장음표시 사용
101쪽
Vod Legati si ossicio tex iure plures integris tracta diibus scripserunt. Regium legatu nuper Polities po-iit q, amicus noster Frid. Mart se laer eques de Pontificio, dic. Concit. Trid. quidem s. χχ. c. 7. voluit ut in proeessibus ladmittendis appellationibus.&concede dis nihilominus lquocumq; stylo Sc consuetudine etiam immemorabili nopbstante, seruare legati teneretur. c. Romana ie Appellat. in 6.s. 24.c. 2O.Trid. vi in prima instantia in quibuscuq: causis ordinarios in sua iurisdictione non turbent. Nunc pleriq; Legati Nutii vocantur, cum potestate legati a latere: raro enim Cardinales ipsi legant ui a latet e Pontificis scit. pro legatione durante, sed aliquando pro honoraria &breui,
ad congratulatione aut unum negotiu grauioris momenti in sed ea dignitate functi plerumque Cardinai. creantur.ec dum mittuntur, eorum facultates spetialiter eis expli-muntur , quare earum & suae legationis exhibere debent hi eras, vico stet esse talas. II. in c.nobilis. d. 97. Gambar.tract. de ossis. legat. l. I. g. qualiter Matus gererest debeat cum prouinciam est ingressus n. s. l. i. C. mandat. Princip.I.obseruare, .hoc
etiam D.de Q. Procons. sed nunc in expeditionibus suis dic ut se sufficieti facultate munitos, per litς ras apostolicas, ad quarum insertionem non teneantur: quς clausula quidem est contra ius, nude accepta , sed tamen vera, quia in aduentu suo adferunt a Papa ad Principem & omnes episcopos literata redentiae, quas vocant, quibus Pontifex significe t eos esse suos legatos, 't eis ea fides adhibea Iur in ijs, quae eius nomine dicent, perinde ac si Pontifi-ςem loquentem audirent. quin &sine literis huiusmo es ii probationem admittit mor. l. S. cap. I . quas.
areale, illustii T. Decius Carata nunc Cardinat . cum in his ditio- sint hodie nibus Nutius ellet, has facultates thabuit quales plerum- loca sacra etiam regularia,& melicantiu visitandi, corrisendi, mutadi, perie vel per altu. a. ntra inobedientes,taliarios, surarios, raptores, inceri
102쪽
diarios, & quoscumque criminosos etiam exemptos procedendi, puniendi. 3. Causas &appellationes committendi, etiam de plano & sine strepitu. 4. Pgnas etiam pecuniarias statuendi. 1. Iuraimentum ad effectum duntaxat agendi, relaxandi. λ. a quibusliis censuris & poenis simpliciter vel ad cautelam absoluendi. 7. ab homicidio non voluntario; aperiurio ab luendi , ab adulterio, incestu, fornicatione. 8.& usurarios excommunicatos in utroque foro. s. simplicia beneficia in palochialibus conferendi. Io. dummodo fructus & distributiones et . ducatos de camera non excedant secundum communem ς stimationem. II.
super publica honestate, etiam in contracto , &prole suscepta dispensandi, dummodo mulier rapta non fuerit. 11. Prolem susceptam & suscipiendam legitimandi. I 3.
Bona ecclesiastica in emphi te usi triti generationum quinque duc. annuis grauandi, & grauata confirmandi, quae grauandi concessio committenda duobus coniunctim seruata const. Pauli P P. 2. I . literas monitoriales Scsignificauit dandi. 11. Indulgentias concedendi centum aut plurium dierum citra annum & in una vel duabus festiui talibus septem annos, totidemque qua dia genas ad quinquennium. ις. .aempore interdicti celebrari permittendi, i ianuis clausis, dc interdictis exclusis. I7. superesu carnium, lacticiniorum dispensandi. 18. In partibus si reticorum unum vel plures vicarios deputandi ubi episcopi facultates exercere non possunt, cum potestate loca exempta visitandi , corrigendi. I9. fructus bonorum ecclesiasticorum & ipsa beneficia dc bona ecclesiae a raptoribus re . stituta ad valorem mille scutorum in pios vlus appli- candi. 2 o. ut Catholici conducant bona ecclesiastica, de non teneantur ad restitutionem. ita super matrimo nio apud haereticos contracto dispensandi, sed de no- inuo contrahant 21. muliere lapsa in haeresim cum viro dispensandi , & cum eo in matrimonio maneat, prolem legitimam declarando. 13. dispensandi super quarto sim .' plici , tertio de quarto consanguinitatis affinitatiso si di bas. r. . Prolem legitimandi. 23. altare .porratiles sq. conce
103쪽
concedendi. 26 dispensandi super defectu natalium a
ordines sacros, inodo spui ij non sint imitatores parentum, eosdem habilitandi ad beneficia, etiam canonicatus Cathed. &in Collegiata ad dignitates etia primarias. 27 A Symonia absoluendi in collegialibus & parochia libui beneficiis. 28. dispensandi super cognatione spirituali. 29. fructus Symoniace perceptos in pios usus applicandi vel remittendi. Genetatim tamen Nuciis praescribitur, ut procedant sine pice iudicio ordinarior uni , & non derogent Conc. Trid. Residere autem intra commissam Prouincii iubentur aut si altiquanto tempore abesse debeant, con suetos ossiciales cum debitis si larijs relinquere. Leoto M
VAM AM praxist curiae B omanae&ConcilTrad. s. 2. . c. o. habeat ut omnes causae etiam beneficiales in prima instantia remittantur ac ordinarium, hi hilominus Greg. I3. Const. qua urefert PiM.p. 2. c. . num . . cause possessionis beneficiorum reseruatoriim in prima instantia Romς cognosci possunt, ut& praxis s eruat, neque ei Concit.Trid. l. c. o. 24.con trarium esse Greg. ibid. declarauit. At vero ut hic delegato
Aposti, lico hii ius modicatis committi possint facit E concesserim : sed Belgicae causae ex priuilegio Leonis Io. desquo alibi diximus,in prima instantia Romam trahi notia possunt, & causae possessoria: rctinendae vel recuperandae priuatiue ad iudicem secularem , quamquam de Iure, si non pure ecclesine fori unde per priuilegium Ponti fi 'cium Gallis ut de causa possessoria beneficiali cognosce Ient concellum est, ut refert Guido Pap. decisi.) saltenim xii fori est. Freder. Senen. Cons et s. adipiscendae ad ecclesia sticum spectant, ut&alibi diximus.
104쪽
imprimis, ut Iudex ordinem iudiciarium formet, de- 'hei adiungere sibi notaritim , ne si qua actosum contro uatium
uersia oriatur,contra ipsum praesumatur c. quoniam coηtra habeat. Cetra deprobat.&quamuis notarium creare gen erati m spectat ad Papam, Caeserem , vel Principem non recognoscentem sirperiorent, tamen iure canonum quemcumquc
sibi scribam asciuerit iudex,is publicam & plenam fidem
habet L .Doniam. Pius 3. 2 l. Mariij I Ti. Generali&Pro - uinciali Praedicatotum indulsit facultatem creandi notarios fratres sui ordinis, ad effectum publicandi mandata Apostolica pro ipsorum publica vel priuata utilitate. Notarios tConc.Trid. I 22. quacuq; ut horitate crea- 3tos,&quacumque exemptione non obstante, ab ordina- Notarios rijs examinari voluit circa peritiam suae artis, δc in susti- ordinarsicientes repelli siue suspendi ab exercitio osticij in causis &negotijsecςlesiasticis, non obstante appellatione. Scriba quaecumque tacta exacte scribere tenetur, S si- . ne molpa partibus tradere, quin etiam appellanti actorum Actuarii copiam qu*nto tius,&ad minus intra mensem exhibere. Ossiciv.
Qihod si fraudem fecerit, suspenditur,& ad dupli pς nam,
quanti ea lis fuerit,compellitur. Trids. 22. c. 2o ad quam dupli poenam de ipse iudex tenebitur, si fraudem fecerit, causam ve dederit. sed non nisi condemnatur , non enim irrogatur ipso iure. νEtsi iure canonum in stati sit perpetua, tamen Trid. sp . Post lapsum biennii facultatem facit partibus Instantia
deudi superiorem competentem, cava tamen si non uta- bi ς00ium tur, non ideo acta irruantur, sed partes eis uti pollusi i coram iudice ad quem. Vtinam ita laboret iudices ut vel inuitis partibus intra hunc terminum semper finem faciati sed non se meer possunt malitiose enim s petergiversan tur litigantes,&ingeniose;&vide Mathematicis scrib It :Tacitus,hoogenus hominum ct semper damnabitur , oesemper retinebitur. Viam suggessit Codex Fabrianust. 9 t. 22. non malam,&statuta consiliori alia Leodiens. an. 1382.aberti diti dimis pluribus viris concepta,&ordinationes curia, usuprem. seculari uin his ditionibus, Illustrist.'Archiepisc
105쪽
Mech liniensis Matthias Houius vir in terris aeterna minoria, in cflo summis pr m ijs dignus anno Ι6I7.ὸ luerat concipi modum ac rationem procedendi in Curij Ecclesiasticis uniformem ac expeditam per Prouinciam Mech lin. decernendam, quod, quia mihi iussa cape ssere fas erat)iuscepi , ac laborem in eius sacro Iubilaeo obtuli: Illustiiss. S. D. ac Reuerendi T. Episcopi Comprouinciales
gratu habuertit, examinarur, ac mutatis, rescissis, additis, quae eorum prudentiae visa sunt .in omnibus suis cur ij sintroducendum statuerunt, ea cautione, ut quod praxis deinde mutandum doceret,id post annum deinde seret: atque interim donec id fiat, prout fuit decreta ratio proce- ciendi hoc ann. Io: λ. An tu erpiae excusa est. Porro ad pr scinde das t infinitas protelationes quae ex Iuris apicibus nascebatur, Pius 4. costituerat ut auditores Rotae processuu nullitates no attenderent. quod Clem. 8 extendit ad omnes omnino curias &iudices, ac causas ec clesiasticas profanas, ciuiles, criminales, mixtas; ut scilicet praetermissis seu non attentis nullitatibus, nisi quae essent, ex defectu citationis, iurisdictionis aut mandati, ad expeditionem causaru procederet. Const. Inc. litiu. s. Id. Feb. IJ9 2. si quid a falso procuratore iudice ve incompetente fit, qui aut horitatem non habet agendi vel decernendi, non tantii in forma agendi peccatur, sed & in materia, unde ex ni- hilo nihil fit , &nullitas quidem ob defectum citationis scin perodiosissima fuit. Ipse Deus antequam Adamum ex Paradiso relegaret, eum ad causam dicendam vocavit: dam ubi es Z Naturae leges dictarunt tragico, uuislatuit altiluid parte inaudιta altera: AEquum licet latuerit, haud aequussuit. .
Sed si no desit citatio, 'sed in ea ipsa sit nullitas, V. g. quia procellit die feriato, adeoq; tute nulla sit, nullius est eae, neq; ad comparendu iure stringat, an ita verba accipi edi rhic sint cum effectu, ut citationis si legitima no fuerit de fectus esse celeatur λ Certe anima legis, quam rescindeda litium ambages, & dispedia praefatio Constit. respicere si gnificat, nobis persuadet, ut citatio, quae in persona
106쪽
si, ut debita cognitio mandati iudicis ad reum perueniat, sufficiat; hoc enim iure naturae susticit, quo tedegisse nos ea constitutio videri potest. Caeterorumsruct :u quid ni staranearum tela, inquit S. Bernar.de considerat.I. i.c. 3. quaeso quale est illud de mane νί, ad vesteram litigare aut litigantes audire, &c aestio haec in dies disputari potestinat restis, nullis ex rigore, non tamen iniquis; ut nullitatem iudex ecclesiasti- cus non attendat, nisi peccent contia aliqua priuilegia, quia tum iniqua.
Commodὰ inseri hic posset cocordata inita inter Cae-sarem Maiestat. Carol.3.&Episcop. Leod. an.ΙΙΑΙ.& . acceptata ab Episc. Camerace n. nab quibustante nouos Epi lcppatus tota nqstra Brabatia fuit, quibusq; ea propter Curiat E- etiam hodie utimur. N vero tanta olim Curiaru Ecclesia- p:sc. Casticaru existimatio fuit, ut cum Mechlinienses fluuiu Ze- meras. .mam catena int*rcluderet,quod antiquum discordiarum seminariu fuit, atq; in illum satis impote tem dominatum exercerent, idq; Bruxellenses non iure fieri existimarent, Philippus Bonus in laeto suo Brabantiae introitu an. ΙΦῖ .F. Octob.art.antep. vi rem componeret,promisit se sex co- siliarios ex suo Conc. Brab. & totidem ex Conc. Flandriae delegaturos, qui negotium cognoscerent & decideret, &quod si in eande sententia ire non possent,omnia contro uersiae instrumenta Curiae Cameracensi transmissuru,quq porro ediceret, quid pro iure pronunciandum foret. Glo . lientur nunc aliqui partamentum Parisiense,tot iudicum conuentum,aliquando definiendis regum controuersi js, pro arbitro electum esse. Ne porro ob longitudinem concordatorum stylum nostrum interrumpamus , & tamen quia casus quotidiani sunt in illis decisi, dc npin omnium manibus versantur , ut breui ferinope aliquid deguste- 1mus, pauca tangam. Pr lati
Quorum illud imprimis sit quod in s. Abbates de Abbatistae&c. statuitur ut huiusmodi dignitates, quq sunt de litisi: ti '
107쪽
re passive eos iudices sortiantur, coram quibus de anti
' qua consuetudine stare iuri consueuerunt, scilicet coram Duce seu eius Concit. Brabant. qui in hoc ducatu est su- premus senatus: prout passim praxis introduxit, Vt Prae- . lati ac collegia ecclesiastica coram Principum Concilijs conueniantur , alios eo trahant: tametsi ea iurisdictio priuatiua non est, δc exclusiva ecclesiasticae, ut si quis eos Voluerit conuenire coram ordinarijs locorum , si exempti non sint ab eorum iurisdictione, huius articuli intuitu declinare non possiat. Tabulae legum Brabantiae DenLant chartere, Ioannis ducis anni I 3I2. ita decernunta. in or . super voluimus ut monachi, moniales, presbiteri, & qua lescumque religiosi, Loin bardi, & Iudaei nostrae patriae, saltus venatorum nostri, nostri iudices , si quomodo offendatur, ad arbitrium nostium spectet. Hinc Car.3. in instructione praefecti saltuum, venatoris Brabant. seu V - rentnaeester vit. Feb. art. I. asserit quod abom- ni aevo dii x Brabantiae fuit tutor , & protector omniuM monasteriorum & locorum piorum, & bonorum eorum in Brabantia , & per dictum Venatorem ea defendit &protexit. & ideo idem venator omnes iniuriantes eis pu
que potest , & de omnibus delictis in monasteriis abalim iibus eb venientibus commissis cognoscere, & punire sit
excluso loci ordinario officiario, qui ne quidem per prae uentionem punire potest: vi Condit. Braban. IJ J. irritamU declarauit compositionem a maiore de Mercliten factam, lcum quodam qui sylvas monasterii de Diligem inciderat seu truncarat; cuius correctio non erat sub ordinaria iuri L disseione, sed principi ut aduocato monasteriorum competir, qui eam exercet per d. venatorem. Quae res origi ne meam habuit, quod primi monachi & regulares ibi ea iri in saltibus,& rure habitare ,&sem otia strepitu saeculari diuinis contemplationibus liberius vacarent, habitarunt Di quoque fluas. Porro nunc omnes intra muratas urbes se redigunt, quod in sanctimonialibus ad vitanda dedecora Concit. Tiiden .sas. de Reg. c.y probat: sed de viris nihil disponit: debe
108쪽
deberent tamen cauere ne populosos urbium districtus occuparent, ne solitudinem suam in ciuitates transferre viderentur, & expendere anachoreticum apophthegina B. Antonij, quod piscis in arido, id monachum esse in oppido. Itaque ut ad rem redeamus , ex ratione patrocini j credendum est, Ducem seu eius Concilium in posse G . . sionem venisse det omnibus Praelatorum statuum causis cognoscendi.
Istudianten quod dicitur' de Abbatibus 9 Abbati sis omni in
illis habet imilibus Inferioribus Presatis, deflatibus Brab. no in Vbi id lo- Episcopis. concordata enim nulliussani iudicio comprehenderepose cum nota sunt ipsos contrahentes, scit. Episcopum Leodiensem, & Cameracensem,in quorum locum & iurisdictionem nouaruin Belgio sedium Episcopi authoritate Apostolica ad preces regis Catholici successerunt, nec magis quam illi addictum Concilium spectant, prout nullo aeuo Leodiensis aut Cameracesis Episcopus coram dicto Concilio citatus fuit,aut ullo praetextu citari potuit, praesertim quoad functiones Episcopales, & sacras:vti etiam Abbates Brabantiae, quoad sacra sui status aut regiminis nunquam si ecta uerunt aut spectant ad dictum Concilium , sed tantum quoad debita & actiones ciuiles: ad sacerdotes enim voluit Deus, quς ecclesiς disponenda sunt pertinere,non adseculi potestates c ιμ-96. Propi omnis ratio sacrorum ad praesules ecclesiae non potestates seculares pςrtinet, in lege praesertim noua, quae iudicium & decreta principum tum nullatenus imprimis admittit, cum de sacramentis rebusque sacramentalibus ac inde dependentibus tractatur, cum quaeritur absor C .lutio sacramentalis poenitenti, inuctio aegro, communio Qvivo vel defuncto nam quibus communicamus, vivis communicamus & defunctis,uiuis in conuersatione &ratione, defunctis in oratione&sepultura sacra , dc qui
bus non communicamus vivis, non communicamus defunctis an inquam impertienda haec sint vel neganda,an
iuste concessa fuerint, vel negata,neque unquam Catho-
lici Principes praesides vel magistros in hisce qu stionibus
109쪽
ecclesiast. spe stat in Brab.cO gnitio teia
se constituerunt. Si Imperator onqisit Ioan .Pap. d. 's. Catholi
cus est quodsalua pace ipsis dixerim lius e st non praesul ecclesia l
quod ad religionem comperit,discere ei conuenit non docere, dce. Illud porro speciale est ex concordatis tradendu, quod&in laeto introitu Principum Brabant .art. . 2. Car. F.
propriuilegio inseritur, quod ecclesialtici iudices in Bra- νbant. cognosse uiride tribus materijstinere ciuilibus, etiamsi qua itio incidat inter partes plane saeculares, videlicet, de validitate vel inualiditate testamentorum, contractuum ante nuptialium,&de bonis a morti Eatis : &cui nid. laetus introitus statui saeculari vicissim addicit, quod non permittet princeps, ut iudices ecclesiastici alijs qua nidi istis tribus causis se ingerant , certo statuendum est, prout ne cellario sequitur, id esse accipiendum de materiis ieiusdem generis, scilic. mere ciuilibus, & inter partes ciuiles. Quid enim esset ineptius qua cogitare religiosissimos Principes concedere , aut Catholicos ordines petere vo-iluisse, ut eccletiasticis iudicibus cognitio sacramentorum, foederis matrimonij, caularum beneficialium , decimaru , lhaeresis,Symoniae, aliarumque sexcentarum id genus abrogetur λ Nam, ut de clericis nihil dicamus,causae matrimoniales adeo sunt fori ecclesiastici, ut Concit. Trid. con- trarium asserenti b. anathema uti haereticis infligat. can. ra manent ergo caeterae ultra tres istas causas ciuilesii iis terminis S dispositione Iuris communis, & dicto ru con- icordatorum. id quod saepius in Concit. Brab. ita intelle- humi &speciatim cum Ammannus Bruxellensis Archie-O pii c. Mech liniensi latis discursibus obiecisset, denegaret- 4que ob id Ammannus assistentia requisitam ad sententiae dexecutionem, qua aliqui ciues in mulctas pecuti latias ob festorum violationem condemnati erant, Senat. Brab. Ω- cha relatione Principi mandauit prς fato Ammanno, ut sine dilatione exequeretur, aut exequi curaret huiusmodi is sententiam. 28. Ma3I6os. Quod clarius euadit si paulo altius res repetatur: non ab immemoriali tantum tempore, sed a plurimis saeculis ecclesiae iudices has tres causas sui iuris hic fecerunt. dc cum etiam alijs se immiscerent tem
110쪽
, ore Ioannae 3 mencestat ducum Brab. 3. Ian. I 361. pro, riuilegio Brabantis concessum est, sub poena corporis, onfiscationis bonorum , ne quis coram ecclesiastico iu-ii CC quem citaret, excepta causa testamentorum, contra hiarimante nuptialium,&eleemosynarum. Deinde Phil. yorius 3.Ian. I 7.idem confirmauit,data facultate eccle asticis sententias suas mandatis, & inhibitionibus eccle-iasticis exequendi.&cu nobiles&metropoles seu, ut Vo- larit, ciuitates capitales Brabant. 6. Nouemb. I 8 .foedus ,
iijssent ut se opponerent mandatis,inhibitionibus'ex clarionibus iudicum ecclesiasticorum; nihilominus prae linam Philippi Boni conseruationem laudauerunt apin xobauerunt Itaq; si quis petat testam e tum,contractum totalem, vel antenuptiale validum vel inualidum deci ari,Seffectum sortita debere, poterit ad hoc cora iudicefcci esiastico concludere, & is de eo inter quoscumq; coli rigantes cognoscet, ut&de his sine quibus causis huiusmodi expediri non possunt, & poterit sententiam sua per ensuras exequi, vel per iudicis saecularis requisitionem, rogendQ sei l. confirmare se testamento eiusque executi ii quantum haeredis Institutionem spectat, non porro Vtiae redia dividantur, legata soluantur, &c. nam si sola de-:laratio ad ecclesiasticum spectaret, quae executio censutis vel brachi j s cularis auxilio facienda esset λIta tamen ut Iudex ecclesiasticus non possit, iudicando de testamentis vel contractibus ante nuptialibus contra- uenire ordinationibus&constitutionibus Ducum Brab. nec statutis, consuetudinibus,&priuilegijs locoruli adhenus editis& obseruatis, seu in posterum edendis,& dictis concordatis non prς iudicialibus,in concord .f. I. id1 quia materia est ciuilis , O ideo praesertim cum interseculares agitur, non est incongruum ciuilia in hac iura qua enarrant r si ilare,
quod non t in causis qua mero iure ecclesiastico , O non quadam prascriptione ct constuetudine tantum , ad forum ecclesiasticumflectant , ubi Oxones sepositis salutis ac ordinationibus quibuscumque seruantur, o ubi desciunt, locus est cap. I. 2. denν viver. ηAn. ubi validitas vel inualiditas non subtili tex