장음표시 사용
11쪽
,, Manifestum est In retexenda veterum . . . sententia eosis occurrere nod , qui vix ac ne vix quidem selvi a nobisse possunt; ... ideoque Conjecturas potius esse, quam resis Compertas. . . . Mirum esset, nisi quis in tantis tenebris is stibinde erraret; at, quo majus est errandi periculum,
is eo nos errantibus Oportet esse aminores.' . . D Clericin in ara Crit. Hol. I. insim Diuiliam by Coo le
12쪽
D, Tituli. Exstit framentum hoc Pede anterioribtis editionibus repetam quae dudiim alii notarunt a in Pu Dpmdotia Ambustimonea, quam collegit, et in lincem produxit Vir Celeberr. Anti Schulutivius, pag. 53 7. A., nec non in nefas-υ Iuris, quem haud ita pridem in publicum ulum protulit Vir Ampli T. Geth.
Mee an, Tom. 6. T. 74r. A. Secutus ego mi textum a Scnummio prodi situm, quem ipsum expressit quoque Meerman, B a paucis discesseris, quae ad exemplar editionis alterius Lud. Charondae, quod referebat scripturam optimi codicis NIS. Steph. Auredant, emendatiora exhibuit. quae pleraque inraesentavit iam Sehul- tingius L e. p. 9 d. quorum mentionem suo quoque loco, u quid res desiderare videbatur, injecimus. D Corpore. Desumtos hos titulos, aut superesse potius ex libro Regularum fuse gulari certissimis ammentis constit. Reliquias autem nas totas quantas ipsus Ulpiani esse, ac neque ab Aniano, neque ab alii, quovis Animi simili compit mre commaculatas existimo; in alia licet omnia discedant. quotquot lare sunt hil rioris famae se eriti, unum sorte si e eeperis Iae. Gothos edum, qui ad Legemun. C. I eod. de Res ms Prudeat. Titulis inquit inpiani ex libro fingulari Reeria
rum interpretem Anianum manum nos inm
piant. Ab Aniam manu tamen suri
esse hoe fragmentum idem scribit in Manuali uris. Μihi vero ne Aniani quidem
Mnescio ad nos transmissa esse haec antiquitatis monumenta es persuasisssimum. Ea enim certa flare videtur sententia, futu-- fimis, ut, si finianus et hunc Ulpiani libellum comaraeuitiis, eo modo in
ipso versarerar, quo versatus fuit in eam teris, quae ab eodem sunt tractata. v et rum Commentariis. Gregorianum de naet Hermomnianum Codices, Cali l . tutiones , excerpta ex Papiniano, quaa desiderantur, et Pauli Sementias, ac, si uti in his, quae illorum nomine circumstruntur, laciniis continuo manifestatur imterpretis istius manus. ita quoque, si sedem instituisset in eo, quo de cum mari. me disputamus, opere ut idem appareat necesse est. Contra vero ipsum Ulpiamini auctorem refert purissima ubivis, et amtissima, et antiquitatem gemit nam reprae, sentans oratio, quam et ipse in eo ammscit Schultingius. Deinde quam clarissime, nisi me fallunt omnia. elucescit, Α-nianum libro huic Regularum operam suam non adhibuisse, quandoquidem eo loco, ubi laborum suorum exhibet catalom . eo, inquam, ipso loco, quo et Ulpiam nostri in praecedentibus meminerat, Frha mentum hoc non memorat, silentici proin recto non praetermissurus, si et id deli-hasset, aut in compendium redegisset. M volve sis interpretationem ejus adae LMIC. δε RHy. Prud. Longissime itaque ani ponendum esse sculum hoc uni uinque perspicit caeteris, quae in Iurisprmaentia Antaejustinianea continentur. vete
rum Ictorum reliquiis, laede et misere adeo contaminatis, ut Calum in C o, Paulum in Paulo saepissime quaesierint interpretes, ita denique interpolatis, ur, ubi Quiritium ius antiquum te taceri Dies, barbararum gentium consuetudines, si penitius inve
nigra, tibi laudi cominias. Quid quoa
praeferendum essου libellum hunc ipsis. quae in vMussimo Digestarum pelago M. persunt, inorimi res e sis, jure existimare posse videar Haec enim a Tribo-
13쪽
esano, caeterisque Pandecimam althitectis vitiata, interpolata, et prout sui tem. poris ratio flagitare videbatur, Varie min. t Ia esse nemo quisquam ignoras . Frigmentum hoc ita pereaulns mendis scatere assimat Joannes Titius, ut in m. blicum edendum esse vix videri posse adibitratus fuerit ἔ Dsthites autem, utrum ma jorem gratiam a iurisprudentia inierit Tilius , ex latebris, quibus ulli eum Occlusus jacuerat, proserendo hunc thesiam rum, an plus utilitatis praestiterint Trium. visi egregii, qui notis perpetuis librumhum iuutiarunt. Jacobus Cinacius, Vir maximus, suem summa juris doctrina immortalem secit, Ludovicus Charondas, singulari eruditione et praeclaris scriptis celebratissimum nomen, et Antonius Mnul- tingius, Gelliae, meae patriae, decus unicum. qui merito suo, quod de Roma Augustus solebat, jactare potuerint, ex lateritio marmoreum se reliquisse hoc monumentum. Plurimum quoque est quod
debet IurisprudentiaViro Amplissimo Ge hardo Meeman, qui Fragmentum hoc castigatius denuo inprimi curavit, additis animadversionibus suis elegamissimis, ad. junctis quoque notis Petri Fabri, Viri praestantissima iuris scientia cum paucis conserendi; Plus debuisset Meermanno,
Viro ad honas litteras Gomovendas nato, Idusarum Statori, ac D storum Maecenati multis maximisque in Rena publicam
meritis inclito, si per negotia ipsi licuisset
absolvere Commentarios, quos inchoavit.
in deseri hendo hoc opere, uti sere usu venit in membranis antiquissimis omnibus, librarii saepissime coecutierunt, cum aliis erroribus imium, tum praecipue notarum ignomitia tuentidem lapsi; Haec causa est. qua me impulsum sensi, ut notaraim adjumento in extricandis locis dissiciliori-hus in primis usus fueris, probe ecinctus veterum letorum scripta innumeris jam olim sigiis suisse resertiissma. Addo quinque probabiliorem conjecturam non sieri, quam quae hoc fundamento nititur,sed ita um, si fines mutenterseos. Verum de
li in horum--a dubitationis aleam est positum. Jurisconsilii hujua vitam tradiatae. Danmo trandin. Gulielmus Grotius, Bernardinus Rutilius, et Jan. Uincent. Gravina quibus adde orationes binas Jac. i is vita et fer tis Domitii Opiani, quas Thesauro suo inseruit Ampl. Otto Tom. L.
e. si . D. Sanctitatem vitae morumque intraritarem eleganti stilo delineavit Vir ConsultisL J. C. van waeliendoririn Dissertar. de Prine e legib. soluto S. v. et Confer G. H. Aheri programma in trutina verae G utame phila ophiae V i, quod exstat inter opuscula ejus tom. 2. p. 38i. Golfridus quoque Mascorius brevi quali in tabella vitam ejus depinxit, et neutri parti, Sabinianorum pura aut Princulejanorum, tenacitane obstinateve adhaerentem erciscundis accenset, in Diatriba de sectis Morum eas. 8. Titulos quibus suo merito filii honoratus Ulpianus recenset Ual. Forster in Historia Prisob. a. cap. 77. Conser de iisdem HenriCannegieterum, Patrem meum veneran
dum, in Dissertatione da aetate et stiis Aviani eap. 6. Omnium foedomesticarum.
externarum, peregrinarum, atque etiam exoticarum rerum usu et cognitione callentissimum suisse Domitium ostendit Pol letus in Bistoria fori Romani lib. s. . MDStilum ejus ab Hebraismi nota, quam inusseram Rioli Mnnulli. restissime vindicat Mei neecius la HM. Puris lib. I. S. 436. Ilellentinos tamen. et dictorum stribu nem quandam agnoscit. Λc sano singularia quaedam vocabula ab eo adhibita notat Vix Cl. C. A. Dutar in opus .m de Vat. Dor. Las. p. asta et asiet. Chri. stianis .insessissimus hostis exstitille vulgo creditur piamis. Vid. Balduinus de Miactis Hinesum Rom. de Christianisp. Io Adde Herm. Canne eterum, Fratrem meum optimum in Commentario ad GIlat. Leg. Mos et Rom.ρ. 3II. D. satisne proin tum crimen dubito. Pro Ulpiano dixit ejusque causam adversus Baronium, caeritero ue delendit Cl. Nullieu in orati ne Collectaneis adjecta p. 49 . Papiniani aemulum fuisse, et cum Iuliam eundem secisse docet Cl. Marctari in Probis. Lib. I.s 38.et Otto in Papiniano. De summa qua impla Ulpiani in judiciis valueruntau ritate egit lac. Gothostediis ad C. Traiarim Il. 33. .denoti sejus in Papinianum, tractat idem i. tap. 36. et ψm. 3 p. 32
14쪽
De Legibas et Moribas. sf. r. Imperfecta lex est, vetari Cincia, quae supra certam mst m/ prohibet, exceptis quibusdam co4natis, et, simus
natum sit, non rescindit. S. a. Minus quam persecta lex est, quae vetat aliquid fieri, et, si Actum sit, non rescindit: sed poenam injungit ei, qui contra legem fecit: qualis est lex Furia testamentaria, quae plus quam mili
is assium legatum, moriisve causa prohibet capere, praeter exceptas possinas; et adversias eum, qui plus ceperit, quadrupli poe
S. 3. Lex aut rogatur, id est, fertur: aut abrogatur, id est, prior lex tollitur: aut derogatur,
s. I. Ita ex eodielbias Lass. optimae notae S. hunc repraesentat Nobiliss. Mee man: Me probibet, exceptis quibus
es, si Gnatum sit, non re indis. Plerinius exhibuit Sehultingius ex C acio, quem tamen ex suo ingenio. ut sensum mutilum supplereι,. ea add,disse, quae alia litterarum forma expressa sunt in textu,
Constat. Quae desiderantur hoc loco in principio Ggmenti, optime. me quidem iudice, ac probabili conjectura restituit,leeman, hem secutus totum G. sic red- do: Imprema in est , Mae probora et re
Imperfectarum aliquot legum exempla deest Cl. H. J. Aretaenius, Adfinis meus conjunctissimus. in Miscellaneis pag. 82. S, a. De Lege Furia testamentaria ex
taceta multis egit Cl. Λ. Wieling in
Pur. Civ. Lis. a. Cap. I 8. quo loco rectisnine Theophilum adpr. P. de Lege Aleiae cum Ulpiano conciliat; eventu enim spectato, perinde est, utrum dicas: plus Ierari, an prus legati nomino evero, prohiberi.
s. 3. Lex, aut dicam potius liger, qui
secundum analogiam est nominativus antiquus, a legando dicta, legare autem jubere significasse olim probabile est. hinc in xII tabulis: Paterfam. uti letata, id est jusserit; inde descenditu rum, quod in testatoris iussus; desiderabantur enim olim verba directa in testamentis. Diximus de singulis pluribus alibi. Lex ro-Mtur, quando magisvatus, penes quem
id est, pars primae legis tollitur:
jus est. populum in comitiis roset ut j beat, his verbis: Melitis furimis Qui μιes. Ubi jussit populus, lex vocatur et jus, hoe est jussus. Ferri dicitur lex dupliciter, primo, cum promulgatur ea, si vo prouulgatur, et populo publice proponitur legenda, ut is secum possit statuere, et expendere, jubendane sit lex nova, an antiquanda; dein rogationis die. quo tem re palam ea recitabatur. Convenienter Florus Lib. m Cap. II. Aderat
promuleamin dies... asius tamen obrogare
de sexibus cin I Philippus. . . per vim I roe Iussaeque leges. Ses,etium rogationis statim sesi flagitare. Errasse putant Plinrum interpretes & promulgare dixisse. Cum rogare mae ferre debuerat; quid si Philippum eodem tempore, quo leges Agrarias promulgare, aut restrae potius, instituebat Livius Drusus, contrariam legem suam proposuisse credamus 2 Abrogatullex, quando populus rogatur, ut Iubeat priorem legem tolli. Derogatur, v rc a tur, ut pars legis prioris tolli jubeatur δneque quidquam obstat Festus in V. OMIonitavere; quin contra idem in U. Deroe re, derostare, inquit, proprie est, cum quid ex lege veteri , quo minus Gai, sane tur lege nova; derogare ergo detraheres'. Idem exrature diduim. vid. Festus in V. Ea rorare. Subrogat, qui rogat. ut quid imo priori addi jubeatur. Obrosatur, quam
o rogatur, ut quid ex Priori lege mut tur. obroeare. aitIdem Festus, est Deis prioris In mandue causa legem aliam fe rea Abro re infirmare exponit idem; eas
15쪽
aut subrogatur, id est, adjicitur aliquid primae latir aut obroga.tur, id est, mutatur aliquid ex prima lege. S. 4. Mores sunt tacitus co ensius populi Ionga consuetudine
demne ergo sum ex Festi sententia abrogare & obraeare Existumem potius scripturae vitio laborare locum, re endumque: legis parsis, aut vis prioris partis, uamvis et dici possit inliri nari lex, quam
Onon tota, sed pars ejus tollitur. Negandum tamen non est, distinctiones pro sesitas non anxie admodum a veteribus Iuisse observatas; abrorare saltem et obro. eare verba saepenumero inter se permutata constit, sive id scribentium incuriae tribuas, sive librariorum erroribus accen- stas. Consule Cl. Duher ad Hor. lib. I. p. IS. num. 4. adde Η. J. Λmigenium d. I. pag. 88. D.
S. 4. Elmanter Iulianus in L. 32. I. I.
D. di Letis. Inveterata inquit eonfvitudo pro lem non immerio es ditur. Nam eum ipsae leges nulla alia ex causa nos i πωπι, quam quod iudicio ' puli receptis sunt, merito et ea, qtiae Meta viis seripto populus probavit, tenisunt omnes; nam quid interes, fustrario populas voluntatem suam declaret, an rebias ipsis et factis ruinc uti νομος apud Graecos, ita jus et lex apud Romanos de consuetudine haud raro ulurpantur. Vid. Frater in D Ferta ιione ad Deum Nonii g. r.
S. S. Libertorum genera sunt tria, cives Romani, Latini Juni,ni, deditiuorum numero. S. 6. cives Romani sunt libem, qui vindim, censu,
L s. ouae fuerint solemnia manumissonis veroa, et cur ea in usu esse deserint, inquirit Guil. Fomeri Selis. lib. I. cost. S. in Thes inton. rom. I. pag. 9. A. de sormula abiguo rubet, abi-ο Deser v. Parens optimus ad Avian. fab. 77. v. I 8. dema numissione in ecclesis fieri solita egit idem me r. l. e. eap. 4. de ea quae Longoba dis in usu suit, per arma facta, Consule Coler. in Parari eap. 7. in L Thes. ιom. I. g. 36O. . o. In Fragmento R larum veterisIλοῦ, a Schultingio exhibito in Psris' ἀ- 6U. pae. 8o30 quod Ulpiano nostroa nonnullis adscribitur. de quo tamen est quod vehementer equidem dubitem, siquidem, qui utriusque stilum conlari, me is distare utrumque multum inter Ragnoscat necesse est; nisi tamen auctore lac. Gothostedo credas, a Dositheo ex Latina in Graecam, ac denuo deinceps ex Graeca in Romanam linguam illud esse transflatum, eamque, quam hodie possidemus, Latinam postiemam esse vera nem; quae quidem conjectura, quamquam non omni veri specie carere vide tur, in his tamen, utpote plane incertis, definire nolo, transeoque potius in eorum subsellia. qui non liquere clunt. Pluribus de eo egit Ampl. Mee an in An madverL. Crit. ad Institi. Case par. II. et η neue tem. 6. Hr. 742. nec non vir Nobiliss M. Rouer, qui Graecum juxta ac
Latinum textum libelli hujus de juris speciebus
16쪽
De Libortis. γaut testamento, nullo jure impediente, manumissi sunt. S. I.
ciebiu ac manumissionibus pleniorem edidit, notisque suis elegantissimis instruxit. Lacerum est fragmentum, a que in multis locis scripturae comptissimae, an et Latinitatis depravatissimae, quod statuit Schultingius ad Coll. Leg. M. G R. tu. 8. , 7. dubito; describentium certe, non aucioris errori, quod peccatum est imputo. Magni tamen iaciendas esse has quaelescunque reliquias juxta cum Cel. Sehultinato existimo, quandoquidem continent illae verissima, et nulli alii tradita
In eo, inquam, Fra ento antiquus illa, qui is is sit, iurisconsultus, id,
quod dixit Ulpianus vindicta, censis, auti mento his verbis effert in 1. 6. vindicta, vel testimonio, vel in cense. Testamento rescribendum clamas, adjuvant Graeca, textusne dicam an versio nescio, in his enim est mν. optime, testamentum enim hic intelligi certo eertius est. Malogiam si sequamur, testimonium prore moro, ιι --sum pro testimonio adhiberi possis de dere liceret, an auctinritatis mimetat sufficientia, in utramnue partem dilputarunt interpretes ad Cestit. Ge. Mos et R. tit. 8. S. I. quorum nintas compilare non Iubet. Dimieri tamen
nolim equidem pedibus me descendere in iussimi viri P. Pithaei sententiam, Vindicantis i menti significationem, qua pro testimonis vocabulum illud adhibeatur. Duae Ulpianus apud Pariatorem in cium rione I. c. testamenta nominat, idem Ictus resimonia appellat in I. 9. S. γ D. de e Corn. de sim, quicquid dimentiant alii, quorum plererumque conjecturas de loco
allegato recenset Frater carissimus in Com. mentario ad L Collationem pag. ma Ap
qal et probat promiscue in Cossicibus Manus ms occurrere haus raro testamenti
ac te onii voces; Conser omnino Nob. ver ad Haementum Dosebei C. 6. licet uterque scripturae vitium id eci sibi persi deam Λ nostra parte stat librorumae, Glanorum auctoritas, quibus vim inserie temere non licet et Testamen quinque pru-usurparinotat Duries
in glossario. Ad rariorem hac notione vincis ulum provocant adversae partis patrinni ; quid 1i et hoc persuasisse concedamus
Nullus temere inficias eat, plerosque
scriptores habui me verba sibi quasi pro- Iria . aliis non item usitatissima ; ne de
allustio memorem, aliisve eo antiquioribus, ex Iurisconsultis exempla plurima allegat Ant. Augustinus in Emendationis. lib. a. , ut alia taceam, non igno,
visio, usio, reliqua. Julium Paulum eo
nomine ab injuria Criticorum defendit .gregius Ichis F. C. Conradi in Parergis μου. so7. D. Variaque ostendit ab ipso usurpata vocabula, quae Dustra apud alios scriptores quaeras, de Ulpiano dixi supra, abstineo pluribus, quum otium in
lisis Latinuate Heterum Dorum. Ea quae non satis probatae Latinitatis in Damcntis Prudentum inveniuntur, compilatori in
Paulo dixi, in memoriam revocat rescriptum Vere aureum ac laudabile. ab illo,
citatum in I. 7. S, D. de bonis damnator. hue autem loci convenientissimum, si-uidem et ibi testamentum pro testimonio ictum puto. ita Divus Adrianus: Favorabilem apud me eausam liberorum A bini siliorum numerus facit, eum amfliari imperium hominum adjectione potius, quam secuniarum topia malim, ideoque iatis paterna sua roncedi volo, quae manifestabunt
TOT possessores, etiam si Meeperint Mn, versa. Isius triae Brnkershoeli in Obs lib.
I. cap. I6. scribendum ait: Manimo δε-bunt. Cel. Conradi in Parere. ME. rop. pro tot tota corrigit. Amplissi Vancio Vater mavult: manifesta habent. Aliorum conjecturas ipsi addiderunt. Adjuvandam guus, quam emendandam legem arbitror. tot interpretor testamento, edoctus a Magnone, qui testamento Olim per Tre notam expressiam stridit. Jubet Imperator possessores filios te menio, hoc in test, monio suo, manifestare, id est indicare fisco bona paterea sinsula , ut Primum
constet de summa pu Principis benignitatest
17쪽
S. 7. Vindicta manumittuntur apud magistratum, velut reaeto.
rem. Consulem. Proconsulem. S. 8. Censu manumittebantur
ae clementia. qui amplissimum patrimonium fisco desurum ex mera tia, exemplo raro ac summopere praedicando, concesserat siliis damnatorum, tum deinde, ut, si indignos atque ingratos erga Imperatorem se gererem filii. siscus ri teresset. ae tanquam indignis posse loribusna indicata auferre. Voluit Adrianus, ut, licet universa acceperint tmna filii Al-hini damnati, singuli tamen suas partes, quas consecuti fuerant. aut . si indivisa possideant. Omnia bona indicent fisco, ut ex hac tradita bonorum serie instrueretur fiscus. si quando ea vindicanda serent. F. 7. Solennitates in manumissionibus olim quentari solitae paulatim in usu esse desierunt. Hinc necesse non fuit Ulpiani tempore, ut a Praetore pro tribunali sedente fieret manumissio, verum semper, et vel in transitu, expediri ea poterat v. f. a. de Libertinis ; imo ne qui-clem lictoris praesentia requirebatur, Theoph. ad P. lib. I. Tu. 5. I. a. ibique Scholiastes ; idem tradidere Cajus et Ulpianus in I. 7. et 8. D. de manumus. vinae. quid quod Constantini M. temre perii res facta suerit manumissio I testatur
Hermogenialius in I. a 3. D. eod. Manumis 'per lictores hodie. domino tacente, ex
pediri siet, et verba solennia, Istra non ineantur, ut dicta aeeipiuntur. De eo quaeritur, an apud legatum Pro. consulis manumitti possit I assirmat Paulus in I. I7. D. De Manum . vin .apud Pr eonsulem, postquam Urbem egregus est, vindicta manumitiere pessumus; sed et a-gud legatum ejus manumittere possumus. Fegat Martianus in I. a. S. I. D. de OfProco . apud legatum vero Proeonfulis nemst manumittere potest, quia non babis rurisdictionem talem. Admittendam non
esse crisin Cui acii substituentis no σῖ- fumus, duriorem sane ac Cujacio indignam, quivis intelligit. Lenior est, nec
tamen , ut puto , necessaria emendatio Burgii in E est ea p. a. in Thes. Ott. tom.
. p. 3 3. qui Pro ejur reponi vult Caesa.
olim, qui lustrali censii Romae.
ris GL 7. D. eod. Rectius, me quidem judice, Pauli verba interpretati sunt illi. qui addiderunt ex quo Provinciam inereris Ius est; quod glosima, licet in textum minime recipiendum, optime conciliat leges ali fui contrarias. Potest itaque manumitti apud Proconsulem, p quam
urbe egressus est, apud legatum ejus non ante quam provinciam ingressus est. Conser Cnarondam Veros . lib. I. cap. 3. I. c. p. 688.
S. 8. Iis. quae de censu hoc loco πω ponit Auctor, addi velim Icti veteris tractatum ampliorem in s. I7. numenti
modo laudati: Et qui in censum manumiseritur, si trionia annos habeat, civitate Romana potiιur. Census tamen Romactei folet. Census autem Iustro eonditur. Gr autem Iustrum quinquennale tempus. quo Noma lustrasur. Sed debet hiefervus ex jure Θιiritium manumittentis Ue, ut rivis Romanus sieriροσι. Magna tamen dissensio inter Prudentes, utrum es tempora viret aeresiant omnis, in quo census, an eo In quo Iustrum conditur ; exi mant enim censum descendere audiem Iustri, non Iustrum decurrere ad diem census: Pr pterea quaesitum est, quia omnia censu mguntur, Iustro confirmantur. Sed in riviatate tantum Romana censum agi declaratum G, in provinciis auιem magis professionibus utuntur. De verbis haec paucis habe: pro reu in rensum manumittitur
mirari subit Viros mios emendandum inibi censere in censu. cum Vulgatissimumst in jure in praepositionem promiscue
poni cum quarto et sexto casu; quis nescit tritissima illa in manum, in potestat messe, aliaque, quae utramque nam taciunt' qui in potestatem fuerunt noster dicit insita tis. α8. 8. pars in hereditatem remanebat rit. 24. S. I 3 neque vero juris auctoribus hoc proptium putes, verum
aliis quoque iisque probatissimis script Mus antiquis familiare id suisse exemplis
pluribus dudum demonstravit Pater optimus in issereat. e. cap. I9. utrisque um
18쪽
De Libertis. ' et ' .s jussu dominorum , inter cives Romanos censum prostebantur. 9. Ut testamento manumisii liberi sint, lex duodecim Ta. bularum iacit, quae confirmat quod datum legatum est 'S. I
quentissimum ejus usum illum fuisse do- men medentur Interpretes; rescribemiumcuerunt Cl. Marchari Prob. lib. exit Uino: I. tm. nocere prs.possunt. Auct ior. et alibi. Vir illum C. V. Voncc ribus Valerio Prii,3 et Diacono ita expli-
in ore. σit. ρ. M. Cl. Dulier. I. e. p. 35 . coet interdum, tamen nocere nunquam pos-
D. Consultist . Noordkerk in Obs dee.pae. funt. Imposuit librariis similitudo notarumpa. Consor Gell. lib. ir. cap. a. Ilullo interdum et iure significantium. Ulpianinismis illum hunc accenset Vectiner in haec de censu dicta erudite haud ita eri- Hellens. pae. I64. Adde Jensium in Stri- dum adversus Mercerium dcfendit. ibi. Auri ad D. pag. I., et in demonstratione demque de tribus, quae censu Olim, vin- Stricturis praemiga pag. Rationem, dicta, ct testamento fieri consueverunt. quam addit Vir alioquin non indoctus, tri- manumissionum generibus, simiaria nou-buendana puto error: cius, quem dudum nulla in medium produxit Athenaei Zut- exploserunt ac debellarunt eruditiores. Daniensis Antecellor, Uir longo amicitiae Romani iuris Pandectas et Codicem, qui- usu. jam quoque assinitatis vinculo mihi bus hodie utimur, ex Graeca in Latinam coiijunctissimus H. l. mtaenius in Obser. linguam csse translatos. Quod autem atti- vat. Decim. cae. XI. net ad verba I. u. 3I. D. de Orir juris. S. 9. Asterii ci additi multa desiderari de quibus uactat densius i. e. usi maxi- in exemplari vetustissiimo significanti Lustralibus inconveniens fuisse ait Pomponius cunam, quam hoc loco stituunt Interpre- vespertinis temporibus in publicum este, tes, alii pluribus, alii paucioribus ex in- inter pretari possis in publico, aut, si id genio plerisque supplent. Certum vide- mavis, legas 1se. hoc estivisse, ire. E se tur ex iis, quae ex euitionibus et codicibus et ire vocabula saepissime inter se confun- MSS. Optimis docuit Ampl. Mecman l. e. di solere pluribus probavere litteratorum pae. 74 i. H. Verba quodccium legatum est principes C. A. Duher ad Fur. lib. 3. ea'. ad L. hunc M. non pertinere, sed prima ea
IC. num. I7. re lib. 4 cop. I. πum. p. et P. esse hujus Fragmenti. 'Bumanniis ad Poet. Lai. BIin. vol. I pag. Periculum faciamus nos, an hujus atques 8 . Redeo ad Fragmentum: Census ta- insectuentis I. Urbis, duabus tantummodomen Romae adi solet; nullus dubito scri- additis littemus, quae ex textu excid ptum fuisse: eensus tantum; in fine enim rant, remoto omni hiatu, interpretatio- ejusdem S. addi vides: sed ιn ei iste tan- nem sat commodam applicare valeamus. tum Romana eofum agi declaratum est. in testamento manumissi liberilmessimque illud Graeco D; iisdem no- sint, lex XLI. tabularum facu PR que eontis utraque vox perscripta, conser Magno- sirmat. Pit notam Praetorem defigitarentiNnem et Demim Diaconum; hinc frequen- lus quisquam nescit, inserui eam. ne et tissima earum permutatio, Vid. Vir ure- originem et confirmationem legibus Degius J. Λm taenius ad Plin. cemviralibus tribuerem. quod absonum et 48. en ad Aurel. VEI. pag. 217. Adde vidctur. Quam autem dicat Auctor, lex Cl. Dulier ad Hor. lib. a. eap. s. num. 2S. XII. tabularum plenissimam dedit seculta- quo loco de eo inquirit, an tamen pro υπ- tem de rebus suis disponendi; ipsa ejustum usu loquendi veteribus adhibito acci, verba exhibet noster tit. XI. I. I quopi debeat. Tantum pro tamen perperam loco ostendit interpretes vox rei, quando- quoque legitur apud Paulium Sentem. lib. quidem manifestum cit, tutelam non rerum, tis. 4. S Io. Iures quam septem adtest esse, sed personarum. De significatione mentum a uiti non noce I ;superflua enim verborum coiisul di illi, quos ad partes facto 'M e furi Mntum, nocere non pose vocat Nodi Mee an in te a disseri,funt. Scriptiviae vivum indicant, non ta- tione de rebus mancisi eι nec mancisis. II
19쪽
I. Io. Hodie autem ipsb jure liberi sunt ex lege Iunia,
qua lege Latini sunt nominati inter amicos manumisti.
nec non ad Ulpian. d. l. adde Funceium de L m. Ist. labb. stat dia A. Dissicultatem omnem rem tam arbitror, si mecum
ita scriptum exiitimes: Patersa ninas utiis i super pecunia, tutela 4 fua re, ita jus esto. Opponat sorte quispiam L sa. r. D. A V. Lubi haec citantur tem vera: super euniae tutelaeve suae, itemque L Isto. D. eod. uti Ierassis suae rei, ita fur
esto. Verum nec livio ant dupondii, imo quotquot vel a limine legitimam scientiam salutarum, brevitatis studiosos Iurisconsultos, si quando legis, edicti, aut alterius juris speciei partem aut fragmentum
memorant, atque allegant, ad rem, quam tractant, magis selere attendere, quam
ad verba ipsa, indeque fieri , ut ipsum
fragmenti textum exilibuisse eos minime sit certum. Unicum in re vulgatissima susficiat attulisse exemplum. Tertio capite letis Aquiliae caveri tit Ulpianus in I. α7. D. ad Laee. Aquita quanti ea res erit in diebur triginta proarmis, idem in I. 29. Lult. eod. Mee verba, inquit, quanti in triginta diebus proximis fuit. Praetor confirmat libertates testamento datas. Quod .si tamen pertinaciter cum Cujacio retinendum statuas hoc loco quod datum letatum est, intellige legatum libertatis testmento datae. bHinor. quoties ea de re quaestio incidit , u is sorte mota controverita, confirmat libertates; i. dem quoque Quotannis in edicto suo ea de re pro nit. Hinc savere libertatibus dbeitur Praetor in I. g. S. I. D. de Allevat. ii d. mut. ea . Dct., adde S. 6. Frumenti Reeularum, quo de mox disputavimus, et I. I 1. ibid.
. io. Nihil qtiidquam hie loci deesso
arbitror; modo ita distinguas: Hodie. . .mnia, qua lege Latini funt nominati, in
ter amitas manumissi. Eos, qui inter ami.
eos sunt manumissi, ipso dure liberos esse tradit Ulpianus ex tera Iunia, hoc est post latam legem Iuniam, vel secundum sententiam legis illius, quae lex Latino nominat hujus generis libertos. Ante legem Iuniam quo jure habiti fuerint inter amicos manumissi si quaeras, haec accipe; non liberi hi censebantur sed domini
sui arbitrio ae voluntate in libertate mimrabantur, re vera imaginariam tantummo
do libertatem consequebantur. laoc unice potiti commodi. ut in servitutem revocali non potuerim, imo servi manebant. Quid quod eo audaciae processerint manumitares, ut in servitutem eos denuo per vim ducere aliquando sustinuerim; neque tamen id permittebat Praetor, aequitatis vindex. libertatis fautor, hic enim intem Veniebat, et quo minus manumissi tales servire cogeremur, vim fieri vetabat. Miretur procul dubio quisquam, manumissos servos manere, en rationem: una Olim fuit libertas legitima, vindicta puta, censu, vel testamento comparata, aliter manumissos lex ignorabati Dedi sensum verborum Icti veteris in F emento mola rum g. 6. quae, licet plura , adscribere cogor. ut locum comptum vitiis purgem. Primum ergo videamus, quale es, quod di
mittebamur, non esse liberos, sed domini
voluntate in libertate morari ,α tamum flerviendi metu dimitti; antea enim una liberistar erat, vindicta, vel testimonio, MI meensu: N eivitas Romana competu manu
mira, quae appellatur legitima libertas rhi autem qui vimina voluntate in Meriat erant, manebant servi , et manumissores audebant in servitutem denuo eos per vim
dueere ς interveniebas Praetor, es non peris
mittebat manumissum semire. Amplius dico, manumitas talis omnia acquireia tanquam servus, manumistari suo. vid. S. 7.
eod. omnia tamen tanquam fmrvus aequire.
δοι manumssori, vel si quid Ripularetur,
via si per scripιuram acceperat, MI ex qua tu ue ea a alia aequisierat; domina Mefaeiebat, Me est manumissi ad patronum pertinebat. Pluribus materiam hanc omnem
de lege Junia Norbana, de conditione libertinorum Iunianorum, de Latinis Iunianis, itemque de statu eorum qui in libertate morabantur . exposuit Pater optimus in tractatu de Nominibus ev. 3. qui et hoc aliis indictum observat, manumissio nem inter amicos non eam esse, quae
20쪽
vulgo creditiar, amicis adhibitis sirum .s ed testificatione amicitiae, cum dominus tervum tuum in amicitiam recipit. Dixi de jure antiquo. videndum restat de eo, quod hodie in usu esse scribit Ulpianus ex lege Iunia. Nune hasem propriam libertatem, qui inter amicos manumittunsur, est in Pragmento laudato S. 8.es dicuntur Latini Puniani. quoniam lex
Iunia. quae libertatem eis dedit, exaequavit eos Latinis eoisnariis, qui tunc eranteirus Romanorum. et nomen suam in eisue
ratem dederant. Consentire perspicis intrumque, ut. 'uod paucis promtuit Ulpianus, pluribus exsecutum esse ictum veterem intelligis. In textu Latino nihil est quod quempiam moretur, Graeca exposuit Ampl. Mecman ad P. Case lib. I. tit. I.
claristime, ni fallor, demonstravi, nihil quidquam hic loci desiderari, sed plena
recta eise omnia in S. Io. operae pretium me facturum esse existimo. si et maculas, quae in frumenti verbis supersunt, brevissime eluere laborem.
in s. 6. haec: qui inter amicos veterer manumittebantur, ferri non posse unusquisque facile percipit, rescribendum pu
gnoni 'bara . itemque in Graecis πιμ
ιεις emendandum arbitror Pro s asuram
Pro manumissis per geminationem malim manumisis iis, non invita Versione Graeca. Pro ini ruentisnt Praetor si scribas iniem venis V, eadem geminationis ope optime restitues interveniebat autem, aditipulante Magno , adjuvante quoque textu Gramco, qui habet: παρο- δε ει τροπινοι.
Redeo ad Ulpianum. Ipse jure liberi sint inquit noster,' re quidquam dissentio, modo tamen ad t seria voluntas domini, quam spectari in iis, qui inter amicos manumittuntur, docet Ictus in Harmento Rerularum S. 9.
In his, qui inter amitas manumittun=ur,
Graeco L que r. hoc est Loque 2unia
subri sieri Latinos. quos dominus liberos va ι. me tamen eum ita habeant, tris mi in manumittentis babere δε- miniis is si per vim eoactus, verbigra iis, ab ιν υν.ves ab uno quoque hominum, manum gerit, no veniet servus ad I herIasem, quia non intelligitur voluisse, qui eoactus manumisit. Pro promissum alii propositum, alii animum scribendum esse conjiciunt, verum non serenda ea esset τα λογα auctoris, qui in mox antec dentibus voluntatem adesse debere docuerat. Nob. Rouer ita corri tardum statuit:
debem voluntarem manumittemes halere,
unde si per vim dominus eoactus. Malim sic
rescribas: me tamen, libertatem puta Latinam, qui ita habeant inter amicos m.
mauumittentis habere domini S. id eis bi. N. litteram per lineolam hac forma expressam conlpici saepissime in ΜM. aniquissimis, etiam in cocice Tusco, demon- suavit alnormis Vir eximiae eruditionis Η. Bre man in Histor. Pandis. m. a. c. I. pag. rara.D. Qui et quum caeterasque -- cis terminationes commixtas olim filisse imter se ac permutatas alias probabimus, Spro suis poni testantur notarum scriptores. Promisium vox nudam aliquando pollic, lationem indicat, nonnunquam quoque solennem sponsionem, intercedente i d. latione, significat; utraque notio ex Gaio clara est in I lib. tu. 9. LI. et se adae omnino Ulpianum in I. Ip. de AediLedict. promissum amem patos referri et ad nudam promi onem, me pollicitarion/m, vel ad oonfum; ita malo disjunctim vocem Dinuorum collocare, quam cum H
Ioandro, invitis codicibus, obtrudere ad sponsionem. Vel conjunctim adsponsum, cum Jonsus vocabulum pro sponsis instare non infrequens sit. Rationem prorsus nullam video, quare promissum tale nudum, vel, quod mihi magis placet, solenne, o. lim necessarium miliis inficias eamus. Nullus fortasse, praeter hunc, Ictus illius meniussit ἔ propterea tamen veritatem rei istius in suspicionem vocandam non autumem; mille res unus Cicero, unus Gellius, innus Ictus tradit , nulli alii memoratas. Ecquis autem de proscribendis talibus scinnietv an autem, quaeso te. absurdum videtur, requisivisse legem Juniam, ut inter amicos , inter pocula, manumisia mancipia, si ad libertatem pro tant, ninsciis serie aut non reminis tibus dominis amicisque, quid factum fuerit, probare necessse habeant, si quid renitatur domi