam est in quadam oculorum aqua
naturaliter nobis accensus, ac temperatum lumen in aqua,quodammodo resilente requirit. Itaque gaudet aqua, delectatur speculis sinulibus, viridibus oblectatur. Hactenus ille. Addit Messi es Exercitationem quoq; legendi scripta
maiusculis literis exarata visum corroborare, adeoq, non parum ad tuendam oculorum sanitatem conducere. ΡOsTERIORE Versu timuitur, Oculos matutino qui de tempore,montium vespertino vero sontium collustratione recreandos & reficiendos: quorum
ratio ex prsdictis facile elici potest. Per montes porro viridiaria , hoc est, loca herbis ac platis viretibus cosita intellia
reda sunt. De conserenti b. vi sui; pIara infra c. 79. De nocentibus Vero cap. 78. σ De diurno siue meridiano sitnno. cap. III.
SIt breuis,aut nullus tibi somnus
56쪽
VALETUDINE. Is Febris , pigrities, capitis, dolor,
somni incommoda hic referuntur. i.
PRIMV M,sibris, lue dupliciter persisnanum diurnum acccndi potest : uno quidem modo in spiritus,altero vero in humoribus: In spiritibus quidem, quia acres,& sum.s' exhalationcs, quq vigi ijs disipersi solent: somno diurno non
modo retinentur sed etiam augenturi Iis a tam retentis, ac una cum spiritibus permisiis contingit,ut caloninde eXtra,
neus collectus febrilis fiat. Atq; haec sane febris, cu nihil stabile, nihil firmum
habeat, sed uti celariter reneratur, ita soluitur etiam, μηραρα orbis,hoc est, diaria vocata est, quod fere diem noni incedatan humoribus ast,tum haec iam dicta febris, ratione nimirum flatuum, qui ex cruditate proueniunt,tum et putrida per somnum diurnum accenditur, quod calore & spiritibus interdiu ad exteriora potensis virtus c onco ctrix debilitetur. Perfecta. n.&absoluta concoctio fit m calor di spiritus cohibentur, ae in profundum corporis silccediit. Ob eum namq; motum calor naturalis in Lusus auctior'; redditur, optime cibos,
57쪽
non istum in ventriculo, verumetiam per uniuersi corporis habitum conficit.
ou 1 noebi poti stimum fieri rationi
consisnum videtur, etenim tunc calox propter circunctatem exitin secus aeris frigiditatem, ad interiora refugiens,cia. bum facillime mutat concoquit, & iis . membra distribuit. Interdiu, vero cotra ad exteriora eductus & expasius persectam elaborationem non attingit: quam humoru cruditatem progigni ex criniditate deinde oppilatio, ex oppilationet taedo nascitur, ex putredine tandem lorum ad cor estumantiu labris p iarida accen ditur, quemadmod- Aui-
--M SL C V N D Um pigrities,quae& ipsa eodemex fonte manat ac funditur. Ex crassa nanque & incocta materia in vinire vaporosi ac crassi exhalantur spicia tus, qui ad caputelati, plus equo cer brum humectantaeo autem humectato,
nerui quoque qui a cerebro propasati
per corporis partes prorepunn, plurima humiditate opplentur:exuperantia prae terea humiditatum, quae ad masculos, tendines, & articu los confluere let, tantum abest, ut semno diurno dissipetur, ut multo pertinacius et I rensaim,seatur. Necesse igitur est , ex elusimodi Ribinde somno in omnibus motibus v
luntariis pigritiam seqiti, & veluti in p ., seipso
58쪽
seipso dissolutu homine apparere,quemadmodum diserte Galenus apho. lib.i. ΠConunciat. s ostendit.Contra vero vigili et diurRe hoc prscipue nomine comendantur, quod non modo exuperantem cerebri humiditatem exicceut, adeoq; sparitus extenuet ac teperent, scd certe
corpori simul atque aio proptitudinem quada & robur ad solitos motus addat. TERTrvM, Dolor capitis, qui ct D.ω ipse ab ijsdem initijs proficiscitur. Excitio nanque incocto inventre vapores' crassi excitati in caput seruntur,qui ibidem: ob dictas causas retenti, nimia humiditate, et potius vigili, exiceantibus
absumere conueniebat, cerebrum OPPlent, & ob eam rem caput perturbant, Ciusq; dolorem, grauedinent,& frigidos morbos pariunt:paululu vero inde m ti, si ad cutem peruenerint,faciem vitiato colore inficiunci Materia.nlarua existente necesse est, quicquid indu defluit esse prauu . Quod Galenus aptior. lib.1. Com. Iq.ixa scribes inuere voluit.Opo tet similem esse defluxum subiectae suta stantiae: ut in humida atque aerea substantia existit, tunc quod ab ea defluit. vaporosum est atque suaue , & caetera. ARTu M, catarrhus; quo Sene' edtae ratim hoc loco tametsi minus proprie tauri omne hoc est, quilibet excrementirii humoris ex capite in subiectaa
59쪽
partes descensus significatur. Qui iuxta partium,ad quas defuit,diuersitate, di-Hersa quoq; nomina sortitus est, queadmodum Galenus lib. 3. cap. . de Sympta causis, Paulus libr. 3. cap. a 8. & Aetius libr. 8. cap. sa.diserte scribunt. Vbi. n. ad os ae faucis, & mox ad stomachii siue gulam, atq; inde in ventriculum defluxus contingit, simplici vocabulo Graecis κατάρροος, & contracte κατ tini; destit latio dicitur. Dum ad narex'. decumbit κορυρα Grecis,Latinis grau do vocatur. Vbi vero ad palatu & asperam arteriam delabitur, ut etiam me branam interiorem, qui hanc integit, exasperet,rauca vox efficitur, vocaturq; hoc malum Graece latinis raucidas, siue raucedo, id quod ex hisce etiam versiculis, qui infra i . 8 2. habentur,manifesto apparet.
Si fluat ad pectuι, dicatur Rheuma
Si ad fauces , Branebuo si ad nares, em
Habet autem hoe incommodum eandem Oino cum praecedentibus originet. Vapores. n.& fumi, qui vigiliarum t pa . per cutem resolui ac dissipari solent, somno diurno retenti, dum in caput impetum faciunt, cerebrum nimia numiditate replent. Caput igitur repletums
60쪽
tum , humores in subiecta refundens, progignit. Praeter lisc& alia nonulla somni θiurni mala Avicenna. 3.1 .dOc. 2. cap. 9. enumerat. Itam stigidas atq; hundidas
aegritudines, ηαραλυσεις nimirum &defluxus ad articulos ob retentionem liti auditatem , quas vigilis resoluere ac dissipare solent, nona nquam procreat. Genuinum faciei colorem, velut paulo ante etiam dictu est,corrupit. In sanguine.n.CXcrementitias atq; a lucas humiditates, lotio similes, multiplicat: q,cum suo ipe per vigilias non dissipentur una cum sanguine gd cute expulsae,& ipfuri deprauant, adeoq; sub tumida& decoloratam reddunt ludarata ad haec splenis affectione gignit in corporibus proptese habentibus ad incidenduin talc passonem. Crassus nanq; ad melacholicus humor, somno diuturno in splene re temus, hilae malo initi u praebet. Quemadmodum. n. Vigilantia motum ac. liberum crassi humoris transitum per angustos meatus, siue canales, Solis calore vias aperiente, promouere: sic contra, eunde somnus,& P tipue diurnus, tralia tu prohibere solet. Melacholia.n. interdiu nullo negocio per canales suos transit, & illac cis primis , qua excitadgappe