Domitii Ulpiani fragmenta libri singularis regularum, et incerti auctoris collatio legum Mosaicarum et Romanarum, quibus notas adjecit Joannes Cannegieter, ... accedunt ejusdem disquisitio de notis, et siglis veterum, et observationum miscellanearum

발행: 1774년

분량: 552페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

21쪽

S. D. Dedititiorum numero sunt, qui poenae causa vincti simia domino: quibus vestigia scripta suerunt: qui propter noxam toristi, nocentesque inventi sunt: quive traditi sunt, ut ferro, aut cum bestiis depugnarent. S. 12. Eadem leH cautum est, ut minor triginta annorum se vus vindiet, manumisius, civis Romanus non fiat, nisi apud consilium causia probata merit: ideo sine consilio manumissiim, servum manere putat. Testamento Vero manumissum perinde haberi j, het, atque si domini voluntate in libertate esset, ideoque Latinus fit. g. ia. Eadem lex eum dominum, qui minor viginti annorum est,tius, promissum re Vera intercessisse, ac tanti reor, ut in emaculando eo moras ne- serio rem perarim fuisse, solenniterque ctam. Latinae libertatis minios aliquot re- llicitum fuisse herum manumismirum se censet Merillius in Obs lib. 6. eap. M. et wrvum suum 2 Firmant conjecturam no- lib. 7. eap. I . add. Alema. ad Calum lib. stram ripiam verba in Revo . tis. 43. I. rit. I. f. a. Larini aliter intelligi non post uni. ... quam S. II. 'uae Ulpianus dicit si inter amicos pronuntiarae Amino adcom pta, intelligo indicia ea, in Caius in minutum morantur, ita υτ illis amicis, ubi lib. I. tit. I. S. Br Omlnat Ierro impres, ut e veniunt, fle dominus eante ivr, eum deleri non postat, quo sensu si accipias ea a Latinitatis ad Sum adbiberi comi Verba, necessse non erit, ut cum interpre. Oium. Adde Theopta. in I. ult. I. de Li- tibus pro vestipia reponas stigmata, aut Feriinis. qui tamen distinguit inter manu- cum Cl. Schrodero in Obs Pur. Cis. lib. missionem inter amicos et per mensam , 4. cap. 4. corritas vestigia inscripta, quictam. Conser Calum in I. lib. I. tit. I. S. e. idem poeticis Miralibus, juris interpreti- In caeteris autem se menti verbis nihil bus haud raro usitatis, locutionem hanc quidquam mutandum censeo ἔ aliquo ae- accenset. Vestigia pro notis et stigmatis chpio alioquo, eo puta 'ui non est serVus, usurpata notissimum est, scribera autem v es autem alius quis saepissime coaluisse, pro pingere. insculpere adlitheri docuit Cl. et cum τω aliquis permutari notavit Auctor Duker ad Flor. lib. a. cap. Vnum. . Vul. Obs. jur. Civ. par. D. add. Duirsemam lib. palam lectionem tuetur quoque doctiss.

I. Confectur. ur. Cis. ωρ. ult. μκ. 27O. imo Fomer. in Tris. Pur. OIIon. tom. a. r. vero cum Cl. Marckartopotius existimem, so7. quo loco et de inurendis notis ubere

non errori scribentis id imputandum, sed disputat. Adde suae de lege Aelia Sentia usu ira obtinuis te credam, ut vocabulum et Dedititiis tradidit Pater L e. hoc pro alius quis fuerit adhibitum. vi- Ia. Quod lege Aelia Sentia primum

Interpretι. lib. 2. ea I 3. constitutum fuit, idem Senatusconsulto Unum quemque hominum inus V adi uesn mstea. uti factum saepissime, repetitum ex servis, quisquis ille sit. Unum pria confirmatumve suit; atque ita intelligi o- aliquo non ineleganter usurpari Ostendit J. portet L Mn. S a. D. de . U. Minor XXVorstius se Larinis. falsa suo. pag. 4, ct annis Consus apudse manumitrere non pote. alibi. Homines servos appellari norunt ru, eum ipse sis, qui ex senatusconsulto omnes. Contextum Graecurn non dissi- eonsilii e jam examinat, qui docus inge. cile esset ad dictum modum resin re, ve- nia eruditorum exercuit admodum. Egrerum cum neutiquam constet, antiquiorem gie de hoc, ut solet, disseruit Vir Roma. eum esse exemplari Latino, adeoque hunc n, aeque ac patrii juris consultissimus II. ex illo descendere. quin contra La- Noordkerk in Obs obe. cap. I. G 7.tini eodicis lectio in plurimis anteferenda I 3. Recuperatores eodem munere incile videatur scripturae libelli Graeci, non Provinciis iunctos fuisse, quo Cemtumui,

22쪽

De Libertis. 13

est, prohibet servum manumittere, praeterquam si causam apud consilium probaverit. In consilium autem adhibentur Romae quinque Senatores, et quinque Equites Romani: in provincia viginti

recuperatores, cives Romani.

S. ma Ab eo domino, qui solvendo non est, servus testamento liber esse justiis, et heres institutus, etsi minor sit triginta annis, vel in ea causa sit, ut dedititius fieri debeat, civis Romanus, et heres sit: si tamen alius ex eo testamento nemo heres sit. Quod si duo pluresve liberi heredesque esse jussi sunt, primo loco scriptus liber et heres sit: quod et ipsum lex Aelia Sentia facit. S.'I5. Eadem lex in fraudem prohibet.

ros Ronne, observavit idem de Leee P rronia par. 67. De Praetore, caeteririue magis uatibus peregrinis, hoc est qui inter peregrinos judicare solebant, quibus et hi, quos dixi, Recuperatores' adnumerandi, plenius egit F. C. Conradi in Pa. remisHe. 7. . Quin et sine libertate heres institutus servus nihilominus liber iit, sive non lalvendo dominus sive locuples decesserit v. f. a. I. qui et ex qu. ea . manum.

non pol. Sapientissimum hoc est ac prudentissimum legis Aeliae Sentiae argumentum, reddo pomeTheophili Paraphrasin ad, I. I. d. , quo prospectum est, ut isti,

ui 1ion Rivendo sunt, cum eorum here-itatem adire omnes recusarent, heredem

haberent necessarium servum suum, qui debita in solidum solvat, aut, si credit ribus satis fieri non missit, ejus potius heredis bona, quam ipuus testatoris a credit ribus illis possiderentur, dividerentur, vel auctione publica distraherentur; atque it

infamiae omnis, quae alioqui manebat de- iunctos obaeratos, si ipsorum nomine binna venderemur, inimunes essent Manes mortuorum, eoque pacto ignominiam evitaret testator, servus, ignominiae quasi mercedem, libertatem consequeretur; quo

fictum, ut quicumque facultates suas suspectas habebant, huic unice rei consu-

hierint, ut servum relinquerent morituri, quem heredem necessarium scriberent.

vii haec causa Dion. Catonem, ut filio prae eret lib. a. dist. 9.

creditoris et Patroni manumittere

auis tibi fors diaerit, tabulis suprema

notato

fugenuo servo, nesis, quem fama loquatur. quo modo distichim hoc restituit, ac pluribus idem exposuit Pater in Riseripi.

Bois. de Cal. cap. q3.Me. γῆ. L Is. Fraudandorum creditorum causa laetam manumissionem tanto opere exosi fuerunt Romani j ut . si vel miles ita ma-muni serit, impediantur libertates, uti est in t g. g. I. D. qui et a quo. man. Quod vero in principio ejusdem legis dicit Λiri. canus: eum A. qui sub eonditione debet, manumittaι fideicommissi eausa, sex AElia

Sentia Deum Iabet, corrigendum statuunti

plerique, ac pro fideicommissi ea a substituunt fraudamiorum ereduorum eausa; neue sane nefari potest, quod ex Magnonei scimus, F. C. notam utrumque significasse antiquitus. fraudationis ea a et μὴ eie imissum adiuvant praeterea conjecturam memoratam Graeci. Dispunctionem, mutandam, legendumque: eum is, qui sub eandisione debet. manumittit, si rommissi eausa sex Aelia S. i. o. centit Cl.. Best ad Ratione emend. DR. pag. 9 I. Glos satores non interponunt, atque intelligunt deservo alieno legato. cui neres fiduciarius libertatem dare rogatus fuerat. Nescio,

equidem, an defendi possit lectio vulgata; dubitari poterat, an, si testatur, qui debebat, si navis ex Asia veniat, Veniente nuve, adeoque impleta conditione, solvendo se non esse comperiens, ita, Verbi gratia, dixerit in testamento: Titii fidei committo, ut Stichum et Pamphilum servos B a - .

23쪽

meos post mortem meam manumittere V 1it, locum habeat lex Aelia Sentia necne; dubitandi ratio haec suit, quandoquidem lex ea de libertate verbis directis data, auta vivo concessa, tantummodo statuebat. non etiam de libertate fideicommissaria; neque enim in lege Aelia Sentia, Mam Augusti imp. tempore latam restri Dion Canius, de fideicommissis quidquam caveri potuit, quum ex s. r. 2. de Fidesecomm. heredit. explorati juris sit, fideicommissa sub Ausisto certum jus nequa quam obtinuisse, sed semel duntaxat it rumque ex privilegio ab Imperatore eo misse confirmata. tacit tamen ratio juris, ut et in his lex Aelia Sentia locum habeat. l. 4. Im in s. D. de fideicomm. M. Pergo ad Fragmentum Regularum: ita in S. 16. letus: Servum pignori datum civem Romanum facere debuor nonpotest, nisi si soluendo non sit; obstat enim tibertari

lex Aetia Seviis , quae vetat servum foenatorum eausa manumissum civem Romaniam

fieri sed Latinum. Quod dicitur de servo Denuorum vel, ut in aliis est Codicibus,

foeneratreum ea a manumissis, error ortus, credo, ex malo auditu librarii describentis, qui . cum dictaretur: fraudaridorum creditorum causa, sestinans nimium scripsit foeneraιstrum eausa , qualis oscitantiae exempla nonnulla congessit Schulting. in Purior: anteiust. p. 636. Caeterum quod addit Ictiis, servum isaudationis causa manumissum prohiberi sieri civem Romanum sis Latinii in ita intelligo: lex vetat servum talem civem Romanum fieri, sed et vetat fieri Latinum. Eadem locutione Paulus utitur Smιιnt. lib. 4. Tu. 32. S. I. ubi de servo communi loquitur: servum

communem unus ex doininis manumittendo Latinum facere non potest, nee ma squam civem Romanum. add. Animum ibid. Uul.

gatius sere nihil est, quam sed et δει prinmiscite olim scripta suisse. D enim et Tfrequentissime inter se permutata nemo est qui ignorat. Ita recte pro sed reposuerunt, aut interpretati sunt sed et alii. Uberius usum hunc probarunt praestantissimi letita modi. Prob. lib. I. ωρ. 3. et alibi, et C.'am inera eck lib. 6 obf. Ιου. qui et in pso Codice Florentino permixta ea fuisse ostendit o. 4. obf. io. et 24. Sciens pluribus abstitim, utpote in re certissima.

Quid multa ea exemplarum si s est.

tantaque copia, ut Propemodum non rescribendum Dd et aliut ser credam, sta usu obtinuisis statuam, ut sed et set mos es ab antiquioribus fiterit adhibitum. Conis

Cl. int. AmtZenium ad Ca/on. g. 297. qui et Graecis pro αλλα και dictum observat.

Non tempero, quin huc addam I. e. r. D. Comm. divid. Certi atque indubitati ris est, si quis in rem communem impensas secerit, repetendas eas esse iudicio communi dividundo; quid vero . si quis erravit in persona socii, veluti. si putans rem communem esse cum Titio, postea autem appareat, non Titium esse socium, sed Maevium 2 nmue eo casu denegabitur erranti hoc judicium, si quid is impendit in rem communem. Utilem actionem concedit Ulpianus in I. 6. D. eis. Paulus inter utilem et directam non distinguit in

I. 29. c. Neque tamen eapropter necessarium esse existumen, ut. quod faciunt nonnulli. utili Vocabulum in I. 6. elimi, nemus e textu, quandoquidem Mivum minime est, utiles et directas assiones coniun.

di a ictis antiquis, adeo ut quod alter iniutrihuit, alter directae vel simplici actis. nis nomine comprehendat; leritimam aditonem, id est quae exipsis legis verbis descem dit, appellat Ulpianus in I. s. e. Ia. in s. D. de Bis qui e es. Exempla Pissim obvia non ignorant, qui Veterum Prudentum scripta versant; rationem exinde repetendam arbitror, quia idem est utriusque etactus; deinde ipsum Paulum utilem quoque intellexisse actionem, demonstrare videntur verba huic enim nec communi dividundo findicium eo uis, nee tisiis dandum est. Ad rem redeo. Dixi. errorem in persona socii non nocere. Eleganter hac de re Paulus in I. α9. si quis, inquit, quum existimaveris, fundum communem sibi eum Mamvis esse, quem eum Titio communem bab har, insendisset, recte diciIur etiam comis muni dividundo fudicium ei fu ere. Θοe enim est. si sciam rem communem esse, ignorem autem cujus socii; neque enim negotia secit eoo , sed propriam rem tueor , et magis ex re, in quam impenditur, quam ex persona Deil auio nascitur. Varias hic dis ficultates moverunt interpretes in verbis: nequa enim negoιia socii gero etc. Ipsum

24쪽

De Libertis. . . Is

Paulum a se dissentire, et iis, ouae in principio tradidit, contraria in posteriori. proponere clamitant nonnulli. Dive fa autem eausa est, sic pergit ibidem Paulus . ejus, quisuetaι se in rem propriam impendere, eum βι communis; ouis enim creeommuni dividundo judicium remeetit, ne uriae dandum es; His enim , qui seu rem

esse eommunem, ves aliena negotia, eo animo estis, ut aliquem sibi obliget, et in persona labitur. Vulgata lectio, si quid video, facili potest negotio defendi, noque his aut emendationis aut transpositi. iiis auxilium invocandum. Datur eo,uem antem posui, casu communi divi.

undo judicium, ratio haec est: neque enim, si scilicet in persona socii erro, negotia socii ora, Dd propriam rem tueor, noc est: neque enim tantummodo negotia socii gero, c eo etenim in casu non hoc concederetur judicium, sed actione negotiorum gestorum agi oportereo sed et pro

priam rem tueor. 63 paret itaque, cum et socii, et meam ipsius rem tueor, non

posse denegari hoc judicium, siquidem rem communem administrem, ex qua nasci communi dividundo jussicium, adeo certum est, quam quod certissimum. Ellipsin miantum vel Mum non instementem esse auctoribus antiquis probatissimis docuit elegantioris juris prudentiae alumnus Auctor Obs uri Cim par iv. nec non Vir praestantisma eruditionis laude in primis consi, imus C. A. Duxer ad Hor. lib. a. eae. v. num. Io. adde Uirum doctissimum mi- .hique amicissimum Ant. De R y in ι-1m. Crit. e. 8o. Quod autem sussicere dicit communi vividundo judicium Pa lus ita intelligo, ut non opus sit hoc casu actione negotiorum gestorum. Secundam deinde causam probaturus letius, quam ob rem communi dividundo actio competat,

et magis, ait, ex re in quam impenditur. quam ex peresona scit actio nascitur, hoc est: ex eo potius, quod in rem communem socius impendit, quam ex contractu.

Conatus aliorum de verbis his restituendis exhibet Auctor αν. um Cis. g. 97. et AmpL Bynkershoeli an OU. lib. 6. eap. M. aud. Jensium in Strin. g. m. meque vero plus causae esse puto, quod corrigenta non pauci censuerint verba imus insequentiar diversa causa est. Dbversi, vult labis, o a est ejus, qui putat se in rem propriam impendere, cumst ea communis, a causa ejus, qui scit rem esse communem, sed errat in Dersona socii. Illi enim, qui putat rem esse. Prinpriam, neque communi dividundo tabcium competit, neque utile est dandum, quod tamen conceditur ei. qui.scit rem esse communem , atque errat in persona socii, quo de dictum fit erat in antecedentibus ; is enim, qui scit rem esse communem, vel aliena negotia, hoc est, et qui scit aliena esse negotia quae gerit,c qua significatione vel ulu ari saepissime docet Ual. Gul. Foriter in Obj si . lib. I. cap. ulti eo animo gerit, ca scilicet ne gotia, vel rem, ut aliquem sibi obli et, et in pers a labitur, contra quam obtinet

in eo, qui putat rem esib suam, hic enim sibi gerit; neque errat ille in persona, sed

in re, eamque propter causam actio haec ei denegatur. Possis et, si ita raravis, enim in his: ille enim qui stit. interpretari autem , phrasi letis non infrequenti. V. Fodister I. c. Ita quoque explicanida verba Fra. cmenti Regularum S. IA. tunc enim peram

intelligitur. vid. ibi Schultimus. Reiii. tuamus et voculas m et Ulpiano nostro in I. I. , uis. D. de Verb. oblim ab aliis male conglutinatas. Et Ariptura Sabini, μιι

verum patitur, M omnis sermo contin-ι

verborum obligationem. Van de Wa, ter in Obs lib. a. eas. Ia. corrigit sedet et. Leoninus putatur moli Promitium Nil uidquam mutandum aruit rori Sabinus scripsit, et verum est, omnem sermonem, sive Romana, sive Graeca, sive Poena. sive Tusca, aut quacunque demum lingua prolatum, continere verborum obliugationem, vereque ac legitime obligari,

quisquis ita inter se suerit stipulatus, duimm QO uterque linguam illam intelligari. Ex Sabini scriptis non tantum hoc, quod proposuerat, probari contendit Ictus, sed et veritati omnino esse consentaneum, patinos debere, quocunque sermone contrahi obligationes. Si quia tamen conigendum instes, millis pro et friptura reponere est Driptura. Patitur vocem resum ad m, quae modestiam Jurisconsultorum veterum arguunt, idemque significare puto, quod minus blando vocabino effertur alias vult, vir jubet..

25쪽

ULΡIANI T I T. I. S. IS Qui tantum in bonis, non etiam ex jure Quiritium servum

habet, manumittendo Latinum facit. In bonis tantum alicujus sedivus est, velut hoc modo: si civis Romanus a cive Romano servum emerit, isque traditus ei sit, neque tamen mancipatus ei, neque in jure cessus, neque ab ipso anno possessus st: nam quamdiu horum

quid fiat, is servus in bonis quidem emptoris est, ex jure Quiritium

autem venditoris est. S. II. Mulier, quae in tutela numittere non possunt.

Reliquum est . ut, quae de servo op. pignorato in medium produximus, verba scit in Fragmento Reiularum f. i6. resti. tuere allaboremus. Servum inquit pignori durum ei m Romanum facere de vitor non

potest, nisi sis vr do non sit. Iuris doctrinae, ac legum certarum argumentis a. perte contrariari haec multis ac verissime demonstravit Schultil gius ad L e. Alte rum non ejiciendum esse audacter pronuniatiant inter etes. Quo minus tamen sub

seribam huic Virorum Eruditissimorum sententiae, saeit, quod non, nisi rebus plane conclamatis, ubi nullum omnino a liud remedium reperiri, aut cogitatione edingi potest, adeoque extrema demum urgente necessitate, eo nosprogredi licere existimem, ut Vocem vel minimam e textu proseribamus; hac enim via si procedere detur, quid, quaeso, fiet de leuibus plurimis , aliisque antinuitatum fragmentiseertis limis' mox ubi opinioni, quam d senuere statui, adVersari caput quoddani iuris antiqui animadverto, Verbisue ali quanto obscurioribus ossendor, aliave quavis de ratione, quasi glossemata ea aut supervacua ejicio. Sectionis ejusmodi re medium Medi rum sitis resinquo, aeleuimina opera Verbum suum Auctori no stro renitui PUsse judico. ignorantem librari iam , itemque Graecum interpretem cluplicem notae N significationem, quam et non et Noster desgnare Valerius Probusseribit, in err rem induxit, quippe qui, eum poseriorem notic nem eligere debui sent. Priorei' in perperam optaverunt. Nisii, ras1Qras; visi β fomendo nob id est nobis sis achit 7 - Pinerit itaque debitor nosterier viani suum creditori i,i pignoratum tua-

cst, item pupillus et pupilla ma-

numittere. si solvendo est. eontra tamen statuit Paulus in L 3. D. de manumiss. fer. utis pignori datus Hiam si desitor Iocuples, manumitti non potest. add. t. s. in s. D. eui et a quib. manum. Conciliabis facile , si distinguas inter servos specialiter obligatos , eosque qui generaliter pignori dati sunt; quo modo rem decidit Cajus in hu9. pr. D. eod. generaliter sienori datus servus sine dubio pleno jure debitoris est, ex justam libertatem ab re conseqtii potest, silex Aelia Sentia non impediat luertatem, id est si semendo fit, nee Ob id creditores v deantur 'audari. add. l. 6. pr. D. qui sine manum. Confer Λmpl. Rouer, et Senul-ting δ. I. Ubinus rem omnem de servo pignorato manumio persequitur Vir Eximius G. Majansius tom. I. disp. Io. g. I 6. ωegie pro more suo argumen. tum hujus f. explicuit Amplist . Meermanh. I. Conser immorialis gloriae Virum G. Noodi in Probab. lib. a. cap. I 2. S. I 7. Perpetuae tutelae cum subsit sexus imbecillis, uti constat ex Boethio ad To.

in obf. io 7. eop. XL adde ad Ulpianum TFt. XI. St. i. pro quae malo quia. Fusus materiam hanc traflavit ictus in Fragmemro Re ularum O. is., quem, si mei res esset arbitrii , sic paucis adjuvans eXIκ,nerean. ussi rsine ruroris auctorita:r supple , aut potius repete ex L 13. praecedenti manumittere non ire nisi liberorum jus hs-heat, funerari ex crescribe ea, vel cum

Schulti amo na vindicta sine tutore potest manumistere. Unde, si mulier absens libe--- eo jusserit. ae jus liberorum non habet, quaesitum in , si interpretare an I hoc est fure vel R. id est recte, c utramque

26쪽

. s. Iae cimmunem inmun unus ex dominis manum endo par

tem sirim amittit, eaque adcrescit socior maxime si eo mod -- numiserit, quo, si proprium haberet, civem Romanum fgharus esset. Nam si inter amicos eum manumiserit, plerisque placet, eum nihil egisse. S. I9. Servus. in quo sterius est ususstuctus, alterius proprietas, a proprietatis domino manumissus, liber non fit, sed servus sine domino eiu

s. m.

P eam indicat Probus, tutores eiur σπιωmmodentis quo episeria scribitur servo a δε--ἔ Iulianus ne eat; existimat enim, eo ιempore debere auuor rateras praestare tutores, in quo peragitur libertas, hoc est confii Mur, ad unem perducitur negotium datae libertatis, nore -- c explica autem , exempla plura ex iure suppeditat Strauch. in uarie. particio. v. perasti inrauiritur, quando servus eoinmerit Aminae voluntatem. Sed --ιius 'meus cin aliis est Proeulus, scriptum fimasse fuit Pr. probat libertatem

fervo est Nere.... Vides sensam plenissimum. neque qui uam lacunae stipedi esse, quam statuunt inten's. I rου. Si unus ex sociis communem servum manumiserit vindicta, censu, vel testamento, manumisius talis non sit liber,

sed partem suam amittit is qui manumisit, eaque accrescit reliquis sociis; idem do.

cet Paulus Sement. Lib. 4. Tu. I S. I. quod si inter amicos servum manumisit socius communem. manumissum eum non fieri Latinum, multo minus civem Romanum

indicat idem d. I. Ulpianus nihil actum aD smat; hula adstipulari videtur Dositheus in Froeliis Graeco, quod exhibet Am

M. Graeca ita vertit Muinis: SU imire amissa solus as in is ex seses manumit. sui, uiri a domina mur, servus man

bis: iustum enim , non adcrescera in haemaπuini me. D qua verritur, et si Pr culus exsin uveris aderasere inter socior. no ea sententia utimur. Non uno in I eo corruptum locum perspicis, ita tamen, ut levi mutatione restitui posse videatur. Sic rescribo: απια ει πιτα, φιλ . k-

tine reddo: sed si servus ab uno ex sinciis inter amicos manumissus suis uterque socius dominium ejus retinet, ac manu missus servus manet; iustum enim est in hac manumissionis sprete non adcrescere. in qua dissentitur, et controvertitur inter aurisperitos, siquidem et Proculus mussim iit agerescendi juri in hoc casti locimi quo que fore, cujus tamen sententia non uti, muri Conser animadversiones Moriis L, I9. sustinianus I. r. C. munia da Manumis. hoc amplius assimat

antiquam observationem manumissum t lem et libertate earere, et eum Me δε-

ὸ intempl. μου nae ima iri μυ--, eui res as se venienter aequirat. Nami dein eundem secundum jus antiquum se Uum remansisse, et nullum rest illa ta

minum

linae ergo, non e sentiente et invito usuminuario servo manumisso, incere potuit promerarius, ut .nulla usumactu rii culpa interveniente, exstinguatur ac pereat ei jus utendi stuendi servo a test tore relicium absit ut eo nomine suspe- n habeamus Jurisprudentiam Romanam aequitatis custodem. Neutiquam equidem induci possim, ut eredam, Ulpianum

rem adeo duram, absonam . ac iuris r tioni contrariam indicare aut proponere

voluisis. quia coma st obsitum fuisse

27쪽

, S. sto. Post mortem heredis . aut ante institutumem herediit flamento libertas dari non potest, excepto testamento militis.

a I. evidenter Ipse demonstratini sto D. de Beria. Instis. Sed et si non ipse servus

fit alienatus, sed usu fructus in eo, aequai initiis valet ; sed diseretur in idumus,

quo exstinguitur Usstructus. Par autem, uno vero major ratio cum militet pro eo, non ante sine domino esse incipere servum a proprietario manumisium, aut potius, non ante eum a uirere desinere usu-

ario, quam finitus fuerit usiis ctus, et hie idem jus obtinere debere dicendum

est Neque vero omnes quocun e mindo ita manumissi servi essiciuntur sine d mino, sed hi solummodo, qui vindicta

sunt manumissi; caeteros, ossibus inter amicos, aliove quo modo libertas data est. Latinos fieri indicat Fragmentum M. putariam s. XI. quem ex Graeco ita eis, set Nob. Rouer: Premerarius eum se

--4 exfua usu uctus ad alium pertinet. -- vindina manumittere, obstanterinu. et si esm manumiserit vindicta,

' ρνο- a domino, sed Latinum.

Aquari subit Interpretum nullum vidisse egendum: S. M. Latinum hoc est ρου vel με alias, Latinum, si alio modo praeter hune vindictae, caddendum forte: et censu, et testamento, manumiserit, iaciet mai. missimi Latinum. MIntelligo autem prae caeteris manumis. sonem inter amicos lactam, de qua dixerat ictus in antecedentihus S. 6. m. disserentiae ratio in aperto est. videsis ea quae supra adnotavi ad 3. Ita in Graeco exemplari est a a Morris . scribendumati are Λαrnem asias vocabulum sumi pro alia ratione, alio modo, probavit Cl. Wielim in Lect. 'ur. om list. 1. eap. 22.ς sto. Idem de legato assimat Paulus

Gnt. Lib. 3. Tu. 6. g. s. quia addit in I ab herede heredis relinquis Orest aliter Aman ibidem: pria inquit rue, qui heres relis quus . quem si herHem habiturus inereis tum est. Causas plures profert Schulting. ad ι. e. Theophilus ad 1, 3 . . . A Lεροι. tiam deo non valere affirmat legatum ejusmocli, olim i in heres. potest; add. Otto ad,L. e. Vereor tamen ut lassiciant haec ili, qui Veras cupiunt rerum conincere causas. Quid si exinde potius originem deducendam esse statuamus, quia cum herede unice, non etiam cum ipsius succrebre contractus intercessit' quod ut, quam clarissime ejus

fieri pom. paucis demovitiem , rem

paulo altius repetendam esse existimo. Mistiquissimis te ribus duo testamentorum genera novimus Romae fuisse usitata, at terum, pace dum seuerentur, quod calatis comitiis, auctore, imo jubmae omni populo, fieri consuevit. quale testamentum legem quis aut privilium non inepte nominet; alterum in acie, quum in pram lium exituri, dubii an reversuri essent, in procinctu testamemo festo de rebus suis diu ne it. Quandoquidem vero singulis armis bis tantummodo calari comitia, hoc est convocari universi populi concio solebat, raro quoque, neque alias nisi in bellum paratis militibus. Iocus erat coram commilitonibus testandi; quid quod et plerique infausti ominis religime abste riti non nisi extremis instantibus de suis premis mandatis suis cogitabant; quo mveniebat saepissime, ut , wntina atque inopinata morte praerepti intestati latis defungerentur; tertia inventa est species, quae, duobus, quae dixi, testamentorum eribus abolitis, Ulpiani tempore sola in usu suit; ea fiebat per aes et libram; per solennem emancipitionem, hoe est imaginariam venditionem; imaginaria discitur, quoniam dicis gratia nummum unum dabat emtor, non verum juitumve pretium Uendebat hereditatem suam test

tor emtori semiliae, is est bonorum miliae enim qnauatio, verba sunt Ulpiani

Mis. Fuit autem iamiliae emtoremtor

Dum vendebat heredis quia actio, quae adversus nos non coepit. talem testator, adjiciebat, emorique mamn ue adversus heredes nostros tramire dabat, si quid post mutem. suam seri.

28쪽

a I. Inter metas heredum institutioin libertas data utrisque adeuntibus non valet: stiri autem priore adeunte, rure a quo umlat. Sed pin legem Papiam Poppaeam, quae panem non adeum

legarumve cui relincitam vellet. Ea vero Ulius heredis adhibitio quum plerumque

opus esset periculosae. plenum aleae . adique accideret haud raro, ut familiae m. tor. qui successurum se certo sciebat, veritus ne aliquando sententiam mutaret testator, aut quo citius hereditatem perciperet, insidias pararet testatori, ei ueexitiis immineret, denique ne invidia atque odium pararetur amatorum sorte praeteritorum is heredem certum, vendi pomea coepit hereditas non lim heredi, sed similiae emtori imaginario; tradebat a tem testator seorsum tabulas cerasque clausas, in quibus quem sibi herestem vellet seripserati vula Damph. ad 3. I.'da u.

m. ordis. adde Ulpian. Tit. et . , conser Gell. lib. is. eap. 27. Solem ia testatoris verba exhilbet noster L. e. s. s. Hare, uti in bis tabulis cerrime scripta fiant, ita do, ita Deo. ita testor, non addit verilo. quia veta direm reuuirebam tur, iique vos Quiriter testimonaum pra bisole. Quirit telligo non minus quam inque testes, cives Romanos, eum qui bustis reatisinio', v. a. d. quos mniversum populum risractentasse arbitror. Nec dubitabis itaque, clun familiae mam cipatio inter testatorem et familiae emtorem ista secta sit. v. g. 3. ibid. non obligari poniisse heredem hermis, neque comtramim hunc personam egredi a tuisse; qui enim emit tama, non successori comiarat. sed sibi; jure adiicitur conditio ut neres laturus mem hereditatis vivus tradat alteri, neque vero ex venditione illa obligari potvit heres heredis, ut is quid ficiat, liquidem cum hoc non comtraxit testator, neque etiam ab herede,

qui jam defunctus eth, eo confringi potest. de libertate mit mortem heredis data, inquirendum redit brevibus, qui lcauiae moverit Romanos, quamobrem noque ante heredis institutionem libertatem concedi voluerint. Ante heredis institutio. nem legari non potest . ait Ulpiatius Titi

incipit. Hem negat imperator in L 34.

da Letatis. Milieri quia te mensa vim ex institurimis heredum aecipium, et ob id vehuti caput atque fundamentum intellies tur totius te amen ii heredis institutio; imo

vero id quod ante heredis insimilionem rolictum est, extra testimentum esse videri scribit Theoph. ibid. Praeplacet ratio, quam oeseri Ampl. Otto U I. d. l. ia, uti in Dacris, stipulationibus, ac muli

ita vel maxime in testamentis praeposteratio vitium inducere credebatur. Praepinstere autem procul dubio agit, qui de Η-bertatibus aut legatis dispomi, ante quam nominavit eum per quem unum suprema ipsius voluntas expedienda, atque exsec

tioni mandanda est.21. Si solus ille adit hereditatem qui prior scriptus heres est, atque ante libe ratem datam nominatus, valet institiatio haec iure antiquo, id est jure adcrescem di; ratio exstat in s. 4. I. ia Lerat. sa escilicet libertatis. Ho via rescribendum velisi, hoc est exempli gratia; utriusque certe vocabuli scriptura, si notas cono res, parum distat; quin potius eo signiscatu ves accipio, quo sensu id adhiberi demonstrarunt Morcterk in Obseram decet a8; erram enim sui distinguendi vim voculae huic isnperi esse sibi persuadent, ceu probavit I rum princeps G. Noodi vi ,ctis eap. I Possis et interpretari etiam, quem usum letis is uentilaimum fuisse ostendit idem

Pris. lib. a. cap. 8. et alibi ἰ hoc sane malo. quam cum aliis excidisse hic loci nomnulla statuere. Lectionem a Schultingio

propositam desendi posse perspicis, neque

tamen intercedam, quo minus adoptetur ea, quam ex Charonda exhibet Nodi Meerinan: primus heres ad ι, vel jure amriquo valere eam posse placuit ; quod si non

λώι, non valere se. S. hunc cum lemata f. 7. D. de heredit. petit. conciliat Λmton. Faber in Conjecturi lib. I. cap. 16.

29쪽

es radiicam secit, sinuidem primus heres vel jus antiquum habeat. valere eam possie ineuit. Quod si non habeat. non valere com

stat, quod Ioco non adeuntis ea lege aerarium partis heres fiati Sunt tamen, qui et hoc cassi valere eam posse dicunt. s. stet. Qui testamento liber esse jussius est, mox quam unus exheredibus adierit hereditatem, liber fit. sta. Iusta libertas testamento potest dari his strvis, qui testa. menti laclandri et morus tempore ex jure Quiridum testatoris su

s. 24. Lex Furia Caninia jubet testamento ex tribus servis nocimita quam duos manumitti, et usque ad de rem dimidiam partem

manumittere concedit: a declino usque ad triginta tertiam partem, ut tamen adhuc quinque manumittere liceat , aeque ut ex priori ni mero: a triginta usque ad Cenmn quartam Partem , aeque ut di

cem ex priori numero liberari possint: a centum usque ad quingemtos Irariem quintam, similiter, ut ex antecedenti numero, viginti

quinque possint fieri liberi. Eademque N ipit, ne plures omnino

quam centum ex cujusquam testamento liberi fiant. s. as. Eadem lex cavet, ut libertates servis testamento nomina, tim dentur.

in I. I 3. in s. D. ρυG. mod. Misi. m Quam a sola separati sint. conser Cl. Wie- Iing in Lact. r. civ. Lib. I. Cap. 22. Consule de esipsi haerichner. in μαμοι. pax. 8 r. ata Sanc . in Min. ρ. 698. et intra o. m. ad μινορ. Lib. 4. Cap. 12.ra editi me Cl. H. Ueri, hii. S. 23. Distinguit Theophilus ad F. IM Libertinis inter modum manumissionis legitimum et naturalem; Legitimum dicit fictum fuisse vindictu, censu, et testamento; eo data libertas justa erat, id est plena, ae legitima; Naturalis instituebatur inter amicos etc. Dominium item duplex statuit, legitimum, et naturale; legit, mum appellat ex jure Quiritium, naturale in bonis, cujus dominus dicitur honita,

rius

S. M. Intricatissima sunt hujus verba. Dcili tamen negotio, si quid V deo, in stituenda. Iaico ταν et usque Praeseram Ita vel M inque, licet concedam, nccessis rium non em ita rescribi. Pro a --- ponendum puto adbuis hoc est ad nes

licet numerum, quae vox proxime ins uitur. Hoc modo autem haec intelligena esse innuit Ictus, ut, qui XXX servos habeat, misit is manumittere M. qui minorem numerum possideat, ruta undetriginta, vel muciores , ad Bune numeriam, diistorum XXX. quinque tantum, aeque ut exstriori numero X; scribendum pono

existimo siminiae UT postrema voce m. minata; denique pro ea que substituem

dum reor ea aenique. Quod de computa

ba in Lib. I. . Tu. a. in m. , Verum scias velim in rebus hulum i solere plerumque non juris modo auctores . sed et alios quosque scriptores, numeris Mundis rem proponere; exemplo sit Paulus de eadem . re aisserens Lib. 4. Sema t. ris. Mit. S. 6. Materiam omnem de lege Furia Caninis

ex prosesis tractavit Vir Nobiliss. Grcg... Maietam rem. I. dio. 3.

30쪽

LD Statu Liberis.

S. I. sub conditione testamento liber esse jussus est, stant

liber appellatur.

s. I. Notabilis est hane in rem Pauli oratio in L. 4. S. I. D. h. 3. Non est flatu

Mer, est liberras in se lammollata est, ut eo impore is avi minumi sest, vivere Mn y t. μιν tam di irem. ιανο mene in m Iem condisionem ad rem ris, ut alitinae clem aliquia, hoc est, mnquando, non aliquando est nunquam

malo ei libertas obιiqeo non possit; veruti, si heredi millin Θ, - , eum Urer ur, liberum esse jussist. Me enim

tibertas inutiliter δει-. Et ita liseusMibis; quia nee animus dando libertatis Contra tamen stanaere videtur Imp.

eonditio in i stirinionisus, et legatis, nee non fideicomisnses et liberimitus, pro non Ieripta habetur. Respondeo ipsius Pauli, an Iuliani verbis: animum dandae liber. tatis non habuisse testatorem, mentis suae sat compotem, apparet. Deinde conditio

hic alecta dissicilis potius dioenda, mam possibilis. quae quippe respectu bervi

huius, minime vero intuitu aliorum impossibilis censeri potest. Ad eam vero quod attinet libertatem, quae in ultimum vitae tem a conlartur, nullius illam minmenti exilii mandam esse seribit Julianus in L. I7. H. D. δε manu si. testam. impo diendae enim magis , quam dandae libemtatis gratia restitor ita scripsisse intellimtur. L. MD. pr. o eis. Ne quid tamen dissimulem. putem hodie sub conditionubus ejusmodi fictam institutionem , aut datam libertatem non vitiari post gener lam Ii nimi constitutionem, qua in rum veterum hac de re distensiones composuim Imperatorem est veri simile. Scivit testator millies dare non posse Stichum strvum suum. adscripsit tamen condit nem, .eventu jpectato, vere impossibilem,

aut ineptam; utroaue eam contra Iuli num judicandum est. Rectius Ulpianus in LI. D. de Condit. Instis. Sub impinbilirandisione. inquit, uri alio mendo flatam institutionem Maera non vitiari. Mendo eriponunt nolimilli vitio, venim frigidam hanc, ne dicam vitiosem esse interaret tionem videt unusqu- M. Probabiliore conjectum alii subis visistis,sed et tum abundaret vox alis . nisi leos: aliquo nis. d. scilicet impossibili. Praestram equidem vel hoc est, veluti, quasi, aliena menta factam. d et i litteras sequentissime inter se permutari solitas luisse in membranis Vetustis. n quoque per lineolam desina, tam alibi demonstravi. Ne quis tamen ita

me opinari suspicetur, valere instituti nem talem, hoc colore adhibito, quasi alienae mentis suisset testator; notissimum namque. integritatem mentis in primis exigi in eo qui testatur . et furiosum mente captum testamentum iacere prohiberi. L. a. et II. D. qui tem fac. HL add. L. a. D.da Din. ust. imo vel periincula rationibus suspicionem istam, non sanae mentis fuisse testatorem, amovere debet heres scriptus, ne controversiam patiatur ab herede leg, timo, L. x7. r. D. de Condis. Inst. Hoc enim omnino inoiciendum est, ne bomo, i ratem est itionem posuit, neque in posmentis eint. Ne pro an adhibitum puto ἔfalluntur enim, qui particulam illam eos nificatu voei semper postponendam esse arbitrantur. Consule Perizon. ad Sanctus tin. lib. 4. cap. IS. num. F. ωque acci piendum pro ne quidem. Si lia collem Sanctius i. c. cap. 7. Od. Cl. J. AmtZen. ad Plin. Panet. g. 17. et alibi. Id ind cat Ulpianus, non vitiari distim institutionem, quasi adscriptam ab homine non sino, eo enim cas nulliini eget tei tame C s. turus,

SEARCH

MENU NAVIGATION