Domitii Ulpiani fragmenta libri singularis regularum, et incerti auctoris collatio legum Mosaicarum et Romanarum, quibus notas adjecit Joannes Cannegieter, ... accedunt ejusdem disquisitio de notis, et siglis veterum, et observationum miscellanearum

발행: 1774년

분량: 552페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

201쪽

contumelia, quam Graeci ' ΑΔΙΚI- vocant: nam cum Praetor noster adversum nos Pronuntiaret, iniuriam nos accepisse dicimus Unde apparet non verum esse, quod Labeo putabat, apud Haetorem injuriam ΥBPIN duntaxat liguificare. r scd Commu .nem omnibus enim juris est, quod Rmper adversus bonos mores fit, idque non fieri alicujus interest. Hoc edictum ad eam iniuriam pertinet, quae contumeliae causa sit. Fit autem injuria vel incor. pore, dum DdJ caedimur: vel Verbis, dum convitium patimur: vel cum dignitas laeditur, ut cum matronae, Vel praeteXtatae cinditam existimes: alia est tantumelia, alia, per geminationem uocem hane repeto ex contumelia quam Graeci Mucio vocant: δε am eum Praetor non fure. Ita optime pro noster ex sigiis restituit Schultingius, sitam conjecturam adjuvat Codex Parisiensis, qui in margine habet, credo in wrpretationis causa iniuste. Iladem medicina sanandam puto L. u. pr. D. M EMeept. Exceptio ait Ulpianus dicta est, quasi quaedam exclusio, quae finie J opponi actis- ni eujusque rei Iolet, ad eludendum id, quod in actionem eondemnationemve est de is um. Uox inter abundare videtur plorisque, ac propterea e textu eliminandam

eam esse pronuntiant: ac sane , si quid verum isteri volumus, ficiliori opera destingi non posse quem certissimum est, quam ut quali superflua abjiciat ea quae parum intelligit, obscuria subjiciat vulgatiora. Vix tamen credo probari poste ni rem istum Viris eruditioribus, nisi demum iis in locis . ubi omnis deficit rem expediendi via. Alio tramite processit Cl. Best. p. 273. qui pro inter correxit semper. at, si quid libere quae sentio prosteri licet durior et haec videtur crisis , quim emiae litterarum ductibus minime res p. ndeat. Scriptum suille opinor il , quod in jure explicat Magno, aut IR, quod jure Romano designat, teste Valerio, aut denique INT quod sunto exponit I iaconuit. Con/stat enim, exceptiones regulariter initio li. ris, hoc est, ante litem comestatam opor. tere opponi. Notarum rudes librarii litteras illas acceperunt pro inter, quod per i scribi solebat. Pro eudendum i gendum esse e uisendum demonstrant ipsi codices meliis, is uota

mites

Pronuntiaret. Rescribendum esse pronuntiat , et vel etiam dubium non est. Conser Fratrem p. 86. Propositas ad Chunc emendationes haud parum juvare vi demur verba in p. in ρm P. de Iesur. Idem cum Paulo docet Ulpianus in L. r. Ipr. D. de Dor D. cujus haec verba manifestissimo vitio laboranti Interdum insequitatem injuriam disimus: nam eum quis inique, vel iniuste sententiam dixit: infuriam ex eo dictam . quod fure et fusiliis feareι. Sic corrigo atque expono: Intem dum iniquitatem apram saeptae injuriam di eimurr NM hoc est, non minus quam eum quis Haetor aut judex inique. ves injac se sementiam dixit. Injuriam' id est, ex Irimo vide Magnonem ex eo dictam, quo uin

re et fustistis e ret.Seio infinitivos talis posse' suppleri per pstiam est, simiIeve malo tamen hoc loco addere verbum, quod ejusmodi signo notatum Deile sallere potuisse scribae cujus e diligentiam fit rim habile oh id praelertia, qui mox subsequitur. non ilisimile ex Non absurde quoque in his Pauli pro niam aeque substituat

- c Commun/Q. Remibo: eommune emclitae est, enim omnibus injuriis id est .

quod. . . . Quia autem apud Praetorem

dieit Paulus, innuit Edietum ejus, quod de verbali injuria ita cavit: Qui adsemur

Io uos Mores eo uterum eu se , em diaoina factum esse incetur, quo a versus bo nos mores eonvicium fieret, in eum juriiscium dabo. V. L. S. S. 2. D. Q Iniuriis. De reali cuid edixerit Praetor v. L. Iς.

202쪽

TITULUS II. Da At ei Iluria. I93

mites abducuntur. Iniuriarum actio aut legitima est, aut honoraria. L lima ex lege duodecim Tabularum: qui injuriam alterincit, J quin me et viginti sestertiorum poena subit. fJ Quae lex generalis fuit L g J libero trecentos servos CL poenam subito se

tertiorum.

g. 6. H PAULUS eodem libro singulari, sub tituis: quemam

modum in riarum agatur: Qui autem inauriarum s J in quid aget, certum dicat, quid injuriae factum sit, et taxationem ponat non minorem, quam quanti vadimonium fuerit. ΓbJ Certum dicit. qui suo nomine demonstrat injuriam: neque ita, ut per disjuncti nem, hoc, aut illud accidisse comprehendat: sed ut necesse habeat, aut unam nominis suo re destinare, aut plures ita complecti,

ut omnes eas accidisse cogatur probare. Certum autem an incer.

tum dicat, cognitio ipsius Praetoris est. Γς J Demonstrat autem hoc loco Praetor non vocem agentis, sed qualem formulam edat. Certum non dicit, qui dicit pulsatum, si sit verberatus: sed et paretem corporis demonstrat, et quem in modum, Pugno puta, an

Basse, an lapide, sicut sormula posita est: QUOD AULI AGERII PUGNO FVLΛ PERCUSSA EST. Illud non cogitur di

ceresco Reponendum puto: quim mali definitionem ex Servii sententia pro-

- et momi astam poena choc postierat, quam ex silerunt Perrenoniusnam Dbuo, aut se ius oua qui inju- et Frelirius in They. Iur. GIon. Tom. I. riam .... poenam subit. observaruiit et p. 6IR A9r εἰ aut- , addit, alii scripturae errorem natum fuisse ex dis- et sine simulatione id agi, ut quis eireum- crimine exiguo, quo distini inter se no- veniatur: pos et sine dolo malo aliud agi, tae assium et sestertiorum. aliud simulari:sicuti faciunι, qui per e us- D mx reneralis suis. Tam ra- modi di mularionem desemiant, et ruenturtione habita hominis liberi, quam servi uelisa, via aliena. Scrupulum movet vox res civ. - emiant. Exhibitis aliorum opinionibus Libero. Hiatum sic suppleo :fossa m. Hosman in Molerem. ad h. l. sibi viderist ι, liber homo CCC, seruos CL ρω- indicat legendum deserunt. Quod si desesenam ubito assium. Ο pro V positum filisse vire vocabulum pro tempori inservire ussin saepissime veteribus pervulgatum est.. In latum fuisse, demonstrari posset in vado Florentino Codice vestigia supersu,t sat res esset, neque diuscultatis quidquam su- multa.v. Auctor r. Cis. p. V. Van peresset, at vero cum ejus rei auctoritas de Water in Obf. Lib. 3. Cap. II. Noord- deficia aliud investigandum est remedium. here in Obs. Dec. op. I. p. I9. Best. . Facillime autem, credo, restitues sensum II. De re constat ex Commentariis lati optimum, si mecum corrigas D serviant, pretum ad leges XIL Tabia hoc est, tempori secundum Pr S. 6. ca o quid. Malo cum Pithaeo hum et Magnonem. inquit, puta Praetor. Promiscuus littera. Critum dicit. Dixi de his verbis adrum D et T usus plurima scripturae vitia Ulpiant Di. de Injuriis. II eid. expressit: induxit. Exemplo sit L. I. f. a. D. de Dolo aut unam nominι suo rem destinare. Malo, in qua Ulpianus. postquam doli cc Demonstrat autem his Deo. Inter

203쪽

i 4 COLLATIO LEG. ΜOSAIC. ET ROMANARUM

cere, dextra an sinistra, nec qua manu percussiti s 43 Ita si dieat infamatum sie esse, debet adjicere , quemadmodum infamatus sit. Sic enim et formula concepta est: QUOD NUMEDIUS NIGI

DI CAUSA.

terpretor: non ideo in Verbis mox propositis certum dici vult Praetor, ut certam sormulam se requirere demonstret ab , gente . sed magis propterea, ut ipse secundum factam demonstrationem edere possitsormulam, ex qua judex datus judicet: veluti, si apparet Auli Agerit puiso m, Iam illius percussam esse. Pro mala Heid. repraesentat mola. Offendunt τα ηα ova manu: praestet sorte ει ρυa manu, hoc est, id est. Possis tamen interpretariae rara an I stra parte corporis, aut mala: haud absurde etiam legeretur dextram an sinis

stram

db M. Aut expono ita et, aut lego

rema

ce Mum. Praestet larae Srium, quod nomen fictilium sit. Syllam Liviae Amstae libertum memorat inscriptio a d

3o. Salmauus substituit earmen emis. De vocis hujus significatione consule patrem in Reser. BoisOm. de Cat. e 784 eι alibi. Carmen fuit, verba sunt Pauli in Sent.

Lib. S. Tu. 4. I. IS. non tantum, qui suras et epigraremata , sed illexitimam insectandi alicujus eausam , quidve aliudatio genere componit. Mutandum censet Schultingius: et ille limum, insectan-ῶ eujus causa, quid auud alio genere componis. Structa eyer in obf. p. 78. pro id ruimam corrigit elegiam. Cons Fratrem in Comm. p. 3O, Sed expono sedet.

Verba dein se interpretor. Sed et qui componit aliquid, scribitve, quod causa foret, legibus vetita , alicujus insectandi: quod si enim causam fortasse contineat, quam scire interest Reip. . aliud seret dicendum. tum enim letibus hoc permittitur: quive denique componit quid aliud, quicquid illud sit. sve carmine, sive quo alio aenere. Notissimum est adhibuisseliaua raro Jctos verba, quae singulis rebus applicari recte non possunt, pluribus

s. p.

vero addita sensum commodum essiciunt. Unicum adserre liceat exemplum ex L. 6. i. a. D. de Arbor. μνι. eaes. Si arbor , inquit Pomponius , in vieini fundum rata

era porrexit, recidere eas vicino non lis ou, agere autem licebit non esse eius, Ila uti tignum, aut protectum inmistum Oahere. radicibus vicini arbor aletur, tamen ejus est, in e us fundo origo esus Deris. Paucis dabimus sensum verinrum, quoniam video esse, qui mutanda, imo, quod gravius puto, tran menda ea actibuantur. Si arbor, in Iatii lando collocata , radices explicuerit usque in fundum vicini. Titio non licebit radices eas r cidere , quum tamen iniquum sit. Titii landum, qui nullos exinde fruetias perci. pit , vicini arborem alere teneri, agere potest Titius, non esse ejus arborem, ratio enim non permittit, M asterius arbor me intelli tir, quam cujus in fundum radires e vet. L. I. s. vlt. D. de Amuirirer. dom. et S. 3I. I. in Rer. div. , eis jus non esse eam habere arborem, eodem plane modo. quo nec ii um habere licet alterius domo invito vicino inmisium , aut protectum habere, vid. L. 29. I. D. ad L. Aquit. Si, hoc est, etiamsi arbor aletur ex radicibus vicini, tamen ejus est, in cujus fundo primum resta fuit, ita tamen, si annus praeterierit , non alias, V. L. a. pr. D. quod vi aut elam. Objicient sorte nonnulli perperam in superioribus de inmisso protecto sermonem neri, vide Cl. D'Amauatis Cis in. Lib. I. CV. a. Responderi posset' aciprotecta in jure aliquando permutari, verum non tali effugio res it in . cum manifestum sit juris nostri, alimque probatissimos aucto. res duabus pluribusve vocibus consuevisse

unicum addere Verbum, quod uni tantummodo responderet, omissis caeteris, quae reliquis conveniebant. Plura in hanc rem assatim attulere Interpretes ad Flo rum

204쪽

TITULUS IL De Atraci Muria. In

S. r. PAULUS libro Sententiarum , sus titulo ad legem Corne. Ium de Sicariis et Aeneficis: Aa mortis idonea non videtur, cum

lae. rim Lib. 3. Cap. II. add. Cl. Schroderis obf. p. 248.

Videndum restat verbo de L. 22. pr. D. quod vi aut clam, quam mox citavi. Si vi-ιem meam, ait Venuleius, ex fundo meo infundum tuum deprehenderis , eaque in fundo tuo eoaluerit, utile est interdictum quia vi auι elam intra annum :sed si annuspra

terierit, nullam remanere actionem. radi.

res , quae in Giso meo sint , rvas fieri, Dia bis Meessiones sunt. D'Amaudi l. e. p. I. . Howmarmum, cinsque secutus, pro elyrebenderis substituit depresseris , pro

meo sint, tuas reponit tuo sint, meas. aut potius: et radices quoque, suae in Dudomo Mt, . . . Catharinus in Obf. et Con'. Lib. 3. Cap. 4 I. emendari vult depereris.

Si quid mutandum foret, ita restitueren , vi maiore non adhibita: DP deprehendorim, hoc est, derisiram de r. , consule Diaconum, aut, si id mavis, depressam

d rebenderim, vox prior sorte, cum celeriter dictarerer, effugit scribentis memoriam . quoniam sequens eundum sonum

formabat. Vitem depositam, depressam intelligo, cujus rami. ex vicini viti recisi,sundo meo inseruntur. Sat commodam tamen interpretationem admittere lectionem vulmiam animadvertes, si ita expo

nas: Si deprehenderis, hoc est, detraxeris vitem meam, sive potius ramum ex Vitemea in fundum tuum, eaque jam in sundo tuo depressa atque terrae inserta radices egit, intra annum contra te experiri

interdicto, elapsis anno nullam actionem superesib respondi. et radices

quoque, licet in fundum meum eae porrexerint, tuas fieri, quia hae sunt acce sones his vitibus, adeoque sequuntur illum ad quem pertinet vitis, quod est principale. G per ellipsin saepenumero in mini docuerunt ScRulting. ad Ulpian. 2 22. s. sis. et Forner. Ner. d. Lib. I. Remotas credo disticultates, sublatasque antimonias , quas in iis . quae explicui. locis statuunt plerique. Unum addo, temere Cel. D Armaucii l. e. in Lai. P. de Rer. Dii . in lus: actoo autem

ex era tempore, quo radices agis planta cor. rigendum censere egis: Uulgo enim notissimum est, tempora verborum saepius

cule permutari, praesens praesertim pro perlacto centies adhiberi. Ud. Cl. o. AmtZenium ad Caton. Lib. I. DAL 3 i.

p. II9. E contra persecta, praesertim ii finitivorum verborum, quae vocant, de

ponentium pro praesenti Deauentissime

adhibentur. Via. Pater ad Avian. Fab. O3. v. I. Atticismis accenset Servius Scholiastes ad Met. v. 6. v. 78. et Aen.

I. U. I s. et v. 787. Hoc modo explicanda puto Ulpiani verba in L. 4. f. s. D. G obf. Protans et Leg. Ingressum etiam

Me eum observare oportet, tis per eam partem ero vinciam ingrediatur, per quam ineresi moris est. Sunt qui ingres Drum di mendam, substititulit alii in , vid. Cl. Schroder in obf. Lib. I. Cap. 7. lmterpretor ingredientem. X. 7. Librarios ignorantes quid diurna otia lignificaret, codisse suspicor vocem notiorem diuturnae. Terminum letalitatis . sive certos dies decretarios, quos ae pellant , quos intra si vulneratus perierit mortis causa data videatur ,jus civile non . desinivit. Post quintum diem mortuus ex vulneribus acceptis periisse visus Adriano. Uid. supra Tu. i., Ii. Non lassicere moristem, percussionem illi aut mox exci. pientem, ad id, ut homo ex inflicto vulnere obiisse praesumatur, contendit Roh-nius de Renum. Vulner. s. D. I erminum vulnerum ab tuae letalium paucarum horarum et dierum esse statuendum

arbitratur Ualeiitinus in Corpora γuris Medicosee. p. 3Gr. Audiendos testes. consulendosque Chirurgos, vel Medicos, denique a Jurisperitis responsum hoc in ca. su emagitandum esse jubet Carolus in Const. Crimin. Cap. I 7., ubi Vide Interpretes. Vis verbo dicam: e re in his constituetidum est. De servis quid praeceperit lex Divina tradit Auctor Tu. seq. S. I., quam timuiIse credo Constantinum in L. Mn. C. I b. et o si. de Emeis. Serv. vide P, thoeum. Quod autem exhibetur ibidem: B b a dierum

205쪽

Iaesius homo post aliquos dies ossicium diuturnae vitae retinens de. cessit: nisi sorte fuerit ad necem caesius, aut letaliter vulneratus.

aurum di notione 'ne , aut flve, inter Littera autem haec et sine et prelatione depulsa, dubito num vera sit natus, et sacra desi nat. .aesto 'Perih

Iessio. Scripsit sorte I : e Sinterpreta. Tute eligas. m

Incipit de Dre et Saevitia Dominorum.

s. r. IDONES dieis: Si quis percusserit servum aut ancillam virga, et mortuus suerit in manibus ejus, judicio vindicetur. Θω si supervixerit die O. aut duobus, non vindicabitur: pretium enim ipsius α

S. a. PAULUS libro Sententiarum, sis titulo ad legem Cren fiam de sicariis et oen is dieit: Servus si plagis defecerit, nisi id dolo fiat, dominus homicidii reus non potest postulari: miaum

eno castigandi et in servorum cohercitione Placuit temperari. g. 3.

sunt haec ex med. XXI. est. Itera natura adb- reportat Haloander. Heid. ante quis asteriscum posuit. Catharinus in Obsin Thes. r. Oιι. Tom, a.. Λnte nisi asteriscum collocat Mi- I. p. 49o. corrigendum existimat irrita- mr Heita, idem reiseisione exhibet. In bilis. Mutavit tamen sententiam Lib. e. Florentinis quoquepandectis oberreri pla- Cap. q. in Tris Merem. Tom. 6. p. 78s. rumque et eobaretiis strireum apparere in Tribonianum fabam cudens, quod miri ci . sttera, nus Latine Ulpiani sensum exhibuerit. In Mye adspirati O, pro arbitrio scribentis ad . terpretor: em vero tali quoque indole est diri aut omissa. Vid. Idem Le. 3 43. D. in suos, hoc est, etsi eandem saevitiam De minorum in servos saevitia pleni exercet erga servos proprios, qua seretur Iuni veterum libri, innumera est exemplo. erga servos uxoris, atque adeo apparetrum copia. Temere, puto, a nonnullis indolis potius esse ac naturae vitium. tmtamur Ulpiani verba in La . s. D. quam malevolentiae et malignitatis ambolui. Matrim. Si maritur saevus in sese versus uxorem, ejusve servos. A se vos dotales fuis, videndum an de Me possis accipe praeterea , etiam tum, quam nO- eonveniri : et, si quidem tantum in Dr- tionem elegantiis sermonis accenset Uoris vas uxoris saevus fuit, eonstat eum teneri stius de Lat elem Part. I. Cap. 7. is pr. e nomane: si lino et in suos est naitira Particulam β pro es poni novum non est. talis, ad c direndum est, immoderatam Usum illum pluribus demonstrarunt modi - Dio eoercendam. in Prob. Lib. a. Cap. 6. Schrasseri in Monstra lectionum estingunt plerique , Trifol. Difert. q. p. 4. Best. p. o. add. eum vulgatae nihil insit vitii. In μοι notas ad Pi .cis. 2. Cap. I Num. s ,

206쪽

TITULUS IIL De ure et Saevitia Dominorum. I9Zg. s. ULPLANUS libro octavo de incis Proconsulis, sub titulo

is dominorum saevitia: Si dominus in servum saevierit, vel ad pudicitiam turpemque violationem compellat, quae sint partes Prae.

siclis ex rescripto Divi Pii ad Aurelium Marcianum , consulem

Leucae . manifestatur: cujus rescripti verba haec sunt: 'Domi. is norum quidem potestatem in servos suos inlibatam esse oportet, si nec cuiquam hominum ius suum detrahi. Sed dominorum in-

,, terest, ne auxilium contra saevitiam, vel famem, vel intolera-

- bilem injuriam denegetur iis, qui juste deprecantur. Ideoque is cognosce de querelis illorum, qui ex familia IulI Sabini ad sta.

is tuam confugerunt, et sive durius habiti, quam aequum. ' vel ,, infamiae injuria adlactos cognoveris, venire jube, ut in potesta- ,, tem Sabini non revertantur. Pod si meae constitutioni frau. is dem secerit, sciet me admissum severius exsecuturum. Divus etiam Adrianus Umbram quandam matronam in quinquennium relegavit, quod ex levissimis causis ancillas atrocissime tramret.

Item Divus Pius ad libellum Alfi Juli rescripsit haec verba: se Ser.

si vorum obsequium non istum imperio, sed et moderatione, et is sufficientibus praebitis, et justis operibus contineri Oportet. Ita. is que et ipis curare debet juste ac temperate et vos tractare, ut et is lacili requirere eo possit, nisi apparuerit, Vel in parente inpen-- diis esse, vel atrociorem dominationem saevitiam exercere, ne-- cesse habeat Procons. V. Q, ne quid tumultuosius contra acci- ,, dat, praevenire se, et ex mea jam auctoritate ad alienandos eosis compellere. Gravione et Romulo Conss. S. 4.

et Fortar in Obs Subsee. Lib. I. Cap. ult. Exemplis nonnullis simificationem illam

probavi ad Ulpianum Tit. 2A. s. 17. Unam cum maxime adjicio L. 22. C. . HADF. Si ultra hae, quod accepit ea pro qua te mandatoris nomina iniere Use commemorar, daturum te seripsissi, Prae. fer Provinetae ex hoc, quod uhra mand tum tuum numeratum est, a te nihil exie patietur. Aliorum opiniones recensuerunt

Branchu in Obs Cap. I. et isorda in Elis. Cap. 8. Sic explico: es ultro: choc

malo pro intra, quas Voces permutari nonnunquam inter se ostendit I. AmtZen.

ad Plio. Panem p. 3I: hoc est, sine re uisitione alicujus, 1 nte tua, scripsisti

daturum te quod, aut guta, alter accepit , tamen non exigetur a te id, quod numeratum est, post illud tempus, quo litteris redditurum te smisi easti, quia hoc ultra mandatum est, quum tantummodo daturum te dixisti id, quod accepit alter, non quod accepturus est: Omne eum, quicquid 'postea accepit, ultra manda.

tum est.

. 3. Lectionem, si non antiquam, pr bauilem saltem ac rectam S. huius parti Eriori reddes. s in consilium adhibueris L. I. D. et S. his, qui fui vetat. fur.Iuni, posteriori, si adoptes elegantiis. mam Pithoei emendationem. Sic corrigo:

Ulpianus. . . . ad impudicitiam, ιυν-- qua violationem eum, nisi malisvocem. postremam subaudire, ... Aur Aelium

207쪽

S. 4. GREGORIANUS libro XVIIII sub titulo de accusarioni

bus: Impp. Diocletianus et Maximianus Augusti Aurelio Sacrato militi. Cum servum tuum vi aegritudinis graviter oppressum laumunus implesse proponas, propter immoderatam castigationem calumniae causationem emergere, innotitiae ratio, cujus fiduciam geris, non permitui. Prop. Non. Decemb. Dioclinano A. m. et

Aristone Conss. Explicit Titulus de dominorum Devitia cohibenda.

IIrreianum hoc est, Aurelium. . . . sit eduritis Babui stilicet)lat, vel fuerint ii, quam aequum subintellige est , qua elli ipsi nihil AEune est frequentius, vel infamiaec utrumque recte dicitur infamis iniuria, ct infamiae inviaria . ellove acci. cipiendum de stupro nefando assectos eor eadem opera restitui fortasse possint ver ha Ulpiani in L 3. g. 6. D. ad exhibend. Si

optare velim servum, vel quam aliam rem

cujus optio mihi relicta est, ad exhibeasim me Nere pos constat, ut exbibitis passim vindicare. I iustius p. 1 I. D. remnit: ex exhibitis. Marchari Prob. Lib. 2. ρ. Q. per cilipsin explicat, quasi dietum tuerit obibitis rebus. Malo exbibisis iis, quam conjecturam in mentem ovoque venisse Fratri ex ferinone ejus didici, aut obibi.

tas, scilicet res. . . . Qui si, vel fecerit

is . . . Umbriciam . . . Itaque et 'sor eu

rare debes juste, hioc est , juiri cibaria dare, ae temperate servos tractare, ut ita

facile requirere eos possis, fugitivos , sorte enim conquestus fuerat Alsus servorum suomim nonnullos. exosos videlicet, neque serentes amplius intolerabilem domini sui crudelitatem, profugisse, ne,fl ορ- paruerit, vel imparem te impendiis esse, et rhoc susticientia non praebere, vel atro eiorem dominasionem saevitiam cid est. dominationem et saevitiam: et enim mil

lies omittitur) exercere, . . . praevenire te . . . Glabriove et Omvlis . . .

Heid. alteriscos collocat γst saevitia.

iten anteriminorum quidem . nuru non ante

fraudem. Pro II habet oratii.

f. q. Heid. ante innofiliae renit asterisclini. Innocentiae legendum monuerunt plures, de subscriptione consule Fratrem Cas. 9. in L. Columniae eausationem calumnissam, a euotionem aut admotationem alii amulant. Malitissem et mendaeem infamatio. nem Nonius interpretatur Cap. 4. Num

74. De calumniae renis excerpsit Uae dam Papianus in Responsis Tit. 7. Bu gundus hie, ripulatibus suis com siturus juris quoudam corpus , inter caetera secutus potissimum suit Pauli sententias. Non ipsa autem ictorum an uorum Uerba reddidisse, fecistilo saeculi sui veteriam fragmenta expressissi: videtur. Locus est scribentium Vitio depravatus. Dabo ea quae medicinam desiuerant. Si ingen-r servum αν Musuque putaveris ingeribo. m. facultatem domini servus adquirat. Paucis contraxi plura. Servum intelligo domini missi Mue, ciso Praecesserat riana ergo haec lunt. Si vero servus alia num servum alterius domini Expono: --vus alterius domini servum alienum. Menadosa vero sequentia. Quicunqua vero ea. Iumniam erimini probatus fueris evieme, si oblina non eo ireris, poenae simili su iacebiι, feeundum legem Theodosiani . . . Innuit legem I9. C. I b. de Ac f. et δεμ

nee impunitam fore noverit licentiam mentiendi, eum calcimn anιes ad vindictam

poscar similitudo supplieit. Rescribo: Pealumniam, hoc est, 'r cvi., aut earumniam erimina. Si quis mr calumniam victor exstiterit, instea vero objecta victori calumnia . pro tum fuerit ita vicisse, poenae is sudiacet. Malim, nisi res agare

tur Lex C. V. Th. calumniam . . . remi.

208쪽

TITULUS IV. De Adiseris.

Incipit de Adulterio.

s. i. I OT S : Quicunque moechatus fuerit cum muliere proximi sui moriste moriatur qui moechatus fuerit, et quae moechata fuerit. Quod si aliquis seduxerit virginem non desponsatam, et stupraverit eam, ducat eam sibi in uxorem. Quod si renuerit pater ejus, et noluerit eam dare illi in uxorem, pecuniam inseret patri in quantum est dos virginis.

S. a. PAULUS libro si mulari de Miseriis, s J sub titulor

Brevem interpretationem de Adulteriis cohercendis facturus, per ipsa capita ire malui, ordinemque legis servare. Et quidem primum caput legis Iuliae de Adulteriis prioribus legibus pluribus ab . rogat. Secundo vero capite fi J permittit pater, filias siuas, quia sin potestatem habet, ut in ea, quae auctore , cum in potestate esset, viro in manum convenerit. adulterum domui sitae generive

siti deprehenderit, in sς J quem eam rem 2cerum adhibuerit, ut

F. u. ca Sus risuis. Inscripsit Pariatorritiesumis A verior accire em sub dicto, aut sub hoc, aut eodem titulo, puta de adulteriis. Similiter locutus Auctor

Permittit. Lem: permittitur pater,

s t c hoc est, in mas suas, . . . ut et aut potius aut , v. S. 7. D. in M, quae

auctore eo . inque eam rem . . . ut is pater eum . . . ita tit et Aiam . . . Invidua autem . . . Auctoritate quoque pin

terna posse interficere vel Cons. choc est, Consularem virum, imo in Batronum suum, subintellige quod frestuentis. sime omitti docuit Uecnner. in Heaenol. Lib. I. Cas. S. Num. q. adde Mollerumi. e. p. 39 jgo in filiam . . . Liber Heid. habet eoErcosis, dein ante invidia asteriscum poniti interficeret exhibet in. refcere , pro eanIinuatione dat tantinua. iugum. De eo inquirunt eruditi. num et Magistratus adulter jure occidi possit. Ampliandum censet Brisonius ad L. Iul. de Mulier. in in c. JIin. p. I96. , quem sequitur Doctiss. Trehel in not. d. l. Non licere arbitror. Certum enim est ex sen. tentia Macri in L. g4. in f D. ML. Iul. de Aduli., eos jus ouidendi habere, qui fure patris maritive acessarer nI. Λ- perte autem Uenui ejus in L. I a. D. de de Aceus Areusare non licet . . . magi stratum populi Romani.

perperam substituerunt libram, quibus imposuit exigua disserentia notarum, quihus vocis illius terminationes inter se distinguebantur, ita qui pro eui positum fuisse conjicio in L. II. , I. D. Commodati. Commodatam rem, inquit Ulpianus, misi,s. qui resereret, eum recepisseι, aufugit: Si dominus ei dari jusserat, domino sterit: β

commonendi ea , miserat, ut referreturres commodata , perit ei, qui commodastis est. Aperte vitiosa sulat se qui eommodatus est. Doctorum Niniones recenset Catharinus in Thes aurem. Tom. 6. p. 784. Rescribo: cui commodaιa res est. Si do. minus quem miserit, ad id tantum . ut commoneret commodatarium, ut is rem commodatam ad commcdantum referret,

209쪽

is pater cum adulterum sine fraude occidat , ita ut filiam in eon. tinenti occidat. Invidia autem filia qui adulterum deprehensium occiderit, et in continenti filiam, licito jure hoc laetiam Marcellus libro XXX l. Digestorum scribit. Auctoritate quoque pater pos interficeret vel Cons verum vel patronum situm in filiam adulterum deprehenderit, eodem libro Marcellus probat. Sed si filiam non interfecerit, sed solum adulterum, homicidii reus est. Si ex inter

vallo filiam interfecerit, tantundem est, nisi perlaquutus interfecerit: continuatione enim animi videtur legis auctoritate fecisse.

s. a. Idem PAULUS eodem singulari libro et titulo: Certae ain

non vero ut redderet eam illi, quem miserat. res perit commodatario, qui sibi. met ipse imputet, quod commisit rem coin modatam homini non certo. Θιisque pro quisquam accipiendum, aut . quod malo,

cui uam rescribendum in his Venuleii in

si diplomate usus, am felici nassistatione, maturius quam qui Meserveneris Ephesum, eonfestim obligarus est, quia in eo, quod tempore atque facto sinitum est, nullus mconjecturae Deus. Dissicultates, quas movent interpretes nonnulli in verbis prinpositis, removebis facile, si ita intelligas: Stipulatus sui, ac spopondi, daturum me nes: quaero quando debeam udicis est ae honi viri aestimare et con)estiira

computare, quanto temporis spatio dili. gens quis paterfamilias Roma Ephesum possit proficisci, ut tum debeam, quando uer illud consectum censeri possit: quid vero si Ephesum tendam ipte, ac quam maturissime, imo maturius quam quis uam, iter consummaverim 2 an hoc cua debeo eo tempore, quo Ephesum pedi veni, an demum eo, quo diligens quis pervenire potuit respondendum statim deberi, simulac Ephesum perveni, quia

loeus non est conjecturae hoc casu, non opus habet judex aestimare, quanto tempore possit iter confici, quoniam re ipsa et eventu apparet persectum id esse brevissimo eo tempore, adeoque desinitum est per hoc tempus et fictum , commissaque est stipulatio. Pro quoniam restituendum videtur quod in L. 35. D. ad Municip. 4er de Ineatis, cui correctioni favent Graeci. Seire oportet, Modestinus, quoniam qui

in uero permanet, incola esse non aestimatur: qui enim illius civitatas praecipuis non utitur, non existimatur esse incola. Dissentire dicas Pomponium in L. 239. 2. D. de Q. S. Nee tantum bi, qui in oppido morantur, incolae sunt, sed etiam qui alim-jus oppidi finibus ita agrum habent, ut in eum R, quasi in aliquam sedem, recipiant.

Interpretor: qui perpetuo permanet in. gro, neque praecipuis ci Vitatis utitur, incola ejus non est censendus, qui vero prae

cipuis utitur, ac tantunam o agr- M.

bet in finibus oppidi, ut sibi ager ille sit

domicilium .incola est existimandus. Eos, qui in territorio civitatis alicujus comm rantur, non adstringi, velut incolas, ad subeunda munera, vel ad capiendos honores rescripstrunt Impp. in ta s. C. da

Mundat. Si testamento liberatum desitorem heres omittat, Adbussorem autem ejus con

veniat, proderit exaptio doli mati filius-fisi propter improbitatem heredis, quae exceptio c aut expono. aut rescribo quis prodesse reo, hoc est, debitori principali,

debuerat ,siconveniretur: ImprobitaIem a

cipio insatiabilem heredis aviditatem, quo significatu eleganter hane vocem usurpari docuerunt Commentatores ad Phaedri Lib. I. Fab. s. v. ult. Conser LI. I. I. et I9. D. d. Exception. Calpurnius Gisga 6. v. 89. Quidrarisis quae vos insonia tenderesUD Rescribe quo.

nianus

210쪽

tem enumerantur persenae, quas viro liceat occidere, in adulterio deprehensa uxore, quamvis uxorem non liceat. Ergo secundum leges viro etiams J filiolamilias permittitur etiam domi suae deprehensum adulterum intersicere servum , et eum qui audioramento rogatus est ad gladium, vel etiam illum, qui Operas suas, ut cum

bestiis pugnaret, locavit. Sed et judicio publico damnatum ΓbJlicere interficere in adulterio deprehensum . vel libertinum, vel suum, vel paternum, et tam civem Romanum, quam Latinum. Sed et patris, et matris,

titur occidere: quo loco et D d J

nianus in L. sto. D. ad L. Put de AEuh.:

Patri datur ius oecidendi adulterum cum Alia, quam in potestate habet: itaque nemo alius ex hoc est, exceptis patribus iriis jure factet. Sed nec filivsIamilias pater. Contraria videntur primo rei obtutu utriusque Jai responsa. Conciliabis lacile ubi

attenderis, id hoc loco docere Paulum non licere silio occidere uxorem suam, licere tamen interficere adulterum . in Vero m. e. tradi. jus non esse filio adulterum cum filia limul confodere. In promptu causa est: si lius namque neque uxorem neque filiam suam in potestate habet. Permitti tamen debere scribit Paulus Noster in Sent. Lib. a. Titi 1i. a. filiosa milias patri, ut et siliam occidat, hoc est. parcendum illi et condonandum, qui justi doloris impatientia id admisit. Iloc amplius idem in h. Ist. infra permitti lioc ciuinat, hoc est, interpretatione Prudentum introductum, ac contra legis verba, aut saltem consequentiam ejus, receptum esse, ut is oscatur iis, qui inconsulto calore ducti filias necarunt.

b Licere. Vide, quae scripsi ad Ulpianum Tit. de I fur. , quo loco infiniti. vorum ejusmodi rationem exemplaque dedi. eb Vel libertinum. Expono et libertiis num. Insames esse judicio publico damnatos antea ostendi: iron solum itaque libem tini , sed et quicumque ita damnati im

pune occiduntur. Non serenda vero ellet ταυταργia Pauli, qui mox , postquam Iibertinum ρ aternum interficere Iire e tradiderat, subjunxerit: Mu et patris . . . ia

et siti, et siliae libertum permit-

deditius habereturo Debet autem

pro bertum permisιDur euidere. scio ipsos vliquando Ietos distinguere inter ubertinos et libertos, v. L. MD. D. si ivra . esse dici, Verum frustra exinde medicinam quaeri his Pauli verbis nullus non animadvertit. Uti plerumque conlaudi inter se vocabula illa , notissinium est . ita hoe loco libertinum intelligetidum esse liber.

tum nianti est alit ea quae adjunguntur: ι.Mneivern K. qua n Latini/m ... Matini itaque

pro mi ei patris substitui: Srii ex hoe est,

Praeter par ιs, eι matris, filii, et si Delibertis libertum quemcunque extraneum Hrmittitur oecidere. Simili modo ex patribus est in L. 2o. D. ad L. Iul. de AEduiser. , quam inox exposuimus.

d) Dedi ius. Uti ae disio et disio in libris scripti, non raro confundi ostendit

Cl. Duver ad Hor. Lib. I. Cap. 18.23., ita deaeuiι ius et destius permutari inter se. mirum videri non potest. Eos, qui dedititiorum numero sum. intelligi non poste constat, cum abstirdum fitent procul dubio monere. jus este trucidandi λει cem istiusmodi hominum, postquam traditum jam fuerat licere occidere libato etiam cives Romanos et Latinos. Acci tum plerique noxae deditos. Verum in os idem, quod in libertos lieuisse,nus. quam prodi memini. Serviebant hi, u que dum debitum est hi rersolutum, se Vitutum non veram , sed imaginariam. Liberi itaque suerunt ac manserunt homines. Conser quae notavi ad ID. a. f. 3. Uuid si intelligamus in bello captos, alit ab hostibus deditos, tant diu Romae minratos, donec captivi cum iis permutaretr-

SEARCH

MENU NAVIGATION