Chistophori Forstneri Austrii Ad libros sex priores Annalium C. Cornelii Taciti notæ poliicæ. Quibus pleraq. omnia, quæ reliquis quoq. Taciti libris continentur, suis quæque locis explicantur ... Adiuncta est in fine, eiusdem Oratio ..

321쪽

res, & quam condidit potentiam, ultro metuere: deniq. propemodum esse fatale, ut postquam Rex summo illi fastigio quenquam admouit, alteruter ruat . Iam tum ergo a o ipso cauere incapi ut, de futurae ςmua lationis suspicionem praesentibus dolis vendicant; eὁ commissa negocia flectentes, non quo Regis existimatio vel utilitas inclinat, sed unde sibi securitas in, fortunam, Q proditum Regem affliget. Unde Su-lelmai no Turcarum Imperatori dicere selemiae fuit, Principem uno ministro non nisi semel uti debere. Fidem quippe ministri eis us'. sinceram esse,quo domini gratiam assecutus fuerit a post id non vltra domini lalute ,sed suum commodum spectare. Et tamen fatendum est, huius insidelitatis causam saepe in ipsis Principibus este; quorum ingratitudo facit, ut ministri negocia flectatat,unde sibi utilitas redundat. Cum enim Principes non nisi cum pluit, penula uti velint,

B secum,quo se hyeme fouerant,cestate redeunte negligant;hoc est, cum non ultra, quam ipsi rum opera indigeant, suos ministros curent: illi quoq. ita sibi demandata negocia gerunt, quo ipsis nunquam carer dominus possit: auri sicut piscator, ubi se satis opulen-ctim videt, damnat ingratum laborem, retia rumpit, stapham comburit ita qui in aulis rem fecerunt, malunt ad ocium secedere, fruiq. partis, quam sterilibus imposterum osscijs Principem demereri.

copiaq. V affluentia me. Numeroq. robore γ' misu inter ducis 'sis,is eat ros metui cremrat. Nullum est contra militares sedi-

322쪽

ilones essicacius remedium, quam spargere indiuidere militem,nec via' ua concedere, ut magnus exemcitus ociosus desidens seipsum mirari possit. Ita Tac.

i. Hist. de Germanicis exercitibus: amte bellum centurias ta tum suas turmasique nouerant: exercitus sinibus pr Minciarum discernebantur. tum aduersus Vindicem contractae legiones seq. ω Gallias expertae,quaerere rursus armasnauasque discordias. cyc. & 11.-fremere milesiodi viressuarcircumspicere. septem legiones statim γ'e. eodem libro rmilitari actu,cohortes turbidas, ac si inafrent, praeualidas, Hypergendi,partem Satauorum ire in subsidium iubet. Drusus quo' Pannonicarum legionum seditionem suspiaciones serendo, legionem a legione distaciando compressit. e. i. annalὶ Et Vitellius praetorianas cohortes, e quibus ipsi metus erat, separauit. Sed quoniam ad librum primum de seditionibus Q coniurationibus dicere omisimus: opera precium erit nunc qua dam adnotare. Primum illud sciendum est, cum p riculosa consilia, quo accuratius perpenduntur, eo segnius constitui atq. expediri soleant: fieri plerunque,Vt omnes coniurationes, quibus conficiendis aliquid spacij intercedit, evulgentur. Quod eo magisoni, si inter plurcs inita sit coniuratio . Cum enim cuncta praemio m metui peruia sint; dissici lime secretuata inter tot homines reticeri potest; timidos maxime &imbelles. quippe de viros inter armorum strepitum educatoricet diovsq. innutritos saepe in eiusmodi conatibus animum perdidisse accepi ni s. Id etiam de coniurationibus notandum est , si iere eas nundinarum, nuptiarum,seriaruin aliarumq. celebritatum tempo

323쪽

re expediri. Ita Claudius Ciuilis specie epularum sacrum in nemus vocatos ad conspirandum contra Romanos inuitauit. Tac. iv.hia.) d. Belgae Bruxellis in Montignit nuptiis in Hispaniarum regem coniurarunt. Et Hugo notae specie nuptiarum Nauarraei Parisios ad suum exitium allecti sunt. onestan. I. es ri best. Sel. Tbuan. l D.ὶ Cςterum de instruendarum, Coniurationum ratione, earumq; dissicultate Florentinus in disputationibus ad Liuium late disi erit: qui bus autem consiliis cauti Principes illas represserintneq. Florentinus ibi tractat, nec ab aliis, quod ego quidem sciam, nisi leuiter ostensum est. ἰ Quo diligetius nobis in hoc argumento elaborandum . Qua quam igitur vis interdum succedat: tamen pius ea rerum condicio est, quae violentum istud remediunon ferat. Quid enim si magna sit alicuius Catilinae potentia Z quid si ipsa plebs in pauciores concita insaniat, plurium vecordia constantiam eximat ΘBlae,sus, cum quosdam ad terrorem c terorum adfici verberibus,claudi carcere iussisset, flagratiorem inde vi infecit, plures mseditioni duces dedit. Tacit. I. Mnnal. Dux fithenarum, Florentinorum tyrannus,cum in s coniuratum resciuisset, unum ex suspectis acomprehendi iussit . Unde cςteri armis arreptis illum ux eiecerunt. Guillelmus Paetetus Florentinus, cum Aretinos defectionem parare praesensisset, no libratis suis aut rebellium viribus, inermis Aretium profectus, cuex coniuratis unum in carcerem coniici mandasset, acςteris i pse captus est. Necesse igitur est, mensu rar vires suas,&ubi dubius esse potest exitus,aliis, quanta

324쪽

violen iis insistere consiliis. Primum itaq. nihil omnino,quantumuis leue videatur, sperneiadum est, vii de Reip. bene vel male esse possit. Parua scintilla con tempta masnum s*pe excitauit incedium. nihil tuto in hoste despicitur: quem spreueris, Valentiorem negligentia efficiet. Viri fortis est, ut nihil timere, ita nihil contemnere. Ε leuissimis vaporibus nubes ge nerantur ; que deinde atrocissimas effundunt tempestates re prudenter M.Cicero Fului , feminς licet indicium, in Catilinaria coniuratione, minime r iecit. &contra infeliciter iuxta ac imprudenter Philotas detectam sibi a vili scorto coniurationem contra Alexandrum celauit vi

Nihil est in distri istis negociis tam leue, quod non interdum etiam contra sperata magnarum rerum momenta asserat. In suo quem'. periculo magnum animum habere decet: cum de salute Principis aut Reip. timetur,credulum esse conuenit; etiam vana deferentes admittere. Post, ubi fraus nondum quidem de te cha, at suspeeta tamen esti: omnibus modis opera nudare oportet, ut inponitiorem cognitionem veniamus . Quod ubi factum, iniicienda seditiosorum aut coniuratorum consiliis mora est; ut ita omnia detegantur, nobis'. muniendi nostri tempus suppetat. Et pertinet huc, quod quidam monet, obiiciendam est coniuratis falsam occasionem,qua alio tempore commodius , atq. nunc coniurationem explicare seposita autument: quo sophismate etiam Romani usi sunt .

Nam cum duς legiones, quq Capuae in bybernis erat,

contra Campanos coniurassent; Romani sparserunt

325쪽

famam, legiones xtiam ses uenti anno ibidem hyb

naturas. Inde coniuratiotium nachos seratiniatu rius consultandi,distulere scelus, donec Rutilius Cos mederi malo potuit. Liu. VIII. .Hanc artem aliae excipiunt, quas per exempla docebimus. Romani admotus extra urbem propellendos bellum aliquoius mulabant, aut parabant. Hoc modo tribu nitios furores represserunt: sin camill 9 dc Sylla spectante ad seditionem milite trepidum nuncium d hostis aduentu finxit. Frontra. i. c. i. x.) Et similis de

Theagene Atheniensi extat historia apud Poly qnum

Constantius Caesar auro per turCulentos seditionucbncitatores distributo rebellionem sedauit. Ammhb. ov. Et Iustinianus factiones ob colorum diue starem ortas compressi editi0nis auctoribus corruptis. ZOnar.ὶ Pisander& Drusus sit spiciones serendo periculum seditionis discusserunt . Et sane non exigua prudentiae pars est,etiam iniusto bello,proditionis suspectum reddere illum,cui maxime public ili'-stium res innititur,vel aliunde illi constare inuidiam; eam si Motan ducum artem Tacitus cappellat. Lacedaemonij, cum scirent, Periclis ductu atque auspicio Athenienses bellum Peloponnesiacum gesturos,& viri virtutem metuerens Acrilegium hostibus exprobrarunt, eius'. se, ni e piare ur, vindices professi sunt Quod hon eum in finem dicebant, udd Athenienses moueri posse sperarent, sed ut Periclem cuius mater etiam sceleri,quod obiectabatur,participauerat, inuisum populo redderent. Tbηcγd bb. i. )

326쪽

Eadem arte Hannibal, cdm in agros Romae vicino lenem immisisset, &ad. Fabij segetes ventum ess

set, cςteris omnibus clade atq. incendio vastatis, iis tantum abstinere iussit; ac etiam custodes adhibuit, qui inde capere quicquam prohiberent. Liu. xxi s. Plutarcb. in Fab. J Cerialis quoq. idem faetuna extarapud Tacitum'in quinto Historiarum . Et cum Perruele, ob hospiti j dc familiaritatis ius, quod sibi cum

Archidamo hostium Rege intercedebat, vereretur,nc is,cum ciuium suorum agros ureret, suos inta hos

sineret, seque in proditionis suspicioliem adduceret: initio prς monuit populum, Archidami se olim hospitio usum: neq. sibi fraudi esse debere, si ille fortas. sis agris suis parceret. malle se publicos illos fieri, in sciuitatis censum redigi. Thucyd ii. Justin. iii. Alfenus Varus in exercitu Vitelliano castrorumciliraefectus seditionem compescuit, Velitis obire vigitatas centurionibus, omisso tubς sono, quo miles ad belli munia cietur. Inde torpere cuncti, circumspectare inter se attoniti, m id ipsum, quod nemo regeret, pauciates,silentio, patientia, postrem ὀ precibus ac lacry mis veniam quaerebant. I aut si ta hist. Et quod occiso per insidias Alexandro Florentiae Duce populus Florentinus pro recuperanda libertate arma capere rion potuit, ea in ter alias causa fu it; q uὰd iam ante Clemens Pontife si Basilicam , ad quam in eiusmodi turbis pletunq. concursus seri selebat, militum presita

dio munierat,& vexilla atq. ordines, in quos Vrbana pleb; describi solebat, adempti erant: ita ut nec caput turbandis rebus, nec locus, nec rei gerendae ratio in

327쪽

expedito esset. Io. Papt. Θib. I.ri vita cosm. Soliani AEgyptij infinitam hominum Cairum in eothhtium multitudinem sispectam habentes, pr alis; urbem fossis distinxerunt ; adempturi hoc modo

infido populo coeundi facultatem. Et inter eas causas,quibus Venetiarum per tot secula constantem pacem atq. tranquillitatem nullς unquam ciuium coniurationes sollicitarunt, eam vel praecipuam arbitratur Io. Boterus , quod interfluentibus pasti in aquis scanales vocant) in multas veluti partesdiuisa sit ci

uitas.

super haec Romani plabem seditiolam iii colonias

deducebant; sLiv x. ὶ eiqi agnos diuidebant: quo ab seditiosis consiliis quq ex octo proueniunt,ad Uri-

culturam Verteretur. xxxviii. in Militem seditiosum per prouincias sparsum externis bellis illigabant. Tarat. 1 1 in Et simile quiddam est quod hodie quieti imperii Helvetiorum, pr ter democratiae morem turbis seditionibus minime obnoxii, ea esse praecipuam causam quidam putant, quod illi stipendia apud exteros Principes facere soliti hoc modo egerere possint, quicquid in suis urbibus turbidum rquam eandem ob causam Magnum Hetruriae Ducem c assem perpetuo alcre Traianus Boccalinus scribit, cui milites & remiges attribuat urbium suarum putanamenta. Paucos ante annos , Vienne Austri nullΡpene abibat septimana, qua non unus aut plures furtis& latrocinijs insignes gladio percuterentur, longave fierent litera. Nccid mirum in urbe magna, pru-losisimaa, omni mercimoniorum genere, &Caesaris .

328쪽

aula splendidissima; in qua non magis virtutu, quis

vitiorum collegia,&, ne parum dixerim,coelum cum tartaro mixtum . Nunc in eadem urbe ferias agunt

cruces patibula, & omnis suppliciorum seueritas

in castra migrauit . Cuius rei ego non aliam reddo causam, quam quod, ex quo bellorum incendio com repta est uniuersa Germania, non illius extinguendi causa, sed ut ex incendio, ruina, naufragio patriς rape, rent, agerent,ferrent pessimi fures,accurrerunt pleri'.

omnes, quibus ob egestatem & flagitia maxima peccandi necessitudo erat. Assines sunt populorum traduistiones , ε .veIuti transplantationes et quarum plurima sunt exempla. Po9Emilius, subtracturus Macedonibus omnem rebellionum materiem, primores gentis cum uniuersa familia in Italiam transportauit . Constantius Imper. Sarmatis alias sedes dedit. Ammian. xvi i. Philippus Macedonum Rex,ut pecora pastores nunc in hy-bernos, nunc in qstiuos saltus traiiciunt, sic ilIe populos urbes ad libidinem suam transtulit. Augustus Caesar Sueuos Sicambros deduxit in Galliam,& in proximis Rheno agris colIocauit.

ton.in Aug. xx I.9 Io. Comnenus Triballos a se victos in Orientem traduxit. Nicetaehon. in CaroIus Magnus Saxonum toties rebellantium nobilitatem partim in Italiam, Soter. v. de rat. Rat. vr partim in Galliam Belgicam, Aemil. ii tae reb. gest. Franc.) partim in Daciam traduxit: unde origo ciuitatibus Saxonicis in . Transylvania Guid Manut. in descript. Transsu.) Anno C I D. I I. c I x. Philippus III Hispaniarum Rex Mau-

329쪽

tortini ad C ac xxc i o. in Hispanii triremibus Caroli

Auriae in Africam transportauit. Et quanauam no deerant, qui factum carperent,quod tot nominum millia sacro baptismate abluta, quorum laborib. Hispania creuerat,bonis exuti & seminudi in peregrinas oras eijceretur: tamen ea tanti non esse Hispani asse rebant,ut propterea Regis,Regniq. salus periculo exaponenda sit. auroceo xvi N.bist. Venet. in Molucus Scirifius Mauritaniς Rex ante proelium cum Sebastiano Lusitaniae Rege commissum,ducibus b proditio nem suspectis milites tuos ademit, 'totidem qui subaelso duce ante meruerant,reddidito conestet. , i .de con

Gr ci suspectas urbes moenibus nudare sidebant . idq. Athenienses apud Chios, Thobani apud Thespii eius fecerunt. - 1 v.IIdEm Cyrum fecisse Xe

nophon tradit. rii .cyrep.) Et Romanos Liem seeutatos esse consilium, historis tradunt. Henricus Il. Angliae Rex omnium magnatum arces moenibus nudauit: &'s petiori secuto Leo X.Pontifex praecipuarum vibiu muros, quos Urbini Dux munierat, solo ςqua-qus dixiadlib. II.)Etςonicus Lacedaemonius,cum milites ipsius de occupanda Chio, ubi hybernabant,conspirassent,& c iurationis fgnum, quo se internoscere possent, calamum gestarenti assumptis quindecim,quotam adhuc intemerata fides, ac per oppidum obambulans, primum,qui calamum gestabat, interfecit. Oborto tumultu,& qu rentibus nonnullis,quq caedis causa fuit set, nunciari Eteonicus iussit, eo faehum, quod calam α inum

330쪽

Graec. in ', Cum Hanno Carthaginensis regnum asse staret,&euertere Rempub. intersccre Senatum in animum induxissetικί quo nefanda consilia facilius tegerentur, sceleri patrando fidemnem nuptiarum filiae diem legisset, qua plebi epulum in publicis porticibus, Senatui in aedibus suis praeberet, is poculis veneno illutis secretius Senarum ac sine arbitris interficeret, orbamque Rempub icam ita ad se traheret: Senatus r per ministros prodita, quando illς armism clienteli plus valebat, decreto nuptiarum solemnibus & pompis modum statuit a quo eius consilia evanuerunt.. xxi.) Cum C. Caesar ad edendum munus gladiatorium multiplici undiq. comparat3 familia inimicos ex terruisset ἱ cautum est legib. de numero gladiatorum ; quo ne maiorem cuiquam Romae habere. liberet. et.ADLx. Henricus III Galliae Rex, cum in se sub specie sederis contra Protest*nWs cseniurassς Guisium compς ris

set, sederi prudens subscripsit ; Ied principatum se

deris, imperiumque armorum, quod c5iurati in Guisium transferre cupiebant . , .sipi sumpsit; . t Mim

Dionytius Syracusan , sum dcinitam capης iuuconiuratiqne resciuisset, cas ponem quendam ad stat vocatu nὶς pqst secretum colloquium praemio quasi delati in alcij, asse tum dimis A. Prudenteri nam BC cum GCςfar in Senaxum iturus,ea die, quae illi supre