장음표시 사용
71쪽
x Exc in eostic.deleg. in σά.ne aliqui depr-Uns.casotiata de xη Og- maior. 9 obed. extro. execr. Maios itaque de praebendis , hiabetur ordinarie ea conclusio,vi reges, reginae, eorum filij, propter praerogativam,' cesse antur in omni dispositione iuris non comprehensi, nisi diserte exprimantur.Sic Conc. Trid. c.9. 23. excipit patronatus qui ad Imperatore, Reges seu regna possidentes aliosque sublimcs & supremos principes, iura Imperi j in Domini js suis habentes, pertinent. sic c. 8J 22. a visitatione Episcoporum excipit collegia qliae sub regum intelligo etiam sublimes Principes iura regum possidentes immediata sunt protectione, nisi de eorum licentia. sic beneficia Regum in generali Regularum Cancellariae reseruatione non comprehendun-r rur Goncalas ad Reg. 8. Canc. gloss. 24. num. Is 3. In Con- polum. cit Const. 8. gener. can. I . decernitur ne timide abiecteq;
sei Episcopi ferat, sed cum modestia dignitatem seruent, cui vectigal, vectigal: cui honorem, h0norem. Dummodo, squit, Principes O ij Imperatores agnoscanimi aequales Episcopos, ct libere audeant reprehendere, increpareque, ct principes orceteros qui militari honorestuuntur,s quidpeccauerint,siquis Episcopus dehonestaverit dignitatem, vixerit abiecte,amoueatur per annum, ct princeps qui in causa fuerit, excommunicetur per
triennium. Q adrat his c. I i. Ir. Conc. Antioch. Innocent. III .in c. o. h. t. scribens ad Imp. Constant. utitur his verbis. Haec auten prudenter attenderet Imperatoria ceνitudo, non saceret,aut permitteret Constantinopolitanum Patriarcham, magnum quidem ct honorabile membrum Ecclesia iuxta scabellum pedum seuorum insinistra parte sedere,ci na ait, Reges, Principes Amchiepiscopi, ct Episcopis suis cui debent, reuerenter assurgant, Geis iuxta se venerabilem sedem ignent. Hinc iam olim in sacris Concilijs Episcopis inhibitum fuit, ne principum aulas frequentarent,etiam additis poenis anathematis. refert ea Chonin. l. I . monasticon. tit. vlt. nu. 28 .lcilicet, Cabillonen
se, Meldense, Viennense, Antiochen. quod excipit necessariam causam iudicio Metropolitae, & aliorum prouinciae Episcoporii, Aureliens. Sardicens. In Conc.T rid. s. 2 s.c.IT. vetatur Episcopis ne suam dignitatem dehone stent
72쪽
ent, cum regum ministris, regulis & Baronibus in Ec-:lesia,& extra; in decente submillione se gerant,& velutinferiores ministri altaris, nimis indigne loco cedant, nullo minus personaliter illis inserviant, sed tam in Ec- Iesia quam foris gradum suum, & ordinem prae oculis labeant. Vbique se Patres, &Pastores esse meminerint. rincipibus praecipit, ut eos paterno honore, debita re-ierentia prosequantur.
Olim cum primum Monachi t esse coeperiat,& longo
ost tempore clericis minores & subiecti fuerunt, ete- Abbatum im in c. a sub Diacono dist. 93. dicitur: Pontifici Presby- er , Presbytero Diaconus, Diacono Subdiaconus, Subriacono Acolytus, Acolyto Exorcista, Exorcistae Lector, ectori Ostiarius, Ostiario Abbas, Abbati Monachus, in m ni loco praestet obsequium,sime in publico, sue in gre-hio Ecclesiae. Erant enim eo tempore Monachorum prae 'isti ut ipsi Monachi laici, adeoque clericis inferiores.
Unde S. Hieronymus inquit, 16. I. I. cap.Monacrisi non do-
entu, sed plangentis habet vicium, qui vel se vel mundum Ila' eat, se Domina pauidus pra stolatur aduenit . deinde Cle- ιlici4Sacerdotes esse coeperunt, vetiti tamen ulli poenientiam tribuere, nisi sibi inuicem, mortuum non septis ire nisi Monachum in monasterio morantem, infirmos ron visitare, unctiones facere, aut Missas publicas canare, neque filium de baptis no accipere, neque ad Ec- lesiam secularem transire , vllisue negoti js se implica-
e, quia Monachus mundo mortuus est,& Deo tantum pluit, cap. placuit. cap. interdicimus. cap. peruenit, cap.alia cauca est. cap. iuxta. cap. qui vero. cap. Agapitus cap unt nonnulli-
quae capitula sic citata quamuis inuicem pugnare videantur, habent solutionem exsuccessione& distinctione temporum, adeoque demonstrant quomodo tandem omnia officia, quae Cleri saecularis fuerunt, ad Papatum usque sui iuris fecerunt: quin & Abbates insignia ponti scalia & functiones ipsas Episcopales , cxclusis tantum sacris ordinibus, sibi arrogarunt, Pontificum largitio tu quod tamen Trid. as. c. Io. restrinxit ut suis tantum re-
73쪽
gularibus tonsuram, vel minores ordines possent conserre, & cum reliquis secularibus diuitiis, quas in primaeuo statu multorum operis ample parauerant, praestarent; facile post Episcopatum primas obtinuerunt, prae terquam ijs in locis,ubi dignitates saeculares vel ob antiquitatem, vel ab pares diuitias, similemve causam pristinum statum retinuerunt, qui initio quidem iuris fuit,
nunc ob argumentum a communiter secus accidentium,
consuetudinis esse aestimatur, si quis post Episcopum saecularis dignitatis ante Abbatiale insedere, vel infredi se posse contendat. Episcopi de iure et iuxta praerogatiuam suae ordinationis praecedunt , non habita ratione dignitatis sedium c. Concilia g. hinc tum. 17. d. v bi Episcopus Megio lanensis subscribit ante Ravennatensem etsi Rauennalium sedes longe semper dignior fuerit. & ita in caeremoniali etiam Romano disposi tum est, etsi in Germania fere passim, alijsque multis locis consuetudo contrarium obtineat. quamuis Serol. V. ConciI. g. . huiusmodi consuetudinem non admittat, quia orbis debeat obseruare consuetudinem Vrbis.& quidem sacra Cong. Conc. declarauit Episcopum exemtum dc nullius diocesis, suffraganeos non debere praecedere , nisi sit ordinatione antiquior, Sero Libid. Qirandocumque autem Episcopus processionem indicit, de procedit cum suo Capitulot,iliud omnes alias
dignitates praecedit, &cum eo coniungitur, ac simul v- num corpus conficiunt. c. mi uilisti*.li vero detestam. Vnde& Episcoporum fratres Canonici dicuntur. c. quanto,deri, qua a praelat. Archid. Archipresbyterum praecedit si sit sacerdos, etsi tantum ex voluntate; non ex fundatione, M. Ant. Gen. in prax.c. H.resertita ceu se Cong. Rituum. Cano m-ci Regulares praecedunt Monachos Serol. p. I. V. proces f. . & Clerus saecularis regularem. Enimuero huiusmodi controuersiarum decisio plerumq; petenda est a consuetudine 't, ut sentcntiam Senonensem refert Chonin.Mon l. a. t. vlt. A J.Vnde no malo
74쪽
Greg.XIII. decreuit in coni t. incipit exposcitaelata per M. Ant.
fratres mendicantes , in quasi possessione praecedendi, eu iuris praece dedi, sine ulla appellatione,alioue subter-ligio praecedant in processionibus publicis, & pritiatis re qua ubi non constat, praecedant antiquiores in loco controuersiae, qui ordo prius domum aut Conuen tum ibi habuerit. deinde ad tollendas omnes praecedentia-xum controuersias S.Cong. statuit in processionibus ser-handum esse quod in alma Vrbe seruatur, ct Pias bid. Quem ordinem habet Gam m. decisi. sed in his locis magis d. Constit. de antiqua possessio, quae in talibus ius ibuit, seruatur, etsi Quor. eam resolutionem Sanctissam orlacuisse asserat,&mandasse nouam Const. fieri, quae tamen nondum nata est. .
Pius V. ante constituerat, ut Praedicatores praecederent omnes Mendicantes: Senatus tamen Paris. reserentem oppin. ubi supra. in controuersia dubia actoribus, in ini-rio procellionis dexteram ac deinde sinistram assignauit,
Generaliter tamen sciendum est, ut quisque in domo sua rex est, ut imperium exercebat ille rusticus, qui xcgem Angliae, quod in domo sua ci obedire nollet, alaria mulci auit, sic quisque rector in Ecclesia sua quos cumque alios, qui ordine hierarchico non sunt eius superiores, antecedit in solemnibus missis dicendis, alijs . que omnibus prae eminentijs. sic Rota censuit Parochum in sua Ecclesia praeferendum Decano dc Capitulo Collegiatae ad eam Ecclesiam procestionaliter ex antiqua consuetudine accedentibus, quodque maior minori in eius domo cedere teneatur. Goncalen ad R. S. Canc. gl. 6.1IM.t Or. 2seq. Et quoniam plerumque 'huiusmodi controuersiae incidunt in processionibus, exequi js,deferenda una bella,&li milibus, quae sacra non debent retardari profana illa contentione, decernit Concit. Trid. vi cas Episcopus
75쪽
componere possit amota omni appellatione 2s.& nihilominus compellere omnes, etiam per celasmas, Vtio in publicis procellionibus compareant; adeo quidem vi Vt apu- nemo vocatus exemtione se tueatur; quo minus ad pro-blicis cessiones teneatur venire, quod ante Concit. Trident.
si hibu, Senatum Paris. iudicasse , refert Choppin.
nussu Ae, 'sacra pol. l. 2. t. 6. n. I 8. modo ultra dimidium mil-cusetur. luare extra Ciuitatem non distent, ex S. Cong. uuar. νbν sura. 11 Excipiuntur ' tamen ab Episcopi mandato, vocantis Praetex exemtos ad publicas processiones ij, qui in strictiori clau-Ob Qxio vivunt,ut sunt Carthusiani, Camaldulenses, Discalmςw-R - ςeati&Caelestini. quorum etia priuilegium refert Chon Mora ilicon l.2. m. n. I s. a Boni f. VIII. concessum his verbis: inhibemus etiam ne aliquis Episcopus, vel alia persona spiritualem, vel aliam iurisdietionem habens, vos ad synodos vel Conuentus forenses suos accedere, vel cum eis. intus vel extra ciuitates, vel terras processionaliter exire, aut suis constitutionibus subiacere cogat,&c. Excipiuntur etiam laic ς confraternitates, quae ad processiones cogi non possiunt .uEar. ubi si ra ex Cong. Conc. Publicas autem 4 processiones S.Cong.esse declarauit apudVuar. a bisup. quae cosuetae, vel ex publica causa, pestea uertenda,introitu noui Episcopi, vel ad generales Litanias fiunt:&si noua processio indicatur, S.Cong. censuit
apud Serol.νbisv. g. .ad Episcopum cum consilio Capituli pertinere decernere, quo & qua ducenda, dirigendaque sit.
NEque c. I. h. t. quod tempora induciarum praestribit;
neque c. 2. quod personas recenset, quae tempore
Belli plena securitate gaudere debeant; usus obseruat. miles hodie
Iura negat sibi nata, nihil non arrogat armis : &personae d. c. exceptae intra terminos suos non se cotinent quin videmus maudito anterioribus saeculis exe plomercatores Belli incommodis Iure exemtos d. c. 2.ipsos
76쪽
hellurn ciere, classes adornare, ad virosq; Indos currere, nuru opes'; inde aduehere. Ad quarum societatem, classemq; suam, qua more maiorum ad Insulam Ophir mittebat Iosa pliat Rex Iuda, noluit Rege Israel admittere. Reg. t. 3. c. vlt. Poena violantis inducias iure indictas in d c. i. est ex comunicatio; pacem autem publicam in Imperio, Bannum,Hequo eiusque effecitibus. Pid. tract. Andrea Gail. de vace pubi. I. 2.
DE OFFICIO ORDINARII. A Deo concilium Tridentinum ordinatior ut iurio r
dictionem illibatam seruari & promoueri cupit, Vt
nec ab ipsis, nec ab inferioribus, neq; a superioribus turbetur, c.2οή .i . Non a superioribus, Legatis scilicet, Nuncijs, & quibuscumque alijs, vetando ne in prima turbanda. instantia eos procedentes quoquo modo impediant, Nonasu urisdictionem eorum praeripiant , aut alio modo tur-ps Hori
bent: & si quidem ipsi Episcopo prius non requisito, &
egligente processerint, acta eorum nullius momenti irit,& partibus ad damni satis faetionem teneantur: ubi on compreliendi mandata Apostolica executiva, quae-iue summariam tantum cognitione requirunt in forma
reuis de capienda possessione beneficiorum sedi Apo-
olicae reseruatorum, de quibus alicui prouisum est, a se-le Apostolica , declarauit Greg. XIII. cuius Const. referti. . . . deinde ut nec a sit perioribus rippellationes ab ordinata j sinterpositae recipiantur , Α- ocatio, Commissio, aut Inhibitio fiat, nisi a definitiva. itet definitiuae vim habente, S cuius gravamen per definitivam reparari non pollit. Non ab inferioribus': in hi ' Σdiendo ne causae matrimoniales & criminales, a Decani I Non abi ut Archidiaconis,aut alijs inferioribus, etiam visitanti- in serio i bus, etiamsi super ea iurisdictione litis pendentia in quatumque instant a fuerit, cognoscantur. Non ab ipsi si or linariis, illis mandando ut quascumque causas etiam be- ,eficiales in prima instantia cognoscant, atque omninos alte in
77쪽
saltem infra biennium a die motae litis terminent, concedendo alioquin postidi pactum partibus, vel alteri illa rum iudices superiores, competentes tamen, adire, qui causam in statu quo fuerunt,assumant, & quam primum
Ex eadem causa Pontifex Max. ram per Breue destinatum Archiepiscopo Cameracensi Barte montio, quam postea aliud anno is 97. 1 o. Februari j dcstinatum, Illustri sumo Archiepiscopo Mech liniensi Matthiae Ho uio per quae respective, eosdem Archiepiscopos constituit, delegatos Apostolicos in Belgio pro exercitu regio) ita eam iurisdictionem delegatam temperat, ut & necessitati exercitus stubueniat, quia, inquit, non facile ad locorum ordinarios, aut ad sedem Apostolicam recursus haberi pollit,ic nihilominus Ordinariorum authoi itatem intactam seruat. Illud quidem peragit ,dando facultatem addictae Sed is beneplacitum. & quo ad Bellum hoc durauerit, per se, vel alios subdelegandos omnem &quamcumque iurisdictionem Ecclesiasticam, in utroque foro
exercendi; hoc vero dum eam restringit, ut non comprehendat eos, qui sint in propria diocesi, sub qua illorum
ordinari j iurisdictionem suam in eos exercere possint .vnde ad vitandas disti cultates ann. Is 9 s. die 23. Ianuarii inter deputatos praefati illustrissimi Domini Bartemoni,5 Vicarios Archiepiscopatus Mech liniensis pacti & conuenti sunt hi articuli. et Primum quod persona Gubernatoris generalis, omnium domesticorum ipsius, utriusque sexus,&eorum qui sunt de eiusdem Gubernatoris custodia, tam tempore pacis, quam belli, vulgariter hallabardiers de archiers nuncupati, sunt subiecti ordinario loci, ubi habent suum domicilium , sed simulatque egrediuntur dictum ordinarium domicilium vi accedant exercitum regium, cen
sentur esse subditi delegato Apostolico. Similiter omnes nobiles, & alij inferiores, qui cessan te exercitu habent suos ordinarios in his partibus,
78쪽
quando subsistunt ijs in locis, ubi est sxum ipsorum domicilium, censentur si ibditi eorundem locorum ordinarijs, etsi alioquin habeant ossicia &stipendia, ratione di et i exercitus: qui vero non habent in hisce partibus suos ordinarios,& castra sequuntur, habentque ossicia aut stipendia regia ratione eiusde exercitus ij censentur, quam diu exercitus consistit,subditi dicto delegato Apo-itolico. Antiqua etiam praesidiae, quae erant ante exercitum, ratione cuius emanauit istud Breue Apostolicum, quaeque manere & foueri solent sumptibus Regijs etiam tempore pacis, specta ut ad Ordinarios locorum,quo ad alia praesidia quamuis subdita maneant delegato Apostolico tamen fauore Ecclesiasticae disciplinae in animaduersione delinquentium erit praeuentioni lo
Personae autem castra sectantes , & ad exercitum spectantes , si de exercitu sese ad tempus negotiorum pausit, ad Urbes aut alia loca extra exercitum recipiant , manent in omnibus subiectae delegato Apollo-
Qi tamen omnia supradicta sic intelligenda sunt,
ut parochis liberiim sit administrare sacramenta, & sepulturas omnibus diuertentibus ad silas parochias,& in eis inprientibus, saluis iuribus. Iudicialia vero exerce-nuntur per superiores respective eorum , de quibus praescriptum est in praecedentibus articulis. Qira facultate hactenus flamma cum laude praefatus Archiepiscopius Mech liniensis utitur, ut effectus doceat non immerito summum Pontificem, in eodem Breui hoc elogio, quod non facile in aliis inueneris,) eum a statum esse, Paternitatem tuam praestanti amplissimarum virtutum laude,&c. An autem ob praesentes inducias bellum amplius durare non censeatur,& recursus ad Ordinarios locorsi non
esse dissiciles, utpote ςum non in acie sed in continuis
79쪽
praesidi js milite suci sentur,acea propter locus sit c. iis . . 24. Conc. Trid. nolim disputare. Quod c. 2 o. procedit i etiam &disponit in prima instantia,ut ne Decani, Archidiaconi iure suo de causis matrimonialibus & criminalibus cognoscere possint, non vetat ne a sede Apostolica, aut Nunc ijs ijs qualificatis &in synodo designatis, iuxta Constit. Boni f. VIII. inc flatu-tudere c. in 6. huiusmodi causae in secunda &vlteriori in stantia comitti possint: agit enim ibi Conc. de promoueda Iuttidietione ordinarii, ut eam nequidem a Nunc ijs velit turbari neque ullum verbum est, quod abroget in eo ius antiquum, aut de commissionibus appellationum tractet. sed eo facit c. 2. s. 13. quod tamen in criminalibus tantum loquitur, ne appellationes a sententia ordinari j, alij, quam Metropolitano, aut vicino Episcopo seu oes ciali committantur, non inferioribus iudicibus.Sub quibus non comprehendo causas correctionum , sed vere criminales ad vindictam criminum, dc poenam ordinariam institutas, ut alibi eas a causis correctionis distinxi-nuis, ut quam minimum a iure communi contra proprietatem verborum discedaturi Statuitur insuper in d. c. 2 o. vii extra prouincia,nec in secunda instantia cogatur quis pauper in causa matrimoniali litigare, niti sumtus ab aduersario suppeditetur. iam olim in Conc. Niceno statutum fuit,ut extra prouinciam nemo prodire cogeretur c.neminem c. I .caus s. q. s. ubi agit de prouincia Ecclesiastica; non de prouincia ciuili, quamquam ad imitationem eiu ilium hae sint formatae. erudι te Collega noster sub . Miraus in not. Disc. semper tamen appellationes ad Pontificem Romanum etiam olim ad-
ssae sunt, c. nullam 2. q. . Sed in d. c. 2 o. immemorabilis consuetudo non est sublata, sed solum coniuetudo. Unde ubi immemorabilis viget, ut in prima instantia, non omnes causae per ordinarios locorum cognoscantur, aut per inferiores quaedam hic notatae, non est hoc decreto abrogata, Goncalen ex Cong. Con .c. 2 Rota,ad Reg. 8. Caucsil.
3. n. . An autem abrogatast iurisdictio per priuilegium
80쪽
Umpeteris,uider aliar. con 6. de priuil.
Vicari j generales seuossiciales sine speciali delegatio-ie cognoscunt de hic exceptis causis. Sancheα d.
Iudici ante omnia i conuenit quod Tac. de Agric. in aius vita scribit: Iain vero, in quit, tempora curarum remi Oo- Ordinar umiliuisa: ubi conuenim ad iudicia poscerent, grauis intentis, Πλψ φν uerus, sesepius misericors; ubi oscio satisfactum , vulla ultra testatis persona tristitiam, arrogantiam ct auaritiam exue t : nec illi, quod es rarissimum , aut facilitas auctoritatem, ut severitas amorem deminuit. S. Bernardus libris quin-
lue de consideratione Papam Eugenium dc in illo omnes
raelatos instruit, ac praesertina I. 2. c. s. 6. 7. 8. quam solli- ti in ossicio versari debeant ad curam non ad domina bm,ut non otiosi, multo minus delitijs resoluti, aut re
uni ni pompis inueniantur Nihil, inquit, ubi & prosequitur quam non sesalu militate, sed etiam veritate Apostolis interdicatur do- inatus, quam exire in agrum non tanquam Domini, d tanquam villici, videre & procurare debeant, leuare .culos, & videre regiones, si non sint magis siccae ad iulem, quam albae ad messem. Hoc etiam imprimis ad officium ordinarij spectat ut potissimum medijs utatur, quibus vel in ossicio si os
bditos continere,vel eb reuocare possit. unde si videat communicationem ab eis contemni,aut non tanti qsti ari, ut homines magis & magis carnei fiunt, neque xlnera animae sentiunt, potest poenas alias instigere S qcli arg.c. ex crapula extra de Pit. ct honest. cler. Lope: ad adt. Diae. c. I 2. Marc. Inton. Genuens. in praxi. Neap.c. 8.uin etiam generatim verior est opinio quod laici in ca bus in quibus possunt conueniri coram Episcopo,pos rit carcerari, &alijs poenis temporalibus puniri ante