장음표시 사용
421쪽
nes sedat. Cum cerato varos extinguit.
Lienosis cu sale utiliter illinitur. Dec ctum eius ablutas prurigines mitigat, & eadem utilitate insidentibus foeminis 3 dest inflationes,durities, & muliebrisi
locoru conuersiones corrigens . Plura Dioscor. loco citato,Plin.lib. 2o.ca. I A.
Galen. lib. 6.cap.9 3. de simpl. medicam. facul.& Simeon Sethi in Syntagmate. De nacturis. Caput I X X.
π Llius succus crines retinere su- a
Illitus adseritur,dentisque leuare
Lichenas succus purgat cum melle perunctus.
Hie agitur de hortis sa miliari herba , nasturtio, quod καρδαμον Graeci ocant,Germanice Kerse,Gallice,CrissonalenotradispanicE , Mastuerso. Et referuntur tres ipsus facultates. PRI M A, quod succus eius siue mulatilius liquor, capiti illitus,aut potus etia capilloru defluuia sistat.praesertim si ex densatis in farctisq; meatibus orta fuerint. Crassos enim & pituitoses h mores calfacit,incidit,& extenuat.S E C v N D A , Q dentiu curet dolore, pricipue si a frigida materia prouenerit o
422쪽
rit. Eam etiam nasturtium discutit. TERTI A, quhd succus eius cu meia
Ie illitus lichenas. i. impetigines, siue
squamas cuti adherentes,abstemat. N scunt rete ex phimmate potissimis sabso,sed nasturtium natus assiimptum omne phlegma pellit & expurgat: nam &mel quoq; insigniter abstergit. Nastu iij semen aduretis,seu causticae facult tis particeps est,sicut sinapi. Proinde coxendicis,& capitis dolores, atque adeo quodcuq; aliud rubrificatione postulateo perinde atq; sinapi excalfaciunt Muscetur quom remedijs, que exalibentura stivati eis,tanu scilicet id, crassos silecus valenter incidere valeat, velut& si-hapi:na per ola ei simile est . Stomacho aduersat,aluum turbat,ventris lumbricos pellit, liene imminuit,partus examinat,menses eii,& venere stimulat. Illitum m melle liene extenuat, fauos e purgat ' Serpentiu venenis potu res stit,
atq ; eos sumtu fugat carbuculos ad suppuratione perducit & rumpit: Coxendicibus cu polenta comode ex aceto illinitiiri tumores inflamationesq; discutit. Furunculos cum muria illitum emittit.
Vomitum flaue bilis citat, eandemd; pinferni educit.Tradunt n5nulli, nastu tium vim vigoremq; animi suscitare,ae proinde eos,qui ipsum esitaverint, ingenio ac mente promptiores fieri. Lege
423쪽
Plinium lib. I.9.cap. 8. & Erasini chilia des in prouerbio, ε διεκαρδαμιον. Porrore herba anefactae si utilem semini vim. Possidet..Humida vero adhuc, & viridis Propter aques hum iditatis admistione, multo lamine inferior est, adeoq; tunc
mordacitas eius. moderata est ,.MI cum Pane ea uti liceat,ccu obsonio.. Plura Dioscorides lib. 2. cap. 1 9 .Plinius lib. - .cap. I 3. Galenus lib. 7.ca. 8. de simpl. . medic. iacuit Simeon Sethi in Syntag. α Α uicen. 2. Cano.cap. y I3.. De chelidonia caput LXXI.
Plinius.ut scripsi0 Fiamuis sint
crura,reddit . Notatu dignivcst, quod hic ex Plinio. de Aelidonia ro&rtur,nepe ipsam purulis hirundinum visum vestituere. Locus, in lib. 1s .c. 2. ubi sic scriptum reliquita. Animalia quoque inuenere hexbas, in primisque chelidonia. Hac. n. hirundines. culis pulloru in nido restituunt 'ilium,
ut quida volunt, etia.erutis oculis. Μ- minit eiusde etia lib. 8 ca. 27 .hiscC Verbis: Chelidonia visti laluberrima hirudines monstrauere,vexatis pulloro oculis illa medetes. Hoc nome, ut lib. 2 sae: v76. Diosc. testatur, sibi videtur veud L. sic, quod aduentu hirundiBum CX -xiatu
424쪽
riatur, & discessit emarescat. Sut q. na rant hirudines excecatis pullis,admota. herba, visum restituere,inquit ide. Hine cognitu est, succum eius hominu oculis
quom mederi, utiq; in quibus crassum quid da in pupilla colligitur digestione atque discussione indiges. Hinc igit cd
cti medici chelidonie Oibus fere ocul rum remedijs i visus claritate admisse re solet. Herba est nota,crocei succi,ci
ius inuentione hyrudinib. ob id quoq; attribuut,' pulli earu sqpius, si ulli alia
ruauiu caecitate incidat. Hirudinum. n.
stercus chelidonie oppositu praestat e cscat namq;,si calidu in oculos decidat,& pcipue matrii et sacrae testant literae, Na Tgobi. Σ.seniore illum hoc stercore ex cecatu fuisse legit. Cor. C.lib. 6. cap. 6. fabula pu tat,per patetes oculos herba
restitui, qui per se sanescant. Chelid nia tertij est ordinis absoluti iam, Idque
tum in calfaciendo,tsi in siccado Attr hit igit discutit,& cosumit. Radix trita& in vino decocta caput, columellamque frigidoru humoru a capite descendet tium multitudine laxata, ac linguae r dici atq; fucibus incumbente,eXpurgat, si exurgente inde sumu infundibulo ad hibito aeger admittat, & vinum deinde gargariZet. Cum aniso, & vino albo p ta, medet regio morbo, & ulcerib. quae serpunt, imposita cu vino, aut maducata dentium
425쪽
dentium dolorem sedat. Plura Galenus libro. 8. capite. II acie simp. med. faculta De Salice. Cap. LX X II.
Huius flos sumptus in aqua fria q', 'gescere cogit, Instinctus Veneris cunctos acres stimulanteS. Et sic desiccat, ut nullae creatio
fiat Τκ1Α hoc loco de Salice traduturis P R I M V M, O succus eius aurib.instillatus verme, interficiat,& maxime quia drisi is sit ex lijs,& cortice expressu Amaru . n. qda in se het & acerbu. Idem quoq; cu rosaceo in calyce punici cals eius,auriu doloribus.& saniet medeturia SECUNDv3s, i cortex eiu sin ac to decoctus,verrucas pellat. Hac re Dioscor. lib. I .c. I I7. sic tradidit orticiscinis admisto aceto maceratus, illitu clauos,& calloxtollit. Est. n. vis eius admodu desiccatoria,scd ita in, ut morsu abstineat, habet verb et quanda adstrictione. Avicenna c. 14 I. secundi Can. eun
dem effectum portulacet quoque tribuit. AVribus infusus vermes succus
O lib. 2. Cortex . verrucas in aceto cocta
426쪽
Ex ea,inquiens fricatur verrucae, & eradicat eas non qualitato, sed naturali quadam facultate. Τ E R T I v M, flos salicis coceptus prohibeat, & hoc certe ob vim de sicca- . toria &adstrictionem. Hoc ipsum aut et συλλη ιαν ἐργα era Dioscorides dixit, hoc est facere ut mulier no coacti, piat. Non aut solii mulierum conceptus prohibet salicis semen,siue fructus, siue flos, velut hic appellatur, sed et insti ctus Veneris oes cogelat ac resiccat, et in viris,ut gestorare nequeunt. Atq; hoe ipsum Democritus quoq; apud Cossani triau CYsarem lib. I I . c. I A tradit his verbis, Qui fructus calicis appellatur, pabulo pecoru admixtus,ipia pinguefacit. Tritu aut & i potu acceptus ab hoie ster iles facit ex quo & Homerus e .κ-ait Κλητροις αοειροι τε Ag α ωλεσ1κα
aei populi O sadices plantae fructum peri
Verum Theophrastus lib.3. 2.de lixsoria plantaru, & Plinius libr. I 6.c. 26 vocem ιυ σέκαμαος non fir accipipunt dicta ab Homero, ut significet fructuuac seminum humanoru perditione , sed ipsius arboris. Plinij verba haec sunt, ocissime aut sata amitti semen a. antea
427쪽
omo maturitate lentiat, ob id dieta ab Homero frugi perda: secutaq; aetas sic lere suo interpretata est Diam , qn semen salicis mulieri sterilitatis medicamentum esse collat. Haec fere Ianus Cornarius in c. D. libr. . Macri. Didymus antiquissimus Homeri interpres, ita ex Theoprasto de salice refert: διαρπο chεας πινομπος ἀφανέθει Ψhν γονῆντων ανυωπων. Id est, Fructus salicis potus genituras hominu demolit. Plura de Salice Galen. lib. 6.de simp.me. sa.
Confortare crocum dixerunt exhilarando.
Artus defcctos reficitque , hepar
reparatile. Hic agit de proprietatib.quibusdam,
Croci: Ac primo quidem corpu, roborare dicitur,eiq, letabundam concilia re alacritatem iucunditatemve, praedipue si quis eo modico utatur. Immoderatius enim siuna plus, pondere nimirum trium drachmartim,letalis est. DE INDE vero membra desecta. I. debilia ac prostrata reficere, inquevigorem suum restituere, traditur. Superat enim j n est. calfaciens& qualitas,
ct facultas ut tota eius essentia secundi
428쪽
fit ordinis excalfacientiu & primi exiscantiu:proinde concoqucili,maturandi, emolliendi,aperiendi, & discutiedi vim quanda habet, adiuuante. s.& paucula quada adstrictione Cor non paru exhilarat, ipsumq; adeo, ac simul ct hepar, atq; aliaS corporis partes, ob insidetem nimiru adstrictione, ita corroborat, Vt non facile dissolui queant , obstructionesq; tollit . Quinetiam stomachumoderato calore suo firmat .eiusq; tu con coquendi, tum distribuendi lacultatem adiuuatammodice in illo utendum non est quippe qui ita nausea facile moueat S cibi in appetentia,Grsci πιορεξίαν y cant, efiiciat si quide aciditate in ventriculo extinguit, que prssertim appetentiam excitat . Siccando mediocriter diaspositioin biis pectoris pthisicis auxiliatur, putredines corrigit, anthelitu faciale reddit, eiusq; instrumenta corrob rat Na si usus ipsius mediocris fuerit,sa cile respiratione& amabile coloris bonitate facit sin vero citra modum, pauiore inducit,cerebrii insectat, capitis dolare commou.t, sciasus obtencbrat, & ioculm hebetat. Vino impositus vehe menter inebriat, adeoo; exhilarat , ut insania maxime alacie laetabundave pariat Si quis vero ex passo biberit, crapula non sentiet. Addit in potiones, quae Biteraneoru causa te erantur. Pituitosa
429쪽
tosa vitia & lethargica sanat. Somnum conciliat. Venerem stimulat, menses Edurina ciet. Mulieribus difficulter parientibus, in potu dua tu dracmaru pondere exhibitus,partu accelerat. Illatus cu humano lacte visum abitergit ,&oculorum fluxiones cohibet. Auriu remedi)s. x tilissimus est. Uergentcs ad ignem ta-cru inflammationes iunctus lenit. Vluae sedisq; cataplasnatibus utiliter indutatur, Plura Dioscorides lib. i.c. as. Plinius libr M. pite. 2 o. Galenus libro. 7α de simplic. medicamen. faculta. cap. S 7.. Simeo Sethi in Syntag Serapion. c 1 7 3.. simplictu,& Avicenia. lib. 2 Can. c. I 2βα
Depor . Cap. LXXIII LManentemque potes naris retianere cruorem,
ne tali, Duq hoc in loco porri reserunt proprietates : Ac priori quidem, i in pr
gnandi tacilitatem utentibus mulicriabus pariat : atque ne abortiant grauidae prohibeat. Quod sane magni et Hippo- . eratis autos itate Plinii s libr. ao.cap. 6 in hunc modu scribens confirmat: Hipia
dit foecundas mansum Pensaepe puellas, Vngas si nares intus medicamia
430쪽
pocrates & fine alia mixtura dari iubet viiluasq; contractas aperiri putat. FC cunditate et laena in tru hoc cibo augern Idq; non incibo tantum,live potu,ted ils tu quoq; & soris admotum , praestari Coquitur.n.in aceto.&marina aqua coma eius decoctoo; illo infidenti a P miliarum pretciunduratus loci utiliter Duentur. Folia quoq; porri muliebres locos , qui nimio humore madescentes
foetum haud continere valent, egregie purgant.Item ex abortu profluuia sistit, poto succo cum lacte mulierum. A L T E R A, ' sanguineare naribus erumpentem si stat: & maxime quid omiuccus cinx cum aceto,ad dito thure,aut manna,vel galla,aut mentita. Ide quoq;. anguinem reiicientibus cum gallae aut thuris farina, vel, acacia, auxilio est. Quin etiam potς seminis drachmar ditae cum paribus myrti baccis veteres illi guinis ex pectore retectiones sanant. Acrimoniam enim quandam habet por
rum, & adstringendi aliquam vii' , sed semen acriu&cii. Plura supra cap. I. se